«Ձեր ամենալավ տարիքն է, մի կռվեք, մի նեղացրեք իրար, մեծանաք` փոշմանելու եք, երանի եք տալու էս օրերին» և այսպես անթիվ բառերի շարան:

Վստահ եմ, յուրաքանչյուրդ լսել եք նման խոսքեր, ինչու ոչ, նաև խրատներ, բայց դրանք լոկ խոսքեր չէին, ուրիշ ձև էինք հասկանում, ուրիշ ձև էին ասում:

Այո, այո, ճիշտ հասկացաք, խոսքս դպրոցական, անհոգ, ուրախ, սիրառատ, ծիծաղաշատ օրերի մասին է , որ թվում էր, թե անվերջ է, բայց ցավոք, լոկ հիշողություններ ենք տանում մեզ հետ:

2016 թվականի սեպտեմբերի մեկն էր: Կարմրաթուշ, կապույտ, սպիտակ պուտիկավոր երկարափեշ զգեստով աղջնակ էի, ով կարծես նոր պետք է առաջին քայլերն աներ դպրոցում: Սակայն նույն ոգևորությամբ, նույն սրտի թրթիռով  ոտք դրեցի Բերդի պետական քոլեջ: Անծանոթ դեմքեր, նոր շրջապատ, նույնիսկ վախենում էի, թե այս ու՞ր եմ  ընկել, բայց չէի մտածի, որ այդ տարօրինակ էրեխեքը կդառնան լավագույն ընկերներս, տարօրինակ ուսուցիչները կդառնան լավագույն ուսուցիչներս: Իրոք, լավագույն տարիներս էին: Իրոք, լավագույն տարիներն են դպրոցական տարիները:

Այսօր հազարավոր դպրոցականների համար հնչեց վերջին զանգը, և ես նորից հիշեցի իմ դպրոցական տարիներն ու ուսուցիչներիս պատգամները.

«Սիրեք իրար, շատ սիրեք, ինչքան կարող եք, սիրուն գույներ, հիշողություններ վերցրեք, որ հասուն կյանքի բացվող դարպասներից այն կողմ ձեր ամենահավատարիմ  ընկերները կլինեն դժվար պահերին»:

Ու՞ր գնացին ծաղիկները,

Սուս քնած են հողի տակ։

Գարնան առաջին օրերն են։ Լուսամուտից այն կողմ մեղմ ժպտում է արևը, ծլվլում  են ծիտիկները։ Կարծես ինչ-որ բան դուրս է կանչում։ Քայլում եմ «խռոված» փողոցներով, ինչքան լայն ժպիտներ և թախծոտ, ցավով լցված, անփայլ աչքեր։ Իբրև գարուն է, բայց մի՞թե գարունը այսքան տխուր է լինում։ Արևն էլ կարծես նեղացած է, չի ժպտում, չի ջերմացնում այնպես, ինչպես առաջ էր։ Գիտե՞ք ինչից է, որովհետև երկրիս արևի փոխարեն Տղերքն են, երկրիս երկինքը Զինվորներով է լցված։ Իսկ գիտե՞ք, թե ինչի են նեղացած, որովհետև մեր հոգու գարունն է պակասում։

Զգացել ե՞ք, երբ մի լավ գործ ենք անում, սիրում հարգում միմյանց, լավ խոսքեր ասում, անգամ ձյան միջից ժպտում են մեզ արևները, երկինքն էլ ավելի է պայծառանում։ Շատ սեր ունեցեք ձեր սրտում, ժպտացեք միմյանց, ձեր օրը լցրեք միմիայն դրականով, մի կորցրեք ձեր հոգու գարունը։ Մի բուռ սեր, ժպիտներն էլ դեպ երկինք՝ Տղերքին ուղարկեք, թող նրանք էլ զգան և վայելեն գարնան առաջին օրը: Չէ՞ որ նրանք մեզ անվերջ գարուններ նվիրեցին, իսկ մենք իրենց հավերժություն ենք պարտք։ Թող միշտ գարուն լինի բոլորիս հոգիներում ու սրտերում։ Թող գարունը իր թարմ շնչով և իր գեղեցկությամբ ուրախություն պարգևի բոլորիս։

Երեք տարի առաջ, սեպտեմբերի 1: Նոր միջավայր, նոր մարդիկ, նոր ուսումնական հաստատություն` Բերդի պետական քոլեջ: Չէի մտածում, որ այն կդառնա շատ հոգեհարազատ մի վայր: Անծանոթ մարդիկ, ովքեր կարճ ժամանակում դարձան ամենալավ ընկերներս:

Քոլեջը գտնվում է Բերդ քաղաքից ոչ այդքան հեռու: Քոլեջում կարող են ուսանել ինչպես 12-ամյա կրթություն ստացած պատանիները, այնպես էլ 9-ամյա կրթություն ունեցողները: Ես նույնպես հաճախել եմ 9-ամյա կրթությունով` «Ֆինանսներ և վարկ» մասնագիտացմամբ, բացի այս, ունի նաև «Մարքեթինգ», «Տուրիզմ» բաժիններ:

Քոլեջի ամենամեծ խնդիրը շենքն է, որը կարիք ունի կապիտալ վերանորոգման: Ի տարբերություն շենքային պայմանների, ներսում այնքան ջերմ մթնոլորտ է, որ հաճախ չենք էլ նկատում: Քոլեջն ունի բազմապիսի առավելություններ: Մինչ իմ հասակակիցները սովորում են ավագ դպրոցում, ես ու իմ կուրսեցիները հասունության վկայականի հետ ձեռք ենք բերում նաև մասնագիտություն, և կարող ենք քոլեջից հետո աշխատել համապատասխան մասնագիտությամբ: Իսկ նրանք, ովքեր կցանկանան ուսումը շարունակել բուհում, ապա քոլեջն ավարտելուց հետո, բուհում ուսումը նույն մասնագիտությամբ շարունակելու դեպքում կարող են միանգամից 2-րդ կուրս հաճախել:

Հիշում եմ, երբ նոր էինք սկսել ուսումնական տարին, ամաչում էինք նույնիսկ բարևել միմյանց: Մեր կուրսի տղաները հիշում են, որ մենք` աղջիկներս, մեկ ամիս առանց խոսելու անշարժ, նույն դիրքով գալիս նստում էինք մինչ դասերի ավարտը: Իսկ հիմա երբ հիշում ենք, որ ընդհամենը մի քանի ամիս է մնացել ավարտելուն, տխրում ենք:

Քոլեջն ավարտելուց հետո յուրաքանչյուրս արդեն պլանավորել է իր անելիքը: Ես ցանկանում եմ ուսումս շարունակել բուհում նույն մասնագիտությամբ:

Տարիներ անց, համոզված եմ, կհավաքվենք միասին Բերդի պետական քոլեջի այս տարվա երրորդ կուրսեցիներով, կհիշենք մեր քոլեջական տարիները, և թե ով ինչ ճանապարհ ընտրեց: Վստահ եմ, որ բոլորը կնշեն այն կարևոր դերի մասին, որն ունեցավ մեր կյանքում քոլեջը:

Իմ հայրենի գյուղը` Ներքին Կարմիրաղբյուրը, գտնվում է Տավուշ գետի ձախ ափին, որտեղ էլ գտնվում է մի շատ հին եկեղեցի: Եկեղեցու մասին մի փոքր տեղեկություն կտամ ձեզ: Կառուցվել է XIX  դարի երկրորդ  կեսին` 1876 թվականին, որը հիմք է հանդիսացել գյուղի ընդլայնման համար: Եկեղեցու շրջակայքում
կա հին գերեզմանատուն, որտեղ հիմնականում հոգևորականներ են թաղված: Այսօր եկեղեցին պահպանվում է, բայց ցավոք սրտի, ոչ ամբողջությամբ: Պահպանվում է եկեղեցու շրջակայքում գտնվող հին գերեզմանատունը:
1990-ական  թվականներին հայ-ադրբեջանական ընդհարումների ժամանակ գյուղը ենթարկվեց հրետակոծության, որից անմասն չմնաց նաև գյուղի միակ եկեղեցին: Հրետակոծության ժամանակ արկի հարվածից մասնակի փլուզվել է գմբեթի որոշ մասը: Հետզհետե եկեղեցին ավելի մեծ իմաստ ստացավ, քանի որ խորհրդային աթեիստական ժամանակաշրջանից հետո մարդիկ ազատ էին Աստծուն պաշտելու, եկեղեցի հաճախելու հարցում:

Ցավոք սրտի, այսօր եկեղեցուց մնացել է մի փոքր աղոթատեղի: Գյուղացիները շարունակում են գալ, մոմ վառել և աղոթել:

Եկեղեցին շատ մեծ նշանակություն ունի գյուղի համար, այն գյուղի միակ աղոթատեղին է:

Հուսամ, կգտնվեն մարդիկ, որոնք կստանձնեն եկեղեցին վերանորոգելու կարևոր գործը: