Ինչո՞ւ է բոլոր աշակերտների մոտ «դպրոց» բառը հոգնածություն առաջացնում, ինչպես են աշակերտները վերաբերվում կրթությանը, և ինչպիսին պետք է լինի իսկական աշակերտը:

Այս հարցերը ծագեցին այն ժամանակ,երբ ես սկսեցի մտածել,  թե ինչու բոլոր աշակերտները չեն սովորում ամենօր և գերազանց: Ես ինքս գերազանցիկ եմ, բայց հաճախ ինձ հետ էլ պատահել էայնպես, որ հավես չունենամ դաս անելու:

Պատճառներից մեկը կարծես թե ես գիտեմ:

-Աշակերտների մեծ մասը չի պատկերացնում,  թե ինչքան վատ կլինի իր ապագան առանց կրթության, չի պատկերացնում, որ հավերժ չեն անհոգ ժամանակները,-նշում են մեծահասակները:

Իսկ ի՞նչ անել, որ երեխաները պատկերացնեն իրենց ապագան: Ինձ շատ դուր եկավ այն գաղափարը, որ զարգացած երկրներում ուղարկում են աշակերտներին,այսպես կոչված, մեկ շաբաթյա պրակտիկաների, որոնց շնորհիվ աշակերտները ծանոթանում են իրենց նախընտրած մասնագիտությանը և կողմնորոշվում, այլ ոչ թե ավարտում դպրոցը, ընդունվում  համալսարան և կեսից զգում, որ իրենց  համապատասխան մասնագիտություն չեն ընտրել:

Խնդիրը ավելի հիմնավոր պատկերացնելու համար անցկացրեցի փոքրիկ հարցում:

Հարց  աշկերտներին` ինչու չեք սովորում:

-Ոմնանք պատասխանեցին, որ սովորում են այնքան ինչքան հարկավոր է, կամ սովուրում են իրենց ուժերի ներածին չափով:

Հարց ուսուցիչներին` ինչու երեխաները չեն սովորում, ինչ պետք է անել նրանց շահագրգռելու համար, ինչպիսին պետք է լինի իսկական աշակերտը:

-Այդ հարցի մասին երկար մտածել ենք, բայց կոնկրետ պատասխան չենք կարողացել գտնել:  Բայց կա մի բան, որը հաստատ է նրանց մեծամասնությանը խանգարում են հերախոսները, սոցցանցերը և  այն ինչ կա համացանցում: Այդ ամենը ստեղծված են, որպեսզի օգտակար լինեն  նրանց և նրանք օգտվեն օգուտ քաղելու համար, իսկ նրանց մեծ մասը ամբողջ ժամանակը ծախսում են դրանցով զբաղվելով: Հաճախ փորձում ենք համեմատել մեր սերնդի հետ, մեր ժամանակ այդպես չէր: Կարող է մեկ օր շահագրգռվեն, բայց դա երկար չի տևում: Մենք ուսուցիչներս ամեն բան անում ենք ձեզ շահագրգռելու համար: Իսկական աշակերտը այն աշակերտն է, որ բացի դասի նյութից կարդում և գտնում է նոր տեղեկություններ դարձնելով  իր գիտելիքները հիմնարար: Աշակերտներին նաև խանգարում է գնահատման համակարգը, շատերը սովորում են այնպես, որպեսզի ստանան իրենց ստաբիլ նույն գնահատականը չձգտելով ավելիին:

Նույն հարցով դիմեցի նաև ուսանողներին և շրջանավարտներին:

-Սովորելու համար մոտիվացիա չկա: Սովուրում ենք և հետո զգում, որ ընդհանրապես ոչ մի տեղ հարկավոր չի լինում այդ գիտելիքները, նյութերը ծավալուն են և անիմաստ: Համալսարանում ոչ մի հիմնարար կրթություն չենք սովորում ինչ սովորում ենք դպրոցում ենք սովորում:Դրա համար դպրոցական տարիները ամենակարևորներից են հիմնարար և բազմակողմանիորեն կրթություն ստանալու համար:

Իմ կարծիքով մարդը գնահատում է այն աշխատանքը, որին հասել է դժվարությամբ: Իսկ մենք հեշտությամբ ընդունվում ենք դպրոց և ավարտում դպոցը: Շատերը սովորում են միայն  քննությունից քննություն:  Եթե մենք դպրոց ընդունվեինք դժվարությամբ, և մեր առաջ խնդիր դրված լիներ, որ ամեն տարի  պետք է սովորենք մեր ուժերի ներածին չափով,թե չէ, չենք փոխադրվի մյուս դասարան,  այ այդպես, իմ կարծիքով կբարձրանար երեխաների կրթական մակարդակը:

Ես հասկանում եմ, որ ոչ բոլոր երեխաները կարող են լինել գերազանցիկ, բայց այդպես ավելի արդյունավետ կլիներ:

Մինչ դուք կզգաք, թե ինչքան սխալ եք արել, որ չեք սովորել, գնացեք և հենց հիմա սկսեք պատրաստել ձեր դասերը:

Հ.Գ. Միգուցե դուք ա՞յլ բան ունեք առաջարկելու: Ինչպե՞ս անել, որ աշակերտները սովորեն և սովորեն հաճույքով: Խնդրում ենք մեզ ուղարկեք ձեր տեսակետը: Միգուցե միասին գտնենք այս կարևոր հարցի պատասխանը:

Հարցազրոյց հայրիկիս` Ռոբերտ Ալեքսանյանի հետ:

-Հայրիկ, ի՞նչ կրթություն ես ստացել:

-Սովորել եմ բժշկական ինստիտուտում, ավարտել եմ այն, որից հետո գնացել եմ վերապատրաստման հոգեբույժի մասնագիտությամբ, որը տևել է 2 տարի։

-Որտե՞ղ ես աշխատում։

-Աշխատում եմ Արմավիրի բժշկական կենտրոնում որպես հոգեբույժ արդեն 16 տարի:

-Ինչո՞ւ որոշեցիր հոգեբուժությունը ընտրել։

-Միշտ հետաքրքրել է մարդկանց գիտակցությունը, գործելու օրենքները, մարդու ուղեղի աշխատանքը, շարժառիթները, գործողությունների դրդապատճառը, առողջ և հիվանդ մարդու հոգեբանությունը։

-Ինչպիսի՞ հատկանիշներ ու գիտելիքներ են պետք հոգեբույժ դառնալու համար։

-Հոգեբույժը առաջնահերթ պետք է ունենա ամուր կամք, անվախ լինի, միշտ տիրապետի իրեն։ Պետք է ունենա հատուկ բժշկական կրթություն: Բացի բուն հոգեբուժությանը տիրապետելուց պետք է ունենա ընդհանուր բժշկական լավ կրթություն, որպեսզի հարկ եղած դեպքում հասկանա, թե իր հիվանդը ինչ այլ հիվանդություններով է տառապում, և այլ մասնագետների մոտ էլ կարողանա ուղարկել հետազոտման։

-Հոգեկան հիվանդությունը ձեռքբերովի՞ է, թե՞ ժառանգական։

-Հոգեկան հիվանդությունների պատճառագիտությունը մինչև վերջ ուսումնասիրված չէ: Կան բազում տեսություններ` ինֆեկցիոն, ժառանգական տեսություններ։ Մարդը կարող է սթրես ապրի և ձեռք բերի հոգեկան հիվանդություն։

-Հոգեբուժությունը ի՞նչ ճյուղեր ունի։

-Հոգեթերապիա, հոգեբանություն, նարկոլոգիա, հոգեբուժություն։ Հոգեբանությունը իր հերթին տրոհվում է ընդհանուր եւ կլինիկական հոգեբանության։

-Ի՞նչ դեպք է եղել քո պրակտիկայում, որը տպավորել է։

-Հետաքրքիր դեպքեր շատ են եղել։ Մի անգամ լուսաբացին ժամը 3-ից 4-ը գնացել էի կանչի: Հիվանդը մի մեծ դանակ ձեռքին ասում էր. «Վայ, բժիշկ ջան, դու մի կողմ։ Պապա, մտել ես հայաթ` ես քեզ կմորթեմ»։

Նաև հիստերիկ կուրության դեպք է եղել։ Մարդը զայրանալուց կորցրել էր տեսողությունը, երբ նա երբևէ չէր ունեցել աչքերի հետ կապված խնդիր։ Դեղ ներարկեցինք, տեսողությունը վերականգնվեց։

-Եթե հնարավորություն ունենայիր մասնագիտությունդ նորից ընտրելու, ի՞նչ կընտրեիր։

-Իհարկե, նորից կընտրեի հոգեբուժությունը։

Նյութերիցս մեկում նշել էի, որ չեմ սիրում գյուղում մնալ, ձանձրանում եմ: Իսկ արձագանքը անհանգստացրեց ինձ: Կամ ես էի սխալ ձևակերպել միտքս, կամ ընթերցողն էր ինձ սխալ հասկացել: 

Ինչևէ, հիմա կփորձեմ բացատրել, թե իրականում ինչ եմ ուզեցել ասել: Չուզենալ գյուղում մնալ, չի նշանակում` գյուղը և այնտեղ բնակվողներին ատել, ինչի մեջ ինձ մեղադրել էին 17-ի ընթերցողներից ոմանք: Նման բան չկա: Ընդհակառակը, գյուղի մարդիկ, երեխաները ավելի հասարակ, պարզ, անկեղծ, միամիտ անձնավորություններ են, որոնցով կուզեի միշտ շրջապատված լինել: Ես նույնպես գյուղում բնակվող բարեկամներ, ընկերներ ունեմ, որոնց համեմատելով քաղաքի բարեկամների, ընկերների հետ, հասկանում եմ, թե ինչքան հետ են քաղաքի մարդիկ, այդ թվում և ես, գյուղի մարդկանցից: Խոսքը նաև տեխնիկապես կամ նորաձևությամբ հետ լինելու մասին չէ, այլ բնավորությամբ, էությամբ, հոգով և սրտով:

Շատ հարցերում ես նույնպես փորձել և փորձում եմ նմանվել նրանց: Բայց բնական է, ամեն մարդ իր ապրելակերպին, իր կյանքին է սովոր:
Հիմա էլ ասեմ գյուղում ձանձրանալու պատճառները: Այնտեղ չկան լավ խանութներ, կարուսելներ, սրճարաններ, wi-fi, շատ դժվարությամբ է ճարվում անհրաժեշտը, երեկոյան գյուղի փողոցները մութ են, անձրևի ժամանակ` ցեխոտ, և այլն, և այլն: Դրա համար էլ գյուղում շուտ եմ ձանձրանում: Սակայն չեմ մոռանում գնահատել և վայելել գյուղի հանգստությունը, մաքուր օդը, ջինջ երկինքը, մարդկանց տանջված, հոգնած, բայց միևնույն ժամանակ մեղմ, անկեղծ ժպտացող դեմքերը:

Բայց ավելացնեմ նաև, որ քաղաքում ապրող մարդիկ բոլորովին էլ հղփացած չեն, ինչպես որ շատերն են մտածում, ու դրա մեջ ինձ էլ մեղադրեցին: Ուղղակի արդեն սովորել են իրենց քաղաքային կյանքին, պայմաններին: Երբ գյուղից գալիս են քաղաքում սովորելու և ապրելու, իրենք էլ են վայելում քաղաքի բարիքները: Հաճախ, շատ հաճախ չեն էլ ուզում վերադառնալ: Ես կարծում եմ, մեղավոր չեն ոչ գյուղացիները, ոչ էլ քաղաքացիները այս ամենի համար: Պարզապես պետք է այնպես անել, որ գյուղի ու քաղաքի միջև եղած տարբերությունները հնարավորինս քչանան: Այն ժամանակ մարդն ամեն տեղ իրեն տանը կզգար: Համաձայն չե՞ք: