Էլեկտրասյան վրա ճնճղուկը հավասարակշռությունը պահելու փորձեր էր անում, իսկ հեռվում՝ երկնքի ամենակապույտ կետում, ծիծեռնակները դրա մասին մտածել անգամ չէին փորձում. չէ՞ որ նրանք վերևում են, լիարժեք, ազատ, չէ՞ որ այնտեղ սահմաններ չկան: Իսկ դո՞ւ, դու ներքևում ես, քո՝ հողով խառնված հոգսերի հետ, դու ներքևում ես, քո ոչ լիարժեք-կիսատ ապրումներով, կիսատ զգացմունքներով:

Դու այստեղ՝ ներքևում ես, ամենօրյա կիսատ կյանքով:

Կիսատ ես առավոտյան, իսկ դա ամենևին էլ «երկրորդ կեսի»-դ պակասությունը չէ, չէ:

Կիսատության քո բաժինն ունես շտեմարանիդ դիմաց ուսուցչի հետևող հայացք չունենալիս, մի քիչ ավելի շատ՝ քննությունից հետո նրա արձագանքը չլսելիս, փոխարենը՝ «ես գոհ եմ ինձանից»-ով ամեն ինչ ավարտելիս: Չնայած, հետո ես հասկանում, որ դա կիսատություն չէր, իսկ եթե ճիշտ՝ նույնիսկ մի քիչ էլ ավելին էր, քան լիարժեքությունը: Բայց, մեկ է, մի բան այն չէ:

Կիսատ էիր վերջին զանգին՝ բեմի վրա, կիսատ էին զգացմուքներդ, որ ինքդ անգամ չէիր հասկանում՝ ուրա՞խ ես, թե՞ տխուր, իսկ աչքերդ ուրիշ բան էին փնտրում:

Կիսատ էիր ամեն անգամ, գիշերվա ամենամութ ժամին աչքերդ մի կերպ բացելով, լիարժեքություն փնտրելով ծանոթ համարի զանգերին պատասխանելիս:

Եվ դա՝ որովհետև դու այստեղ ես՝ ներքևում, ամբողջականի ու կիսատի փշալարված սահմանին: Իսկ դու, դու, երբ քո հողով, փոշով ու աղմուկով խառնված առօրյայում կիսատ ես զգացել քեզ, մտածե՞լ ես, որ պատճառն ամենևին էլ առանց համացանցի կամ հեռախոսի առավոտը չէ: Իսկ, երբ մտածել ես դժբախտության մասին, զգացե՞լ ես արդյոք, որ իրական երջանկությունը չեն չափում կիլոգրամներով կամ ասենք, հազարներով:

Իրական, մարդկային երջանկության ամենամեծ մասը կիլոմետրերով է չափվում: Ամենամեծ երջանկության մի մասն էլ զրույցը Սքայփի կամ Վայբերի ազդանշաններով չսկսելն է, ամենակարևորների հայացքը էկրաններից այն կողմ չտեսնելը: Իսկ բախտավորությունը հոգու անկյուններում կամ մտքի փակ դարակներում կարոտ բառի սահմանումը չփնտրելն է, փնտրելու դեպքում էլ այն ամենատարրական, չհասկացված, չգիտակցված կերպով բացատրելն է: Որովհետև ամենագեղեցիկ կարոտն էլ այդ չհասկացված-չգիտակցված կարոտն է (եթե կարոտն առհասարակ գեղեցիկ լինում է):

…Մեծ սև պայուսակում հավաքվում են բոլոր տեսակի հագուստները, գրպաններում պինդ-պինդ՝ հուշերը. ժպիտները՝ առանձին, տխուր պահերը՝ առանձին:

Հետո ճանապարհն է, երկար, անվերջ թվացող ճանապարհը: Ամենաերջանիկ ճանապարհն էլ դեպի օդանավակայանը չէ, չէ՝ հակառակը: Կամ, ճանապարհը՝ կարոտից հեռու: Դեպի կարոտ ճանապարհները միշտ էլ օդանավակայանի ճանապարհով են անցնում: Ու գիտե՞ք, ամենատխուրը օդանավակայանից հետ չբերող ճանապարհն է: Նա, որ տանում է ու երջանկությունը օտար ափերում փնտրել տալիս, նա, որ չի գնում՝ աշխատելու, չի գնում, որովհետև երեխաներին գումար ու հագուստ է պետք, գնում է՝ դրանք «եվրոպական» դարձնելու: Իսկ դա աշխարհի ամենակիսատ լիարժեքությունն է…

Չէ, ես որևէ մեկին մեղադրելու իրավունք չունեմ, չեմ էլ փորձի, բայց, մեկ է, ես իմ ժամանակավոր կարոտն եմ սիրում: Նա, որ վերջ ունի, նա որ հատորներով է գրվում, իսկ միջանկյալ ժամանակն էլ գովազդի պես է, բայց ավելի փոքր հաճախությամբ ու մի քիչ ավելի երկար: Իսկ այդ գովազդն էլ լիարժեքության, ամենամեծ լիարժեքության զգացողությունն է, որ կա:

-Վիոլ, որոշե՞լ ես՝ ինչ ես դառնալու,- հարցրեց ընկերուհիս:

-Լավ հարց էր, բայց դեռ ոչ:

-Ինչո՞ւ:

-Դե, եսիմ, չեմ կարողանում կողմնորոշվել:

-Բալես, ե՞րբ ես մասնագիտություն ընտրելու,- հիմա էլ մայրս է հարցնում:

-Մամ, դե ամեն օր բոլորը նույն հարցն են տալիս: Մի բան կընտրեմ էլի, դեռ ժամանակ կա:

-Մնաց մեկ տարի: Ո՞նց ես հասցնելու պարապել

-Ուֆ, մամ, չգիտեմ: Դժվար բան ա մեծանալը:

Երբ հասնում է չափահասության սահմանը, պետք է կարևոր որոշումներ կայացնել: Դրանցից մեկը մասնագիտության ընտրությունն է, որը շատ որոշիչ է ամբողջ կյանքի համար::

Նախ, մասնագիտությունը պետք է դուր գա, որպեսզի հետագայում սիրով աշխատես, ոչ թե անիմաստ և ձանձրալի թվա: Ես բարդ մարդ եմ, քանի որ ամեն ինչ հետաքրքրում է ինձ, դրա համար չեմ կարողանում կողմնորոշվել: Փոքր տարիքում շատ էի սիրում խոհարարության և դիզայնի հետ կապված ամեն ինչ: Ընտանիքս, նկատելով նկարչական ունակություններս, տարան գեղարվեստի դպրոց: Բայց ինձ այդ ոլորտում չգտնելու պատճառով չսիրեցի և չշարունակեցի: Այժմ նկարչությունը իմ հոբիներից մեկն եմ համարում: Շատ-շատ սիրում եմ հայոց լեզուն, կուզենայի բանասեր դառնալ, բայց ցավոք, ընդհանրապես չեմ սիրում գրականությունը և կարդալը: Ինչպես վերջերս եմ պարզել. ինֆորմատիկան, կայքի ծրագրավորումն ու դիզայնը իմն են: Այս մասնագիտությունը ինձ դուր է գալիս, բայց դե իհարկե, մաթեմատիկա իմանալ է անհրաժեշտ:

Ի՞նչ կասեք, որոնք են այժմ ավելի արդիական, պահանջված, հետաքրքիր և հաճելի մասնագիտությունները:

Երբ փոքր էի, շատ բաների վրա էի ուրախանում: Դրանցից մեկը խատուտիկ էր: Երբ տեսնում էի խատուտիկի բմբուլը օդում, ասում էի, որ ինչ-որ մեկն ինձ նամակ է ուղարկել: Խատուտիկն օդում ճախրում էր, իսկ ես փորձում էի բռնել և տալիս էի մեկի անունը և փչելով հետ ուղարկում: Մտածում էի, որ նամակս կհասնի հասցեատիրոջը: Ես հավատում էի, որ բամբակի նման թեթև իմ փետուրը քամին ուր ասես, կարող է տանել:

Երբ տալիս էի մեկի անունը և ուղարկում, նայում էի, թե ինչպես է խատուտիկս օդ բարձրանում ու քամու թևին պարելով հետզհետե հեռանում ինձնից: Մտածում էի, որ եթե այդպես բարձրանում է օդ ու հեռանում, ուրեմն հաստատ գնում է հասցեատիրոջ մոտ:

Քիչ առաջ խատուտիկի մի փոքրիկ փետուր դիմացովս անցավ: Երբ քամին քիչ մեղմացավ, այն դանդաղ իջավ ներքև: Ես էլ ձեռքս պարզեցի, և խատուտիկն ընկավ ուղիղ ափիս մեջ: Խատուտիկ, քեզ նորից ուղարկե՞մ հեռու երկրներ: Ափիս մեջ պահած նայում էի, հանկարծ առաջվա պես պինդ հավատացի, որ գնալու է, իմ նամակը տեղ է հասցնելու… Ծնողներիս անունը տվեցի, «նամակս» շշնջացի նրան:

Խատուտիկների փետուրները՝ սերմերը, տարածվում են հունիս ամսվա սկզբներին: Հիմա ճիշտ ժամանակն է «նամակներ» ուղարկելու:

Ուզում եմ ձեզ մի բան պատմել մանկությունիցս: Երբ փոքր էի, 4-5-րդ դասարան, ատում էի ամեն մի օրս, ատում էի, որ գալիս էին ամառային արձակուրդները: Հիմա կմտածեք, թե ինչու, չէ որ բոլոր երեխաներն անհամբեր սպասում են արձակուրդներին:

Երբ փոքր էի, ամառային արձակուրդների սկսվելուն պես ես, եղբայրս, հորեղբորս երեխաները տատիկիս և պապիկիս հետ բարձրանում էինք սար`այնտեղ մնալու: Երեք ամիս մնում էինք սարերում, պահում էինք անասուններին`կովերի, ոչխարների:

Մեր օրը սկսվում էր այսպես: Առավոտյան արթնանում էինք ժամը 6-ին: Տատիկս և պապիկս գնում էին գոմ, որպեսզի տատիկս կթի կովերին, իսկ պապիկս էլ կովերին տանի սարը արածեցնելու, հետո կթում էր ոչխարներին, ոչխարներին էլ եզդի հովիվներն էին տանում ավելի բարձր սարը և իրիկունը բերում: Իսկ մենք խաղում էինք և օգնում նրանց: Ի դեպ, այդ երեք ամիսներին մենք մնում էինք վրանի մեջ:

Հետաքրքիր է, չէ՞: Այո’, իհարկե, կարդացողի համար ամեն ինչ հետաքրքիր է ու հեշտ, իսկ այդ ամենը ապրողի համար ուղղակի տառապանք ու չարչարանք: Մի հետաքրքիր քար կար այնտեղ: Մենք նստում էինք այդ քարի վրա և սահում`խաղում էինք, խաղում, որ այդ օրերը շուտ անցնեն: Այնտեղ կար մի լքված ավտոբուս: Ավտոբուսի մեջ էլ խաղում էինք տուն-տունիկ: Երբ գալիս էր օգոստոս ամիսը, մենք երեխաներով իջնում էինք սարից, որ պատրաստվենք դպրոց գնալուն:
Սեպտեմբերի 1-ին դասղեկս երեխաներին հարցնում էր, թե ինչպես ենք անցկացրել մեր ամառային արձակուրդները: Բոլորը պատմում էին, թե ինչ են արել, ինչով են զբաղվել, ուրախ-ուրախ պատմում էին, թե ուր են գնացել հանգստանալու, իսկ ես լուռ նստում էի: Ուսուցչուհիս  հասկացել էր, որ ես ոչ մի տեղ էլ չեմ գնացել հանգստանալու, այլ գնացել եմ սար՝ օգնելու տատիկիս ու պապիկիս: Ուսուցչուհիս բոլորին լռեցրեց, և ինձ կանչեց իր մոտ: Անկեղծ ասած, մի պահ զարմացա, բայց գնացի կանգնեցի ուսուցչուհուս կողքին: Ուսուցչուհիս ասաց, որ արձակուրդները ամենալավը անցկացրել եմ ես: Ինքս ինձ հարց տվեցի՝ ե՞ս, ինչո՞ւ: Ու շարունակեց՝ ասելով, որ ես գնացել եմ սար, ուր կար մաքուր օդ է, բնություն, օգնել եմ ընտանիքիս անդամներին: Այդ ամենը ասում էր, որ ես ինձ վատ չզգամ, դա ես հասկանում էի և լուռ լսում: Ուսուցչուհիս վերջացրեց և գնաց: Դասընկերներս մոտեցան ինձ և սկսեցին հարցեր տալ: Ես պատմեցի ամեն ինչ, ինչ կատարվել էր սարերում: Պատմելիս ինքս էլ հասկացա, թե ինչ հետաքրքիր էր սարերում:

Հիմա ես չեմ ատում մանկությունս, այլ կարոտում եմ: Կարոտում եմ սարերում անցկացրած ամեն մի օրս: Մեր խաղերը, մեր կատարած ամեն հիմար արարքները: Արդեն 4-5 տարի է, չեմ գնացել սար, չեմ տեսել այն վայրը, որտեղ մնում էինք, այն քարը, որի վրայից սահում էինք, ավտոբուսը, որ մեր տուն-տունիկի թագավորությունն էր…

Հիմա արձակուրդներս այլ կերպ են անցնում, մի տեսակ շրջանակի մեջ…