arman arshak

Կինոյի շենքը կամ Լադոն

Եթե կարդում ես հոդվածս ու որևիցե անգամ եղել ես Աբովյանում, կամ առնչություն ես ունեցել Աբովյանի հետ, ապա համոզված եմ, որ լսել ես «Կինոյի շենք» արտահայտությունը: Իսկ բոլոր նրանց, ովքեր նոր են լսում, ասեմ, որ այնտեղ կինոթատրոն չկա, այլ պարզապես Աբովյանի կենտրոնական մասն է։

Շատ աբովյանցիներ անգամ չգիտեն, թե ինչու է կոչվում «Կինոյի շենք», իսկ ես իմ հետաքրքրությունը բավարարելու համար, սկսեցի հարցուփորձ անել տնեցիներին։
Ցանկացած աբովյանցի ամեն օր առնչվում է «Կինոյի շենք»-ի հետ։ Ես դեռ փոքր հասակից հետաքրքրվում էի, թե ինչու են ասում կինոյի շենք, իսկ ավելի լուրջ «հետաքննություն» սկսեցի վերջերս։ Ինչպե՞ս կինոյի շենքը սկսեց գործել, ինչպիսի՞ գործունեություն էր ծավալում ու թե ինչո՞ւ կինոյի շենքն այսօր դարձավ տոնավաճառ։

«Հարցաքննեցի» մայրիկիս ու հայրիկիս։ Հիշում եմ, թե ինչպիսի ոգևորվածությամբ էին պատմում՝ մեկը մյուսին հերթ չտալով։ Անգամ հսկիչին՝ Լադոյին էին հիշում, իսկ այն հարցին, թե ո՞ղջ է արդյոք Լադոն հիմա, մեծ ոգևորությամբ պատասխանեցին, որ Թբիլիսիում է։
-Հիմնականում հնդկական ֆիլմեր էին ցուցադրում,- կարոտով ասաց մայրիկս,- եղել է ֆիլմ, որը երկու անգամ եմ գնացել դիտելու։

-Երկիրը քանդվեց, կինոթատրոնն էլ փակվեց։ Այժմ «կինոյի շենք»-ի տեղում տոնավաճառ է գործում, բայց թե՛ հին, և թե՛ նոր աբովյանցին ասում է «կինոյի շենք»,- կարծես հիշելով հին Աբովյանը, ասաց հայրիկս։

Այս զրույցից հետո մտածում եմ՝ ինչ լավ կլիներ, որ հիմա Աբովյանում գործեր կինոթատրոնը, երեկոյան ընկերներով պարապ կանգնելու փոխարեն կգնայինք կինո, քաղաքում կլիներ մշակութային կյանք։

Լադոն էլ կվերադառնար Թբիլիսիից:

Ani v. Shahbazyan

Անավարտ ձմեռ

-Մա՛մ, բոլոր տնային գործերն արել եմ, ազա՞տ եմ։

-Հա՛, կարող ես գնալ, բայց չէ՛, մի վայրկյան․․․ Անի՜․․․

-Ես էլ քեզ եմ սիրում, մա՛մ ջան։

Ասելուն պես՝ փակվում է սենյակիս դուռը, և ես «բանտարկվում եմ» այնտեղ։ Սովորության համաձայն լսվում է պապիկիս ձայնը․

-Մոռացե՛ք Անիին, էլ էն դեն տուս էկողը չի։

Պապիկիս խոսքերից հետո խորը շունչ եմ քաշում ու անցնում առաջ։ Վայելում եմ մենակությունը իմ՝ այսքան հարազատ դարձած խցում։ Նստում եմ մահճակալիս, քրքրում եմ նորությունները սոցիալական կայքերում։ Աչքս գցում եմ և տեսնում, թե ինչպես են ինձ նայում Վարդգես Քալանթարյանն ու Մուշեղ Բաղդասարյանը։ Ու իրենց հայացքներով ասում․ «Տես, է, տես, ինչ գիրք ենք գրել, դու գոնե գիտե՞ս՝ ինչքան ենք տանջվել, ինչքան ենք մտածել, վերցրո՛ւ, վերցրու կարդա՛, չե՛ս փոշմանի»։ Դե, իհարկե, ես նրանց հակառակվել չէի կարող, վերցնում եմ «Կորած օրագիր» գիրքը և, հարմար տեղավորվելով մահճակալիս վրա, սկսում եմ կարդալ։ Շատ հետաքրքիր գիրք էր, հետաքրքրությունս հասցրեցի միչև 100 էջ և զգացի, որ աչքերս ցավում են։ Էջը ծալեցի, փակեցի գիրքը ու դրեցի պահարանիս անկյունում։ Հետո կշարունակեմ:

Իսկ հիմա՞ ինչ անեմ՝ երաժշտություն լսե՞մ, թե՞ նկարեմ։ Ես ընտրեցի երրորդ տարբերակը՝ ավելի լավ է նյութ գրեմ։ Նայում եմ գրապահարանիս ու տեսնում գրքերիս «մենամարտը»։ Վա՜յ, Անի, էլի գրքերի տեղը խառնել ես, քեզ ո՞վ է ասում Քիմիայի կողքին դիր «Նոթեր Շերլոկ Հոլմսի մասին» գիրքը։ Դե, Շերլոկը՝ իր բնավորության համաձայն, փաստեր է ասում քիմիայի մասին, այդ թվում, որ նրան ոչ մեկը չի սիրում։ Նա էլ վիրավորվում է և այդ կռվի մեջ խառնում Մենդելեևին։ Մի խոսքով՝ ահավոր է։ Ես բաժանում եմ նրանց և միմյանցից առանձնացնում։ Հետո սփոփում եմ քիմիայիս գրքին։ Ես այն մարդկանցից եմ, ով սիրում է քիմիա։ Չէ՛, ավելի ճիշտ, ես այն մարդն եմ, ով սիրում է քիմիա։ Դե արի ու այս քաոսից տետր գտիր՝ նյութ գրելու համար։ Տետր գտնելու արարողությունը տևում է մոտ 20 րոպե, այն 5 րոպեով ավել է տևում գրիչ գտնելու արարողությունից։ Գտնելուց հետո ես ընդունում եմ նույն այն դեմքը, երբ Մենդելեևը առաջին անգամ տեսավ իր իսկ ստեղծած պարբերական աղյուսակը։

Նստեցի պատուհանի դիմաց, տետրս դրեցի պատուհանագոգին ու նայում եմ ձյան փաթիլներին։ Հա՛, ի դեպ՝ ձմեռը չի ուզում վերջանալ։ Գնալով իր շերտերն է հաստացնում։ Աչքիս տակ ընկան թաց ապակիները։ Զգացի, թե ինչպես է ցուրտը փչում մատներիս։ Լա՛վ, վերջ, նյութ պետք է գրեմ։ Վերցրեցի գրիչս, իջեցրեցի տետրիս ու, դուռը բացվեց․

-Անի՛, արի տեսակցություն ունես։

Լսում եմ մայրիկիս ծիծաղը։ Լա՛վ, թող մնա նյութս, հետո կգրեմ։

-Եկա, մա՛մ։

մարինե իսրայելյան

Կըլեր 76-77 թվերը…

«Կըլեր երևի 76-77 թվերը, էն հին խանութի քըշտին վաքված րեխանցով կըտի փետ խաղ անեինք: Փոսի միջիցը մի փետ ծուլ անեինք ու զու~ անելով եդները վազեինք, մեր ընդովան տելեվիզրն էլ էր էդ, կամպյուտըրն էլ: Մին էլ վերևի ճամփիցը մի սիպտակ 24 էկավ, խանութի ըղաքին կանգնեց, միջիցը դուս էկավ Մհեր Մկրտչյանը: Դուս էկավ, մտավ խանութը: Խանութիցը էրկու հատ հաց էր առել: Զաթի ընդով էլ խանութըմը հացից բացի ուրիշ զադ չկար: Նստեց ավտոն ու կամաց առաջ գներ, մենք էլ երևի մի քսան րեխով եդները «Գա~ռսո» ձեն տալով գնեինք: 

Մի քիչ գնաց, հասավ աղբրին ու կանգնեց, աղբրից մի քիչ դենը ճամփի կոխկին մի տուն կա, տան առաջի բախճըմը մի կնիկ գորձ աներ: Էս Ֆրունզը մոդկացավ, թե` կարո՞ղ ա մի կտոր պանիր ունենաք: Դե, Ֆրունզին էն վախտ ո~վ չճնանչեր: Էդ կնիկը կանգնեց, թե` պանիրը մեզ ո՞վ ա տվել: Վերջը, էս Ֆրունզը եդ դառավ, փոռ-փոշման նստեց ավտոն ու գնաց:

Ամբողջ Ջուջևան դժար թե դհե տուն ըլեր, որ գոնյա իծի պանիր չէր էլել: Իսկ էդ տունը պակաս տուն չէր, ուղղակի ժլատությունն էր շատ»:

Ձմեռային մի ցրտաշունչ գիշեր ընտանեկան ջերմ օջախի ներքո պատմեց հայրս` Անդրեաս Իսրայելյանը

Angelina Karapetyan

Էս ձյունն ինչո՞ւ եկավ

-Օ՜ֆ, էս ձյունն ինչո՞ւ եկավ, սառելու ա, դառնա սառույց:

Համոզված եմ, որ վերոնշյալ նախադասությունը, օրը մի քանի անգամ լսում եք ձեր ընտանիքի անդամներից, դե, կամ ինքներդ եք ասում:

Ձմեռային ճանապարհները գնալով ավելի են սառցակալում, իսկ մարդկանց կյանքին սպառնացող վտանգը  մեծանում: Քայլում ես փողոցում և հանկարծ հասկանում, որ արդեն կանգնած չես ոտքերիդ վրա, այլ պառկած մեջքի վրա` սառույցին:

Սառույցից մեծ վնաս կրեց աշխարհագրությանս ուսուցչուհին, ով ընկել և կոտրել է ոտքն ու ձեռքը:

Անհրաժեշտ է ամեն անգամ մաքրել ճանապարհները, որպեսզի նման խնդիրների առաջ չկանգնի ժողովուրդը:  Չէ՞ որ Հայաստանի Հարապետության բյուջեից, որը մինչ օրս համարվում է ճեղքված, մի կլորիկ գումար է հատկացվում ճանապարհները մաքրելու համար:

Քանի դեռ այս հարցը լուծված չէ, մեր անվտանգության համար մենք ենք պատասխանատու: Որպեսզի նման վտանգից փոքր ինչ խուսափեք, դանդաղ քայլեք, ասես շոշափելով ոտքերի տակ, դրեք ձեռնոց, և ձեռքերը գրպանում մի քայլեք, որ ընկնելու դեպքում՝ կարողանաք ձեզ պահել: Մի քայլեք շենքերին շատ մոտ. կարող է չմաքրված տանիքից սառույց պոկվել-ընկնել: Եվ եթե հնարավոր է, մի թողեք մայրիկներին և տատիկ-պապիկներին դուրս գալ գնումների. Հատկապես նրանց համար սառցակալած ճանապարհները անչափ վտանգավոր են:

Քիչ մնաց, շուտով գարուն է:

Մեկ մարդու մեջ մի քանի կյանք

Զրուցակիցս իր կյանքի վաղ տարիներն անցկացրել է քրեական աշխարհում, միջին տարիքը՝ կռվի դաշտում, հետո տարագրության մեջ, և 75-րդը՝ Սպիտակ-Երևան, Վանաձոր-Սպիտակ ճանապարհի վրա, որպես երթուղայինի վարորդ: Խոսքս ծնունդով Լոռու մարզի Ջրաշեն գյուղից, այժմ Վանաձորում բնակվող՝ Ռոբերտ Հովհաննիսյանի մասին է:

Ռոբերտ Հովհաննիսյանը ծնվել ու հասակ է առել մշեցիների Ջրաշեն գյուղում: Իսկ ինչպես գիտենք, լեռնցիները շատ շուտ են հասունանում և իրենց լեռների պես հզոր են լինում: Մեր հերոսն էլ է այդպիսին:

Ակտիվ ու չարաճճի տղան, ով դեռ հազիվ էր 14-ը բոլորել, մի օր վեր է կենում ու, տնից փախչելով, հասնում է Երևան:

-Լսել էի՝ Երևանում կարող ես ուզածիդ պես լավ ապրել:

Երևանում աշխատանք է գտնում և, քանի որ ունենում է իր տարիքին ոչ համապատասխան, ավելի մեծի տեսք և ֆիզիկական ուժ, կարողանում է համոզել, որ չափահաս է և ընդունվում է աշխատանքի:
Որոշ ժամանակ անց նրան նկատում են այն ժամանակ քրեական աշխարհում հայտնի «Գվարդիա» անվամբ խմբի անդամները և առաջարկում են համալրել իրենց շարքերը: Դե, պատանուն էլ ի՞նչ կար որ, արյունը եռում էր երակներում: Միանում է նրանց…

-Չէի կարողանում կտրվել այդ կյանքից այնքան ժամանակ, մինչև խոսեցի մորս հետ…

Նրա մայրը, իմանալով այդ ամենի մասին, եկել էր և խնդրել տղային, որ թողնի այդ «զենքի կյանքը» և վերադառնա տուն:

-Շատ վտանգավոր կյանք էր. իմ ընկերների մի ոտքը բանտում էր, մյուսը՝ գերեզմանում:

Եվ քանի որ ինքն ամենից շատ մորն էր սիրում, ճանապարհում է մորն ու ասում, որ մի շաբաթից տանը կլինի: Այդպես էլ անում է մինչև Արցախյան ազատամարտի սկսվելը: Սկսվելուն պես՝ դառնում է դրան մասնակից մինչև ավարտը: Հրամանատար էր: Կռվում էր անձնուրաց, բայց ավելի շատ խոսում է մարտընկերների մասին, պատմում կռվող տղերքի մասին, որոնք անգամ երկու գնդացրով էին կռվում, սրտնեղվում, որ շատերը դժվարանում էին՝ ծխելու պատճառով և այլն…

-Զինվորի ոգին հրամանատարից է կախված: Նա է թև տվողը կամ թևաթափ անողը… Կռվի դաշտում զինվորին ճառեր պետք չեն, պետք չէ զինվորին շարք կանգնեցնել և սկսել դասախոսություն: Նրան ընդամենը մեկ-երկու բառ է պետք՝ ոգևորելու և կռվելու ուժ տալու համար… Մի կարևոր բան էլ կա՝ ազգի ֆիդային իրավունք չունի որևէ կուսակցության անդամ կամ հետևորդ լինելու, նրա միակ գաղափարը պետք է լինի հայրենի հողն ու հանուն ազգի միավորվելու կոչը: Իսկ պետությունը պարտավոր է կռված մարդուն ապահովել գոնե հասարակ ապրելու պայմաններով: Բայց, մեղմ ասած, դա չի լինում. քանի ինձ հետ կռված տղերք կան, որոնք երկու գնդացրով ու կանգնած դիրքից էին կռվում, տնակներում ու անբարեկեցիկ պայմաններում են ապրում…

Պատերազմից հետո նրանք, ովքեր նախկինում այդքան նվիրված էին հայրենի հող ու ջրին, բռնում են օտար երկրների ճամփան՝ հանապազօրյա հացը վաստակելու համար: Երկրե երկիր անցնելով ու ամեն աշխատանք կատարելով՝ հասկանում է, որ լավագույն տեղը հայրենիքն է ու վերադառնում է Հայաստան…

Վաղ տարիքից վարորդական փորձ ուներ. անգամ գվարդիականների ուշադրությանն արժանացել էր «Маз» մակնիշի մեքենա «առևանգելու» շնորհիվ, ինչը ծիծաղով է հիշում.

-Ազնվորեն`գողանալու միտք չունեի. մի քանի շրջան եմ կատարել ու բերել, կանգնեցրել իր նույն տեղում…

Նաև այլ երկրներում էլ էր բեռնատար մեքենա վարել: Պատմում է այդ ժամանակներից ևս մի դեպք, այս անգամ ծիծաղի փոխարեն արցունքներով.

-Մայրս մահացած ժամանակ էլ ինձ օգնության հասավ… Գիշեր էր, ես բեռնատարովս ճանապարհ էի ընկել, մի տեղ կայանել էի հանգստանալու համար ու քնով էի ընկել: Երազումս տեսնում ու լսում էի, որ մայրս ձայն է տալիս, թե այրվում ես, վե՛ր կաց, այրվում ես… Վախեցած վեր թռա ու տեսա, որ մեքենայի հետ խնդիրներ էին առաջացել, և եթե այդպես մնար, կայրվեր կամ կպայթեր…

Այնուհետև աշխատանքի է անցնում «Սպիտակ-Երևան» երթուղային գծում՝ որպես վարորդ: Որոշ ժամանակ անց՝ «Սպիտակ-Երևան»  երթուղին փոխարինում է «Վանաձոր-Սպիտակ»-ով, և արդեն 15 տարի է այդ ճանապարհն անցնել-դառնալն է իր աշխատանքը, ինչն իր համար զուտ աշխատանք չէ, այլ մարդկանց հետ շփման ու ինչ-որ կերպ նրանց օգնելու միջոց:

Այդ տարիների ընթացքում համ ու հոտով, հումորով բազմամյա փորձով այդ մարդը կարողացել է արժանանալ մարդկանց սիրուն ու հարգանքին: Իր երիտասարդ ուղևորների հետ էլ կիսվում է իր բազմամյա փորձով ու խրատներով:

Եթե մի օր Սպիտակում կամ Վանաձորում լինեք, ապա անպայման հանդիպեք նրան և կհամոզվեք այս ամենում: Կամ հետևեք 17.am-ին և շուտով կտեսնեք նրա մասին պատմող, մեր նկարահանած վավերագրական ֆիլմը:

Stella Avetiqyan

Հարաբերականություն

Այս տարի ֆիզիկայի դասընթացից անցանք հարաբերական մեծություններ: Ու այդ ժամանակ մտածելով՝ հասկացա, որ կյանքում ամեն բան էլ հարաբերական է: Հարաբերական է ժամանակը, լռությունը, մենակությունը, ուրախությունը, լավն ու վատը, և ի վերջո, կյանքը:

Բոլորիս հետ էլ պատահել է, երբ ժամանակամիջոցը մե՛կ թվում է կարճ, մե՛կ էլ այնքան երկա՜ր: Օրինակ, հենց դասերի առումով: Բայց չէ՞ որ նույն 45 րոպեն է:

Երբևէ մտածե՞լ եք, թե լուռ ժամանակ դուք իրո՞ք լուռ եք, թե՞ ոչ: Ես մտածել եմ: Ո՛չ, լուռ չենք: Չէ՛, չէ՛, ավելի ճիշտ, չենք խոսում, բանց «լուռ» հասկացողությունը այս դեպքում հարաբերական է: Լեզուն չի շարժվում, բերանը չի բացվում, բայց այդ լռությունը խոսուն է: Մենք այդ լռությամբ ևս ինչ-որ բան ենք ասում:

Կամ էլ՝ լավ ու վատ լինելը: «Ես լավ եմ»-ի կամ «Վատ եմ»-ի մեջ ևս հարաբերականություն կա:

Դադարի վիճակը. ես դադարի վիճակում եմ կողքինիս համար, բայց երկրագնդի պտտվելու պատճառով ես նույնպես պտտվում եմ (Այս մեկը արդեն ֆիզիկայից):

Ամեն բան էլ հարաբերական է: Նույնիսկ «հարաբերական» է հարաբերականը:

milena barseghyan

Որ թոռս նայի ու ասի. «Ես Սասունցի Դավիթն եմ»

Սիրում եմ դասից տուն վերադառնալիս խանութ մտնել և մի բան գնել, որ հասնեմ տուն  և ուտեմ: Վերջին մեկ ամիսը խանութ մտնում եմ ոչ միայն սովորությունս իրագործելու, այլև մի քիչ տաքանալու, չէ՞ որ դրսում վախենալու ցուրտ է:

Մտա խանութ, ինչպես միշտ` հերթ էր։ Արդեն հարազատ են դարձել հատակ մաքրող տատիկն ու վաճառողը: Հատակն ինչպես վերջին երկու ամիսը՝ ցեխոտ էր։ Տատիկը մերթ աջից էր սրբում, մերթ` ձախից: Մտածեցի. «Խեղճ տատիկը շնչելու ժամանակ չունի, մաքրի, մաքրի, որ էլի մտնեն ցեխոտեն, էլի մաքրի»։ Այնուամենայնիվ, ոչինչ փոխել չենք կարող. ձմեռ է: Հերթի մեջ երկու պապիկ էին` բարի, տաք-տաք հագնված, մեկի գրպանից էլ թերթ էր կախվել: Անկախ իմ կամքից՝ լսեցի նրանց խոսակցությունը.

-Թոռս ամբողջ օրը էդ, չգիտեմինչական, մուլտիկներն ա նայում ու ընդօրինակում։ «Սպադռ մեն» ա, ինչ ա, չգիտեմ:

-Է՜հ, հայկական մուլտ ու կինոն միայն մենք գիտենք, մեր երեխեքը գիտեն: Թոռների համար հիմա դրանք հետաքրքիր չեն, նոր բաներ են առաջ եկել:

-Բայց ես չեմ թողնի, որ թոռս նայի ու ասի․«Ամենահզորը Սպայդռմենն ա»: Ի՞նչ ա, մենք ամենահզոր չունե՞նք, մենք Սասունցի Դավիթ չունե՞նք:

-Հակո՛բ, էսօր գնում եմ տուն, միացնեմ «Սասունցի Դավիթ» մուլտֆիլմը, որ թոռս նայի ու ասի. «Ես Սասունցի Դավիթն եմ, ամենահզորը Սասունցի Դավիթն ա՛»:

Դուրս եկա խանութից: Մտածելու թեմա ունեի, ինչ-որ բան գնելու կարիք այլևս չկար:

gohar poghosyan

Լավ և վատ խորհուրդներ մեծերից

Երբ ես տասը տարեկան էի, ինձ նվիրեցին համակարգիչ: Իմ ուրախությանը չափ ու սահման չկար, կարծես աշխարհը իմը լիներ: Ես համակարգչի դիմաց մնում էի օրական մեկից երկու ժամ և չէի հոգնում: Հայրիկս ոչինչ չէր ասում, սակայն հետո սկսեց բարկանալ և ամեն անգամ ինձ ասում էր.

-Բավակա՛ն է համակարգչի դիմաց նստես, տեսողությունդ կվատանա: Ես քեզ ասել եմ, որ ընդամենը մեկ ժամ կարող ես խաղալ:

-Ոչինչ էլ չի լինի, հայրի՛կ, ամեն ինչ լավ կլինի,- անընդհատ կրկնում էի ես:

-Արագ անջատի՛ր համակարգիչը: Այնպես մի արա, որ ընդհանրապես համակարգչի երես չտեսնես:

-Է՜հ, լավ կանջատեմ:

Այս ամենից հետո ես նեղանում էի հայրիկիցս և փակվում սենյակում: Ու այսպես ամեն օր: Ես ժամանակի ընթացքում համակերպվեցի, որ պետք է մեկ ժամ մնամ համակարգչի դիմաց և այդպես ինձ ավելի լավ էի զգում:

Մի անգամ մայրիկս ինձ ուղարկեց հարևանուհու տուն, որպեսզի նրան փոխանցեմ ինչ-որ թղթեր: Երբ մտա նրանց տուն, նա բարկանում էր երեխայի վրա և չէր թողնում նրան բակ դուրս գալ՝ պատճառաբանելով, որ ցուրտ է:

-Դրսում ցուրտ է: Մնա տանը և համակարգչով խաղա որքան կուզես,- ասում էր նա:

-Բայց ինչո՞ւ եք նրան ստիպում մնալ տանը և համակարգչով խաղալ: Չէ՞ որ նա դեռ փոքր է. դա նրա համար վնասակար է,- բացատրում էի ես:

-Վնասակար չէ, թող խաղա, գոնե այդպես գլուխս մի փոքր կհանգստանա:

Այս դեպքից մեկ տարի անց վեցամյա երեխան սկսեց ակնոց կրել: Նա այնքան էր մնացել համակարգչի դիմաց, որ վատացել էր տեսողությունը:

Ես սկսեցի մեղադրել ինձ՝  հայրիկիս չլսելու համար և նրանից ներողություն խնդրեցի: Ես շնորհակալ եմ նրանից իր խստության համար: Եթե չլիներ նրա խստությունը, միգուցե ես նույնպես ունենայի տեսողության հետ խնդիրներ:

Ոչ միայն զենքով, այլև արվեստով․․․

Միշտ ցանկացել եմ նկարել իմանալ, բայց չեմ կարողացել: Հիշում եմ միայն, որ միշտ ցածր էի ստանում նկարչություն առարկայից, որովհետև չէի կարողանում գեղեցիկ նկարել: Վերջերս մի միտք էր ինձ տանջում` նկարիչներ ծնվո՞ւմ են, թե՞ դառնում: Սկսեցի որոնել մեկին, ով լավ նկարում է ու կպատմի, թե ինչպես սովորեց նկարել: Ուրախությամբ նշեմ, որ երկար չփնտրեցի։ Պարզվեց եղբորս ընկերը նկարիչ է, բայց նաև պարզվեց, որ բանակում է ծառայում, այն էլ` Ղարաբաղում: Տխրեցի, մտածեցի, որ հարցազրույցը չի ստացվի, բայց փորձեցի նրա ընտանիքի անդամների հետ կապնվել: Նախ զրուցեցի նրա ընտանիքի անդամների հետ։ Եղբայրը պատմեց Վահե Բաղումյանի մասին, ցույց տվեց նրա նկարները: Զարմացած նայում էի։ Փաստորեն`նկարիչ ծնվում են, որովհետև այն նկարները, որոնք ցույց էին տալիս, նկարել էր փոքր ժամանակ: Հարցազրույց լիարժեք չկարողացա անել, քանի որ տղան ծառայում էր, բայց նրա ասած քիչ տեղեկությունները, լսածս ու տեսածս կփորձեմ ներկայացնել:

Հաճախել է Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի պետական քոլեջը: Բանակում այժմ մասնակցում է համաբանակային մրցույթների, պատվոգրեր ունի: Մինչ բանակ գնալը դասավանդել է Սուրբ Ստեփանոս կենտրոնի կազմակերպած լուսանկարչական դասընթացներում: Իր սաների հետ մասնակցել է տարբեր մրցույթների, գրավել է մրցանակային տեղեր: Մինչ բանակ գնալը ունեցել է նաև անհատական ցուցահանդես Երևանի բնության պետական թանգարանում: Վահեն մանկուց է սիրել նկարել: Վահեի եղբայրը հիշում է, որ երբ ծնողները հարցրել են Վահեին, թե ինչ է ուզում դառնալ, նա լուռ նրանց դեմքին է նայել, բայց մի օր, երբ ծնողները տանը չեն եղել, վերցրել է մայրիկի շպարի պարագաները և սկսել է նկարել: Երբ ծնողները եկել ու տեսել են Վահեի նկարը, հասկացել են` որդին նկարիչ է դառնալու և տարել են նկարչության դասերի: Ծնողներն ասացին, որ դպրոցում էլ ամբողջ օրը նկարում էր։

-Վահեն որոշել է դառնալ գեղանկարիչ ու այդպես էլ անելու է,- ասաց եղբայրը: Երազում է արտասահմանում բարձրագույն կրթություն ստանալու մասին, տեսնենք` ինչպես կլինի: Ամեն դեպքում, նա նկարիչ դառնալու համար է ծնվել: Մի օր ինձ ասաց, որ բանակում ծառայելով հասկացել է, որ ոչ միայն զենքով, այլև արվեստով և մշակույթով պետք է հայրենքիդ ծառայես: Այդպես էլ անում է:

Թեպետ էդպես էլ չկարողացա զրուցել Վահեի հետ, բայց հասկացա, որ իրոք տաղանդավոր մարդիկ շատ կան։ Իսկ ես չէի իմանա Վահեի մասին, եթե չլիներ իմ հետաքրքրասիրությունը: Տաղանդավոր մարդ դառանալու համար շատ աշխատել է պետք և սիրել այն գործը, ինչով զբաղվում ես: Վահեն սիրում է նկարել, իր նկարներից երևում է, թե ինչ սիրով են դրանք նկարված:

Սևանը սառցե գերության մեջ

Լուսանկարը՝ Դավիթ Ղահրամանյանի

Լուսանկարը՝ Դավիթ Ղահրամանյանի

Իմ ընկեր Կարենն արդեն պատմել և լուսանկարներով ցույց է տվել ձեզ, թե ինչպես է Սևանը պատվել սառույցներով: Սևանում ապրող ամեն մարդու կյանքում լիճը մեծ դեր ունի: Ես էլ տարվա մեջ երկու անգամ «սեզոնի բացում և փակում եմ» եմ անում: Սևանա լճի լողալու սեզոնի բացումն սկսում է հունիսին կեսերին, որը նշվում է մեծ շուքով, իսկ փակումը՝ օգոստոսի վերջին կամ սեպտեմբերի կեսին: Եվ այդ երեք ամիսներին բազմաթիվ հյուրեր շտապում են Սևան՝ հանգստանալու:

Լուսանկարը՝ Դավիթ Ղահրամանյանի

Լուսանկարը՝ Դավիթ Ղահրամանյանի

Բայց ես չեմ սպասում մինչև հունիս: Քանի որ թիավարությամբ եմ զբաղվում և անընդհատ մարզվում եմ լճում, բացումն սկսում եմ ապրիլին: Ապրիլին ես լողացել եմ լճում: Ճիշտ է, դրանից հիվանդացել եմ, մեկ շաբաթ բարձր ջերմություն ունեի: Մեր մարզիչն ասում է, որ պետք է կոփել մարմինը:  Դե, ապրիլին հիվանդանալը ինձ հետ չի պահի:

Լուսանկարը՝ Դավիթ Ղահրամանյանի

Լուսանկարը՝ Դավիթ Ղահրամանյանի

Այս տարի մի շաբաթ առաջ ընկերներիս հետ գնացինք լիճ: Տնեցիները ասում էին, որ լիճը սառած է, վտանգավոր, չարժե գնալ: Բայց մենք գնացինք: Ես տեսել էի, որ ձմռանը լիճը սառում է, սակայն այս աստիճանի չէի պատկերացնում: Համարյա 200 մետր քայլեցինք սառույցի վրայով, նույնիսկ ձկնորսների տեսանք, որոնք սառույցը ջարդել, ձուկ էին բռնում: Մենք լուսանկարներ էինք անում, բայց ինչքան առաջ էինք շարժվում, սառույցն ավելի բարակում էր: Մենք արագ հետ վերադարձանք: Ափի մոտ սառույցը մեր ծանրությունից ջարդվեց, և ես հայտնվեցի ջրի մեջ: Ջուրն այնքան սառն էր, որ ես հազիվ էի քայլում: Մի կերպ հասա տուն: Ստացվեց՝ այս տարի լճի սեզոնն ավելի շուտ բացեցի, սակայն հեչ լողալու նման չէր: