Ահագին բան սովորեց պապիկս

Անցյալ անգամ ես ասել էի, որ Նոր տարին անցկացնելու եմ գյուղում` տատիկիս ու պապիկիս հետ: Արդեն վերադարձել եմ: Քանի որ ընկերներիս հետ հանդիպել չէի կարող, որոշեցի պարապել և օգնել տատիկին:

Բոլոր դասերս, գործերս վերջացրել էի, անցա համակարգչին: Չգիտեմ ինչու, այս անգամ պապիկիս հետաքրքրեց համակարգիչը: Եկավ ու գլխիս վերևում կանգնեց.
-Հըմի սիկ ի՞նչ կենես, բալա:
-Հեչ, պապ, երեխեքի հետ կխոսամ:
-Ի՞նչ երեխա:
-Դասարանիս:
-Ըբը, ի՞նչխ կխոսաս, օր ձեն չկա:
-Պապ, սիկ առանց ձենի է, գրելով է:
-Ի՞նչ կգրես հեչ:
-Դե, խառը էլի:
-Բալա, մյամ մարդու սեմ, նայե` կրնա՞ս ընգնիս իրա մոտ:
-Իրա մոտ ընգնիմ, ի՞նչ էնեմ:
-Դու ընգի, ես խոսամ:
-Հա~, գտնիմ:
-Հա:
-Հա, սա` գտնիմ:
-Ի՞նչ սեմ:
-Էդ մարդու տվյալները,- մի կերպ ծիծաղս զսպելով ասացի ես:
-Ի՞նչ էր անունը, ը, բանը:
-Պապ, մենակ անունով չի եղնի, ազգանուն է պետք, տարիք, ապրելու տեղը:
-Է, ձագ ջան, օր ըտքանը իմանամ, էլ ընչի՞ քեզի կսեմ, ըշտը ես կգտնիմ:
-Էտ է, պապ ջան, ի՞նչ սեմ:
-Ըբը, սիկ հմի ի՞նչ կենես:
-Նկար կքցեմ սայթս:
-Էս ո՞վ է սիկ:
-Իիի, պապ, ես եմ:
-Դո՞ւ ես, բը ընչի՞ է սպես խավար, դեմքիդ կեսը ո՞ւր ա:
-Ա ՜, դու վերջն ես, պապ, խավար չէ, retrica-յով եմ նկարվել: Ուրիշ գույնով է եղել: Դեմքիս կեսն եմ նկարել, որդև մոդա է հմի:
-Րետրայո՞վ:
-Րետրիքա: Պապ, էս ի՞նչ բան է, սպսես հետաքրքրված ես սորով. Կարո՞ղ ա` գուզես սայթ բացեմ քեզի:
-Ի՞նչ բացես:
-Հեչ, հեչ:
-Չէ, բան էլ մի բաց, ազիզ ջան: Հլը կրնա՞ս գրես`«Կբառնամ խոտ»:
-Աաաաաաա… Չէէէ, պապ, ըտպես բաներ չի բացե: Կոնկրետ բան սա` բացեմ: «Կբառնամ խոտ»-ը ո՞րն է:
-Էէէ, թե ըսա սիկ ի՞նչ էր` բերին-քցին մեջ: Սաղ երեխեքի ուղեղները տարավ:
-Ի, պապ, համ նորմալ չես ըսե` ինչ գուզես, համ էլ կնեղենաս:
-Չեմ նեղենա, ձագ ջան, չեմ նեղենա :Քանի՞սն է, օր ժամը:
-Հմի սեմ` 7 ին 10 է պակաս:
-Էդ ի՞նչխ իմացար:
-Սորով նայեցի:
-Ըտեղ ժամ էլ կա՞:
-Հա, ժամ էլ կա, եղանակ էլ կա:
-Էդ սա` լավ բան է:
-Օր կսեմ` չես հավատա, պապ ջան:
-Լավ, դե գործդ էրա, ես եշտամ:
Ու ես հասկացա, որ ահագին բան սովորեց պապիկս ինձանից:

davit ayvazyan

Հանկարծակի

Բարև ձեզ. Չգիտեմ, նկատել ե՞ք, թե՞ չէ. այս կյանքում ամեն ինչ տեղի է ունենում հանկարծակի: Հանկարծակի  մի ուրախ դեպք ես հիշում, ու տրամադրությունդ բարձրանում է, հանկարծակի սիրահարվում ես, հանկարծակի  խելագարվում:
Երբեմն հանկարծակի մտքումդ մի հիասքանչ գաղափար է առաջանում: Աչքդ էլ չես թարթում ու հանկարծակի ծերանում ես, հանկարծակի էլ մահանում:

Կյանքում այնքան շատ են այդ հանկարծակի դեպքերը, որ մարդիկ  միշտ անհանգստանում են: Օրինակ, ինչ որ կարևոր բան անելուց առաջ միշտ ասում են. «Իսկ եթե հանակարծ չստացվի՞»: Բայց մեկ-մեկ էլ վստահ ես, որ չի ստացվելու, բայց հանկարծ ստացվում է…
Առանց հանկարծակիության երևի կյանքը լիներ անհետաքրքիր ու միապաղաղ, այսինքն, կդառնար մի խաղ, որի բոլոր աշխարհները անգիր գիտես ու մի քանի անգամ  խաղալուց հետո  կհոգնես կրկնությունից:

Առանց հանկարծակիության անկասկած մարդկանց կյանքն ավելի հեշտ կլիներ: Մարդը հստակ կիմանար, թե ինչ է իրեն սպասվում: Ինչպես բնության մեջ, այնպես էլ կյանքում, ամեն ինչ փոխկապակցված է:

Ինձ թվում է, ձեզ դուր եկավ, բայց մեկ է, կասկածը էլի սրտումս է. «Իսկ եթե հանկարծ ձեզ դուր չգա՞»:

Ինձ հասկացողներ կլինեն

Առաջին Ամանորն է, որ մեր տանը չեմ դիմավորելու: Չգիտեմ` ուրախանամ, թե տխրեմ: Պապիկիս խնդրանքով այս տարի գյուղ պետք է գնամ եւ նրանց հետ Նոր տարին դիմավորեմ, առանց ծնողներիս: Մի խոսքով, տատիկապապիկային շրջապատում: Ես գյուղեր չեմ սիրում: Քանի որ քաղաքում եմ ծնվել ու ապրել, արդեն սովորել եմ քաղաքի ամեն ինչին: Այստեղ են ընկերներս, որոնց հետ անցկացնում եմ ժամանակիս մեծ մասը: Երբ առիթ է ստեղծվում գյուղ գնալու, այդ օրերին որոշում եմ հիվանդանալ և ծնողներիս համոզել, որ չգնանք: Սակայն նրանք ինձ լավ գիտեն, և իմ խորամանկությունը չի անցնում, հետևաբար մի կերպ ինձ տանում են գյող:
Ամբողջ ճանապարհին դժգոհ դեմքով եմ լինում, նրանց հարցերին չեմ պատասխանում, բայց հենց հասնում ենք գյուղ, տատիկիս ու պապիկիս տեսնելուն պես ամեն բան փոխվում է իմ մեջ, որովհետեւ շատ եմ սիրում նրանց: Նրանք մեղավոր չեն, որ ես չեմ սիրում գյուղը: Իսկ այ, երբ գնում ենք գյուղ մնալու, այլ ոչ թե հետ գալու նպատակով, վե~րջ, իմ և ծնողներիս մեջ սկսվում է երրորդ համաշխարհային պատերազմը, որտեղ հաղթող է դառնում մեծամասնություն կազմող կողմը, այսինքն, ծնողներս: Դե, էլ ինչ շարունակեմ, երևի ինձ հասկացողներ քչից-շատից կլինեն:
Ամանորից հետո կգրեմ, գուցե այս անգամ ամեն ինչ այլ կերպ լինի:

leyli tadevosyan1

Այն մասին, թե ինչպես են ամերիկացիները նշում Ծննդյան տոները

Մշակութային ծրագրով ԱՄՆ-ում ապրող ուսանողների համար տարվա այս օրերը լի են նոր ու բազմազան հետաքրքրություններով, մանավանդ, երբ տեսնում ես, թե ինչպես են ամերիկացիները նշում Սուրբ Ծնունդը և Ամանորը, ու համեմատում մեր` համուհոտով Նոր տարու հետ… Հըմի սեմ, դուք էլ իմանաք: Ուրեմն, աշխարհի այս մեծ ու միևնույն ժամանակ փոքր անկյունում ապրող մարդիկ համեմատած ավելի մեծ շուքով նշում են Սուրբ Ծնունդը, բայց ոչ հունվարի 6-ին, ինչպես մենք` հայերս ենք անում: Նրանք նշում են դեկտեմբերի 25-ին ու շատ են սիրում այս տոնը, նամանավանդ, երբ քրիստոնյա են լինում կամ ինչ-որ կրոնական պատկանելություն են ունենում…
Դեկտեմբերի 24-ի երեկոյան բոլորը ընտանիքներով եկեղեցի են գնում ու Պատարագի մասնակիցը դառնում, շնորհավորում միմյանց ու ամանորյա բացիկներ տալիս այն մարդկանց, ովքեր նույն եկեղեցին են հաճախում, իսկ բացիկ ստանալը այստեղ նույնքան հաճելի է, որքան Հայաստանում «կանյակ-բամբանեռկեն»… Եկեղեցուց հետո սովորաբար հավաքվում են ողջ գերդաստանով ու մեծ ընթրիքը վայելում, իսկ այնուհետև գալիս է ամենասպասված պահը. դեռևս դեկտեմբերի սկզբներին ամերիկացիները զարդարում են իրենց շլացուցիչ տոնածառերը` ճիշտ էն կինոների պես` պսպղուն լույսերով, մեծ ու շողշողուն խաղալիքներով, ու եղևնու տակ դնում են լի~քը նվերներ` հասցեատիրոջ անունով, որն էլ բացում են ընթրիքից հետո, ու դա մի մե~ծ բավականություն է իրենց համար, քանի որ իրենք չեն մտածում նվերի արժեքի մասին, այլ շնորհակալություն են հայտնում, որ վայելում են Ծննդյան օրերը իրենց ընտանիքի հետ (սովորաբար իրենց հարազատները ապրում են տարբեր քաղաքներում ու տարբեր նահանգներում)…
Դեկտեմբերի 25-ի առավոտյան էլ ամեն մեկը բացում է իր անվան սկզբնատառով կարմիր գուլպան` լցված հազար տեսակի քաղցրավենիքով… Ես էլ ունեի, բա… Դե իսկ արձակուրդներին շա~տ են սիրում ճանապարհորդել. գնում են տարբեր քաղաքներ, նահանգներ, նշում տոները, այնինչ մեր տրամաբանությունը ասում է, որ տոները պետք է քո սեփական տանը նշես. չգիտեմ` որն է ճիշտ…
Ամանորի մասին չգիտեմ, թե կոնկրետ ինչ ասեմ, որովհետև առանձնապես չեն նշում, իհարկե բացի «Շնորհավոր Նոր տարի» ասելուց: Բայց… Այս օրերին կարելի է տեսնել հազարավոր ամերիկացիների, ովքեր, թերթերը ձեռքներին, պտտվում են քաղաքի բոլոր խանութներով ու գնում նույնիսկ անպետք իրեր, որովհետև այս օրերին գրեթե բոլոր խանութներում խելահեղ զեղչեր են… Ու ինչպես հայկական հեռուստասերիալներից մեկի գլխավոր հերոսն էր ասում «Սոսի’կ ջան, տոնածառ ընչի՞ հըմի կառնիս: Նոր տարուց հետո նույն տոնածառը զեղչի տակ դրած կէղնի, ու կխնդրէն, օր առնիս… Ինչ էղնի, հայից կէլնի, չէ՞: Էլ չխոսեմ զարդարանքների մասին. զարդարում են ամեն ինչ` տան ամեն մի անկյուն, տնային կենդանիներին, ծառերը, ծաղիկները… Իսկ մենք` հայերս, մի հինգ օր լավ չարչարվում ենք, հազարավոր դրամներ ենք ծախսում, պատրաստում հազար տեսակի ուտեստներ ու գնում հարազատ-բարեկամների տուն` «իրենք մեր տուն եկել են» տրամաբանությամբ… Ինչևէ…
Շնորհավոր Ամանոր ու Սուրբ Ծնունդ, հայեր ջա~ն: Թող ուրախ ու հաջող տարի լինի մեզ համար…

Հ.Գ. Էս բաժակով էլ էկէք Նոր տարվա բլինչիկին կարոտած սփյուռքահայության կենացը խմենք…

Ազատան. նկարահանումներ

Լուսանկարը՝ Արփինե Ճղրիկյանի

Լուսանկարը՝ Արփինե Ճղրիկյանի

Շիրակի պատանի թղթակիցներով գնացել էինք գյուղ Ազատան ֆոտոներ անելու: Շատ հետաքրքիր էր գյուղացիների ապրելակերպը: Ես նկատեցի մի ծեր մարդու՝ քարին նստած: Մոտենալով ասացի.
-Բարև ձեզ:
Պատասխան չստացա:
-Ինչըխ ե՞ք:
Կրկին պատասխան չկա:
Սկսեցի ներկայանալ.
-Ես Դավիթն եմ: «Մանանա» կենտրոնի սան եմ և եկել եմ նկարել սովորելու: Հո դե՞մ չեք, որ ձեզի նկարեմ:
-Ի՞նչ է էղե, տղա ջան:
Լուսանկարը՝ Անի Նախշքարյանի

Լուսանկարը՝ Անի Նախշքարյանի

Դարձյալ նույնը.
-Ես «Մանանա» կենտրոնի սան եմ: Եկել եմ նկարել սովորելու:
Վերջապես հնչեց այդքան երանելի պատասխանը.
-Տղա ջան, դու մեր Սարոյի թոռը չե՞ս:
Հասկացա, որ պապիկը այդքան էլ լավ չի լսում, բայց ալարեցի այդքանը կրկին ասել:
-Հա, պապ ջան: Հա: Կթողնի՞ս նկարեմ:
Հայացքին ավելացնելով ժպիտ ասաց.
-Նկարե, տղա ջան: Սպես լա՞վ է:
-Շատ լավ է:
Լուսանկարը՝ Հրաչ Չոփիկյանի

Լուսանկարը՝ Հրաչ Չոփիկյանի

Ես նկարեցի նրան և ժպիտով հաջողություն մաղթեցի շատ բարձր ձայնով: Սակայն կասկած մնաց իմ մեջ.
-Տեսնես լսե՞ց, թե չէ՞:
-Էդ ի՞նչ կենես, այ տղա,- ձայնին տալով բարձր տոն՝ հարցրեց մի ուրիշ տատիկ:
-Հեչ: Նկարեմ գը, տատ ջան: Ավելի ճիշտ, սորվիմ գը նկարել:

Արդեն ձայնը փափկացնելով հարցրեց.

-Նկարելուց բացի կարող ա՞ ուրիշ բան ուզես, բալա:

-Չէ, տատ ջան:

-Աղջիկ էլ չէս ուզե՞:
-Դէ չէ:
-Իյա՜: Հասմիկ, Տաթև, Վարդ… Արեք:
Իմ դիմաց կանգնեցին 7-ից 15 տարեկան 7 աղջիկ:
-Որի՞ն կուզես, բալա:
Լուսանկարը՝ Արփինե Ճղրիկյանի

Լուսանկարը՝ Արփինե Ճղրիկյանի

Սկզբում փորձեցի մտածել` ում ընտրեմ: Հետո ինքս ինձ սաստելով պատասխանեցի.
-Ոչ մեկին:
Ծիծաղելով ասաց.
-Դե, որ աղջիկ չես ուզե, գոնե բդի մեր բաղչի խաղողը ուտես: Հասմիկ, Տաթև, Վարդ… Հլը խաղողը բերե՛ք:
Խաղողը շատ համեղ էր, բայց հասկացա, որ եթե մի քիչ էլ երկար մնամ, դժվար կարողանամ գնալ տուն, մի խոսքով, եկավ հրաժեշտի պահը՝ մի հուզվել, մի լաց, ոնց որ լինեի նրանց կորած տղան: Ես քիչ-քիչ հեռանում էի:
-Էլ չե՞ս գալու,- օգտագործելով վերջին ճիգը անհանգստացած բղավեց նա:
-Մնա` հինգ տարուց կերևամ,- նրան հանգստացնելով ասացի ես ու հեռացա ինքնավստահ քայլով:
Լուսանկարը՝ Հրաչ Չոփիկյանի

Լուսանկարը՝ Հրաչ Չոփիկյանի

lilit kharatyan

Հակառակություն

-Լիլիթ… Լիլիթ… Լիլիթ…

Եվ այսպես սկսվում է իմ օրը.

-Արագացրու, դասից գուշանաս, պռձի…

-Հա, մաաաաամ, գելնիմ։

Ես այն երեխաներից չեմ, որոնց դասերը առավոտյան իննին սկսվելու պատճառով յոթին են արթնանում: Ես այն երեխաներից եմ, որոնք չեն մտահոգվում դասից ուշանալու համար, քանի որ…

-Լիլիթ, զարթնի…

-Մամ, դպրոցը ոդըմ ճամփա է, դռան դեմն է, հմի գելնիմ, մեգե` չեմ ուշանա:

Երևի հասկացաք: Ես ապրում եմ ուղիղ դպրոցի հարևանությամբ ու չեմ անհանգստանում դասից ուշանալու մասին, սակայն հակառակ իմ անհոգության, երբեմն դասից ուշանում եմ, երբեմն էլ առաջին ժամն եմ բաց թողնում, քանի որ քնել եմ ուզում:

-Լիլիթ, յել հագնվի…

-Ու~ֆ, յելա, յելա…

Վեր եմ կենում, ինձ ստիպելով գալիս նստում վառարանի առջև ու իմ կամքից անկախ նորից քնում, բայց մայրս երկար չի թողնում վայելեմ հանգիստս ու կրկին.
-Լիլիթ…

Եվ այսպես տիպված ու զոռով գնում եմ դասի, բայց դպրոց մտնելու երկրորդ րոպեից հոգնածությունս ի սպառ վերանում է, և այդտեղ զգում եմ դպրոցի «մոգական» ուժը։
Հաջորդ շաբաթվանից արձակուրդ է, և ես գիտեմ, այս անգամ ինչքան էլ ուզեմ երկար քնել, չեմ կարողանալու: Հակառակ է, չէ՞:

Գրկիր տատիկիդ կամ պապիկիդ ամուր, շատ ամուր

Լուսանկարը՝ Դիանա Շահբազյանի

Լուսանկարը՝ Դիանա Շահբազյանի

Երբ ես մենակ եմ լինում, հաճախ եմ մտածում, հիշում հարազատ մարդկանց, նրանց հետ կապված շատ հիշողություններ: Ճիշտ է, ես ընդամենը տասնվեց տարեկան եմ, բայց հիշելու շատ բան ունեմ, օրինակ իմ ՝ ոչ այնքան հեռու մանկությունից: Ու այդ հիշողությունների մի մեծ զանգված կապված է հայրական պապիկիս հետ: Հիշում եմ, թե ինչքան շատ էի կապված նրա հետ:
Պապիկս՝ Շահեն Վահանյանը, ծնվել է 1929 թվականի նոյեմբերի 29-ին, Բանդիվան գյուղում, խորհրդային տարիներին եղել է պահեստապետ, աշխատել է մեր գյուղում: Պապիկիս հետ կապված ուզում եմ մի փոքրիկ դրվագ պատմել: Մի օր պապիկս որոշում է մի քանի օրով գնալ Ստեփանավան քաղաք՝ հորեղբորս տուն: Ու որքան էլ զարմանալի է, նա մնում է այնտեղ ընդամենը մեկ օր: Երևի տասնվեց տարվա ընթացքում ես ամենաշատը այդ մեկ օրն եմ լաց եղել: Ու հայրս նույնպես չի կարողանում մնալ այնտեղ ու վերադառնում է գյուղ: Պատմածս գուցե շատերին անհետաքրքիր թվա, բայց սրանով ուզում եմ ասել, որ երբեք չնեղացնեք ձեր տատիկներին ու պապիկներին, գրկեք նրանց ամուր ու շատ ամուր… Ովքեր կորցրել են նրանց, ապրեք հիշողություններով, հավատացնում եմ, դա կօգնի ձեզ, որ շատ չկարոտեք նրանց: Սիրում եմ պապիս, սիրում եմ նրա հետ կապված ամեն հիշողություն…
Հենց հիմա գրկիր տատիկիդ կամ պապիկիդ ամուր, շա՜տ ամուր…

Գիմնազը

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Խառատյանի

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Խառատյանի

Ինը տարի առաջ ես անհամբեր սպասում էի, թե երբ եմ ոտք դնելու դպրոց: Շատ ուրախ էի, սակայն մի փոքր անհանգիստ, վախենում էի, բայց մայրս ու հայրս խրախուսում էին ինձ` ասելով, որ հին, պատմական շինություն եմ մտնելու, բայց ես այդ ժամանակ չհասկացա, թե ինչ էր նշանակում` պատմական շինություն: Սովորելու ընթացքում ես պարզեցի իմ դպրոցի ամբողջ պատմությունը:

Օլիմպիադա Անդրեասի Բոգդանյանը 1905 թվականին նախաձեռնում է Ալեքսանդրապոլում կառուցել դպրոց: Նա կառուցում է մինչև երկրորդ հարկ, սակայն ֆինանսական խնդիրների պատճառով շինարարությունը կիսատ է մնում:

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Խառատյանի

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Խառատյանի


1908 թվականին Նիկոլայ ցարը ժամանում է Ալեքսանդրապոլ` երկաթգծի կառուցման նպատակով: Այդ ժամանակ Օլիմպիադան մոտենում է ցարին և պատմում, որ Պետերբուրգում նրա աղջկա հետ է սովորել ու խնդրում է, որ ցարը նրան ֆինանսական օգնություն ցույց տա: Ցարը համաձայնվում է, բայց միայն մի պայմանով, եթե դպրոցը իր դստեր` Օլգա Ֆեոդորովնայի պատվին անվանի: Օլիմպիադան ստիպված համաձայնվում է, և 1912 թվականին կառուցումն ավարտվում է: Այն անվանվում է Օլգինյան օրիորդաց գիմնազիա: 1920թ-ին խորհրդային կարգեր հաստատվելուց հետո դպրոցը դառնում է հանրակրթական միջնակարգ դպրոց ռուսական թեքումով, որտեղ արդեն կարող էին սովորել և տղաները, և աղջիկները:
Դպրոցում շատ հայտնի մարդիկ են սովորել` Հովհաննես Շիրազ, Դոնարա Հարությունյան, Սերգեյ Համբարձումյան, Արամ Ֆիդանյան, Սուրեն Ստեփանյան, Ֆլորա Մարտիրոսյան: Վերջինս սովորել է իմ հորեղբոր հետ նույն դասարանում, սակայն ութերորդ դասարանում տեղափոխվել է Կարա-Մուրզայի անվան երաժշտական քոլեջ: Երեքհարկանի սև սրբատաշ տուֆով կառուցված այս վեհաշուք կառույցը մինչև այժմ էլ համարվում է քաղաքի եզակի կրթական կառույցներից մեկը: Այժմ դպրոցը կրում է Ա.Պուշկինի անունը և դարձել է հիմնական դպրոց: Գյումրիում մեր դպրոցն ավելի շատ գիտեն «Գիմնազ» անունով: Չեմ սխալվի, եթե ասեմ, որ մեր դպրոցի շենքը Հայաստանի ամենահին դպրոցական շինություններից է:
 Ահա այսքանն եմ հասցրել իմանալ իմ դպրոցի մասին ինը տարիների ընթացքում: 
 

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Խառատյանի

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Խառատյանի

davit ayvazyan

Ռեփ իմ Գյումրիի մասին

Ես գյումրեցի եմ, էդքան մի նախանձի…
«Լյուբոյ» գյումրեցի կողքովդ անցնի, վռազ կջոկես, կդառնաս` կհարցնես.
-Լեննականից ես, հա՞, ապ ջան:
Մտքումդ ասում ես. «Ջան, գյումրեցի»
Ծո մենք ուրիշ ենք, սաղից տարբերվինք գը:
Ուզո՞ւմ ես քեզ թվարկեմ հատկանիշը,
Մեր սաղիս վրա էլ կա էդ նիշը…
Դու ամենալավն ես, դու ամենաքաղցրն ես,
Կարողա քու համար քոնը ամենաբարձրն ա,
բայց դե մեկ ա, Գյումրին ուրիշ ա…
բայց դե մեկ ա, Գյումրին ուրիշ ա…

Սկսեմ մեր ամենաառաջին հատկանիշից՝ մեր համով հոտով բարբառից,
Որ մյուսներից կանցնի, չի թողնի իրան կից:
Կներես, կարող ա գերագնահատում եմ, քոնին էլ քցում եմ,
Բայց եթե կարաս իմ պես գրես, քոնին էլ իմ պես կբարձրացնես:
Բայց քանի հըլը գրում եմ ես,
Ուրեմն Գյումրին ա լինելու բարձունքում՝ ամենավերևում:
Գյումրի սիրում եմ քեզ ինչքան, որ դու կաս:
Նայի` չփոխվես, չկորցնես քո համն ու հոտը,
Էս մեր պաղ օդը, մեր սառը ջուրը, որ ոչ մեկին չի բավարարի մի կումը:
Էս համաձայն չե՞ս իմ հետ, կարաս առարկես,
Ու կարաս հակառակը դու ինձ ապացուցես:
Բայց հավատացնում եմ, որ հետս չես կարա մրցես,
Որովհետև Գյումրին իմ սրտի մեջ ա…
Ինչքան, որ ես գնամ, ինքը կգա,
Ինչքան ես բարձրանամ, էդքան ինքն էլ իմ հետ կբարձրանա,
Ես պետք ա հասնեմ բարձունքին ու իմ Գյումրիին էլ իմ հետ հասցնեմ բարձունքին…
Թվարկեմ մեր մյուս հատկանիշները,
Սաղիս մեջ էլ կա էդ ուժը ու էդ թասիբը:
Սաղս էլ մեծ սրտով, սաղս էլ թասիբով, սաղս էլ ջիգյարով…
Ես էլ եմ գյումրեցի էդքան մի նախանձի…
Գյումրի, սիրում եմ քեզ ինչքան որ դու կաս, նայի` դու չփոխվես, նայի` ներքև չիջնես…
Չնայած մի մտածի, հաստատ չես իջնի,
Որովհետև մենք ենք քո էսօրվա ջահելները
Ու քո անունը միշտ կպահենք վերևները:
Էկեք մի պահ մենք հիշենք մրցումները,
Թե ինչ արեցին սաղին մեր գյումրեցիները,
Թե քանի տղա ա բարձր պահել Հայաստանի անունը
Ու ծածանել մեր եռագույնը…
Գյումրի սիրում եմ քեզ, նայի` չփոխվես…

76-ամյա աշակերտը

Եվ այսպես, ձեզ եմ ուզում պատմել մի պատմություն, որը երևի թե չեմ մոռանա իմ կյանքում:

Աշնան օրերից մեկն էր: Ես և քույրս որոշեցինք գնալ տատիկս տուն, որտեղ էլ կմնայինք և այնտեղից առավոտյան դպրոց կգնայինք: Երբ հասանք, ժամը 19-ն էր, և ես միանգամից նստեցի դաս սովորելու, ու հանկարծ տատս ինձ ասաց.

-Բալես, մե քիչըմ բան էլ տուր, ես գրեմ, տեսնիմ` խո տառերը չե՞մ մոռացել:

-Տատ, օր շարադրություն տամ, կըգրե՞ս:

-Հա, բալա ջան, ինչ է օր տաս, կգրեմ:

-Ան, էս թուղթ ու գրիչը ու գրե «Ես և իմ թոռնիկները» վերնագրով շարադրություն:

-Վերնագիրը գրի, դե հմի սա` ինչ գրեմ:

-Տատ, շարադրություն է, դու բդի գրես,- ասացի ես: Այդ պահին ներս մտավ քույրս և ասաց.

-Ես տատին կօգնեմ: Տատ, դու ու մենք իրար հետ կգրենք: Լավ, տատ, դե գրե …

Նրանք սկսեցին գրել, և հանկարծ պապիկս ջղայնացած ասաց.

-Այ աղջի, արի էս կոմ, թող էրէխեքս դաս սորվին,- ասաց տատիկիս:

-Ես իրանց ի՞նչ եմ խանգարըմ,- ու նրանք շարունակեցին գրել:

-Տատ ջան, գրե. «Այսօր ժամը 19-ն էր, երբ իմ թոռնիկները՝ Հարութն ու Մարիամն եկան ինձ տեսնելու»:

-Մայրամ գրեմ, բալա ջան, չեմ կըռնա ըսիգ գրեմ, յ-ն բդի ջնջվի:

-Չէ տատ, Մայրամ չէ, Մարիամ է, սպասե` շտռիխով ջնջեմ:

-Էդ ի՞նչ է, ինչը՞ղ ջնջիր:

-Հադուկ գրիչ է, տատ, շարունակե. «Հիմա պապիկը հեռուստացույց է դիտում»:

-Պապիկը ինչը՞խ կգրվի` մեծատա՞ռ, թե՞ փոքրատառ:

-Փոքրատառ: «Մարիամը շտեմարան է լուծում, Հարությունը տնային աշխատանքներն…»

-Ըստեղ բութ-մութ չկա՞:

-Չէ, գրե.«է կատարում, իսկ ես վերհիշում եմ, 66 տարվա…»

-Հերիք է: Թողեք, ես բըդի «Լրաբեր» նայեմ:

-Ան պրծանք, տատ, էսե գրե ու վերջ: «…ընդմիջումից հետո, շարադրություն գրել»:
-Տակից գրե՞մ ամսաթիվը. 15.11.2015:
-Սխալ գրիր: 215 չէ, 2015 է:

-Դե ջնջե:

-Ջնջի, ան գրե:

Եվ այսպես 76-ամյա աշակերտը շարադրություն գրեց: