Ազատ տարածք խորագրի արխիվներ

«Քանդում ես բաղադրատոմսը ու նորից հավաքում, դարձնում քոնը»

Հանրային հեռուստատընկերության «Պատրաստենք միասին» հաղորդման հեղինակ Սարգիս Մկրտչյանն ունի երկու մասնագիտություն՝ հեռուստաօպերատոր և խոհարար: Պատմում է, որ երբ Հ2 հեռուստաընկերության գլխավոր օպերատորն էր, իրեն համոզեցին նկարահանվել խոհարարական հաղորդման մեջ: Եվ այդպես, 2005-ից սկսվեց նրա «խոհարարական պատմությունը», կամ կարելի է ասել՝ վերածնվեց: Նա արդեն ոչ թե տեսախցիկի հետևում է որպես արձանագրող, այլ դիմացը՝ որպես դերակատար:

-Օպերատոր դառնալու համար որտե՞ղ եք սովորել:

-Սովետական ժամանակ ոչ մի տեղ չկար հեռուստաօպերատորի մասնագիտությամբ ինստիտուտ: Կար մեկ հիմնական ալիք, որտեղ և ձևավորվել էր հեռուստադպրոց: Կուրսեր էինք անցնում, հետո գնում էինք Մոսկվա, ստանում կարգ: Խորհրդային ժամանակ կային մասնագիտական աստիճաններ՝ օպերատորի օգնակական, ասիստենտ, երրորդ օպերատոր, երկրորդ օպերատոր, առաջին օպերատոր և բեմադրող օպերատոր:

-Քանի՞ տարի հետո դարձաք հեռուստաօպերատոր:

-Քանի որ հայրս՝ Ֆրունզե Մկրտչյանը, եղել է հեռուստատեսության առաջին օպերատորներից, ես մանկուց գիտեի, թե ինչ է տեսախցիկը, ինչպես է պետք աշխատել կադրի ու լույսի հետ: Հայրս շատ խիստ ու համեստ մարդ էր, երբեք չի փորձել օգնել ինձ կարիերայի հարցում: Ես սկսել եմ ամենաներքևի օղակից՝ օգնականից, ու հասել բեմադրող օպերատորի կարգի: Բայց իհարկե, կարգերը ընդամենը ձևական բան են, կարևորը փորձն է ու մարդիկ, որոնցից սովորում ես:

Երբ բացվեց «Շարմը», դարձա իրենց առաջին օպերատորը: Միասին նկարեցինք «Մեր բակ 1»-ը և «Մեր բակ 2»-ը:

«Շարմ»-ից հետո զարգացավ շոուբիզնեսը: Սկսեց ձևավորվել գովազդի ու տեսահոլովակների շուկան: Այդ կողմն ինձ շատ գրավեց: Իմ երազանքը միշտ եղել է ստեղծել հեռուստաբեմադրություն, քանի որ դա պահանջում է եռաչափ՝ 3D մտածողություն:

Կինոյում հիմնական է մեկ տեսախցիկը (աչքը), որի շուրջ կառուցվում է էկրանային գործողությունը, իսկ հեռուստաբեմադրության ժամանակ կարող է լինել հինգ հիմնական տեսախցիկ: Հայրս, որ ներկայացում էր պատրաստում՝ ռեժիսորի, սցենարիստի, նկարչի հետ սկսում էր աշխատել երեք ամիս առաջ: Երբ հասնում էին նկարահանման հրապարակ, ներկայացումն արդեն պատրաստ էր: Այն մտքում էր կառուցված:

Պատկերացրեք, ներկայացումները նկարահանվում էին ուղիղ եթերի ռեժիմով: Այսինքն, հսկայական նախապատրաստական աշխատանք էր պետք, որ առանց վրիպումների, մի քանի տեսախցիկով նկարահանեն մի քանի ժամանոց բազմամարդ գործողությունը:

Պրակտիկան ամենամեծ բանն է. կա՛մ տեսնում ես, կա՛մ չես տեսնում: Լավ օպերատոր դառնում է նա, ով կոփում ու զարգացնում է տեսնելու ունակությունը: Ասենք, մտնում ես սենյակ ու առաջին հերթին մտովի կառուցում կադրի կոմպոզիցիան ու ընտրում լույսի աղբյուրները՝ ավելացնում կամ մեղմում: Վերափոխում ես եղածը, ստանում նոր պատկերային կոմպոզիցիա:

Նույն բանն էլ խոհարարությունն է՝ կա՛մ քիմք ունես, կա՛մ չունես: Հավաքում ես համերը և ուտելիքի պատրաստման տեխնոլոգիաները: Դրանից հետո սկսում ես ջախջախել ամեն տեսակի կարծրատիպերն ու իմպրովիզացիա անել: Դա իմ ամենասիրելի բանն է: Վերցնում ես բաղադրատոմսը և նրան այնպես ես քանդում ու հավաքում, որ դրանից բան չի մնում: Այսինքն՝ քեզնով ես անում:

-Բաղադրատոմսերն այդպե՞ս եք հորինում:

-Կան բաղադրատոմսեր, որոնք հայտնվել են անգամ երազում: Կարող է հնչել ծիծաղելի, բայց այդպես է:

Խոհարարությունը արծաթի պես է, փորձում ես հումքն ու համերը համադրել, խառնել, ստանալ նոր երանգ ու համային կոմպոզիցիա: Ու երբ այդ մասին շատ ես մտածում, երազներդ էլ են փոխվում:

Հիմա ինտերնետում անսահմանափակ քանակի բաղադրատոմսեր կան: Վերցնում ես ու ադապտացնում: Այսինքն՝ դարձնում ես քոնը:

Այսպիսի մի հետաքրքիր փաստ՝ 10 հոգի նույն մթերքով, նույն բաղադրատոմսով սարքում են նույն ճաշատեսակը, բայց բոլորը ստացվում են տարբեր: Ինչո՞ւ: Որովհետև գոյություն ունի հիմնական համեմունք, որն ամեն մեկի մոտ յուրահատուկ է: Ամենակարևոր համեմունքը սա է (ցույց է տալիս սիրտը):

Հաճախ ասում եմ՝ եթե հավես չունես, մի արա: Անհավես որ անես, ճաշը համով չի ստացվի և հակառակը, եթե հաճույք ու դրական էներգիա ներդնես, պարզագույն մթերքից կստանաս համային գլուխգործոց:

Հեծանիվը վաղուց հնարել են, ճի՞շտ է: Բազային մթերքները աշխարհի բոլոր անկյուններում էլ հիմնականում նույնն են: Ասենք, հավը, ձուկը, տավարը, բանջարեղենը, հատիկեղենը, կանաչեղենը և այլն: Ազգային խոհանոցների առանձնահատկությունները ստեղծվում են համեմունքներով և խոհարարի մոտեցմամբ:

Ես, օրինակ, նույն բանը երկրորդ անգամ չեմ սարքում, բացի՝ տոլմայից, որովհետև շատ եմ սիրում: Տոլման կրկնվում է, իսկ մնացած ճաշատեսակները առաջին ու վերջին անգամ եմ սարքում: Վերցնում եմ բաղադրատոմսը, մթերքն ու սկսում եմ ստեղծագործել: 15 տարի է խոհարարական հաղորդումներ եմ անում, բայց երբեք պատրաստի արդյունքը չի կրկնվել: Դա ոչ թե հատուկ եմ արել, այլ պարզապես այդպես է ստացվել:

-«Պատրաստենք միասին» հաղորդումը Ձե՞ր գաղափարն էր:

-Ոչ, այդ ձևաչափը վաղուց հնարված է: Հաղորդման գաղափարը սա է. ամեն օր առավոտյան մտնել մարդկանց տուն և առաջարկել թարմ միտք: Բացում ես սառնարանը, նայում, թե ինչ կա սառնարանի մեջ ու եղածով սկսում պատրաստել:

Կարծում եմ, ամենակարևորն այն է, որ հաղորդումը պիտի ո՛չ աստղերով շեղես, ո՛չ մարդկանցով, այլ առաջին պլան մղես հենց պատրաստելու մտադրությունը: Եթե նկատել ես, հաղորդման մեջ փորձում եմ չընդգծել իմ անձը: Տալիս եմ միտքը, հրավիրում միասին պատրաստելու ու արագ ու աննկատ դուրս եմ գալիս կադրից՝ թողնելով, որ լսարանի հիշողության մեջ մնա արդյունքը՝ ճաշատեսակը:

-Մտածո՞ւմ եք այն մասին, որ մարդիկ օգտագործելու են Ձեր բաղադրատոմսերը:

-Շատ եմ ուրախանում, երբ հանդիպում եմ փողոցում մարդկանց, որոնք ասում են՝ օգտագործում ենք ձեր բաղադրատոմսերն ու շատ լավ է: Դա ամենամեծ գնահատականն է: Ամենամեծ ուրախությունը:

-Ի՞նչն եք ամենաշատը սիրում սարքել:

-Ամեն ինչ: Ես ամենակեր եմ: Բայց տոլման հատուկ տեղ ունի, տոլմա շատ եմ սիրում:

-Ինչպե՞ս եք հորինել «Կհանդիպենք, երբ կհանդիպենք» արտահայտությունը:

-Պատահականորեն: Մի անգամ ասացի, ու միանգամից հիշվեց: Կարծում եմ՝ այդ արտահայությունը միաժամանակ ջերմ ու հումորով է: Կարող ենք հանդիպել ցանկացած ժամանակ ու ցանկացած վայրում: Այն պահին, երբ ուզեք:

Հարցազրույցը վարեց Լիլիթ Վարդանյանը

Լուսանկարը` Սարգիս Մելքոնյանի

Վերջին զանգը Ագարակի Տաճատ Թերլեմեզյանի անվան միջնակարգ դպրոցում

arpineMikayelyan

Վերջին անգամ Վերջին զանգից րոպեներ առաջ

Բարև, սիրելի ընթերցող, հուսով եմ լավ ես, վստահ եմ, որ գիտես, թե ինչ օր է այսօր… Այո, դու ճիշտ ես, այս տարվա մայիսի 24-ն էլ եկավ, այս տարվա Վերջին զանգերն էլ հնչեցին, ու որոշեցի, որ կարող եմ մի փոքր կիսվել մտորումներովս, որոնք անընդհատ պտտվում են գլխիս մեջ նոր պտտած հոլի պես…

Երբ դեռ 2-րդ դասարանում էի սովորում, մի անգամ կողպվելուց եմ պրծել, դե հիմա ի՞նչ անեմ, ես դեռ մանկուց չափից դուրս հանգիստ եմ եղել: Չէ, չէ, պետք չի անհանգստանալ, իրականում, այդ պահին գիտակցեցի, թե ոնց չեմ պատկերացնում իմ ողջ դասաժամը մենակ` չորս պատերով, տարատեսակ գույների ու չափսերի հագուստներով շրջապատված, ու սկսեցի ինքնամոռաց հարվածել դռանը, ինչը միանգամից նշան եղավ ուսուցչիս, որ դուռը փակելուց առաջ հաստատ «լավ» ստուգել էր դասարանի դատարկ լինելը…

Ակամայից հիշեցի, թե ինչ հիմար բաներից կարող էինք բարկանալ մենք` աղջիկներս: Օրինակ, ով ֆիզկուլտուրայի ժամին կյանքի ու մահվան կռիվ չի տվել, երբ հակառակորդ թիմի աղջիկները որևէ խարդախություն էին թույլ տվել: Ու բում… Հատկապես, երբ հաջորդ ժամը մաթեմատիկա է, ու դու ուղղակի այլընտրանք չունես, պետք է վահանն էլ, սուրն էլ գցես ու նահատակվածի դեմքով մտնես դասի:

Դպրոցում ամենաշատ աշակերտներով դասարանն էինք, ու միշտ բողոքում էին մեր ուսուցիչները, որ անարդար է` իրենք մեկն են, մենք` շատ: Հետո էնքան մաղվեցինք, դարձանք մի բուռ. չէ, էդքան էլ մի բուռ չէ, բայց շատ կորցրինք:

Մենք միշտ դպրոցի լավագույն դասարանի կարգավիճակում ենք եղել, բայց մեծանալուն զուգընթաց էդ լավագույն կոչման կողքին ավելացավ նաև ամենաչար կոչումը:

Ամեն անգամ ասում էի.

-Ընկեր Մարգարյան (դասղեկս), մեր դասարանը դպրոցի ամենայուրահատուկ դասարանն է, ինչքան լավ բան կա` մեզնից է դուրս գալիս, բայց դե ինչքան վատ բան կա, էլի մեզնից է դուրս գալիս:

Լուռ ժպտում է ընկեր Մարգարյանը ու ոչինչ չի ասում: Դե, որովհետև ինչ էլ լինի ու ինչ էլ անենք` մենք լավն ենք, ու ինչքան էլ նա բարկանա ու նախատի, մեկ է, ինչպես ծնողի համար է իր երեխան տարբեր բոլորից` իր թերություններով հանդերձ, էդպես էլ մենք` ընկեր Մարգարյանի համար:

Մենք ունեցել ենք շատ տարբեր ուսուցիչներ, առանց որոնց մի տեսակ չեմ պատկերացնում վաղը:

Օրինակ, համալսարանում ոչ մի դասախոս չի մտնի լսարան ու ասի. «Կանգնեք, մի հատ տեսնեմ ձեր դեմքերը», կամ էլ ոչ մեկը մեզ  չի սովորեցնի Նապոլեոնի ձիու անունը կամ տարատեսակ արտահայտություններ, որոնք կարող ենք օգտագործել, երբ պաշտպանվել ուզենք (կատակում եմ), կամ էլ մաթեմատիկական հաշվարկներ անելու, ծննդյանդ օրը մեկ վայրկյանում իմանալու (թե շաբաթվա որ օրն է) մի շարք հեշտ եղանակներ, ոչ մեկը չի կարող ձեռքի մեկ կախարդական շարժումով նշան անել, որ ձայնը պետք է կտրել, կամ էլ մյուս կախարդականը. «Սուս, ասեցի»: Չեմ պատկերացնում օրերս առանց մաթեմատիկայիս դասաժամերի ու դրանց ժամանակ հնչող ոսկի արտահայտությունների ու վերջապես չեմ պատկերացնում հետոն առանց ընկերներիս: Ախր, կլինի էնպես, որ գիշերը` ժամը 12-ին, խմբով էլի մի ծառ թալանենք, կամ էլ մտածելով, որ ոստիկանական մեքենան մեզ է հետապնդում, արագ գործողություններ ձեռնարկենք (բայց իրականում մեզ հետ կապ չուներ): Կրկին  կտեսնեմ ընկերներիս ժպիտները, կլսեմ նրանց ձայները…

Ախր, էլ չեմ մտնի գրադարան ու տեսնի Նարեի ու Անուշի հոգնած, քնի կարոտ, բայց ֆիզիկայի ու կենսաբանության դասագրքերին նվիրված աչքերը, չեմ լսի Դավթի ու Գևորգի հոգեբուխ քննարկումները տարատեսակ խնդիրների շուրջ, չեմ տեսնի ընկեր Մարգարյանի հանգիստ ու խոհուն հայացքը, որոնք իրենց մեջ անչափ գեղեցիկ դիմագծեր են պարունակում:

Մի քանի տարի առաջ փափագում էինք այս ավարտական բաղձալի օրը, իսկ հիմա… Ինչքան էլ ասենք. վերջապես, մեկ է, հետո որ կարոտենք` դասարանը էլ հետ չենք կարող բերել:

Գիտեմ, որ էլ չեմ կարող աշակերտ լինել, գիտեմ, որ շատ-շատերին երկար չեմ տեսնի, գիտեմ, որ ամեն ինչ կփոխվի. ամեն-ամեն ինչ:

Մեր դպրոցական տարիներն ինձ համար հրաշալի հուշեր են, ու ես դրանցից յուրաքանչյուրում կյանքի մի մասնիկ ունեմ պահած:

Իսկ այդ ամեն մասնիկի մեջ մեկին ունեմ, ում գտել եմ ու չեմ կորցնի…

Շնորհավոր, սիրելի շրջանավարտներ:

Սովորենք նաև պարտություններից

Եկել եմ քեզ պատմելու իմ կյանքի ամենալուսավոր, ամենահուսահատ, ամենաբուռն, ամենահուզառատ դեպքերից մեկի մասին։

Ես հիմա քեզ չեմ ուզում ստիպել, որ դու կարդաս, բայց, համենայնդեպս, եթե սկսել ես, մինչև վերջ լսիր։

Մեր կյանքը ընտրությունների շղթա է, ամեն մեկը, պատասխան տալով իր ընտրած ուղու համար, քայլում է իր ճանապարհով, իսկ այդ ճանապարհին մեզ հանդիպում են մարդիկ, ովքեր հույս են տալիս, ովքեր մեզ ոգևորում են։ Կան նաև մարդիկ, ովքեր ամեն կերպ փորձում են շեղել մեզ մեր ընտրած ուղուց։

Ես դեռ 8-րդ դասարանում էի, երբ բանավեճը մտավ իմ կյանք, հետո սկսեցինք իրար հետ կողք կողքի մեծանալ։ Սկզբում մասնակցում էի՝ չիմանալով, թե դա ինչ է կամ ինձ ինչ կտա, նույնիսկ չուզելով էի գնում, որովհետև, դե, դասղեկս էր ասում:

Ես չէի կարող պատկերացնել, որ տարիներ հետո էդ նույն բանավեճը կդառնա իմ տարերքը, իմ կյանքի անբաժանելի մասը։ Ես սկսեցի սիրել… Հավատացեք, բանավեճը երկու տարի անընդմեջ մասնակցել եմ մրցաշարերի ու այդպես էլ հաղթանակի բերկրանքը չեմ ապրել։

Դժվար է, երբ դու գնում ես հաղթանակի հետևից, բայց չես հայտնվում ոչ առաջին տեղում, ոչ երկրորդ, ոչ երրորդ, ոչ էլ նույնիսկ չորրորդ կամ հինգերորդ։ Հիմա կասեք՝ հա, ի՞նչ կա որ։ Իրականում ոչինչ էլ չկա, ոչինչ էլ չկա էն ամեն ինչի առաջ, ինչ ես սովորեցի այդ պարտություններից ու ինչ տարա ինձ հետ դրանից։ Ես ինձ հետ տարա ամենաթանկը՝ ընկերներին, որոնց առաջ ցանկացած հաղթանակ զրոյանում է։ Հրաշալի բան է, երբ դու նստած կլացես, իսկ քեզ լրիվ անծանոթ մարդիկ կգան, կգրկեն ու բարի ժպիտով կասեն, որ ամեն ինչ լավ է լինելու: Այդ մարդիկ գալիս են քո կյանք, որ դու էլ երբեք մենակ չլացես։ Անհաջողություններ բոլորիս կյանքում կհանդիպեն, իսկ ամենակարևորը, նորից ապրելն է։ Անհաջողություններից պիտի քամես կա՛մ ամենալավը, կա՛մ ամենավատը։ Իսկ դու ծնվել ես ամենալավի համար։ Ես սովորեցի ամեն պարտությունից հետո ատամներս կրճտացնելով լացս զսպել ու հավատալ, որ սրանք ընդամենը փոքրիկ պարտություններ են մեծ հաղթանակից առաջ։ Ապրել, ստեղծել, կարծրատիպեր կոտրել, խենթություններ անել, տրվել էմոցիաներին, վայելել հենց հիման։

Իսկ ես ու բանավեճը դեռ քայլում ենք կողք կողքի ու քայլելու ենք դեռ երկար ժամանակ:

Araqsya Azizyan

Գիշերվա լույսերը

Իրականում դժվար է խոսել մի բանի մասին, ինչն ամբողջ սրտով ես ապրում, ինչը նկարագրելու համար բառեր չկան… Այդ ամենը պետք է աչքերով տեսնել ու սրտով զգալ։

Սիրում եմ քաղաքը, բայց 19 տարվա մեջ երբեք չէի վայելել քաղաքն այդպես, ինչպես գիշերով։ Ինչքան սիրուն են լույսերը, որոնք նման են հեռվում վառվող աստղերի։ Ինչքան հանգստություն ու սիրունություն կա այդ լույսերի մեջ։

Մի ամբողջ քաղաք է քուն մտել լույսերի տակ, ամբողջ քաղաքն իր գույներն է սփռել հեռվում, ծածկել աշխարհը հանգստությամբ։

Հեքիաթ են պատմում քաղաքի լույսերն այն մասին, որ մեկը վառել է ճրագն ու քնել, իսկ մյուսն էլ նստած երազում է հանգիստ։

Լուսինն էլ իր հերթին գրկել է քաղաքը, պարուրել լույսով ու մեղեդու հնչուններ է տալիս քաղաքին՝ սփռելով վառվող լույսերը, արթուններին մեծ հույսեր տալիս, պատմում երազանքների մասին։

Աննկարագրելի վառ ու գունեղ են քաղաքի լույսերը, որ մարդկանց հոգիներում նոր ու վառ երազներ են արթնացնում։ Մի տեղ սիրում են լույսի տակ, իսկ մի տեղ էլ ուղղակի արտասվում։ Իսկ ե՞ս կամ դո՞ւ, չէ՛, կամ մե՞նք, ի՞նչ ենք սպասում վառվող լույսերից։ Ինչպես կյանքում ամեն բան, գիշերն էլ իր գեղեցիկ հանգուցալուծումն ունի։ Կգա արևն ու կբերի նոր սեր, կգա նոր գիշեր՝ մաքրած ու ետևում թողած ամեն բան…

seda mkhitaryan

Ինչու լինել երջանիկ

Մարդ արարածը զգացմունքային է։ Ինչքան էլ լինեն մարդիկ, որոնց որակենք որպես անզգա, սառը, այնուամենայնիվ մենք բոլորս էլ ինչ որ բան զգում ենք։ Բայց հատկանշական է, որ երջանիկ զգալու դեպքում մենք դա չենք ֆիքսում, երջանիկ զգալիս, երբեք չգիտենք, որ հենց դա է երջանկությունը։
Երջանիկ լինելու պատճառները տարբեր մարդկանց համար տարբեր են։ Մեկին շատ բան է պետք, որ նա ասի, որ երջանիկ է, մյուսին, ընդհակառակը` շատ քիչ բան։ Ինչու՞ լինել երջանիկ, դե որովհետև կյանքը հենց երջանիկ պահերի հանրագումարն է։ Ասել է թե, եթե ուզում ես ապրել, ապա երջանիկ եղիր։

Մենք ամեն ինչի համար պատճառներ ենք փնտրում, բայց կարծում եմ, որ երջանիկ լինելը այն քիչ բաներից է, որի համար մեծ հաշվով պատճառ պետք չէ, մանավանդ այն դեպքում, որ մենք չենք էլ զգալու երջանիկ եղած պահը։

Կարելի է երջանիկ լինել ասենք, միայն նրա համար, որ կանք, որ հնարավորություն ունենք զգալու, տեսնելու, վայելելու մեր հարազատների ներկայությունն ու լինելիությունը, որ այս աշխարհում ունենք հազարավոր հնարավորություններ։
Այսպիսով երջանկությունը պետք է փնտրել մանրուքների ու մանրամասնությունների մեջ, պետք է փորձել ժպիտով ու լավատեսությամբ նայել ամեն ինչին ու բոլորին և հասկանալ, որ երջանիկ չլինելու պատճառները կարելի է ոչնչացնել միայն երջանիկ լինելով։

Դե ինչ, ժպտանք, ապրենք և չմոռանանք` տխրել կարող են բոլորը, բայց երջանիկ լինել հաջողվում է քչերին։

anna gasparyan

Մենք այդպես էլ գրադարան չենք ունենա

Գիրքը մարդու ամենամտերիմ ընկերն է: Գիրք կարդալիս ինքդ մտնում ես գրքի մեջ և քեզ պատկերացնում ես գրքի հերոսի տեղում: Սկսում ես ընթերցելու հետ մեկտեղ մտածել, թե ինքդ ինչպե՞ս կվարվեիր տվյալ պարագայում: Գրքի մասին Խուլիան Բարնեսը ասել է. «Գրքերն ասում են՝ նա այսպես արեց, որովհետև… Կյանքն ուղղակի ասում է, որ նա այդպես արեց: Գրքերն այն վայրն են, որտեղ ամեն ինչ իր բացատրությունն է գտնում, նույնիսկ կյանքը, որտեղ չկա ոչ մի բացատրություն: Այնպես որ, ես չեմ զարմանում, որ շատ մարդիկ գրքերն են նախընտրում»։

Ես նույնպես նախընտրում եմ գիրքը ու ինձ պես շատերն էլ են գրքերի կողմնակից: Ընթերցանությունը օգնում է մարդուն հանգստանալ: Գյուղում ընթերցանությունը մեծ տեղ ունի, որովհետև գյուղում այդքան էլ անելու բան չկա: Դպրոցում, երբ ազատ ժամ է լինում, երեխաները ուզում են ընթերցել ինչ-որ մի գիրք։ Մտնելով գրադարան՝ մտափոխվում են և դուրս գալիս: Իսկ գիտե՞ք՝ ինչու: Որովհետև մեր դպրոցում չկա այնպիսի գրադարան, որը այցելելով հաճույք կստանաս, և ընթերցելն ավելի հաճելի կլինի: Բայց, ցավոք, մենք չենք ունեցել և չունենք մեր երազած գրադարանը: Գրադարանը գտնվել և գտնվում է խղճուկ վիճակում: Այդ ամենը տեսնելով՝ ուսուցչուհիս՝ Ռուզաննա Խուրշուդյանը, մեզ առաջարկեց մասնակցել «Հայաստանի պատանեկան նվաճումներ»-ի կազմակերպած մրցույթին, որը հաղթելու դեպքում մեզ կհովանավորեին, և մենք կստեղծեինք մեր երազած գրադարանը: Մասնակցեցինք, իրականացրինք լիքը ծրագրեր, որպեսզի արժանանանք Արմենուհի Հովհաննիսյանի, Րաֆֆի Հովհաննիսյանի և Էդգար Փոլի հավանությանը: Եվ մենք դա արեցինք, մենք հաղթեցինք:

Մեզ տվեցին 150.000 դրամ գումար, և մենք այդ գումարին ավելացրեցինք մեր կատարած ծրագրերի շահույթը և գնացինք գրքեր գնելու: Գնեցինք տարբեր գրքեր՝ և՛ պատմական, և՛ փիլիսոփայական, և՛ գեղարվեստական: Մեր դպրոց այցելեց Արմենուհի Հովհաննիսյանը, տեսավ մեր գրադարանը, շնորհավորեց և շնորհակալություն հայտնեց մեզ մեր կատարած աշխատանքի համար:
Արդեն մեկ տարի է անցել այդ օրվանից, բայց մեր գրադարանը էլի նույն խղճուկ վիճակում է: Մեր գնած գրքերից կգտնես ընդամենը մի քանի գիրք և ոչ ավելի, գրքերի մեծ մասը անխղճորեն թափված է գետնին՝ կեղտի ու փոշու մեջ: Մարդիկ դարձել են սառը ու անտարբեր թե՛ դպրոցի, թե՛ աշակերտների, և թե՛ գրքերի նկատմամբ:

Այսօր հասկացանք, որ մեր կատարած աշխատանքը ապարդյուն էր: Մենք մեր կաշվի վրա զգացինք անտարբերությունը գրքերի նկատմամբ, պատասխանատվության զգացում չունենալը: Մենք չենք ունենա այնպիսի գրադարան, ինչպիսին միշտ երազել ենք՝ մեծ, գեղեցիկ կահավորված, լիքը գրքերով՝ տարբեր ժանրերի, օտարազգի գրողների, պատմական: Չենք ունենալու այդպիսի գրադարան, մենք, գրադարան մտնելով, հանգստություն ու հաճույք չենք զգալու: Այսօր հասկանում ենք, որ այլևս գիրքը մարդու մտերիմ ընկերը չէ, որովհետև գիրքը արդեն անտեսված է շատ մարդկանց կողմից: Իսկ մեր կատարած աշխատանքը վատ վախճան ունեցավ: Եվ մեր շատ հարցեր մնացին անպատասխան՝ որտե՞ղ է մեր գնած գրքերի մեծ մասը, ինչո՞ւ մեր գրադարանը նորից վերադարձավ նույն վիճակին, և ինչո՞ւ գիրքը անտեսվեց շատերի կողմից, ինչո՞ւ ենք մենք վճարում դրա դիմաց՝ չունենալով գրադարան։

sona mkhitaryan

Կիրառական հոգեբանություն

Ներկայացնում եմ 10 փաստ մեր հոգեկանի, մտավոր կառուցվածքի, վարքային դրսևորումների մասին.

  1. Մեր ենթագիտակցական մակարդակում է պահվում մեր ապրած տարիների յուրաքանչյուր վայրկյանի մասին հիշողությունը (օրինակ` 4 տարեկանում ընկել եմ մեր բակում և վնասել ձախ ծունկս), և եթե մեր ենթագիտակցության և գիտակցության սահմանները խառնվեն իրար` մարդը կարող է հասնել խելագարության: Ենթագիտակցականում պահվող հիշողությունները կարող ենք հիշել հիպնոսի միջոցով:
  2. Մարդու աչքերի բիբերը լայնանում են, երբ նա ստում է կամ էլ տեսնում է իր սիրած էակին:
  3. Երբ փորձում եք պարզել` արդյոք դիմացինը ճի՞շտ է խոսում, խնդրեք նրան՝ իր ասած նախադասությունը վերջից և թարս փորձել կրկնել: Ստելու դեպքում ստողը չի կարողանում թարս կրկնել նախադասությունը:
  4. Չկա որևէ մարդ (բացառությունները շատ քիչ են), ով կարող է իր օրը հստակ պատմել՝ թե օրվա ընթացքում ինչ է արել, երբ (կոնկրետ որ ժամին), որտեղ և այլն: Իսկ այն մարդը, ով հստակ արագ-արագ պատմում է իր օրը, վստահ եղեք, որ ստում է:
  5. Տղամարդը միշտ պետք է կանգնի կնոջ ձախ կողմում, և պետք է երբեք չբռնի կնոջ պայուսակը:
  6. Եթե ձեզ ասում են, որ «ես ընդամենը ուզում էի օգնել», ապա այդ մարդը բամբասանքների սիրահար է:
  7. Դուք երբեք չեք ունենա երկրորդ հնարավորություն առաջին տպավորություն թողնելու համար:
  8. Մարդիկ սիրահարվում են այնպիսի մարդկանց, որոնց մեջ տեսնում են այնպիսի հատկանիշներ, որոնք կցանկանային իրենք էլ ունենալ:
  9. Եթե գիշերները Ձեզ տանջում են մղձավանջները, ուրեմն դուք մրսում եք քնած ժամանակ: Գիտական փաստ է՝ որքան ցուրտ է ննջասենյակը, այնքան վատ երազներ տեսնելու հավանականությունն ավելի մեծ է:
  10. Մարդու մասին կարծիքը ձևավորվում է հանդիպման առաջին 4 րոպեների ընթացքում` առաջին 10 վայրկյանների ընթացքում այն ձևավորվում է, մնացած ժամանակահատվածում` ստուգվում:

Հոգեբանության իմացությունը դժվարացնում է կյանքը, իսկ դրա կիրառումը հեշտացնում է այն: