Մեկ տարի առաջ ստեղծվեց Կոթիի կիրակնօրյա դպրոցը: Կիրակնօրյա դպրոցում ստանում ենք հոգևոր կրթություն, սովորում ենք երգ և պար: Արդեն մեկ տարի է՝ սովորում ենք այս դպրոցում՝ շնորհիվ ընկեր Քրիստինայի, ընկեր Մերիի և ընկեր Նարեի: Ընկեր Քրիստինան և ընկեր Մերին, կիլոմետրեր անցնելով, թեկուզ՝ ցրտաշունչ ձմռանը, գալիս են, որպեսզի մեզ հաղորդեն գիտելիքներ: Հաջողությունները նույնպես չուշացան:

Մենք՝ Կոթիի, Բերդի և Իջևանի երգչախմբի սաներով գնացինք Հաղարծին՝ նկարահանելու տեսահոլովակ, որից անմիջապես հետո տեղի ունեցավ ձայնագրումը: Ձայնագրվելուց հետո նկարահանումները շարունակվում էին նաև սահմանում, քանի որ մեր երգը խաղաղության մասին էր: Կար ևս մեկ հրաշալի փաստ. և՛ երգի մեջ, և՛ տեսահոլովակում իր մասնակցությունն ուներ Տավուշի թեմի առաջնորդ Բագրատ Սրբազանը: Այդ երգը և տեսահոլովակը մեզ համար շատ մեծ նշանակություն ունեն: Երգը կոչվեց «Երգ խաղաղության, սահմանից աշխարհին»:

Առավոտյան 6:27 Alarm-ն է զանգում:  Ինչ-որ սղոցող աղմուկ: Որովհետև մի բան վաղուց եմ հասկացել. սիրելի երգերը զարթուցիչ դնել չի կարելի: Սա նախնանախնական արթնացուցիչն է: Անջատում եմ, ժպտում. դեռ 2 ծըլնգ քնելու ժամանակ կա: 6:43 հաջորդ զանգն է: Երբեմն չձգելով ցավոտ պահը՝ հենց էդ ժամանակ էլ զարթնում եմ: Երբեմն էլ սպասում եմ 6:47-ին. (զույգ ու կլոր թվերը տանել չեմ կարողանում) հայրիկը թեյ է բերում ու համոզում, որ ես դժբախտ չեմ, որ բոլորն էլ ի վերջո արթնանում են: Սենյակում կատարյալ մութ է ու ցուրտ: Նայում եմ Արևիկին՝ քնած է: Մի օր ես էլ 4-րդ կուրս կլինեմ, եթե գոյատևեմ: Հագնելու բան եմ ընտրում՝ քանդրտում եմ դարակները, թափրտում շորերս, որովհետև եթե ես քիչ եմ քնում, թող մյուսները շատ հավաքեն: Գիտեմ՝ հիմարություն է, հատկապես, որ էդ «մյուսները» սովորաբար հենց ես եմ լինում: Աստիճաններով իջնելիս ուտում եմ, մեքենայում՝ կոշիկներիս թելերը կապում:

Միշտ ծայրահեղ ատել եմ ուշանալը: Արևը նույնիսկ կատակում էր, թե առաջին ժամադրությանս մի քանի ժամ շուտ եմ գնալու ու սպասեմ: Հիմա անտարբեր եմ: Ուսանողական ավտոբուսի շարժվելու ճիշտ ժամը անցել է: Հանգիստ եմ ու չեմ զանգում վարորդին, որ սպասի. ոնց էլ լինի, ուրիշ ուշացածներ ու զանգածներ կլինեն:  Ու, իհարկե, չեմ սխալվում: Բարձրանում ենք ավտոբուս: Տղաները տեղ են  զիջում: Ուզում եմ ասել՝ չէ, մերսի, նստեք: Չէ՞ որ ես գիտեմ, որ չի կարելի ամեն անգամ էդպես շահագործել նրանց: Բայց թքած, նստում եմ: Պատահում է՝ առանց շնորհակալություն հայտնելու:
Գիշերը մի 3-4 ժամ եմ քնում: Մի օր՝ 3 ժամ. դաս եմ անում, որ ուսանողականում քնեմ, մի օր՝ 4 ժամ. քնում եմ, որ ուսանողականում դաս անեմ: Էս ավտոբուսում միշտ Էդվարդ Նորթընի Fight Club-յան հայտնի դեմքով եմ, որովհետև everything is a copy of  a copy of a copy of a … Իջնելիս վճարում եմ մեր «անվճար ուսանողականին»: Վարորդը՝ Սիմոնը, որ իմ ու Արևի թեթև մտքով Սայմըն է դարձել, ինչպես միշտ, բարի-դեբիլոտ ժպտալով վերադարձնում է մանրը: Մոտավորապես էսպես ես բարևում եմ մետրոյի՝ ժետոն վաճառող կանանց: Ու ինչպես իրենք են իմ բարևն անպատասխան թողնում, էնպես էլ ես՝ Սայմընի ժպիտը:  Օրիգինալ սիրային եռանկյունի ենք:

Չեմ իջնում էնտեղ, որտեղ ԵՊՀ-ում սովորող երեխեքն են իջնում: Շատ քայլել ու մենակ քայլել: Սա, եթե դրական լիցքեր չի տալիս, գոնե բացասականից է մի քիչ մաքրում:
Հասնում եմ համալսարան՝ շնչակտուր: Կես ժամից ավել ժամանակ դեռ կա, բայց արագ քայլելը չբուժվող հիվանդություն է: Բարևում եմ շենքի մաքրուհիներին, գնում՝ 4-րդ հարկի հայելուն այցի: Դասամիջոցներին էստեղ փումփուլիկաաղջիկախառը ռոմանո վիճակներ են: Հիմա մենակ ես եմ: Օ՜, որքան գոհ է հայելին դրանից: Մեյքափով մաքրում եմ Էդվարդ Նորթընին, ժպիտ եմ նկարում ու գնում լսարան: Երաժշտություն եմ լսում, ծիտիկների հետ շփվում (Ռոմանոյի չէ՝ իսկական), գրատախտակին Բարսայի լոգոն նկարում, հաստ տառերով YNWA գրում: Հետո կամաց-կամաց գալիս են երեխեքը: Իսկ ես արդեն մի քիչ պայծառ եմ:  «Ինչի՞ ես տխուր» հարցի ամենահեշտ պատասխանն եմ գտել. ուղղակի աշխատում եմ տխուր չերևալ:
Դասերից հետո համալսարանում իվենթ կար: Էս անգամ մնացի: Արդեն ժամը 4-ն է, կուրսեցիներս տանն են, ես՝ երկրորդ տանս՝ Մետրոնոմում: (Եթե ուշացել ես ուսանողականից, հեհե, հաջորդ ավտոբուսը ժամը 6-ին է: Իսկ եթե դրանից էլ ես ուշանում, հաջորդը ուժս կինո ժանրից է, չեմ պատմի): Մտածում եմ, եթե Նոր տարվան Մետրոնոմի Հանրապետության նախագահը պարգևներ բաժանի, ինձ առաջինն ա «պատվավոր քաղաքացի» տալու: Բայց ես չեմ գնա, որովհետև ոչ մի տեսակի նախագահից չարժի մեդալ ստանալ, կամ ավելի ճիշտ՝ որովհետև հոգնած կլինեմ: Հետո կայարան եմ գնում՝ մետրոյում սիրահարվելով կամ էլի մետրոյին սիրահարվելով: Ավտոբուսում տեղ եմ պահում ու չվում պոնչիկանոց: Մի հատ թռչնի կաթ: Նայն, հարուստ չեմ, ուղղակի ատում եմ պոնչիկը:
Ավտոբուսը գնում է, գնում է, գնում է… Ես փակում եմ աչքերս, դնում ականջակալներս, որ չտեսնեմ, չլսեմ բարձրահասակ, մկանուտ տղաներին, որոնց կարող էի սիրահարվել, բայց որոնք ոստիկան են ու հրճված պատմում են, թե ոնց են ցուցարար ծեծել: Ավտոբուսը գնում է: Ես համարյա լացում եմ: Ավտոբուսը դեռ գնում է… Մի քանի հավերժություն անց քայլում եմ գյուղի մութ ու դատարկ փողոցներում ու 15 րոպեով սիրում մեր գյուղը: Հետո տանն եմ: Մի քանի ժամ նստում եմ անջատված, էս ընթացքում կարող եմ ժպիտոտ նկար փոսթել՝ տափակ գրությամբ կամ քո նկարը լայքել: Հետո, երբ կուրսեցիներս գնում են քնելու, ես միանում եմ ու անցնում դասի:
3-ն անց ա: Ուզում եմ օրագրիս պատմել, թե ինչքան սիրահարված եմ ու ինչքան կոտրված: Բայց հոգնած եմ, թող մնա վաղը:
…Հոգնած եմ AC/DC լսելուց ու երևակայելուց, թե Դինի Impala-յում եմ, ու սլանում ենք Թեքսասի անմեքենա, անծայր փողոցներով, երբ իրականում Սիմոն-Սայմընի ուսանողականում եմ, գնում ենք հավերժական հյուսիս-հարավով ու լսում «Գիտե՞ս՝ հիմա ինչ կուզեի»: Հոգնած եմ Լուսառատի փողոցներում Englishman in New York լսելուց, արթհաուս ֆիլմի աղջիկ ապրելուց, պարապելով ֆուտբոլ լսելուց…

Հահ, սրանք երևի անցյալում կմնան: Հիմա այնքան հոգնած չեմ, որ նյութ եմ գրում: Այսուհետ գոնե մի քանի ամիս Երևանում եմ ապրելու ու… Ու ուշանալու եմ դասից՝ առնվազն կես ժամ: Վրեժ է, սիրելի՛ս:

Անուշն այն մարդկանցից է, ում առաջին հայացքից ես սիրում: Նա գերող ժպիտ ունի ու նույնպիսի աչքեր:
Առաջին անգամ Անուշին ճամբարում եմ տեսել: Միջահասակ, կոկիկ հագնված, պոչիկ արած աղջիկ էր, ով անմիջապես գրավեց ուշադրությունս, հետո նույն սենյակ ընկանք, իսկ հետո պարզվեց մեզ շատ թելեր են իրար կապելու: Դա իմ առաջին ճամբարն էր, ու ես հիացած նայում էի շուրջս հավաքված դեմքերին, հարմարվում էի նոր միջավայրին, իսկ Անուշը, որ ինձնից փորձառու էր` օգնում էր: Հենց նրանից իմացա 17-ի մասին: Առաջին ճամբարից հետո մոտ մեկ տարի նորմալ չէինք շփվում, հետո իրար հետ մի ուրիշ ճամբար էլ գնացինք, ու էդտեղից այն ամենն, ինչ կար, ավելի ամրապնդվեց:
Իմ կենտրոնացած դեմքին նայելով հաստատ ոչ մեկի մեջ ցանկություն չի առաջանա ծանոթանալ ինձ հետ, եթե ես դա առաջինը չանեմ: Անուշը այլ դեպք է, բոլորի հետ բարի, բոլորի հետ ժպտերես, ասող-խոսող: Մենք իրար շատ բաներով ենք նման, բայց ավելի շատ բաներով տարբեր ենք, ու էդպես տարանուն լիցքերի նման ձգում ենք իրար, ձգում ենք համակարգչի մոտ ու գրում, հեռախոսի մոտ ու ժամերով խոսում, այնքան մինչև մնալն այլևս անկարելի է դառնում: Անուշը ծնված օրվանից նախաձեռնող առաջնորդ է, անգամ իր ծննդյան օրը ինքը պիտի ասի` իրեն ինչ նվիրեն, ով ինչ անակնկալ անի: Ամեն ինչի կհավատամ, բայց որ ասեն մարդ կա, ով Անուշին չի սիրում, դրան աչքովս էլ տեսնեմ՝ չեմ հավատա: Դրա ապացույցն է այն, որ նշվածներից ում էլ խնդրեցի, որ իրենց կարծիքը հայտնեն, սիրով համաձայնեցին: Իսկ ի՞նչ եմ մաղթում Անուշին: Իրեն թաքուն կասեմ (ոնց որ միշտ):
Անուշիկ, Ծնունդդ շնորհավոր, այս ամենը քեզ համար է:

Անի Ղուլինյան

***

Ազատաության հրապարակում էինք, ու հիշում եմ, որ ես էդքան էլ լավ չգիտեի պարի շարժումները, բայց Անուշը ասում էր` ոչինչ, վստահ պարիր: Կարող եմ մատներիս վրա հաշվել, թե քանի անգամ ենք հանդիպել Անուշի հետ, բայց նույնիսկ էդ քիչ անգամների ժամանակ նա իմ մեջ տպավորվել է որպես վառ ու կրակոտ անձնավորություն…

Հովիկ Վանյան

***

Անուշ, երևի չկարողանամ լիարժեք արտահայտել այն զգացմունքները ու երջանկությունը, որը քեզ ճանաչելու օրվանից պահում եմ սրտումս, պինդ: Հետո էլ կասեն, թե իրարից այսքան հեռու գտնվելով, իրար չտեսնելով, իրար հետ չշփվելով, ինչպես կարելի է պահպանել լավ ընկերությունը: Հա, ես հիշում եմ ու երբեք չեմ մոռանա քո անսահման հոգատարությունը, քո նվիրվածությունը, ժպիտը: Ան, մենակ մի բան եմ ուզում ` որքան հնարավոր է շուտ քեզ պինդ գրկել ու ասել, որ ցանկանում եմ ամենանվիրականը, որ կա աշխարհում:

Գայանե Ավագյան

***

Անուշ ջան, հիշում եմ GLOW-ի առաջին օրը, երբ հավաքվել էինք հանդիպման վայրում` Գյումրիում, դու առաջինն էիր, ում ճանաչեցի: Ճանաչեցի, որովհետև մեկն ասաց. «Տեսնո՞ւմ ես էս աղջկան, իմ ճանաչած ամենախելացի ու հետաքրքիր աղջիկն է»: Ինձնից չափազանց քիչ ժամանակ պահանջվեց դրա մեջ համոզվելու համար:

Լիդա Պողոսյան

***

Անուշին առաջին անգամ հանդիպել եմ 2015 թ-ին ՍԵԿ-ի կողմից իրականացվող «ԱՐՔԱՆԵ» աղջիկների ամառային դպրոցի ընթացքում, ուր աշխատում էի որպես դասընթացավար: 2016-ին առիթ ունեցա նրան հանդիպել այս անգամ արդեն GLOW ճամբարի շրջանակներում: Անհնար էր չնկատել Անուշի առաջընթացն ինչպես անձնային, այնպես էլ գիտության ոլորտում: Իսկ ահա 2017 թ.-ին հանդիպեցի մեկ այլ դասընթացի ընթացքում, որտեղ այլևս դասընթացավար և դասընթացի մասնակից փոխահարաբերությունները չէին , այլ միևնույն դասընթացի 2 մասնակիցների: Անուշի դիպուկ հարցադրումները երբեմն իրարանցման մեջ էին գցում փորձառու դասընթացավարներին և մնացած մասնակիցներին: Այս ընթացքում ես անթաքույց հրճվում էի Անուշի մտքի սրությամբ և ճկունությամբ:
Իմ Անուշին կյանքը ստիպել է իր հասակակիցներից մի փոքր շուտ հասունանալ և ապրել մեծահասակների հոգսերով, բայց այս ընթացքում նա չի մոռանում վայելել իր դեռատի տարիների գեղեցկությունը:

Ալմիրա Նիկողոսյան

***

Ընկերներիցս մեկը ինձ առաջարկեց մասնակցել Քարակերտում կայանալիք մի միջոցառման, որի թեման գրքերն էին: Դժվար հաղթահարեցինք ճանապարհը, բայց երբեք չեմ ափսոսում դրա համար, որովհետև այդ օրը ծանոթացա իմ ամենախելացի, ամենաառույգ, ամենաժպտերես, կազմակերպված ու մարդամոտ ընկերոջս հետ: Միջոցառման ժամանակ բոլորս ներկայանում էինք, երբ եկավ Անուշի հերթը, նա առաջինն ասաց, որ Շենիկից է, հետո ուրախ-ուրախ սկսեց պատմել իր մասին, գրքերի քննարկումներին էլ խելացի ու կշռադատված մտքեր էր արտահայտում: Երբ հետ էինք վերադառնում ընկերներիցս մեկը ասաց. «Էդ Անուշն էլ ա շատ խելացի, ամեն ինչից գաղափար ուներ, ինչ ասես կարդացել էր»:
Անուշը այն մարդկանցից է, ով լի է նորանոր գաղափարներով ու նպատակներով: Հիմա շատ չենք հանդիպում, բայց ամեն հանդիպումը մի կարևոր ու նշանակալից օր է դառնում:

Միլենա Անտոնյան

***

Անուշը պարզվում է շատ լավ ազգային պարեր պարող ու քեֆ անող աղջիկ է: Դրա համար էլ, Անուշ ջան, քեզ մաղթում եմ, որ եռանդդ չպակասի, դրական գործերդ էլ տարածվեն աշխարհով մեկ:

Հասմիկ Գալեչյան