Արդեն երկար ժամանակ է, ինչ ոչ մի նյութ չեմ գրել: Խոստովանեմ` փնտրտուքների մեջ եմ: Գիշեր-ցերեկ մտածում եմ իմ ամենամեծ նախասիրության` միշտ հանելուկ թվացող աշխարհի լեզուների ու նրանց գաղտնիքների մասին:
Ամեն մի լեզու ունի դարավոր մի ուրույն պատմություն ու իր հիմքում թաքնված տարբեր զարմանալի ու հետաքրքրաշարժ տեղեկություններ ժողովրդի էության ու պատմության մասին:
Օրինակներ բերեմ գերմաներենից: Գերմաներենում կա մի արտահայտություն «փոշուց փախչել», որը նշանակում է ինչ-որ բանից վախենալով խուսափել, խույս տալ: Սա գալիս է միջնադարից, երբ ռազմի դաշտից (այն է` դաշտի փոշուց) կռվողը թողնում էր ռազմի դաշտը և փախչում: Կամ «սա ոչ մի կաշվի վրա չի գրվի» արտահայտությունը, որն ունի «չափն անցնել» իմաստը: Միջնադարում մարդիկ հավատում էին, որ սատանան մարդկանց մեղքերը կովի կաշվից պատրաստված մագաղաթի վրա է գրում, ու երբ մեկը շատ էր մեղքեր գործում ու չափն անցնում էր, գործածում էին այդ արտահայտությունը: «Ձեռքը զամբյուղ տա » գերմաներենում նշանակում է՝ մերժել: Առաջներում աղջկա ձեռք խնդրելիս, երբ նրանց մերժում էին, որպես մերժում նրանց զամբյուղ էին տալիս: Նորվեգերենում մինչ օրս շաբաթ օրվան անվանում են «լողանալու օր», քանի որ իրենց նախնիները` վիկինգները, շաբաթ օրն էին լողանում: Սրանք ոչ թե բարբառային են, այլ սովորական արտահայտություններ, որոնք օգտագործվում են առօրյա խոսակցական լեզվում:
Այսինքն, այսօրվա լեզուն սովորելով ` տեսնում ես` ինչպես են մարդիկ ապրել ու մտածել նաև անցյալում: Վերոհիշյալ օրինակներն իմ մեջ առաջացրել են տխուր ենթադրություններ, որ հայերենում պատմական անցյալն ամփոփված չէ, ինչպես այլ լեզուներում: Բայց կարծում եմ, ես դեռ լավ չեմ ուսումնասիրել մեր լեզուն, թե չէ ինչպես է հնարավոր, որ ամենահին լեզուներից մեկի մեջ պատմությունն ամփոփված չլինի:
Սիրելի՛ ընթերցող, եթե մտաբերես նման օրինակներ հայոց լեզվում, խնդրում եմ արձագանքիր նյութիս և վերջ տուր փնտրտուքներիս: