Տեսություն. Ինչպես աղջիկ խոսեցնել

Դաս Ա

Եթե դուք ուզում եք աղջիկ խոսեցնել, ապա պետք չէ ասել. «Քուրի՛կ, ժամ ունե՞ս», կամ` «Քուրի՛կ, անունդ ո՞նց է»: Այս վերջին հարցին նա կպատասխանի, թե` «Ոչինչ, լավ է», և բանն այսքանով կվերջանա: Եթե ուզում եք աղջկան դուր գալ, ապա եղեք քաղաքավարի և կրթված: Եթե դուք նրան մոտենաք և ասեք. «Քուրի՛կ, ի՞նչ է ձեր անունը», և ոչ թե` «ինչպես», միգուցե նա համաձայնի ասել իր անունը:

Աղջկան տղամարդ երևալու համար պետք չէ ծխել, ընդհակառակը, այդպես դուք նրան դուր չեք գա: Ճիշտ է, չէ՞, անշնորհք կլինի քայլել աղջկա կողքով, երբ նա խեղդվում է ձեր ծխախոտի ծխից:

Մի խոսքով, աղջկան պետք է գրավեք ձեր գեղեցկությամբ և խելքով:

Պրակտիկա. Չհաջողված սիրո խոստովանություն

Մենք ծանոթացել էինք մեր դպրոցում գործող թատերական խմբակում: Մի անգամ էլ, երբ մեր առաջին բեմադրությունն էինք ներկայացնում, նա հանկարծ մոտեցավ և ուրախությունից գրկեց, համբուրեց ինձ: Ես չիմացա ինչ անել և ոչինչ չասացի: Իմ դերը խաղացի ցրված, բառերը մոռանալով, նույնիսկ բեմից վայր ընկա, որովհետև մտածում էի նրա արարքի մասին:

Հաջորդ օրը որոշեցի ասել, որ սիրում եմ: Սպասեցի, մինչև պարապմունքը վերջանա: Մոտեցա նրան, ուզում էի խոսել, հանկարծ տեսա իմ ընկերոջը: Աղջիկը վազեց նրան ընդառաջ, և նրանք հեռացան:

Էդգար Թաթիկյան, 15տ., 1999թ.

Վանաձոր։ Շատերի համար փոքր-ինչ քուն մտած այս քաղաքում արդեն բավականին երկար ժամանակ է՝ երիտասարդները ձգտում են արթնացնել բոլորին:

Բնությունն է այստեղ արթուն, ինչ գեղեցիկ կլինի, երբ այն իր շունչը տա բոլորին։

Վանաձորցի երկու խելացի և հնարամիտ տղաներ, մտահոգված լինելով քաղաքի խնդիրներով, որոշեցին իրենց ներդրումն ունենալ քաղաքի զարգացման գործում:

ԵՊԲՀ նախկին ուսանող Դավիթ Ամիրյանի, և ՎՊՀ ուսանողական խորհդի նախագահ Արեն Հովհաննիսյանի շնորհիվ ստեղծվեց «Canyon Park» արկածային տուրիզմի կենտրոնը:

Այն հարցին, թե ինչպես, երբ ստեղծվեց «Canyon Park»-ը, և որն է դրա նպատակը՝ հիմնադիրներից Դավիթը պատասխանեց.

-Գաղափարը դեռևս կար 2017 թվականին, սակայն այն գործի դրվեց 2018 թվականի հունվարից: Նպատակները շատ են, սակայն ամենագլխավորը՝ ստեղծել ինչ-որ մի բան, որ դեռևս չկա Լոռու մարզում, որ կլինի նորություն, և այն էլ՝ միակը: Մենք ցանկություն ունենք Լոռու մարզը դարձնել ամենաակտիվ տուրիստական մարզը:

Արենը, շարունակելով միտքը, ասաց.

-Մեր մյուս ոչ պակաս կարևոր նպատակն է միավորել երիտասարդներին մեկ հարկի տակ: Միավորել նրանց գաղափարները, մտքերը, և գործի դնել մեր բոլոր ուժերը՝ մարզը տուրիզմի տեսանկյունից ավելի հետաքրքիր դարձնելու համար:

Ըստ հիմնադիրների՝ ծրագիրը նաև տարածում կգտնի մարզի սահմաններից դուրս՝ միավորելով այլ մարզեր և մայրաքաղաք Երևանը:

70 և ավելի երիտասարդներ հանդիսանում են «Canyon Park»-ի կամավորներ: «Canyon Park»-ում դասավանդվում է նաև անգլերեն՝ հատուկ արշավների և տուրիզմի համար:

Հուսով ենք «Canyon Park»-ն իրեն կարդարացնի, իսկ այն, որ մեծ արդյունքի կհասնի, արդեն երևում է նրանց աշխատանքից և ջանասիրությունից:

Ամառային արձակուրդներին բոլորս ենք սպասում, և ուսանողների մեծ մասը փորձում է գտնել որևէ զբաղմունք՝ աշխատանք, ամառը առավելագույն օգուտով անցկացնելու համար։ Մենք կամավորական աշխատանքներ ենք փնտրում, դիմում ենք տարբեր հիմնադրամների՝ կրթաթոշակի համար, աշխատանքի հայտարարություններ կարդում, ռեզյումե ուղարկում ու գնում հարցազրույցի։ Ամռանը ուսանողներին աշխատանք առաջարկողները շատ են։

Հիմա կասեք՝ հա, լավ է, որ երիտասարդությունն ինքնուրույն է իր գլխի ճարը տեսնում, բայց ավելի լավ կլիներ, որ բոլորս էլ ամռան որոշ մասը զբաղված լինեինք ինչ-որ հանրօգուտ բանով։ Սակայն հարկ է հաշվի առնել այն փաստը, որ մենք ինքներս ենք փորձում զբաղմունք գտնել ամառվա համար, և ցավոք ոչ բոլորին է դա հաջողվում։ Եվ արդյունքում՝ երիտասարդության որոշակի մաս մնում է լրիվ պարապ և անիմաստ ու աննպատակ վատնում իր ազատ ժամանակը։ Ինչո՞ւ Սովետական Միության տարիներին երիտասարդների համար կազմակերպվում էին ճամբարներ ու կամավորական աշխատանքներ՝ բերքահավաք կամ աշխատանքներ շինարարական հրապարակներում, իսկ հիմա ոչ մի նմանատիպ քայլեր չեն ձեռնարկվում, ու ամեն մեկս իր գլխի ճարն է տեսնում կամ էլ չի տեսնում։

Հայրս պատմում է, որ իրենց ժամանակ ուսանողներին պարտադիր տանում էին կարտոֆիլ հավաքելու, մորս և տատիկիս տարել են խաղողի բերաքահավաքին մասնակցելու։

Ժամանակակից հեղափոխական հասարակությունը կողմնակից չէ սովետական կարգին, և երևի նրանցից քչերը կհամաձայնվեն ինձ հետ, սակայն պետք է մեզ հարց տանք՝ արդյոք սա՞ է այն կառուցողական Հայաստանը, որին մենք այսքան ձգտում ու կոչ ենք անում: Արդյո՞ք լավ է, որ մեր երիտասարդության մեծամասնությունը կատարյալ պարապությամբ է անցկացնում ամառային արձակուրդների երեք ամիսները, և ինչո՞ւ քայլեր չեն ձեռնարկվում երիտասարդությանը տեղից շարժելու համար։

Կարծում եմ կառուցողական ևս մի լավ քայլ կլիներ այսպիսի մի բան կազմակերպելը, ու կապ չունի՝ ապրում ենք մենք ԽՍՀՄ-ում թե ազատ անկախ Հայաստանում։ Լավ կլիներ մեզ էլ կամավորական խմբերով տանեին գյուղեր, մենք էլ օգնեինք գյուղացիներին՝ հավաքել խաղող ու կարտոֆիլ, մասնակցեինք գյուղական դպրոցների վերանորոգման աշխատանքներին ու մենք էլ զգայինք մեզ ինչ-որ չափով օգտակար մեր հայրենիքին։

Արձակուրդները… Չակերտների մեջ դրված այս արձակուրդները։ Չակերտների մեջ, որովհետև դպրոցական երեքամսյա հանգիստը թեպետև կա,բայց միայն դասերից, բայց ինձ համար չակերտավոր են։ Ամեն օր ինչ-որ գործեր ունեմ։ Մի օր ՍՄԱՐԹ-ում, մի օր դպրոցում, մի օր համայնքից դուրս։

Դե, էս տարի էլ, ինչպես մյուս տարիներին, դասարանական էքսկուրսիա չգնացինք։ Հավաքվեցինք աշակերտներով ու ծնողներով, որպեսզի որոշենք էքսկուրսիայի ուղղությունը, մի ժամ դա քննարկելուց հետո, որոշվեց մեր Դսեղ գյուղի Ծովերում դասարանական «քեֆ» անել (հավաքույթ բառը,մեր պարագայում, այդքան էլ ճիշտ չէ ասել), ու էլի էքսկուրսիա չգնացինք: Սպասենք աշունը գա։

Շուտով նաև ճամբարների «սեզոնը» կհամարեմ բացված, սկսած գյուղի ճամբարից, Դիլիջանի և այլ հանգստյան գոտիների տարբեր ճամբարներ։

Անկեղծ ասած, պասիվ կյանք չեմ սիրում։ Սիրում եմ, երբ անընդհատ ինչ-որ խառը և հետաքրքիր գործերով եմ զբաղված։ Ու իմ օրերը կարծես թե հենց այդպես էլ անցնում են։ Արձակուրդի մեջ արձակուրդ չունեմ, երևի թե ուրախ եմ, որ այսպես է։ Հա՜, մոռացա ասել. արդեն ես 17-ամյա 17.am-ցի եմ։

Գիշեր էր, խավար, միայն առաստաղին երևում էր ծառի ճյուղերի շողքը: Անձրև էր գալիս: Անձրևի ձայնը խլացնում էր ամեն ինչ, սակայն միալար կաթկթոցի միջից լսվում էին տատիկիս տնքոցները: Կեսգիշեր էր, բայց իմ աչքերը դեռ բաց էին, որովհետև իմ սենյակում չէի, մահճակալը իմը չէր: Տատիկիս տանն էի, գյուղում, որտեղ ամեն ինչ անծանոթ էր ու խորհրդավոր: Մտածում էի պապիկիս մասին, որ պատերազմի մասնակից էր, բազում շքանշաններ ուներ, բայց մի կարգին տուն էլ չունեցավ: Պատերազմի ժամանակ դարձել էր հաշմանդամ ու չէր կարողանում աշխատել: Առավոտյան արթնացա, դուրս եկա տանից: Մառախլապատ օր էր, սակայն տատիկս, իր սովորության համաձայն, արդեն այգին էր մշակում: Ես մոտեցա նրան և ասացի.

-Դե լավ, է, տատ, ի՞նչ ես չարչարվում, միևնույնն է, հայրիկն ինչ-որ պետք է, շուկայից գնում է:

-Չէ, բալա ջան: Էս տունուտեղը ես ու պապդ ենք դրել: Հիմա պապդ չկա, բա ես ո՞նց մեր կառուցածը էսպես թողնեմ ու գամ Երևանում նստեմ: Որ պապդ պատերազմից եկավ, չէր կարողանում թե՝ կռանար, մի գործ աներ: Ես ասում էի. «Լավ է, Ստեփան, էսպես էլ կլինի»: Հորդ հետ թաքուն, հերդ էլ մի մատ երեխա, բարձրանում, կտուրի մեջ կտոր էինք դնում, որ հանկարծ չկաթի, պապդ չնեղսրտի: Էդպես ժամանակ ասում էր՝ բա ես ու՞մ եմ պետք: Բայց մեզ շատ պետք էր, թեկուզ էդպես: Հիմա էս ամեն ինչը անմշակ թողնեմ, որ ասեն՝ Ստեփանի տան ծուխը հանգե՞ց:

Տատս արցունքները սրբեց: Ես մոտեցա տատիկիս, վերցրեցի նրա ձեռքից բահը և սկսեցի փորել հողը:

-Դու տուն գնա, տատ: Ես ամեն ինչ կանեմ:

Մառախուղ էր, ծեր ծառերի մերկ ճյուղերից անձրևի կաթիլներն էլ, տատիս արցունքի պես, թափվում էին ձեռքերիս:

Դավիթ Բաբայան 14տ., 2003թ.