Հարցազրույց խորագրի արխիվներ

Վերնաշենում

Բացվեց սովորական մի առավոտ, ու ես որոշեցի գնալ Վայոց ձորի մարզի Վերնաշեն գյուղի դպրոց: Հետաքրքիր էր իմանալ, թե երեխաներն ի՞նչ գրքեր են կարդում, ի՞նչ երազանքներ ու նպատակներ ունեն:

Հաճելի էր նաև հարցազրույց ունենալ դպրոցի տնօրեն ընկեր Հարությունյանի հետ:

-Դժվա՞ր է գյուղական դպրոցում տնօրեն լինելը:
-Ոչ միայն գյուղում, առհասարակ, դժվար է տնօրեն լինելը:

-Իսկ դասարաններում սովորող երեխաների քանակը մե՞ծ է:
-Ամբողջ դպրոցում կա 83 աշակերտ, իսկ դասարաններում աշակերտների քանակը 5-11 է:

-Ուսուցիչները գո՞հ են երեխաների սովորելու մակարդակից:

Լուսանկարը` Մարի Բաղդասարյանի

Լուսանկարը` Մարի Բաղդասարյանի

-Դե, միջինից բարձր մակարդակ ապահովում են: Ամեն դասարանում 1-2 գերազանց սովորող աշակերտ կա:

-Ի՞նչ խնդիրներ կան դպրոցում:
-Միայն ֆինանսական խնդիրներ կան:

-Իսկ երեխաների ծնողները օգնո՞ւմ են Ձեզ ինչ-որ հարցերում:
-Այո՛, շատ պատրաստակամ են և հիմնականում շատ են օգնում: Նաև ֆինանսական օգնություն են ցույց տալիս՝ կապված երեխաների սննդի հետ:

-Ի՞նչ միջոցառումներ են կազմակերպվում դպրոցում:
-Տոնական բոլոր օրերը նշվում են, և երեխաների ծնողներն էլ ամեն հարցում աջակցում են:

Լուսանկարը` Մարի Բաղդասարյանի

Լուսանկարը` Մարի Բաղդասարյանի

-Իսկ խմբակներ կա՞ն դպրոցում:
-Դպրոցում առաջ տարբեր խմբակներ են եղել, բայց հիմա միայն ֆիզիկայի ու շախմատի խմբակներն են մնացել:

Տնօրենի հետ զրույցս վերջացնելուց հետո ուսումասվարի` Կարինե Ստեփանյանի ուղեկցությամբ մտա 9-րդ, 11-րդ և 12-րդ դասարաններ: Դասարաններում էլ մի փոքր հարցազրույց ունեցա երեխաների հետ: Երբ հարցրի, թե ո՞ր առարկան են սիրում և ի՞նչ մասնագիտություն են ընտրել, Լիլիթն ասաց.

-Ես սիրում եմ կենսաբանություն առարկան և ընտրել եմ դեղագործի մասնագիտությունը:

Հայկուշիկն ասաց.
-Ես էլ ապագա տնտեսագետ եմ:

-Իսկ ընթերցասերներ կա՞ն դասարանում, և եթե այո, ո՞ր հեղինակների գրքերն եք կարդում:
-Կարդում ենք տարբեր գրքեր, բայց բոլորիս համար սիրելի է դարձել Պարույր Սևակի բանաստեղծությունների ժողովածուն:

-Իսկ տղանե՞րն ինչ մասնագիտություն են ընտրել:
-Մասնագիտությունը մի կողմ, առաջին հերթին մենք ցանկանում ենք ծառայել հայկական բանակում և պաշտպանել մեր հայրենիքը:
Այս խոսքերը ես լսեցի բոլոր տղաներից…

bella Araqelyan

Երբ որոշումը կայացվել է

Հարցազրույց բռնցքամարտիկ զարմիկիս` Մհեր Դավթյանի հետ

-Գիտեմ, որ զբաղվում ես բռնցքամարտով, որքա՞ն ժամանակ ես զբաղվում այդ սպորտաձևով և ի՞նչ մրցումների ես մասնակցել:

-Բռնցքամարտով զբաղվում եմ 10 տարեկանից: Մասնակցել եմ տարբեր մրցումների թե՛ Հայաստանում, թե՛ Հայաստանից դուրս:

-Բռնցքամարտով զբաղվելու որոշումը քո՞նն էր, թե՞ քեզ ինչ-որ մեկը ուղղություն է ցույց տվել:

-Հայրս նույնպես զբաղվել է այս մարզաձևով, և նրա խորհրդով սկսեցի մարզվել, իսկ որոշ ժամանակ հետո արդեն իմ ցանկությամբ:

-Բացի բռնցքամարտից ուրիշ ի՞նչ սպորտաձևով ես զբաղվում:

-Դեռևս այլ մարզաձևերով չեմ զբաղվում, ուշադրությունս միայն այս սպորտաձևին եմ հատկացրել:

-Այսքան ժամանակ ի՞նչ մրցումների ես մասնակցել:

-Հայաստանի առաջնությանն եմ մասնակցել, մարզային և միջազգային այլ մրցույթների:

-Ի՞նչ պարգևատրումներ ունես:

-Հիմնականում առաջին հորիզոնականում եմ եղել լավ մարզավիճակիս շնորհիվ:

-Ի՞նչ նշանակություն ունի սպորտը քո կյանքում:

-Չեմ կարող հոբի համարել, բռնցքամարտը ուղղակի իմ կյանքի ուղեկիցն է:

-Իսկ առաջիկայում ի՞նչ մրցույթների ես մասնակցելու:

-Հիմա պատրաստվում եմ մեծահասակների Հայաստանի առաջնությանը:

-Կարողանո՞ւմ ես համատեղել ուսումը և սպորտը:

-Փորձում եմ, բայց չի ստացվում: Հետ չեմ մնում դասերիցս, ուսուցիչներս էլ զիջում են:

-Կա՞ ինչ-որ մեկը, որ դեմ է քո այդ որոշմանը, որ պետք է բռնցքամարտիկ դառնաս:

-Այո, եղբայրս, բայց նկատելով իմ ջանասիրությունը, նա սկսեց ինձ ոգևորել:

Կուբիշ պապը

Հարցազրույցս վարել եմ մեր գյուղի` Լիճքի, միակ կոշկակար Սիրական պապիկի հետ, ով իր 10 երեխաներին մեծացրել է հենց կոշկակարի արհեստով:

-Պապ, քանի՞ տարեկան ես:

-Ես 75 տարեկան եմ, բալա ջան, ունեմ 10 երեխա, մեկ աղջիկս էլ մահացել է:

Լուսանկարը` Լիլիթ Խլղաթյանի

Լուսանկարը` Լիլիթ Խլղաթյանի

12 տարեկան էի, պատահական ոտքս սայթաքեց ու ընկա, դրանից հետո կյանքումս ամեն-ինչ փոխվեց: Ամեն օր հիվանդանոցներ, բայց այդպես էլ բժիշկները չկարողացան ոտքս բուժել: 12 տարեկանից կաղում եմ…

-Պապ, իսկ ո՞նց եղավ, որ որոշեցիր դառնալ կոշկակար:

-Երբ ընկա ու ոտքս վնասեցի,այլևս չկարողացա գնալ դպրոց, մինչև յոթերորդ դասարան գնացի ու վերջ: Հա, ինչ էի ասում: Ինձ կոշկակարություն սովորեցրել է պապս, իսկ դրանից հետո սովորել եմ Երևանում:

Էդքանից հետո էլ եկա գյուղ, ու դե տեսնում եք, էս «բուդկում» եմ այդ օրվանից գյուղում, ինձ բոլորը «Կուբիշ» են ասում:

-Պապ, ինչի՞ «Կուբիշ»:

-Հենց սկսեցի կոշիկներ պատրաստել, այդ ժամանակվանից սկսեցին Կուբիշ կոչել: Չեմ էլ հիշում, թե ով և ոնց ասեց, բայց գյուղում հիմա բոլորը ինձ այդպես են կոչում: Արդեն անսովոր է դարձել իսկական անունս լսելը:

-Կոշկակարի արհեստը շահավե՞տ գործ է:

-Չէ, երբեք կոշկակար չէի դառնա, եթե առողջ լինեի: Ոտքս, որ չցավեր, ավելի լավ գործ կանեի: Երկու տարի սովորել եմ կոշկակարություն և կարող էի իմ ձեռքով կոշիկներ պատրաստել, բայց ոտքս այդտեղ էլ խանգարեց, և այդ ծանր գործը չկարողացա անել:

-Պապ, իսկ հիմա կոշիկներ բերո՞ւմ են, որ վերանորոգես:

-Դե հա, կան, մեկ-մեկ բերում են: Դե, ստացած փողին էլ արաղ եմ առնում ու խմում: Սիրում եմ խմել:

-Լինո՞ւմ է, որ սարքում ես, ու փողը չեն տալիս:

-Հա լինում ա, շատերին եմ կոշիկ կարել ու գնացել են, ու այդպես էլ փողը չեն տվել: Բայց չեմ նեղվում. երևի հնարավորություն չունեն, որ չեն տալիս…

-Իսկ ամեն կոշիկի համար որքա՞ն գումար եք վերցնում:

-Դե, նայած կոշիկ ու նայած, թե ում կոշիկն է:

Լուսանկարը` Լիլիթ Խլղաթյանի

Լուսանկարը` Լիլիթ Խլղաթյանի

-Այսի՞նքն, պապ:

-Հարուստից շատ եմ փող վերցնում` աղքատ, չունևոր մարդուց` քիչ: Բայց, բալա ջան, աղքատ մարդը ավելի առատաձեռն ա, քան հարուստը: Լինում ա ժամանակ, որ աղքատը վճարումը սպասվածից ավելի շատ ա անում: Հարուստներ էլ կան, որ չեն էլ ուզում լսել վճարելու մասին:

Ամեն դեպքում իմ աշխատանքն է, ու սիրով եմ անում:

-Լավ, պապ ջան, մենք գնանք, արդեն ուշ է, քեզ էլ առողջություն:

-Հաջողություն, բալա ջան, առողջությունը ձեզ լինի: Դուք եք մեր սերունդը, մեր ապագան: Ես` ի՞նչ. արդեն բիձա մարդ եմ:

Լուսանկարը` Լիլիթ Խլղաթյանի

Լուսանկարը` Լիլիթ Խլղաթյանի

Մի քանի խոսք էլ ասեմ հենց Կուբիշ պապի մասին: Նա շատ բարի և ժպտերես մարդ է, և ես մեծ ուրախությամբ անցկացրեցի այս հարցազրույցը:

Milena Sedrakyan

Գոռը

Ոչ շատ երկար դադարից հետո ձեզ հետ նորից ես եմ` Միլենան:

Այս անգամ ձեզ պատմելու եմ մի պատանու մասին, ով չնայած իր տարիքին` այնքան բան է անում, որ չափահաս մարդը անգամ չէր կարողանա:

Գիտեմ, գիտեմ միանգամից մտքներիդ եկավ մի պատանի, ով ամբողջ օրը դաշտերում է, բայց ոչ, այստեղ լրիվ հակառակն է:

Մի զայրացեք, չեմ ձգձգում, պատմում եմ:

Պամությանս հերոսը Գոռն է ,Գոռը հորաքրոջս միջնեկ որդին է, 15 տարեկան է, ապրում է Երևանում: Երազանքներ շատ ունի, և աշխատում է, որ դրանք իրագործվեն:
Բացի այն, որ սովորում է ավագ դպրոցում, նվագում է ակուստիկ կիթառ, հարվածային գործիքներ, դաշնամուր, երաժշտություն է հավաքում, ստեղծում, ստեղծագործում, լուսանկարում է, ցանկանում է դառնալ օպերատոր:

Գոռը նաև դերասան է. խաղացել է ներկայացումներում: Նա այնքան բնական կարող է ձևացել մի բան, որ չհավատալ պարզապես չի ստացվի:

Ինձ շատ է օգնում, կարելի է ասել, իմ «շտապ օգնությունն» է, մի հարց, և զանգ Գոռին:

-Գոռ, ինչպե՞ս նկարեմ, որ լույսը հետևից ընկնի:

-Գոռ, ֆիլմի գաղափար ունեմ, կօգնե՞ս` նկարենք:

-Գոռ, մի երկու գեղեցիկ նկար եմ ուզում, տեսախցիկդ բեր, լուսանկարի, հա՞:

Լուսանկարը` Միլենա Սեդրակյանի

Լուսանկարը` Միլենա Սեդրակյանի

Եվ ես շատ շնորհակալ եմ նրան, առանց նրա ես կյանքում չէի սիրի լուսանկարչությունը:

-Գոռ, իսկ ինչպե՞ս սկեցիր նվագել կիթառ, պատմիր այդ մասին:

-Դեռ մակուց, երազել եմ նվագել այդ գործիքը, բոլոր իմ տարիքի տղաները երազում էին դառնալ տիեզերագնաց կամ ոստիկան, բայց ես երբ առաջին անգամ տեսա մեծ եղբորս ձեռքին բաս կիթառը, իմ մեջ ցանկություն առաջացավ կիթառ սովորել:

-Քանի՞ է տարի է, ինչ կիթառ ես նվագում:

-Արդեն երկու տարուց ավելի է, ինչ կիթառ եմ նվագում: Սկզբում շատ դժվար էր, նույնիսկ այնքան, որ մի պահ հույսս լիովին կորցրել էի, էլ չէի ուզում նվագել, սակայն իմ մեջ ուժ գտա և որոշեցի շարունակել:

-Ո՞վ է քո սիրած կիթառահարը:

-Ունեմ երկու շատ սիրելի կիթառահար, որոնցից մեկը իմ ուսուցիչն է` Գարեգին Ամյանը, իսկ եթե վերցնենք համաշխարհային մասշտաբով, շատ եմ սիրում Էնդի Մքքիին:

-Ես գիտեմ, որ դու դաշնամուր նվագել սովորել ես ինքնուրույն:

-Մի անգամ, երբ հայրս երգչախմբի դասեր էր անցկացնում, իմ ամենասիրած երգերից մեկը նվագեց, ես շատ էի տպավորվել և որոշեցի այդ գործիքն էլ դարձնել իմը: Մենք տանը ունեինք էլեկտրադաշնամուր, ես սկսեցի անել իմ առաջին քայլերը մենակ, քանի որ հայրս չափազանց զբաղված էր: Սկզբում չէր ստացվում, բայց հույսս չէի կորցնում և զգացի, որ ամեն ինչ կախված է իմ աշխատասիրությունից, և ամբողջ օրը նվագում էի ու չէի հոգնում:  Այնուհետև հայրս տեսնելով իմ մեջ ձգտումը, կարողացավ ինձ ժամանակ հատկացնել և որոշ բաներ սովորեցրեց: Եվ ես շատ ոգևորված արեցի իմ առաջին գործիքավորումը: Դա Սթինգի “Shape of my heart”-ն էր: Նվագում էր իմ եղբայրը` Մարգար Մկրտչյանը բաս կիթառ և իմ հորեղբոր տղան` Նարեկը` հարվածային գործիքներ:

-Գիտեմ, որ ինքդ էլ ունես գրած մեղեդիներ, դրանց ստեղծման պատմությունն էլ պատմիր:

-Ես ունեմ մեղեդիներ, որոնք ինքս եմ գրել, և դրա համար ես միայն շնորհակալ եմ Աստծուց, և երբեք չեմ հպարտանում դրանցով:

-Իսկ ի՞նչ  կպատմես հարվածային գործիքեր նվագելուդ մասին:

-Հորս խորհուրդն ընդունելով, որոշեցի նաև նվագել հարվածային գործիք, որը կլիներ իմ հիմնական գործիքը: Իսկ այժմ ընդունվել եմ Ջազի և էստրադային պետական քոլեջի հարվածային գործիքների բաժինը:

-Իսկ ինչպե՞ս  սկսեցիր լուսանկարել:

-Մեկ տարի առաջ ծնողներիս հետ մտածում էինք իմ մասնագիտության մասին, և նրանք ինձ խորհուրդ տվեցին դառնալ օպերատոր, որը ինձ անչափ համապատասխան էր և դուր էր գալիս: Հիմա լուսանկարում եմ և փորձում հմտանալ այդ մասնագիտության մեջ:

taguhi mlqeyan

Որդու վերադարձը

Սովորական լուսաբաց էր, բայց մի տեսակ անհանգստություն կար մեջս, չգիտեմ` ինչից էր։ Ես ամեն կերպ ցանկանում էի չարտահայտել, սակայն միևնույնն է, չէր ստացվում։ Եվ անհանգստությունս կրկնապատկվեց այն ժամանակ, երբ լսեցի տատիկիս լացի ձայնը, որը գալիս էր մեր բակից։ Նա բարձր լացում էր, իսկ ես չէի հասկանում, թե ինչ էր կատարվում բակում։ 

Միանգամից դուրս թռա տանից և ի՞նչ տեսնեմ, հորեղբայրս էր եկել, որը յոթ տարի է` իր ընտանիքի հետ բնակվում էր Ռուսաստանի Դաշնությունում։ Հորեղբայրս՝ Վաչագան Մլքեյանը, եկել էր Հայաստան՝ մեզ ոչինչ չասելով: Մենք շատ զարմացանք, երբ տեսանք նրան։ Տատիկս չէր կարողանում զսպել հուզմունքը, այդ պատճառով բարձրաձայն լացում էր:

-Տատիկ, խնդրում եմ հանգստացի և ասա տեսնեմ, արդյո՞ք դու գիտեիր, որ որդիդ Հայաստան է գալիս այսօր առավոտյան։

-Իհարկե չգիտեի, տղաս ինձ անակնկալ մատուցեց՝ Հայաստան գալով։ Չեմ կարող բառերով բացատրել ու նկարագրել իմ զգացմունքները, դա պետք է զգալ` ինձ հասկանալու համար:

-Իսկ տատ, ինչքա՞ն էիր կարոտել քո որդուն և ինչքա՞ն ժամանակ է հարկավոր այդ կարոտը առնելու համար։

-Կարոտը այնպիսի բան է, որ չափ ու սահման չունի, չես կարող ասել, թե ինչքան ես կարոտել: Դե դու պատկերացրու յոթ տարի չտեսնես որդուդ, և անակնկալ ձևով հայտնվի դիմացդ։ Ժամանակ, ի՞նչ ժամանակի մասին կարող է խոսք լինել, ինչքան էլ ժամանակ տան` կարոտը առնելու համար, մեկ է, ծնողը միշտ կարոտում է իր զավակներին, անգամ եթե իր կողքին լինեն։

Եվ ես, տեսնելով տատիկիս թաց աչքերը, չշարունակեցի նրան հարցեր տալ: Ամբողջ օրվա ընթացքում հետևում էի նրան և տեսնում էի, թե ինչքան երջանիկ է իմ տատը։

Բայց օրը դեռ ավարտված չէր, առջևում մեզ աշխատանքով լի օր էր սպասվում։ Եվ, ահա, արդեն երեկո էր, խառնաշփոթ էր տիրում մեր տանը։ Շատ հյուրեր ունեինք, որովհետև հորեղբորս գալու կապակցությամբ գառ էինք մորթել, «մատաղ» էինք արել։ Եվ այդ իրարանցման մեջ ես միայն ուշադրությունս սևեռել էի տատիկիս վրա և զգացի, որ նրա երջանկությանը չափ ու սահման չկա: Մենք բոլորս երջանիկ էինք։ Բոլոր գավաթները ծփում էին, կենացները գնալով քաղցրանում, ամենուրեք տիրում էին գեղեցիկ ժպիտները, ջերմ-ջերմ խոսքերը, մի խոսքով, ամեն ինչ հիասքանչ էր։ Հավաքվածներն այնքան էին տարվել քաղցր զրույցով, որ չնկատեցինք, թե ինչպես դարձավ ուշ գիշեր։ Մարդիկ կամաց-կամաց սկսեցին միմյանց հաջողություն մաղթել և խմել վերջին բաժակը, որը իր բարեմաղթանքով ու կենացով ծաղկեցրեց տատիկս.

-Ցանկանում եմ բոլոր ծնողներին, ովքեր օտարության մեջ ապրող զավակներ ունեն, թող ապրեն այս ուրախ պահը, թող նրանց զավակներն էլ գան տուն: Այս վերջին բաժակով ուզում եմ խմել օտարության մեջ գտնվող բոլոր զավակների ու նրանց վերադարձին անհամբերությամբ սպասող ծնողների կենացը: Խմենք, թող անուշ լինի:

Gayane Avagyan

Էլլայի առաջին գրական փորձերը

Նայիր շուրջդ: Վստահ եմ քո կողքին էլ կան շատ տաղանդավոր մարդիկ, բայց նրանց մասին քչերը գիտեն: Այդպիսի մի աղջնակի հետ եմ ուզում ձեզ ծանոթացնել:

Հարցազրույց վերցրեցի Էլլա Մնացականյանից, ով տասնվեց տարեկան է, ստեղծագործում է ու արդեն հրատարակված գիրք ունի: 

 -Բարև Էլլա, կպատմե՞ս քո մասին: 

-Մի փոքր… Գուցե մի փոքր չստացվի, ոչի՞նչ… Առհասարակ այնքան բան եմ սիրում անել, որ ազատ ժամանակս էլ չի հերիքում: Սիրում եմ գեղարվեստական գրականություն ընթերցել, երաժշտություն լսել, թատրոնի հանդեպ հետաքրքրությունս փորձում եմ բավարարել` ներկայացումներում խաղալով, կամ ներկայացումներ դիտելով, ասմունքում եմ և, իհարկե, ստեղծագործում:

-Ասացիր, որ ստեղծագործում ես: Քանի՞ տարեկան էիր, երբ վերցրեցիր գրիչդ ու սկսեցիր մտքերդ հանձնել թղթին: 

-Հիշում եմ, որ մինչև դպրոց գնալս արդեն կարողանում էի նախադասություններ գրել: Իսկ առաջին «լուրջ» գրական փորձերս երրորդ-չորրորդ դասարանում սկսեցի անել` գրելով փոքրիկ քառատողեր: Առաջին անգամ մանկապատանեկան թերթերից մեկում տպագրվեց գարնան մասին բանաստեղծություններից մեկը, այդ ժամանակ տասը տարեկան էի:

-Արդեն հրատարակված գիրք ունես: Ինչի՞ մասին է գիրքը , և ինչո՞ւ որոշեցիր հենց այդ ստեղծագործությունը տպագրել: 

-Գրքի գաղափարը դեռ մի քանի տարի առաջ էր պտտվում գլխումս: Այն ժամանակ սկսեցի գրել, սակայն որոշ ժամանակ դադար տվեցի: Այս տարվա սկզբին նոր մեջս համարձակություն գտա վերսկսելու աշխատանքս: Կարելի է ասել, որ գլխիվայր շրջեցի առաջին տարբերակը: Գրքում ներկայացված է սիրային պատմվածք` հետաքրքրաշարժ ընթացքով և շրջադարձերով: Դեռ տարիներ առաջ այս պատմությունն էր պտտվում մտքումս` չափազանց հարազատ էր դարձել ինձ, դրա համար որոշեցի հենց սա տպագրել:

-Իսկ ինչպիսի՞ ն էր ծնողներիդ և հարազատներիդ արձագանքը, երբ նրանց ասացիր`պետք է գիրքս տպագրեմ:

-Անկեղծ ասած` ոչ ծնողներս, ոչ էլ ընկերներս չգիտեին պատմվածքիս մասին, գաղտնիք էր: Հետո, երբ տպագրեցի, էջերը բերեցի տուն: Տանից դուրս եկա, էջերը թողնելով սեղանին, երբ վերադարձա` պապիկս արդեն կարդացել, վերջացրել էր: Անկախ իմ կամքից պապիկս իմ առաջին ընթերցողը դարձավ: Երբ իր կարծիքը հարցրի, ասաց` լավն էր: Դա արդեն ոգևորիչ էր ինձ համար: Ծնողներս էլ հավանեցին և հենց նրանք էլ առաջարկեցին տպագրել` գրքի տեսքով: Դե~, ես ամաչում էի առաջարկել, որ տպագրենք, կամ էլ ով գիտի, վախենում էի քննադատություններից:

-Ովքե՞ր են Էլլայի ընթերցողները: Արդյո՞ք խորհուրդներ տալիս են:

-Էլլայի ընթերցողները… Հըմ, հիմնականում չեն կարդում, կարդում են ամենամտերիմ ընկերներն ու ընտանիքի անդամները: Պիտի նշեմ, որ հավանում են, իսկ խորհուրդներ չեն տալիս:

-Կհիշե՞ ս ինչ-որ հետաքրքիր դեպք` կապված քո ստեղծագործական աշխատանքի հետ:

-Հիշում եմ, երբ համակարգչով խմբագրում էի առաջին գիրքս` «Նամակ» պատմվածքը, հանկարծակի ներս մտավ ընտանիքիս անդամներից մեկը, և ես միանգամից փակեցի համակարգչի պատուհանը: Նրա հարցին, թե այդ ինչ էիր անում, որ խառնվեցիր իրար, այդպես էլ չպատասխանեցի: Դե~, հասկանում եք` իմ փոքրիկ գաղտնիքն էր…

-Ի՞նչ պլաններ ունես ապագայում: Արդյո՞ք մենք հետագայում լսելու ենք Էլլա Մնացականյանի մասին:

-Ինչպես ասում են` դժվարն առաջինն է: Աստծու կամոք, կարծում եմ, որ շուտով կլսեք իմ անունը: Առաջին իսկ հաջողության դեպքում անպայման կկիսվեմ ձեզ հետ:

ofelya hovhannisyan

Երբ տերևները թափվեն

Հարցազրույց հայրիկիս՝ Ժորիկ Հովհաննիսյանի հետ

Շուտով կգա իմ ամենասիրած եղանակը՝ ձմեռը: Ես շատ եմ սիրում տարվա այս եղանակը, քանի որ այն անմիջականորեն կապված է իմ հայրիկի հետ: Հայրիկս արդեն երկար ժամանակ է, ինչ մեկնում է Մոսկվա՝ արտագնա աշխատանքի, և ես միայն ձմռանը կարող եմ տեսնել նրան: Երբ  ես փոքր էի, մայրիկս ինձ ասում էր, որ երբ աշուն գա,  ծառերի տերևները դեղնեն և ընկնեն ծառից, և երբ առաջին ձյունը գա, հայրիկը կգա: Եվ ես հետևում էի, թե ինչպես են ծառերի  տերևները դեղնում և ընկնում ծառից, բայց միշտ ծառի վրա մի քանի տերև մնում էին, և ես դրանից շատ էի բարկանում: Հետո ձյուն էր գալիս. ես ուրախությունից  ցատկոտում էի և ուրախությունս տատիկիս հետ կիսում: Սակայն դեռ չհասցրած կարոտս առնել՝ հայրիկս նորից գնում էր, և ես կրկին պետք է սպասեի, որ այդ ձյունը հալվեր, հաջորդ ձյունը գար…

Իսկ հայրիկիս հետ այս անգամ ես որոշեցի զրուցել ոչ մանկական թեմաներից:

-Հայրիկ, ինչպե՞ս որոշեցիր ընտրել քո մասնագիտությունը:

-Շատ փոքր տարիքում՝ մոտավորապես երևի 5 տարեկան էի, անընդհատ հեռուստացույցով նայում էի հայտնի նկարիչների կտավներ, որոնք ինձ շատ էին դուր գալիս, այդպես ես որոշեցի զբաղվել նկարչությամբ:

Մեր գյուղում կար մի վայր, որտեղ ես օրվա մեծ մասն էի անցկացնում: Այդ վայրը մենք, անվանում էինք «Խաչեր», քանի որ այնտեղ կան շատ գեղեցիկ խաչքարեր: Ես այնտեղ նստում էի մի մեծ քարի վրա և սկսում էի նկարել այդ խաչքարերը: Սկզբում այդքան էլ լավ չէր ստացվում, բայց հետագայում, կարելի է ասել, որ ես կատարելագործվեցի:

-Ի՞նչ ես ավելի շատ սիրում նկարել:

-Ես շատ եմ սիրում բնություն նկարել: Ծառեր, բույսեր, կենդանիներ և այլն: Սակայն չեմ կարողանում մարդկանց նկարել, քանի որ իմ պատկերացումներում նրանք այդքան էլ լավ չեն ստացվում:

-Իսկ բացի նկարչությունից էլ ինչո՞վ ես սիրում զբաղվել:

-Բացի նկարչությունից ինձ հատաքրքրում է դիզայներությունը: Շատ հետաքրքիր է, երբ որոշում ես, թե սենյակում ի՞նչ տեղ կարող է զբաղեցնել  այս կամ այն իրը:

-Ինչո՞ւ չշարունակեցիր քո մասնագիտությամբ:

-Դե~, երկար ժամանակ աչքաթող անելով իմ սիրած զբաղմունքը, մատնվեցի անգործության: Այստեղ աշխատանք չգտնելու պատճառով ստիպված եղա մեկնել արտասահման և հիմա շինարարությամբ եմ զբաղվում: Ես կարողանում եմ շատ գեղեցիկ շենքեր, կառույցներ, տներ վերանորոգել:

-Իսկ ամբողջ տարվա ընթացքում քանի՞ անգամ ես Հայաստան վերադառնում:

-Ցավոք սրտի, ես միայն ձմռանն եմ գործերս վերջացնում և, հետևաբար, միայն ձմռանն եմ գալիս Հայաստան:

-Իսկ օտարության մեջ գտնվելով՝ ի՞նչ դժվարություններ ես հաղթահարում:

-Իրականում շինարարի գործը այդքան էլ հեշտ չի, բայց իմ ամենամեծ դժվարությունը հարազատներիցս և երեխաներիցս հեռու գտնվելու փաստն է:

-Իսկ ինչպե՞ս են նրանք համակերպվում:

-Անկեղծ ասած, մեր բաժանումները շատ դժվար են լինում, բայց հիմա նրանք արդեն մեծ են և հասկանում են իմ գործի բնույթը:

-Իսկ ի՞նչ ես կարծում, նկարչությամբ զբաղվող մարդիկ մեծ եկամուտ ունենո՞ւմ են:

-Մեր երկրում մի փոքր դժվար է ապրելը, դրա համար մարդիկ հիմա ավելի շահութաբեր գործ են փնտրում:

-Ի՞նչ խորհուրդ կտաս երիտասարդությանը մասնագիտության ընտրության հարցում:

-Ամեն մարդ պետք է նպատակ ունենա և ընտրի իրեն հոգեհարազատ մասնագիտություն` հաշվի առնելով իր նախասիրությունները և հմտություները: Պետք է լսի իր սրտի ձայնը և գնա իր երազանքի հետևից:

Հիմա արդեն շատ մեծ եմ և հասկանում եմ, որ երբ հայրիկս գործերը վերջացնի, այն ժամանակ էլ կգա… Թեև մինչև հիմա սպասում եմ տերևների դեղնելուն, թափվելուն և ձյան գալուն: Ահա այդ պահերը կրկին մոտենում են, և շատ քիչ է մնացել: Բայց  ես այս անգամ չեմ ուզում մտածել հայրիկիս գնալու մասին, այլ ուզում եմ մտածել, թե ինչպես ամբողջ ընտանիքով պետք է նշենք Ամանորը…

seda mkhitaryan

Քույրս ուսանող է

Որոշեցի հարցազրույց վերցնել քրոջիցս, ով արդեն երեք տարի է` ուսանող է, սովորում է Վանաձորի պետական մանկավարժական համալսարանի հայոց լեզու և գրականության բաժնում։

-Թագուհի, ինչո՞ւ ես ընտրել այս մասնագիտությունը։

-Ամենասկզբից ցանկանում էի դառնալ լրագրող, սակայն ինչ-ինչ հանգամանքներ ստիպեցին ինձ փոխել ծրագրերս։ Այդ իսկ պատճառով ընտրեցի ներկայիս մասնագիտությունը, քանի որ կա հնարավոր աշխատատեղ։

-Իսկ ի՞նչ հանգամանքներ փոխեցին ծրագրերդ։

-Ի դժբախտություն ինձ, այն ուսումնական տարում, երբ ես դիմորդ էի, Վանաձորի պետական համալսարանում փակվեց լրագրության բաժինը, իսկ ես չցանկացա ուսումս շարունակել Երևանի բուհերում, քանի որ գյուղական ոչ մի ընտանիք չի կարող իրեն թույլ տալ ուսանող պահել Երևանում։

-Փաստորեն պատճառները միայն ֆինանսակա՞ն էին։

-Ոչ միայն, ես որպես լոռեցի երիտասարդ ինձ չէի տեսնում և հիմա էլ չեմ տեսնում երևանյան միջավայրում, որտեղ ըստ իս, մարդկային որակները բավականին այլ են։

-Քաղաքում ապրելը, նոր միջավայրը արդյո՞ք առաջացրին դժվարություններ կամ խնդիրներ, մի փոքր պատմիր այդ մասին։

-Հիմնականում լուրջ խնդիրներ չեմ ունեցել, քանի որ դպրոցական տարիներին եղել եմ ակտիվ, շփվող և հաճախ եմ դուրս եկել գյուղից, շփվել տարբեր մարդկանց հետ։ Դա ինձ հետագայում շատ օգնեց` հեշտ ծանոթանալ կուրսընկերներիս հետ, հարմարվել նոր միջավայրին ու պայմաններին։

-Կհիշե՞ս որևէ դեպք, երբ ասենք, խառնել ես երթուղայինը կամ իջել սխալ կանգառում։

-Դժվարն առաջին մեկ ամիսն էր։ Մի անգամ (ծիծաղում է) նստել էի սխալ երթուղային և անիմաստ ծախսեցի հարյուր դրամ։ Մի անգամ էլ դասից ուշացա լսարանի փնտրտուքի պատճառով, սրանք դեռ ոչինչ: Երբեմն լինում են այնպիսի դեպքեր, երբ քեզ վատ ես զգում՝ օրինակ, երբ դաս պատմելդ ընդհատում են սխալ շեշտադրությամբ (լոռեցու շեշտադրությամբ) խոսելու պատճառով։

-Ասում են, որ ուսանողական կյանքն ամենահետաքրքիր ժամանակահատվածն է, ի՞նչ կասես այս մասին։

-Իմ բախտը շատ է բերել։ Հայտնվել եմ մի կուրսում, որի ներկայացուցիչների մեծ մասի մտածելակերպը համընկնում է իմի հետ։ Յուրաքանչյուրս մի առանձին անհատականություն ենք, սակայն միևնույն ժամանակ, մի մեծ և ուժեղ թիմ։ Բացի այն, որ ապրելով քաղաքում, ազատ ժամանակս անցնում է բավական հագեցած, ուսանողական կյանք կոչվածի շնորհիվ ես ձեռք եմ բերել ոչ թե կուրսընկերներ, այլ իրական ու լավ ընկերներ։

-Որպես ապագա ուսանող, ի՞նչ խորհուրդ կտաս ինձ։

-Խորհուրդ կտամ լինես ակտիվ, երբեք չընկճվես,մտածես որ վաղն ամեն ինչ լավ կլինի, ու ամեն ինչ անես այդ լավի համար, և ամենակարևորը, առաջին անգամ դաս պատասխանելիս աշխատես խոսել ճիշտ շեշտադրությամբ։

Ընթերցանության օր

Ցուրտ, բուխարի, ականջակալներ, հանգիստ երաժշտություն և գիրք՝ վերջին տասնամյակում մոռացված մի իր կամ պարզապես հասկացություն:

21-րդ դարում քչերն են գրադարակից վերցնելով գիրքը՝ ընկղմվում բազկաթոռի վրա՝ բուխարու կողքին, «ընկնում» գրքի վրա և ըմբոշխնում փոշոտ թերթերի հոտն ու տողերի տակ թաքնված իմաստը:
Այսօր, երբ գիրք էի կարդում՝ բուխարու տաքությունից կարմրած, մտքումս մի հարց ծագեց. ինչքա՞ն կարևոր են գրքերը մեզ համար: Եվ միանգամից դրան հետևեց պատասխանը. դրանք մեզ օգնում են խոսել ճարտար, զարգացնում են բազմակողմանի և, առհասարակ, այն հաճույք է պատճառում: Գիտեի, որ հարցիս պատասխանը կստանամ նաև տատիցս: Այդ պատճառով էլ վեր կացա տեղիցս ու գնացի նրանից փոքրիկ հարցազրույց վերցնելու:

Լուսանկարը` Ստելլա Ավետիքյանի

Լուսանկարը` Ստելլա Ավետիքյանի

Մինչ այն ներկայացնելը ասեմ, որ երկու տատերս էլ բանիմաց ու կարդացած մարդիկ են: Մորական տատս լավ է ռուսերենից, իսկ հորականը՝ մաթեմատիկայից: Տատս՝ լինելով մաթեմատիկայի նախկին ուսուցչուհի, նաև գրքասեր ու «գրքապաշտ» տիկին է: Նա կարևորում է գրքերի առկայությունը մարդու կյանքում: Իսկ հիմա հարցազրույցից մի հատված:

Աջաջին հարցս.

 -Տա՛տ, ինչպե՞ս դարձար գրքասեր:

-Տանը 4 երեխա էինք: Մայրս միշտ քնելուց առաջ մեզ համար հեքիաթ էր կարդում, և մենք, քննարկելով այն, գտնում էինք չար ու բարի հերոսներին: Ես տան մեծն էի և երբ փոքր ինչ մեծացա, արդեն ես էի կարդում հեքիաթներ քրոջս ու եղբայրներիս համար: Սկզբում այն ինձ համար պարտավորություն էր, բայց հետո դարձավ հաճույք և, նույնիսկ, առօրյայիս անբաժան մասը: Այսպես դարձա գրքասեր:

-Իսկ ո՞ր ժանրն ես սիրում:

-Նախընտրում եմ կենսագրական ու դեդեկտիվ ժանրերը: Քանի որ հետաքրքրված եմ մեծ մարդկանց կյանքով, նշածս ժանրերը ավելի են գերում ինձ:

-Տատ ջան,իսկ երբևէ եղե՞լ է, որ խառնես իրականությունն ու գիրքը:

-Երբ կարդում էի «Խաչուղիներ» գիրքը, ինձ թվում էր, թե ես եմ ապրում ժայռի ծայրին՝ վրանի մեջ:

 -Լավ, իսկ որևէ հերոս կա՞, որ քեզ ես նմանեցնում: 

-Ամեն հերոսից ինչ-որ բանով նմանեցնում եմ ինձ, բայց հստակ որևէ հերոս չկա, որ ամբողջությամբ նմանեցնեմ:

 -Իսկ ինչքա՞ն կարևոր են գրքերը մեր կյանքում: 

-Դրանք, բացի գիտելիքից, զարգացնում են բազմակողմանի ու օգնում են կյանքում կողմնորոշվել: Օրինակ, երբ գրքում ներկայացված որևէ դեպք կյանքում պատահի, գրքից օգտվելով ճիշտ կկողմնորոշվեք՝ իհարկե, եթե ճիշտ եք համարում այն: Ես պարզապես կասեմ, որ կարդաք շա՜տ, ինչ-որ կընկնի ձեռքի տակ, և իմացեք, որ կշահեք:

Դե, վերջ: Ես՝տատիս խորհրդին հետևելով, գնամ շարունակեմ գիրք կարդալս, դու՛ք էլ գնացեք, մի բան վերցրեք ու կարդացեք: Մանավանդ այսօր կիրակի է:

Սերը տաղանդ է ծնում

Պատանեկան սերը ստիպեց նրան կյանքին նայել այլ աչքերով: Երգեր ու բանաստեղծություններ գրել, որում արտացոլված են իր երազանքներն ու ապրումները:

Արսեն Սարդարյանը Երևանի պետական համալսարանի միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետի ուսանող է: Սիրում է իր ընտրած մասնագիտությունը, բայց երգարվեստն ավելի շատ է սիրում և ընտրության դեպքում պատրաստ է նույնիսկ փոխել մասնագիտությունը: Ասում է.

-Երգը, կարծես, քեզանից չհեռանալու միջոց լինի:

Առաջին երգը, որը կոչվում է «Որոնում», գրել է 16 տարեկանում: Այդ շրջանում իր ստեղծագործող ընկերների հետ համերգներ է ունեցել մարզերում և զորամասերում: Ծառայության ընթացքում գրել է նաև մի շարք բանաստեղծություններ, որոնցից ամենասիրելին «Չդարձար ընկեր, չդարձար օտարն» է: «Որոնումը» իր հեղինակած միակ երգը չէ: Չնայած նա դեռ 21 տարեկան է, բայց արդեն 8 երգի հեղինակ է: Ապագայից խոսելիս Արսենն ասում է, որ շարունակելու է ստեղծագործել ու երգեր գրել: Ուզում է, որ մարդիկ իր երգերում գտնեն իրենց: Ինքն էլ հենց էդպես է ստեղծագործում. երգերում տեղ են գտնում դրվագներ իր կյանքից: Սերը մղիչ ուժ է հանդիսանում ստեղծագործելիս: Ասում է, երբ սիրահարված է լինում, շատ խենթությունների է գնում: Մի անգամ, երբ սիրահարված էր, ծնվեց հետագայում իր համար ամենասիրելին դարձած երգը:

-Որոշեցի խորամանկել ու մանկական գլխարկ գնեցի բաժնից, որտեղ խորհրդատու էր աշխատում սիրածս աղջիկը: Բայց, ցավոք, հանդիպումը չստացվեց:

Հանդիպումը չստացվեց, բայց ծնվեց մի գեղեցիկ երգ, որը կոչվեց «Մանկական գլխարկ»: Բոլորովին վերջերս էլ ունկնդիր եղանք նրա «Միթե» երգին:

-Արդեն հինգ ամիս կլինի, ինչ չեմ ստեղծագործում: Երևի սիրահարվել է պետք,- ծիծաղելով ասաց Արսենը: