Ոչ մի բան չէր հուշում դրա մասին: Քամին սովորականից մեղմ էր, եղանակը՝ չափավոր ցուրտ: Տատիս տանը միայն աչքս գցեցի հին օրացույցին, որից ամեն օր պոկում են ամսվա հերթական օրը՝ հետևի գրած ժողովրդական բուժման ձևերը կարդալու, ու հենց այդ պահին ու այդտեղ ես հասկացա՝ Winter is coming:

Ձմեռվա մեջ կա երեք անտանելի բան (շատ կան, բայց էդքանը ասել չի լինի):
Առաջինը սարսափելի ցուրտն է, որը ստիպում է մարմինը ծածկել տարատեսակ հագուստով, շարֆերով, տաք գուլպաներով:
Երկրորդը՝ ընկնելու ու մարմնի որևէ մաս կոտրելու իրական վտանգը:
Ու երրորդը՝  ցրտին դեռ կարելի է դիմանալ, հնարավոր է նաև զգույշ քայլել, բայց այս եղանակին դասասենյակի իմ նստարանից Չաթինդաղը չի երևում: Եթե չգիտեք՝ ինչ է դա, ասեմ. Չաթինդաղը Գուգարաց լեռնաշղթայի ամենաբարձր գագաթն է, որը երևում է մեր գյուղի՝ Դսեղի, բոլոր կետերից: Այն միշտ շատ-շատ գեղեցիկ է, դե, բացի ձմեռվանից, որովհետև չի երևում:
Այս ձմեռ ես տասնվեց տարեկան կդառնամ, կգա 2018 թվականը՝ իր հետ բերելով ֆուտբոլի առաջնության սպասումներ: Կկայանա Օսկարի 90-րդ մրցանակաբաշխությունը, մի քանի օրով հայերը կմնան «Տանը մենակ» ու կնայեն «Հարի Փոթթերը»:
Կարծում եմ՝ ոչ ոք տխուր չէ ձմռան գալու համար: Ես էլ: Ձմեռ է, էլի, արագ կանցնի, չենք էլ հասցնի հիվանդանալ: Բայց մի խնդիր կա՝ մի տարի էլ է անցնում: Ապագայից դառնում է ներկա ու աննկատ սահում դեպի անցյալ, դեպի արդեն ապրած տարիները: Այսպես ապրած տարիներն օր օրի ավելանում են՝ ի հաշիվ չապրածների, ու հիմա հասկանում եմ՝ այստեղ խնդիրը ձմեռը չէ, խնդիրը հոսող տարիներն են:

(Վերնագրի մասին շատ մի մտածեք, ուղղակի տրամադրությունս այդպիսին է)

Դու ճանաչածս այն եզակի մարդկանցից ես, ովքեր արժանի են դառնալու ամենաերջանիկն աշխարհում։ Անկախ մեր միջև եղած տեսանելի ու անտեսանելի հեռավորություններից՝ ես միշտ հարգել եմ քեզ, քո՝ գործնական մարդու բնավորությունը, քո կամքն ու ինքնասիրությունը, ամենակարևորը՝ քո հպարտությունը։ Այսօր միայն ինքս իմ մեջ խոստովանեցի, որ ինձ համար միշտ էլ «գրեթե կատարելատիպ» ես եղել, ու ընտրածս գործում հաջողության հասնելու համար մեջս անձնային հատկանիշներ դաստիարակելու ժամանակ որպես օրինակ քեզ եմ ունեցել։ Ուզեցել եմ, որ սովորելուս ընթացքում լինես, օրինակ, գոնե՝ իմ խմբից, որ էլի քեզնով ոգեշնչես ու ավելիին մղես։

Դու ավելի առաջ էիր ինձնից։ Մի քանի տարով։ Ընդամենը մի քանի տարի շուտ էիր դուրս բերել «հաջողության բանաձևը», ես դեռ նոր պիտի գլուխ հանեի։ Դու ավելի շուտ էիր հասկացել, թե ինչ ես ուզում։ Երևի հատուկ մտածված էր. դու պիտի ինձ սովորեցնեիր, որ իմ գլուխը շատ չցավեր. բանաձև դուրս բերելը միշտ էլ ամենաչսիրածս գործն է եղել բոլոր իմացածս գիտությունների մեջ, հիմա է՛լ։
Ցավոք, նման էինք միայն աշխատանքային պրոցեսում մեր դրսևորած վարքագծով, հեռուն գնացող մեծ նպատակներով, մեր ուզածին հասնելու ընթացքում գործ դրած միջոցներով, ազնիվ միջոցներով՝ մեր սովորելով ու շատ աշխատելով։ Նմանությունների շրջանակն ի զորու չէր կարող լինել անցնելու զուտ գործնականի, ծայրահեղ դեպքում՝ իրար միշտ հասկացող, ոգևորող ու օգնող ընկերների սահմանը։ Դա ե՛ս հասկացա, դու՝ չգիտեմ։ Երևի չզգացիր, ես էլ չասացի։ Ու, ընդհանրապես, շատ բան չասեցի, որ եթե ասեի, երևի ավելի ճիշտ լիներ, ու հիմա ավելի քիչ փոշմանեի։

Բախտ չվիճակվեց դառնալ գոնե ուրախ կոլեգաներ, չհաճեցանք գոնե ամուր պահել մեր մտերմությունը, ու երկուսս էլ կորցրինք մի-մի լավ բարեկամի։

Դրանից հետո եթե մեկ-մեկ էլ առիթ ընձեռվեց մի երկու բառ փոխանակելու, էլի կոպիտ խոսեցի, որովհետև մտածեցի, թե նեղացած ես։ Մենակ մնացած ժամանակ մտքումս սիրուն ասելիքս դասավորեցի, որ քեզ տեսնեմ ու վերջապես ամեն ինչ ասեմ, էլի չկարողացա։ Բայց դու գոնե հարցնեիր։ Դու էլ չուզեցիր, ամեն անգամ սիրուն ժպտացիր, ոչ մի կերպ մտածածդ չգուշակեցի։

Զգացի, որ արդեն մոռանում եմ քեզ։ Չուզեցի։ Վերանայեցի քեզնից ինձ մնացածը, որ էլի հիշեմ, որ միշտ հիշեմ։ Նորից, ավելի ընդարձակ տեքստով ասելիքս ուղեղումս դրեցի։ Գոնե մյուս անգամ քեզ տեսնելու հնարավորություն ունենալիս չորոշեմ, որ լռելը պահին ամենահարմարն է, ասելիքս չմոռանամ կամ էլ քեզ տեսնելիս չշփոթվեմ։ Հիմա էլ որոշեցի մի տեղ գրի առնել, որ եթե նման բան պատահի կամ զգամ, որ այսօր վերջին հնարավորությունս սպառեցի, գոնե հետո ինչ-որ մի դիպվածով սա կարդաս։ Գրեցի, իբր մտքերս ի մի բերելու համար, բայց էլի համարյա բան չասացի… Դու էլի չես իմանա։

Պարզ տեսա, որ իմ ամենալավ, ամենաբարի ու հոգատար ընկերն ես եղել, երբ արդեն էլ քո մեծահոգությունից օգտվելու, սուտ ջղայնանալու ու քեզ ջղայնացնել փորձելու հնարավորություն չունեմ, երբ արդեն քեզ ուղղակիորեն հարցնելու փոխարեն, ցավոք, անհույս մտածում եմ. տեսնես՝ ո՞նց ես…

-Հով, արի գրկեմ, որ «տռոլիկն» արդեն գնա:

Երկու վայրկյան էլ ուշանայինք, իրոք, «տռոլիկը» գնացած կլիներ, ու նորից 10 րոպե կսպասեինք (չնայած լավ կլիներ. մի անգամ էլ կգրկեր ինձ մինչև գնալը): Դե, քանի որ ես էլ տրոլեյբուս չեմ սիրում, որովհետև շատ դանդաղ է գնում, պետք է ավտոբուսով տուն հասնեի: Մեկ էլ, երթուղային էլ չեմ սիրում, որովհետև հասակս 1.82 է (պատկերացրեցիք արդեն):

19:32 էր: Որոշեցի հաշվել, թե ինչքան ժամանակից տուն կհասնեմ, ու մինչև հասնելս ինձ պետք էր ականջակալներով երգ լսել, հիանալ Երևանի անկյուններով ու հիշել նրան, հիշել ու կարոտել:

Փաստորեն ավտոբուսը շատ լիքն էր, ու ես էլ մոռացել էի, որ մենակ չեմ, բարձր-բարձր երգում էի. “Dancing in the dark, with you between my arms… “

Արդեն 19:54 էր, ու լսում էի «փլեյլիսթիս» 7-րդ երգը: Երբ երգը վերջանում էր, ու պետք է հաջորդն սկսվեր, այդ ընթացքում լսվում էին մարդկանց խոսակցություններից հատվածներ, և ես մտածում էի մարդիկ ինչպես կարող ենք այդքան դատարկ բաներից խոսել: Մտածում էի՝ չլինեին երգից երգ անցնելու պահերը (դեռ չգիտեի վերջինի մասին), որ ես շարունակեի հիշել, կարոտել, զգալ ու երազել:

Ստացվեց, որ 43 րոպեում հասա տուն ու լսեցի 15 երգ, ու 15 անցումի պահ եղավ:

Էս անգամ մի կանգառ շուտ չիջա, այլ 17 կանգառ հետևեցի կյանքին, որն ընդհանրապես նման չէր անցած անգամ մի կանգառ շուտ իջած կյանքին: Էս անգամ կային էդ անտանելի անցումների պահերը (բացի վերջինից), որոնք փոխում էին կյանքի հանդեպ իմ պատկերացումները:

Բայց վերջապես վերջին անցումի պահն էր, որի ժամանակ հասկացա, որ պետք է ուղղակի հավատալ ու երազել, անտեսելով վատն ու անիմաստը:

«Fly me to the moon»-ը քթիս տակ երգելով՝ ուտում եմ հերթական մանդարինը։ Մանդարինի հոտը ասոցացնում երևույթների, երևույթները՝ մարդկանց ու հիշողությունների հետ։ Աշուն է։ Երևի մի փոքր բնական մելանխոլիկ տրամադրությունը ստիպում է անհաշիվ թեյեր պատրաստել ու խմել դրանք, մինչև կսառեն: Կամ մինչև ինքներս կսառենք։ Դե, երբեմն մենք էլ ենք սառում։ Իրար տեսնելն ու չբարևելը դարձնում ենք սովորություն, զանգերին չպատասխանելը՝ բնավորություն: Հետո էլ բողոքում ենք, որ ֆեյսբուքն ու ինստագրամը բոլորիս դարձրել են ռոբոտ ու հեռու են պահում իրարից՝ ցրելով ուրիշ մոլորակներ։ Չէ, հաստատ չէ։ Ախր, մենք ենք մեզ աքսորում մեր ընկերներից, ծանոթ ու անծանոթ մարդկանցից ու ինքներս մեզնից։ Քամիները պահում ենք ներսում ու ջերմություն որոնում թեյի գոլորշիներում, գրքերի տողերում ու մարդկանց խոսքերի տողատակերում։ Թող լուսինները մնան երգերում։ Կամ էլ լուսնին հասնելու փոխաբերությունը դառնա երջանկության, սիրո ու հրճվանքի համար օգտագործվողը։ Մանդարինն ու թեյը հերիք են, չէ՞. աշուն է: