Լուսանկարը՝ Լաուրա Գրիգորյանի

Շատերը ցանկանում են նմանվել դերասաններին, պարողներին և այլ հայտնի դեմքերի: Ես էլ մի ժամանակ  ցանկանում էի նմանվել Տաեռա Բենքսին, որովհետև նա մինչև մոդել դառնալը շատ փորձություններ էր հաղթահարել, դիմակայել էր կյանքի դժվարություններին և հասել իր երազանքին: Կար ժամանակ, երբ ուզում էի նմանվել «Մուսա լեռան 40 օրը» գրքի գլխավոր հերոսին` Գաբրիել Բագրատյանին: Նրա համար, որ շատ խելացի էր և կարողացավ միավորել հավատը կորցրած ժողովրդին և նրանց մեջ սերմանել հաղթանակի ոգին: Բայց հիմա ուզում եմ նմանվել մայրիկիս՝ Լազային: Նա շատ խելացի, համբերատար կին է: Գիտի ինչպես լեզու գտնել ցանկացած մարդու հետ, ցանկացած վայրում և ցանկացած պարագայում: Դա երևի իր մասնագիտությունից է, նա նոտար է: Նաև ուզում եմ նմանվել հայրիկիս՝ Մինասին: Նա իմ մեջ սերմանել է հաղթանակի ոգին, որ պարտության դեպքում պետք չէ հուսահատվել և հարկավոր է ավելի շատ աշխատել` նպատակին հասնելու համար: Նրան նայելով հասկանում եմ, որ պետք է հայրենիքիս պատմությունը լավ իմանամ, որ ազգիս պիտանի մարդ դառնամ:

Սևան էինք գնացել: Երկինքը աստիճանաբար պատվեց կարմիրով, ու արևը անծուխ կրակի պես հայտվեց հորիզոնում`սարերի հետևը: Ես կյանքումս այդքան գեղեցիկ մայրամուտ չէի տեսել: Մի քանի րոպե հիանում էի, երբ նկատելով, որ այն աստիճանաբար թաքնվում է մտածեցի. «Ես այս տեսարանը անպայման պետք է լուսանկարեմ»: Հանում եմ հեռախոսս և նկարում…Արդյունքը գոհացուցիչ չէ…Էլի եմ փորձում, էլի…:  

«Ախր, ինչի՞ էկրանին չի հայտվում այն տեսարանը, որն իմ աչքի առաջ է…Ինչո՞ւ տեսախցիկը չի տեսնում այն, ինչ ես եմ տեսնում»,-դժգոհ մտածում եմ ես: Իհարկե, սա միակ դեպքը չէ…Նայում եմ երկնքին: Լուսինն այնքան մեծ է և գեղեցիկ, բայց հեռախոսս համառորեն ֆիքսում է միայն սպիտակ կետ`սև ֆոնի վրա: Ու ամեն անգամ մտածում եմ. «Չէ…Եթե ուզում եմ լուսանկարիչ դառնալ, ինձ անպայման պրոֆեսիոնալ տեսախցիկ է հարկավոր’»… Ու ամեն անգամ ափսոսանքով նայում եմ դիմացիս գեղեցիկ տեսարաններին, որոնք հեռախոսս ոչ մի կերպ չի ուզում տեսնել:

Լուսանկարը՝ Սերինե Հարությունյանի

 Ես ապրում եմ Գեղարքունիքի մարզի Վահանում՝ իմ հարազատ և շատ սիրելի գյուղում: Դպրոց հաճախում եմ Ճամբարակում: Շատ եմ սիրում իմ բնակավայրը, քանի որ այստեղ եմ ծնվել և մեծացել: Բոլոր մեծ մարդիկ միշտ դժգոհում են մեր ապրելավայրից՝ ասելով, թե սա ապրելու տեղ չի, և բոլորը ուզում են ապրել ուրիշ տեղ: Երևի պատճառը աշխատանք չունենալն է, բայց ոչ պետական, այլ գյուղատնտեսական: Ճիշտ է, բոլորն էլ ունեն անասուններ և հող, բայց միևնույնն է, դժվար է: Ինչ որ տեղ հասկանում եմ նրանց, սակայն շատ եմ ցավում, երբ մեծ մասը գնում է արտագնա աշխատանքի, իսկ ոմանք էլ՝ ուրիշ տեղ ապրելու: 

Ես չեմ ուզում լքել իմ բնակավայրը, սակայն միաժամանակ էլ պետությունը չի ստեղծում բարենպաստ նախադրյալներ ապրելու համար (աշխատատեղեր, ժամանցի վայրեր և այլն): 

Լուսանկարը` Մանե Մ. Սարգսյանի

-Որտեղի՞ց ես:

-Ճամբարակից:

-Իսկ դա որտե՞ղ է…

Սովորական դարձած հարց, որը հաճախ շարժում է իմ զայրույթը: Ախր, Ճամբարակը Գեղարքունիքի մարզի հինգ մեծ քաղաքներից մեկն է, ինչո՞ւ ոչ ոք չի հիշում տարածքով փոքր, բայց այնքան գեղեցիկ և բարի մարդկանցով բնակեցված քաղաքի մասին: Այժմ բնակավայրիս մասին խոսելով ուզում եմ մի փոքր պատմել Ճամբարակի բնության և մարդկանց մասին:

Ճամբարակը մի վայր է, որտեղ ձյուն չի գրանցվել միայն օգոստոս ամսին: Զարմանո՞ւմ եք: Ես նույնպես զարմացա, երբ իմացա… Չնայած Ճամբարակը միշտ էլ աչքի է ընկել իր ցուրտ կլիմայական պայմաններով:

Ճամբարակը վայր է, որտեղի շատ շինությունների պատերին մնում են կրակոցի հետքեր, և մեր ծնողների ականջներում հնչում են այդ ձայները մինչ այսօր; Այստեղ մարդկանց սրտերը ահից սկսում են արագ աշխատել նույնիսկ հրավառության ձայնից: Բայց այս ամենի հետ մեկտեղ ճամբարակցին մնում է իր բնակավայրում, չի լքում այն, և արյան գնով պաշտպանում է:

Սիրում եմ նաև Ճամբարակի բնությունը: Այստեղ դեռ չեն հասցրել աղտոտվել ինչպես մարդկային սրտերը, այնպես էլ օդը:

Ինչևէ… Սիրում եմ Ճամբարակը, սիրում եմ այստեղի բնությունը, մարդկանց: Հպարտ եմ, որ  այստեղ եմ ծնվել: 

Հետաքրքիր է մարդկանց առեղծվածը. ծնվում են գիտնականներ, գրողներ, դյուցազուններ, բժիշկներ: Մեկը փայլում է խելքով, մյուսը` ուժով և համառությամբ:

Իմ շրջապատում ևս կան հետաքրքիր, խիզախ և ազնիվ մարդիկ, որոնք երբեք չեն սիրում հպարտանալ, ցույց տալ իրենց կատարած սխրագործությունները: Նրանք երբեմն չափից դուրս համեստ ու բարի են, իսկ մի՞թե դա ավելի հետաքրքիր չէ և ուշադրության արժանի: Ահա այդպիսի մի մարդ է իմ պապիկը՝ Աղասի Չիլինգարյանը: Նա ողջ կյանքում անշահախնդիր ծառայել է իր հայրենիքին: Երկար ու ձիգ տարիներ պաշտպանել է հասարակական կարգը, պայքարել հանցագործների ու գողերի դեմ: Անհրաժեշտության դեպքում չի վախեցել խուլիգանների և հանցագործների մահափորձերից, իսկ Արցախյան ազատամարտի ժամանակ նա առանց վարանելու վերցրել է զենքը և անտառների ու ձորերի միջով հասել շրջափակման մեջ գտնվող իր հայրենի Արծվաշեն: Նա վերջինն է եղել այն մարդկանցից, ով դուրս է բերել խաղաղ բնակչությանը շրջափակումից և այլևս օգնության հույս չունենալով, հետ նահանջել հարազատ գյուղի դիրքերից: Իսկ երբ մենք նրան հարցնում ենք այդ մասին, նա համեստորեն ժպտում է, կարծես թե ոչինչ չի կատարվել: Ականատեսները նշում են, որ երբ շրջանի ղեկավարությունը գնում էր բանակցությունների, նրանք իրենց հետ անպայման վերցնում էին նաև պապիկիս, երևի թե նա իրոք հավատ և ուժ էր ներշնչում իրեն շրջապատող մարդկանց:

Արդեն 60 տարվա շեմին, երբ հանրապետության նախագահը նրան էր հանձնում խիզախության համար հայրենիքի բարձր պարգևը նա արտասանեց ընդամենը երկու բառ.

-Ծառայում եմ հայրենիքիս:

Մի՞թե նա արժանի չէ դասվելու հետաքրքիր մարդկանց շարքերը, որոնք անվերապահորեն նվիրված են հայրենիքին: