Այսպես սկսվեց նոյեմբերը

Սևան մեդիա ճամբար. Ինչ է փուռը

Երեխեք ջան, վերցնում ենք խինգ խատ ցան, կենտրոնում դնում ենք կարտոլ,  հետո կարտոլների կողերը շարում ենք չորս խատ ցան, և մի խատն էլ դնում վիրևը, ու վառում ենք: Կարտոլները շատ բարձր ջերմաստիճանի մեջ էփում ա ու համարյա մե կես ժամ ետո խանում ենք,  կլպում ու ուտում:

Լուսանկարը` Արտյոմ Մամյանի

Հայաստանի գյուղերը. Սեմյոնովկա, Գեղարքունիքի մարզ

 

Մաճառի փառատոնը Մրգաշատ գյուղում

Ցանկացած աբովյանցու, հատկապես դպրոցականի, եթե հարցնես, թե ճանաչո՞ւմ է պարոն Գարուշին, վստահաբար կարող եմ նշել, որ պատասխանը կլինի հետևյալը`«Հա, հա, իհարկե, ճանաչում եմ Գարուշ պապիկին»:

Ես չեմ հիշում, թե երբ առաջին անգամ հանդիպեցի Գարուշ պապիկին, բայց կարող եմ ասել, որ իր հսկայածավալ տեսադարանից տեսանյութ էր բերել գրականության ժամին ցուցադրելու համար։

Լավ, շտապեմ ասել, թե ով է Գարուշ պապին` Աբովյանի ակտիվ քաղաքացիներից: Նա ունի մեծ քանակությամբ տեսանյութեր տարբեր ասպարեզներից, նման տեսանյութեր անգամ համացանցում չես գտնի, շրջելով քաղաքի բոլոր դպրոցներով ցուցադրում է այդ տեսանյութերը, իսկ նրան ամենալավ նկարագրող բառը` Սևակապաշտ, այդպես է նա իրեն նկարագրում։

Ահա հերթական դասի զանգից ուշացած ես ու դասընկերուհիս շտապում էինք դասի, երբ փոխտնօրենը իր սենյակից ներս կանչեց: Երկուսս էլ վստահ էինք, որ լսելու ենք հետևյալ խոսքերը.

-Փորձեք չուշանալ դասից, իսկ աշխորհրդի արձանագրությունները մի՛ մոռացեք։

Բայց ներս մտնելուն պես տեսանք Գարուշ պապիկին։ Կարծես երկուսիս աչքերում էլ կար այդ վստահությունը, որ կրկին տեսաֆիլմ է բերել։ Բայց այս անգամ գալու պատճառը այլ էր` քաղաքի յուրաքանչյուր դպրոցից երկու աշակերտի պետք է տաներ Մրգաշատ գյուղ`մաճառի փառատոնի: Դե բնականաբար, երկուսս էլ ուրախացանք, որ այդ երկու աշակերտը մենք ենք, իսկ առաջինը բանը, որն անցավ մտքովս և բարձրաձայնեցի. «Վայ, ինչ լավ ա, 17-ի համար հրաշալի նյութ կստացվի…»

 

Դիլիջանյան աշուն

Երևի բոլորս էլ լսել ենք Դիլիջանի գեղեցկության, նրա խիտ անտառների և  խոնավ  կլիմայի մասին: Իսկ աշնանը այս փոքր քաղաքը վերածվում է գույնզգույն մի վայրի, որտեղ կարծես թե իրականանում են երազանքները:

Ես շաբաթական երկու անգամ այնտեղ եմ լինում, քանի որ սովորում եմ այնտեղի Թումո կենտրոնում: Այս անգամ պիտի նկարեինք փողոցում: Վարժությունը լսելուց հետո մենք վերցրեցինք մեր ֆոտոխցիկները և դուրս եկանք թափառելու Դիլիջանի փողոցներով: Ես առաջին անգամ էի տեսնում Դիլիջանը ներսից, իր հնացած փողոցներով և բարեհամբյուր մարդկանցով: Մարդիկ նկատելով մեր ձեռքի խցիկները միանգամից ասում էին.

-Բալա ջան, մի նկարի մեզ:

Ճիշտ է, դա մեծերն էին ասում, իսկ երիտասարդները նկատելով, խուսափում էին մեզանից: Մենք` ես և ընկերներս, երևի շրջեցինք ամբողջ Դիլիջանը հետաքրքիր կադրեր որսալու համար: Մենք այնքան անուշադիր էինք գտնվել, որ անգամ չհասկացանք, թե ոնց հայտնվեցինք անտառում: Կարծես Դիլիջանը մեզ դյութում էր իր գեղեցկությամբ:

Հայաստանի գյուղերը. Կարմիրգյուղ, Գեղարքունիքի մարզ

Ամառն անց կացավ, հոտն իջնում է տուն

Հովվի հրաժեշտը

Մնաք բարով, դո՛ւք, արոտնե՛ր սիրուն,
Ամառն անց կացավ, հոտն իջնում է տուն։

Մենք ետ կըգանք ձեզ նորեկ գարունքին,
Երբ զարթնեն ուրախ երգերը կըրկին,Երբ որ սարերը զուգվեն կանաչով,
Երբ որ ջըրերը վազեն կարկաչով։

Մնաք բարով, դո՛ւք, արոտնե՛ր սիրուն,
Ամառն անց կացավ, հոտն իջնում է տուն։

Ֆրիդրիխ Շիլլեր
Թարգմանությունը` Հովհաննես Թումանյանի

Նա միշտ ներկա է

Ես արդեն նշել էի, որ լուսանկարչություն շատ եմ սիրում և օրը մի քանի կադր նկարում էի: Երեկ, երբ դիտեցի նկարածներս, նկատեցի, որ գրեթե ամեն օրվա կադրերիս մեջ եկեղեցին կա: Մտածեցի ու հասկացա, որ դա պատահական չէ, քանի որ ամեն պահ եկեղեցին իմ մտքում է: Դրա պատճառն էլ երևի, այն է, որ օրվաս մեծ մասն անցկացնում եմ եկեղեցում՝ մասնակցելով պատարագներին և ժամերգություններին:

Եկեղեցու մասին խոսեցի, հիշեցի, որ անցյալ կիրակի մի լավ զգացողություն ունեցա պատարագի ժամանակ, որի մասին կպատմեմ հաջորդ հոդվածումս:

Հա, քիչ էր մնում մոռանայի, նկարածներիցս ընտրեցի լավագույնները և ուղարկեցի լուսանկարչության ուսուցչիս, ով ևս ասաց, որ եկեղեցու կադրն ամենաստացվածն է:

Այժմ ցանկանում եմ հրապարակել մի քանի կադրեր, որոնցից դուք փորձեք գնահատել, թե որն է ամենաստացվածը:

Բերքաբեր

Գիտե՞ք ինչի եմ ես այսքան շատ սիրում կամավորական աշխատանքը: Որովհետև այն ինձ հնարավորություն է տալիս ճանապարհորդելու և շփվելու հավես մարդկանց հետ: Բայց իմ կամավորական աշխատանքի հիմնական պատճառը դա չէ: Ուղղակի ինձ դուր է գալիս ձեռք բերել նոր հմտություններ, գիտելիքներ և ինչու չէ, ընկերներ: Ոնց հասկացաք, ես շատ եմ սիրում ճանապարհորդել,  և երբ տեսնում եմ հնարավորություն ճանապարհորդելու, չեմ կարող առիթը բաց թողնել:

Այս անգամ  այցելեցի Տավուշի մարզի Բերքաբեր գյուղ: Այն մարզում ավելի հայտնի է Ջողազ անունով: Բերքաբերը սահմանամերձ գյուղ է, և ինչպես մնացած սահմանամերձ գյուղերը, դատարկվում է: Բայց նման չէ մյուս գյուղերին, քանի որ նրա ափերը ողողում է Ջողազի ջրամբարը: Հենց այդ լիճն է Ադրբեջանը  Բերքաբերից բաժանում, և մեզ թույլ տվեցին մոտենալ լճին, չնայած վտանգավոր է, որովհետև մյուս ափին հակառակորդի դիրքերն են: Ամեն ինչ շատ գեղեցիկ էր` կապուտակ լիճը, բարձր լեռները: Հեռվում երևում էր ադրբեջանական փոքր գյուղը, որից այն կողմ մեծ մի քաղաք է, Ղազախ անունով: Գյուղի բնակիչներից մի քանիսի հետ շփվելով հասկացա, որ գյուղը դատարկվում է:

-Բալա ջան, դե դժվար ա ստեղ ապրիլը, մարդիկ արդեն զզվել են կրակոցների անվերջ վախից, չնայած մարդիկ իրար օգնում են,-բացատրեց գյուղացիներից մեկը:

Գյուղի տղամարդկանցից մեկը, որ չէր պատրաստվում լքել գյուղը, ասաց.

-Դա մեզ համար պատվի հարց ա, որովհետև մենք այստեղ ենք ծնվել և մեզանից բացի մեզ պես մեր օրրանը ոչ մեկը չի պաշտպանի:

Ես գյուղից հեռացա բարձր տրամադրությամբ և այն հույսով, որ գյուղը այլևս չի դատարկվի: Հեռվում արդեն երևում էր ժանգոտած  ցուցանակը, որտեղ գրված էր Բերքաբեր:

Ինչպես են նշել Անկախության օրը Հայաստանի տարբեր մարզերում