Չէ, չէ, սպասիր, անգամ եթե մենք ծանոթ չենք, դա չի նշանակում, որ տողերումս քո մասին չի լինելու: Ես ուղղակի անունդ չեմ գրի, բայց գիտեմ, որ կկարդաս: Երևի… Այնքան էի ուզում գրել, բայց մտքերս կուլ էին գնացել «սև խոռոչին» և հետ չէին գալիս: Իսկ ես իմ համառությամբ և մատիտով նկարեցի նոր մտքեր ու մի բաժակ թարմ ջրով խմեցի, որ խոսեմ հետդ:

Ես քեզ մի պահ սիրել եմ անգամ, բայց դա եղել է վաղուց (ես դա նշում եմ, որովհետև հաջորդ տողերից դու կհասկանաս, որ քո մասին է խոսքը): Դու այնքան ուրիշ էիր, ինքնատիպ, դե, հիմա էլ ես ուրիշ, բայց ճաշակովս չես, ես ավելի լավն եմ: Երևի կուզենամ, որ միշտ մնաս էդպիսին, գիտե՞ս: Դե հա, հիմա մի քիչ ամաչեցի, որ անկեղծացա հետդ: Բայց հետս կշփվես առաջվա պես, չէ՞ որ դա շատ վաղուց էր…

Ես քեզ չգիտեմ ու չեմ էլ մտածում, որ մի օր կճանաչենք իրար, բայց այնքան տեղեկացված եմ քեզնից, չես էլ պատկերացնի: Դե, համարյա ամբողջ շրջապատս քեզ գիտի, ու յուրաքանչյուր քայլդ նրանց հետ՝ կարծես ինձ հետ քայլես: Ինչևէ, կարևոր բան չեմ կարող ասել, դե, քեզ չեմ ճանաչում:

Դե, քեզ հետ ծանոթացա էն մեկի ասելով: Հա, չէր փայլում մեր ծանոթությունը, բայց հիմա մեր շփումը, առանց չափազանցնելու, շողում է: Հիշո՞ւմ ես, չնայած՝ մի քանի օր առաջ էր, էլի, որ անիմաստ վիճեցինք: Էհ, ոնց չէի ուզում էլ հետդ խոսե՜լ: Բայց էդ մի պահ էր: Ինձ համար դժվար կլինի առանց քեզ, դու ինքդ դա շատ լավ գիտես:

Քեզ հետ ծանոթացա առաջինը: Ինչ օր էր, է: Չէ, վայ, առաջինը քույրիկիդ հետ ծանոթացա, հետո իմացա քո մասին: Քո կազմվածքից ով ունենար, նույնքան համարձակ կլիներ: Դու շատ լավն ես, ու հենց համարձակությունդ է բոլորին դուր գալիս: Լավ, չերկարացնեմ, դու մնացածը ինձնից լավ գիտես։

Քո մասին մի բան կասեմ․ ինչքան մազերդ՝ կարճ, էդքան հիասքանչ:

Հըմ, հավատա, ձեր գրականության ուսուցչուհին շատ լավ է բացատրում, ուղղակի մի քիչ գրքային է: Անցած անգամ ասացի՝ առանց կռիվների, ոնց որ ճաշն առանց աղի: Ես քեզ շատ եմ սիրում: Հա ու ամեն գալուցս աղ ու հացը չմոռանաս (ծիծաղում եմ):

Ը՜, քեզ իրոք կարոտել էի: Մեկ-մեկ կարիքդ շատ եմ զգում, քեզ հետ կիսվելը հեշտ չէ, որովհետև դու չափից շատ ես դետալներին ուշադրություն դարձնում, բայց դա էլ իր հետաքրքրությունն ունի: Հա, ու կարմիրը քեզ շատ է սազում:

Լսիր, որ գործիս համար ինձ գովաբանում են, աշխարհն իմն է լինում: Շունչս պահած սպասում էի, թե առաջինը ով կասի իր կարծիքը: Միայն դու… Ես քեզ կարոտում եմ։

Է՜, գիտեմ, որ դու չես կարդա, դրա համար էլ անունդ կտամ: Վասպուր, ինչքան լավ օրեր էին ինձ համար քեզ հետ շփվելու օրերը: Ամենալավն ու հետաքրքիրը: Մեկ է՝ չես կարդալու, չշարունակեմ:

Դե, քո սիրուն դիմագծերն ինձ գրավեցին, ու առաջին քայլը արեցի էս տողերով․ «Գիտե՞ս, դու ինձ դուր ես գալիս»։ Քո դեմքի արտահայտությունն այդ պահին մի լավ խնդմնդիկ առաջացրեց:

Հանկարծ չտխրեք, բոլորս էլ սխալվել ենք մեր կյանքում, ուղղակի ես բացատրել եմ, թե Ձեր արած սխալներն ինչու են մեծ թվում: Ես Ձեզ շատ եմ սիրում, դուք շատ լավ մարդ եք: Շատերն են այդ կարծիքին:

Կներես, որ քո մասին չգրեցի, մտածեցի՝ նյութս երկար կլինի, ու ոչ բոլորը հավես կանեն հասնել իրենց տողերին…
Հա ու հենց գտնես քեզ, ու մենք կամ երկուշաբթի, կամ էլ մի այլ ամսվա կամ տարվա ինչ-որ անուն ստացած օր հանդիպենք, ամուր կգրկես ինձ՝ ի նշան բարեկամության, խնդրում եմ:

-Բարև ձեզ։

-Բարև ձե՞զ։

-Կարո՞ղ եմ ձեզնից հարցազրույց վերցնել, ուղղակի շատ եմ լսել ձեր մասին ու…

-Ինչպես կասեր Ջեք Ճնճղուկը, օյ, կներեք, կապիտան Ջեք Ճնճղուկը՝ եթե լսել եք իմ մասին, դա արդեն շատ բանի մասին է խոսում։

-Փաստորեն «Կարիբյան ծովի ծովահենները» ֆիլմի սիրահար եք, հա՞։

-Դե հա, ի՞նչ մեղքս թաքցնեմ։ Ես բոլորի կողմից փնտրվող ութերորդ հրաշալիքն եմ։

-Ներեցեք, ուրիշ հարց էի տվել։

-Ախ, հա, հա, նաև շատ հետաքրքիր անձնավորություն եմ։

-Իսկ էլ ի՞նչ ֆիլմեր եք սիրում։

-Դե գիտե՞ք՝ ոնց, ես նաև շատ բարեհոգի եմ։ Ամբողջ աշխարհի հոգսերը ոնց որ տված լինեն ինձ։ Վերցրել եմ շալակս, բողոքելով գնում եմ։

-Ո՞ւր եք գնում։

-Գրողի ծոցը։

-Ինչ վերաբերվում է գրելուն, լսել եմ՝ գրում եք։

-Մեծ հաշվով բոլոր դպրոցականներն էլ գրում են, կարդում են, սովորում են, ի՞նչ արտասովոր բան կար դրա մեջ։

-Ի՞նչն է ձեզ համար կյանքում ամենակարևորը։

-Սիրելը։

-Օ՜, դուք սիրել է՞լ գիտեք։

-Դե, իհարկե։ Ես ուղղակի խենթանում եմ ինքս ինձ համար։ Հե՜յ, իսկ դուք ի՞նչ մտածեցիք։

-Ինչպե՞ս եք վերաբերվում ձեր մասին ուրիշների բամբասանքներին։

-Ինչպես կենդանաբանական այգում փակված ուղտը՝ եկող-գնացողներին։

-Այսի՞նքն։

-Թքած ունեմ, սիրելիս։

-Բայց ես լսել եմ, որ դուք շուտ հուզվող եք ու լա՜վ էլ նեղվում եք վատ կարծիքներից։

-Օյ, չէ՜, ես ուղղակի էդ պահին մի շատ ծիծաղելի անեկդոտ եմ հիշում, այնքան եմ մտքիս մեջ ծիծաղում, որ արցունքները հոսում են աչքերիցս։ Թե չէ՝ ի՞նչ նեղվել, ի՞նչ բան։

-Կա՞ կախարդանք ըստ ձեզ։

-Դե, իհարկե, հակառակ դեպքում ինչպե՞ս պիտի բոլոր մարդկանց ենթագիտակցության մեջ տրոլների, մարդագայլերի, Ձմեռ պապի, հրեշտակի և այլ գերբնական «դեմքերի» կերպարները նույնը լինեին։ Ու հետո՝ ես հենց ինքս կախարդանք եմ, էդ ի՞նչ չհավատալու մասին է խոսքը։

-Նկարագրեք ձեզ երկու բառով։

-Էգոիստ, մորալիստ, լավատես, վատատես, իրատես, երազող, ծույլ, նպատակասլաց, պերֆեկցիոնիստ, հումորասեր, անլուրջ, անպատասխանատու, կրեատիվ, սարկաստիկ, միշտ ուշացող, տարօրինակ, անօրինակ, բնօրինակ…

-Լավ, լավ, ամեն ինչ պարզ է։ Իսկ ինչի՞ մասին եք հենց հիմա մտածում, մանուշակագույն պուտիկներով կանաչ ընձուղտի՞։

-Այդ ընձուղտը թամբելու։

-Ո՞ւմ կարող եք ցանկացած պահի ցանկացած բան վստահել։

-Ադոլֆիկին, Վերնոնին, Շապուհին, Սոնիկին, Ասքանազին, Մարգոյին…

-Ովքե՞ր են նրանք։

-Արջուկներս, իհարկե։

-Իսկ սիրո՞ւմ եք գրքեր կարդալ։

-Հա՜, շա՜տ, օրական տասից ավելի ֆիլմ եմ նայում ու մի քանի սեզոն՝ սերիալներիցս։

-Բա գի՞րք։

-Իսկ էդ ո՞վ չի սիրում շատ նոր կամ շատ հին գրքերի հոտը։

-Թարս ոտքի վրա՞ եք արթնացել, թե՞ ուղղակի թարս ոտքի վրա ծնվել եք։

-Այ թե մերոնք ուրախացել էին ծնվելուցս, է՜, էսօրվա պես հիշում եմ։ Աչքերս բացեցի, մորս գրկում էի, ճաքճքած պատերով հիվանդասենյակ էր, որտեղ մի քանի կոտրված պահարան կար ու մի բժիշկ, ով աչքերը լա՜յն բացած նայում էր ինձ ու հիանում։ Ա՜յ թե սիրունիկ երեխա էի։ Ու գիտե՞ս, ոչինչ չի փոխվել։ Ես մինչև հիմա էն սիրունիկ մեծ երեխան եմ, հիվանդասենյակի պատերն էլ էն «սիրունիկ», ճաքճքած պատերը։ Իսկ այ, ջարդված պահարաններն էլ չկան։ Հիմա դրանք ուրիշ ջարդված պահարաններով են փոխարինվել։

-Լավ, ո՞վ եք դուք առանց հեռախոսի։

-Հանճար, միլիարդատեր, փլեյբոյ, ֆիլանտրոպ։

-Բայց դրանք Թոնի Ստարկի խոսքերն են։

-Հա՞, դե ուրեմն՝ ձուկ, որը ցանկանում է ապրել օդում։

-Ո՞րն է ձեր սիրելի բառը և ինչո՞ւ է հենց դա։

-«Ջան»-ը։ Էնքան սեր ու ջերմություն կա էդ երեք տառի մեջ։ Ու հետո, էդ ո՞ր երկիրն ունի էդպիսի բառ. «Ամերիկաներ»՝ What?, Ռուսաստաններ՝ что?, Հայաստան՝ հա ջա՜ն։

-Եղել է՞, որ միշտ ուզել եք ինչ-որ հարցի պատասխանել, սակայն այդ հարցը ձեզ երբեք չեն տվել։

-Այո՛, միշտ ուզեցել եմ՝ հարցնեն, թե ինչ կանեի, եթե իմանայի, որ սա իմ կյանքի վերջին օրն է։ Պատասխանեմ. մի ամբողջ գինու շիշ կքաշեի գլուխս (ինչն իմ մասնագիտությունն է), կհագնեի «սփայդըր մեն»-ներով, «բեն թեն»-ներով, «բեթմեն»-ներով, «սկուբիդուբիդու»-ներով ու վարդագույն պոնիներով գիշերազգեստս, գզգզված մազերով դուրս կվազեի փողոց ու ամբողջ ուժով կգոռայի, որ ես ջրահարս եմ։

-Իսկ ի՞նչն է խանգարում ձեզ նման բան անել։

-Ո՞վ է գժվել՝ վարդագույն պոնիներով գիշերազգեստ հագնի։

-Եթե դուք պետք է փոքրիկ երեխային ընդամենը մեկ խորհուրդ տաք ամբողջ կյանքի համար, ո՞րը կլինի դա:

-Կասեմ՝ մի ատիր «շուտ քնելու» պատիժները, լուրջ, մի ատիր։

-Ի՞նչն եք նախընտրում՝ ձախողում առանց փորձելո՞ւ, թե՞ ձախողում փորձելով։

-Հաղթանակ։

-Եթե ոչ հիմա, ապա ե՞րբ:

-Հեսա։

-Իսկ ո՞րն է ձեր կատարելության գաղտնիքը։

-Ես կասեի, միայն թե դա գաղտնիք է։

-Եվ վերջում՝ ի՞նչ կցանկանայիք ասել ընթերցողին։

-Սիրելինե՛րս, հարգելինե՛րս, թանկագիննե՛րս, մի փնտրեք երջանկություն. ես այսօր տանն եմ։

-Լավ, Աստղ ջան, շնորհակալություն հարցազրույցի համար։

-Խնդրեմ, Աստղ ջան։

Կարդում էի համակուրսեցուս հուշատետրը, որն ինչպես ինքն է ասում՝ հուշատետր չէ, այլ մտորումների գիրք: Կանգ առա այս տողերի վրա, կարդացի մի քանի անգամ և որոշեցի գրի առնել…

«Բարև, իմ ուրախություն: Ես եմ: Հերթական անգամ ուզում էի գրել քեզ, բայց հերթական անգամ սկզբունքներս չթողեցին: Անգիր եմ արել բառերդ, գիտեմ՝ եթե կարդայիր սա, կասեիր, որ կան պահեր, երբ պետք է մի կողմ դնել սկզբունքները, որովհետև յուրաքանչյուր բառը, քայլը, հանդիպումը կարող է շատ բան փոխել: Կասեիր, որ կապ չունի՝ մարդուն մեկ, թե մի քանի անգամ ես տեսել, կարևորն այն է, թե նա ինչ տեղ է զբաղեցնում քո կյանքում: Կասեիր: Դե, չգիտեմ, թե ինչ կասեիր, չէ՞ որ վաղուց չենք զրուցել: Չգիտեմ՝ դու ես մինչ օրս ինձանից նեղացած, թե ես՝ քեզնից, որ էլ չենք գրում իրար: Չգիտեմ՝ հիշո՞ւմ ես ինձ:
Շատ եմ լսել, որ հին նամակները պետք չէ կարդալ: Բայց այսօր կարդում էի: Հիշո՞ւմ ես՝ մեկ տարի առաջ էր, լսարանում դեսից դենից էինք խոսում: Ու այն աղջիկը, որ առաջին հայացքից երևի շատ լուրջ, գուցե և գոռոզ աղջկա տպավորություն էր թողել, սկսել էր ժպտալ: Հիշում եմ՝ գրիչ ուզեցիր, հետո ասացիր.
-Այս լսարանում, երբ ծանոթանում են, անունը գրում են սեղանին:
Ասացիր, որ ավանդույթ է դարձել: Գրեցիր անունս: Այդ սեղանին քո և մյուս ուսանողների անուններն էլ կային գրված: Օրեր առաջ նույն լսարանում էի ուսանողների հետ: Դու բացակայում էիր: Ոչ մի նոր անուն չի ավելացել այդ սեղանին գրված անունների կողքին և ոչ մի անուն չի ջնջվել: Մի տեսակ լռություն էր տասնյակ ձայների մեջ, գուցե ոչ նրանց, բայց ինձ համար բացահայտ նկատելի էր:
Չգիտեմ՝ նայեցի՞ր այն ֆիլմը, որի վերնագիրը հաճախ էի կրկնում քեզ հետ խոսելիս: Հաճախ էի ասում.
-Բարև, իմ ուրախություն:
-Ես քո ուրախությո՞ւնն եմ:
Ի պատասխան ժպտում էի, քեզ հաջողվում էր դեմքիս ժպիտ նկարել: Հիմա էլ առաջվանը չեմ, փոխվել եմ, դեմքիս ժպիտը կեղծ է: Եթե անգամ փորձեմ հավատացնել, համոզել քեզ, որ ոչինչ չի եղել, ամեն ինչ կարգին է, դու չես հավատա: Երևի կբարկանաս, լուրջ հայացքով կնայես ու կասես.
-Ժպտա, քեզ սազում ա:
Ու երևի քո դիմաց անզոր կլինեմ ժպիտս կեղծել, երևի կժպտամ:
Դու կարդալ սիրում ես, երևի կկարդաս սա, կկարդա՞ս: Ու անպատասխան է մնում հարցս:
«Բարև իմ ուրախություն»,- գրում եմ հերթական անգամ, և հերթական անգամ սկզբունքներս ինձ թույլ չեն տալիս, որ նամակս տեղ հասնի»: