Ինչն է ինձ հուզում խորագրի արխիվներ

Գեղանուշի պոչամբարը

Լուսանկարը՝ Նարե Խաչատրյանի

Լուսանկարը՝ Նարե Խաչատրյանի

Պոչամբարը գտնվում է Կապան քաղաքի գյուղերից մեկում՝ Գեղանուշ տանող ճանապարհի մոտակայքում: Պոչամբարը բացվել է 2007 թվականին: Դա շահագործվում է «Դանդի Փրիշս մեթալս Կապան» ՓԲԸ-ի կողմից, կառուցված է արդեն գոյություն ունեցող` հին պոչամբարի վրա: Գեղանուշ գյուղի բնակիչները դեմ էին պոչամբարի բացմանը, տարբեր դիմումներ ներկայացրին, սակայն մերժում ստացան: Պոչամբարը շատ վնասակար է. այն աղտոտում է օդը, հողը, առաջացնում է տարբեր տեսակի հիվանդություններ: Գեղանուշի բնակիչներից մեկը ասել է, որ պոչամբարը շատ մոտ է իրենց գյուղին և արդեն աղտոտել է իրենց հողը, ինչի պատճառով բերքը առատ չէ: Եղել են դեպքեր, որ անասունները մտել են պոչամբարի մեջ, և ոչ մի կերպ չեն կարողացել նրանց հանել: Պոչամբարը ավելի շուտ ճահճի նման է: Նաև ասում են, որ առանց համազգեստի և առանց համապատասխան ակնոցի չես կարող մտնել պոչամբարի տարածք: Գեղանուշցիները շատ են մտահոգվում այն բանի  համար, որ, հնարավոր է, մի քանի տարի հետո փակվի դեպի Գեղանուշ-Կապան ճանապարհը: Նաև եղել են զրույցներ, որ, հնարավոր է, գյուղի բնակիչներին դուրս հանեն գյուղից, շատերը նաև պոչամբարի պատճառով հեռանում են գյուղից: Իսկ Կապան եկող զբոսաշրջիկները կարծում են, թե դա լիճ է:

Լուսանկարը՝ Անի Մարտիրոսյանի

Լուսանկարը՝ Անի Մարտիրոսյանի

Լուսանկարը՝ Ալեքսան Ջհանգիրյանի

Լուսանկարը՝ Ալեքսան Ջհանգիրյանի

Լուսանկարը՝ Հրաչյա Արզումանյանի

Լուսանկարը՝ Հրաչյա Արզումանյանի

Տխուր զրույց

Լուսանկարը՝ Անի Աբրահամյանի

Տիգրան Վիլենի Բաղդասարյան, կամ ինչպես նրան կոչում էին «Ռեմբո», «Ծաղիկ», չնայած ես չիմացա, թե ինչու էին նրան այդպես անվանում: Մասնակցել է Արցախյան պատերազմին, զոհվել է հեռոսաբար:

 - Կիրովաբադում բնակվում էինք 1960թ.-ին, 1968թ.-ին ամուսնացել ենք` ես ու Վիլեն պապիկը, 1969թ.-ին ծնվել է առաջին աղջիկս, 1970թ.-ին երկրորդ աղջիկս, իսկ Տիգրանս ծնվեց 1975թ.-ին: 1988թ.-ին տեղափոխվել ենք Վայոց Ձորի Գետափ գյուղ,- պատմում է մայրը:

 - Ինչո՞ւ բնակություն հաստատեցիք հենց Գետափում:

- Մեզ` բոլոր գաղթականներիս, ուղեկցում էին տարբեր վայրեր, որպեսզի մենք ընտրենք մեր բնակության վայրը: Ինձ ու Տիգրանիս դուր եկավ Գետափ գյուղը:

- Փաստորեն այստեղ բարեկամներ չունեիք:

- Ոչ, բարեկամներ չունեինք` մենակ էինք:

- Իսկ ի՞նչ արեցիք Գետափ գալուց հետո, որտե՞ղ բնակվեցիք:

- Գնացինք ակումբ, մեզ հարցրեցին` տուն ունենք, թե ոչ, պատասխանեցինք, որ չունենք, ու մի բարի մարդ`Համիկ անունով, մեզ ուղեկցեց իրենց տուն: Ութ ամիս բնակվեցինք իրենց տանը, ութ ամսից հետո ապրեցինք Մարտիկենց տանը, դրանից հետո մեզ կամուրջի մոտ տուն տվեցին, և մենք ապրեցինք այնտեղ: Դրանից հետո Տիգրանիս կանչեցին «վայենկոմատ», ասացին աչքի հետ խնդիր ունի` ազատեցին բանակից, թուղթը բերեց տուն, բայց ասաց. «Մամա ջան, ես պետք ա ծառայեմ»: Ասեցի` այ բալա, ախր, ո՞նց ես ծառայելու: Ասեց` չէ, մամ, ես ծառայելու եմ:

- Ինչպե՞ս ընդունեցիք նրա համառությունը:

- Դեմ էինք, իհարկե, բայց Տիգրանս շատ համառ էր, ասում էր` մամա, ես պետք ա ծառայեմ, թող գյուղացին ինձ թարս երեսով չնայի: Ու եկավ էն պահը, որ Տիգրանիս պետք ա ճանապարհեինք բանակ, հավաքվեցինք, մեծ քեֆ արեցինք, Տիգրանիս ճանապարհ դրեցինք, աչքերը լցրեց ու նստեց մեքենան, մենք էլ տխուր, իհարկե, վերադարձանք տուն:

- Որտե՞ղ էր ծառայում Տիգրանը:

- Տիգրանը սկզբում ծառայում էր Կապանում, հետո, որ Ղարաբաղում կռիվը թեժացավ, Տիգրանին տարան առաջին գիծ: Մեկ տարի առաջին գծում մնաց: Ինքը այնպես էր ծառայում, որ իրան «Ռեմբո Տիգրան» էին ասում: Այդ ժամանակ ոչ ուտելիք կար, ոչ ջուր: Տիգրանս գնացել ա թուրքի սահման, սպասում էին ընկերները մինչև երեկո, անհանգիստ էին: Տիգրանիս ընդեղ «ծաղիկ» էին ասում, ու սկսեցին մտածել` ո՞ւր ա Ծաղիկը, ո՞ւր մնաց, որ չեկավ: Ու հենց էտ ժամանակ տեսնում են, որ Տիգրանը գալիս ա, մեջքին` լիքը ուտելիք, ծխախոտ: Բերել ա ու բաժանել ա զինվորներին:

Տիգրանս զոհվել է 1994թ.-ի ապրիլի 19-ին, ինքը 19 թվերի մեջ մնաց: Տիգրանս շրջափակման մեջ մնաց, ու չկարողացավ դուրս գալ: Ինքը ցանկացել ա, որ օգնի իրա մոտիկ ընկերոջը: Ու էտ ժամանակ թշնամին իրան մեջքից խփել ա` սրտի կողմից: Տանում են իրան հիվանդանոց, բժիշկը տեսնում ա, որ էտ փամփուշտը մեջն ա մնացել, ու շատ արյուն ա կորցրել: Ու Տիգրանս մահանում ա,չեն կարողանում փրկել: Նույն գիշեր ամուսինս ասում էր, որ շատ անհանգիստ ա: Վեր կացավ, գնաց գյուղ, որ զանգի Տիգրանին, ասեցին, որ Տիգրանը էլ չկա: Բոլորը լացում էին:  Ես ինքնասպան էի ուզում լինել, ամուսինս ասում էր. «Տիգրան ջան, դու ինձ պետք ա թաղեիր, ես քեզ թաղեցի»: Գյուղացիները մեզ շատ օգնեցին. թե գումարով, և թե հոգեպես: Ես շատ եմ սիրում գետափցիներին ու Գետափը: Ու ինչ էլ լինի, ես չեմ գնա իմ գյուղից: Իմ Տիգրանն էլ շատ էր սիրում այս գյուղը: Մենակ ուզում եմ, որ անապահով ընտանիքներին աչքաթող չանեն: Մեր համայնքում շատ կան անապահով ընտանիքներ, և ուզում եմ, որ նրանց անուշադրության չմատնեն:

Լուսանկարը՝ Անի Աբրահամյանի

Տիգրանի մասին, նրա հերոսության մասին գրել են մամուլում, գրքերում: Մեր համայնքում ամեն անգամ նշում ենք նրա ծննդյան օրը, ծաղիկներ տանում նրա գերեզմանին, երեխաներին պատմում են նրա սխրագործության մասին: Ես լսում էի Տիգրանի մորը և մտածում էի` թող այնպես լինի, որ այլևս երբեք պատերազմ չլինի, որ ծնողները ոչ թե սգան իրենց զավակի համար, այլ երջանիկ վայելեն իրենց ծերությունը` շրջապատված զավակներով, թոռներով…

Համակարգչի փոխարեն գրատախտակ

Մեր դպրոցում չկան համակարգիչներ ինֆորմատիկայի դասերն անցկացնելու համար: Սկզբում համակարգիչների կեսն աշխատում էր, և մենք անում էինք մեր դասերը համակարգչային սենյակում: Իսկ հիմա մեր բոլոր համակարգիչները չեն աշխատում: Մեր դասերը ուսուցիչը մեզ բացատրում է գրատախտակի վրա: Ճիշտ է, այդքան էլ հաճելի չէ, բայց մենք սովորում ենք մեր դասերը հաճույքով: Մենք սովորում ենք մեր դասերը մեր տան համակարգչով անել և միշտ պատրաստ ենք դասերին: Բայց կան երեխաներ, որ տանը համակարգիչ չունեն, և շատ բան չեն հասկանում: Լավ կլիներ, եթե մի օր այդ համակարգիչները վերանորոգվեին: Այդ ժամանակ բոլորս կարող էինք ձեզ նամակներ գրել էլեկտրոնային փոստով: Իսկ հիմա շատերը չգիտեն, թե ինչպես նամակ գրել էլեկտրոնային փոստով:

Կարատեն, հայրիկս և ես

Կարատեն արդեն տասնհինգ տարի է` գործում է Կապանում: Դպրոցում կա ութսուն աշակերտ: Այս սպորտաձևը ունի շատ բարդություններ, բայց երեխաները սիրով են հաճախում: Կարատեի կարող են հաճախել հինգ տարեկանից սկսած: Կարատե պարապելու համար պետք է նաև հատուկ համազգեստ ունենալ: Սպորտդպրոցը շատ լավ վիճակում է, բայց հովանավորներ չունի: Կարատեի մեր խումբը մրցումների է գնում Եղեգնաձոր, Վայք, Երևան: Լինում է, որ  նաև ուրշի տեղերից են գալիս մեզ մոտ՝ մրցումների: Ես էլ եմ հաճախում կարատեի: Սպորտաձի նկատմամբ սերը սերմանել է իմ հայրիկը, որը կարատեի մարզիչ է:

Ես շատ կուզեի շարունակել հորս գործը: Կցանկանայի դառնալ մարզիկ: Որոշել եմ սովորել ֆիզիկական կուլտուրայի ինստիտուտում՝ կարատեի գծով: Բուհն ավարտելուց հետո կգամ Կապան ու կշարունակեմ հայրիկիս գործը: Որոշել եմ, երբ մեծանամ, մարզադպրոց կկառուցեմ: Ես, նայելով իմ հայրիկին, արդեն պատկերացնում եմ իմ ապագան: Գիտեմ, որ սպորտը դժվար է, բայց ես սիրում եմ պայքարել դժվարությունների դեմ:

Քաղաքի մի ծայրից մյուսը

Լուսանկարը՝ Սյուզաննա Քոսյանի

Երբ օրենք ընդունվեց ավագ դպրոցների մասին, ես այդ ժամանակ 8-րդ դասարանում էի սովորում։ Ուղղակի սարսափելի էր թվում, թե ինչպես պետք է բաժանվեմ իմ դասարանից, թե ինչպես պետք է օգտվեմ երթուղայինից, եւ վերջապես ինչպես կընդունի ինձ իմ նոր շրջապատը։ Դրական կողմերի մասին չեմ էլ խոսի։ Այն աշակերտների համար, ովքեր ծայրամասերում են ապրում, մեծ խնդիր է տրանսպորտը։ Ես ինքս ապրում եմ ծայրամասում, եւ ինձ համար ամենամեծ խնդիրը դա է, հատկապես ձմռանը։ Կամ երթուղային չի լինում, կամ եթե անգամ լինում է, արդեն դասից ուշացած ենք լինում։ Երբ մտածում էին այս համակարգի իրացման մասին, պետք է մտածեին նաեւ երթուղայինների խնդրի մասին եւ հատուկ դպրոցական ավտոբուսներ հատկացնեին։ Եվ հետո, գործազրկության բարձր մակարդակ ունեցող Վանաձորում շատերի համար այդքան էլ հեշտ չէ ամեն օր 200 դրամ հատկացնել աշակերտի տրանսպորտի համար, մանավանդ, եթե ընտանիքից դպրոց են հաճախում երկու կամ ավելի երեխաներ։

Ով եմ ես և ինչն է ինձ հուզում

Ես՝ Օֆելյան եմ: Ծնվել և ապրում եմ Մեծամորում: Սիրում եմ ընկերներիս հետ զրուցել: Ունեմ քույր՝ Հերմինեն: Բնավորությամբ բարի եմ, աշխատասեր, հոգատար, ընկերասեր, բայց և կռվարար եմ: Չեմ սիրում, երբ ինձ ստիպում են, որ «վատը» դառնամ իմ շրջապատի մեջ: Հաճախում եմ կենտրոն, որտեղ ինձ շատ լավ եմ զգում, այնտեղ  սիրում եմ զբաղվել տիկնիկային թատրոնով, նկարչությամբ: Սիրում եմ հետաքրքիր նկարներ դիտել, ուսումնասիրություններ կատարել: Բնավորությամբ համառ եմ և սիրում եմ հասնել իմ ուզածին ամեն գնով:

Ինձ հուզում են իմ քննությունները, որովհետև վստահ չեմ իմ ուժերի վրա կամ այն, որ տարբերություն են դնում աշակերտների միջև: Չեմ սիրում, երբ ուսուցիչները դասերի ժամանակ երեխաներին վիրավորում են: Ինձ հուզում է նաև մեր դպրոցի վիճակը: Մեր դպրոցը վերանորոգված չէ, ամեն ինչ հին է ու քանդված: Ինձ դուր չի գալիս վատ միջավայրում սովորել:

ՕՖելյա Կիրակոսյան

 

Ես Արմինեն եմ, ընկերներս ինձ Արմինկայով են դիմում: Սիրում եմ երգել: Ազատ ժամանակ ստեղծագործում եմ: Սիրում եմ դպրոց հաճախել, բայց չեմ սիրում առավոտյան շուտ արթնանալ: Բնավորության գծերս մասամբ դուր են գալիս մյուսներին, մասամբ՝ ոչ: Հաճախում եմ «Փալանչո» տիկնիկային թատրոն, «Արևածաղիկ» երգչախումբ, նաև Կենտրոնի մնացած առարկաներին: Մասնակցել ու մասնակցում եմ տարբեր մրցույթների: Դպրոցում սովորում եմ գերազանց: Աշխատում եմ չբարկացնել ծնողներիս:

Ինձ հուզում է երկրի խաղաղության հարցը:  Եվ թե ինչո՞ւ են մարդիկ մահանում: Ինչո՞ւ են ստեղծվել հեռախոսները: Ինչո՞ւ է ստեղծվել մարդը: Եվ շատ այլ հարցեր…

Արմինե Կիրակոսյան

 

Բնավորությամբ  համառ եմ, միշտ հասնում եմ իմ ուզածին: Շատ շուտ եմ նեղանում: Նաև շատ եմ խոսում, այդ պատճառով տիկնիկային թատրոնում ինձ ասում են չաչանակ: Սիրում եմ անել այն, ինչ ինձ չի վերաբերվում: Աշխատասեր եմ: Սիրում եմ դիտել շատ ֆիլմեր:

Ինձ հուզում է այն, որ դպրոց գալիս ենք ինը ամիս, իսկ հանգստանում երեք ամիս: Բայց գոնե հավասար լիներ:

Լիանա Ասատրյան

Չեմ սիրում իրենց մասին մեծ կարծիք ունեցող մարդկանց, հատկապես, երբ նրանք վիրավորում են մյուսներին: Ինձ հուզում են իմ դասարանի ամենօրյա կռիվները: Աղջիկներն ու տղաները անընդհատ ամեն հարցով կռվում են իրար հետ և, մենք մեր դասը չենք կարողանում պարապել:

Մոնիկա Խուդինյան

Ով եմ ես և ինչն է ինձ հուզում

 Ապրում եմ Մեծամորում: Սիրում եմ անկեղծ մարդկանց, ունեմ շատ ընկերներ և նրանք ինձ ասում են Ամոկ: Բնավորությամբ շատ նեղացկոտ եմ և շատ շուտ լաց եմ լինում: Ընկերասեր եմ և ամեն պահի ընկերներիս կողքին եմ : Սիրում եմ նկարել և հուսով եմ ապագայում կդառնամ լավ նկարիչ: Ժպտերես եմ, բարի, անկեղծ բոլորի նկատմամբ:

Ինձ դպրոցում հուզում է այն հարցը, թե երեխաներին ինչո՞ւ են տարբերակում արտաքինով կամ սովորելու ունակությամբ: Շրջպատում փոքրերին անտեսելը, վատ վերաբերվելն ու ճնշելը նույյպես ինձ հուզում են:

Արմինե Գևորգյան

 

Սիրում եմ աշխատասեր մարդկանց, բայց չեմ սիրում անպարտաճանաչ, շատախոս, ինքնահավան, ստախոս մարդկանց: Շատ եմ սիրում պարել և երաժշտություն լսել: Դպրոցում սովորում եմ հարվածային: Սիրում եմ հայոց լեզու, գրականություն, հանրահաշիվ և երկրաչափություն առարկաները:

Ինձ հուզում է մեր անգլերենի ժամին ուսուցչուհուն բարկացնելու հարցը, որը մեզ խանգարում է լավ վարել դասը:

Աշխեն Ավետիսյան

 

Ես շատ հանգիստ բնավորության տեր մարդ եմ: Սովորում եմ յոթերորդ դասարանում, սիրում եմ կենսաբանություն առարկան: Սիրում եմ լրատվական տեղեկություններ կարդալ և լուսանկարել:

Ինձ ամենաշատը հուզում է արտագաղթի հարցը, քանի որ ծնողներս գնում են ուրիշ երկիր՝աշխատելու:

Սեդա Գրիգորյան

Ես շատ եմ սիրում նկարել և ուզում եմ դառնալ նկարչուհի: Իմ անունը Անի է, իսկ ազգանունս՝ Կարապետյան: Ես հաճախում եմ կենտրոն, որտեղ շատ լավ է մեզ. նրանք շատ լավ բաներ են մեզ սովորեցնում:

Ինձ հուզում է, թե մեր դպրոցը ինչու վերանորոգված չէ:

Անի Կարապետյան

Ես Անի Կիրակոսյանն եմ՝ բնավորությամբ ընկերասեր, բարի, բայց շատ դեպքերում նաև համառ: Ես ունեմ մի քանի նախասիրություն, սիրում եմ երգել, պարել, նկարել, նաև ստեղծագործել: Ես միշտ ձգտում եմ հասնել իմ նպատակներին: Երբ մեծանամ, ուզում եմ դառնալ երգչուհի և դերասանուհի, նաև պարուհի: Ես ամբողջ օրս անցկացնում եմ դպրոցում և Կենտրոնում, բացի շաբաթ և կիրակի օրերից: Ես նաև ամեն կիրակի գնում եմ եկեղեցի, մասնակցում բոլոր արարողություններին: Ես բացի Կենտրոնում երգելուց, նաև երգում եմ եկեղեցում: Ահա իմ մասին բոլոր կարևոր տեղեկությունները:

Իսկ ինձ հուզում է, թե ինչու են մարդիկ մահանում: Ես կարծում եմ, որ եթե մարդիկ չմահանան, երկրագունդը մարդաշատ կլինի, քանի որ ինչքան մարդաշատ, այնքան բնությունը աղտոտված կլինի: Բայց կարծում եմ, որ բոլորի համար երկնքում ավելի լավ կլինի, քանի որ այնտեղ երջանկությունը փողի մեջ չէ, այլ բարի և ընկերասեր լինելու մեջ: Ահա ինձ հուզող հարցը:

Անի Կիրակոսյան

Քմահաճ եղանակը

Եղանակը կարող է լինել բարի, հոգատար, հաճելի և, միևնույն ժամանակ, դաժան: Թե, որտեղի՞ց այդքան դաժանություն՝ դժվար է ասել, միգուցե ինչ որ մեկը տրորե՞լ է նրա ոտքը, թե՞ ցավ է պատճառել, իսկ հնարավոր է, որ նա էլ փոքրիկ երեխայի նման ցանկացել է մի քիչ զվարճանալ….

Առավոտյան, երբ արթնացա, արևի շողերը ինձ գրկեցին՝ ասես ջերմություն ներշնչեցին: Իսկ երեկոյան եղանակը այնպիսի դաժան խաղ խաղաց մարդկանց հետ, որ թվաց, թե պատերազմ է սկսվել, ուր որ է` թշնամին կմոտենա ու իր ներկայությունը ցույց կտա, ահա մի քիչ էլ, ու նա կգա, բայց սպասումներն ապարդյուն եղան, ոչ ոք չեկավ, ոչ մի թշնամի: Այդ պահին մեր թշնամին եղանակն էր: Մոլորված պտտահողմը վայրագ թշնամու նման, ներխուժեց մեր գյուղ՝ Թթուջուր: Ավերեց տանիքները, արմատախիլ արեց ծառերը, մեծ վնաս հասցրեց բնակչությանը…

Իսկ այդ նույն պահին, երբ Թթուջրում պտտահողմ էր, մենք ընտանիքով, ընկերներով գտնվում էինք Դպրաբակ գյուղում: Այնտեղ արևոտ, տաք ու ջերմ եղանակ էր: Ոչինչ չէր կանխատեսում Թթուջրում բնության դաժան խաղը:

Մեզ էլ էր մեծ վնաս հասցրել պտտահողմը:

Տատիկս տնից այդ եղանակին դուրս էր եկել, որպեսզի հավի ճուտիկներին կեր տանի և այդ դաժան, արգելք չհանդուրժող պտտահողմը գտնելով մի «թափառաշրջիկ» մետաղյա թիթեղ հարվածել է տատիկիս: Բարեբախտաբար տատիկս լուրջ վնասվածք չի ստացել….

Մեր մեղուների փեթակներից երկուսը շրջել է, մեղվաընտանիքները քանդել: Հայրիկս Դպրաբակից շատ կարճ ժամանակում օգնության հասավ և փրկեց աղետի ենթարկված մեղվաընտանիքները…

Հաջորդ օրը, իջնելով Թթուջուր, հարցուփորձ արեցի տատիկիցս, հարևաններից, թե ինչ զգացին այդ պահին: Առաջինը տատիկիս հարցրեցի, բայց նա չցանկացավ պատասխանել, միայն ասաց.

-Քամի էր, էլի…..

Իսկ այ, հարևանուհին շատ բան պատմեց: Ես հարցրեցի, թե ի՞նչ կատարվեց, և նա պատմեց կատարվածը, իր զգացողությունները:

-Ինձ թվաց, թե պատերազմ է սկսել, ու «թուրքի գռադը» ընկավ մեր տուն: Ջարդուփշուր արեց պատուհանները….

Ինչու՞  է եղանակը այդքան դաժանությամբ լցված:

Անպաշտպան Զանգուն

Այսօր մեր երկրում բնապահպանական խնդիրները շա~տ, չափից շատ են: Երեկ դպրոցից տուն գալիս մի պահ կյանքը կարծես կանգ առավ. «ծառեր», որոնցից միայն հաստ բունն է մնացել, փոշի, կեղտ և ամենակարևորը` Զանգու գետը, որը ավելի քան աղբանոց է հիշեցնում: Այս գետը Հրազդանի խոշոր վտակներից է, իսկ Հրազդանը` Արաքսի ձախ վտակը:  

Բոլորս էլ գիտենք, թե ինչ նշանակություն ունի Արաքսը մեր երկրի համար, և եթե նրա երկու վտակներից մեկը աղտոտված է, նշանակում է, որ Արաքսն էլ է գտնվում նույն վիճակում: Տեսնելով, թե ինչ վիճակում է գտնվում Զանգուն` ես չէի կարող իմ համաքաղաքացիների նման անտարբերություն դրսևորել: Գետի մաքրման աշխատանքներ երբեք էլ չեն իրականացվել: Մեր գյուղապետարանի կարծիքով գետը կարելի է մաքրել` գետի հատակից ավազ հանելով, ինչն ողղակի ծիծաղելի է: Պարզից էլ պարզ է, որ ավազը հանվում է զուտ գումարի համար: Բացի այդ, գյուղի տների մեծամասնության կոյուղիները բացվում են գետի մեջ: Այս ամենն էլ քիչ է, ՀՀ խոշոր ցեմենտի և էլեկտրաէներգիայի գործարանների թափոնները նույնպես թափվում են անպաշտպան Զանգուն: Մեր գյուղի որոշ գյուղացիներ էլ գտել են աղբից ազատվելու ամենակարճ ճանապարհը. աղբը ողղակի գետն են գցում:

Պապս պատմում է, որ ժամանակին Զանգուն եղել է մեր երկրի ամենամաքուր գետերց մեկը. գյուղացիները նույնիսկ գետից ջուր են խմել ու լվացք արել: Իսկ այսօր գետի կողքով անցնելն անգամ առաջացնում է տհաճ զգացողություն:

Նոր աչքերով

Ինչքան արագ են, չէ, ժամանակները փոխվում: Դրա հետ միաժամանակ փոխվում է նաև մեր` աշխարհը ընկալելու ունակությունը: Մի ժամանակ ես աշխարհին լրիվ ուրիշ աչքերով էի նայում: Հիմա շատ եմ փոխվել: Չգիտեմ, մեծանալուց է, թե ոչ, բայց հիմա ես լրիվ ուրիշ աչքերով եմ նայում աշխարհին: Առաջ ես կարող էի կիլոմետրերով ճանապարհ գնալ ու այդ ամբողջ ճանապարհից հիշել միայն ճանապարհը և ճանապարհի ընդհատվող գծերը: Բայց հիմա, երբ ճանապարհ եմ գնում, այնքան նոր բաներ եմ նկատում: Ամեն անգամ նույն ճանապարհով գնալիս մի նոր բան եմ ինձ համար բացահայտում, և ինքս ինձ ուրախանում եմ. «Վաաայ, անցած անգամ էս ծառի վրա թռչնի բույն չկար»: Այնքան հաճելի է, երբ հնարավոր է լինում ամեն մի փոքր բանով ուրախանալ, արդեն սովորական դարձածի մեջ նորը փնտրել, նորը տեսնել: Օրինակ, այսքան տարի ծնողներիս հետ ապրում եմ, թվում է` ամեն ինչ պետք է իմանամ նրանց մասին, բայց ես ամեն անգամ մի նոր բան եմ բացահայտում նրանց մեջ, որի մասին չգիտեի: Արդեն գիտեմ, թե ինչպես կարող եմ բարձրացնել մայրիկիս տրամադրությունը: Կյանքից բավականություն ստանալու համար պետք չէ նոր զգեստներ գնել, կամ հսկայական գումարներ ծախսել (չնայած դրանք էլ իրենց տեղն ունեն), պարզապես պետք է կյանքին նոր աչքերով նայել: