Հիմա մի քիչ հետ գնամ:

-5, 4, 3, 2, 1 … Շնորհավոր Ամանոր,- գոչում էին տանեցիներս անցյալ նոր տարվա գիշերը:

Բոլորը վերցրել էին իրենց հեռախոսները և զանգում էին մեր մնացած բարեկամներին և շնորհավորում էին:

Ես… Իսկ ես աչքերս ամուր փակել էի և երազանք էի պահում: Այն երազանքներիցս, որ իսկապես ինձ համար դարձել էր բաղձալի. «Տե՜ր, երանի այս տարի մեր գյուղի դպրոցում պարի խմբակ բացվի»: Գուցե մեր երեխաներից մեկի հոգում թաքնված է հենց պարի տաղանդը, բայց հնարավորություն չկա դրսևորելու ու զարգացնելու: Եթե չեք հիշում, ասեմ, որ ես ապրում եմ Սյունիքի մարզի Գորայք փոքրիկ գյուղում:

Այս երազանքս տարբերվում է այն մյուս երազանքներիցս, որ ամեն ամանորյա գիշեր պահում էի: Այս տարի ինքս ինձ ասացի. եթե այս տարի չլինի, ապա մյուս տարի այլևս չեմ պահելու: Այդ երազանքը անկախ ինձանից այնքան սրտանց էի պահում, որ նույնիսկ պահելու պահին ժպտում էի:

Տոներն անցան: Որ ճիշտ ասեմ, նույնիսկ մոռացել էի, թե ինչ երազանք եմ պահել: Ամանորյա տոների հետ մեկ տեղ ավարտվեցին նաև ձմեռային արձակուրդները (Սակայն հիշում եք, որ մի ամիս մնացել ենք տանը): Երկու շաբաթ հետո հանրահաշվիս ուսուցչուհին դասի ժամանակ մեզ ասաց, որ կարող է պարուսույց գա, և մեր դպրոցում պարի խմբակ բացվի: Անկեղծ ասած, անսահման ուրախացա: Այնպես էի ուրախացել, որ գրատախտակի մոտ կանգնած սկսեցի քոչարի պարել: Ասես պարի առաջին դասին լինեի: Այդ դասաժամից հետո մեզ մոտ փոխտնօրենի դասաժամն էր՝ աշխարհագրություն:

-Ընկեր Հարությունյան, ճի՞շտ է, որ մեր դպրոց պարուսույց է գալու:

-Վայ, դպրոցում ինչ լինում է, առաջինը ձեր դասարանն է տեղյակ լինում,- ծիծաղելով պատասխանեց ուսուցչուհիս,- Հա, ճիշտ է, բայց դեռ չեն պայմանավորվել:

-Ջա՜ն, ես էլ մեծ հաճույքով կմասնակցեմ:

-Բայց հնարավոր է, որ խումբը 4-9-րդ դասարանների երեխաներից հավաքի:

Դե, քանի որ ես այդ տարի սովորում էի 10-րդ դասարանում ապա չէի կարող մասնակցել խմբակին: Տրամադրությունս ընկավ:

-Բայց Նինա, մի տխրի: Հնարավոր է, որ երեխաների թիվը չկարողանա հավաքել և ուրիշ դասարանների աշակերտների էլ կանչի,- մի քանի րոպե հետո ասաց ընկեր Հարությունյանը,- լավ կլինի, մի նեղվիր:

Հենց այդ շաբաթը հայտարարվել էր թումանյանական շաբաթ: Վերջին կազմակերպած միջոցառումն էր, բայց այս միջոցառումը տարբերվեց նրանով, որ սկզբից ընկեր Թադևոսյանի կողքին կանգնած էր մի անծանոթ տղամարդ:

-Երեխաներ, ծանոթացեք, ընկեր Հակոբյանն է: Մեր դպրոցի պարուսույցն է լինելու,- ժպիտը դեմքին ներկայացնում էր տնօրենը:

-Ինչպես ներկայացրեց ինձ ձեր տնօրենը, ես ընկեր Հակոբյանն եմ, ձեր պարուսույցը: Պարի խմբակին կարող են մասնակցել 4-11-րդ դասարանի երեխաները: Առաջին պարապմունքը կլինի մարտի 4-ին, ժամը 3-ին: Առաջին պարապմունքի համար ցանկալի է պարի համար նախատեսված մասիկներ: Պահանջում եմ պարի չգալ շատ կիպ ջինսե տաբատներով, այլ ավելի հարմարավետ հագուստով:

Միջոցառման ժամանակ չէի նկատել, որ իմ հետևում նստած է փոխտնօրեն ընկեր Հարությունյանը: Նա ժպտաց ինձ և ասաց.

-Տեսնո՞ւմ ես, որ ասում էի՝ լավ կլինի: Հիմա գնալո՞ւ ես պարի, թե՞ չէ:

-Վա՜յ, բախտս հազիվ բերել ա: Հա գնալու եմ, բա ինչ եմ անելու:

Հենց այդ ժամանակ հիշեցի, թե Նոր տարվա գիշերը ինչ երազանք եմ պահել:

Դե, արդեն այդ դեպքից անցել է մեկ տարի: Պարի խմբակում առաջատարներից մեկն եմ համարվում: Իսկ մեր շատ՜ շատ սիրելի ընկեր Հակոբյանը մեր խմբից նույն պես գոհ է: Իսկ մենք իրեն սիրում և հարգում ենք որպես մեր ավագ ընկերոջ:

Եվ այդ հարգանքի, սիրո և մեր նվիրված աշխատանքի շնորհիվ այս տարի ապրիլի 1-ին Երևանում տեղի ունեցավ <<Նազանք>> պարային համույթների մրցույթ-փառատոնը: Մենք մեր փոքրիկ համայնքի երեխաներով նույնպես ելույթ ունեցանք: Մենք առաջին անգամ էինք ոտք դնում մեծ բեմ: Ունեցանք երկու հաղթանակ. առաջին պատվավոր տեղը զբաղեցրեցինք ազգային պարից, իսկ երրորդ տեղը՝ ժողովրդականից:

Դուք դեռ կարծում եք, թե երազանքները չե՞ն կատարվում:

Եկեք այս անգամ մի քիչ հեռուն նայենք: Չասենք՝ կապույտը խորհրդանշում է երկինք, իսկ կանաչը՝ բացատ կամ ծառ: Երբեմն լինում են պահեր, երբ կյանքում լինում են գորշ ու վառ հիշողություններ, ու չգիտեմ՝ ինչու, ես դա այսօր կարողացա տեսնել գույների մեջ:

Մոտ երեք օր կլինի՝ ես նկարում եմ միայն ջրաներկով: Մատիտ չեմ օգտագործել ու այդ երեք օրում սովորել եմ ավելի ճիշտ նկարել ջրաներկով, վրձինը ճիշտ օգտագործել և ջրի ու գույնի չափաբաժինը ճիշտ համադրել: Սովորեցի նաև, թե ինչ կլինի, եթե գույները խառնվեն իրար: Իհարկե, գորշ ու վառ գույները. այնպիսին, ինչպիսին, որ կյանքինն են: Վերցնում ես թուղթը և վրձնի ծայրին գտնվող դեղին գույնը սկսում ես քսել մի հատվածում: Դեղին գույնը քսելուց հետո պետք է մի քանի րոպե սպասել, այսինքն՝ ոչ միայն դեղին գույնը, այլ ընդհանրապես՝ գույներին պետք է տալ չորանալու հնարավորություն, հակառակ դեպքում, եթե մեկ այլ գույն դնես դեղինի վրա, մեր՝ նկարիչների լեզվով ասած, կդառնա «ցեխ»: Մինչ դեղին գույնը կներծծվեր թղթի մեջ, ես որոշեցի մեկ այլ ազատ հատվածում քսել դարչնագույն ներկը: Անցան մի քանի րոպեներ, դեղինը չորացավ: Հերթը դարչնագույնինն է: Արդեն դեղինը չոր է: Վառ գույնին՝ դեղինին, խառնեցի դարչնագույնը: Ի՞նչ ստացվեց: Չկա ո՛չ դեղին, ո՛չ դարչնագույն: Հիմա դեղինը հետ բերելը շատ դժվար է: Ընդամենը մեկ կաթիլը կարողացավ ոչնչացնել մի քանի կաթիլից կազմված անմեղ դեղինին, և հիմա, ինչքան էլ դեղին խառնես, մեկ է՝ գորշ դարչնագույնը թողել է իր ազդեցությունը, հարկավոր է սկսել նորից: Իսկ եթե կատարենք նույնի հակառա՞կը: Երևի թե ոչինչ չփոխվի: Դեղինը չի կարող մեծ ազդեցություն ունենալ դարչնագույնի վրա: Դարչնագույնը դեղինի նման պարզ չէ, կան շատ մութ հատվածներ, որոնք էլ թույլ չեն տալիս փոփոխություններ կատարել:

Այդպիսին են նաև մեր շրջապատի մարդիկ: Եթե մի արդար մարդու մոտենա մի խարդախ, բացասական լիցքերով անձնավորություն ու սկսի վիրավորական խոսքեր ասել, համոզված եմ, որ այդ արդար մարդը ոչինչ չի ասի: Իսկ եթե կրկնվի նույնի հակառակը՝ արդար մարդը գնա և վիրավորական խոսքեր ասի ինչ-որ մի խարդախ մեկին, ապա նա, առանց վատ զգալու, կծիծաղի նրա ասածների վրա, ինչպես եղավ գույների պարագայում: Դեղինը չկարողացավ ոչնչով ազդել դարչնագույնի վրա, սակայն տեղի ունեցավ հակառակը:

Հուսամ՝ հեռու կմնանք դարչնագույն, սև գույներից և մեր շրջապատի մեծ մասը կլինի դեղին ու դեղին էլ կմնա, ինչպես իմ 17.am-ը:

Պատկերացրու՝ նստած ես իրականի ու անիրականի սահմանին, կամ, թեկուզ ձեր բակում, աստիճաններին, տանիքին կամ խոտերի վրա:

Պատկերացրու՝ ականջներումդ, իսկ եթե մի քիչ ավելի զգայուն ես` սրտումդ սիրելի երգիդ երաժշտությունն է, իսկ բառերը շուրթերիդ են, և ինչ կապ ունի՝ երգել գիտես, թե չէ: Կապ չունի՝ երգը հայերեն է, անգլերեն, թե ֆրանսերեն, ուրախ է, թե տխուր, կարևորն այն է, թե դու ինչպես կերգես: Հա, փորձիր. երբ ուրախ ես, տխուր երգերն էլ են պոզիտիվ դառնում քեզ համար: Իսկ երբ տխուր ես, պարզապես գտիր քեզ համար այն, ինչը կօգնի ժպտալ: Իսկ ժպտալու առիթներ հաստատ կգտնես, եթե մի րոպե չմտածես, որ «էս երկիրը երկիր չի», կամ «կյանքը կյանք չի», իսկ եթե միշտ այդպես ես մտածել ու դեռ շարունակելու ես, ուրեմն այդ դու դու չես. մի քիչ ռոք լսիր, կամ մի ուրիշ բան: 

Գիտե՞ս, ուղղակի ուզում էի ասել, որ քո ժպտալ-չժպտալը և դրանից նաև՝ հանգիստ լինելը միայն քեզանից է կախված: Նրանից, ինչ դու կմտածես: Աշխարհն էլ միայն այն է, ինչ մենք ենք մտածում, տեսնում կամ ուզում տեսնել: Մեկի աշխարհը գունավոր է, մյուսինը՝ վարդագույն, իսկ մեկ ուրիշինն էլ սև ու սպիտակ, բայց իրական աշխարհի գույները ես ու դու էլ գիտենք, ուղղակի չենք ուզում տեսնել: 

Հիմա պատկերացրու՝ գրում ես շատ կարևոր մի թեստ, քննություն, օլիմպիադա կամ մեկ ուրիշ բան, իսկ պայման-պահանջների ամենավերջում, երբ մի բարդ բան ես սպասում, ուղղակի գրված է «Չմոռանաս ժպտալ»: Կժպտաս, չէ՞: Կժպտաս: Ես էլ ժպտացի: Հետո ավելի հանգիստ ես լինում: Հոգեբանները կասեն, որ ժպիտը բացասական էներգիան վանում է: Ճիշտ է, բայց երբ հաճախ ես ժպտում՝բացասական էներգիա չի էլ մնում, իսկ դու մոռանում ես, թե որքան շատ ես մտածել, տանջվել ու չարչարվել, չես էլ մտածում, թե դեռ ինչքան ես չարչարվելու, ուղղակի ուզում ես կատարել վերջին պայմանը, ու խնդրել, որ նույնից ամենաառաջին տողում էլ գրեն:Ավելի լավ կլինի: 

Կյանքում էլ այդպես է: Երբ խոհանոցում կամ սրճարանում թեյ, սուրճ կամ հյութ ես խմում, կամ էլ ուղղակի նստած ես՝ մտածո՞ւմ ես ժպտալու մասին: Գիտեմ՝ չէ: Չնայած ինչ եմ ասում: Ի՞նչ կասեն մարդիկ ինքն իրեն ժպտացողի մասին. խենթ է, երևի, էլի: Իսկ եթե այդ խոհանոցի կամ սրճարանի պատին մեծ տառերով գրված լինի՝ ԺՊՏԱ՛, կամ «ժպիտիկ» նկարված լինի, կժպտաս, չէ՞:

Հիմա մի բան խնդրեմ: Վերցրու կավիճ, մատիտ կամ գրիչ, մի խոսքով՝ մի բան, որով կարող ես գրել և աչքիդ երևացող ցանկացած վայրում գրիր՝ Ժպտա՛ կամ «ժպիտիկ» նկարիր, որ չմոռանաս ժպտալ, իսկ հետո, երբ կնայես դրանց, անկախ քեզանից դեմքիդ մկանները կշարժվեն, ու աշխարհի ամենագեղեցիկ երևույթը կնկարվի քո դեմքին, հետո՝ աչքերիդ մեջ: Ու դրանից հետո՝ ով էլ տեսնի քեզ, աչքերումդ այն «ժպիտիկը» կտեսնի, ու ինքն էլ կժպտա: Հոգեբաններն էլ շատ բան չեն ունենա անելու: 

Հ.Գ. Մանավանդ այսօր ծանր օր է՝ երկուշաբթի: