«Էրեխեք, լավ էլի, թողեք հանգիստ զորացրվենք, գնանք»: Այս արտահայտությունը կարելի էր լսել մեդիա ճամբարի շատ մասնակիցներից, հատկապես՝ Էլյանորայից, երբ ինչ-որ մեկը փորձում էր անկարգություն անել: Դե, հիմա ասեմ, ախր, այ երեխեք ջան, կարո՞ղ է` խելոք չմնայինք, չզորացրեին: Հաստատ հյուրանոցում չէին պահի, բայց նույնիսկ եթե «պատժախուց» ուղարկեին, գոնե իրար հետ կլինեինք: Առօրյան համեմված կլիներ Ժորայի ու իր աշակերտների յուրահատուկ պարերով, Եվայի ծիծաղելի ու վարակիչ ծիծաղով, Սարգսի հարցերով, Մարթայի մարզասրահ գնալու կոչերով, Հռիփսիմեի հաց չուտելով ու էլի լիքը անմոռանալի բաներով: Հա՜, ու իհարկե, «պատժախցի» ներքևի հարևանների բողոքներով:
Երեխեք, արդեն կարոտել եմ, կարոտել եմ մեզ միասին: Կարոտել եմ մեր ճաշարանը, մեր կոնֆերանսը: Անգամ միջանցքով ուշացած դեպի կոնֆերանս վազելն եմ կարոտել: Նյութ գրելու պատճառով գիշերը չքնելն եմ կարոտել: Կարոտել եմ, ու թեկուզ միայն ձեզ նորից տեսնելու համար ծույլիկություն չեմ անելու, նյութեր եմ գրելու, ֆոտոներ ու վիդեոներ եմ անելու: Անպայման, մի օր էլի տեսնելու եմ ձեզ: Տեսնելու եմ մեզ, միասին:
«Էրեխեք, լավ էլի, թողեք հանգիստ զորացրվենք»: Զորացրվեցինք, բա հետո՞…

Գաղտնիք չէ, որ գյուղում ձմեռը ամառվանից է սկսում: Ամռանը պատրաստում ենք մրգային կոմպոտներ, չրեր, մուրաբաներ… և կտրում ենք ցախ: Ցախ կտրելն իմ ամենասիրելի զբաղմունքներից մեկն է աշխարհում: Կտրում են հիմնականում ամռանը և վաղ աշնանը: Վերջերս գնեցինք մոտ 5 խորանարդ մետր վառելափայտ: Դե, բնականաբար, ես միայնակ չկոտրեցի ամբողջը: Գործին միացան եղբայրս, հայրս, և գյուղի տղերքը: Մինչև գիշեր կեսը կոտրեցինք: Կոտրելու ընթացքում միտք հղացավ նկարել անիմացիոն ֆիլմ: Երևի կարիք չկա ասելու, արդեն հասկացաք, որ ֆիլմի հետ կապված բոլոր հմտությունները սովորել եմ մեդիա ճամբարում՝ ուրիշ որտե՞ղ…

Առավոտյան վաղ արթնացա, լվացվեցի, վերցրի հեռախոսն ու իջա բակ: Մի գլդորան օգտագործեցի որպես եռոտանի: Փայտերի օգնությամբ հարմարեցրի հետախոսը դրա վրա: Ու սկսեցի դասավորել փայտերը:

Ամեն փայտ դնելուց հետո գալիս ու նկարում էի:  Այնուհետև մոնտաժեցի ֆիլմը: Ֆիլմի հետ կապված ամբողջ աշխատանքը կատարվել է երեք ժամում: Թե՛ նկարահանումը, թե՛ մոնտաժը ես եմ արել: Հուսամ կհավանեք: Բարի դիտում :

Է~հ, երեխեք, չեք պատկերացնի` ոնց եմ ձեզ կարոտել: Սարգսի վերջին հոդվածից հետո, ի դեպ այն արցունքն աչքերիս կարդացի, ուզում եմ ասել` ապրես, Սաք, հավես բաներ հիշեցրիր: Զգացի, որ ամեն օր ավելի եմ կապվում ձեզ հետ ու անսահման կարոտում եմ: Կարոտում եմ Ժորայի հավես պարելը, Արմանի թևնոցի անընդհատ որոնումներն եմ կարոտում, բա Եվայի ծիծաղը… Երբ նստեցինք ավտոբուս ասացի.

-Եվա, մի ծիծաղի, էլի:

-Հիշեցրեք, իջնելուց մի լավ խնդամ:

Ու այդպես էլ մոռացանք հիշացնել խոստումի մասին: Ամբողջ ճանապարհին լուռ էի, չէի խոսում, շատ տխուր էի, անընդհատ հիշում էի Խաչիկի ասածը, որ առավոտը վերջին նախաճաշին ասաց.

-Ես պայուսակս չեմ հավաքել ու հույս ունեմ, հեսա ասելու են, որ կատակ են անում, ու էլի մեկ շաբաթ էստեղ ենք մնալու:

Է~հ, Խաչ, մինչև հիմա հավատում եմ, որ կզանգեն, կասեն` կատակ ենք արել, հետ եկեք…

Ընկեր Լիլիթ, հիշո՞ւմ եք, որ բակում ասացիք.

-Երեխեք, էս չե՞ք լացում, իզո՞ւր էինք գրել օրակարգի վերջին կետը:

Հիմա վստահ ասում եմ. արդարացված էր այդ կետը, ըստ որի` 12:30 հեռացող ավտոբուս, գրկախառնություն, լաց ու կոծ…

Շատ դժվար բաժանումից հետո ինձ միայն հույս էր տալիս այն, որ ես, Լյուբան, Աննան ու Անուշը միասին եկանք Արմավիր: Նստեցինք տաքսի, և վարորդը, ըստ ավանդության, բացեց զրույցը.

-Էրեխեք էս հանգստանալո՞ւ եք գնում:

-Չէ՛, հանգստանալուց ենք գալիս,- չորսով միանգամից պատասխանեցինք, ու երևի խեղճ վարորդը անգամ վախեցավ միահամուռ մեր խոսքից:

Հետո  Արմավիր-Երևան երթուղայինի մեջ մարդիկ խոսում էին.

-Տեսնես` էս երեխեքը որտեղի՞ց են գալիս պայուսակներով:

Ու ես որոշեցի բավարարել մարդկանց հետաքրքրասիրությունը.

-Աղվերանից ենք գալիս, մեդիա ճամբարից:

-Հա՜,- բայց ինձ թվաց, որ էլի բաներ էին ուզում հարցնել:

Իսկ արդեն ավտոկայանում, երբ պապիկիս էի սպասում, տաքսու վարորդներից մեկը իրերս տեսնելով, ասաց.

-Այ բալա, էս սենց վեշերով «լագերի՞ց» ես գալիս:

-Չէ ,- շփոթված ու չհասկանալով, թե «լագերը» որն է, ասացի,- բայց դա ո՞րն ա:

-Դե, ճամբարը, էլի,- ծիծաղեց:

-Հա՜, հա, պապի ջան, բայց էդ մեդիա ճամբար էր:

Պապին երևի չհասկացավ, մեդիա ճամբարն ինչ է, ու շարունակեց.

-Բա ծրագիրն ի՞նչ էր:

-Ֆոտո, վիդեո և լրագրություն:

Իմ պատասխանին հետևեց զննող հայացք, երևի լրագրությունը նպաստեց պապիի դեմքի արտահայտության փոփոխությանը:

Ավելի ուշ երեկոյան հեռախոսիս զանգ եկավ, անծանոթ համար էր, կասկածելով վերցրի.

-Ալո՞։

-Ան, Ռուզիկն ա ճամբարից, սպասի անակնկալ ունեմ քեզ համար:

Սիրտս սկսեց արագ բաբախել ու մեկ էլ հանկարծ հեռախոսի մյուս կողմում լսում եմ Աստղիկի ձայնը:

-Ի՜, էս ո՞նց, չհասկացա` իրար հե՞տ եք ,- իսկ իրենք միայն ծիծաղում էին: Երևի մեկ ժամ խոսեցինք, չէինք կարողանում անջատել, բայց քանի որ բոլորս էլ անսահման քնել էինք ուզում, ստիպված անջատեցինք:

Իսկ տուն մտնելուց հետո Ժորային տուն եմ ուղեկցել իմ հաղորդագրություններով:

Է՜հ, երեխեք, բոլորիդ բարբառները հերթով հիշում եմ ու բոլորիդ հոդվածները կարդալուց լսում եմ ձեր ձայները:

Ես փոքր ժամանակ շատ էի ուզում շուն ունենալ: Ճիշտն ասած, ես բոլոր ժամանակներում էլ այդ ցանկությունը ունեցել եմ: Դե, ո՞վ շուն չի սիրում՝ միայն ալերգիա ունեցողները և ես, միայն այն դեպքերում, երբ նրանց հանդիպում եմ մենակ և նրանք կապած չեն: Այդ ժամանակ ես ուղղակի ատում եմ նրանց, ավելի շուտ նրանց տերերին, որ պատասխանատվություն չեն կրում իրենց շների համար, և ինձ միշտ սարսափահար վիճակի մեջ են գցում: Լավ, ոնց որ շեղվում եմ բուն թեմայից: Սա առանձին հոդվածի թեմա է: Ուզում էի պատմել շանս մասին:

Ընդհանրապես, երբ մի բան եմ ուզում, այնքան եմ ասում, մինչև նպատակիս հասնում եմ: Եվ այսպես՝ ամենօրյա երկար ճառերի և համոզիչ ձևակերպումների շնորհիվ, իմ տանեցիք վերջապես տեղի տվեցին, և ինձ համար մի փոքրիկ շուն բերեցին, հազիվ մեկ ամսեկան: Նա արժանացավ փառավոր ընդունելության մեր կողմից, մասնավորապես` իմ: Ես նրան կոչեցի Ջեկո՝ ի պատիվ մեր հարևանի սարսափազդու շան: Այն ժամանակ ինձ թվում էր, որ եթե Ջեկո ավագը իմանա այդ մասին՝ իմ հանդեպ լավ կտրամադրվի, ու ես էլ իրենից վախենալու պատճառ չեմ ունենա: Ցավոք՝ ես սխալվում էի:

Ջեկոն սպիտակ՝ շագանակագույն պուտերով շունիկ էր: Եվ քանի, որ Ջեկոն մենակ կձանձրանար՝  նրան ընկերացավ իր տարիքի մի կատու, որի ամբողջ գերդաստանը մեր բակում էր մեծացել, և ինքն էլ ինքնըստինքյան ապրում էր մեր բակում՝ իր նախնիների տանը՝ չխախտելով իր պապերից ժառանգած ավանդույթը: Կատուն անուն չուներ, որովհետև ես փոքր ժամանակ մտածում էի, թե միայն շներն են անուն ունենում: Իսկ կատուներին ուղղակի կանչում ենք՝  փիսո-փիսո ասելով: Նրանք մեծանում էին միասին հաշտ ու համերաշխ՝ խախտելով բոլոր կարծրատիպերը այն մասին, թե շներն ու կատուները իրար հետ «յոլա» չեն գնում: Ամբողջ օրը խաղում էին:

Մենք Ջեկոյի համար բուն էինք սարքել, իսկ մայրս նրա համար վերմակ, ներքնակ ու բարձ էր կարել: Ես ամեն երեկո, երբ կարծում էի, թե Ջեկոյի քնելու ժամն է՝ նրան պառկեցնում էի իր անկողնում՝ միշտ հուսալով, որ երբ առավոտյան գնամ նրա մոտ, նա նույն վիճակում կլինի: Բայց ստացվում էր հակառակ պատկերը: Նա այնպես էր խառնած լինում անկողինը, որ ես հասնում էի բարկության գագաթնակետին: Եվ իրական բարձը օգտագործելու փոխարեն որպես բարձ օգտագործում էր կատվին: Չնայած այդ հարցում չեմ մեղադրում: Ես էլ դեմ չէի լինի այդքան փափուկ բարձ ունենալուն:

Մի դեպք էլ պատմեմ: Միշտ տեսնում էի, որ բոլորը իրենց շներին տանում են զբոսանքի՝ որոշեցի ես էլ հետ չմնամ: Իմ խաղալիքից շան վզի կապոցը անցկացրի Ջեկոյի վզին ու տուկի թելով կապեցի, որ տանեմ զբոսանքի: Էն էլ պարզվեց Ջեկոն շատ էր սիրում ազատությունը, թույլ չտվեց:

Այսպես ուրախ ու անհոգ ես ու Ջեկոն ապրում էինք: Նա բակում, ես՝ տանը:  Սակայն մի օր մեր հարևանի տղան, չգիտեմ, որ հովերով տարված, որոշել էր իր հրաձգարանի հրացանը  փորձարկել կենդանիների վրա: Եվ նրա զոհը դարձավ իմ Ջեկոն: Նա իմ աչքի առաջ մի կաղկանձ արձակեց, վազեց, ապա ընկավ ու սատկեց: Ես ուղղակի ողբում էի: Չափազանց ծանր տարա նրա սատկելը: Ամեն օր մտածում էի` ինչպես վրեժ լուծեմ նրա համար: Ու մինչև օրս էլ չեմ կարողանում առանց տխրելու ու զայրանալու հիշել այս պատմությունը:

Հ.Գ. Հետո ես ևս մեկ շուն ունեցա, բայց նրա հետ չկապվեցի այնպես, ինչպես Ջեկոյիս հետ: Առաջինը միշտ էլ ուրիշ է լինում ու տարբերվում է:

Էսօր ` ժամը 9:37, արթնացա ու սկսեցի ինքս ինձ հետ մենախոսել ու արագ-արագ հագնվել.

-Արդեն համարյա կես ժամ ուշացել եմ նախաճաշից, թուհ, ոնց ա էս քնկոտությունս ինձ խանգարում….
-Այ, աղջիկ ջան, դու արդեն տանն ես,- պատասխանեցի ինքս ինձ: Մի պահ սթափվեցի ու ու նորից պառկեցի, սկսեցի վերլուծել մեր 7-օրյա մեդիա ճամբարը…

Առաջին օրը այդ մեկ շաբաթը այնքան հեռու էր թվում, կարծես թե, մի հավերժություն, սակայն օրերի քանակը արագ փոքրանում էր, իսկ բաժանման տագնապը` մեծանում:
Հիմա տանը նստած հավաքում եմ նյութս ու կարծես թե, «փշերի վրա լինեմ»:

Գիտեք, մենք բոլորս քաջ գիտակցում ենք, որ  այս ամենը ժամանակավոր է, և ընդհանրապես ամեն բան ժամանակավոր է, բայց կապվածությունը, ընդհանուր հուշերը, ծիծաղելի դեպքերը դժվար է բաժանումից հետո «մարսելը»:
Օրինակ, հիմա իմ ականջներում լսվում է ճամբարակիցներիս ձայները, ծիծաղը, մեկնաբանությունները, և ինչու չէ, նաև «մուննաթը»:
Աչքերիս առաջ տեսնում եմ նրանց պայծառ դեմքերը… Ու պարտադիր չի ամեն հարմար ու անհարմար պահին ասել` կարոտել եմ, կարծում եմ, որ այս զգացողությունները լիովին բավարար են հասկանալու ու գիտակցելու համար, որ, իրոք, կարոտում ես:

Վերադարձա իմ քաղաք ` Հրազդան, մեկ էլ տեսնեմ` ճանապարհներներ են վերանորոգում, ասֆալտ են փռում, չգիտեմ` ինչ են անում: Պահո… Իմ գնալու հե՞տ էր կապված էս ամենը, թե՞ գալու: Ով իմանա: Իրականում, եթե ես այստեղ լինեի, հաստատ չէի նկատի այս փոփոխությունները:

Ասածս ինչ է. որպեսզի մենք մեկի կամ ինչ-որ երևույթի բացակայությունը նկատենք, հարկավոր է հեռանալ: Վերադառնալով`  սկսում ես հասկանալ, գնահատել:

Այսպես էլ ճամբարն էր…
Վերադարձա տուն ու սկսեցի գիտակցել, որ ինձ ինչ-որ բան պակասում է, կիսատության զգացումը խեղդում է:

Հավե՜ս․․․Ես բառը իրա մեջ տարբեր իմաստներ և հետաքրքիր բացատրություններ ունի։ Դիլիջան գնալով կյանքս երկարեց։ Ըհն․․․Ուրեմն ասեմ` ինչու: Սկսեմ ամենասկզբից, որ հետաքրքիր արկածները ամենուր էին՝ ժպիտներ՝ ասում են, ով ժպտում է նրա կյանքը մի քանի տարով երկարում է , խաղեր, դասաժամեր ու ամենակարևորը ուտել համապատասխան ժամերին, այսինքն, օրը երեք անգամ։ Դե հիմա մտածում եք, որ խելքս ուտելու համար գնում ա, բայց ասեմ, որ ադքան էլ չէ։ Ավելի շատ սիրում եմ ճաշի ժամին զրուցել, քան ուտել։ 

Նախ ուզում եմ շնորհակալություն հայտնել բոլորին, «Մանանա» կենտրոնի անձնակազմին, ովքեր այդ յոթ օրերը մեզ հետ անցկացրեցին և, որոնց շնորհիվ շատ բան հասկացանք ու սովորեցինք։ Սիրում եմ բոլորիդ. մեծ թե փոքր։ Այս ընթացքում հասցրեցի բոլորիդ փոքր-ինչ ճանաչելու սիրել:Հա, մեկ էլ չգիտեմ ինչու, ուրիշ կերպ մեջս տպավորվեց վերջին գիշերը։ Հավես ու հաճելի անցավ։ Անտառում, խարույկի շուրջը ես ուղղակի բառեր են, պիտի գոնե մի անգամ լինես այդպիսի վիճակում, որ պատկերացնես։ Խաղեր, երգեր, կատակներ, մի խոսքով, ամեն ինչ․․․

Հուսով եմ հետագայում կհասցնեմ շնորհակալությունս արտահայտել նյութերիս տեսքով։