Չորս բժիշկ մեկ ընտանիքում

Բժշկի կյանքը լի է բազմաթիվ դրվագներով, անվերջ վերելքներով ու վայրէջքներով, երջանկությամբ և տխուր ակնթարթներով: Բժիշկը միշտ պայքարում է հազարավոր մարդկանց առողջության համար: Իմ զրույցը Եղեգնաձորի հիվանդանոցի մանկաբույժ Թամարա Մկրտչյանի հետ է:

-Բժշկուհի, Ձեր ընտանիքում բժիշկներ եղե՞լ են: Դուք ինչպե՞ս և ո՞ւմ խորհրդով եք ընտրել բժշկի մասնագիտությունը: Դա Ձեր երազանքների մասնագիտությո՞ւնն է եղել:

-Իմ նախապապերը՝ հայրական կողմս Խոյից է, մայրական կողմս՝ Սալմաստից են: Մեր տոհմի մեջ սերնդեսերունդ քահանաներ են եղել: Տեր Խորեն Ղազարյանը Վայոց Ձորի մարզի Ալագյազ գյուղի քահանան է եղել: Սակայն բոլորի նման 1937 թվականին աքսորել են նաև հայրիկիս ընտանիքին, հետո նրանք վերադարձել  են: Իմ ընտանիքում բժիշկներ չեն եղել: Ծնողներս մանկավարժներ են: Ես հայրիկիս ցանկությամբ եմ բժշկուհի դարձել: Հայրիկիս ցանկությունն է եղել, որ իր բոլոր երեխաները բժիշկներ դառնան: Եվ դեռ փոքր տարիքում այն հարցին, թե ինչ եմ դառնալու, ես պատասխանել եմ՝ բժշկուհի:

Մենք ընտանիքում հինգ երեխա ենք, չորսս բժիշկ ենք, բոլորս աշխատում ենք Եղեգնաձորի կենտրոնական հիվանդանոցում: Մեծ եղբայրս թերապևտ է, քույրս կլինիկայում մանկաբույժ է, մյուս եղբայրս սրտաբան է, դե ես էլ մանկաբույժ եմ ստացիոնարում:
Մանկաբուժական ֆակուլտետն եմ ընդունվել ու ավարտել: Անկեղծ ասած, չէի ուզում մանկաբույժ դառնալ, բայց հիմա մտածում եմ, որ ամենալավ մասնագիտությունն է:

Ինչպես շատերը ես նույնպես ցանկանում էի դառնալ դերասանուհի, և միգուցե դառնայի դերասանուհի կամ բանասեր, որովհետև ավելի շատ ասմունքելու հակում ունեմ: Բայց բժշկականն ավարտելուց հետո հասկացա, որ հենց այդպես պետք է լիներ: Ու կարծում եմ, որ ինձ համար հենց մանկաբուժությունն էր ընտրված, որովհետև շատ եմ սիրում երեխաներին, արդեն սովորել եմ երեխաների լեզուն:

-Հե՞շտ ընդունվեցիք աշխատանքի:

-Երբ եկա, որ գործի ընդունվեմ Եղեգնաձորի հիվանդանոցում, չէի մտածում, որ միանգամից ստացիոնարում պետք է աշխատեմ: Մտածում էի, որ պոլիկլինիկայում որևէ մի տեղամաս կվերցնեմ և կսկսեմ աշխատել, բայց միանգամից հիվանդանոց ուղարկեցին: Սկզբում շատ դժվար էր, բայց սովորեցի քիչ-քիչ:

-Բժշկի մասնագիտության դժվարություններն ու առավելությունները որո՞նք են:

-Դժվարությունները շատ են: Յուրաքանչյուր հիվանդի հետ ապրում ես, հուզվում, անհանգստանում, մինչև ինքը լավանա: Իսկ առավելությունն այն է, որ տեսնում ես հիվանդներդ առողջ են, տեսնում ես աշխատանքիդ արդյունքը, և դա ուրախացնում է: Ես դա առավելություն չեմ համարում, պարզապես հաճելի է տեսնել այն, որ բուժում ես և հասնում լավ արդյունքի:

-Իսկ հե՞շտ է երեխաների հետ աշխատելը:

-Ո՛չ, շատ դժվար է, որովհետև մեծերը կարող են ներկայացնել իրենց գանգատները, իսկ երեխաները միայն լացում են, ու պետք է կողմնորոշվես, թե ինչն է նրանց լացի պատճառը:

-Ունենալով հագեցած գրաֆիկ, ժամանակ ունենո՞ւմ եք այլ գործերով զբաղվելու:

-Ոչ մի բանով ժամանակ չեմ ունենում զբաղվելու, որովհետև աշխատանքս շատ ծանր է: Նույնիսկ լինում են օրեր, որ մինչև գիշերվա տասներկուսը մնում եմ հիվանդանոցում: Հնարավոր է գնամ տուն և ժամը մեկ կանչ լինի, այդ պատճառով ոչինչ պլանավորել չեմ կարող: Իմ հիմնական զբաղմունքը բժշկությամբ զբաղվելն է, եթե ունենում եմ ազատ ժամանակ, կարդում եմ մասնագիտական գրքեր, բայց սիրում եմ նաև կարդալ գեղարվեստական գրքեր: Այս պահին Էրիխ Մարիա Ռեմարկի «Հաղթական կամար»-ն եմ ուզում կարդալ: Գիրքը վերցրել եմ, բայց դեռ չեմ սկսել, պարզապես հոգնածությունն այնքան շատ է լինում, որ ընթերցանությունը երկրորդ պլան է մղվում:
Չմոռանամ ասել, որ փոքր տարիքում գրել եմ բանաստեղծություններ: Ունեմ նաև ինձ նվիրված բանաստեղծություններ, որոնք գրել է հայրիկս:

-Քա՞նի տարի է, որ աշխատում եք հիվանդանոցում:

-Տասներկու տարի է աշխատում եմ հիվանդանոցում: Այդ ընթացքում հազարավոր երեխաների եմ բուժել:

-Ձեր կարծիքով, միայն ցանկությունը հերի՞ք է բժիշկ դառնալու համար:

-Ես չեմ կարծում, որ միայն ցանկությունը հերիք է: Շատերը կարող են ավարտել բժշկական համալսարանը, բայց բժիշկ դառնալ բոլորը չեն կարող:
Հաճախ մտածում եմ անգամ մասնագիտությունս փոխելու մասին:  Հատկապես մանկաբույժի աշխատանքը շատ ծանր է: Կուզենայի աշխատել սովորական բժիշկ, ոչ հիվանդանոցում, որտեղ պատասխանատվությունը շատ մեծ է, ու ստիպված եմ գիշերներն անցկացնել հիվանդանոցում:

arxiv

Դասագրքի որոնումները

Ես նեղացած նստել եմ անկյունում: Մայրիկս ասում է, որ հիվանդացել եմ շատ հեռուստացույց դիտելուց: Շատ պետքս է, դե թող իրենց սիրելի որդուն նայեն՝ իմ միջնեկ եղբորը, որն իսկի հայերենի դասագիրքը չի կարողանում գտնել, որ տնայինը գրի: Թող փնտրի, իսկ ես կնայեմ:

Մուշն ամեն տեղ փնտրեց, հետո սկսոց խնդրել գրքին.

-Դե, դուրս արի, գիրք, առանց քեզ չի լինի:

Հետո բարկացավ.

-Դե, ի՞նչ անցավ մտքովդ, է… Պետք է, չէ՞, մի կերպ տնայինս գրեմ:

Բայց գիրքը, ինչպես և պետք էր ենթադրել, դուրս չթռավ, նույնիսկ չբացականչեց. «Ահա և ես»:

Մուշեղն արդեն սպառնում էր.

-Ախ, որ բռնել եմ, չէ, էջերդ կպոկեմ, ողջ կյանքում ինձնից չես հեռանա: Նույնիսկ դպրոցի գրադարանը երազումդ կտեսնես:

Բայց գիրքն ասես չէր էլ լսում: Մուշեղն սկսեց առաջարկություններ անել:

-Այ, եթե դուրս գաս, քեզ կկազմեմ, բոլոր բծերդ ռետինով կջնջեմ:

Բայց դա էլ չօգնեց:

Մուշեղն ուժասպառ ընկավ բազկաթոռին:

-Ես էլ չեմ կարող,- հուսահատված ասաց նա և սկսեց երգել,- հեյ, գիրք, ո՞ւր ես, գիրք…

Հետո սկսեց թախանձել հայրիկին, որ նոր գիրք գնի:

Հայրիկը փափուկ սիրտ ունի, իսկույն համաձայնեց, բայց մայրիկի հարցում Մուշեղի բախտը չբերեց: Մայրիկը չի սիրում փողը քամուն տալ:

-Լավ փնտրիր՝ կգտնես: Եթե քո կորցրած ամեն ինչը նորից գնենք, կսնանկանանք:

Զարմանալին այն էր, որ Մուշեղը փնտրում էր անհավանական վայրերում: Նա այլևս ոչ երգում էր, ոչ խնդրում: Փնտրում էր սառնարանի մեջ, լվացքի մեքենայի, անգամ թեյնիկի:

Հետո գործի անցան հայրիկն ու մայրիկը, նույնիսկ կրտսեր եղբայրս: Ես անկողնու միջից հրամաններ էի տալիս և մշուշոտ հայացքով հետևում նրանց: Այ, կարելի էր նաև բահերով փորել, և կստացվեր, որ գանձ եք որոնում: Ես դա առաջարկեցի հայրիկին, բայց նա ինձ սաստեց, մանավանդ, մայրիկն արդեն շատ էր լրջացել, և պայթունավտանգ էր օդը:

Գիրքն այդպես էլ չգտան, օգնության եկավ հարևանի գիրքը:

Առավոտյան, ինչպես միշտ, գնացինք դպրոց: Հանեցի պայուսակիցս Հայոց լեղվի դասագիրքը, և այ քեզ բան. Մուշեղի կորած դասագիրքն է:

Շատ մոռացկոտ և թափթփված տղա է Մուշը, կարող էր նաև իմ պայուսակի մեջ փնտրել:

Գոռ Բաղդասարյան, 12տ., 2000թ.

vahe stepanyan

Դու պատմություն ես կերտում

Գիտե՞ք դպրոցում իմ սիրելի առարկան որն էր: Պատմությունը: Հա: Էն, որ ոչ մեկը չէր ուզում էդ անիծված օրերը հասնեին, ես սպասում էի: Սիրում էի դասերը, երևի էն պատճառով, որ հեշտ եմ միշտ սովորել պատմությունը: Դե, բոլորն էլ էդպես են. ինչը հեշտ է տրվում, միշտ էլ սիրում են: Ես էլ բացառություն չեմ: Հա, հնարավոր ա՝ էդ դասագրքերը ինձ համար միշտ էլ գեղարվեստական գրականության նման բաներ են եղել: Բայց դրա մեջ հեչ էլ վատ բան չկա: Ախր, էնքան հետաքրքիր բաներ կան: Ես միգուցե չեմ հիշում, թե ո՞վ էր Հայոց արքան մեր թվարկության 160 թվականին, բայց փոխարենը գիտեմ, որ Էդվին Հաբլը ծնվել ա նույն թվին, ինչ Հիտլերը ու մահացել նույնին, ինչ Ստալինը:

Ասածս ի՞նչ ա: Առաջին հայացքից էնքան անպետք ինֆորմացիա է կրում իր մեջ էդ պատմություն կոչվածը: Ինչիս ա պետք իմանալ՝ ինչ ա եղել 200 տարի առաջ: Սխալվում եք: Պետք ա: Համ էլ՝ հետաքրքիր ա: Էդ տհաճ վերաբերմունքը պատմության հանդեպ դպրոցական ուսուցումից ա գալիս: Դասերը հաճախ անհետաքրքիր են (իմ բախտը բերել ա էդ հարցում), ու բացի էդ էլ մի մոտեցում կա մեր դասագրքերում: Ես գիտեմ հաստատ, որ սովորելու համար ճիշտ ա սիստեմատիկ դասերը, բաժին առ բաժին: Տենց էլ գրված են մեր դասագրքերում: Հա, էլի եմ ասում. տենց հեշտ ա: Բայց անհետաքրքիր: Դրա համար էլ դասագրքերը մեզ հաճախ մոլորեցնում են: Իրականում պատմությունը շատ ավելի բազմաշերտ ա: Այսինքն կան իրադարձություններ , որոնք շատ  ավելի մոտ են իրար, քան ձեզ թվում է: Այ, էդտեղ գալիս ա «պատմության ընկալում» հասկացությունը: Պատմության ընկալումը երևի ամեն մեկի դեպքում տարբեր ա լինում: Հիմնականում մարդկանց մեծ մասի համար պատմությունը մի երկար գիծ ա, որի վրա շարված են իրադարձությունները հերթով: Բայց…

1960-ականների վերջին, երբ մարդկությունն սկսվեց համարվել «տիեզերական հասարակության անդամ»՝ ուղարկելով մարդ տիեզերք, կամ տասնյակ զոնդեր դեպի Լուսին, Մարս, Վեներա. այդ նույն ժամանակ ԱՄՆ-ի 16 նահանգներում (Ֆլորիդա, Տեխաս և էլի ուրիշներ) սևամորթների ու սպիտակամորթների միջև միջռասայական ամուսնությունները օրենքով արգելված էին: Կամ օրինակ, գիտեք, չէ՞, ինչ է գիլիոտինը: Եթե չգիտեք, իմացեք արագ: Ըհը: Վերջին անգամ  մահապատիժ իրագործելու համար օգտագործվել  ա Ֆրանսիայում նույն թվականին, որին  լույս ա տեսել Ջորջ Լուկասի «Star Wars» ֆանտաստիկ սագայի առաջին մասը: Հայրս արդեն 6 տարեկան էր, հեհ… Զարմանալի ա:

Չէ, իրոք: Պատմությունն էսպես տարօրինակ բան ա: Մեկ էլ տեսար՝ էնպիսի բան եղավ ու էն ժամանակ, երբ ոչ մեկը դրան չէր սպասում: Ո՞նց ա հիմա. մարդկության հաշվարկներով Մարսը լրիվ գաղութացնելը 1000 տարվա պատմություն կլինի սկսած մեր օրերից: Բայց հնարավոր ա 100 տարի հետո պատկերը լրիվ ուրիշ լինի: Ի՞նչ 100 տարի: Քանի որ պատմության մասին ենք խոսում, պատմական ակնարկներով ասեմ, էլի: Համ էլ հետաքրքիր ա: Հա, ի՞նչ էի ասում: 100 տարվա պահով: Հա: 1903 թվականին աշխարհահռչակ New York Times-ը մի հոդված հրապարակեց, որի մեջ նշվում էր, որ մարդկությունը չի կարող ստեղծել թռչող մեքենաներ մոտակա 1-10… միլիոն տարիների ընթացքում: Իսկ նույն թվականի դեկտեմբերին Ռայթ եղբայրները (Օրվիլն ու Ուիլբուրը) վերցնում  ու Հյուսիսային Կարոլինայում  մարդկության պատմության մեջ առաջին թռչող մեխանիզմով թռիչք են կատարում: 1908-ին էլ պնդվում էր, որ ոչ մի թռչող մեխանիզմ երբևէ չի կարողանա Նյու Յորքից հասնել Փարիզ: Ո՞վ էր ասում էդ կատարյալ ապուշությունը: Օրվիլ Ռայթը:  Հիմա ի՞նչ՝ երևի կասեք դուք: Ոչ մի բան: Ուղղակի օրինակ եմ բերում, թե ինչքան անկանխատեսելի ա պատմության ընթացքը: Ամեն ինչ շատ ավելի խառն ա պատմության մեջ, քան դպրոցում ենք սովորել:

Ես միշտ էլ էն կարծիքին եմ եղել, որ ոչ թե պատմությունն ա կերտում կերպարներ, այլ կան էնպիսի կերպարներ, որոնք կերտում են պատմությունը իրենց գոյությամբ ու գործերով: Սենց: Էլի չեմ հիշում ով ա ասել (ոնց-որ նկարիչ էր), բայց մի միտք ա ասել, որ հարյուրավորների հետ հաճախ պտտվում ա ուղեղումս: Ասում ա՝ մարդը կարող է մահանալ 2 անգամ. առաջինը՝ ֆիզիկապես, երբ դադարում ա շնչել, իսկ երկրորդը, երբ իր անունը տալիս են վերջին անգամ: Լավ ա չէ՞ ասել: Ասելուց տենց են ասում, էլի:

Սենց բաներ:  Ամեն պահի քո արարքը հնարավոր ա փոխում ա պատմության ընթացքը, ասենք, 2500 թվականին ապրողների համար: Ուրեմն, զգույշ: Դու պատմություն ես կերտում:

Հ.Գ. Ոգեշնչեց Ջարեդ Դայմոնդը:

Լավ է, երբ Դսեղում աշխուժություն է

Լուսանկարը` Անի Ղուլինյանի

Լուսանկարը` Անի Ղուլինյանի

Այսօր գյուղիս փողոցները նորից մարդաշատ էին, իսկ մեր գյուղում մարդաշատ լինում է, երբ այլ տեղից հյուրեր ենք ունենում: Հավանաբար կհիշեք, որ ամիսներ առաջ խոսվում էր բարերար Արմեն Տիգրանյանի և Մշակույթի նախարարության համագործակցության մասին, որը ուղղված էր Դսեղում` Թումանյանի թանգարանի բակում և հրապարակում թեմատիկ արձաններ ստեղծելուն: Այսօր այն ոչ թե ծրագիր է, այլ իրականություն: Ամռանը, մեկ ամսվա ընթացքում երիտասարդ քանդակագործները Դսեղում տուֆից կերտում էին Թումանյանի ստեղծագործությունների հերոսներին, որոնց կարող եք տեսնել, երբ տուն-թանգարան գալիս լինեք: Իսկ թանգարանի բակում հերոսները ոչ թե տուֆից են, այլ փայտից: Ծրագրի շրջանակներում այցելուների համար բակում նաև տաղավար է կառուցվել:

Լուսանկարը` Անի Ղուլինյանի

Լուսանկարը` Անի Ղուլինյանի

Այսօր արդեն կատարած աշխատանքը ամփոփելու ժամանակն էր: Այդ առիթով Դսեղում էին մշակույթի նախարար Արմեն Ամիրյանը, Լոռու մարզպետ Արթուր Նալբանդյանը, ամերիկահայ երաժիշտ, բարեգործ Աշոտ Տիգրանյանը և այլոք: Վերջիններս թանգարանի բակում մեկական ծառ տնկեցին, կատարեցին տաղավարի ու քանդակների բացումը ու նշեցին, որ Դսեղում անցկացվող միջոցառումներն ու ծրագրերը այսքանով չեն ավարտվում: Այս ամենին հաջորդեց փոքրիկ համերգ Դսեղի պարային համույթի, ասմունքողների և թատերական խմբակի մասնակցությամբ: Վերջում էլ հյուրերը շրջեցին հրապարակով ` մոտիկից ծանոթանալու քանդակներին:

Լուսանկարը` Անի Ղուլինյանի

Լուսանկարը` Անի Ղուլինյանի

 

Լուսանկարը` Անի Ղուլինյանի

Լուսանկարը` Անի Ղուլինյանի

Նշեմ նաև, որ օրեր առաջ Դսեղում տեղի ունեցավ ամենամյա տիկնիկային փառատոնի բացումը, որը նախկինում մեկից երկու շաբաթ տևողությամբ հյուրընկալում էր Դսեղը, իսկ այսօր այն շրջում է Հայաստանի մարզերով, և մեզ մոտ հատուկենտ ներկայացումներ են լինում:

Եթերում Student TV-ն է

Հարցազրույց ՀՊՄՀ-ի կուլտուրայի ֆակուլտետի հեռուստալրագրության ամբիոնի 3-րդ կուրսի ուսանողուհի և ՀՊՄՀ ՈւԽ-ի առցանց ալիքի՝ Student TV-ի պատասխանատու Սոնա Խաչատրյանի հետ:

-Ինչպե՞ս և ինչո՞ւ որոշեցիք ստեղծել TV-ն։
-ՈւԽ-ի նախագահը և մյուս անդամները թիվիի գաղափարը դեռ վաղուց ունեին։ Երբ ես սկսեցի աշխատել կենտրոնական ՈւԽ-ում և համագործակցել նախագահական կազմի և անդամների հետ, ինձ ասացին, որ նման գաղափար կա։ Եվ որոշեցինք այդ գաղափարն իրականություն դարձնել, քանի որ ունեինք համապատասխան ռեսուրսներ և հնարավորություններ։ Սկզբում աշխատանքը շատ բարդ էր։ Աշխատում էինք անգամ գիշերները։ Ընդհանրապես չէինք պատկերացնում, թե ինչ է մեզ սպասվում։ Արխիվային կադրեր էինք փնտրում, ծրագիր մշակում, փորձում հասկանալ՝ ինչից կարելի է սկսել: Չնայած բոլոր դժվարություններին՝ որոշեցինք իրագործել ծրագիրը։ Աշխատանքները սկսեցինք սեպտեմբերին։ Առաջին հաղորդումը պատմում էր ՈւԽ-ի գործունեության, ինչպես նաև այդ ժամանակահատվածում տեղի ունեցած միջոցառումների մասին։ Առաջին հաղորդումը համացանցում տեղադրեցինք դեկտեմբերին։

-Ինչպիսի՞ն է թիվիի ձևաչափը։
-Մենք աշխատում ենք առցանց՝ համացանցային տարբերակով։ Տեղադրում ենք ռեպորտաժներ։ Ունենք լրագրողների և օպերատորների մեծ թիմ: Նյութերի հավաքագրման և վերջնական խմբագրման աշխատանքներով ես եմ զբաղվում։ Հեռուստաընկերության աշխատանքի ձևաչափից չենք շեղվել։ Կարելի է ասել՝ աշխատում ենք ինչպես փոքրիկ հեռուստաընկերություն։ Այն, ինչ կատարվում է իրական հեռուստաընկերություններում, արվում է նաև այստեղ, ուղղակի՝ ավելի փոքր կազմով։

-Մի փոքր կպատմե՞ք թիվիի անցած ուղու և ձեռքբերումների մասին։
-Առաջին հաղորդումը համալսարանի ղեկավարության կողմից հավանության արժանացավ։ Եթե դիտեք մեր հաղորդումները, կնկատեք, որ մենք հաղորդումից հաղորդում կատարելագործվել ենք: Այն թերությունները, որոնք կան առաջին թողարկման մեջ, շտկվել են երկրորդին, երկրորդի թերությունները՝ երրորդին և այդպես շարունակ: Մեր կարևոր ձեռքբերումներից էր «Ամառային դպրոց» ծրագրի շրջանակներում օրագիր թողարկելը։ Ամեն օր թիվիի ստեղծագործական կազմը նկարահանում և տեղադրում էր փոքրիկ ռեպորտաժներ։ Կարծում եմ՝ մեզ համար իսկապես մեծ ձեռքբերում էր նման հագեցվածությամբ ծրագրի շրջանակներում տասը օր շարունակ ամեն օր իրականացնել նկարահանումներ, ձայնագրել, մոնտաժել և նյութ գրել։ Դա նաև այնքանով էր կարևոր, որ մենք հասկացանք՝ կարող ենք արագ աշխատել և լինել օպերատիվ։ Կարծում եմ՝ համալսարանի ղեկավարությունն էլ նկատեց, թե ինչքան մեծ աշխատանք է կատարել թիվիի անձնակազմը։

-Ի՞նչ փոփոխություններ և նորամուծություններ են սպասվում առաջիկայում։
-Ամեն տարի մեր կազմը թարմանում է։ Մեզ ինչպես միանում, այնպես էլ մեզնից հեռանում են ուսանողներ։ Ոմանք դասերի շատ լինելու պատճառով, ոմանք էլ պարզապես «դրայվին» չեն հարմարվում, քանի որ հիմա մենք շատ արագ ենք աշխատում։ Նախկինում ձևաչափն էսպիսին էր. մի ամսվա ընթացքում տեղի ունեցած միջոցառումների լուսաբանում մի լրատվական հաղորդման տեսքով։ Քննարկելով ՈւԽ-ի նախագահական կազմի հետ՝ որոշեցինք այս ուսումնական տարում փոխել ձևաչափը։ Կլինեն ավելի շատ հաղորդումներ, կլինի միջոցառումը, որից հետո երկու օրվա ընթացքում կտեղադրվի դրա մասին պատմող ռեպորտաժը։ Այսինքն՝ կաշխատենք լրատվության կարևոր սկզբունքներից մեկի՝ «այսրոպեականության» համաձայն։ Սա կբարձրացնի նաև մեր հաղորդումների դիտելիությունը։ Եթե սկզբում մեր նպատակն էր միայն իրականացնել գաղափարը և դառնալ ուսանողի աչքերն ու ականջները համալսարանում, ապա այսօր մեզ համար սահմանել ենք ուրիշ նշաձող՝ ընդլայնել մեր լսարանի շրջանակը և լրատվական հաղորդումներից բացի՝ ներկայացնել նաև հումորային, ժամանցային, ճանաչողական, հեղինակային հաղորդումներ լսարանին հետաքրքրելու համար։ Մյուս ամսվանից կսկենք փորձնական նկարահանումները հասկանալու համար՝ մեր տեխնիկական հնարավորությունները թույլ տալի՞ս են աշխատել այդ ֆորմատով, թե ոչ։ Կարելի է ասել՝ այս տարի շեշտը դրել ենք հենց հեղինակային հաղորդումների վրա։

-Այժմ ի՞նչ լուրջ խնդիրներ ունի թիվին։
-Սկզբում ունեինք տեխնիկական խնդիր, ինչն անխուսափելի էր։ Տեխնիկան գնալով զարգանում է, և դրա հետևից վազելը լուրջ ֆինանսների հետ է կապված։ Այս պահին աշխատում ենք մեր հեռուստալրագրության ամբիոնի տեխնիկայով և փորձում այդ կերպ լրացնել տեխնիկայի հագեցվածության պակասը։ Եթե նկարահանում ենք մի բան, որի համար ամբիոնի տեխնիկան չի բավականացնում, ապա սեփական միջոցներով ենք փորձում խնդիրը լուծել։ Ամբիոնն այս պահին տրամադրում է մեզ մեր ձևաչափին համապատասխան տեխնիկա։

-Սոնա, թիվիի անձնակազմում հիմնականում համալսարանի ուսանողներն են և վարժարանի աշակերտները, հետաքրքիր է՝ ի՞նչ քայլեր եք ձեռնարկում, որ Ձեր՝ համալսարանն ավարտելուց հետո Student TV-ն շարունակի իր գործունեությունը։
-Անկեղծ ասած՝ դա ինձ համար գերխնդիր է։ Նշեմ, որ սկզբում մեր նպատակն էր մեր թիմը համալրել հեռուստալրագրության բաժնի ուսանողներով միայն, նույնիսկ չէինք մտածում, որ վարժարանի աշակերտները նույնպես ներգրավված կլինեն թիմում։ Հետո որոշեցինք, որ ֆակուլտետների լրատվական հանձնաժողովներից մի հոգի պիտի լինի թիվիի կազմում, որպեսզի տեղեկացված լինենք ֆակուլտետների գործունեությունից։ Բայց աշխատանքի ընթացքում նկատեցինք, որ նրանք ևս ունեն լրագրողական գիտելիքներ և հմտություններ, և համալրեցինք մեր թիմը՝ այլ ֆակուլտետների ուսանողներով ևս։ Եվ քանի որ ՈւԽ-ն համագործակցում է վարժարանի Ախ-ի հետ, մեր թիմն ընդլայնելով՝ համալրեցինք այն նաև վարժարանի լրագրության հոսքի աշակերտներով։ Հիմա իմ և ՈւԽ-ի նախագահական կազմի գլխավոր խնդիրն է այնպես անել, որ թիվին մեզնից հետո էլ շարունակի իր գործունեությունը։ Ես արդեն երրորդ կուրսի ուսանող եմ, մյուս տարի ավարտում եմ համալսարանը, բայց մենք ամեն բան փորձում ենք անել, որ մեզնից հետո թիվիի աշխատանքը չդադարեցվի։ Դրա համար մենք ամեն տարի, ինչպես արդեն նշեցի, կազմի փոփոխություն ենք կատարում։ Կարծում եմ՝ հենց այդ սերնդափոխությունը պետք է պահի թիվին։ Ավարտելուց հետո էլ մենք միշտ կլինենք այստեղ՝ պատրաստ օգնելու մեր կրտսեր ընկերներին:

anna mesropyan lori

Միակ աղջիկը

Ողջույն: Ես Աննան եմ: Արդեն ուսանող եմ: Ընդունվել եմ ՎՊՀ ռադիոֆիզիկայի բաժինը: Հենց սկզբից գիտեի, որ իմ կուրսում աղջիկներ քիչ են լինելու, բայց քանի որ ես սիրում եմ ֆիզիկան, որոշեցի ընդունվել այդ բաժինը:

Այս տարվա սեպտեմբերի 1-ը ամենատխուրն էր ինձ համար, որովհետև իմացա, որ կուրսում միակ աղջիկն եմ ու շատ սրտնեղեցի: Առաջին շաբաթը մեծ դժվարությամբ էի հաճախում դասերին, բայց երբ հասկանում ես, որ շրջապատված ես լավ մարդկանցով, ստիպված համակերպվում ես միջավայրին:

Արդեն անցել է մոտավորապես մի ամիս, և ես հաճույքով եմ հաճախում դասերին, ուսանողական կյանքն էլ է ինձ դուր գալիս: Կուրսում շատ հաճելի մթնոլորտ է, բոլորն ինձ լավ են վերաբերվում: Դասախոսներն էլ են շատ լավ հարաբերությունների մեջ ինձ հետ, ամենաշատը ինձ են վստահում և հենց ինձ են կուրսի ավագ նշանակել: Թեև շատ պատասխանատու գործ է, բայց ես հաճույքով եմ կատարում այն:

Բուհում ես տխրելու ժամանակ չեմ ունենում, ճիշտ է՝ կուրսում աղջիկ չկա, բայց ինձ հետ ուրիշ կուրսի աղջիկներն էլ են շփվում, և ես ինձ երբեք մենակ չեմ զգում:

Կուրսում միակ աղջիկ լինելը իր բացասական կողմերն էլ ունի, ամբողջ դասին միայն ես եմ դաս պատասխանում, լեկցիաները միայն ես եմ գրում, ու մեկ-մեկ մտածում եմ՝ եթե մի օր դասի չգնամ, ով է դասերը պատասխանելու, ումից եմ լեկցիաները արտագրելու:

Չնայած բոլոր տխուր և ուրախ պահերին՝ ես սիրում եմ ուսանողական կյանքը, և չեմ զղջում, որ ընդունվել եմ, քանի որ սովորում եմ իմ ընտրած բաժնում և ամենակարևորը՝ անվճար:

Հայաստանի գյուղերը. Գեղհովիտ, Գեղարքունիքի մարզ

mane antonyan

Ծովիկ

Մայիսն էր, դեռ չէին ավարտվել դասերը։ Մի օր դասերից հետո ընկերուհիներիս հետ նստեցինք դպրոցին կից շենքի բակում։ Ես միանգամից նկատեցի այդ շենքում ապրող երեխաներից մեկին։ Նրան մենք վաղուց էինք ճանաչում. 5 տարեկան տղա էր՝ մարդամոտ, շփվող ու հյուրընկալ: Միշտ մոտենում էր մեզ ու առաջարկում իր խաղալիք մեքենաներով խաղալ, հրավիրում էր իրենց տուն՝ սուրճ խմելու։ Ինչքան էլ որ անսովոր էր այդ տարիքի երեխայից նման առաջարկ ստանալը, մենք ծիծաղում էինք ու խոստանում հաջորդ անգամ անպայման ընդունել սուրճի հրավերը։ Նրա աչուկները նմանեցնելով ծովի կապույտին՝ նրան ուզում եմ կոչել Ծովիկ։

Ծովիկը այդ պահին ծանոթանում էր իրեն տարեկից մի տղայի հետ, որն իր հոր և իրենց շան հետ դուրս էր եկել զբոսնելու։ Նրանք նստել էին մեզնից ոչ հեռու այնպես, որ լսելի էր նրանց խոսակցությունը։ Մեր Ծովիկն անընդհատ հարցեր էր տալիս տղային ու անընդհատ խոսելու թեմա էր փնտրում, իսկ տղան համառում էր ու չէր ուզում պատասխանել նրան։ Հայրը, տեսնելով, որ իր տղան աննրբանկատորեն չի ուզում ծանոթանալ Ծովիկի հետ նույնիսկ իր հորդորներից հետո, սկսեց ինքը խոսել։ Սկսեց հարցուփորձ անել ընտանիքի մասին, Ծովիկին իրենց շան մասին պատմել: Ծովիկի դեմքի ժպիտը նոր էր վերադարձել, երբ հանկարծ մյուս տղան կանգնեց, գրկեց հոր ոտքն ու ասաց.

-Իմ պապան ա, դու գնա, իմն ա… Պա՛պ, մի խոսա իրա հետ:

Ծովիկը գլուխը կախեց։ Նա նոր էր պատմել, որ իր հայրն արդեն մի քանի տարի է՝ արտերկրում է աշխատում, ու որ ինքը շատ է կարոտել նրան։

Տղայի հայրը կատակի տվեց.

-Որ քո հայրն եմ, իրավունք չունե՞մ ուրիշ երեխաների հետ խոսելու։

-Չէ, մի խոսա,- ասաց փոքրիկն ու ավելի ամուր գրկեց հորը։

Ծովիկը մի կողմ քաշվեց, սկսեց շոյել շանը։ Բայց տղան դա էլ թույլ չտվեց։ Նա բաց թողեց հորն ու հիմա էլ շնիկին գրկեց։

-Իմ շնիկն ա, գնա,- ասաց ու թեթև հրեց Ծովիկին։

-Դե, մենք գնանք, դուք իրար հետ խաղացեք,- ծիծաղելով ասաց հայրը, շոյեց երկուսի գլուխն էլ ու շան հետ տուն գնաց։

Մի քանի րոպե անց երեխաներն արդեն լավ խաղընկերներ էին դարձել, իսկ մյուս տղան այնքան էր տարվել խաղով, որ մոռացել էր թե՛ իր հոր, թե՛ շան մասին։

Մենք գնացինք, բայց իմ մտքում դեռ պտտվում էր այն հարցը, թե որտեղից մի երեխայի մեջ այդքան վառ արտահայտված սեփականատիրական բնավորություն, իսկ մյուսի՝ այդքան պարզություն ու անհիշաչարություն։

alla alvard davtyan

Կոշը

Թեև Դավթյան եմ, բայց Գալստյանների ճյուղի մի տերևն եմ։ Մենք Արագածոտնի շրջանի Կոշ գյուղից ենք։ Թեև Երևանում եմ ծնվել և մեծացել, բայց միշտ կապ եմ պահել մեր գյուղի հետ։ Ըստ ավանդության՝ այստեղ ապրել է Աստվածաշնչում հիշատակվող Քանանի որդի Քուշը, որի անվան ձևափոխումից էլ ստացվել են Կվաշ, Կավաշ, Կուաշ անվանումները։

Գյուղը հիշատակվում է Մովսես Խորենացու, Փավստոս Բուզանդի երկերում: Կոշում է ապրել կուրացած Տիրանը, որը խեղդամահ է արվել որդու՝ Արշակ Երկրորդի կողմից։ Գյուղում նաև մի աղբյուր կա՝ Սուրբ Վարդան աղբյուրը։ Այն այսպես է կոչվում Վարդան Մամիկոնյանի պատվին, քանի որ ամեն անգամ արքայի մոտ գալիս Վարդան Մամիկոնյանը ջուր է խմել այդտեղից։ Կոշում են գտնվում նաև Զաքարյան իշխանների կողմից կառուցված Կուսաբերդ կամ Աղջկա բերդ ամրոցը, 630 թվականին Գրիգոր իշխանի կառուցած Սբ. Ստեփանոս վանքը։

Գյուղում ապրում է մոտավորապես 3300 բնակիչ։ Պապս պատմում է, որ իր ապուպապերը Պարսկաստանից եկել են Կոշ 1828 թվականին։ Օրդուխան պապս ունեցել է 3 տղա՝ Կիրակոսը, Համբարձումը, Գալուստը։ Մենք Գալուստ պապի ճյուղից ենք։ Մենք ունենք նաև մեր տոհմածառը, որն սկսվում է Օրդուխան պապից, իսկ այսօր արդեն եղբորս անունն էլ կա այնտեղ: Մեր արմատների մասին հետաքրքրվել է նաև «Մենք ենք, մեր սարերը» հաղորդաշարը։

janna sargsyan lori

«Ես տեսնում եմ պատկերը մտքիս մեջ»

Հարցազրույց նկարչուհի Լենա Ապոյանի հետ:

-Բարև, Լենա, մի քիչ պատմիր քո մասին:
-Բարև, ես Լենան եմ, մասնագիտությամբ՝ դիմահարդար։ Սիրում եմ նկարել։ 26 տարեկան եմ, ինքնուս եմ, արդեն հասել եմ մասնագիտական հաջողությունների։ Ծնվել եմ Վրաստանում։ Դպրոց եմ հաճախել Արտաշատում, ներկա պահին էլ ապրում եմ Արտաշատում, բայց ամեն տարի որոշ ժամանակով գնում եմ իմ ծննդավայր։

-Քանի՞ տարեկանից ես սկսել նկարել։
-Փոքր հասակից նկարել եմ, հետո 9 տարի դադար եմ տվել, դադարից հետո 2 տարի է, ինչ վերսկսել եմ ու շարունակում եմ նորից նկարել։

-Կարծում եմ՝ առանց նկարչական կրթություն ստանալու շատ դժվար է եղել, կպատմե՞ս մի քիչ անցած դժվարություններիդ մասին։
-Հավատացեք՝ դժվար չի եղել: Եթե կա ցանկություն և սեր, դժվար չէ։ Ես մտովի տեսնում եմ պատկերը և հանձնում եմ թղթին։ Այդ ամենը մտքիս գալիս է իմ օրվա ապրումներից։ Եղել են պահեր, որ անգամ մատիտ, վրձին և ներկեր չեմ ունեցել ու ձեռքիս տակ եղածով (դիմահարդարման պարագաներից սկսած՝ մինչև կոշիկի մածուկ) եմ միտքս հանձնել թղթին։ Աստծո տված շնորհ է, որ ես կարողանում եմ առանց մասնագիտական կրթություն ստանալու նկարել։

21769700_542063156134639_479125095_n-Ի՞նչ ոճի մեջ ես նկարում։
-Տարբեր։ Բայց ավելի շատ՝ աբստրակտ. դա է ինձ հոգեհարազատ։

-Արդեն մի քանի տարի է՝ Հայաստանում ես և այստեղ ես ստեղծագործում. տարբերություն տեսնո՞ւմ ես հայ և վրացի նկարիչների, նկարչական արվեստի մեջ։
-Տարբերություն տեսնում եմ: Վրաստանում կտավներին պատկերված շատ հաճախ տեսնում եմ հին Թբիլիսին՝ կամուրջները, հին ազգային պատկերները, և գովելին այն է, որ այսօր այդ ամենը պահպանվում է նաև իրականում՝ ի տարբերություն Երևանի: Մոռացվում է հին Երևանը:

21849081_542063186134636_237717353_n-Իսկ ի՞նչ հաջողություններ ես ունեցել նկարչական ոլորտում։
-Երիտասարդ գրողների հետ մի շնորհանդեսի էի մասնակցում՝ որպես միակ նկարչուհի, առաջարկ եղավ author.am կայքի հիմնադիր Մերուժ Ջանոյանի կողմից և «Երիտասարդ գրողների գրական ակումբ»-ի հիմնադիր-ղեկավար Սոնա Վանյանի կողմից՝ գրքում տպագրված բանաստեղծությունների հետ միասին տպագրել նաև իմ աշխատանքները: Տպագրվելուց որոշ ժամանակ անց հաջողությանս մասին տպագրվեց «Հայորդյաց» ամսագրում։

-Իսկ հետագա ի՞նչ պլաններ ունես, կշարունակե՞ս ստեղծագործել այստեղ՝ Հայաստանում։
-Այո, Հայաստանում եմ մնալու և շարունակելու։ Պլաններ շատ կան, շուտով կունենամ ցուցահանդես, այս պահին աշխատում եմ այդ ուղղությամբ։