Քանի որ վաղուց նյութ չեմ գրել, նշանակում է համակարգիչս բավականին «պարապ» է մնացել և, հավանաբար, պատրաստ է տառերի այսպիսի հոսքին։ Բայց, ինչպես գիտեք, ես շատ խղճով մարդ եմ (էս դեպքում, շատ-շատ «անկյալ»), ես կխնայեմ իմ համակարգիչը, որպեսզի հետո էլ կարողանամ նյութ գրել ու․․․

Լավ, լավ պատմում եմ, մի փակեք էջը, ուղղակի այնքան բան կա պատմելու…

Ինչի՞ց սկսեմ: է՞…

Հա՜, ինչո՞ւ չէ, ինձնից կսկսեմ։ Լավ, գնացինք։

Երեկ վառարանը տեղադրեցինք։ Չէ, ես վառարանը չէի, վառարան դնողն էի։ Հավեսով հղկեցի վառարանը, բարձրացրի երկրորդ հարկ․․․ Հոպ, ես վերամբարձ կռունկ էլ չեմ։ Բնական է, եղբայրս ինձ օգնեց։ Վառարանը վառեցինք։ Ու սկսվեց «էժանով» առած «կարտոշկեքի» հոսքը դեպի վառարանի փուռը։

Մի խնդրանք խմբագրությանը․ խնդրում եմ ոչ հայերեն բառերը մի փոխեք, էլի։

Խմբագրության կողմից. «Լավ էլի, Սարգիս, ինչո՞ւ փեչ, դուխովկա, կռան, շուշաթուղթ…»: Գնացինք առաջ:

Մի երեսուն-քառասուն րոպե սառած դոլմա ձևանալով, վառարանի կողքից այն կողմ չգնացի, որ իբրև թե դաս չանեմ, բայց դե էլ չէր ստացվում դերասանություն անել։ Վերարկուն հագս, շարֆը վզիս, քրտինքը այտերս ու մեջքս Ֆորմուլա 1-ի մրցուղի էր դարձրել Շումախերին էլ ղեկին դրած 1000-ի վրա բենզին էր տալիս (գազն էլ արդի չի)։ Կարտոֆիլն արդեն պատրաստ էր (ես էլ)։ Մեր տանը, սովորությանս համաձայն, ես ամեն ինչ ուտում եմ խորը ափսեով։ Առավոտից «փեչի կառտոշկի» համար ախորժակ պահած՝ երկու հատ դրեցի ափսեիս մեջ, ճզմեցի ու էլի, սովորությանս համաձայն, մի մեծ կտոր կարագ դրեցի ափսեիս մեջ։ Մի զարմացեք, ուղղակի կարագ շատ եմ սիրում, հատկապես գյուղի։

Ի՞նչ, էս նյութը իմ մասին չի՞․․․ Լավ, արի մինչև այստեղ վերլուծենք։ Սկզբի տողերից հասկացանք, որ ես շատ հումորով մարդ եմ, մի քիչ` գլուխգովան, մի քիչ` դերասան, ավանդապաշտ (միայն իմ կողմից ստեղծված ավանդույթների մասին է խոսքը), մի քիչ ծույլ, կարագասեր․․․

Լավ, ծուլությանս համաձայն, հոգնեցի պատմել իմ մասին, արի հրաժեշտ տանք իրար… Ի՞նչ, ինչ ես ասո՞ւմ․․․ Վերջն ինչ եղա՞վ․․․ Վերջը՞․․․ Հա, վերջը գնացի քնեցի․․․

Արձակուրդներ են, չէ՞:

Այսօր մեզ հայտարարեցին, որ մեկ շաբաթ տանն ենք: Մեր դպրոցում տոն է, աշակերտները ուրախ են, քանի որ մեկ շաբաթ չեն գնալու դասի: Ես նույնպես շատ ուրախ եմ:

Բայց ոչ մի արձակուրդ առանց հանձնարարությունների չի անցնում: Ինչպես ընդունված է, արձակուրդներին տալիս են ավելի շատ դաս, քան երբ գնում ենք դասի:

Բարեբախտաբար, մեր դպրոցում այդ կանոնը չի գործում, մեր ուսուցիչներն ամենալավն են:

Երեկ խոսում էի հորեղբորս աղջկա հետ, նա ասաց, որ իրենց այնքան դաս են տվել, որ ամբողջ օրը գրքերի մեջ է: Եվ դա ինձ ասում էր չորրորդ դասարանի աշակերտուհին:

Երբ իմ հանրահաշվի ուսուցչուհուն հարցնում ենք, թե ինչ է տալիս արձակուրդներին տանը անելու, նա ասում է, որ արձակուրդները տրված են հանգստանալու համար, իսկ եթե ուզում ենք առաջադրանքներ անել, դա մեր կամքն է:

Անցած տարի աշնանային արձակուրտներին ես և քույրս դուրս էիք գալիս այգի զբոսնելու: Բայց այս տարի չենք կարող զբոսնել այգում, քանի-որ այստեղ ձյուն է եկել, և դրսում շատ ցուրտ է:

Անցած տարիներին մեր գյուղում աշնանային արձակուրդները ընկալվում էին որպես կարտոֆիլի բերքը հավաքելու համար նախատեսված մեկ շաբաթ: Այս տարի այն ուղղակի աշնանային արձակուրդ է: Ամբողջ բերքը հավաքվել է, և անելու ոչինչ չկա:

Չգիտեմ ինչպես են մտածում մյուսները, բայց ինձ համար աշնանային արձակուրդները ուղղակի հանգստյան օրեր են: Եվ ես իմ հանգստյան օրերի մեծ մասը կանցկացնեմ իմ դաշնամուր նվագելով:

Այսօրվանից արձակուրդներ են` այս խոսքերից բոլորի սիրտը լցվում է ուրախությամբ:

Երբևէ ականատես եղե՞լ եք ֆուտբոլասերների կռիվներին: Ովքեր չեն տեսել, խորհուրդ եմ տալիս ամեն կերպ խուսափել:

Նախ ասեմ, որ ըստ իս և շատերի, ֆուտբոլասերները` ֆաները, բաժանվում են երեք խմբի: Առաջինը նրանք են, որոնց համար լրիվ մեկ է ֆուտբոլը, ուղղակի հիմա «մոդա» է ֆուտբոլ նայել, նավանավանդ, եթե դու աղջիկ ես, դա քեզ համար մեծ «պլյուս» է: Այսպիսիք սովորաբար միայն շատ կարևոր խաղերն են նայում, որ հաջորդ օրը գնան դասի կամ գործի, ու պարծենան, որ կարողացել են հաղթահարել այդքան սպասված քունը, նստել մինչև գիշերվա երկուսը, ֆուտբոլ են նայել:

Երկրորդ խմբի անդամները մի քանի անգամ ավելի վատն են առաջիններից, նրանց անվանում են «գլորներ»: Սրանք այն մարդիկ են, ովքեր կոչված են հակառակորդ թիմի խաղացողներին ու երկրպագուներին ամեն անհնար ու հնարավոր ձևերով վիրավորելու: Նրանք սովորաբար ավելի շատ ատում են իրենց հակառակորդ թիմին, քան սիրում իրենց ակումբին կամ հավաքականին: Բոլոր թիմերի երկրպագուների մեջ էլ այսպիսիք կան. թե մադրիդիստների, թե կուլեների, թե մանկունյացիների…
Եվ վերջապես երրորդ`իմ ամենասիրելի խումբը: Սրանք այն ֆաներն են, որոնք երկրպագում են իրենց թիմին առանց ինչ որ բան մեկին ապացուցելու ձգտման, ուրախանում նրանց հաղթանակներով, անկեղծորեն տխրում պարտություններից:

Մի խումբ էլ կա, նրանք, ովքեր ուղղակի ֆուտբոլ չեն սիրում:
Ֆուտբոլը այսքան գեղեցիկ սպորտ չէր լինի, եթե չունենար երկրպագուների բանակ: Երկրպագուները կարող են թիմին հասցնել հաղթանակի և այնպես անել, որ նա պարտվի, նրանց աջակցությունը շատ կարևոր է:
Ֆուտբոլ չեն խաղում 22 հոգով, խաղի մեջ են նաև նրանք, ովքեր սրտի թրթիռով են սպասում հաղթական գոլին, որոնց սրտի աշխատանքը սկսում է արագանալ, երբ մրցակիցը գնդակով հայտնվում է իրենց տուգանային հրապարակում, նրանք գտնվում են տրիբունաներում ու հեռուստացույցի դիմաց:

Հաճախ, երբ հարցնում են Բարսայի խաղը ոնց ավարտվեց, ասում եմ` հաղթեցինք կամ պարտվեցինք, ծիծաղում են, ասելով` դու չհաղթեցիր, իրենք հաղթեցին, բայց ամեն երկրպագու իրեն թիմի լիարժեք անդամ է զգում: Թիմը ուժեղ է իր երկրպագուներով:
Ֆուտբոլը տհաճ կողմեր էլ ունի` երկրպագուների միջև բախումները: Զինագործները վիրավորում են ազնվականներին, մանկունյանցիները` քաղաքայիններին, կապտանռնագույնները` սերուցքայիններին, և հակառակը (իհարկե, ոչ բոլորը): Ամեն բան ավելի է սրվում կլասիկոներից (Ռեալ Մադրիդ-Բարսելոնա խաղերը) կամ դերբիներից (երբ որևէ քաղաքի երկու թիմեր խաղում են իրար հետ, օրինակ` Մանչսթեր Սիթի-Մանչեսթեր Յունայթեդ, Չելսի –Արսենալ) առաջ: Մինչ խաղադաշտում ֆուտբոլիստներն ու մարզիչները իրար ձեռք են սեղմում, երկրպագուները «իրար միս են ուտում»:
Անկախ ամեն ինչից, իր դրական ու բացասական կողմերով հանդերձ ֆուտբոլը ինձ ու շատերի համար մնում է ամենագեղեցիկ ու հույզերով լի սպորտը: Այն իր մեջ ամփոփում է ողջ կյանքը`հիասթափություն, հարգանք, սեր, հիացմունք…
Հ.Գ. Շատերը գուցե իմ նյութից ոչինչ չհասկանան, բայց լավ ֆուտբոլասերները կկիսեն իմ կարծիքը:

Դպրոցական ընկերները հավերժ չեն մնա մեր կյանքում: Ուսուցչուհին միշտ չէ, որ մեզ կնստեցնի առաջին նստարանին, իսկ ծնողները գոնե մեկ անգամ կնստեցնեն տնային կալանքի, մեծ վեճերից հետո:

Մենք երբեք չեն կարող կատարել տնային հանձնարարությունները, մեկ շաբաթ առաջ, թեկուզ այն շատ ցանկանանք:

Մենք կգրենք շարադրություն մի գրքի մասին, որը չենք կարդացել, բայց կյանքում կգտնենք մի գիրք, որը կկլանի մեզ։

Մենք միշտ կերազենք աշնան մասին, իսկ աշունը կգա ու արագ կանցնի, տանելով հազարավոր երազանքներ:

Մենք կօգնենք մեկին ոտքի կանգնել, մեծ սխալից հետո: Մենք ինքներս կանենք սխալներ, իսկ հետո կզղջանք սխալի համար, ու կանենք ամեն քայլ` սխալն ուղղելու համար:

Մեր կյանքում կլինի մեկը, ով կքննադատի մեր երաժշտական ճաշակը, իսկ կգա մեկը, ով մեզ հետ հավասար կլսի մեր սիրած երգերը:

Մենք հաստատ լաց կլինենք մեր հարազատին, թանկ մարդուն կորցնելուց: Մեր կյանքում կլինեն մարդիկ, դեմքեր, հայացքներ, կլինեն իրադարձություններ, որոնք կմոռացվեն: Մենք մեզ միայնակ կզգանք, բայց ոչ մեկ անգամ: Մեզ կխաբեն: Կծիծաղեն մեզ վրա, կբղավեն, կդավաճանեն: Մենք կհեռանանք տնից, ցանկանալով մնալ միայնակ, կթափառենք փողոցներով:

Մենք կերազենք հեռանալ մեր երկրից, հեռանալուց հետո կսկսենք կարոտել մեր երկիրը:

Մենք մեկ անգամ չէ, որ կսիրահարվենք, կձանձրանանք, մինչև հասկանանք` որն է իրական սերը:

Մենք ամեն տեղ փորձելու ենք փնտրել մեզ: Բայց մենք երիտասարդ ենք, պետք է գնահատենք ամեն վայրկյանն ու րոպեն, ուրախ լինենք ամեն երջանկության ու տխրության համար, այլ ոչ թէ կատարած սխալից հետո առաջ գնալու փոխարեն հետ գնանք: Գտնենք կյանքի ճիշտ ապրելու բանաձևը։ Անենք ամեն խենթություն` ապրած օրերն ավելի ուրախ դարձնելու համար։

Սիրենք, սիրվենք ու լինենք հարգված։ Ու ամենակարևորը` եկեք ժպտանք։

Իսկ ինչո՞վ ես զբաղվում դու գիշերը ժամը 4-ին, եթե քնած չես: Վերջերս ես սկսել եմ քիչ քնել: Հնարավոր է՝ դա կապված է եղանակի հետ, կամ էլ՝ զգացմունքների: Ավելի շուտ այդ եղանակն է ազդում զգացմունքներիս վրա: Երբ 12 տարեկան էի, ինձ պատմել են մի առակ, որն ընդմիշտ հետք է թողել իմ սրտի վրա: Միայն մեծանալով ես հասկացա, որ այն ճիշտ էր: Հենց հիմա՝ այս տարիքում եմ ես իսկապես հասկանում, որ դարձել եմ սև ծիածան: Ասում են՝ յուրաքանչյուր մարդ ծնվում է ծիածանի բոլոր գույներով: Փոքր հասակում մենք շողում ենք, ուրախանում և դառնում ավել պայծառ: Երբ մեծանում ենք, մեր ծիածանի գույների վրա սկսում են ազդել մարդիկ, որոնք մեզ շրջապատում են: Մարդկանց հետ կամ քեզ լավ ես զգում և սկսում ես շողալ ավելի պայծառ, կամ էլ նրանք կոտրում են քեզ, և դու սկսում ես հանգչել, մինչև, արդյունքում, դառնում ես մոխիր: Մոխիր, որից այլևս փյունիկ չի վերածնվի: Բայց… Միշտ կա այդ «բայցը»: Չէ՞ որ այդ «բայցի» շնորհիվ ենք մենք փորձում փոխել մեր կյանքը: Եվ հիմա, այսքան տարի հետո, ես հասկացա, որ ես սև ծիածան եմ: Եվ ինչքան էլ որ ծեծված հնչի՝ ես դժվար թե փոխվեմ: Ես սիրում եմ նրանց, ովքեր իմ կողքին են, չնայած այն բոլոր վատ արարքներին, որ գործել եմ իմ կյանքում: Իմ կողքին են միշտ այն մարդիկ, ովքեր փորձում են փոխել ինձ, դարձնել նորմալ: Բայց… Ես այնպիսին եմ, ինչպիսին կամ: 18 տարվա ընթացքում իմ եսը սկսել է ինձ տանջել, դրա պատճառով ես շատերին եմ կորցրել, այնուամենայնիվ: Հիմա բոլորը փորձում են փոխել ինձ: Ես մարել եմ այն իրադարձություններից, որոնք ազդել են իմ վրա: 

Բայց սև ծիածան լինելը հետաքրքիր է, կախված նրանից, թե որ կողմից կնայես: Մենք՝ սև ծիածաններս, աշխատում ենք ապահովել բոլոր նրանց անվտանգությունը, ում սիրում ենք: Մենք պատրաստ ենք ինքներս տանջվել, միայն թե նրանց համար լավ լինի: Մենք միշտ կարող ենք թաքցնել ցավը, որը կրծում է մեզ ներսից, թաքցնել դա ժպիտի տակ: Ես պատրաստ եմ շարունակել լինել սև ծիածան: Եվ չեմ պատրաստվում փոխվել: Վերջին խոսքերը, որ տատիկս ինձ ասաց մահվանից առաջ.

-Թոռնիկս, ես գիտեմ, որ դու թաքցնելու ես ամբողջ ցավը քո մեջ, մինչև այն կսկսի քեզ կրծել ներսից: Դադարիր լինել սև ծիածան և վանել ուրիշ մարդկանց: Չէ՞ որ դու կարող ես կորցնել իսկապես լավ մարդկանց, որոնք քեզ դարձրել են այդքան պայծառ:

Խմբագրության կողմից. Իսկապես դադարիր, կյանքը բազմագույն է, իսկ դու երիտասարդ, մանավանդ, պատրաստ ես հանուն մերձավորների ամեն ինչ անել: Դե ուրեմն, հանուն մերձավորների` փոխվիր: