Եթե գոնե մեկ անգամ դիտել ես «Տանը միայնակ» ֆիլմը, ապա կհասկանաս, թե որ տոնի մասին է խոսքս: Նախքան տոնին անցնելը՝ մի քիչ խոսեմ ֆիլմից: 1990 թվականին էկրան բարձրացած այս ֆիլմը մեծ հաջողություններ գրանցեց ֆիլմարտադրության մեջ: Ֆիլմ, որ կարճ ժամանակում սիրվեց բոլորի կողմից, ֆիլմ, որ ինչքան էլ դիտես, ամեն անգամ նոր հետաքրքրություն կգտնես, ֆիլմ, որում ներկայացվում է փոքրիկ երեխայի միամտությունն ու խորամանկությունը և, վերջապես, ֆիլմ, որ ազդարարում է Նոր տարվա գալը: Նախատոնական օրերին ամենուր կլսես նույն արտահայտությունը: Վաճառողները բողոքում են, որ առևտուր անող չկա, բնակչությունն էլ բողոքում է գումար չունենալուց և թանկացումներից: Մեծահասակներն էլ, արդեն հոգնած այս ամենից, նստում ու պատմում են, թե իրենք առաջներում ինչպես են նշել Ամանորը, իսկ հիմա Ամանորի համն ու հոտը կորել է: Պատմում են, թե ինչպես են ընտանիքի 6-7 զավակները սահնակներով մի խանութից մյուսը վազել, գնումներ կատարել ու լիմոնադների չխկչխկոցով տուն վերադարձել: Չեն մտածել գումարի մասին, որովհետև ամեն ինչ մատչելի է եղել և հասանելի բոլորին: Նոր տարին էլ դիմավորել են հարևան-բարեկամի հետ մի մեծ ընտանիք դարձած: Բողոքում են նաև ամանորյա սեղանից: Պատմում են, որ իրենց ժամանակ ամեն ինչ բնական արտադրանք էր, քիմիական հավելումներով ոչ մի բան չէին գտնի ամանորյա սեղանին: Մի խոսքով՝ բողոքում, բարկանում, բայց բոլորը նշում են Ամանորը: Չէ՞ որ իսկապես սպասված տոն է:

Հ.Գ. Եթե դեռ չես դիտել «Տանը միայնակ» ֆիլմը, ապա արագ փնտրիր և դիտիր:

Ասում են, եթե կյանքում գոնե մեկ անգամ բարեգործություն անես, երբեք անօգնական չես մնա:

Վանաձորը՝ արվեստասերների ու արվեստագետների քաղաքը, իր բարեսիրտ ու պատրաստակամ երիտասարդներով ու գթասիրտ հասարակությամբ միշտ էլ զարմացրել է բոլորին:

Ձեռք մեկնիր…. Ահա և մի ծրագիր, որը կրկին համախմբում է մի շարք երիտասարդների ու տանում դեպի բարեգործության ճանապարհը:

Շնորհիվ Գուգարաց թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Տեր Սեպուհ Արքեպիսկոպոս Չուլջյանի, Վանաձորի երիտասարդաց միության կամավորների և մի շարք այլ երիտասարդների, Ամանորի շեմին մեկնարկեց «Ձեռք մեկնիր» բարեգործական ծրագիրը: Ծրագրի նպատակն է՝ Ամանորյա հրաշքներով լի տոնին ժպիտներ պարգևել այն մարդկանց, ովքեր ունեն դրա կարիքը: Չնայած այն բանին, որ ժպիտի կարիք ունի ցանկացած ոք, սակայն դա ձեռք բերելը դժվար չէ, ընդամենը օգնել մերձավորին և ժպտալ միմյանց:
2011 թվականից մինչ այսօր ծրագիրը շարունակում է օգնել մի շարք ընտանիքների, որոնք ունեն դրա կարիքը: Այն իրականանում է նաև Գիտելիքի օրվա առիթով: Շնորհիվ կամավորների, հասարակության ցանկացած անդամ կարող է իր ուրույն տեղն ունենալ և ներգրավված լինել ծրագրի մեջ: Ցանկացած անձ կարող է որոշակի չափով օգնել և ինչ-որ բան հատկացնել կամ գումար հատկացնել, որը հետագայում հավասարաչափ կբաժանվի ընտանիքներին:

Այնքան հաճելի է տեսնել մարդկանց, ովքեր մեծ ոգևորությամբ օգնում են հանուն մեկ ուրիշի երջանիկ օրվա:

Ահա սա էլ մի փոքր օժանդակություն է, որը կրկին նպաստում է բարության տարածմանը և ևս մեկ անգամ ապացուցում, որ երբեք ոչ ոք անտեսված չէ:

-Հանուն բարեգործության, հանուն մեկի ժպիտի պետք է դիմակայել ցրտին ու դժվարություններին,- ասում է «Ձեռք մեկնիր» ծրագրի կամավորներից, ավելի ճիշտ՝ «դրականներից» մեկը:

Ուշ-ուշ եմ գրում, գիտեմ: Չեմ ստի՝ ասելով, թե ժամանակ չկա: Իրականում ժամանակն այնքան շատ է, որ հաճախ անիմաստ եմ վատնում: Մի խոսքով: Չեմ եկել՝ մեղքերս քավելու: Ուզում եմ տարին ամփոփել:

Սկսեմ սկզբից:

2016-ից հետո 2017-ից սպասումներս ահագին մեծ էին ու, ի զարմանս ինձ, գրեթե ամբողջովին կատարվել են:

Տարվա առաջին ու ամենակարևոր իրադարձությունը հայոց լեզվի օլիմպիադայի մարզային փուլին մասնակցելն էր: Օլիմպիադան ինձ չտվեց նոր գիտելիքներ, նոր ծանոթություններ և ոչ էլ չգիտեմ՝ ինչ: Բայց… Բայց տվեց նրան (կարող եք ծիծաղել, ռոմանտիկ ստացվեց): Նրան, այսինքն՝ Տաթևին, բոլորի Տաթոյին (մի քիչ էլ իմ) ու իմ Տաթևիկին:

Հաջորդը 17-ի մեծ ընտանիքի մի փոքր անդամ դառնալն էր: Մարտի 16-ին առաջին նյութս հրապարակվեց: Էսօրվա պես հիշում եմ: Չնայած շատ տխուր օրվան՝ այդ մի առիթով ուրախ էի: 17-ի մասին պետք չի երկար խոսել, որովհետև հիմա սա կարդացողների մեծ մասը, եթե ոչ բոլորը, գիտեն 17-ի դերն ու նշանակությունը ցանկացած 17-ցու կյանքում:

Երևի հաջորդը պիտի լիներ քննությունների հաջող կամ անհաջող հանձնումը, բայց դա չի լինի, ի վերջո՝ ի՞նչ քննություն, եթե կան շատ ոււ շատ գեղեցիկ երևույթներ:

Գլօ Հայաստան: Եթե անկեղծ, ապա ասեմ, որ ճամբարի գրանցման հայտը լրացնելուց արդեն 2 օր հետո լրիվ մոռացել էի, մինչև այն օրը, երբ մի աղջիկ զանգեց և ասաց, որ ընտրվել եմ ճամբարի մասնակից: Երկար-բարակ չխոսեմ, ուղղակի ասեմ, որ Գլօ-ն ինձ փոխեց ամբողջովին, դարձրեց լրիվ այլ մարդ, ում նույնիսկ ես չեմ մեկ-մեկ ճանաչում, և իհարկե տվեց շատ կարևոր մարդկանց:

Հիմա, որ պատկերացնում եմ, թե ինչ կլիներ ինձ հետ, եթե չմասնակցեի Վիքիճամբարին, ուզում եմ ինձ սպանել: Եթե չմասնակցեի, ոչինչ էլ չէր լինի, ու ամենասարսափելին կլիներ դա: Բայց մասնակցել եմ, ու արդեն էլ «ոչինչ չկատարվելու» վախը չկա, ու ես դրա համար անչափ ուրախ եմ: Վիքիի մասին խոսելը դժվար է: Վիքին էնքան պարզ, անկեղծ, խելացի միջավայր է, որ դժվար է նկարագրել: Թե ինչ տվեց ինձ Վիքին՝ ես գիտեմ, ու հիմա գրելու կարիք չկա, պարզապես հիմա, էս պահին էս տողերը գրելու հնարավորությունն ունենալու համար ուղղակի ասեմ. ընկեր Առուշանյան ու միս Հռիփսիմե, Դուք չեք էլ պատկերացնի, թե ինչքան կարևոր ներդրում եք ունեցել իմ կյանքում: Շնորհակալ եմ:

Այո, թող չներեն բոլոր այն մարդիկ, որոնց ես չհիշատակեցի, ուղղակի իմացեք, որ հնարավոր չի մի նյութում գրել բոլորի ու ամեն ինչի մասին: Ես ուղղակի շնորհակալ եմ 2017-ին, որ ինձ տվեց էսքան հնարավորություններ ու էսքան հրաշք մարդիկ: Թե ինչքան եմ ես բոլորիդ սիրում, անգամ ես եմ վախենում պատկերացնել: 18-ի հետ ավելի մեծ հույսեր ու նպատակներ ունեմ, բայց ամենակարևորը՝ արի 17-ի տվածները պինդ, շա՜տ պինդ բռնենք ու ոչ մի տարում բաց չթողնենք, տանենք մինչև վերջ, տեղավորենք ամեն մի տարում ու ուղղակի երջանիկ լինենք:

-Մա՞մ, էս ի՞նչ փոշոտ թղթեր են սեղանի վրա:

-Քո բոլոր տարիների նամակներն են ուղղված Ձմեռ պապիկին:

-Է… Ախր, ինչի՞ համար ես պահում: Ես դրանք բոլորն էլ անգիր հիշում եմ:

-Պահել եմ, որ երբ հանրաճանաչ մարդ դառնաս` խայտառակ անեմ քեզ,- իրեն հատուկ տոնով կատակեց մայրս:

Ահա դրանք:

2009-2010թթ.

Բարև, հեռավոր Լապլանդիայում բնակվող Ձմեռ պապիկ: Ես քեզ շատ եմ սիրում: Ցանկանում եմ, որ այս տարի ինձ բերես ատրճանակ: Կարող ես մտնել իմ սենյակի պատուհանով, այն բաց եմ թողնում: Ես վարդագույն զիզի-բիզի բաներ չեմ սիրում, ես ուզում եմ «տղավարի» սև ատրճանակ: Ուզում եմ գող դառնալ: Կբերես:

2010-2011թթ.

Բարև, Ձմեռ պապիկ: Անցյալ տարի ես քեզանից ուզել էի սև ատրճանակ, բայց դա կոտրվեց, որովհետև այդ ատրճանակով ուզում էի սպանել մեր մանկապարտեզի Յուրային: Նա հրել էր ինձ ճոճանակից: Ես ուզում էի դրանով նրան սպանել, բայց Յուրիկի գլխից արյուն չեկավ, ես էլ ստիպված դրանով խփեցի գլխին: Կոտրվեց: Յուրիկի գլուխն էլ, իմ ատրճանակն էլ:  Նորն եմ ուզում: Միայն ատրճանակի նորը: Յուրիկի գլուխը պետք չի: Հասնում ա դրան:

2011-2012թթ.

Ողջույն, Ձմեռ պապիկ: Այս տարի ինձ պետք է քո կախարդական փայտիկը: Դասագրքում մի դաս եմ կարդացել, որ այդ փայտիկի միջոցով կարելի է կույրերին աչք նվիրել, հաշմանդամներին` ոտք, խուլերին` ականջ, աղքատներին` փող, հարուստներին էլ` ոչ մի բան, իսկ ինձ` դիմացի նոր ատամներ:

2012-2013թթ.

Ոչ մի  բան էլ չեմ ուզում: Ես հիասթափված եմ անցյալ տարվա քո աշխատանքից: Դիմացիս ատամները ծուռ են գալիս: Հիմա՛ր:

2013-2014թթ.

Ողջույն, Ձմեռ պա՛պ: Այս տարի կարդացել եմ նվիրածդ բոլոր գրքերը, չնայած որ չէի խնդրել: Դրանք բոլորն էլ հետաքրքիր էին: Ինձ նոր գրքեր նվիրիր, միայն հեքիաթներ չբերես: Անհետաքրքիր է, երբ միայն բարին է հաղթում: Հայրս ասում է, որ իրական գրքերում, հեղինակը թողնում է ընթերցողի եզրակացության վրա` արդյո՞ք վատ, թե՞ լավ էր ավարտը: Շատ կբերես:

2014-2015թթ.

Բարև պապ, ո՞նց ես: Էս տարի որոշել եմ քեզ քիչ նեղություն տալ: Պա՛պ, գիտես, որ հետաքրքրված եմ կենսաբանությամբ, ինձ միկրոսկոպ բեր: Իրականում ավելի հետաքրքիր ու զվարճալի է միկրոաշխարհը, որտեղ մարդ չի ապրում: Նման վայրում եմ ուզում ապրել, պա՛պ:

2015-2016թթ.

Պա՛պ, քեզնից ոչինչ չեմ ուզում: Ուղղակի թող առողջ տարի լինի, հաջողություններով լեցուն:

2016-2017թթ.

Ձմեռ պապի՛կ, ես դադարել էի հավատալ քո գոյությանը, մտածելով, թե հայրս է ինձ նվերներ բերում, բայց այս տարի ես համոզվեցի, որ գոյություն ունես: Այն ամենը, ինչ կա մեր երևակայության մեջ, արդեն իսկ գոյություն ունի: Կապ չունի, որ դու հեռու ես ապրում, կամ մարդիկ քեզ չեն տեսել: Դու կաս, որովհետև ես հավատում եմ, իսկ եթե մի բանի գոյությանը հավատում ես, ապա ողջ տիեզերքն է կանգնում կողքիդ ու նպաստում երազանքիդ իրականացմանը: Ամեն ինչ կախված է մարդու ցանկությունից: Ես ուզում եմ, հավատում եմ ու վստահ եմ, որ դու կաս: Երազանքներս թղթին չեմ հանձնի, դու արդեն գիտես, թե ես ինչ եմ երազում:

2017-2018թթ.

(Այս նամակը դեռ գտնվում է  գրելու փուլում):

-Մի քանի օր առաջ՝ ամսի 20-ին, մեր գլխավոր տոնածառի լույսերը վառեցին: Մի րոպե, քեզ նկարներ ուղարկեմ: Կտեսնես, որ սիրուն են սարքել ամեն ինչ: Հիմա քաղաքը շքեղության մեջ ոնց որ լինի:
-Մեր մոտ ամսի 25-ին են վառելու:
-Բա ինչի՞ էդքան ուշ:
-Որ Նոր տարվա շունչը մնա:
-Ըհն, նայի: Էս էլ Վանաձորս:
-Հրաշք է Վանաձորը: Իսկական ապրելու տեղ:
-Հա, ճիշտ ես: Էդքան ճոխ չի, բայց մեր քաղաքի համար ընտիր է:
-Նենց լավ ա, որ մարդ իր քաղաքը սիրում ու գնահատում է:
-Դե գիտե՞ս ոնց… Հա, ես սիրում եմ իմ քաղաքը, բայց մեկ-մեկ մտածում եմ, որ էս ապրելու տեղ չի, որ ինչ-որ մի բան պակաս է ամեն տեղ, ու մի բան փոխել էլ չի լինում:
-Չէ, ապրելու լավ էլ տեղ է: Առաջինը ինքդ քեզ պիտի փոխես: Մոռանո՞մ ես. 15 տարի է էդտեղ ես ապրում:
-Օրինակ՝ ես կուզեի ուրիշ երկրներ գնայի, բայց երևի մի ամսից արդեն կկարոտեի Վանաձորը: Կուզեի շուտ հետ գալ: Ուզում եմ ասել՝ շատ բարդ կլիներ ինձ համար ուրիշ տեղ ապրելը:
-Ասենք՝ Եվրոպայի կամ Ամերիկայի որևէ քաղաք:
-Հա, հասկացար, չէ՞, ինձ:
-Համ էլ էդ քաղաքների տոնածառները կտեսնեիր: Բայց ինչքան էլ սիրուն, բարձր ու շքեղ լինեն, քո հարազատ քաղաքի տոնածառին չեն հասնի, չէ՞:
-Ախր, որ ասում են՝ հայրենիք … Հենց էդ է հայրենիքը. էն քաղաքը, որտեղ ծնվել ես, էն տունը, որտեղ ապրում ես: Հայրենիքը էն բակն է, էն դպրոցը, որտեղ ամբողջ կյանքդ է անցել: Նույնիսկ էն նստարանը, որի վրա ընկերներիդ հետ նստել ես: Ու նույնիսկ էն գլխավոր տոնածառը, որ տարին մի անգամ ես տեսնում: Այ, ինձ համար էդ է հայրենիքը:
-Ինչ ճիշտ բաներ ես ասում: Տեսնո՞ւմ ես. կամաց-կամաց սկսում ես մտքերդ փոխել, այսինքն՝ ինքդ քեզ:
-Ուրեմն, արդեն կսկսեմ հա՛մ քաղաքս ավելի շատ սիրել, հա՛մ փորձել իր համար ինչ-որ լավ բան անել: