meri baghdasaryan

Ես չգիտեմ

Ես չգիտեմ, թե որտեղ է վերջանում հորիզոնը, գուցե այն չի էլ վերջանում: Ես չգիտեմ, թե ինչ գույն ունի լռությունը, գուցե այն քո աչքերի գույնն ունի, գուցե և անգույն է, չգիտեմ: Դու գիտե՞ս:

Դու հաճախ մի ամբողջ քաղաք ոտնատակ ես տալիս ինչ-որ մտքեր ցրելու, կամ ինչ-որ բան վերհիշելու համար: Քայլում ես երկա՜ր, երկա՜ր: Հանդիպում ես ծանոթ մարդկանց, խոսում առօրյա հոգսերից ու բաժանվում ես։ Այդ բաժանումից հետո հոգուդ մեջ մի մեծ ծանրություն է մնում: Քայլում ես ու մտածում, հաճախ տարվում ես երազանքով, հետո սթափվում ես ինչ-որ մեկի ձայնից: Հասկանում ես, որ քեզ չէին կանչում, այլ քո անունն ունեցող մեկ ուրիշին:
Շարունակում ես քայլերդ, երևակայությանդ մեջ գտնում ես մեկին, պատկերացնում ես նրա հայացքը, ժպիտը, աչքերի գույնը և զգում ես, որ նա քեզ հարազատ է, և հոգուդ խորքում սիրում ես նրան:
Ակամա նայում ես երկնակամարին, արդեն աստղեր են նշմարվում: Մտքերով տարված՝ չես նկատել, թե ինչպես է մթնել: Տուն հասնելուն պես վառում ես մի փոքր լամպ, որովհետև քամի է, և լույս չկա:
Առավոտյան դուրս ես գալիս: Այգում մի քանի բացված մանուշակ ես նկատում: Մտածում ես՝ քաղես ու նվիրես մեկին: Բայց ի՞նչ իմանաս՝ այդ մեկը մանուշա՞կ է սիրում, թե՞ փշոտ վարդեր: Ի՞նչ իմանաս:
Պահի ազդեցության տակ տխրում ես, թախծում, հետո վերցնում ես թուղթ ու գրիչ և սկսում ես գրել: Գրում ես, որովհետև այս աշխարհում ուրիշ ոչինչ չի մնացել անելու, կամ էլ որովհետև այլ տաղանդ չունես:
Հուսահատության պահերին չգիտակցելով սրտեր ես փշրում, անտարբերությամբ ես անցնում արցունքի կողքով:
Ես չգիտեմ, թե ինչ տեսք ունի մենախոսությունը, գուցե նման է այն վարդին, որի թերթերը ոչ ոք հաշվել չի փորձել:
Ես չգիտեմ, թե ինչպես է վերջանում «Մատանիների տիրակալը» ֆիլմը: Ես այն երբեք չեմ նայել մինչև վերջ:
Ես չգիտեմ, թե քանի երգ է գրվելու անփոխադարձ սիրո մասին, չէ՞ որ ամեն օր սրտեր են կոտրվում:
Միգուցե դու գիտես, միգուցե պատասխան տաս հարցերիս: Չէ որ ինչպես ինքդ ես ասում՝ նայել ես աշխարհի բոլոր ֆիլմերը, դա էլ նայած կլինես, պատմիր ինձ վերջաբանը: Դու գրում ես երգեր, որոշները պատռում ես ու աղբամանը նետում, լավագույններն էլ պահում ես խնամքով՝ մի օր ձայնագրելու նպատակով: Դու երևի գիտես նաև, թե որտեղ է վերջանում հորիզոնը, գուցե այնտե՞ղ, որտեղ կատարելություն չկա: Այն բեմում, որում խամաճիկներին դերասան են կոչում: Գուցե վերջանում է այնտեղ, որտեղ գլուխ է բարձրացնում ամենախոսուն լռությո՞ւնը…

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

«Ձնեմարդուկ» փառատոն 2018

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Արդեն 6 տարի է, ինչ Ջերմուկում անց է կացվում «Ձնեմարդուկ» երկօրյա փառատոնը։ Այս տարի այն մեկնարկեց փետրվարի 17-ին։ Փառատոնի մասնակիցներն սկսեցին իրենց աշխատանքը հենց առավոտյան։ Այս տարի նույնպես փառատոնին մասնակցեցին Փ. Թերլեմեզյանի անվան քոլեջի աշակերտները, ինչպես նաև մի քանի այլ քանդակագործներ։

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Փառատոնի առաջին օրվա ընթացքում Ջերմուկի երիտասարդական կենտրոնի կամավորները պարում ու օտարերկացիներին սովորեցնում էին մի քանի հայկական ազգագրական պարեր։ Փառատոնը այնքան էր ոգևորել զբոսաշրջիկներից ոմանց, որ իրենք էլ հեռանալիս իրենց քանդակները նվիրեցին քաղաքին։

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Փառատոնի ընթացքում իրենց վարպետությունը ցուցադրեցին «Slake line»-ի ասպարեզում հանդես եկող հյուրերը։ Նրանք, բացի հնարքներ ցույց տալուց, անցորդներին օգնում ու սովորեցնում էին քայլել պարանի վրայով։

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Այնուհետև Ջերմուկ այցելեցին «Խազեր» երգչախմբի անդամները և փոքրիկ երգեցողության դաս անցկացրին «Արմենիա» առողջարանային համալիրում, իսկ հետո երգեցին մի քանի ստեղծագործություններ և հմայեցին բոլոր ունկնդիրներին։ Նրանք ոչ միայն սովորեցրին երգել, այլ նաև պատմեցին հայ երաժշտության ակունքների մասին և խոստացան վերադառնալ Ջերմուկ։ Փառատոնի առաջին օրվա երեկոն ավարտվեց ըմպելասրահի տարածքում կրակով պարեր դիտելով ու մինչ ուշ գիշեր պարելով։

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Փառատոնի երկրորդ օրը, չնայած նախորդ օրվա արևոտ եղանակին, սկսվեց ձնառատ ու ցուրտ, սակայն դա փառատոնի մասնակիցներին չխանգարեց քանդակել։ Քանդակները ավարտելուց հետո բոլորը հավաքվել էին Ջերմուկի ճոպանուղու տարածքում՝ մասնակցելու միջոցառմանը և իմանալու հաղթողի անունը։

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Միջոցառման ընթացքում տեղի ունեցավ նաև հեծանվավազք և ձնագնդիի առաջնություն, իսկ ամբողջ միջոցառման ընթացքում համայնքապետարանի աջակցությամբ ճոպանուղին անվճար գործեց։ Փառատոնի վերջնամասում Թերլեմեզյանի անվան քոլեջի սաները, հրավիրված քանդակագործները, հեծանվորդները, լարախաղացները, Ջերմուկի համայնքապետը և այլոք ստացան փոքրիկ մրցանակներ, իսկ մրցակցող քանդակներից բոլորն էլ հաղթող ճանաչվեցին։

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Ահա այսպես էլ ավարտվեց ևս մեկ «Ձնեմարդուկ» փառատոն, որի կազմակերպիչները՝ Ջերմուկի երիտասարդական կենտրոնի տնօրենն ու կամավոր անդամները, Ջերմուկի զարգացման կենտրոնը, խոստացան իրենց նոր անակնկալներով էլ ավելի զարմացնել ձյունառատ Ջերմուկի այցելուներին ու բնակիչներին։

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Լուսանկարը՝ Նանե Եղիազարյանի

Ներկայացում Ջերմուկում

27858583_1605146639601281_6350821791760713165_nԱմեն ինչ սկսեց այն օրվանից, երբ ընկերներիցս իմացա Ջերուկի Սուրբ Գայանե եկեղեցու Երիտասարդաց միության մասին։ Երիտասարդաց միությունը գլխավորում է Անահիտ Եղիազարյանը։ Սկսեցի մասնակցել Երիտասարդաց միության կազմակերպած միջոցառումներին։27858879_1605146976267914_912942621450798025_n Հերթական անգամ, երբ իմացա, որ ցանկանում են «Կիկոսի մահը» հեքիաթը բեմադրել Արարատի «Մոր և մանկան» առողջարանում, ցանկություն հայտնեցի մասնակցելու։ Երբ իմացա, որ տիկնիկային ներկայացումը առողջական խնդիրներ ունեցող երեխաների համար է կազմակերպվում, անկեղծ ասած՝ ցանկությունս կրկնապատկվեց։ 27973502_1605145916268020_5932197511673132852_nՓետրվարի 15-ին կազմ-պատրաստ գնացինք առողջարան։ Իրերը տեղավորեցինք ու սկսեցինք։ Ես կատարում էի Կիկոսի մորաքրոջ դերը։ Ներկայացումից հետո հնչեց երաժշտություն, և սկսեցինք պարել երեխաների հետ։ Իսկ վերջում, Անահիտ Եղիազարյանի նախաձեռնությամբ, երեխաներին նվիրեցինք հեքիաթի գրքեր։
28117658_418480361941631_1160577230_n

Հայաստանում զորակոչ է

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Հունվարից Հայաստանում սկսել է զորակոչը, և ապագա զինվորներն ամեն առավոտ իրենց հարազատների հետ հավաքվում են Եղեգնաձորի զինկոմիսարիատի մոտ:

-Խոսք տուր, որ պատվով կծառայես ու շատ շուտ տուն կվերադառնաս:
-Կգամ, մամ ջան, երկու տարվա եղածն ի՞նչ ա, ընենց կանցնի՝ չես նկատի:

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Այս խոսքերով, հուզված ու թաց աչքերով անթիվ մարդիկ իրենց նորակոչիկներին բանակ էին ճանապարհում: Ոմանք զսպում էին իրենց հուզմունքը, ոմանց արցունքներն ավելի հզոր էին գտնվում ու իրար հերթ չտալով գլորվում էին ցած, ոմանք գրկում էին իրենց զինվորին ու արտասվում: Դա մի աննկարագրելի զգացում է:

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Չգիտեմ, երևի պետք է զինվոր ունեցած լինես, որ հասկանաս ճանապարհողների զգացմունքները, նրանց հույզերն ու ապրումները:
Զինկոմիսարիատի բակում ազգային երգն ու պարն էր ապագա զինվորներին ոգևորողը: Հետո եկեղեցում օրհնություն ստանալուց հետո նորակոչիկներից յուրաքանչյուրը սպասում էր, թե երբ կլսի իր անունը: Շուտով սկսեցին  հրապարակել նրանց անունները: Յուրաքանչյուրն իր հերթին գրկեց իր հարազատներին, հրաժեշտ տվեց ու բարձրացավ այն ավտոբուսը, որը իրեն տանելու էր տնից հեռու, հեռու հարազատներից ու ընկերներից, հեռու՝ սիրելիից: Տանելու էր ծառայելու, հայրենիքի սահմաններն անքուն հսկելու…

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

-Ասա, որ կգրես, առաջին իսկ հնարավորության դեպքում կզանգես, ասա, խնդրում եմ:
-Հա, կզանգեմ, հենց տեղ հասնեմ՝ կզանգեմ…

Գրկեց ու էլի արտասվեց: Չգիտեմ՝ քո՞ւյրն էր, թե ընկերուհին, չէր ուզում թողնել, բայց երբ անունը կարդացին, էլ հետ պահել չկարողացավ, գնաց, մի պահ հետ նայեց հայրենիքի պաշտպանը ու գնաց:
Եվ մի ձայն լսվեց, դա զինվորներին տանող ավտոբուսի ձայնն էր…

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Բարի ծառայություն ձեզ, խաղաղության մարտիկներ:

astghik hunanyan

Ծերացած ու չծերացած հոգիների մասին

Բարև, իմ վախկոտ ընկեր։

Ինչպե՞ս ես։ Մեկ է՝ բողոքելու ես ու ասես, որ լավ չես, գուցե ֆանտաստիկ թանկացումներից, իշխանությունից ու Նոր տարվա անընդհատ կրկնվող «խորհրդից» էլ բողոքես, դրա համար արի` շրջանցենք էս ձանձրալի հարցերի կույտը, ու էլ չհարցնեմ՝ ո՞նց դիմավորեցիր Նոր տարիդ։ Ես, որ լավ եմ դիմավորել, շա՜տ լավ։ Համենայն դեպս, երբ ունես այնպիսի ընկերներ, որոնց համար կարող ես Նոր տարվա գիշերը «փախչել» տնից ու գնալ իրենց հետ դիմավորելու Ամանորդ, ոչինչ վատ լինել չի կարող, չէ՞։ Դե հա, ի՞նչ խոսք։

Հա, չշեղվենք։ Հիշո՞ւմ ես, որ սկզբից քեզ բարևելուց «վախկոտ» անվանեցի: Դե, չնայած «մուննաթ» հայացքով հաստատ մի տասը վայրկյան էդ բառին նայած կլինես, մի խոսքով, ուզում եմ բացատրել, թե ինչու քեզ էդպես անվանեցի։ Շատ պարզ պատճառով. որովհետև դու վախենում ես։ Հնարավոր է՝ վախենում ես չմուշկներով սարդերից, կամ էլ անմազ մարդու սանրից (ուրիշ ապուշություն մտքիս չեկավ), բայց հնարավոր չի, որ ոչնչից չվախենաս։ Ես էլ եմ հազարավոր բաներից վախենում, բայց երևի ամենաշատը վախենում եմ անտարբեր դառնալուց ու մենակ մնալուց։ Արի միասին մտածենք։

Ես ունեմ էնպիսի ընկերներ, ում համար հաստատ արժի «գլուխ տալ»։ Էդ մարդկանց հետ շատ հանգիստ կարող ես հորդառատ անձրևի տակ քայլելով գնալ մարդկանց տուն՝ Նոր տարի շնորհավորելու, շատ հանգիստ կարող ես մի էնպիսի «հարսանիք» բեմադրել, որ մի ամիս բոլորը դրանից խոսեն, ու էնպիսի ընկերներ, որոնց հարսանիքի ժամանակ կարող ես ամբողջ ուժով գոռալ ու ոգևորվել։ Ունեմ էնպիսի դասարանցիներ, որոնց հետ կարելի է ամբողջ դասամիջոցին «տաշի» գոռալ ու պարել, չնայած, որ տնօրենի «գլխի վրա ենք»։ Ունեմ էնպիսի ընկերներ, որոնց երբեք չեմ տեսել կամ տեսել եմ 1-2 անգամ, բայց ինձնից շատ եմ սիրում և ունեմ էնպիսի ընկերներ, որոնց ուղղակի կարելի է փողոցում տեսնելիս ժպտալ, անցնել առաջ, ու վերջապես ես ունեմ շատ մտերիմ ընկերուհի։ Մենք իրար հետ էնքան բան ենք արել, որ ձեր մտքի ծայրով էլ չեք անցկացրել հաստատ, իրար հետ ենք եղել լավ ու վատ օրերին, ու իրար հետ էլ կլինենք մի ամբողջ հավերժություն։ Բայց արդյո՞ք։

Ես ունեմ հսկայական շրջապատ, որի անդամներից ամեն մեկը իմ օրվա մի մասն անպայման կազմում է։ Մեկը պիտի պարտադիր «հումանիտար» ասի, մեկն անպայման անպոչ գդալի նման մեջ ընկնի, ես էլ նյարդայնանում ու ասեմ՝ մի մուկ խոսեց իր հերթին (չէ՞, Դավիթ ջան): Մեկը ամբողջ գիշեր չքնի, մտածի, թե ինչ բառերով առավոտյան վիրավորի, մեկին պիտի գրկեմ պարտադիր, մեկն ինձ պիտի գրկի, մի քանիսը պիտի թևերն ու գլուխները մոտիկ բերեն, որ սովորությանս համաձայն հարվածեմ, մի քանի ուսուցիչ պիտի ամեն վայրկյան հանդիմանեն ու ասեն. «Ա՜ստղ, սովորիր, գրողը տանի, քանի գնում, շարքից դուրս ես գալիս», «Ափսոս են էն 9-երը, որ շարել եմ քեզ, ափսո՜ս են», «Էն վերջում սուս մնացեք, Աստղիկ»… Մի քանի ֆեյսբուքյան ընկերներ պիտի անգամ շատ ծիծաղելի պոստերս «հահա»-ի փոխարեն ուղղակի լայքեն, մի քանիսի համար էլ պարտաճանաչ լուրջ պոստերս «հահա»-են, մի քանիսը պիտի գրեն ու ասեն, որ ուշ-ուշ եմ գրում, մի քանիսն էլ ուղղակի գրեն, տեսնելու՝ ո՞ղջ եմ, թե՞ մեռած։ Ու հետո պիտի անցնի մի 60 տարի ու վերջ։ Չլինի ոչ հին շրջապատս, ոչ սերն ու հետաքրքրությունը ընկերներիս հանդեպ, ոչ առօրյայիս մաս կազմող փոքր դետալները, ոչ մի բան, հասկանո՞ւմ եք։

Համենայն դեպս, մեր մեծերի հետ էդպես է։ Սա լացուկոց չէ, իրոք, բայց ի՞նչ եմ անելու համալսարանում՝ լուրջ-լուրջ դեմքերի հետ, առանց հիմար դասարանցիներիս: Չէ, մի մտածիր՝ կհարմարվեմ, և այլն, և այլն: Ես չեմ հարմարվի։ Լավ, սա դեռ մի կողմ։

Ասենք՝ նորից մարդ է մահացել մեզ մոտ («մեզ մոտ»-ը Վայոց ձորն է՝ փոքր մարզ, փոքր բնակչություն, ուր վատ լուրերը շուտ են տարածվում)։ Տատիկս կլսի, հետո կասի. «էհ, դասարանցիս էր, լավ մարդ էր», «Աստղ, գիտե՞ս, իմ ընկերուհին էր», և այլն, ու սառը հայացքով կնայի կամ վրաս, կամ պատին, ու վերջ։ Հասկանո՞ւմ եք. ոչ լաց, ոչ բան, ուղղակի «լավ մարդ է՞ր»։ Ես էդպես չեմ ուզում, ո՞նց կարելի է, ախր։ Հիմա անգամ ֆիլմի գլխավոր հերոսի մահանալուց եմ հոնգուր-հոնգուր լաց լինում, ու պիտի գա ժամանակ, որ չլացեմ էն մարդու համար, որի հետ ինչքան խենթություն ասես չե՞մ արել, կամ գուցե չհիշե՞մ անգամ էդ մարդուն։ Ինչի՞ են մարդիկ այդ աստիճանի անտարբեր դառնում, երբ մեծանում են, դեմքի մի քանի կնճի՞ռն է մեղավոր, ի՞նչ ծերացած հոգի, է՞։ Լավ, «ծերացած» օրինակ չբերեմ։ Էն հարցին, թե մաման ունեցե՞լ է մտերիմ ընկերուհի, դրական պատասխան ստացա։ Հարցնում եմ՝ մամ, բա ինչի՞ հիմա չեք շփվում, էդքան մոտիկ չեք եղե՞լ, ինչքան ես ու Մարիամը։

-Լավ էլ մոտիկ ենք եղել, բալես, իրար տուն ենք գնացել, մնացել, ընտանիքներով ենք մոտիկ եղել, վստահել ենք իրար ամեն ինչ։

-Բա ինչի՞ հիմա չեք շփվում։

-Դե որովհետև հիմա ամեն մեկն իր ընտանիքով ու հոգսերով ա, որ տեսնում ենք իրար փողոցում, բարևում ենք, էլի։

Հասկանո՞ւմ եք, ինչ եմ ուզում ասել: Մորս հոգին էլ ընդհանրապես «ծերացած» չի, բայց չի շփվում էն մարդու հետ, որի հետ կյանքի կեսն է անցկացրել։ Իսկ երբ ծերանա, իր թոռներին էլ կասի՝ ընկերուհիս էր, է, լավ աղջիկ էր: Իսկ ես էդպես չեմ ուզում։ Ես չափից շատ եմ սիրում իմ շրջապատը, որ էսպիսի բախտի արժանացնեմ։ Եսիմ, դուք էլ մտածեք, նայեք ձեր շուրջը, ինչքան ծանոթ-բարեկամ ունեք, որոնց հետո ուղղակի չեք հիշելու, ու որոնց նկատմամբ բացարձակապես անտարբեր եք դառնալու։ Ես երևի էդպես չեմ անի։

Mari Baghdasaryan malishka

Ֆիլմեր և երգեր

Երկար ժամանակ մտածում էի, թե ինչի մասին գրել, բայց այսօր «High Strung» ֆիլմը նայելիս, մուսաս եկավ ու ասաց, որ պիտի ֆիլմերի, երաժշտության ու երգերի մասին գրեմ:
Նախ` ֆիլմերի մասին:
Կան ֆիլմեր, որոնք սովորեցնում են չհանձնվել դժվար իրավիճակներում, ֆիլմեր, որոնք երեխաներին, դե ինչու չէ, նաև մեծերին, սովորեցնում են երազել ու հավատալ հրաշքներին, ֆիլմեր, որոնք սովորեցնում են սիրել, պայքարել, հավատալ:
Այսօրվա նայածս ֆիլմում կար այդ ամենը: Ֆիլմը մի սովորական ջութակահարի և բալետի պարուհու մասին էր: Տղա, որ նվագում է մետրոյի անցումների տակ գումար վաստակելու համար, և աղջիկ, որ արվեստի դպրոցում սովորում է բալետ: Ֆիլմը նայելու 14-րդ րոպեից այս ամենին ավելացավ հիփ-հոփը:
«Եվ ի՞նչ կապ ունի այս պարաոճը ջութակահարի կամ բալետի պարուհու հետ»,- մտածեցի ես, և միայն շարունակությունից պետք է պարզ դառնար, որ հենց տղայի նվագած երաժշտությունը և բալետից բոլորովին տարբերվող պարաոճը պետք է դառնային ծանոթության պատճառ: Թե ինչպե՞ս, դիտեք ֆիլմը և կիմանաք…

Հիմա երաժշտության և երգերի մասին:
Ասում են, որ երաժշտությունը մշակույթի ամենանուրբ, միևնույն ժամանակ, ազդեցիկ ճյուղերից մեկն է: Ինձ թվում է առանց երաժշտության և երգերի, կյանքը երևի անհետաքրքիր և կիսատ կլիներ:
Երաժշտության բուժիչ ուժի մասին Պլատոնը, Արիստոտելը և շատ ուրիշները գրել են:
Բազմաժանր երգերի մեջ առավել հաճախ նախընտրում եմ հիփ-հոփը: Անգամ լինում են օրեր, երբ մեկ երգը ինձ հերիքում է 7-ից 9-ը ժամ, կամ ամբողջ օրս անցնում է նույն երգը լսելով: Հեռախոս, ականջակալներ և միայն երգեր, ու կապ չունի եղանակը: Երգը դիպչում է մարդու սրտին, փոխում տրամադրությունը, միաձուլվում հոգեվիճակին ու դառնում է ընկեր:
Այդ երգերն ու ֆիլմերն են, որ լցնում են մենության րոպեները, որը նմանեցնում ես քո կյանքին, որ հաճախ մելոդրամաները նայելիս արտասվում ես, որ մի երգը շատ լսելուց անգիր ես անում ու մտքումդ երգում, որ…

Մուսաս կարծես թե դարձյալ հանգստի մեկնեց անորոշ ժամանակով՝ կիսատ թողնելով միտքս…

Ազգային ոգի ներարկողները

Ձմեռային լուսապայծառ առավոտներից մեկի ժամանակ, երբ արդեն պատրաստվում էի դուրս գալ տնից և գնալ դպրոց, Սոնան՝ քույրիկս, ինձ ընդառաջ գալող տվեց մի փաթեթ և ասաց, որ իրենց դասարանի Նարեկը դասերի ընթացքում կգա դրա hետևից (նրանք արդեն երեք տարի է, ինչ ավարտել են դպրոցը, բայց գրեթե միշտ իրար կողքի են, և ոչ միայն Նարեկը, այլ նաև Աննան ու Հասմիկը): Դասերի վերջում, երբ արդեն հույսս կորցրել էի, որ Նարեկը կգա, մեկ էլ նա եկավ, ու տարավ փաթեթը: Հետո ինձ ասաց, որ սպասեմ, քանի որ Սոնային փոխանցելու բան ունի: Այո, դու ճիշտ նկատեցիր, ես ժամանակավոր փոստատարի դերն էի խաղում: Հետո նա մոտեցավ ու տվեց մի թուղթ, թե բա՝ սա կտաս Սոնային, բայց երկուսիդ համար է: Հրավիրատոմս էր: Սևով սպիտակի վրա գրված, որ հրավիրում են դեկտեմբերի 9-ին «Ազգային ոգով» բաց դասին:

-Էս ամսի 9-ին ազգային բաց դաս կա, իրականում չգիտեմ՝ ինչ ա լինելու, բայց պետք ա անպայման գնանք, մերոնք են գալու:

Ու ես մինչև էդ օրը մեղվի պես տզզում էի երեխաների ականջների տակ, որ պետք է գնանք: Օրը եկավ, Աննան, Հասմիկը ու Նարեկն էլ հետը: Իսկապես այդ օրվա բարին նրանք էին:

09/12/2017 Մալիշկայի թիվ 1 միջն. դպրոցում տեղի ունեցավ «Ազգային ոգով» խորագիրը կրող ազգագրական երգերի և պարերի ուսուցողական առաջին բաց դասը:

Մտնելով դահլիճ, միանգամից հասկացանք, որ նրանք եկել են նոր սերնդի ազգային ոգին բարձրացնելու և «Հայերեն պարելու» համար: Նրանց հագուստն արդեն իսկ տրամադրող էր: Այնքան հաճելի մթնոլորտ էր տիրում: Նրանք մեզ սովորեցնում էին ազգային պարեր ու երգեր, իսկ հետո բոլորս միասին պարում ու երգում էինք հայերեն: Տղաների խրոխտ յարխուշտան հիշեցնում էր մեր հայորդիքի առյուծ ոգու մասին: Իսկ աղջիկների նուրբ մատների շարժը՝ հայուհու հեզության մասին:
Իսկապես, նրանք կարողացան ազգային ոգի ներարկել սերնդին, այն սերնդին, որը կողմ է կորցնելու իր ազգային դիմագիծը, որը կողմ է ուրիշի լծի տակ լինելուն ու լեզուն փոխելուն (իհարկե, ոչ բոլորը):

Նրանք են մեր ավագները, և ես վստահ կարող եմ ասել, որ հենց նրանցից պետք է օրինակ վերցնենք: Հենց այսպիսի հայեր են պետք մեր ազգին: Հենց այսպիսի ոգով երիտասարդներ:

anna sargsyan malishka

Ոչինչ էլ չկար

Խոսելու եմ ձեզ հետ ներկայիս ամենաարդի թեմայի շուրջ՝ 2017-2018 թթ. Ամանորի մասին: Ու հա, համարձակորեն էլ գրել եմ. ոչինչ էլ չկար: Հիմա ինչ ասես մտքովդ անցավ, չէ՞, որը չկար էս Ամանորին: Ինչ անշունչ էր բայց, համաձայնվիր հետս, որովհետև դու էլ ես ընկերներիդ կամ բարեկամներիդ հետ խոսելիս ասել, որ Նոր տարվա տրամադրություն չկա: Թե՞ կա: Չէ, է, ես էս տարի չունեի:

Մինչ Նոր տարին, երբ նախորդ տարիներին գնում էի նվերներ գնելու, էնքան հետաքրքիր էր ամեն ինչ, մարդիկ շատ, հետաքրքիր զրույցներ, ժպիտներ: Դեկտեմբերի 15-ից, կամ մի քիչ ուշ, սկսում էին ամանորյա գովազդները, ֆիլմերի անոնսներ էին ցույց տալիս, որոնք Նոր տարուն լինելու են, ու նույն թեմային վերաբերվող ֆիլմեր էին: Հաճախ կլսեինք՝ «Ոնց եմ սպասում Նոր տարուն», «Ձյունն ինչ էլ գեղեցիկ օր եկավ, լրիվ համահունչ ա» և այլն: Հա, ես հիշում եմ, որ ասել եմ՝ ձյուն չեմ սիրում, բայց գոնե մի քիչ գար Ամանորի գիշերը, որ հիշեցներ ձմռան մասին, նայեինք ու ժպտայինք:

Բոլորս էլ գիտենք, ու մեր շրջապատում էլ անընդհատ նշում ենք, որ Նոր տարին ուտելու համար չի, բայց որ շրջում ենք տներով, մենակ միաեղջյուրի բուդն էր պակասում:

Մենք այս տարին շատ քիչ ծախսով դիմավորեցինք, ամեն ինչից քիչ, հետո էլ՝ ո՞վ նկատեց, որ խմիչքների մեջ շան շշով կոնյակ կամ գինի չկար: Կամ ո՞ւմ էր հետաքրքիր, որ սեղանին հավ էր, այլ ոչ թե խոզի բուդ: Չգիտեմ՝ փողի պակասությունն էր, թե ինչ, բայց ինձ էսպես դուր եկավ: Ինչո՞ւ փող ծախսել ամանորյա հրթիռների վրա, եթե կարող ենք ուղղակի դուրս գալ, ու նայել, թե ինչպես են ուրիշները փող ծախսել և հրավառություն արել:

Ճիշտ է, թեմայից շեղվեցի, բայց սա էլ էր պետք: Տանն առաջարկեք հաջորդ տարի թեթև նշել Ամանորը, հո դեմ չե՞ն լինի:

Այս օրերին էլ, երբ դուրս էի գալիս մտերիմներիս տներ այցելելու նպատակով, դրսում մարդ չկար, ես բարձր All I want for Christmas-ը երգելով գնում էի, իսկ ոչ ոք չէր ասում, որ ես գժվել եմ, որովհետև ոչ ոք չկար դրսում: Ինչևէ, ձեզ ուրախ տարի: Ասում են տարին ինչպես սկսում ես, այդպես էլ շարունակվում է: Հիշեք, թե ոնց սկսեցիք, որ հետո չբողոքեք:

Ամանորյա տնակը

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Եղեգնաձորի Մշակույթի տան կինոդահլիճի դռները բացվել էին, դահլիճը լեփ լեցուն էր թե՛ երեխաներով, թե՛ մեծահասակներով: Բոլորը հավաքվել էին նայելու ռեժիսոր Հրաչյա Հովհաննիսյանի «Անտառի տնակը» խորագրով թատերական բեմականացումը:

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Դահլիճը այնպես էին ձևափոխել, որ թվում էր իրական անտառ է: Շնիկի կերպարով հանդես եկած աղջնակը իր խոսքը սկսեց այսպես.
-Այս տարի շան տարի է լինելու, այս տարի իմ տարին է լինելու:
Հետո անտառում սնկերի կողքին հանդիպելով մրջյունին, հարցրեց.
-Էսպես, էս ցուրտ ժամանակ ի՞նչ ես անում մեն-մենակ:
-Էս մեր ծանոթ կողմերում ես մի տաք տեղ եմ փնտրում:
-Խելոք մրջյուն ինձ հետ եկ, չես փոշմանի դու երբեք: Էս մեր ծանոթ կողմերում, էս մեր սիրուն անտառում կառուցելու ենք մի տաք տուն, որտեղ բոլորս միասին կդիմավորենք այս նոր տարին:
Մրջյունը ուրախացավ և միացավ շնիկին, հետո նրանք հանդիպեցին ցրտից մի անկյունում կուչ եկած փիսիկին, որը սկզբում վախեցավ շնից, իսկ հետո ընկերացավ նրա հետ:
Կարծես այն հետաքրքիր մուլտֆիլմերից լիներ, որտեղ անգամ մկներն էին փիսիկի հետ ընկերություն անում:

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Նրանք միավորվեցին և կառուցեցին իրենց ամանորյա տնակը, իսկ ամեն առավոտ աքաղաղը արթնացնում էր նրանց:
Բայց դե ինչ ներկայացում առանց չար կերպարի, այս դեպքում առանց ծովահենների, որոնցից մեկն ընկերացավ շնիկի հետ, իսկ հետո նրան առևանգեց, ցանկանալով փչացնել ամանորյա տոները: Բայց ինչպես բոլոր հեքիաթներում, այստեղ նույնպես ամեն ինչ ուրախ ավարտ ունեցավ: Ձյունանուշը և շնիկի ընկերները գանձերով լի արկղը տարան ծովահենների մոտ, երկար բանավիճելուց հետո գանձերը իջեցրին ծովի հատակը: Ծովահենները ներողություն խնդրեցին իրենց վատ պահվածքի, չարամտության համար և ազատեցին շնիկին: Իսկ վերջում բոլորը պարեցին, երգեցին միասին: Իսկ երեխաները ուրախ տրամադրությամբ դուրս եկան դահլիճից…

hasmik givargizyan

Այնքան սիրելու բան կա

Հայոց լեզվի դասաժամերից մեկի ժամանակ մի քիչ շեղվեցինք թեմայից ու եկանք այն եզրակացության, որ նոր սերունդը տառապում է սևապաշտությամբ: Չնայած, ավելի ճիշտ կլինի ասել, որ մեր ուշադրությունը այդ հարցի վրա հրավիրեց հենց ինքը՝ ուսուցչուհին:

-Երեխեք ջան, անձամբ ես՝ սևը շատ եմ սիրում, բայց ձեր ի՞նչ տարիքն է: Ձեր տարիքում ավելի շատ վառ գույներ պիտի հագնեք, ավելի վառ պիտի պատկերացնեք կյանքը:

Համամիտ եմ: Բայց դե, ամեն ինչն էլ բացառություններ ունի: Կան մարդիկ, որոնց համար սևն ուղղակի հոգեվիճակ է, բայց տեսքից հեչ չես ասի: Ասում, խոսում, էնպիսի հումորներ են անում, մնում ես ապշած: Մարդիկ էլ կան՝ այդ առաջին խմբին նայում, նախանձում են, ու «ուլում-զուլումով» գնում-մտնում սևի մեջ, «դարձնում» իրենցը: Բայց, ախր, սևը չի, որ մարդուն տխուր կամ ուրախ է դարձնում:

Գրեթե մոռացել էի այս խոսակցության մասին, երբ զգեստապահարանս բացելով նկատեցի, որ հագուստիս կեսը սև է: Այ քեզ բան, ինքս էլ չէի նկատել: Հիմա ի՞նչ է դուրս գալիս, պարզվում է՝ սիրում եմ սևը, բայց բոլորովին տխուր անձնավորություն չեմ: Կյանքում էնքան ուրախ ու գունավոր բաներ կան, որ սիրում եմ, ու ընդհանրապես կապ չունեն սևի հետ:
Օրինակ՝ քնաթաթախ երեխայի աչքերը, որ ամեն կերպ փորձում է դիմադրել քնին, բայց վերջ ի վերջո հանձնվում է:

Պապիս հնացած հումորները, որ էլ ծիծաղելի չեն, բայց անչափ ջերմ են:

Ամանորյա ֆիլմերը՝ օգոստոսի կեսին, դասերից առաջ դիտելը:

Նվիրելու նպատակով գիրք գնելը, բայց մինչև նվիրելը անպայման կարդալը:

Հեռախոսիս մեջ նոր ծրագրեր ներբեռնելն ու ջնջելը՝ րոպեների տարբերությամբ:

Խառը մտքերովս խառը տեքստեր գրելը՝ որ գլխումս տեղ ազատվի:

Փողոցով քայլելիս բարձրաձայն երգելը:

Էս աշխարհում սիրելու էնքա՜ն բան կա, ի՜նչ ափսոս, որ չենք նկատում: