Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Հեռախոսիս ինքնաթիռի ռեժիմը միացրի, ու գրառումները բացեցի, որ Պրոկոֆևի հնչյունների տակ հավեսով գրեմ ձեզ։ Երկրորդ ինքնաթիռս է արդեն, որը ինձ Երևան է բերում։ Առաջին թռիչքս ավելի հարմար էր գրելու համար, բայց ես պահեցի, որ հենց հիմա գրեմ՝ Երևան բերող ինքնաթիռի մեջ։

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Ընդհանրապես, ամսի 29֊ին վերջին օրս էր Մյունստերում՝ Գերմանիայում, իմ տուն֊քաղաքում։ Ամսի 30֊ին արդեն գնացի Ֆրանկֆուրտ, որ մյուս օրն էլ՝ հիմա, նստած լինեմ արդեն Երևան եկող ինքնաթիռի մեջ։ Չգիտեմ ինչպես էր եղել, բայց շատ տարիներ առաջ, երբ գուգլով Գերմանիայի քաղաքների հետ էի ծանոթանում, ֆիքսել էի, որ Ֆրանկֆուրտը շատ եմ հավանել, ու այն համարում էի իմ երազանքների քաղաքը Գերմանիայում։ Դրա համար էլ պլանավորեցի ու մի գիշեր էլ Ֆրանկֆուրտում մնացի՝ իմ երազանքների քաղաքը տեսնելու։ Հիմա իհարկե, կարող եմ պատմել, որ այժմ իմ ամենասիրած քաղաքը Գերմանիայում Մյունստերն է, որի մասին մինչ այս ծրագրին դիմելը լսած էլ չկայի, բայց դա չի լինի այն պատճառով, որ Ֆրանկֆուրտը չեմ հավանել, այլ այն, որ Մյունստերն եմ շատ սիրել։

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Վերջին երկու ճամփորդություններս՝ դեպի Դյուսելդորֆ ու Ֆրանկֆուրտ, ինձ ցույց տվեցին, թե ինչքան շատ եմ սիրում Մյունստերը։ Մեծ, սիրուն, ակտիվ ու մարդաշատ այս քաղաքներում շատ հավես է զբոսնելը, ինչ-որ ուրախ ֆեստերի գնալը, գետի ափին նստելն ու ճամփորդ ընկերուհուդ հետ մի շիշ գարեջուր խմելը, բայց եթե մի քիչ երկար ապրելու մասին է խոսքը, սովորելու ու կյանքին ինտեգրվելու՝ Մյունստերից ավելի իդեալական տարբերակ չի կարող լինել։ Հիմա նույնիսկ մի քիչ ամաչում եմ քաղաքիս առաջ, որ այս ծրագրում այն ընտրել եմ լրիվ պատահաբար, առանց նույնիսկ իմանալու, թե ինչեր կան այս քաղաքում։ Հիմա ավելի շատ եմ հավատում պատահականություններին ու կարծում, որ դրանցից ավելի սիրուն բան չկա։ Պատահականություն էր և՛ քաղաքն ընտրելը, և՛ լավ ընկերների հետ այնտեղ հայտնվելը։ Մեզ դասընթացի ընթացքում հարցնում էին՝ ինչն ենք հավանում ու չհավանում Մյունստերում։ Հավանողները միշտ շատ էին, դրա համար ես ասում էի, թե ինչը չեմ հավանում։ Ու կարող էր այնպիտի տպավորություն լինել, որ ես Մյունստերը չեմ սիրում, դրա համար արդար կլինի, որ հիմա վերջապես պատմեմ, թե ինչու եմ այդքան շատ սիրել այդ քաղաքը։

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Նախ, այստեղ մարդիկ բնության մեջ են ապրում։ Երեկոյան, հենց մութն ընկնում է, ցանկացած կանաչ տարածքում՝ այգում, ճանապարհին, կարելի է նկատել վազվզող նապաստակների։ Հա, առաջին բանը, որ Մյունստերում հավանել եմ, նապաստակներն են։ Հետո, կանաչ մեծ այգիներն ու բնությունը։ Փոքր, մտերմիկ քաղաքը։ Այստեղ փողոցներում երբեք այնքան շատ մարդ չկա, որ փողոցում ամբոխ լինի, կամ անհանգստանաս, որ պայուսակիցդ կարող են բան գողանալ, ու այնքան էլ քիչ չեն, որ ամայի լինի, ու քեզ մենակ զգաս։ Չնայած դրան, որ սա մեծ ու հայտնի քաղաք չէ, այն բավականին շատ տեսարժան վայրեր ունի։ Ուրիշ քաղաքներ էլ լիքը գնացել ու համեմատել եմ, Մյունստերը ոսկե միջինն է բոլոր իմ տեսածների՝ համ սիրուն ու զբոսաշրջիկների համար հետաքրքիր, համ էլ փոքր ու հանգիստ։ Այստեղ նույնպես կար փարթիների փողոց, այնպես որ, եթե կարծում եք, որ Մյունստերում կձանձրանայիք, որովհետև ակտիվ կյանք եք սիրում, չէ, չէր լինի։ Ուղղակի գնացեք Հանզարինգ փողոցը։ Այստեղ կարող ես համ հանգիստը գտնել, համ ակտիվը։ Դե լավ, ակտիվը ավելի քիչ կգտնես, բայց եթե ուզենաս՝ տեղեր լիքը կան։ Սիրում եմ, որ այստեղ բնակչությունը այնքան է հեծանիվ քշում, որ միայն ավտոբուսներ ունենք, ուրիշ տրանսպորտի կարիք անգամ չկա։ Ու տեղացի էլ չկա, որ հեծանիվ չունենա։

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Սա ուսանողների քաղաքն է, որտեղ մարդիկ ամռանն էլ են դասի, իսկ երեկոյան հավաքվում են Աազեի ափին՝ մեր լճի, ու զվարճանում։ Սա երիտասարդների ամենասիրած տեղն է։ Ամեն մեկը բերում է իր երաժշտությունը, նույնիսկ փոքրիկ խորոված անողներ էլ կան։ Կարող եք նաև հաճելի ժամանակ անցկացնել լճում նավակ քշելով, բայց խնդրում եմ, մինչ այդ կստուգեք՝ անձրև գալու է, թե ոչ։ Որ մեր նման մինչև ոսկորները ջուր չդառնաք ու անձրևի տակ նավ քշեք դեպի ափ։
Դրա համար էլ ամսի 29֊ի երեկոյան մի քիչ տխուր էի։ Ավելի ճիշտ՝ նոստալգիկ։ Շատ լավն էր այս ամիսը, ու ես շատ ուրախ եմ, որ այս ամիսը եղա հենց այստեղ, հենց այս մարդկանց հետ։ Սա պատահական բոլոր հնարավոր տարբերակներից ամենալավն էր։

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Իսկ հիմա ես մտածում եմ միայն Երևանում ինձ սպասող դեղձի, ձմերուկի ու անկողնուս մասին։ Առաջին անգամ վերջին մի քանի ամիսների մեջ կանջատեմ զարթուցիչը, ու վաղը կարթնանամ, երբ կարթնանամ։ Իսկ հետո երևի մեկ ամիս միայն միրգ կուտեմ։ Հատկապես՝ դեղձ։ Դե, մրգերը ու ուտելիքը Գերմանիայի ուժեղ կողմերից չեն։ Այս մարդիկ հզոր տնտեսություն ունեն, ու արտադրում են ամեն ինչ, ինչը հնարավոր է արտադրել։ Այստեղ լոլիկն ու վարունգն էլ է արտադրած, ոչ թե աճեցրած։ Արտադրած ու փաթեթավորած, վրան էլ՝ պահպանման ժամկետ խփած։ Ու մեկ֊մեկ ինձ թվում է, որ այստեղ մարդիկ ու իրենց զգացմունքներն էլ են արտադրած ու պիտանելիության ժամկետով։ Այս ամիս լիքը մտածել եմ, արդյո՞ք ես էն զզվելի շովինիստներից եմ, թե` չէ, բայց շատ հաճախ է ինձ թվում, որ ամենաիսկական ու թունդ գույները, ամենահամով ու բազմազան ուտելիքները, ամենաուժեղ ու խորը զգացմունքները Հայաստանում են։ Չէ, ես գերմանացիներին շատ եմ սիրում, բայց մեկ֊մեկ իրենց կյանքը էնքան անգույն է թվում ինձ։ Մի տեսակ՝ պրոբլեմներ չունեն, ու ես դա լավ կողմ չեմ դիտարկի։ Մեզ մեր պրոբլեմներն էլ են պետք, որ դրանք լուծելու կսրողություններն էլ զարգացնենք։

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Մի խոսքով, շատ ուրախ ու ոգևորված եմ հիմա, որ էսպես խոսեմ, շատ֊շատ կխոսեմ, ուղղակի եկեք կեսգիշերին Զվարթնոց՝ ինձ դիմավորելու։

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Մյունստերում ամենատպավորիչ այցերից ինձ համար պլանետարիումում «Փինք Ֆլոյդի» շոու նայելն էր։ Ընդհանրապես, պլանետարիումը շատ էինք հավանել, ու հենց ժամանակ էինք ունենում, գնում էինք ու ինքներս էլ կատակներ անում անընդհատ գնալու մասին։

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Հա, «Փինք Ֆլոյդը» ինչի հիշեցի՝ Open your heart, I’m coming home.
Վերջին հավելում՝ Հայաստանից լավ տեղ դեռ չեմ գտել։

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Բարև։ Եթե ինձ հետ խոսելուց կհարցնեիր՝ ի՞նչ կա, ուրեմն գրում եմ հարցիդ պատասխանը, իսկ եթե ուղղակի կհարցնեիր՝ ոնց եմ, ուրեմն լավ եմ, դու ասա։

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Արդեն ինձ շատ քիչ ժամանակ է մնացել Մյունստերում ապրելու ու սովորելու, տվել եմ հիմնական քննությունս, վաղն էլ կիմանամ, թե ոնց եմ տվել։ Մի քիչ տխուր եմ, իհարկե, որ արդեն վերջանում են գերմանական օրերս, բայց դրանից ավելի շատ ուրախանում եմ, որ հետ եմ գալիս Հայաստան։ Հայաստանի վատը միայն համալսարանս է ու դասերս, որ վաղվանից սկսում են, իսկ ես ուղիղ մի շաբաթ բացակայելու եմ։ Դե, ըստ իմ տոմսի՝ սեպտեմբերի 1-ից եմ հասնում դասի։

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Սկզբում որոշել էի բոլոր ճանապարհորդություններիցս պատմել, բայց երբ սկսեցի ճանապարհորդել, հասկացա, որ էդքան էլ բան չկա պատմելու։ Ես ու լրիվ պատահաբար նույն ծրագրին դիմած մեր համալսարանից իմ հայ ընկերը (այսուհետ՝ Հենրիկ) լավ բան ենք մտածել։ Ամեն շաբաթ ընտրում ենք մոտ քաղաքներից երկուսը ու շաբաթ կիրակի օրերին այցելում։ Առավոտյան 9֊ին գնացք ենք նստում, երեկոյան՝ վերադառնում։ Առաջին քաղաքը, որ գնացինք, Քյոլնն էր։ Գուգլ մեփսն էլ ձեզ կասի, բայց ես էլ կասեմ, որ երբ Քյոլնում լինեք, անպայման այցելեք շոկոլադի թանգարանը, իսկ հետո բարձրացեք վեր (կտեսնեք՝ որտեղից) գետին նայելու։ Հրաշալի տեսարան է, ես պոկվել չէի ուզում։

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Քյոլնի հաջորդ օրը գնացինք Ամստերդամ, քանի որ մեր քաղաքը Նիդերլանդների սահմանին շատ մոտ է։ Բայց սա գնացել էինք մեր դասընթացի կազմակերպիչների ու բոլոր ուսանողների հետ, հետևաբար, այդքան էլ շատ ժամանակ չունեինք։ Այստեղից միայն խորհուրդ կտամ Վան Գոգի թանգարանի տոմսերը նախօրոք առնել, որ իմ նման տրանսպորտին լիքը փող տալով չգնաք հասնեք, ու պարզվի՝ այդ օրվա տոմսերը վերջացել են։ Հետո էլ չգնաք մադամ Տյուսսոյի թանգարանում թիթիզություններ անեք, որ, դե լավ, Վան Գոգը չեղավ, գոնե սա տեսնեմ։

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Մյուս վիքենդին ես ու Հենոն ընտրեցինք Բրեմենն ու Դորտմունդը։ Բրեմենը դեռևս իմ տեսածներից ամենասիրածս քաղաքն է։ Հին, հեքիաթային ու անդադար հնչող երաժշտությամբ։ Այստեղ խանութները ավելի հեքիաթային էին, քան ինքը՝ քաղաքը։ Իմ ամենահավանած խանութում ձեռագործ տիկնիկներ վաճառող կինը նստած գործում էր իր նոր տիկնիկները, հնչում էր մեղմ երաժշտություն, իսկ ոտքերի մոտ քայլում ու քսմսվում էր բրիտանական ցեղատեսակի թմբլիկ փիսոն։ Այդ փիսոն աշխարհի ամենափափուկ բանն էր, որին երբևէ ձեռք եմ տվել։ Այստեղից էլ գնեցի իմ փոստային բացիկը՝ հայտնի երաժիշտներով։ Ընդհանրապես, մտածել եմ բոլոր քաղաքներից գնել փոստային բացիկներ՝ որպես հիշողություն, որ եղել եմ այդտեղ։ Գուցե ինչ֊որ պահի հավաքածու էլ ունենամ։

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

-Ձեր կատուն աշխարհի ամենասիրուն կատուն է, որին ես երբևէ տեսել եմ,֊ դուրս գալուց գովեցի ես։
-Գիտեմ,-համեստորեն պատասխանեց հրաշքի տերը։
Ամեն դեպքում, Բրեմենը ամենալավն էր։
Մյուս օրը Հենոյինն էր։ Դեղին ու սև սիրտ ունեցող բորուսիացին Դորտմունդում էր։ Կատակում եմ, իրականում ինձ էլ էր շատ հետաքրքիր ֆուտբոլի թանգարանը, Բորուսիա Դորտմունդի ստադիոնը։ Քաղաքն էլ էր սիրուն, բայց դե ամենատպավորիչը Սիգնալ Իդունա ստադիոնի տուրն էր, պատմությունները ֆուտբոլիստների, նրանց՝ խաղին պատրաստվելու արարողության մասին։
Մյուս քաղաքը, որ որոշեցինք գնալ, Էսսենն էր։ Բայց երբ սկսեցինք փնտրել այստեղի տեսարժան վայրերը, տեսանք, որ դրանք բոլորը գտնվում են կողքի քաղաքում՝ Օբերհաուզենում։ Բնականաբար, գնացինք Օբերհաուզեն, ոչ թե Էսսեն։ Նախապես մենք միշտ որոշում ենք մեր գնալու տեղերը, գծում մեր երթուղին, ու հետո ամենաօպտիմալ կերպով բաշխում ժամանակը։ Ինձ թվում է՝ դա Հենոյի հոբբիներից է։ Քարտեզներ շատ է սիրում, հատկապես՝ թղթից։ Իսկ երբ մեր քաղաքում՝ Մյունստերում, ձեռք էր բերել թղթե քարտեզ, երջանիկ էր։ Առաջին օրերին, երբ քաղաքը այդքան էլ լավ չգիտեինք, Հենոն գուգլից օգտվելու փոխարեն հանում էր իր մեծ քարտեզը ու սկսում իսկական գանձ որոնողի նման մատիտով նշումներ անել։ Իսկ եթե գուգլով արդեն գտել էր, թե ուր ենք գնում, միևնույնն է, հանում էր թղթե քարտեզը ու նշումներ անում։

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

 Հա, ինչ էի պատմում։ Որոշել էինք գնալ Sea life, Legoland ու էլի մի քանի թանգարաններ ու սիրուն տեղեր։ Լեգոլենդ մեզ մտնել թույլ չտվեցին շատ հետաքրքիր պատճառով՝ երեխա չունեինք։ Հետո ասացին, որ ցավում են, ներողություն են խնդրում, բայց պեդոֆիլներից խուսափելու համար են էդպես անում։ Չէ, չներեցինք։ Ծովային թանգարանում տեսա բոլոր մուլտերում ու կինոներում տեսած ձկներին ու ութոտնուկներին։ Ձեռք եմ տվել ինչ֊որ թունավոր կենդանու, որից հետո ձեռքիս վրա վերք եմ գտել։ Եթե մյուս նյութս չգա մի շաբաթից, իմացեք, ինչ֊որ կարմիր բան է ինձ սպանել։ Բայց, կարող եմ հպարտանալ, որովհետև կարողացել եմ բանականություն չունեցող, ուղեղ էլ չունեցող ինչ֊որ կենդանի օրգանիզմի նյարդերը ուտել։ Անունը չեմ հիշում, բայց կլոր օղակ էր, պատից կպած ու լիքը մազիկներ ուներ։ Էնքան ձեռք տվեցի ու, էսպես ասած՝ սիրեցի, որ նյարդայնացավ, մազիկները քաշեց ներս ու փակվեց։ Շատ լավ կենդանի էր։
Իսկ հիմա Դյուսելդորֆի ճանապարհին եմ։ Մի քանի օրից գնալու եմ Ֆրանկֆուրտ, որտեղից էլ ինքնաթիռս է՝ դեպի Երևան։

Ամենամեծ քաղաքները դեռ առջևում են։ Հուսով եմ՝ ամենալավ տպավորություններն էլ։

Լուսանկարը` Լիլիթ Վարդանյանի

Պատկերացրեք՝ ինչ-որ տեղ մի քանի ուսանող քննարկում են, թե Հայաստանում որ անիմեներն են ավելի հայտնի, ինչու Հայաստանում «Dragon Ball Z» նայող չկա և այլ «կարևոր» հարցեր:

Օտակուները ճապոնական անիմացիոն ֆիլմերը պաշտողներն են: Յուրաքանչյուր օտակուի երազանքը իր նման մարդկանց գտնելն է: Երևանում էլ կա օտակու համայնք: Տարիների ընթացքում նրանք միավորվել են ֆեյսբուքյան խմբերի միջոցով: Բայց այս գարնանը կատարվեց Երևանի բոլոր օտակուների երազանքը: Բացվեց մի տեղ, որտեղ նրանք կարող էին գտնել և հանդիպել իրենց նման օտակուների:

Քննությունների ու կամավորական աշխատանքների պատճառով  հունիս-հուլիս ամիսներին չէի հասցնում այցելել «Անիմե Օտակու»: Բայց օգոստոսին ես ու ընկերուհիս վերջապես գնացինք և տեսանք մեր երազանքների տեղը: Այնտեղ մենք ծանոթացանք «Անիմե Օտակուի» հիմնադրի՝ Ռոլանդ Սահակյանի հետ:

Ռոլանդը օտակու է: Նրա առաջին նայած անիմեն եղել է «Sailor moon»ը:

-Առավոտյան զարթնում էի, դպրոց գնալուց առաջ մի սերիա նայում գնում էի,-պատմում է Ռոլանդը:

Այդ ժամանակ նա չգիտեր, որ «Sailor moon»ը անիմե է:

-Երկրորդ կուրսում էի։ Պատահաբար ինձ մոտ հայտնվեց «Death note»ի դիսկ։ Այն ժամանակ ընկերներով դիսկերով էինք փոխանակվում, որովհետև հնարավոր չէր ինտերնետով նայել անիմե։ Ամեն ինչ սկսվեց «Death note-ից»,- պատմում է Ռոլանդը:

Անիմե խանութ բացելու միտքը Ռոլանդը երկար քննարկել է ընկերոջ հետ: Ու ժամանակի ընթացքում փոքր խանութի գաղափարը վերածվեց խանութ-ժամանցի վայր-սրճարանի գաղափարի:

Լուսանկարը` Լիլիթ Վարդանյանի

-Ճիշտն ասած՝ խանութի բացման ժամանակ մտածում էինք՝ դե մարդիկ կգան, կհավաքվեն, բայց այն, ինչը որ խանութի բացման ժամանակ էր կատարվու~մ… Անգամ ընկերներիս ծանոթները պատմում են՝ հավաքվել էինք, որ գայինք քեզ, քո գործը, խանութին խրախուսեինք։ Եկել էինք՝ չէինք կարողանում մտնել ներս,- հիշում է Ռոլանդը:

«Անիմե Օտակուն» ոչ միայն խանութ է, այլ ժամանցի վայր: Մարդիկ գալիս են որպես առանձին հաճախորդներ, բայց ժամանակի ընթացքում ընկերանում են: Նոր ու հին անիմեներ են քննարկում, միասին անիմեներ են դիտում, խաղեր են խաղում ու միասին քուիզերի են մասնակցում:

-Գալիս են տարբեր խմբերով, բայց տեսնում ես՝ նրանք բոլորը սկսում են իրար հետ շփվել, քննարկել։ Դա ավելի շատ այդ ժամանակ է նկատվում, երբ քուիզերի վերջում արդյունքներին են սպասում։ Դա է, որ մեզ շատ դուր է գալիս։ Մենք միշտ ցանկացել ենք, որ «Անիմե Օտակուն» լինի այսպիսի տեղ,- ասում է Ռոլանդը:

Անցած շաբաթ «Անիմե Օտակու»-ում քուիզի երեկո էր: Բոլոր հարցերը կազմել էին Լևոնն ու Տիգրանը՝ «Անիմե Օտակուի» մշտական հաճախորդները:

Լուսանկարը` Լիլիթ Վարդանյանի

-Բացումից  մի շաբաթ առաջ իմացանք «Անիմե Օտակուի» մասին։ Մտածեցինք՝ ազատ օր է, գանք, հետաքրքիր էր։ Շատ շուտ էինք եկել: Առավոտյան 11-ին եկանք, որովհետև ֆեյսբուքում սկզբում տասնմեկ էր գրված։ Երեք ժամ այստեղ կանգնել էինք ու սպասում էինք,- պատմում է Տիգրանը:

-Սկզբում, որ եկանք, մարդ չկար։ Միայն Նանեն (աշխատում է «Անիմե Օտակու»ում բացման օրվանից) ու Ռոլանդն էին։ Ուղղակի ապրանքներն էինք նայում։ «Атака титанов»-ի մանգան էինք կարդում։ Արդեն համարյա ամեն օր գալիս ենք,- իրար ընդհատելով ասում են Լևոնն ու Տիգրանը:

Երկուսն էլ առաջին անգամ նայել են «Նարուտոն» փոքր տարիքում՝ առանց հասկանալու, որ այն անիմե է:

-Շատ շուտ եմ սկսել նայել։ Չեմ էլ հիշում՝ որ պահից հասկացա, որ անիմե եմ նայում,  բայց հաստատ կարող եմ ասել, որ մոտ վեց-յոթ տարի հասկանալով եմ նայել անիմե,- ասում է Տիգրանը:

Մինչ «Անիմե Օտակու» գալը նրանք շրջապատում շատ քիչ օտակու ընկերներ ունեին: Տիգրանի շրջապատում միայն իր եղբայրն է անիմե նայել, իսկ Լևոնի շրջապատում իր քույրը ու դասարանից մի քանի հոգի:

Հիմա ավելի շատ օտակու ընկերներ ունեն:

-Արդեն այնքան ենք խորացել այս համայնքի մեջ, որ գալիս ենք, ծանոթ մարդիկ այնքան շատ են, որ անընդհատ զբաղմունք կա։ Օրինակ՝ մոնոպոլիա ենք խաղում,-պատմում է Տիգրանը:

Լուսանկարը` Լիլիթ Վարդանյանի

Լևոնն ու Տիգրանն ասում են, որ անիմեն եղել է նրանց կապող օղակը: Անիմեի շնորհիվ շատերի հետ են ընկերացել: Մոտ 20 մշտական հաճախորդ կա, որոնց ամեն օր տեսնում են:

Ես մինչև հիմա ինձ իսկական օտակու չեմ համարում: Բայց եթե շարունակեմ «Անիմե Օտակու» գնալ, մի օր ես էլ օտակու կդառնամ:

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Ընդհանուր

Տարօրինակ է երևի ինչ֊որ բանի օրագիր գրելը սկսել 10֊րդ օրվանից, բայց ինքս էլ չեմ կարող բացատրել, թե ինչու այսքան ժամանակ չէի գրում։ Երևի զբաղված էի իսկապես, չգիտեմ։ Արդեն 10 օր է` ես բնակվում եմ Արևմտյան Գերմանիայի Մյունստեր կոչվող գեղեցիկ քաղաքում, որի մասին միակ հետաքրքիր պատմական փաստը, որ գիտեմ, այն է, որ այստեղ Վեստֆալյան հաշտության խորհրդանիշ շենք կա, ու Երեսնամյա պատերազմը կարծես այստեղ էլ ավարտվել է։ Իսկ ոչ պատմական հետաքրքիր փաստը, որ գիտեմ, այն է, որ սա Գերմանիայի հեծանիվների մայրաքաղաքն է։ Այստեղ բոլոր֊բոլորը հեծանիվ ունեն, ու մեքենաները ավելի քիչ են, քան նույնիսկ համալսարանները։ Փաստորեն, մի հետաքրքիր փաստ էլ գիտեմ, Մյունստերը նաև համալսարանների քաղաք է համարվում։ Դե, հեծանիվների մայրաքաղաքում հեծանիվ քշել չիմանալը, իհարկե, ահավոր է, բայց երկրորդ կետը գոնե բաց չեմ թողել։ Համալսարանների քաղաքում ես ուսանող եմ։

Նմանությունների մասին

Սկզբում որոշել էի ձեզ ամեն ինչ պատմել, բայց հետո տեսա, որ պատմելու այդքան էլ բան չկա։ Նույն Երևանն է, էլի, ուղղակի մեծ ավտոբուսներով։ Այստեղ էլ են ավտոբուսների վարորդները իրար տեսնելիս ձեռքով անում, այստեղ էլ են դեռահասները նստարաններին ապուշ բաներ խզբզում։ Ուղղակի էստեղ սպասարկման ոլորտը միշտ ապշեցնում է։ Դու միշտ որպես սպառող քեզ ամենակարևոր մարդն ես զգում, այնպես, ինչպես գրված էր իմ մարքեթինգի դասագրքում։ Էս սիրուն երկրից Հայաստանը հազար անգամ ավելի լավն է, իհարկե, բայց իրարից հաստատ վերցնելու ու սովորելու բաներ ունենք։ Մենք ճիշտ կանենք, օրինակ, վերցնենք սպասարկման ոլորտը։

Շնորհակալություն

Այստեղ մարդիկ հասարակական նստարանին քո կողքին նստելու համար շնորհակալություն են հայտնում։ Ընդհանրապես, ինձ այս տասն օրվա մեջ ավելի շատ են շնորհակալություն հայտնել, քան Հայաստանում ողջ կյանքիս ընթացքում։ Սկզբում դա շատ տարօրինակ էր, ու իմ կողմից բավականին անքաղաքավարի, որովհետև տեղը չէի բերում, որ իմ հետ են, ու չէի պատասխանում։ Հետո հասկացա, որ շնորհակալությանը խնդրեմ չասելը շատ տարօրինակ ու ահավոր է այս մարդկանց համար, ու սկսեցի անդադար ես էլ շնորհակալություն-խնդրեմ ասել։ Ու ինձ զգացի այս քաղաքի լիիրավ բնակիչ։

Ինչ եմ սովորում

Սովորում եմ գերմաներեն։ Լավ գերմաներեն։ Այնպես, ինչպես Հայաստանում երբեք չէի սովորի։ Ամեն օր զգում եմ իմ առաջընթացը նախորդ օրվա նկատմամբ, ու դա հույս է տալիս, քանի որ այս դժվար լեզուն սովորելու համար անկեղծ, չգիտեմ, թե քանի տարի է պետք։ Իհարկե, դեռ խանութում ինքնավստահության համար անգլերեն եմ խոսում, բայց գերմաներեն խոսել էլ եմ արդեն կարողանում։ Տնայիններս հավեսով եմ անում։

Խանութների մասին

Ասեցի խանութ, հիշեցի։ Ընդհանրապես, հատուկ հորքուրիս համար ուզում եմ շեշտել, որ սոված չեմ մնում, ամեն ինչ կարգին է։ Բայց այստեղ կյանքը շատ դանդաղ է, դրա համար եմ շատ զբաղված։ Ոչինչ չեմ հասցնում անել, որովհետև մի հատ յոգուրտ առնելը կարող է կես ժամ տևել։ Իմ թաղամասի խանութը երևի ողջ Աջափնյակի չափ է։ Անկեղծ։ Մեր մոտ մտնում ես խանութ՝ քուր ջան, ինձ մի հատ հալած պանիր։ Ու քուրը տալիս է քեզ ուղղակի հալած պանիր։ Իսկ այստեղ երեք պատ շարած միլիոն հատ հալած պանիր կա։ Ո՞նց իմանամ` որն առնեմ։ Դեռևս փնտրում եմ ինձ անհրաժեշտ պանիրը։ Առնում եմ, փորձում, լավը չի լինում, թափում եմ։ Բայց համով յոգուրտ արդեն գտել եմ։

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Հայերի մասին

Ինչքան ես եմ հասկանում, այս քաղաքում հայերը շատ են։ Արդեն երեք անգամ հանդիպել եմ։ Մի անգամ խանութում, ու կուզեի հենց Էլյայի մասին պատմել։ Հայ աղջիկ էր, որ իր երեխաներին շորեր էր գնում։ Ինձ անընդհատ թվում էր, թե խփնվել եմ, ու ականջիս հայերեն բաներ են հնչում, բայց հաստատ ասաց՝ փորձի, տեսնեմ՝ լինո՞ւմ ա։ Մոտեցա, խոսեցի։ Ասաց՝ կարոտում է Հայաստանը։ Ես երեք օր է, ինչ Հայաստանում չէի, ինքը՝ երեք տարի։ Ես երեք տարի չէի ձգի։ Տխուր էր։
Մյուս երկու անգամները դուրսը պատահմամբ լսած տղամարդկանց խոսակցություններ էին։ «Ախպեր» բառով ենք գտնում հայերին։

Ճամփորդություններիս մասին

Հենց այս պահին ձեզ գրում եմ Քյոլն տանող 10։34֊ի գնացքից։ 10։34֊ի, որովհետև 9։34֊ից ես ուշացա, ու ստիպված գնում ենք 10։34֊ով։ Իսկ ուշացա, որովհետև էստեղի «մարշրուտկեքը» կես ժամը մեկ են։ Մեկից ուշացա ու կես ժամ մնացի կանգառում։ Վիքենդներին մոտ քաղաքներ, իհարկե, կգնամ, բայց ավելի շատ ուզում եմ ոչ թե նոր քաղաքներ տեսնել, այլ իմ քաղաքում խորանալ։ Ուզում եմ այցելել բոլոր թանգարանները, հայտնաբերել բոլոր գեղեցիկ տեղերը ու անգիր անել քաղաքը Երևանի պես։ Արդեն մի քանի շատ սիրուն տեղեր գտել եմ։ Ընդհանրապես, իրական սիրուն տեղերը ոչ գուգլի քարտեզներում կան, ոչ էլ tripadvisor-ում։ Իրական սիրուն տեղերը գտնելու համար պետք է առանց քարտեզին նայելու քայլես ու քայլես, մինչև պատահմամբ բացահայտես։ Այդպես բացահայտած սիրուն տեղեր ունենք արդեն։ Ինտեգրվում ենք կյանքին։

Լուսանկարը` Մարիամ Նալբանդյանի

Այսօր վերջ

Այս գեղեցիկ քաղաքում, որտեղ երկինքը ավելի մոտ է թվում, իսկ բնությունը՝ հենց ափիդ մեջ, ինձ ամենաշատը դուր է գալիս այն, որ մաթեմատիկայի ու ինֆորմատիկայի ֆակուլտետի շենքը Այնշթայնի անունով փողոցի վրա է։ Աննա Ֆրանկի փողոց էլ կա, մի օր կգնամ, կպատմեմ՝ ոնց էր։ Իսկ եթե մի օր քեզ թվա, որ ինչ֊որ լավ բաներ ես բաց թողնում, ու դեպրեսիայի մեջ լինես, ուղղակի հիշիր, որ ես ապրում եմ Գերմանիայի հեծանիվների մայրաքաղաքում, ու հեծանիվ քշել չեմ կարողանում։
Մինչ մոտալուտ հանդիպում, կամ ինչպես ասում են գերմանացիները՝ բիս բալդ։