hripsime baloyan

Ո՞ւր են նրանք

Փոխվեց դարը, փոխվեցին մարդիկ, փոխվեց կյանքը: Դատարկ են բակերը, փոխարենը` լիքն են համակարգչի դիմաց նստածները: Ո՞ւր են պահմտոցի, վազոցի խաղացողները, տանից ուտելիք բերողները, խոտերի վրա փոքրիկ ճաշկերույթ կազմակերպողները և բակից տուն չգնալու համար ժամերով լաց լինողները: Չկան:

Հիմա բոլորը, այդ թվում և ես, համակարգչի դիմաց զոմբիացած «selfie, copy past, wi-fi, okay, instagram» բառերը կրկնելով, ստեղնաշարի ստեղների հերթականությունը անգիր արած, ձեռքերի մատներն ենք շարժում և լարված էկրանին նայում, որը կարծես պատուհան լինի հսկայական տեսարանով, ինչն էլ մեզ կախարդեց: Սարսափելի է: Մի՞թե այդ սարքը, ինչպես շատ հաճախ ասում է ուսուցչուհիս, «սև յաշիկը», իրենից կարող է այդքան մեծ բան ներկայացնել: Արդյո՞ք ծնողների, ընկերների հետ հետաքրքիր ժամանակ անցկացնելը, դրսում մաքուր օդին զբոսնելը, գիրք կարդալը, խաղալը և այլ բնական, հաճելի վայելքները կարելի է փոխարինել մի սարքի հետ, որով ժամեր շարունակ հայերեն բառերը օտար տառերով հավաքում, ուղարկում ենք էկրանի մյուս կողմում գտնվողին, որը պարզ էլ չէ, թե արդյո՞ք այն անձնավորությունն է, ինչ ներկայանում է, և անհամբեր սպասում չուշացող պատասխանին:

Փաստորեն, այո, որովհետև այսքան բանը գրելուց, մտածելուց հետո դեռ շարունակում եմ կտկտացնելով հավաքել մտքիս եկած նախադասությունները և դրա հետ մեկտեղ լարված նայել արևի լույսին փոխարինող էկրանին:

Սարսափելի է, մենք չենք գիտակցում, բայց անկախ մեր կամքից վնասում ենք մեզ:

Sona karpova

Հարցազրույցի փորձ

-Մայրի ՛կ, փոքր ժամանակ ի՞նչ  ես  երազել դառնալ:

-Ես փոքր ժամանակ, շատ եմ երազել դաստիարակչուհի դառնալ:

-Իսկ ինչո՞ւ չես իրականացրել երազանքդ:

-Դպրոցն ավարտելուց հետո ամուսնացել եմ, այդ պատճառով էլ երազանքս չի իրականացել:

-Իսկ  հե՞ շտ  է  մայրիկ  լինելը:

-Այո ՛, բայց շ՜ատ պատասխանատու:

-Ինչո՞ւ:

-Որովհետև, երբ երեխա ես ունենում, մտածում ես այնպես անել, որ ամեն ինչ լավ լինի նրա համար:

-Մայրի ՛կ, քո կարծիքով ի՞նչն է լավ երեխայի համար:

-Ճիշտ դաստիարակությունը, լավ կրթությունը, ուշադրությունը:

-Մայրի ՛կ, սիրո՞ւմ ես մեր գյուղը:

-Այո ՛, շա՜տ եմ սիրում:

-Իսկ ինչո՞ւ ես սիրում:

-Գյուղում օդը մաքուր է, բնությունը՝ գեղեցիկ:

Արդեն ութանասունչորս տարեկան եմ, է…

 Հարցազրույց Մարին տատիկի հետ

-Մարին տատիկ, դուք երգչուհի Նարինե Դովլաթյանի տատիկն եք, արդյո՞ք դա պարտավորեցնող է:

-Այո, ո՛չ թե պարտավորեցնող, այլ հպարտացնող, որ այդպիսի թոռնուհի ունեմ ու ես էլ պարապում եմ իր հետ: Նարինես իմ թոռնիկն է, ես պահել ու մեծացրել եմ նրան, սովորեցրել այն ամենը, ինչ գիտեմ: Երգելը սովորեցրել եմ, երգել է ինձ հետ: Երգելու ժամանակ անգամ մարդիկ են լսել և հարցրել , թե`  ով  է քեզ սովորեցրել երգել, իսկ նա ասել է` իմ Մարին տատիկը: Չորս տարեկանից իր հետ պարապել եմ:

-Ձեր ընտանիքում արդյոք եղե՞լ են երգիչներ: Ումի՞ց է ժառանգել Նարինեն երգելու կարողությունները:

-Մեր ընտանիքում շատ կային երգիչներ՝ ես, եղբայրս: Միշտ մեր տանը երգն անպակաս է եղել: Մենք մանուկ հասակից երգել ենք, ու մեզնից էլ ժառանգել են մեր թոռները: Նա հարցազրույցների ժամանակ նույնպես չի թաքցնում, որ ես եմ սովորեցրել նրան երգել: Հիշում եմ, մեր դպրոցում կար երգի և պարի համույթ, որի ղեկավարը ես էի, նաև ինձ առաջարկում էին ուսումս շարունակել  Եղեգնաձորում:

-Ես լսել եմ, որ ձեր տանը կա գրադարան, և դուք կրթված կին եք:

-Այո, դա ճիշտ է: Ես ունեմ շատ գրքեր: Դրանք հիմնականում իմ պատշգամբում են: Անգամ սիրում եմ գրքեր կարդալուց  հետո տպավորություններս գրել: Ես միշտ ամեն ինչում եղել եմ առաջինը, ձգտել բարձունքների:

-Իսկ ունեցե՞լ եք երազանքներ, որոնք չեն կատարվել:

-Այո, ցանկանում էի սովորել, բայց  չկարողացա, քանի որ հորս աքսորեցին, ու մայրս միայնակ  չկարողացավ չորս երեխաների ուսման տալ:

-Իսկ  ի՞նչ  էիք ուզում դառնալ:

-Մանկավարժ, ցանկանում էի ունենալ լեզվի և գրականության ուսուցչուհու որակավորում:

-Լավ , շնորհակալություն հարցազրույցի համար:

-Տու էլ ապրես, Սոնա ջան, մըկը իմ թայը վիրն էլ խարցուցես, մե բառ չինը ասի: Արդեն ութանասուն չորս տարեկան եմ, է:

-Դե, քեզ առողջություն ու երկար տարիների կյանք, Մարին տատի:

Զրույցը վարեց Սոնա Թումանյանը

 

arpine khachatryan-2

Սարեր~ի հովին մեռնե~մ, Սիսթեմիս ջանի~ն մեռնեմ, Հայ ազգիս, դուխի′ն մեռնեմ:

Սարեր~ի հովի~ն մեռնե~մ,
Հովին մեռնե~մ, հովին մեռնե~մ,
Իմ յար~ի բոյին մեռնեմ,
Բոյին մեռնե~մ,բոյին մեռնե~մ…

Էս մասը դուք էլ երգեցի՞ք… Ամբողջ օրը լսում եմ Լենա Շամամյանի   «Սարերի հովին մեռնեմ»  կատարումը: Մի տեսակ` ուրիշ զգացում ա, թվում ա, թե  ամբողջ հայ ազգի ցավը էդ աղջկա ձայնի մեջ ա (որն, ի դեպ, շատ գեղեցիկ ա), լսում եմ ու չեմ կշտանում, անկուշտի պես replay եմ անում ու նորից…  Էդ, հասարակ կատարում  չի: Էդպիսի երգեր լսելով`  հոգիդ  մաքրվում ա, իրերին ուրիշ կերպ ես նայում, էլ չասեմ` հայրենասիրությունդ թռնում ա օդ:

Հա, հայրենասիրությունից  էի խոսում, հիշեցի մեր SOAD-ին: Մի քանի տարի առաջ` ապրիլին, ամբողջ հայությունը` մի մարդու պես, սպասում էր Սերժի, Ջոնի, Դարոնի, Շավոյի  Հայաստան գալուն , ու մի ա~յլ տիպի էր սպասում, թե` իրենք ի՞նչ են ներկայացնելու մեզ: Նախանձով, արդեն 10 անգամ նայել եմ ամբողջ համերգը, նախանձով, որովհետև ես այդտեղ չէի: Բայց, գրո′ղը տանի, է′ն, ինչ իրենք արեցին, է′ն էներգիան, որ տվեցին, երբե′ք չի մոռացվի:Էդ օրը հայերը ևս մի անգամ համախմբվեցին, մեր «դուխը» թռավ օդ: Մտածում եմ. ի~նչ հավես կլինի, երբ դադարենք իրար տակ փորել, իրար միս ուտել, միշտ միասնական լինենք: Մենակ էդ դեպքում կարող ենք ինչ-որ բան փոխել: Ամեն անգամ, արդյունքի ենք հասնում` միանալով իրար, ամեն անգամ էլ սիրուն ենք նայվում, ամեն անգամ էլ` աշխարհին իսկական հային ենք ցույց տալիս:

Մեր միակ փրկությունը  լինելու ա էն մարդկանց շնորհիվ, ովքեր պայքարում են, ու էն մարդկանց շնորհիվ, ովքեր սովորելու են պայքարել:

Անավարտ նպատակներ

Երբ խոսում է ցավը, լռում է ամեն ինչ, կանգ է առնում անգամ ժամանակը:

Եթե մի օր սովորեմ երազել, կերազեմ հավատալ հրաշքներին:

Տասնվեց տարիների ընթացքում չէի հասկացել, թե ինչ է նշանակում պատերազմ: Մեծերը հիշում են, իսկ փոքրերը պատկերացնում: Կարծես թե նրանք երբեք չէին լսել այս արտահայտությունը. պատերազմ հանուն հայրենիքի:

Լուսանկարը՝ Արտյոմ Մամյանի

Լուսանկարը՝ Արտյոմ Մամյանի

Ապրիլի չորս… Լուսինը կրկին կորավ մշուշի մեջ: Քամին փոթորկի պես աննկատ անցավ իմ կողքով: Պայթեց ականը, գետինը ցնցվեց, կանաչ խոտը արյունով ներկվեց: Ծանր էր օրը, օդը ճնշում էր, իսկ ամպերը՝ ոռնում: Այդ օրը իջել էի եկեղեցի զինվորների համար աղոթելու և մոմ վառելու:Եկեղեցու բակում ինձ ասացին, որ մեր գյուղապետ Մայիս Միրզոյանը զոհվել է: Ավելի մեծ ցավ պատճառեց այն, որ նրա հետ զոհվել էին նաև հորեղբայրս՝ Սեդրակ Ասրյանը և հորաքրոջս ամուսինը՝ Եղիշե Նիկոլյանը: Արցունքներ, որ գլորվեցին աչքերիցս: Ցավ էր, մեծ ցավ: Ընտանիքներին ավելի շատ տանջում էր այն, որ նրանք չհասան ռազմի դաշտ, այլ զոհվեցին թշնամու անօդաչու սարքի առաջացրած պայթյունից:

Ընկան հերոսի պատվով և վերջին խոսքը «Հայր Մեր»-ը եղավ: Նրանք չէին պատկերացնում, որ իրենց մոր ձայնը վերջին անգամ են լսելու, որ այս երկու հազար տասնվեց թվականի ծաղկած գարունը  իրենց վերջինն է լինելու: Շատ բան չէին պատկերացնում, պատկերացնելու ժամանակ չունեցան: Ինը մարտիկներ  անմահացան, զրկվեցին սիրուց, կյանքից հեռացան:
Բոլորը պատմում են, խոսում նրանց մասին, նկարագրում նրանց, նրանց մարդ  կերպարը: Գովեստի շատ ու շատ խոսքեր են ասում, բայց իմ կարծիքով, չկան բառեր, որոնք կբնութագրեն  նրանց: Լացում են, ողբում, բայց այս ամենն էլ հետ չի բերի մեր հերոսներին:

Արմենը կրկին գնաց ծառայության, բայց ծեր մայրը աղաչում էր, որ չգնա: Նրան անգամ հետ չպահեց այն, որ մոր մինուճարն էր: Չուներ զավակ, որ իր գործը շարունակեր, ամուսնացած չէր:

Կարոն ունի հինգ զավակ, գնաց նրանց պաշտպանելու համար:

Սեդրակը արդեն ուներ պատերազմից հուշեր, բայց  նորից գնաց:

Միրզոյանին ոչինչ հետ չպահեց: Գնաց, որ իր զինվորների կողքին լինի:
Եղիշեն նորածին թոռան համար նոր տուն էր կառուցում, բայց գործը կիսատ թողեց:

Գնացին հերոսները և անմահացան, մարտնչելու ժամանակ չունեցան:

Մայիս Միրզոյան, Սեդրակ Ասրյան, Եղիշե Նիկոլյան, Սերգեյ Դանղյան, Արմեն Բեգլարյան, Արմեն Հովհաննիսյան, Էդուարդ Ալեքսանյան, Դավիթ Սարգսյան, Կարո Համբարձումյան:

 

Ցավակցում եմ բոլոր հայերիս, այն մայրերին, ովքեր հերոսներ են ծնել: Ձեր և ձեր զավակների շնորհիվ այսօր հայը գլուխը հանգիստ դնում է բարձին: Նրա՛նք, ովքեր ողջ և առողջ կանգնած են սահմանին, մաղթում եմ խաղաղ օրեր: Դուք մեր հպարտությունն եք:

Հիմա նրան բոլորն են ճանաչում

Լուսանկարը՝ Անի Գրիգորյանի

Լուսանկարը՝ Անի Գրիգորյանի

Աշտարակի Ս. Շահազիզի անվան թիվ 2 հիմնական դպրոցի աշակերտական խորհրդի անդամներով որոշեցինք մենք էլ մեր կարողությունների սահմանում օգնել Արցախում հերոսաբար զոհված Քյարամ Սլոյանի ընտանիքին: Որոշումը կայացավ, բոլորը համաձայն էին: Հավաքեցինք որոշակի գումար: Ես, 7-րդ դասարանից մի տղա  և 2 ծնող գնացինք Արտաշավան գյուղ: Տան ճանապարհը ուշ գտանք, գյուղացիներից հարց ու փորձ անելով: Բոլորի աչքերը միանգամից լցվում էին արտասուքով, երբ հարցնում էինք, թե որտեղ է գտնվում նրանց տունը: Վերջապես գտանք, բայց նրանք տեղափոխվել էին Քյարամի հորեղբոր տուն, քանի որ իրենց տունը կիսակառույց վիճակում էր:

Երբ հասանք, մտանք ներս, ասացինք մեր կարեկցանքի խոսքերը: Ահավոր հուզված էինք: Ես հազիվ էի ինձ զսպում, արցունքները խեղդում էին կոկորդս: Քյարամի մայրը ոչ մի բառ չէր կարողանում ասել, նստել էր տղայի նկարների կողքին, ուշադիր նայում էր սառած աչքերով և երևի մտովի հիշում տղայի հետ անցկացրած ամեն մի պահը: Նրանց վիշտը մեծ էր: Նայում էի նրանց թախծոտ աչքերին ու ցավ էի զգում: Քյարամի հայրն ու եղբայրները հպարտանում էին նրանով, ասելով, որ իրենք էլ են պատրաստ զոհվել հանուն հայրենիքի:

Այնտեղ էին նաև բարեգործական կազմակերպություններից մարդիկ, որոնք Քյարամի եղբայրների և գյուղացի կամավորների հետ մասնակցում էին Քյարամենց կիսակառույց տան շինարարությանը: Նրանք ցանկանում էին իրականացնել Քյարամի խոստումը, որ տվել էր մորը. Բանակից վերադառնալուց հետո ավարտել տան շինարարությունը: Հայրը ցավով հիշեց, որ իր տղան վերջին լուման դրեց տան պատի առաջին քարի տակ, որ այդ տունը իրենց լիություն բերի ու շուտ կառուցվի:

Լուսանկարը՝ Անի Գրիգորյանի

Լուսանկարը՝ Անի Գրիգորյանի

Նա մի քանի դեպք պատմեց իր որդու հետ կապված և ասաց իր սրտի խոսքը:

-Բանակ գնալուց առաջ մի փոքր շուն բերեց, ասեց` պահեք մինչև գամ: Բանակից միշտ զանգում հարցնում էր, ասում էր` ո՞նց ա շունս, ես էլ ասում էի` շատ լավ ա, ուզում ես` հեսա կնկարեմ, կուղարկեմ քեզ:

Շունը շատ ուրախ էր, միշտ խաղում էր, ուտում, իսկ Քյարամի պոստ բարձրանալու օրը չափից ավելի անհանգիստ էր, իրան տարօրինակ էր պահում… Ու հենց իմացանք, որ տղես մահացել ա, հաջորդ օրը շունը կորավ, անհայտացավ ու մինչև հիմա չկա….

Երեք ընկեր են եղել, զգացել են, որ չեն կարում էլ պայքար մղեն, փամփուշտներն էլ վերջացած ա եղել: Հենց թուրքերի դիմաց տրաքացրել են իրենց, Քյարամի ոտքն ա կտրվել, իսկ 2-ը մահացել են: Վիրավոր էլ մինչև վերջ կռվել է:

Մեկը մեկին տենում, դուխով են դառնում ավելի: Մերոնք լավ դուխով կռվել են, հալալ ա իրանց:

Ամսի 30-ին գնալու եմ տղերքի հետ, ես պիտի տեսնեմ, թե որտեղ է քնել իմ տղան, սրտահովանք կլինի: Մի քիչ էլ շոր-մոր ունի ընդեղ, գնամ բերեմ: Ես հպարտ եմ, որ իմ տղեն իրոք հողի համար արյունը տվեց, մալադեց իրան:

Ես էսօր չեմ մտածում` իմ երեխեն ա, էդ երեխեն սաղինն ա, մենակ իմը չի: Փառք մեր բոլոր զինվորներին, ով մահացել է,  մեր համար է մահացել: Փառք Աստծո, էլի տղերք ունեմ, մարդ կա` մի մինուճար տղա ունի, բայց իմ տղերքը կողքս են:
Խաղաղություն ըլնի, մեր ջահելները մեղք են:

Հազար ու մի նպատակ ուներ, ինչ իմանար` կմահանար: Ուրախանում էր, ասում էր` պապ, հաշվում եմ օրերս:

Ամսի 27 ին տղես կդառնա 20 տարեկան, պիտի գնամ գերեզմաններ նշեմ: Իմ երեխեն շատ նեղություն ա տեսել, երեխա ժամանակվանից աշխատում էր:

Մահացողների ծնողներն էդքան մեղք չեն, վաղը-մյուս օր ծնողը կուտի էլ, կխմի էլ… Զինվորներն են մեղք, եթե մահանում են, ուրեմն պիտի անուն, շնորհք թողնեն…

Ահա այսքանը, այս դաժան ու անգութ պատմությունը կմնա մեր բոլորի սրտում: Մենք պետք է միշտ հիշենք նրանց, ովքեր չհասցրեցին ապրել…

Հայաստանի գյուղերը. Բանդիվան, Շիրակի մարզ

Փոթթերիանա

Ես չէի կարող անտարբեր մնալ 17.am-ի նոր խորագրի՝ «Իմ գրադարակի»-ի հանդեպ, որովհետև ինքս էլ շատ եմ սիրում կարդալ: Կարդում եմ ամեն ինչ, սկսած «Կոկա-Կոլա»-ի շշի վրա գրված բաղադրությունից մինչև դպրոցում՝ սեղանների վրա փորագրված «բլոգները»: Բայց միշտ էլ առանձին թուլություն եմ ունեցել արկածային ու ֆանտաստիկ ժանրի գրականության հանդեպ:

Ամեն ինչ սկսեց նրանից, որ մեր տան գրապահարաններից մեկի երրորդ հարկում գտա Ժ. Վեռնի «Խորհրդավոր կղզին» գրքի «խորհրդավոր» կազմ ունեցող սովետական հրատարակությունը: Ես միանգամից կլանվեցի գրքով, և դեռ 72 ժամ էլ չէր անցել, գիրքը` իր ամբողջ աշխարհով, արդեն ուղեղիս սեփականությունն էր: Հետագայում ես այն երևի ևս մի 20 անգամ վերընթերցեցի, ու Վեռնի գիրքը դարձավ իմ «սեղանի գիրքը»: Իսկ հետո ձմեռվա մի ցուրտ օր, երբ ուզում ես փաթաթվել վերմակի մեջ ու գիրք կարդալ, նույն «հրաշք» 3-րդ հարկում գտա գիտական ֆանտաստիկա ժանրի «Ուխտագնացություն դեպի երկիր» ժողովածուն: Ու այն ինձ ծանոթացրեց Ազիմովի, Շեքլիի, Սայմակի ու Յանգի աշխարհների հետ: Ու նրանց պատմվածքները կերակրեցին իմ «հիվանդոտ» երևակայությունը մի քանի շաբաթով: Բայց փոխանակ «հագենալու», ես ավելի «ծարավեցի»: Էսպես ես հասցրի յուրացնել մեր տան ամբողջ գրականությունը: Մեր «ժլատ»  գրադարանից «պոկեցի» մի քանի գիրք ու արագ «մարսեցի»:

Բայց այնուամենայնիվ, գրքերի բացակայության պատճառով ես «արկածների քաղցից մեռնում էի»: Ու ահա եկավ այն «գեղեցիկ օրը», որ իմ ռուսերենի գիտելիքները ինձ թույլ տվեցին ազատորեն կարդալ ռուսերեն լեզվով: Ու իմ դեմ բացվեցին գրականության դռները նոր լույսի ներքո: Հիմա ես կարող էի կարդալ ամեն ինչ, քանի որ համաշխարհային գրականության մեծ մասը ռուսերեն լեզվով հասանելի է էլեկտրոնային գրականության հարթակում: Ես առանց երկար-բարակ մտածելու իրար հետևից «տապալեցի» Սըր Կոնան Դոյլի Հոլմսի մասին պատմող ամբողջ գրականությունը: Նրան հետևեց Ագաթա Քրիստիի դետեկտիվ Պուարոյի ամբողջ «կենսագրությունը»: Թոլկինի մի քանի հազար էջանոց «Մատանիների տիրակալը» մի որոշ ժամանակ հագեցրեց ինձ: Ու ահա օրերից մի օր ես հասկացա… Հասկացա, որ չեմ կարդացել ժանրի «գոհարը»:
Ահա Հարրի Փոթթերի մասին պատմող վիպաշարը իմ էլեկտրոնային գրադարակում է: Ռոուլինգի անմահ սագան ուղղակի գրականության գլուխգործոցներից է: Ու չփորձեք ինձ ասել, թե «Փոթթերիանան» ընդամենը հիմար հեքիաթ է: Ես կրկնում եմ. այն համաշխարհային գրականության գլուխգործոցներից է: Նրա ֆանտաստիկ ու անիրական աշխարհում շատ երևույթներ ավելի լավ են ներկայացված, քան ռեալիզմի ոճին հարող գրքերում: Համենայն դեպս, ինձ չեք կարող համոզել, որ այն «դատարկաբանություն» է:
Ես փոքր հասակից սիրահարվել էի Ռոուլինգի կերպարներին՝ սրտացավ և ուղղակի «խելքի ծով» Հերմիոնային, տարօրինակ ու միևնույն ժամանակ, հարազատ թվացող Ուիզլիների ընտանիքին, իր չափերին համապատասխան բարությամբ օժտված Հագրիդին, իմաստուն ու գաղտնիքներով պատված Դամբլդոր եղբայրներին, անձնազոհ ու խիզախ Սիրիուս Բլեքին, ինձ համար «իդեալական» ուսուչցի կերպար դարձած Մակգոնագլին, Լյուպինին, Գրյումին ու Ֆլիտվիկին, Սնեյփին` իր հանճարեղ էությամբ ու սառը հայացքով, Հարրին՝ ով օժտված էր անսահման խղճով… Ես կարող եմ հերթով թվարկել գրքում ներկայացված հարյուրավոր կերպարներից յուրաքանչյուրին: Նրանցից ամեն մեկը յուրօրինակ, հետաքրքիր ու ձգող է:
Դե, ինձ թվում է չկա մեկը, ով տեսած չլինի վիպաշարի բավականին դիտարժան էկրանիզացիան: Մենք բոլորս էլ հետևել ենք Ռոնի, Հարրիի, Հերմիոնայի, Նևիլի, Դրակոյի, Ջինիի, Լունայի արկածներին այն 7 տարիների ընթացքում, ինչ նրանք սովորել են Հոգվարդսում: Բայց սա այն դեպքերից է, երբ գիրքը ֆիլմից մի քանի անգամ լավն է:
Ես ագահորեն վերադիտում էի ֆիլմերը, վերընթերցում գրքերը: Կարդում էի Փոթթերի մասին Ռոուլինգի կողմից գրված ամբողջ գրականությունը: «Upgrade» էի անում Փոթթերի մասին ամբողջ ինֆորմացիան` ամեն օր ժամերով անցկացնելով համակարգչի առաջ: Ու մի օր ես հասկացա, որ դարձել եմ «Potterhead» կամ եթե ուզում եք` «Փոթթերի հողի վրա» գժվել էի:
Դե, գրքի գաղափարախոսությանը ամեն մեկը կարող է յուրովի մոտենալ: Բայց գրքի «միջուկը» իսկական նվիրված ընկերության գաղափարն է: Հարրին վերջում հաղթեց ու սպանեց իր հակառակորդին: Բայց իմ կարծիքով գրքի իմաստը այն չէ, որ ցույց տա բարու հաղթանակը չարի նկատմամբ: Հակառակը, Վոլդոմորտին սպանելու մասին խոսք անգամ չէր գնում մինչև վիպաշարի վերջին մասերը: Հարրին ընդամենը ուզում էր ապրել…
Նրա և իր ընկերների կերպարները գրքում ներկայացված են լիարժեք մարդկայն կերպարների նման՝ իրենց լավ ու վատ կողմերով: Գրքում երբեք չի շեշտվել, որ նրանք ինչ-որ մի բանով տարբերվում են ուրիշ կախարդներից: Հարրին ուղղակի պատահականորեն ծնվել էր այն օրը, որը որ պետք չէր: Իսկ Ռոնը ու Հերմիոնան ընդհանրապես իդեալական կերպարներ չեն, մանավանդ Ռոնը: Բայց նրանք ունեին այն, ինչ չուներ նրանց հակառակորդը՝ իսկական ընկերներ ու սեր:
Վիպաշարում տեղ են գտել նաև ուրիշ հիասքանչ կերպարներ, որոնցից ինձ համար ամենասիրելին Սևերուս Սնեյփի միաժամանակ վանող ու հետաքրքիր կերպարն է: Նրա միշտ սառը հայացքի տակ թաքնված են միայն մաքուր սերն ու անվերապահ հավատարմությունը:
Հա, մի բան էլ ասեմ: Վիպաշարը կազմված է 7 գրքից: Ու եթե այն ինձ համար հավասար է Դանթեի «Աստվածային կատակերգությանը», ապա գրքի երրորդ մասը՝ «Հարրի Փոթթերն ու Ազկաբանի բանտարկյալը», հավասարեցնում եմ «Կատակերգության» «Դժոխք» գլխի հետ: Այն ուղղակի հրաշք է: Քանի որ առանց այն էլ շատ «սփոյլերներ» արեցի, ուղղակի կասեմ , որ կարդալով «Փոթթերիանան», դուք երբեք չեք փոշմանի:
Էլ ինչ ասեմ: Շնորհակալ եմ Ջ. Կ. Ռոուլինգին իմ «անհագ» երևակայությունը «հագեցնելու» համար:

Հ. Գ. Փոթթերի շնորհիվ ես նոր ընկերներ ունեցա, որոնց շա՜տ եմ սիրում:
Հոգվարդսցիներ, Սիրում եմ ձեզ շա՜տ… 

Արտագաղթ

 

Լուսանկարը՝ Դավիթ Այվազյանի

Լուսանկարը՝ Դավիթ Այվազյանի

Բարև ձեզ, ես Դավիթ Այվազյանն եմ: Գրում եմ մի քաղաքից, որը  նախկինում ունեցել է 300.000 բնակիչ:

Մայիսի 1-ն էր, արևոտ օր: Որոշեցի դուրս գալ ու մի քանի լուսանկար անել: Մի քանիսն  անելուց հետո հանդիպեցի մի տատիկի, ով կանգնած էր իր տնակի կողքին: Անկախ ինձնից ցանկություն ունեցա նկարելու, որովհետև տատիկի ու տնակի մեջ այնքան նմանություն կար. երկուսն էլ ծեր էին, երկուսն էլ` մռայլ ու միապաղաղ, բայց միևնույն ժամանակ,  շատ լուսավոր ու պայծառ: Մոտեցա տատիկին ու նկարելու թույլտվություն հարցրեցի:

Լուսանկարը՝ Դավիթ Այվազյանի

Լուսանկարը՝ Դավիթ Այվազյանի

-Է, տղա ջան, ոչ նկարվելու հավես ունիմ, ոչ էլ ցանկություն…  Գնա` ուրիշ մարդու նկարե:

Որպեսզի նա թույլ տար լուսանկարել, սկսեցի ներկայանալ: Մի պահ լռեց ու հետո կրկին ասաց:

-Տղա ջան, դարդերս շատ են: Թող դարդերիս հետ մնամ, չեմ ուզե նկարվիմ:

Խնդրեցի, որ ինձ էլ պատմի իր հոգսերի  մասին, ասաց, որ ունի 4 երեխա` 2 աղջիկ, 2 տղա, ու բոլորն էլ դրսում են: Հարցիս, թե` իրեն օգնո՞ւմ են, պատասխանեց, որ տղան Գերմանիայում բուժվում է, մյուս տղան հազիվ իր ընտանիքն է պահում, իսկ աղջիկները ապրում են իր նման խեղճ ու կրակ:

Լուսանկարը՝ Դավիթ Այվազյանի

Լուսանկարը՝ Դավիթ Այվազյանի

Նույն օրվա մեջ շփվեցի նաև չորս պապիկի հետ, որոնք ունեին 3-4 երեխաներ, ու կրկին բոլորը  դրսում էին: Արդեն վախենում էի երեխաների մասին հարցեր տալ, վախենում էի իմանալ, որ ևս մի ընտանիք լքել է Գյումրին:

Լուսանկարը՝ Դավիթ Այվազյանի

Լուսանկարը՝ Դավիթ Այվազյանի

Բայց, այնուամենայնիվ, մեջս դեռ հույս կար, որ հնարավոր է, պատասխանեն, թե` այստեղ են ու չեն էլ պատրաստվում գնալ… Ափսոս, իմ ուզած պատասխանը այդպես էլ չեղավ:

Հաջողություն ձեզ, ուզում եմ, որ երբեք չլքեք ձեր հայրենիքը` Հայաստանը: Գրում եմ մի քաղաքից, որտեղ գրեթե էլ մարդ չի մնացել:

svetlana davtyan

Ինտերնետը լա՞վ, թե՞ վատ միջոց է

Հաճախ, երբ մայրիկս կամ հայրիկս ինձ տեսնում են համակարգչի առաջ, կամ բջջայինն է ձեռքիս, անմիջապես ասում են՝ մի նստիր համակագչի առաջ, աչքերդ վնասում ես: Միշտ ասում են` ավելի լավ է դրա փոխարեն գիրք կարդա: Իսկ երբ ասում եմ, որ համակարգչով եմ գիրք կարդում, ասում են` դա կարդալ չի: Չեմ հասկացել և չեմ էլ ուզում հասկանալ, թե ինչո՞ւ են նման կերպ մտածում:

Մի անգամ մայրիկիս հետ գնացել էինք այգի, զրուցում էինք, մեր դիմաց նստած էին երկու աղջիկներ: Նրանցից մեկի ձեռքին կար գիրք, իսկ մյուսի ձեռքին բջջային: Մայրիկս դա նկատեց և ինձ ասաց.

-Տես, ինչ լավ աղջիկ է, գիրք է կարդում, ոչ թե մյուսի նման` մտել ա հեռախոսի մեջ, դուրս չի գալիս:

-Մամ ջան, ախր դու հաստատ չգիտես, թե ով ա գրիք կարդում:

Ասացի ես մայրիկիս և գնացի աղջիկների մոտ: Ծանոթացա նրանց հետ, սկսեցինք զրուցել, և ես տեսա մի պարզ բան՝ իրականում բջջայինով աղջիկը online տարբերակով գիրք էր կարդում (Նար-Դոս «Քնքուշ լարեր»), իսկ այն աղջիկը, ում ձեռքին գիրք կար, իրականում գրքի հետևում թաքցրել էր բջջայինը:

Այս ամենը տուն վերադառնալիս պատմեցի մայրիկիս, և նա ինձ ասաց.

-Իրականում երևի ինտերնետը այդքան էլ վատ միջոց չէ:

Հուսամ, որ իմ մայրիկի նման շատերն էլ կփոխեն իրենց կարծիքը, և կհասկանան, որ ինտերնետը  վատ միջոց չէ, եթե այն ճիշտ ես օգտագործում: