Եվրոպայի օրը Կապանում

Մայիսի 19-ին Կապանի Գ.Նժդեհի անվան հրապարակում տեղի ունեցավ Եվրոպայի օրվան նվիրված տոնակատարությունը: Այս տարի առաջին անգամ ես պետք է մասնակցեի այդ միջոցառմանը որպես 17.am-ի թղթակից: Երբ գնացի և տեսա բազում մարդկանց, հասկացա, որ պետք է շատ անկաշկանդ լինել:Անցյալ տարի էլ Կապանում նշվում էր «Եվրոպայի օրը», սակայն ես այն ժամանակ ուղղակի հանդիսատես էի, և շատ հարցեր ինձ համար պարզ չէին: Ուստի արդեն իբրև լրագրող ես առաջինը մոտեցա Հայաստանում Եվրոպական միության պատվիրակության համագործակցության բաժնի ղեկավարի տեղակալ Գրեգորի Ցուրիսին, ով պատմեց օրվա խորհրդի մասին:

-Մենք շարունակում ենք մեր Եվրոպայի օրվան նվիրված մեր տոնակատարությունը Կապանում: Մինչ այս այցելել ենք Գյումրի, Վանաձոր և այլ քաղաքներ: Եվ այսօր այստեղ ենք տոնելու ընդհանուր արժեքները, ինչպիսիք են՝ խաղաղությունը, համերաշխությունը: Սրանք արժեքներ են, որոնք համընդհանուր են Հայաստանի, ինչպես նաև Եվրամիության անդամ այլ երկրների համար: Արդեն երկրորդ անգամ է, որ Եվրոպայի օրը տոնում ենք Կապանում: Շատ ուրախ եմ, որ կրկին վերադարձել եմ ձեր քաղաք: Այս տարի միջոցառումները նախաձեռնված են «Եվրոպան Հայաստանի համար» կարգախոսով: Եվրամիությունը աջակցում է Հայաստանի Հանրապետությանը՝ համաչափ տարածքային զարգացման հարցում: Պաշտոնական համագործակցության շրջանակում, Եվրամիության կողմից վերջին տարիների ընթացքում Հայաստանին փոխանցվել է ավելի քանի 500մլն եվրո: Եվրոպայի օրը տոնվում է ամբողջ Եվրոպայում, նաև՝ Հայաստանում: Ցանկանում եմ բոլորիդ լավ օր:

Պարոն Ցուրիսի ողջույնի խոսքից հետո մենք մոտեցանք հրապարակում տեղակայված տարբեր եվրոպական ծրագրեր իրականացնող կազմակերպությունների տաղավարներին:

Առաջին տաղավարում ես մոտեցա Armenian Progressive Youth կազմակերպության միջազգային ծրագրերի համակարգող Ադրինե Աղաբեկյանին:

-Բարև Ձեզ,ես 17.am-ի պատանի թղթակից եմ, կարո՞ղ եմ Ձեզ մի քանի հարց տալ: Կներկայացնե՞ք Ձեր կազմակերպությունը:

-Մենք ներկայացնում ենք APY կազմակերպությունը: Զբաղվում ենք հիմնականում երիտասարդների հետ, ունենք մի շարք գործող ծրագրեր՝ մարզերում և Երևանում: Ունենք նաև միջազգային ծրագրեր, այսինքն`ամբողջ Եվրոպայի տարածքով մեկ: Լինում է նաև Եվրոպայից դուրս, օրինակ՝ 2 անգամ ունեցել ենք ծրագիր Մարոկկոյում:
Խոսեմ մեր մի քանի խոշոր ծրագրերի մասին: Մեր ամենամեծ ծրագիրը ներառում է մոտ 40 երիտասարդների: 6 ամիսը մեկ անգամ մենք հավաքագրում ենք կամավորների: Ունենք 4 խումբ՝ տեղական միջոցառումների կազմակերպման, բնապահպանական, PR և մեդիա խմբեր: Երիտասարդները դիմելիս նշում են, թե որ խումբ են ցանկանում գալ և խմբերի շրջանակներում սկսում են իրենց աշխատանքները:

Մեր մյուս մեծ ծրագիրը ներառում է 16-25 տարեկան երիտասարդների: Ծրագիրն աշխատելու է երիտասարդներին ավելի զարգացնել, սովորեցնելու է, թե ինչպես ավելի մրցունակ դառնալ աշխատաշուկայում, ինչպես հարցազրույցներին ներկայանալ, ինչպես գրել ռեզյումե, ինչպես մոտիվացիոն նամակ գրել և այլն:

-Իսկ ի՞նչ է տվել երիտասարդներին այդ ծրագրերին մասնակցելը:

-Մեր կամավորներն ունենում են այնպիսի փորձ, որ երբ դիմում են աշխատանքի՝ շատ արագ ընդունվում են: Նրանք գնում են Եվրոպա և միջմշակութային հաղորդակցությունը նրանց համար դառնում է սովորական բան: Նրանք սովորում են ինչպես հաղորդակցվել, ինչպես օտար միջավայրում իրենց ճիշտ ներկայացնել: Բարձրանում է նրանց կազմակերպակչան աշխատանքների որակը: Օրինակ, նրանք կազմակերպում են կոնֆերանսներ, որոնք էլ ապահովում են նրանց ընդհանուր զարգացվածությունը:

Մոտեցա մյուս տաղավարին, որտեղ զրուցեցի Եվրաակումբի անդամներ Նունե Զախարյանի և Ռուզաննա Վարդանյանի հետ.

-Մենք ներկայացնում ենք Եվրաակումբը մարզերում: Մեր նպատակն է՝ երիտասարդներին տեղեկացնել Եվրամիության անդամ պետությունների, նրանց հարաբերությունների մասին Հայաստանի հետ և տեղեկացնել, թե ինչ ծրագեր են իրագործվում:DSC08378

-Ի՞նչ ծրագրեր են իրականացվում: Որտե՞ղ և ի՞նչ են անում այդ ծրագրերը:

-Ծրագրերը հիմնականում լինում են մարզերում: Ներկայացնում ենք, թե ինչ է Եվրամիությունը և ինչ կարող է այն տալ մեր հասարակությանը: Բոլոր մարզերում կազմակերպում ենք այդպիսի միջոցառումներ, որպեսզի մարդիկ ավելի լավ տեղեկանան, թե ինչ է Եվրամիությունը և ինչ կարող է ներկայացնել, ինչ ծրագրեր կան:

Հաջորդ տաղավարը, որի մոտ հավաքվել էին բազում մարդիկ, Թումոյինն էր: Թումոյի շրջանավարտ, 3D մոդելավորող Մհեր Ազնաուրյանը ներկայացնում էր իրենց աշխատանքը:

-Մենք Թումոյից ենք: Ստեղծում ենք մի ծրագիր՝ խաղ հեռախոսների ու պլանշետների համար և ինտերնետ կոմիքս, որը Հայաստանում առաջինն է: Գլխավոր հերոսի անունը Սևան է, ով պայքարում է անարդարության դեմ: Տարբեր խնդիրներ լուծելով, նա բարելավում է այն աշխարհը, որտեղ ինքն է բնակվում, այդ աշխարհի անունն է Նետո: Խաղը կոչվում է «Նետոյի առասպելը»: Խաղը թողարկվելու է հունիսին, կոմիքսը՝ սեպտեմբերին:Նկատեցի, որ մի քանի տաղավար ներքև փակցված է մի պաստառ, որի վրա գրված է. «Վիկտորինա»: Ես և մեր ֆոտոլրագրողը՝ Գոհար Խաչատրյանը, մի պահ մոռացանք, որ լրագրող ենք և մասնակցեցինք այդ վիկտորինային: Հարցերը շատ պարզ էին և տրամաբանական:

Նկատելով, որ կապանցիները ոգևորված մասնակցում են ծրագրին, ուսումնասիրում տաղավարները, որոշեցի մոտենալ և մի քանի հարց տալ միջոցառման այցելուներից մեկին՝ Աննա Թևանյանին.

-Ի՞նչ եք հասկանում Եվրոպա ասելով:

-Եվրոպա ասելով հասկանում եմ երկրների ամբողջություն, որտեղ մարդիկ ավելի շատ են ձգտում լինել: Այնտեղ զարգացած է ամեն ինչ, քան Հայաստանում կամ այլ երկրներում: Ուստի մարդիկ նախընտրում են գնալ Եվրոպա, ստանալ բարձրակարգ կրթություն, հաղորդակցվել եվրոպական արժեքներին:

Իսկ երեկոյան տեղի ունեցավ տոնական համերգ, որի ժամանակ երգեցին Մաշա Մնջոյանը և Հայկ Պետրոսյանը: Չնայած տեղում էր հորդառատ անձրև, կապանցի երիտասարդները մեծ աշխուժությամբ մասնակցում էին համերգին:

Այսօր անցկացրեցինք հիանալիր օր: Օր, որը երբեք չի ջնջվի մեր հիշողությունից: Չէ՞ որ առաջին անգամ մենք իբրև լրագրող լուսաբանում էինք այսպիսի մեծ և կարևոր իրադարձություն: Շնորհակալություն 17-ին, որ հնարավորություն է տալիս բացահայտել ինքներս մեզ:

Լուսանկարները՝ Գոհար Խաչատրյանի

Anna Andreasyan

Իմ ճանապարհին հանդիպող սարսափները. Մաս 2

Իմ հոդվածներից մեկում գրել էի իմ ճանապարհին հանդիպող սարսափների՝ շների մասին: Բայց գիտե՞ք, որ շներով շարքը չի սահմանափակվում: Ուղղակի այս մյուս սարսափը սեզոնային է, այն գործում է միայն գարնանը և ամռանը: Լավ, հերիք չարաշահեմ ձեր համբերությունը և ասեմ, որ մեր պատմության հերոսները մեր գյուղի կովերն են: Ինչպես գիտեք, հենց գարունը գալիս է, և կանաչով է ծածկում դաշտերը, բոլորn իրենց նախիրները տանում են արածեցնելու: Եվ քանի որ կովերի համար հատուկ ճանապարհ չկա, ստիպված եմ լինում միշտ բախվել այս խնդրին: Նրանք գրավում են ամբողջ ճանապարհը ու տեղ չեն թողնում, որ անցնես: Ցրվում են ու անկանոն առաջ գալիս այնպես, որ երբեք չես պատկերացնի նրանց մոտավոր ուղղությունը: Իսկ ինչ վերաբերում է նախրապաններին, ապա նրանք բավական հետ են մնում և նույնիսկ չեն էլ երևում, որպեսզի կարողանան մի քիչ հանգստություն ներշնչել քեզ:

Հենց երեկ ճանապարհին իմ հետևից մի նախիր էր գալիս, ու ես արագ-արագ գնում էի, որ ինձ չհասնեն: Ու մեկ էլ մի նախիր էլ դիմացից հայտնվեց: Ես հայտնվեցի երկու նախիրների արանքում, ու մինչև նրանք անցան, ես կես մարդ դարձա:

Ոչ մի կերպ չեմ կարողանում անգամ տարբեր ժամերի դուրս գալով՝ չհանդիպել նրանց:

 

Anush abrahamyan

«Սառցե» լճի առասպելը

Եթե անգամ դուք մտածեք, թե սա մանկական շարադրության է նման, և ձեր դեմքին երևա մի ժպիտ, որը ծածկում է ներքին մի ծիծաղ, ապա ես կհամաձայնեմ ձեզ հետ: Բայց սա «Սառցե» լճի իմ առասպելն է եղել դեռ շատ վաղուց…

Տարիներ են անցել այն օրից, երբ հասկացա, որ անտառը ինչ-որ մեկի կանաչ երազն է, որ այն ամենը, ինչն արմատներ է ձգում, դառնում է ավելի թարմ՝ դարերի փոշոտ հայացքի ներքո, մեր էությունը դարձնում է ավելի մաքուր ու հստակ, երբեք չի կարող պարտվել:

Դա իմ ու անտառի առաջին բախումն էր: Եկեք տեղափոխվենք մոտ 1930 օր հետ և սկսենք ամենասկզբից: Մեքենան սլանում էր բավականին արագ, և ես հազիվ էի հանդուրժում երկու եղբայրներիս անհանգիստ շարժումները՝ ապակին իջեցնելու նպատակով: Գյուղի սևացած կտուրներին հաջորդեցին չվերջացող ծառերի շղթան ու խորդուբորդ ճանապարհից բարձրացող փոշին, որ միևնույնն էին իմ ծույլ հայացքի համար: Մոտ կես ժամ հետո մեքենան կանգ առավ, ու լսվեցին գոհունակության ճիչեր: Այդ տեղը, հավանաբար, անտառի այն գողտրիկ վայրերից էր, որտեղ թվում է՝ անիվներից բարձրացած փոշին ու շարժիչի ձայնը երբեք չէին հասել: Այդ հատվածը մի կլոր բեմի էր նման, որի շուրջ միակ ունկնդիր ծառերը երբեմն-երբեմն ականատես էին լինում թատերական մի ներկայացման, որ կոչվում էր «Դատարկության շշուկները»: Մի ժամանակ այնտեղ ձյուն է եղել, մի ուրիշ ժամանակ՝ արևն է երգել ու ապրել, մեկ այլ ժամանակ՝ անձրևը: Բեմից քիչ այն կողմ ծովն էր, որ կենդանի էր պահում օրը: Հորեղբայրս երբեմն-երբեմն կրկնում էր՝ այստեղ գայլեր են եղել: Ի հակադրություն իմ վախի՝ երազում էի տեսնել գայլերին, որոնք իրենց դեղին աչքերով կճեղքեին անտառի վրա իջած ծանր մշուշը: Երազում էի տեսնել անտառի թագավորին, որ իմ մանկական պատկերացմամբ ծառե մարմին կունենար, մամուռով պատված ու գունազրկված մի թագ: Նա կկարողանար ինձ պահել իր հսկայական ափի մեջ ու կտաներ ամենաբարձր ծառերի գագաթների մոտ, հսկայական ու պաղ ժայռերի մոտ կտաներ ու վերջապես՝ ծով, և ես ընդմիշտ կպահեի երկնքի ձայնը իմ ականջներում: Անտառի մշուշե ժպիտը ու գայլի ոռնոցը կդառնային «սառցե» լճի իմ առասպելը, որովհետև այդ օրը ոչ միայն արմատավորվեց իմ մանկական հիշողության մեջ, այլ փոխեց իմ հայացքը դեպի բնությունը, իմ ներսում առկա գեղեցիկ, բայց սառցե լիճը սկսեց աստիճանաբար հալվել, իմ ներսում արձագանքում են դեռ անտառի ձայները: Իմ ոսկե հիշողությունը, ծառերը՝ երկնքի կրծքի մեջ խրված, ծովը՝ հողի գրկում նիրհող, հավերժական են…

Ես անընդհատ նայում էի անտառի խորքերը ու փորձում էի նշմարել կամ պատկերացնել նրա՝ թագավորի ձեռքը, որ կկանչեր ինձ՝ իր կարմիր քար ունեցող արծաթե մատանին ցուցամատին հագցրած: Լավ եմ հիշում, թե ոնց ցանկացա վազել՝ թողնելով բոլորին, բայց իմ մանկական վախերը թույլ չտվեցին:

Նստեցինք մեքենան, բոլորը սունկ էին հավաքել՝ բացի ինձնից: Անմիջապես իջեցրի ապակին, որ շնչեմ անտառի օդն ու վերջին անգամ նայեմ հեռուն՝ խույս տալու համար իմ հիասթափությունից: Տարիներ անց միայն կարդացի Չինգիզ Այթմատովի «Սպիտակ շոգենավը», որի հերոսը այդ ժամանակ իմ տարիքին էր: Նա վազեց դեպի ծովն ու ձուկ դառնալով՝ լողաց հեռո՜ւ-հեռո՜ւ: Ո՞վ գիտե, եթե ես այն ժամանակ չվախենայի և վազեի դեպի անտառի խորքը, կկարողանայի՞ արդյոք թռչել, և հանդիպելով անտառի թագավորին՝ կգնայի՞ հեռո՜ւ-հեռո՜ւ:

Ես այդ օրը կարողացա իմ ներսում առկա սառցե լիճը հալեցնել, բայց չգիտեմ՝ դեռ որքան կարձագանքեն իմ մեջ անտառի ձայները: Բայց եթե չցրեք ձեր մեջ նստած թանձր մշուշը, ապա չզարմանաք, երբ այնտեղ հայտնաբերեք գայլերի մի ամբողջ ոհմակ:

Ani asryan

Վրեժը

Աշխարհում քիչ են պայքարող մարդիկ: Մարդիկ, ովքեր ձգտում են ավելիին հասնել, անկախ այն բանից, թե ինչ փորձություններ է պատրաստել կյանքը իրենց համար: Մարդիկ կան պայքարում են սովորելու համար: Շրջապատի մարդկանցից կգտնվի մեկը, ում կյանքը ինչքան էլ հարվածի տարբեր կողմերից, նա, միևնույն է, ոտքի կկանգնի: Մեր դրախտային Դարբասում ապրում է հրաշալի երիտասարդ, ում մասին այսօր ուզում եմ պատմել:

Վրեժ Կարապետյան

26-ամյա երիտասարդ, ով անցել է բազմաթիվ փորձությունների միջով, բայց մնացել է կյանքին «սիրահարված»: Կյանքը նրան սովորեցրել է պայքարել: Ծնվել է Դարբաս գյուղում, գյուղացու ընտանիքում: Սովորական մարդիկ, բայց նրանց զավակը սովորական մարդ չէ: Վաղ տարիքում կորցնելով ծնողներին, մեծացավ տատի և պապի խնամակալության ներքո: 18 տարեկանում երկու եղբորը թողնելով հարազատ մարդկանց խնամքին, գնաց հայրենիքին պարտքը հանձնելու: Ծառայությունից վերադառնալուն պես սկսել է աշխատել World Vision բարեգործական կազմակերպությունում՝ համայնքային կազմակերպիչ: Թեև զբաղված օրակարգ ունի, իր հանգստի ժամանակը տրամադրում է կամավորական աշխատանքին: Աշխատելուն զուգընթաց սովորել և ավարտել է Սիսիանի պետական տնտեսագիտական քոլեջը և Հայաստանի ագրարային համալսարանը: Գյուղի բնակիչները հաճախ են պատմում նրա մասին: Ասում են.

-Իրա հումորը անսպառ է:

Քայլում ես գյուղում, մայթեզրին՝ նստարանների նստած մարդկանց խումբը աղմկալից ձայնով քննարկում է անցող դարձողին: Հաճախ եմ լսել գովեստի խոսքեր Վրեժի մասին: Տատիկները ասում են.

-Մալադեց, հալալ ա իրան: Մըծացավ, ախպերներին ինքը պահավ, մեծ մարդիկ տառան, մհեկ մեծ մարդ ա, մեծին հարգող, փոքրերին սիրող: Հենց տեսնմ ա՝ բարևմ ա անպայման:

Սիրում է տխուր մարդկանց ուրախություն պարգևել իր հումորներով: Մի անգամ հումոր արեց, ու բոլորս ծիծաղեցինք, հետո հարցրեցի.

-Իսկ դու ուրա՞խ ես հիմա:

-Ես ուղղակի ուզում եմ բոլորիդ ուրախ տեսնել:

Ասում են նա, ով մշտապես ժպտում է, հենց նրա հոգին է, որ անվերջ արտասվում է:

Մեր ազգին պետք են հենց Վրեժի պես զավակներ, ովքեր չնայած կյանքի դժվարություններին, պայքարում են և իրենց պայքարով ոգեշնչում նաև շրջապատի մարդկանց:

elizabet harutyunyan exvard

Տան ուրվականները

-Շըշշ…

-Հը՞, տեսա՞վ։

-Չէ, Էլիզ, ես հլը իրան չեմ տեսել, սուս, որ չգա մեզ գտնի։

-Մեզ կուտի՞։

-Որ սուս մնաս՝ չէ։

-Ես քնում եմ, որ գա՝ կարթնացնես։

-Էլի՜զ, Էլիզա՜, աղջի, հելի, ինձ մենակ մի՛ թող։

Տարօրինա՞կ է թվում։ Էլ մի զարմացեք ու ծիծաղեք, բոլորդ էլ վախեցել եք տան ուրվականներից ու հրեշներից։

Դե հիմա պատկերացրեք. ես ու հորեղբորս աղջիկը պահարանում, կծկված նստած ենք։ Ձմեռ, կարճ օրեր ու երկար գիշերներ։ Ժամը ութն է, և դրսում մութ է, տան լույսերը՝ անջատված, պատուհանից այն կողմ քամին տակնուվրա է անում ողջ քաղաքը, իսկ ես ու քույրս թաքնվում ենք։ Կարո՞ղ եք ասել՝ ինչից։ Հա, հա, հենց էն հրեշից, որ գոյություն չունի։ Լավ, հերիք է ծիծաղեք: Մի՞թե դուք էլ չեք եղել փոքր։ Զարմանում եմ հիմա. թաքնվում էինք մահճակալի տակ ապաստանած հրեշներից, իսկ պահարանի միջի հրեշներին հյո՞ւր էինք գնացել։

Լավ, հրեշները հասկացանք, բա լույսե՞րը, ինչի՞ չէինք միացնում։ Մենք ենք մեր վախը ստեղծողը։

-Էլիզ, լսո՞ւմ ես։

-Ա՜, էդ ինքն ա՞։

-Չգիտեմ, Էլիզ, ամեն դեպքում իմացի, որ ես քեզ շատ էի սիրում ու… Հա՜, հիշո՞ւմ ես, որ Նոր տարուն դիմակդ պատռվել էր, էդ ես էի արել, կներե՜ս քուրիկ։

Դռան ճռճռոցներ… Անցավ տասը վայրկյան լռության մեջ, բացվեցին պահարանի դռները։ Խավարի սարսափի մեջ տեսանք մի լույս, մի սիլուետ՝ մայրս էր։

Վա՜խ, մանկություն, ինչ քաղցր, ինչ հեռու ես դու արդեն։ Մանուկ, մի արարած, ում երևակայությունը չունի ո՛չ սկիզբ և ո՛չ էլ վերջ։

Անձրև, մի արի

Լուսանկարը՝ Հեղինե Գրիգորյանի

Լուսանկարը՝ Հեղինե Գրիգորյանի

Վերջապես Մարտունիում էլ գարուն եկավ, բայց էնպես եկավ, որ ինչպես գյուղացիներն են ասում` «Յաս՝ սուս, դու՝ սուս»: Այս արտահայտությունը շատ է օգտագործվում որևէ երևույթի անսովորությունը ցույց տալու համար: Մեկ խաղաղ, տաք եղանակ է, մեկ էլ հանկարծակի այնպիսի քամի է սկսվում, որ լվացքի պարանից շորեր է «գողանում»:

Լուսանկարը՝ Հեղինե Գրիգորյանի

Լուսանկարը՝ Հեղինե Գրիգորյանի

Իսկ այ, կարկուտը բոլորիս թշնամին է, մանավանդ, որ ծառերը նոր-նոր են ծաղկել: Հասանք անձրևին` ոմանց համար սիրելի, ոմանց համար`ոչ, իսկ մյուսները չեն էլ մտածել, թե անձրևը կարող է գեղեցիկ լինել: Դա մեղադրելու չէ: Չէ՞ որ գյուղացին առաջին հերթին մտածում է ոչ թե անձրևի սիրունության, այլ իր բերքի մասին: Անձրևը խանգարում է փոշոտմանը, վար ու ցանքին և դրսի աշխատանքներին: Հենց այս հոգսերի պատճառով էլ գրեթե միշտ նրա գեղեցկությունը անտեսվում է` հատկապես մեծերի կոցմից: Անձրևից հետո, հատկապես երբ արևում է, բնությունը մի ուրիշ կերպ է գեղեցկանում՝ չհաշված ջրափոսերով «հարուստ» ու ցեխոտ ճանապարհները:

susanna geghamyan

Լիճքի բարբառը

Ինչպես յուրաքանչյուր մարզ և գյուղ, իմ գյուղը նույնպես առանձնանում է իր տարբերվող բարբառով և խոսելաձևով: Լիճքը ունի շատ յուրահատկություններ, բայց բարբառը լիովին տարբերվում է, և քանի որ 17.am-ում շատ եմ կարդացել, որ թղթակիցները ներկայացնում են իրենց գյուղի բարբառը, այսօր որոշեցի հետ չթողնել նաև իմ գյուղը և ընթերցողին ներկայացնել Լիճքի բարբառը (Գոլավարի): Հա, չմոռանամ ասել, որ մեր բարբառը մի ուրիշ քաղցրություն ունի, իհարկե ինձ համար: Լավ, չերկարացնեմ: Սկսե՞մ: Լավ, արդեն սկսեցի:

ուդա – այստեղ,

ունա – այնտեղ,

դոր – ուր

օրի – ինչու

իմա՞լ իս – ո՞նց ես

դորա կերտաս – ուր ես գնում

ինչ ա կսիս – ինչ ես ասում

իդմա – այսպես

կարտոլ – կարտոֆիլ

Եվ մի շարք այսպիսի հետաքրքիր բառեր: Ուզում եմ ասել, որ վերը նշված բառերի մի մասը (ուդա, ունա, դոր) չեն կարդացվում այնպես, ինչպես գրվում են: Մենք արտասանում ենք այնպիսի հնչյուններ, որոնք չկան այբուբենում: Այդ տառերը կան միայն Լիճքի այբուբենի ու լիճքեցու տառապաշարի, բառապաշարի մեջ… Եվ գուցե դու, սիրելի ընթերցող, այսպես կարդալով՝ չկարողանաս ճիշտ արտաբերել մեր բարբառի բառերը, դրա համար, եթե հնարավորություն լինի և գաս Լիճք, ապա անգամ կողքից լսելուս կարող ես սովորել մեր բարբառը: Այն հնարավոր է, որ մի քիչ էլ կոպիտ հնչի, բայց լիճքեցու համար իր բարբառը յուրահատուկ է: Իհարկե շատ բառեր կան, որ կգրեի, ուղղակի դա կթողնեմ մյուս անգամ կամ գուցե ընկերներս գրեն, բայց ամեն դեպքում, մեր բարբառն էլ հարուստ է տարատեսակ քաղցր բառերով:

Կողբ հիմնադրամը ներկայացնում է

Մայիսի 13-ին Լոֆթում տեղի ունեցավ հանդիպում պատմաբան և հրապարակախոս Համլետ Դավթյանի հետ։ Հանդիպումը կազմակերպել էր Կողբ կրթության, մշակույթի և սպորտի զարգացման հիմնադրամը։ Հանդիպման նպատակն է՝ համահարթակ ստեղծել, որտեղ նոր գաղափարներ կծնվեն։ Հիմնադրամի տնօրեն Արթուր Աբովյանն ասաց, որ հանդիպումները շարունակական են լինելու, իսկ թեմաները՝ հանդիսատեսի կողմից առաջարկված;

Հանդիպման ընթացքում Համլետ Դավթյանը սիրով պատասխանում էր ներկաներին հուզող հարցերին, շարադրում իր տեսակետները:

Լուսանկարները՝ Դիանա Շահբազյանի

ՀՊՏՀ Եղեգնաձորի մասնաճյուղը

Զրուցակիցս Հայաստանի պետական տնտեսագիտական համալսարանի Եղեգնաձորի մասնաճյուղի մասնաճյուղի տնօրեն Սոս Խաչիկյանն է:

Լուսանկարը՝ Հայաստանի պետական տնտեսագիտական համալսարանի

Լուսանկարը՝ Հայաստանի պետական տնտեսագիտական համալսարանի

-Պարոն Խաչիկյան, պատմեք Ձեր գործունեության մասին: Մինչ մասնաճյուղի տնօրեն աշխատելը ի՞նչ ոլորտում էիք աշխատում:

-Աշխատում եմ 2011 թվականից: Մինչ այդ աշխատել եմ Ազգային Ժողովում, ՄԱԿ-ի ազգային գրասենյակում, Եվրոպական կրթական տարածաշրջանային ակադեմիայում, որպես դոցենտ, որպես փորձագետ տարբեր աշխատանքներ եմ կատարել: Տեղափոխվել եմ այստեղ աշխատելու այն ժամանակ, երբ բուհը ընդամենը երեք տարվա գործունեություն ուներ: Դեռևս չկային շրջանավարտներ: 91 ուսանող կար: Այս պահին արդեն 280 ուսանող ունենք: Բացվել է մագիստրոսական կրթական ծրագիր, հեռակա կրթական համակարգ է ներդրվել, ու համագործակցում ենք տարբեր միջազգային կառույցների հետ, այդ թվում՝ Խաղաղության կորպուսի, նաև IT ոլորտի տարբեր միջազգային կազմակերպությունների հետ:

-Տնտեսագիտության ո՞ր ճյուղերն են դասավանդվում:

-Ֆինանսներ, հաշվապահական հաշվառում, զբոսաշրջության կառավարում:

-Իսկ այս տարի որքա՞ն շրջանավարտ եք ունենալու:

-Այս տարի ունենալու ենք 82 շրջանավարտ: Առկա բակալավր, հեռակա բակալավր և մագիստրատուրայի գծով վեց խումբ են ավարտելու:

-Իսկ ուսման մակարդակը բարձրացնելու համար ի՞նչ աշխատանքներ են տարվում:

-Հիմնականում միջազգայնացման հետ կապված գործընթացներ են: Օրինակ, արդեն ուսանող ունենք, որը սովորում է Եվրամիությունում, մայիսին հետ է գալու: Դասախոսներից արդեն երկու անգամ գործուղվել են Եվրոպական տարբեր առաջատար բուհեր: Համագործակցում ենք նմանատիպ տարբեր բուհերի հետ: Փորձում ենք միջազգային ծրագրերը ներդնել նաև մեր բուհում: Առայժմ միջազգայնացումը համարվում է հիմնական ուղղություն:

՞նչն եք կարևորում դասախոսների մեջ պրոֆեսիոնալիզմը, թե՞ մարդկային հատկանիշները:

-Դրանք դժվար է տարանջատել մեկը մյուսից, գերադասել կամ ավելի ցածր դասել, բայց բոլոր դեպքերում պրոֆեսիոնալիզմը իհարկե կրթական համակարգի առումով ունի էական նշանակություն:

-Արդյոք հնարավո՞ր է բոլոր ուսանողներին վերաբերվել նույն կերպ, թե՞ կան ուսանողներ, որոնք հատուկ վերաբերմունքի են արժանանում:

-Կան ուսանողներ, որոնց վրա ավելի շատ ենք աշխատում՝ գիտելիքը ըմբռնելու տեսանկյունից: Նրանց հետ աշխատատար գործընթացներ շատ են իրականացվում, այդ առումով հատուկ վերաբերմունքի արժանացող ուսանողներ կան: Բայց ընդհանուր ստանդարտները, չափանիշները բոլորի համար նույնն են, և փորձում ենք տեղավորվել այդ շրջանակների մեջ:

-Իսկ ի՞նչը կուզեիք փոխել համալսարանում:

-Եթե հնարավորություն լիներ, կցանկանայի մեծացնել հետազոտական բնույթի աշխատանքները:

-Ուսանողների մեծ մասը տնտեսագիտության ո՞ր ճյուղն են ավելի շատ նախընտրում:

-Ֆինանսները:

-Ինչո՞ւ:

-Չեմ կարող ասել, երևի հնչեղություն ունի, բոլոր դեպքերում, պարբերաբար ֆինանսներում մրցակցությունն ավելի բարձր է լինում:

-Իսկ մասնագիտական գրականությամբ որքա՞նով եք ապահովված:

-Մասնագիտական գրականություն կա, բայց հայերենով  քիչ է, օտար լեզուներով գրականությունը ուսանողներին այդքան էլ հասանելի չէ՝ լեզվի իմացության պատճառով: Հիմնականում ուսանողները օգտվում են օնլայն գրադարաններից, որոնք հասանելի են համացանցում: Ունենք նաև համակարգչային սրահ ինտերնետով ապահովված, ուսանողներն այնտեղ նստում և աշխատում են:

-Որո՞նք են մերօրյա երիտասարդության շրջանում առկա հիմնախնդիրները, ի՞նչ հիմնախնդիրների հետ են առնչվում ուսանողները:

-Ամենամեծ հիմնախնդիրը երիտասարդության շրջանում անտարբերությունն է, կյանքի նկատմամբ ոչ լիարժեք պատկերացումներ ունենալը, երևի տարիքայն առանձնահատկություն է, որ չեն կարողանում կողմնորոշվել կրթության առումով: Մի տեսակ մատների արանքով են նայում, բայց դա չէի ասի միայն երիտասարդության խնդիրն է, դա հասարակության խնդիրն էլ է: Իհարկե, նաև բուհի խնդիրն է:

mane m sargsyan

Մի ուսանողի պատմություն

Բարև սիրելի ընթերցող, եթե դու ինձ ճանաչում ես, ապա պետք է, որ տեղյակ լինես իմ ուսանող լինելու փաստի մասին: Սովորում եմ Երևանի պետական բժշկական համալսարանում: Ամենադժվար համալսարաններից մեկը, եթե ոչ` միակը: Մասնագիտական առարկաների հետ զուգահեռ անցնում ենք «ոչ պետքական» առարկաներ և «երեք» դրական գնահատականով փակում: Բայց այսօր նյութիս թեման համալսարանը չէ, այլ մի ուսանողի պատմություն, ով մնում է Երևանում եղբոր հետ:

Ես Ճամբարակից եմ, Երևանում ապրում եմ, ինչպես արդեն հասկացաք, եղբորս հետ: Տան միակ աղջիկը ես եմ: Եվ մայր եմ, և քույր, և խոհարար, և «հավաքարար», և վերջապես, ուսանող: Ինչպե՞ս եմ հասցնում դասերիս հետ տնային գործերը: Ճիշտն ասած, ինքս էլ եմ զարմանում ինձ վրա:

Երբ դու ապրում ես մի տան մեջ, որտեղ բացի քեզանից կա ևս երեք աղջիկ, խնդիրն ավելի արագ է լուծում ստանում, իսկ այս «օտար» քաղաքում, այս նոր կացարանում միակ աղջիկը լինելով, սովորում ես հույսդ միայն քո ուժերի վրա դնելուն, շաբաթվա մեջ ամենաքիչը չորս անգամ, չորս տարբեր տեսակի ճաշ պատրաստելուն, տունը շաբաթվա մեջ գոնե երկու անգամ «մասշտաբային մաքրման» ենթարկելուն: Եթե ապրում ես տղայի հետ, պետք է, որ տեղյակ լինես, որ տղան շաբաթվա մեջ գոնե երկու անգամ, եթե ոչ ամեն օր, պետք է «ջրիկ ճաշ» ուտի: Դա չգրված օրենք է…

Չնայած եղբոր հետ ապրելն իր դրական կողմերն էլ ունի: Նախ, եթե խանութից գնելու բան կա, նա է գնում: Միսն է կտրտում, հարկ եղած դեպքում նաև կարող է ճաշ պատրաստել, ու այդ ժամանակ անկախ քո կամքից, հասկանում ես, որ նա քեզանից ավելի լավ է պատրաստում, թեկուզ ձվածեղ կամ «ժարիտ»: Բայց այդ ճաշ պատրաստելու «ակցիան» կարող է գործել տարին մեկ կամ երկու անգամ: Մոռացա նշեմ` չզարմանաք, եթե ամեն անգամ քո պատրաստած ճաշն ուտելուց նա ձեզանից դժգոհ մնա: Դա սովորական է: Ուղղակի լուռ համակերպվեք, և հիշեք. դրսում նա գովում է ձեզ:

Եթե խորհուրդի կարիք զգաք, գրեք: Մեծ սիրով կօգնեմ: