Ուսուցչուհիս հարցրեց.

-Իսկ ի՞նչ է կարոտը:

Լռություն էր: Երևի բոլորի համար էլ բարդ հարց էր: Նստած լսում էի ընկերներիս անունները, որոնց դիմում էր ուսուցչուհիս հարցի պատասխանը ստանալու համար: Հաստատ համոզված լինելով, որ իմ անունն էլ է տեղ գտնելու այդ շարքում՝ սրտիս խորքում աղոթում էի, որ այդպիսի բան չլիներ: Միաժամանակ հետաքրքրությամբ լսում էի բոլորի պատասխանները: Կարծես ոչ ոք էլ հարցին լիովին պատասխան չէր տալիս, ինչ-որ բաներ էր խոսում, շրջանցում թեման ու նստում: Ամեն նստողի հետ մտածում էի՝ ինչ կլինի իմ պատասխանը, և…

Լսվեց անունս: Կանգնած էի, բոլորը ինձ էին սպասում, իսկ ես… «Օ՜, Աստված իմ, ի՞նչ ասել, ես գաղափար չունեմ՝ ինչպես նկարագրել «կարոտ» բառը, չեմ էլ ուզում ինչ-որ խուսափողական պատասխաններ տալ»:

Վերջապես որոշեցի անկեղծ լինել ու ասացի.

-Ինձ համար կարոտը դատարկություն է, ես կարոտում եմ շատերին՝ հորս, տատիկիս ու պապիկիս, ընկերներիս, նույնիսկ այստեղ՝ կողքիս նստած մարդկանցից մի քանիսին: Ու դա զգում եմ դատարկությամբ:

Հանդիպեցի հարցական հայացքների: Դե, հա, ավելի հիմար պատասխան չէի կարող տալ:

Ինչպես բոլոր բարձր դասարանի աշակերտները, ես նույնպես ամեն օր շտապում եմ պարապմունքի նույն ճանապարհով, հերթով նայում եմ բոլոր տներին։ Կան տներ, որոնց նայում եմ շատ մեծ հետաքրքրությամբ, կան նաև այնպիսիները, որոնց նայելիս հայացքս կախում եմ։ Միայն տներին չէ, որ այդպես մեծ ուշադրությամբ եմ նայում, գրեթե ամեն ինչն է ինձ հետաքրքիր։ Հիմա, երբ ձմեռ է, ամեն անգամ այդ փողոցով անցնելիս մի բան եմ նկատում՝ դատարկություն։ Չգիտեմ ինչու։ Երևի այնքան ցուրտ է, որ մարդիկ որոշել են փախչել ու թաքնվել իրենց տներում։ Լա՛վ, մարդկանց ներում եմ՝ ինձ այսքան երկար ճանապարհին մենակ թողնելու համար ու սպասում կենդանիներին, որոնք պիտի հարձակվեին ինձ վրա ամեն անգամվա նման, բայց… Բայց կենդանիներն էլ չկան։ Երևի այնքան ցուրտ է, որ նրանք էլ են որոշել թաքնվել մի տաքուկ տեղում։ Դե ինչ, նրանց էլ եմ ներում։ Ու շարունակում եմ նայել ամեն քարին ու բույսին մեծ հետաքրքրությամբ։ Առաջին տարին չէ, որ ես շտապում եմ պարապմունքի այս փողոցով, բայց առաջին անգամ է, որ փողոցն այսքան լուռ ու դատարկ է։ Կարծես ինչ-որ բան կորցրած լինի։ Չգիտեմ, միգուցե, իր պատանիներին է կորցրել, որ սառած ու հոգնած, ցեխերի վրայով ցատկոտելով ու աղմուկով, տուն են շտապում։ Երևի այն ժամանակ այդ պատանիների համար (որոնց ուրախ շարքերում նաև ես էի) ցուրտն այնքան էլ վախենալու չէր:․ Երբ այսքան մեծ հետաքրքրությամբ նայում եմ այս փողոցի դարավոր ծուռ ու մուռ քարերին, հասկանում եմ, թե նրանք որքան շատ մարդկանց ուրախ ու տխուր հիշողություններ կարող են լուռ ու մունջ պահել իրենց մեջ։ Հասկանում եմ, որ նախկինում ժամանակ չեմ ունեցել նկատելու այս ամենը։ Ես այն ժամանակ իսկապես շտապել եմ դասի գնալու, կամ երևի ընկերներիս հետ եմ եղել։ Հիմա ես հույսով սպասում եմ, որ ինչ-որ մեկը կընկերակցի ինձ, ինչպես հին ժամանակներում։ Այս ճանապարհով դասի շտապողները այնքան շատ էին, որ ես ուղղակի անզոր էի մնալ միայնակ։ Իսկ հիմա հետ եմ նայում ու հասկանում, որ հետևում թողել եմ ճանապարհի մեծ մասը ու դեռ մենակ եմ։ Մտքումս հարց եմ տալիս՝ ո՞ւր ես, ի՛մ ընկեր, միգուցե դու նո՞ւյնպես վախեցել ես ցրտից ու որոշել թաքնվել տանը։ Այլևս ոտնաձայներդ չեմ լսում, որ շրջվեմ և ուրախանամ, որ մնացած ճանապարհը մենակ չեմ գնալու։ Լա՛վ, քեզ էլ եմ ներում։ Իսկապես ցուրտ է։ Հաստատ ինչ-որ բան կորցրել է այս փողոցը, եթե կորցրած չլիներ, ես առաջվա նման՝ արագ քայլելով կանցնեի։ Բարև կտայի մարդկանց, չէի էլ նկատի, որ տարիների հետ փոխվում է ամեն ինչ, ու հաստատ փողոցում ինչ-որ մեկի տեսնելիս՝ մտքումս ուրախ-ուրախ չէի ասի՝ վա՜յ, մարդ։ Մի բան փոխվել է, նույնիսկ ես։ Միգուցե ես է՞լ եմ կորցրել այն ուրախ-զվարթ ընկերական շրջապատը, որ անցնում էր այս ճանապարհով ու աղմկում՝ թույլ չտալով լռությանը հաղթել իրեն։ Իսկ հիմա լռությունը հաղթել է և ինձ, և խանդավառ փողոցին։ Ասե՞մ՝ ինչ էինք անվանում այդ մարդկային ուրախ ամբոխին՝ «Մայլի ավտոբուս»։ Խմբակից հետո բոլորը նստում էին իրենց «մայլի» ավտոբուսները ու շարժվում դեպի տուն։ Հիմա, հասկանալով, որ երբեք ուզածս չի լինելու կրկին, միայն մի բան եմ ուզում՝ կրկին նստել «մայլի» ավտոբուսն ու գնալ խմբակի դասերին։ Դե ինչ, հասա պարապմունքի, կրկին մենակ, ինձ հաջողություն մաղթեք:

Ինձանից մեծերը երանի են տալիս այն ժամանակներին, երբ չկային բազմատեսակ սարքավորումները: Իսկ երբեք չեմ կաողանում պատկերացնել կյանքս առանց այդ ամենի: Ինձ շատ հաճախ տրվող հարցին, թե արդյոք չե՞մ մոռացել վերցնել հեռախոսս, ես շատ հանգիստ պատասխանում եմ.

-Եթե նույնիսկ մոռանամ վերարկուս, պայուսակս, կոշիկս, հաստատ երբևէ չեմ մոռանա հեռախոսս ու ականջակալներս:

Ես համարյա ամեն ինչ անում եմ ականջակալները ականջիս՝ մտածում եմ, նկարում, կարդում և այլն: Հաճախ ես էլ եմ մտածում, որ այս բոլոր սարքերը խանգարում են մարդուն: Ստեղծում են մի շարք անբուժելի հիվանդություններ: Նաև ըստ ինձ, մարդիկ իրենց կյանքի մեծ մասը անցկացնում են համակարգչով կամ հեռախոսով ինչ-որ բան անելով: Բայց այս ամենը իմանալով, ես չեմ կարողանում հաղթահարել հեռախոսս կորցնելու վախը: Երբ մի օր որոշեցի ջնջել հեռախոսիցս ամեն ինչ ու այն հանձնել մայրիկիս, հասկացա, որ նրա մեջ են իմ ողջ պատանեկությունը, իմ մտքերը, իմ երազանքներն ու նպատակները, իմ նախասիրությունները, իմ ընկերներն ու ամեն ամեն ինչ: Երևի միայն մեծ կամքի ուժը կարողացավ ստիպել ինձ ջնջել ամեն ինչ, բայց… Բայց երբ ամեն ինչ ջնջված էր ու պատրաստ, ես վերջին վայրկյանին հասկացա, որ չեմ կարող ուղղակի կորցնել այն: Հասկացա, որ 21-րդ դարի հիվանդությունը դարձել է իմ միակ ընկերը:

Հոգեբաններն այս ամենը կանվանեն «կախվածություն հեռախոսից»: Երևի այդպես էլ կա, բայց ինձ համար շատ դժվար է կորցնել հեռախոսս ու իրենից անբաժան ականջակալներս: