Mane Babajanyan

Ձմռան հետ սկսվող խնդիրներ

Ահա նորից ձմեռ է, բայց այս անգամ սովորականից ավելի ձնառատ ու ցուրտ: Դե, ճանապարհներն էլ, մեղմ ասած, անմխիթար վիճակում են:
Այսօր ճանապարհին գրեթե ամեն քայլափոխի հանդիպեցի մեքենաների, որոնք կանգնել ու չէին կարողանում շարժվել տեղից՝ ձյան ու սառույցի պատճառով:
Մայթերի վրա ձյունը սառել, կպել էր գետնին, ու քայլելիս պետք է մեծ զգուշությամբ ընտրես քայլերդ, որպեսզի գետնին չհայտնվես: Էլ չասեմ, որ տասնհինգ րոպե տևող ճանապարհն անցա մեկ ժամում, որովհետև քայլում էի շատ դանդաղ և զգույշ, որ չընկնեմ:

Տարեց մարդկանց այս օրերին դրսում գրեթե չես հանդիպի, երիտասարդներն են վախենում դուրս գալ տանից, էլ ուր մնաց ծեր մարդիկ: Փողոցի մի կողմից մյուսն անցնելն անհաղթահարելի խնդիր է դարձել, մանավանդ այն մարդկանց համար, ովքեր իրենց հետ ստիպված քարշ են տալիս կիլոգրամներ կշռող տոպրակներ, դե, Ամանոր է: Հա, այսօրվա տեսածս ամբողջ դեպքերի մեջ մի դեպք միայն մեծ ազդեցություն գործեց ինձ վրա ու մտածելու տեղիք տվեց:
Եղեգնաձորի կենտրոնական փողոցներից մեկում կանգնած էին մեքենաներ, ու երբ կարմիր լույսը փոխվեց կանաչի, մեքենաները շարունակեցին իրենց ընթացքը, բայց մի մեքենա մնաց կանգնած, ավելի ճիշտ՝ ջանք չէր խնայում, որ մեքենան «պոկվի» տեղից, բայց ապարդյուն: Անիվները պտտվում-պտտվում, բայց չէին կարողանում առաջ շարժվել, պատճառն, իհարկե, չմաքրված ճանապարհներն էին: Բայց սա պատմության մի փոքր մասն է միայն: Երբ մի փոքր մոտեցա մեքենային ՝ առաջինը, որ գրավեց ուշադրությունս, վարորդի վրդովված հայացքն էր, որն ասես վայրկյան առաջ ուզում էր շարժվել, կարծես թե շտապում էր: «Երևի Նոր տարվա պատրաստություն են տեսնում, րոպե առաջ ուզում են տուն հասնել, շատ գործ կունենան՝ բա ամեն ինչ տեղը տեղին չանե՞ն»,- մտածեցի ես ու դեմքիս մի սառն ու արհամարհական ժպիտ հայտնվեց, որի համար, ի դեպ, հետո շատ զղջացի:
Իրականում պարզվեց, որ մեքենայի հետևում նստած է վարորդի կինը՝ գրկին իրենց երեխան, որը հազիվ 2-3 տարեկան լիներ: Ինչպես հասցրի հասկանալ այդ ընթացքում, նրանց մեքենային մոտեցած երիտասարդի ու վարորդի զրույցից, փոքրիկը երեք  օր է, ինչ ջերմում է, և ոչ մի կերպ չեն կարողանում իջեցնել ջերմությունը: Ստիպված երեխային ուզում են տանել հիվանդանոց: Երիտասարդն օգնեց մեքենան շարժել տեղից, ու երեխային հասցրին հիվանդանոց: Չգիտեմ՝ հիմա փոքրիկն ինչ վիճակում է, բայց հուսով եմ, որ լավ է արդեն:
Բայց այս ամենը չէր լինի, եթե փողոցները փոքր-ինչ բարվոք վիճակում լինեին: Եթե այդ երիտասարը չմոտենար, ո՞վ գիտի, թե մեքենան դեռ որքան կմնար կանգնած, մանավանդ, երբ ներսում հիվանդ երեխա կար:
Երբ ձյունից մաքրված չեն երկրորդական ու ծայրամասային փողոցները, ինչ-որ տեղ հասկանալի է, բայց երբ կենտրոնական փողոցներն են այդ վիճակում, որտեղ երթևեկությունը գրեթե չի դադարում, իրոք անհանգստացնող խնդիր է: Իսկ ո՞վ պետք է զբաղվի այդ հարցով: Չգիտեմ:
Եկեք Նոր տարուն ոչ թե մրցակցության մեջ մտնենք միմյանց հետ, թե ում սեղանն է ավելի ճոխ, ում պատրաստած տոլման է ավելի համեղ, ով մի միրգ ավել կամ պակաս դրեց սեղանին, այլ փորձենք ավելի ուշադիր ու ներողամիտ լինել մեզ և մեր շրջապատում գտնվող մարդկանց նկատմամբ: Չէ՞ որ Ամանորի կախարդանքը միայն ուտելու ու իրար զարմացնելու մեջ չէ, եկեք պահենք տոնի իրական խորհուրդը:

araqs aharonyan kotayk

Վերջին հույսը

Մայրս պատմում է, թե ինչպես են շատ-շատերը մութ ու ցուրտ տարիներին դիմակայել սաստիկ ցրտերին՝ վառելով վերջին «վառելիքը»՝ գիրքը։ Այդ տարիներին, երևի թե դժվար գտնվեր մի ընտանիք, մի տուն, որտեղ չլինեին մեծաթիվ գրքեր, և այն էլ ի՜նչ գրքեր։ Հասկանալի է, որ կյանքում երբեմն ստիպված ես լինում անել նույնիսկ այնպիսի բաներ, որոնք կամովին չէիր ցանկանա անել, բայց պայմանները ստիպում են ամեն սկզբունք, ամեն ցանկություն, ու առհասարակ, ամեն բան մի կողմ դնել ու անել, անել, քանի որ այդպես է պետք։ Այսպիսի «անհրաժեշտություն» էր, փաստորեն, գրքեր վառելը։ Ստիպված էին, քանի որ շատերի տանը օրորոցներից լսելի էին դառնում ցրտից սառած նորածինների լացի ձայները, և ծնողները ուզած, թե՝ չէ, պետք է իրենց երեխային ապահովեին այն չնչին անհրաժեշտով։ Միշտ էլ կարելի է խնայել այն կարևորը, անհրաժեշտը, պիտանին, արժեքավորը, մինչ այն պահը, երբ հայտնվում է ավելին, առավել կարևորը։ Հաճախ կարելի կլիներ լսել. «Եղածը գիրք է, նորից կգնենք, իսկ երեխա՞ն»: Գուցե թե ճիշտ էին (են)։ Ո՞վ կարող է մեղադրել, դատել մորը, ով տեսնում է իր երեխայի կապտած ձեռքերը։ Երբ չկան պայմաններ՝ կանոնները չեն գործում։

Անցել են տարիներ։ Այդ ամենը մնացել են շատերի միայն հիշողություններում, իսկ մնացած մասը նույն կերպ և խնդրի լուծման ելքերի փնտրտուքներում՝ վառում է դեռ այն ժամանակվանից մի կերպ պահած ու մինչև այսօր հասցրած այդ վերջին հույսը։ Այն «շատեր»-ը, գուցե հիմա կասեն. «Ի՞նչ է խոսում։ Մի՞թե հիմա նման բան կա»։ Իսկ ես ձեզ հավատացնում եմ, որ նման բան դեռ կա, և հենց դա տեսնելով՝ որոշեցի կպնել խնդրի թույլ տեղերին, միևնույն ժամանակ՝ ցավեցնելով սեփականը։ Դե, իհարկե, երբ լաց է լինում երեխան կամ մահճակալում պառկած հիվանդ հարազատի ցավերին գումարվում է նաև ցուրտը, և դու՝ թեկուզ գրքեր վառելով, կարող ես մեղմել իրավիճակը՝ ոչ միայն արարքդ մեղադրելի չէ, այլև դու ուղղակի պարտավոր ես անել դա։

Եվ սա ասում է մի մարդ, ում վերաբերմունքը գրքերի հանդեպ բացատրել կարող են միայն այն մարդիկ, ովքեր ինձ լավ գիտեն։ Իհարկե, չես կարող հարազատիդ ասել. «Կներես, բայց չեմ կարող վառել «Վերջին հույս»-ի վերջին հատորը, քանի որ այն առավել թանկ է»։

Մեր խնդիրն այս է. մի՞թե ոչինչ չփոխեցին տարիները։

Mariam barseghyan

Անկախ Հայաստանի պատմության մեջ առաջին դեպքը

Զրույց աշխարհի կրկնակի չեմպիոն Դավիթ Դադիկյանի հետ

-Քանի՞ տարեկանից ես սկսել զբաղվել բազկամարտով, ի՞նքդ ես ընտրել այս սպորտաձևը:

-Սպորտի նկատմամբ իմ մեջ սեր է սերմանել հայրս, ով ժամանակին զբաղվել է ծանրամարտով: Հենց նա էլ 6 տարեկան հասակում ինձ տարել է ըմբշամարտի դասընթացների: Արդեն 15 տարեկանում ես ինքս եմ կայացրել բազկամարտով զբաղվելու որոշումը:

՞ր մրցումներն ես համարում քո մարզական կարերիայի գլխավոր նվաճումները:

-Յուրաքանչյուր մրցույթ, յուրաքանչյուր հաղթանակ և պարտություն կարևոր դեր են խաղում իմ կյանքում: Կարևոր մրցույթներից մեկը դա Լոռու մարզի բազկամարտի առաջնությունն էր, որտեղ դարձել եմ բացարձակ չեմպիոն: Հաջորդ նվաճումս Հայաստանի մեծահասակների առաջնությունում, 15 տարեկան լինելով հանդերձ, երկրորդ հորիզոնական զբաղեցնելն էր: 17 տարեկանում դարձել եմ Եվրոպայի չեմպիոն: Հաջորդ և ինձ համար ամենակարևոր  նվաճումը Աշխարհի կրկնակի չեմպիոնի կոչմանը արժանանալն է:

՞նչ էիր զգում, երբ կանգնած էիր պատվանդանի վրա:

-Ամեն անգամ պատվանդանի վրա կանգնելիս, սեփական հաղթանակից չափազանց ուրախանալով, ես երբեմն չեմ էլ հասկանում` ինչ է կատարվում, ամեն ինչ շատ արագ է տեղի ունենում: Սակային այս անգամ ես հպարտություն էի զգում և գիտակցում էի հաղթանակիս կարևորությունը: Ես հպարտ էի, որ այդ օրը հնչեց հենց Հայաստանի օրհներգը, և բարձրացավ իմ երկրի եռագույնը: Ուրախ էի, որ բարձր եմ պահել երկրիս, քաղաք Վանաձորիս և մարզչիս անունը:

-Իսկ ո՞վ է մարզիչդ և ի՞նչ դեր է խաղում քո կյանքում:

-Չնայած նրան, որ ես Վանաձորից եմ, բազկամարտով զբաղվել եմ քաղաք Արմավիրի «Օլիմպ» մարզասրահում: Եվ մարզիչս էլ Արման Փիրոյանն է` սպորտի վաստակավոր գործիչ և հիանալի մարզիչ: Այն մասին, թե ինչ դեր է խաղում իմ կյանքում, կարող եմ ասել միայն մի բան, եթե չլիներ նա, ես այսօր չէի զբաղվի նրանով, ինչով զբաղվում եմ:

-Ու՞մ ես համարում քո ամենաուժեղ մրցակիցը:

-Կարծում եմ ամենաուժեղ մրցակիցներիս հանդիպել եմ Աշխարհի բազկամարտի առաջնության ժամանակ: Մրցակիցներիցս մեկը ազգությամբ ռուս Զախար Բադաևն էր, մյուսը` ուկրաինացի Ալեգ Դանիլովը: Սակայն կամքի ուժը և վստահությունը սեփական ուժերի նկատմամբ, թույլ տվեցին հեշտությամբ հաղթել երկու ուժեղագույն մարզիկներին էլ:

-Որտե՞ղ եք սովորում այժմ և ի՞նչ պլաններ ունեք ապագայի համար:

-Այժմ սովորում եմ Երևանի ՖԿՀՊԻ-ի  երկրորդ կուրսում: Հաջորդ 2 տարիների ընթացքում պլաններս ամբողջությամբ պատկանում են ՀՀ բանակին, իսկ հետո կշարունակեմ ուսումս և կսկսեմ պատրաստվել նոր առաջնություններին, որոնք դեռ շատ կլինեն իմ կյանքում:

Հարցազրույցը վարեց Մարիամ Բարսեղյանը

Ամեն ինչ փոխվեց

Լուսանկարը՝ Դիանա Շահբազյանի

Լուսանկարը՝ Դիանա Շահբազյանի

Ամանորը երեխաների համար ամենահեքիաթային տոնն է։ Նրանք մեծ ուրախությամբ սպասում են Ձմեռ պապիկին։ Ու յուրաքանչյուր երեխա երազում է կյանքում գոնե մեկ անգամ տեսնել Ձմեռ պապիկին:

Շատ պարզ հիշում եմ, ինչպես էի զրուցում դասընկերներիս հետ և հանկարծ խոսք գնաց Ձմեռ պապիկի մասին։ Բոլորը պնդում էին, որ նա գոյություն չունի, իսկ ես ուղղակի կանգնել էի և լսում էի նրանց ու աչքերիցս կաթում էին արցունքները։ Ես չէի ուզում հավատալ։ Ու ես այդքան էլ չէի համոզվել դրանում։ Ամեն ինչ փոխվեց, երբ գնացի մորաքրոջս աղջկա ամանորյա ներկայացմանը, և այնտեղ Ձմեռ պապը քրոջս հայրն էր։ Հույսս կտրվեց ու հասկացա, որ այսքան տարի ծնողները մեզ խաբել են։

Չնայած իմ այս հոդվածին, հավատացե՛ք Ձմեռ պապի գոյությանը, չէ որ հրաշքները կատարվում են։

ԽՄԲԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ. Ծնողներից հիասթափվել պետք չէ, ընդհակառակը, գնահատեք նրանց այն մեծ ճիգերն ու ցանկությունը` ձեր կյանքի մեջ մի փոքրիկ ու պայծառ հրաշք ստեղծելու: Երևի ամենամեծ հրաշքը հենց այս սերն է, չէ՞:

laura manukyan

Հոգատար ընկերներս

Երբ ես 6-րդ դասարանում էի, միջոցառում էինք կազմակերպել, և հերթական փորձի օրն էր: Երգելու էինք «Երազ իմ երկիր հայրենի» երգը: Այդ օրը երգը կատարելու էինք համակարգչային սենյակում, որտեղ շոգ էր կամ ես էի տաք հագնված: Բանն այն էր, որ ես ինձ շատ վատ էի զգում, բայց չէի ցանկանում տեղեկացնել ուսուցչին: Դեռ ինձ զսպում էի և փորձում լավ ձևանալ: Բայց եկավ պահը, որ այլևս հնարավոր չեղավ դիմադրել, և ես կորցրեցի գիտակցությունս: Եթե չլինեին կողքիս կանգնած դասընկերներս, ապա ես մեծ թափով կընկնեի հատակին: Ես «արթնացա» այն ժամանակ, երբ ինձ վրա ջուր էին ցանում: Ընկերներս էլ խուճապահար գնում էին այս ու այն կողմ: Երբ ուշքի եկա, ոչինչ չէի հիշում: Չէի հիշում անգամ, թե ինչո՞ւ էի դպրոցում: Բայց կամաց-կամաց սթափվեցի ու սկսեցի հիշել կատարվածը: Հետո մի քանի ուսուցիչ եկան, սկսեցին հարց ու փորձ անել: Հարցնում էին, թե հաց կերե՞լ եմ,  թե՞ ոչ: Իսկ ես, ինչպես միշտ՝ գլխով բացասական շարժում էի անում: Բոլորն ասում էին, որ հաց չուտելու պատճառով եմ կորցրել գիտակցությունս: Ինչևէ: Հետո բոլորով միասին գնացինք տուն: Դասընկերներս նույնիսկ չթողեցին բռնել պայուսակս, իրենք բերեցին: Հետո խանութից գնեցին քաղցրավենիք և տվեցին ինձ, բայց ես չվերցրեցի: Նրանք գտան լուծումը. տեղավորեցին պայուսակիս մեջ: Ճանապարհին հանդիպեցինք հայրիկիս, ով իմանալուն պես՝ եկել էր իմ հետևից: Դասընկերներիս նման պահվածքը երևի հոգատարության դրսևորում էր: Ես ամեն օր մտածում եմ այդ մասին և ամեն անգամ մտքումս շնորհակալություն հայտնում նրանց:

Ani avetisyan

Նամակ Զինվորին

Բարև զինվոր: Գիտեմ, որ նամակս սկսելու ամենասխալ ձևը սա է, բայց ուրիշ տարբերակ ուղղակի չգտա: Թեև գիտեմ, որ նամակս քեզ չի հասնելու, դու այն չես կարդալու ու չես պատասխանելու, բայց կգրեմ հավատալով,  որ ինչ-որ տեղ երկնքում դու կզգաս, որ այն հենց քեզ է ուղղված:

Եթե գրելու լինեի մի քանի ամիս առաջ, նամակս գուցե անուն ունենար, հասցեատեր, բայց այսօր այն քեզ է ուղղված իմ ծանոթ ու անծանոթ, այսօր, վաղը և հավերժ զինվոր մնացող եղբայր:

Գրում եմ քեզ իմ անունից, բայց և գիտեմ, որ տողերս աղոթքի պես դուրս են եկել մի ողջ ժողովրդի շուրթերից, այնպես, ինչպես մորդ՝ քեզ ուղղված ամեն խոսքն էր մեր անունից, ինչպես «նրա» ամեն «սպասում եմ քեզ»-ը մեր շուրթերից աղոթք էր առ Աստված:

Ամանոր է, Ամանոր, որի ամենանվիրական մաղթանքը այն  անհասանելի խաղաղությունն է, վերջապես նրան հասնելու, կարոտած թևերով փարվելու  բաղձանքը: Նրանից քո կարոտն առնելու բաղձանքը:

Իսկ ես Ամանորի շնորհավորանքներ շռայլելու համար չէ, որ գրում եմ քեզ, և ոչ էլ շնորհակալության՝ մեզ ևս մեկ Նոր տարի նվիրելու համար: Երեք միլիոն մարդ մեկի պես քեզ պաթոսաշատ խոսքերով շնորհակալություն է հայտնում, խոնարհվում քո առաջ,  բայց ես դա չէ, որ քեզ ասել եմ ուզում:

Կներես մեզ, զինվոր:

Կներես ամեն ասված ու չասված բառի, ամեն բաց թողած պահի համար:

Կներես չհասկանալու, չհասկացվելու համար:

Կներես մի գիշեր քեզ համար չաղոթելու, քեզ  երազում չտեսնելու համար:

Կներես չգնահատելու, համեմատելու համար: Չհասկանալու համար, որ համեմատելու կարիք չի էլ եղել: Այն, ինչ կար քո մեջ, եռապատիկ անգամ ուժեղ էր ժառանգածից, իսկ մենք չէինք նկատում:

Կներես, որ բավական ուժեղ չեղանք՝ քեզ սպասելու: Որ քաջություն չունեցանք ասելու  սրտում տաք-տաք պահածը: Որ մոռացանք չմոռանալ…

Կներես դեռ տաք արյունդ քեզնից խլելու համար, բաբախող սիրտդ ցավեցնելու համար:

Կներես խոստանալու ու մոռանալու համար: Չխոստանալու համար…

Գիտեմ, զինվոր,  գիտեմ, որ արդեն ներել ես: Հերոսի հոգին չներել չի կարող: Բայց մի վերջին անգամ շշնջա երկնքից,  ասա, որ կներես քո պահած հայրենիքը քեզնից լավ չպահելու համար:

Կներե՞ս…

Մի հետաձգեք

Ինչ լավ է, որ հայերն ունեն Նոր Տարին նշելու սովորությունը: Ցավոք, շատերը չեն նույնացնում Ամանորը Սուրբ Ծննդյան հետ, բայց կարևորն այն է, որ նշում են:

Մարդիկ շատ հույսեր են կապում գալիք տարվա հետ, ամփոփում են նախորդ տարին, հիշում իրենց հաջողությունները, սխալերը կամ պարզապես լավ օրերը և փորձում են հաջորդ տարվա հունվարի մեկից փոխվել դեպի լավը, նոր նպատակներ են դնում իրենց առաջ, սկսում են ավելի շատ շփվել հարազատների հետ: Այս ամենը շատ լավ է:

Մեր թաղամասում կան անապահով և բազմազավակ ընտանիքներ: Մի քնաի օր առաջ նկատեցի, որ այդ ընտանիքներից մեկը տանածառ է դրել և պատրաստվում է Ամանորին: Շատ ուրախացա: Ամանորի շնորհիվ նրանք նույնպես կսկսեն ապրել նոր հույսերով ու երազանքներով:

Մի պահ պատկերացրեք հայերը չունենային Ամանորը նշելու սովորությունը: Ինչ անհետաքրքիր կլիներ, չէ՞, ամեն ինչ:

Բայց միայն Ամանորը կամ Ծննդյան օրերը չեն, որ պետք է ստիպեն նոր հույսերով ու նպատակներով ապրել:

Շատ եմ լսել, երբ մարդիկ ասում են, թե օրինակ` հենց Նոր Տարին գա, սկսելու են առողջ ապրելակերպ վարել և նման շատ ու շատ բաներ: Ես էլ տարիներ առաջ մի օր որոշեցի, որ հունվարի մեկից սկսելու եմ մայրիկիս օգնել տան հետ կապված գործերում: Բայց մայրիկս ինձ ոչ մի կերպ չկարողացավ համոզել, որ մի քանի օր շուտ սկսեմ օգնել իրեն: Մի քանի օր ձանձրացա տանը անգործությունից և հունվարի մեկից սկսեցի օգնել մայրիկիս: Սա սխալ է: Եթե ցանկանում եք փոխվել կամ միջոցներ ձեռնարկել Ձեր նպատակներին հասնելու համար, ապա մի հետաձգեք կամ մի նշանակեք հատուկ օր դրանք ի կատար ածելու համար, այլ դա արեք հենց հիմա, հենց այս վայրկյանին:

serine harutyunyan

Ավարտվեց հեքիաթս

Էլի Նոր տարի, էլի տոնածառ, փուչիկներ, նվերներ, երգ, պար, ուրախություն ու լիքը հիշողություններ… Բայց մի վայրկյան, Ձմեռ պապիկին նամակ գրելու մասին մոռացա ասել… Չնայած, ես արդեն վաղուց Ձմեռ պապիկին նամակ չեմ գրում. երևի արդեն մեծ եմ դրա համար:

Հիշում եմ, ոնց էի փոքր ժամանակ հավատում Ձմեռ պապիկին…. Հիշում եմ, ոնց էի խնդրում, որ եթե հանկարծ տասներկուսից շուտ քնեմ, հենց Ձմեռ պապիկը գա, անպայման արթնացնեն ինձ:

Ամեն տարի հունվարի մեկին մեր տանը կռիվ էր. արթնանում էի, վազելով մոտենում տոնածառին, նվերս գտնում, ուրախանում, բայց հետո հանկարծ հիշում, որ ես խնդրել էի արթնացնել ինձ: Ինքս ինձ վրա էլ էի բարկանում, որ էլի Ձմեռ պապիկին բաց թողի ձեռքիցս, ու նրան տեսնելու համար ստիպված եմ մի տարի էլ սպասել… Ո՜նց էի բարկանում, ո՜նց էի կռվում ինքս ինձ հետ, ծնողներիս հետ… Ասում էի, լավ էդքան դժվա՞ր էր ինձ էլ արթնացնեիք, ես էլ տեսնեի Ձմեռ պապին, գոնե նվերներիս համար շնորհակալություն հայտնեի: Նեղանում էի, բոլորից դժգոհ նստում տոնածառի կողքին: Անգամ Ձմեռ պապիկից էի նեղանում, որ համարձակվել է առանց ինձ հետ հանդիպելու հետ գնալ… Բա ո՞նց կլիներ, Ձմեռ պապիկը արհամարհեց ինձ… Չեմ էլ հիշում, քանի տարի եմ հավատացել Ձմեռ պապիկին, քանի անգամ նամակ գրել, կռվել ու նեղացել: Հիշում եմ, երբ արդեն հույսս կտրել էի, որ որևէ մեկն ինձ կարթնացնի Ձմեռ պապիկին տեսնելու համար, նստում էի դռան առաջ ու ոչ մի տեղ չէի գնում: Ասում էի, դե, հիմա էլ հո էդ Ձմեռ պապը գլխիս վրայով չի՞ անցնելու, որ հասնի տոնածառին, ոնց էլ չլինի` կարթնանամ: Է՜, ինչ լավ օրեր էին, ինչ անմեղ ցանկություններ: Կուզեի էլի փոքր լինել, էլի հավատալ Ձմեռ պապիկին, էլի նամակ գրել նրան, ու գրածս նամակի մոտ ժամերով պահակ կանգնել, որ նամակս վերցնելու պահին Ձմեռ պապիկին տեսնեմ: Կուզեի էլի հավատալ, որ Ձմեռ պապիկը նամակը վերցնելիս անտեսանելի է դառնում, որ Նոր տարուց շաբաթներ առաջ լուռ անցնում է պատուհանների կողքով, որ չարություն անող երեխաների համար նվերներ չբերի…
Հետո… Մեծացա, ու պարզվեց այն, ինչ պարզվեց… Բացահայտվեց այդ քաղցր սուտն, ու կարծես շատ բան անգույն ու միօրինակ դարձավ… Արդեն էլ նամակ չէի գրում, ասում էի` ինքս ինձ խաբե՞մ, թե՞ ձեզ, կասեմ ինչ եմ ուզում, դուք էլ կառնեք, էլի, էլ ի՞նչ նամակ…
Մի քիչ էլ մեծացա, ու հասկացա, որ ես մի Ձմեռ պապիկ ունեմ, որ ոչ ոք չի կարող ունենալ… Հասկացա, որ իմ Ձմեռ պապիկը աշխարհի ամենաբարի ու ամենալավ Ձմեռ պապիկն է, որ ինքը իմ Ձմեռ պապիկն է ու էլ ոչ մեկինը… Իմ Ձմեռ պապիկը ամեն տարի, տասներկուսից մի քանի րոպե անց մի փոքրիկ պարկ ձեռքին մեր տուն էր գալիս: Ամեն տարի, առանց բացառության: Իմ Ձմեռ պապիկն անտեսանելի չէր ու ոչ էլ երբևէ առանց ինձ տեսնելու հետ էր գնում: Դուռը թակում էր, վազում էի բացում: Ինչքա՜ն էի ուրախանում, կարծես աշխարհն իմը լիներ… Գրկում էի Ձմեռ պապիկիս, համբուրում, հետո ուրախ-ուրախ վերցնում պարկը, հանում մրգերը, կոնֆետները: Հետո էլի Ձմեռ պապիկիս գրկում, համբուրում, շնորհակալություն հայտնում: Այդ հեքիաթն էլ ավարտվեց, ավարտվեց 2 տարի առաջ: Ձմեռ պապիկս գնաց, գնաց` ինձ մենակ թողնելով… Հիմա էլ նոր տարուն ինձ հյուր չի գալիս, էլ մեր տան դուռը չի թակում ու ինձ կոնֆետներ ու մրգեր չի բերում: Ավարտվեց հեքիաթս, այդ մի լույսս էլ մարեց, մարեց, երբ մարեց Ձմեռ պապիկիս աչքերի լույսը… Հորեղբայրս, իմ Ձմեռ պապիկը, ում ես անսահման շատ եմ սիրում, էլ ինձ հյուր չի գալիս… Երևի երբեք էլ չհամակերպվեմ այն փաստի հետ, որ իմ Ձմեռ պապիկն էլ մեր տան դուռը չի թակի, որ ես էլ երբեք նրա բերած մանդարինները չեմ մաքրի ու իրեն հյուրասիրի, որ նրա բերած կոնֆետների փոխարեն ուրիշները չեմ լցնի պարկի մեջ ու տամ իրեն…

Հեքիաթս ավարտվեց, Ձմեռ պապիկս էլ չի գալիս, էլ մեր տան դուռը չի թակում, էլ ինձ մրգեր ու կոնֆետներ չի բերում… Ավարտվեց հեքիաթս…

Ani asryan

Նամակ զինվորիս

Շատ հաճախ ընկերներս զարմանում են, որ սահմանից վատ լուր լսելիս ասում եմ.

-Մենակ թե զինվորս չլինի:

Մտածում են` խոսքը ծառայող ընկերոջ մասին է: Այո՛, խոսքը ամենահավատարիմ և անդավաճան ընկերոջս մասին է: Լինում է ժամանակ, որ լուռ նստում եմ մայրիկի մոտ և լսում նրա հեռախոսազրույցը սահմանապահի հետ.

-Բալաս, բարև, ո՞նց ես, ինչի՞ կարիք ունես: Տղես, հո կրակոցներ չկա՞ն ձեր մոտ:

-Մա՛մ, ամեն ինչ լավ ա, ես լավ եմ, մի անհանգստացի, լավ եմ, մա՛մ:

Ապերս, պատրաստվում ենք Նոր տարին նշելու, բայց առանց քե՞զ: Առաջին Նոր տարին է, որ մեզ հետ չես լինելու, որ իրար հետ բաժակ չենք բարձրացնելու, որ զրնգուն ծիծաղդ չենք լսելու և կատակներիցդ չեմ նեղանալու: Առաջին տարին է, որ ընկերներիդ հետ ոտքերով չես ներխուժի տուն ասելով. «Սեղան դրեք»: Ակսելս, գիտե՞ս, ես հոգնում էի քո ասած գործերը կատարելուց, բայց կատարում էի: Խոստանում եմ, ապեր, որ գաս` ասածներդ առանց հոգնելու կկատարեմ: Հիշում եմ, որ ամեն տարի ես զարդարում էի սեղանը, իսկ դու անընդհատ գալիս ու խանգարում էիր: Ամբողջ տնով վազվզում էինք, հետո վերադառնում մեր կիսատ թողած գործերին:

Անցած տարի գիշերը ժամը 1-ին դուրս եկանք տնից` ձնագնդի խաղալու և վերադարձանք ժամը 4-ին: Դժվար է պատկերացնել, որ Ամանորին զենքը ձեռքիդ կանգնած կլինես սահմանին: Մամային ասել եմ, որ չլացի: Մենք պետք է ուրախ լինենք, տխրելու պատճառ չունենք, չէ որ դու այդտեղ ես, որ մենք մեզ ապահով և պաշտպանված զգանք: Վաղը քո Ձմեռ պապն էլ կժամանի, ուղղակի ոչ մարդու տեսքով: Մաման մեծ անակնկալ է պատրաստել, սպասիր, այն վաղը կհասնի:

Հպարտ եմ, որ քեզ պես եղբայր ունեմ, որ չես տրտնջում, որ ամեն ինչից և ամենքից գոհ ես: Նրանք, ովքեր պաշտպանում են քո թիկունքը, ակամայից դարձել են հարազատ: Լավ մնա, սահմանապահ ջան, չմոռանաս ձեռնոցներդ դնես: Թող բոլորի աղոթքները ձեզ առաջնորդեն: Հիշիր, որ սիրելիներդ քեզ են սպասում սրտատրոփ: Եղբայրս, շնորհավոր քո և բոլոր տղաների Նոր տարին և Սուրբ Ծնունդը:

Երկու տարի առաջ ինձ ուղեկցում էիր դպրոց: Սպասում եմ, արի՛, արդեն ժամանակն է եկել համալսարան ուղեկցելու: Սպասում եմ… Սպասում եմ…

Ահա և մեր տիկնիկայինը

Լուսանկարը` Եվա Խեչոյանի

Լուսանկարը` Եվա Խեչոյանի

Ողջույն: Դուք Հրազդանի ոչ այնքան հայտնի Երևանյան 11 փողոցում եք: Այս փողոցի վրա է գտնվում Կոտայքի մարզային գրադարանի շենքը: Այստեղ՝ մի հարկի տակ, ապրում են տիկնիկային թատրոնն ու գրադարանը: Կուլիսների հետևում գրադարանավարներն են: Նրանք զրուցում են իրենց տիկնիկի հետ, զարդարում նրան, հարդարում մազերը: Քիչ հետո կսկսվի ներկայացումը:

Լուսանկարը` Եվա Խեչոյանի

Լուսանկարը` Եվա Խեչոյանի

-Երեխաների համար բովանդակալից ժամանց կազմակերպելու և գրքի հանդեպ հետաքրքրություն շարժելու նպատակով որոշեցինք տիկնիկային թատրոն հիմնել գրադարանում: Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միության ֆինանսավորման շնորհիվ իրականություն դարձավ մեր այս նախաձեռնությունը՝ բավականին յուրօրինակ, նույնիսկ անսպասելի գրադարանի համար,-պատմում է գրադարանի տնօրենը:

Սկսվում է ներկայացումը, առաջին տիկնիկի հայտնվելու հետ երեխաների դեմքին հիացմունք ու ժպիտ է առաջանում, ու չնայած որ ես պատանի լրագրողի դատող հայացքով եմ հետևում այս ամենին, նույնպես անկախ ինձնից ժպտում եմ: Բեմադրվում է բելգիացի գրող Մորիս Մետերլինկի «Կապույտ թռչունը» պիեսը: Հեքիաթային երաժշտությունն ու գույները կախարդում են…

Ներկայացումն ավարտվում է… Ժպիտներ, ժպիտներ… Ահա և օրվա հերոսները (գրադարանավարները, ովքեր այս րոպեների ընթացքում դերասաններ էին): Նրանք խոստովանում են, որ հուզմունքին չափ չկար, ուղղակի բեմադրությունից առաջ ընդունած սրտի հաբերին հաջողվեց ծածկել այն:

Լուսանկարը` Եվա Խեչոյանի

Լուսանկարը` Եվա Խեչոյանի

-Ներկայացումն արդեն հասցրել են դիտել ոչ միայն Հրազդանից, այլև մարզի տարբեր համայնքներից հյուր եկած փոքրիկները: Առաջիկայում ծրագրել ենք անդրադառնալ նաև հայ գրողների ստեղծագործություններին,- ասում է գրադարանի տնօրենը:

Կոտայքցիներ, կապույտ թռչունը ձեզ է սպասում…