Մեզնից յուրաքանչյուրը ինչ-որ բանի մասնիկն է կազմում՝ մեր ընկերների, մեր ընտանիքի: Ես և իմ նման շատերը հավելել ենք այս շարքը և դարձել ավելի մեծ ընտանիքի մի փոքր մասնիկը: Հետաքրքրե՞ց, թե որն է այդ ընտանիքը: Այդ մեծ ընտանիքը մենք կոչում ենք «Մանանա»:

Արդեն երկու տարի: Կյանքիս լավագույն պահերից շատերը կապվում են «Մանանայի» հետ:
Եթե այս պատմությունը լսել կամ կարդացել եք, ապա կարդացեք ևս մեկ անգամ, այն ձեզ շատ բան կտա:
Սկսեմ սկզբից: Մեզ ասացին, որ շաբաթ oրը պետք է գնանք դպրոց: Իրականում ես չէի ուզում գնալ, քանի որ ուզում էի քնել, բայց, դե ինչ արած, գնացի: Պարզվեց մենք հանդիպելու ենք «Մանանայի» թիմի հետ: Նշեմ, որ մեզ ասել էին, որ եթե գնանք հանդիպմանը, դետեկտիվ կինոներ ենք նկարելու, դե, իհարկե, հասկացաք, որ ոչ թե դետեկտիվ, այլ դոկումենտալ: Շարունակեմ: Շաբաթ առավոտյան արթնացա, դժգոհ դեմքով գնացի դպրոց՝ «դետեկտիվ» կինոներ նկարահանող խմբի հետ հանդիպման: Մի քանի շաբաթ անց զանգեցին «Մանանայից» և ասացին, որ «Զիկատար» բնապահպանական կենտրոնում մարտի հինգից ութը անց են կացնում գործնական դասընթաց: Այս անգամ մեծ ուրախությամբ համաձայնեցի մասնակցել: Պարզվեց, որ այս որոշումը իմ կյանքում ընդունած որոշումներից ամենակարևորներից մեկն էր:

Արդեն երկու տարի, ու այսքան հրաշալի պահեր, որ կցանկանայի ևս մեկ անգամ ունենալ:

Երբ իմացա, որ ճամբարին մասնակցելու եմ, ուրախությանս չափ չկար: Ասեմ, որ ամեն անգամ, երբ իմանում էի՝ նոր բան է կազմակերպվելու, շունչս պահած սպասում էի, թե երբ են զանգելու ու ասելու, որ ես ընտրված մասնակիցների շարքում եմ:

Վաղուց գիտեի, որ ապրիլին կայանալու է պատանի թղթակիցների առաջին մրցանակաբաշխությունը: Մտածում էի՝ գոնե հրավիրեն: Ես դրանից էլ շատ կուրախանայի, և այդպես էլ եղավ, երբ արդեն հույսս կտրել էի: Անհամբեր սպասում էի ապրիլի 28-ին: Վերջապես եկավ այդ օրը. լիքը մարդիկ, ընկերներ, որոնց երկար ժամանակ չէի տեսել: Երբ սկսվեց մրցանակաբաշխությունը, արդեն ինձ լիակատար ուրախ էի զգում, որովհետև ցանկություններիցս մեկն արդեն իրականացել էր: Բայց ամեն ինչ դեռ նոր էր սկսվել, երբ անունս արդեն հարյուր լավագույնների մեջ էր, իսկ երբ հաղթող ճանաչվեցի կոնկրետ անվանակարգում, չեմ կարող բացատրել, թե ինչքան ուրախ էի: Դա իմ առաջին մեծ հաջողությունն էր և ամենաերջանիկ պահերիցս մեկը: Երբեք չեմ մոռանա այդ օրը, ժամը, պահը:

«Մանանան» ինձ կարճ ժամանակում տվեց այն, ինչին հասելու համար շատերը դեռ երկար ճանապարհ ունեն անցնելու, իսկ ես արդեն հասել եմ դրան ու առաջ եմ շարժվելու:

Այս երկու տարիների ընթացքում «Մանանան» ինձ տվեց լավագույն ընկերներ, լավագույն պահեր, լավագույն միջավայրը, գիտելիք ու «դետեկտիվ» ֆիլմեր նկարահանելու հնարավորություն:

Ուրախ եմ, որ այդ մեծ ընտանիքի անդամն եմ:

Երևի թե մի փոքր ուշ եմ գրել այս հոդվածս, բայց դե ինչ արած, քննություններիս չպատրաստվել չէի կարող։

Սկսեմ նրանից, որ 2017 թվականը ինձ համար մեծ ձեռքբերումների և հաջողությունների տարի էր։ Չմտածեք, թե անհաջողություններն այդ տարի ինձ չէին այցելել, պարզապես ես անտեսում և նույն վայրկյանին էլ մոռանում էի նրանց գոյության մասին։ Բայց մյուս կողմից էլ՝ ես շնորհակալ եմ նրանց՝ ինձ ավելի ուժեղ և համարձակ դարձնելու համար։ Սակայն այստեղ ես ուզում եմ ձեզ պատմել ոչ թե անհաջողություններիս, այլ ձեռքբերումներիցս ամենակարևորի մասին։

2017 թվականին իմ ամենակարևոր ձեռքբերումներից մեկը եղել է մուտքս դեպի 17.am-ի հարազատ ու ջերմ ընտանիք։ 17.am-ն ինձ սովորեցրեց աշխարհին նայել ամբողջովին այլ աչքերով։ Տվեց ինձ իր յուրահատուկ անտեսանելի ակնոցը՝ աշխարհը ավելի վառ և խորհրդավոր տեսնելու համար։ Նա ինձ տվեց նորը ստեղծելու և արարելու ընդունակություն։ Սկսեցի ամեն մի երևույթի և ամեն մի պատմության մեջ փնտրել ինչ-որ հետաքրքիր բան և գրել կամ լուսանկարել այն։ Կապ չուներ՝ կստացվեր այն, թե ոչ։

17.am-ին որոշ ժամանակ թղթակցելուց հետո դարձա այն 100 լավագույն թղթակիցներից մեկը, ով աչքի էր ընկել իր ակտիվությամբ։ 17.am-ի շնորհիվ մասնակցեցի երեխաների պաշտպանության օրը կազմակերպված ֆոտոմրցույթին, որտեղ և զբաղեցրեցի պատվավոր երկրորդ հորիզոնականը։

Բայց ամենակարևորն այն է, որ 17.am-ն ինձ տվեց այնպիսի մարդկանց, ովքեր այժմ իմ կյանքում շատ հարազատ ու կարևոր մարդիկ են:

Սիրում եմ քեզ իմ հարազատ ու թանկ ընտանիք:

Դեկտեմբերին Վորլդ Վիժն կազմակերպության հովանավորությամբ գնացինք Աղվերան՝ համայնքի զարգացմանը նպաստող դասընթացների մասնակցելու: Դե, գնացինք ասելով երեք 17-ցիներիս նկատի ունեմ՝ ես, Աննա Գասպարյանը ու Անուշիկ Մկրտչյանը:

Դե, սկսեմ նրանից, որ երեքս էլ պիտի ներկայանայինք ու համառոտ պատմեինք մեր մասին:

Երեքս էլ առաջնահերթ նշեցինք 17-ի թղթակից լինելու հանգամաքը: Մասնակիցների մի մասը տեղյակ չէր 17-ից:

Ու, երբ երեքս էլ լայն ժպիտներով, մեր անուն-ազգանունն ասելուց անմիջապես հետո ասացինք ՝ թղթակցում եմ 17-ին, դասընթացավար ընկեր Կարենը հարցրեց, թե ինչ է 17-ը:

Իրար հերթ չտալով, ամեն մեկս մեծ ոգևորությամբ սկսեց պատմել. բոլորն ուշադիր լսում էին: Մի քանի բառով ներկայացրեցինք 17-ի մասին ու …

Ու երեքիս սկսեցին կոչել մի անունով՝ 17-ցի: Երբ ինչ-որ ծրագիր ներկայացնելու մեր հերթն էր գալիս, թե բա .

-17-ցիներն են գալիս :

Կամ.

-Հիմա լսենք 17-ցիներին:

Քննարկումների ժամանակ.

-Էս 17-ցիները սկսեցին էլի ակտիվանալ:

Նույնիսկ մի անգամ դասընթացի մասնակիցներից մեկն ասաց, որ մեր ներկայությամբ ոչինչ չի խոսելու, որովհետև «արագ գրելու եք, ուղարկելու 17-ին»:

Այդպես էլ արեց. ոչնչից չխոսեց, բայց մեկ է ՝գրեցի: Ի՞նչ անեմ, խաբարբզիկ եմ: Ի դեպ՝ մեր խմբի անունն էլ Խաբարբզիկ էր:

Ու ինչպես Աղվերանում, այնպես էլ ամեն տեղ, ամեն վայրկյան՝ հոգով, սրտով 17-ցի:

Սովորական դպրոցական օր էր, ինչքան հիշում եմ՝ մարտի 19-ը: Արթնացա զարթուցիչի անբարեհաճ ձայնից, աչքերս մի լավ տրորելուց հետո նայեցի ժամացույցին, հետո՝ պահարանիս: Ժամերով մտորելուց հետո հագա առաջին աչքիս ընկած հագուստն ու շտապեցի խոհանոց՝ նախաճաշելու: Դե, նախաճաշ ասվածը սովորաբար թեյն է՝ հաց ու պանրով, կամ ձվածեղը, որը, սովորաբար, սիրում եմ ուտել 10 գդալ շաքարով շաղախված: Այս անգամ հերթը թեյինն էր: Արագ-արագ թեյեցի այն հույսով, որ եթե արագ խմեմ, քունս շուտ կփախչի, ու կկարողանամ սթափ գնալ դպրոց, չնայած՝ առանց թեյի ազդեցության էլ դպրոց տանող միակ ճանապարհին բնակություն հաստատած հնդիկ ուսանողների ձայները չեն թողնի, որ անսթափ լքեմ այդ փողոցը (տնաշեններն այնքան արագ ու այնքան բարձր են խոսում, որ եփած հավի ծիծաղն անգամ կգա՝ նրանց խոսակցությանն ականատես լինելուց հետո): Մի կերպ ինձ զսպեցի, որ աչքերս չփակեմ, կապեցի կոշիկներիս կապերը, պայուսակս գցեցի ուսերիս ու դուրս եկա տնից:

Սակայն հույսերս չարդարացան. թեյը չօգնեց, իսկ ուսանողները, չգիտես ինչու, մոռացել էին ինձ ուշքի բերելու իրենց պարտականության մասին ու քնել էին: Փողոցը լի էր երեխաների իրար խառնված ամբոխով: «Ահա, հեսա ոնց էլ չլինի՝ կհանդիպեմ ընկերներիցս մեկին, կցրվեմ ու կմոռանամ քնի մասին»,- մտածեցի ես՝ չորս կողմս զննող հայացք գցելով: Բայց չէ, է՜, ախր տաքուկ-փափուկ մահճակալս ինձ է սպասում, ինչպե՞ս թողնեմ նրան մենակ սենյակիս խառնաշփոթի մեջ, ու գնամ դպրոց՝ անցկացնելու հերթական ձանձրալի օրը: Վե՛րջ, հետ եմ դառնում:

Վերադարձա տուն, հանեցի կոշիկներս, մի կողմ նետեցի պայուսակս ու սլացա դեպի սենյակս, որ մայրս չնկատի, բայց, դե ո՞նց չէր նկատի… Զարմացած եկավ հետևիցս, հետո զարմանքին փոխարինեց բարկությունը, բայց տեսնելով, որ մուշ-մուշ քնած եմ՝ որոշեց չարթնացնել: Դուռը փակեց, որ տատիկի «Իչան» ու «Վիրը» չխանգարեն ինձ, ու զգույշ հեռացավ: Երևի 7-րդ երազն էի տեսնում, երբ հեռախոսս ծնգաց: Անակնկալի եկած կամ, ավելի շուտ, վեր թռնելով՝ բացեցի աչքերս, քթիս տակ փնթփնթացի, մի կերպ ինձ ստիպելով հավաքեցի հեռախոսիս մի քանի մետրանոց գաղտնաբառը՝ բնականաբար, մի քանի անգամ սխալվելով: Դա միշտ ինձ նյարդայնացնում է: Ընկերներիցս մեկն էր գրել: Նրա, ինչպես նաև մյուս ֆեյսբուքյան ընկերներիս հետ ծանոթացել եմ Հարի Փոթերի աշխարհի շնորհիվ: Մի խումբ փոթերհեդներ են, ովքեր արդեն մի տարի է՝ կարծես մեկ ընտանիք լինեն, և ի դեպ, ես նույնպես նրանցից մեկն եմ:

-Էս ի՞նչ ա:

-Ը՜, շարադրություն:

-Ինչի՞ համար ես գրել:

-Դասատուս էր հանձնարարել:

-17.am-ի մասին գիտե՞ս:

-Դե, լսել եմ:

-Ուրեմն «Ով եմ ես» թեմայով շարադրություն կգրես ու նկարիդ հետ կուղարկես:

Տեսել էր ֆեյսբուքյան էջումս տեղադրված շարադրությունը, հավանել ու մտածել, որ ես նույնպես պետք է շարադրություններս ուղարկեմ 17.am-ին:

Սկզբից կարևորություն չտվեցի, դա միայն խոսակցություն էր, որն ուղղակի «հարամ էր արել» քունս, հետո սկսեցի մտածել այդ հարցի շուրջը: Ինչո՞ւ չլցնեմ ձանձրալի օրս կյանքով, արկածներով, չէ՞ որ դա կարող էր հենց այն լինել, ինչին այդքան ժամանակ սպասում էի՝ փոփոխության, ու որոշեցի գրել այդ շարադրությունը:

Ոգևորված՝ սենյակիս քաոսի միջից գտա թուղթ ու գրիչ ու սկսեցի գրել: Բայց մի րոպե, ո՞վ եմ ես, ի՞նչ գրեմ, գրողը տանի: Երևի այդ հարցն ինձ երբեք չէի տվել, դե, անհրաժեշտություն էլ չէր եղել դրա մասին մտածելու: Ընդհանրապես, մինչ վերջերս ես շատ քիչ էի մտածում ու չէի էլ նկատում շուրջս տիրող քաոսին միախառնված բնության բազմաթիվ հրաշքերի գոյությունը, հետևաբար իմ մասին գրելը շատ ավելի խրթին էր, քան ես պատկերացնում էի: Ես աղջիկ եմ, ով երազում է, հավատում հրաշքների, ամենուր փնտրում է արկածներ, 15 տարեկան մագլ եմ (այդպես են դիմում մարդկանց Հարի Փոթերի աշխարհում), ով հույսը չի կտրում ու սպասում է Հոգվարթսի իր նամակին: Ունեմ աչքի չընկնող արտաքին, մեծ, շագանակագույն աչքեր, որոնք ամեն ինչի մեջ մի մեծ դույլ յուրահատկություն են տեսնում: Սիրում եմ նվագել դաշնամուր ու երգել, չնայած երգելուցս «ագռավները հավաքվում են շուրջս»: Ունեմ բազմաթիվ վախեր, բայց և այնպես՝ էքստրիմի սիրահար եմ: Ատում եմ ձմեռը, քանի որ շատ շուտ եմ սառչում և չեմ կարողանում նորմալ ձնագնդի խաղալ: Գարունն ատում եմ նրա համար, որ անձրևների պատճառով միշտ կոշիկներս ցեխոտվում են: Ամռանը մեր քաղաքում անտանելի շոգ է լինում, իսկ ծիտիկները ափալ-թափալ կեղտոտում են մարդկանց: Ատում եմ աշունը, որովհետև աշնանն արդեն պաղպաղակ չեմ կարող ուտել, և երկարատև հանգստից հետո էլի պետք է դպրոց հաճախենք: Սպասում եմ իմ 5-րդ եղանակին:

Սիրում եմ ֆանտաստիկ ժանրի ֆիլմերն ու գրքերը: Ըստ ընկերներիս, ովքեր ինձ պես խենթ ու խելառ են, ես, բացի լավ շարադրություններ գրելը, ոչինչ չեմ կարողանում անել: Չնայած մյուս կողմից էլ ասում են, որ եթե հաղթահարեմ ծուլությունս, ամեն ինչի էլ կհասնեմ: Հա՜ մոռացա մի բան ասել. խենթանում եմ բենզինի, նոր գրքերի ու ներկի բուրմունքի համար: Դե, լավ, արդեն ինչ-որ երկար խոսեցի: Երևի ես խենթ եմ, ով փնտրում է արկածներ այնտեղ, որտեղ ըստ մարդկության՝ դրանք լինել չեն կարող:

Հա՜-հա՜, սիրահարվել եմ: Սիրահարվել եմ ամբողջ ուժով, ամբողջ սրտով ու ամենակարևորը՝ ամբողջ ու առողջ ուղեղով: Բայց սա ամենևին էլ քո մտածածը չէ: Ես սիրահարվել եմ, բայց լրագրությանը:

Եթե դու սովորում ես բարձր դասարանում, ապա քեզ էլ են հարցրել՝ ի՞նչ ես ուզում դառնալ: Վերջերս բոլորն ինձ այդ հարցն են տալիս, կարծես պայմանավորված լինեն:

-Լրագրող,- հարցին միանգամից այսպիսի հակիրճ պատասխան եմ տալիս, չեմ սկսում պատմել, թե ոնց օրերից մի օր որոշեցի դառնալ լրագրող:

Ես միշտ էլ բանաստեղծություններ էի գրում, սակայն ոչ մեկին ցույց չէի տալիս, կամ հարցնում էի. «Լա՞վն ա, բայց չգիտեմ՝ ով ա գրել սա»: Հետո դարձա 17.am-ի այն երջանիկ ու բախտավոր հարյուրավոր թղթակիցներից մեկը, որը արդեն ընտրել էր իր կյանքի ուղին, դրանից հետո որոշումս ավելի հաստատուն դարձավ:

Լրագրությունը իմ մասնագիտությունն է, իմ հոբբին, ու ես գնալու եմ իմ մասնագիտության, իմ երազանքի հետևից:

Մի օր ծանոթներիցս մեկը այսպիսի բան ասաց. «Մի օր երեխեքիս հետ հեռուստացույց կնայեմ, որ քեզ ցույց տան, կասեմ՝ գիտե՞ք՝ ով ա ինքը, ու կպատմեմ քո մասին»: Իրականում դա էլ էր հաճելի լսել: Ես սիրահարվել եմ, սիրահարվել եմ լրագրությանը:

Ես սիրում եմ 17.am-ը ոչ նրա համար, որ թղթակցում եմ, ոչ նրա համար, որ այստեղ գտնվում է Հայաստանի ամենահետաքրքիր մարդկանց հազարյակը, ոչ նրա համար, որ շատ հեղինակների ճանաչում եմ, ոչ նրա համար, որ այստեղ դու կգտնես իրական Հայաստանը, այլ…

Դու սիրահարված կա՞ս։ Ես՝ համարյա ամեն օր։ Ես սիրում եմ 17-ը, որովհետև այն ստիպում է սիրել Հայաստանը։ Ստիպում է սիրել Վանաձորը, հատկապես, երբ այն գրվում է փոքրատառով և սիրով, սիրել Հրազդանն ու գնալ Հրազդան, սիրել Լեռնանիստը, որը միշտ գրվում է «ջան»-ով, սիրել Գյումրին հենց առաջին փողոցից, սիրել Բաղանիսը՝ իր 2 հայտնի ճանապարհներով, սիրել Աշտարակը՝ իր հին կամրջով, սիրել Ապարանի սառնորակ ջուրը, Սյունիքի մեղրի չիրը, Մալիշկայի սոխը, շենիկցիների ֆուտբոլը, Կասկադի 555 աստիճանները, հաշտության նստարանը, այրվող տերևների ծուխը, զարթուցիչի տհաճ ձայնը, սիրել անգամ հարևանությամբ ապրող թշնամի ընկերներիդ։ Որովհետև 17-ը հեռանալու տարիք լինելուց բացի՝ սիրելու տարիք է, որովհետև 17-ն ուղղակի ստիպում է սիրել աշխարհը։ Որովհետև 17-ում հավատում են, որ մեզնից ամեն մեկը կարող է փոխել աշխարհը, որովհետև 17-ում երազում են, որովհետև 17-ը երազելու տարիք է։ Որովհետև աշխարհը փոխելու համար անհրաժեշտ է սիրել, իսկ 17-ը ստիպում է սիրել աշխարհը…

Հ. Գ. Հուսամ քեզ գտար 17-ում, որովհետև 17-ը կորցնելու տարիք լինելուց բացի՝ գտնելու և գտնվելու տարիք է:

Մի անգամ մեր գյուղ՝ Արզական, եկան ինձ արդեն շատ մտերիմ դարձած 17.am-ի պատանի թղթակիցները: Այդ այցի ընթացքում նրանք եկան մեր տուն և փորձում էին հարցազրույց վերցնել հայրիկիցս, ով զբաղվում է դարբնությամբ: Ես պրպտող հայացքով ուսումնասիրում էի նրանց գործունեությունը, քանի որ նրանք մեծ հետաքրքրությամբ և սիրով էին կատարում իրենց գործը: Դա միանգամից գրավեց իմ ուշադրությունը:

Եվ մտածեցի, թե ինչ լավ կլիներ, որ ես էլ միանայի նրանց և դառնայի նրանց մի մասնիկը:

Ընտանիքիս անդամներին հայտնելով իմ ցանկության մասին՝ վարակեցի նրանց իմ ոգևորությամբ: Հայրս դիմեց նրանց՝ ասելով, որ ես նույնպես ցանկանում եմ դառնալ պատանի թղթակից:

Երբ հաջորդ օրը գնացինք հանդիպման, մեզ դիմավորեցին պատանի թղթակիցները, ովքեր արդեն ծանոթ հայացքներով և ժպիտով նայում էին ինձ: Երկար զրուցելուց հետո հայրիկիս էլ հայտնեցին, որ պետք է իր մասին ֆիլմ նկարեն: Հայրիկիս համար այդքան էլ զարմանալի չէր, որ իր մասին ֆիլմ են նկարահանելու, քանի որ արդեն մի քանի անգամ ունեցել էր նկարահանման փորձեր: Ապշեցուցիչն այն էր, որ 14-ից 17 տարեկան պատանիներն են նկարահանելու ֆիլմը:

Մինչ նկարահանման օրը ես մասնակցեցի դասընթացների, որոնց ընթացքում ինձ բացատրեցին, թե ինչ է լրագրությունը, լուսանկարչությունը և կինոն, որը հենց մեր տանը պետք է նկարահանեին: Թղթակիցների թիմին միանալուց հետո արդեն ես էլ պետք է մասնակցեի հայրիկիս մասին պատմող «Դարբին Արտակը» ֆիլմի նկարահանումներին:

Երբեք չէի պատկերացնի, որ հայրիկիս մասին ֆիլմ կնկարահանեմ:

Եվ այսպես, պատանի թղթակիցների այցն անսպասելի շրջադարձային օր եղավ: Նախքան նրանց հանդիպելը ցանկանում էի մշակութաբան դառնալ, բայց հետագայում բազմաթիվ հոդվածներ գրելով, հարցազրույցներ վարելով հասկացա, որ հենց լրագրողի մասնագիտությունն է ինձ ապագայում առաջնորդելու:

Այս կյանքում ոչինչ պատահական չի լինում:

27.10.2016: Սովորական օր սովորական մարդկանց համար, բայց իմ և մի քանի տասնյակ 17-ցիների համար այն դարձավ նշանակալից, և կարելի է ասել, դարձավ տոնական մի օր: Համարյա այդ օրը բոլորս էլ ստացանք զանգեր «Մանանայից» և հրավիրվեցինք մասնակցելու Սևանի մեդիա ճամբարին:

28.10.2016: Դպրոցականների համար դասի, իսկ ինձ համար՝ մի այլ օր: Դպրոցականները փորձում են գտնել, մտնել դասասենյակները, իսկ ես փորձում եմ գտնել համակարգչային սենյակը, որպեսզի տպել տամ ծնողի համաձայնագիրը: Երեկոյան արդեն շփոթահար իրերս եմ դասավորում, վայելում եմ հաջողությանս պահերը և ողջ գիշերը ուրախությունից չեմ քնում:

29.10.2016: Մեքենայով ուղևորվում եմ դեպի «Ծովասար» հյուրանոց և այնտեղ առաջինը ծանոթանում Ռաֆոյի և Հակոբի հետ: Հավաքվեցինք, յուրաքանչյուրս մեր սենյակներում տեղավորվեցինք, հարմարվեցինք և իջանք ներքև՝ տաղավար: Ամեն մեկն իրեն է ներկայացնում՝ անուն-ազգանուն, սիրելի զբաղմունքը, նախասիրությունները, սիրելի մասնագիտությունը, բնավորությունը… Բայց, դե բնական է, ուրիշ միջավայր, ուրիշ մարդիկ և մեկը մյուսից քաշվող: Ճաշելուց հետո քննարկում անցկացվեց ֆիլմերի և ֆոտոների վերաբերյալ, ստացանք ճամբարի օրակարգը, իսկ այնտեղ աչք ծակող տողը հետևյալն էր. «Վերջին օր. հրաժեշտ, լացուկոծ, հեռացող ավտոբուս»: Բոլորը միանգամից բարձրաձայնեցին, ծիծաղեցին, ժպտացին, բայց վերջում…

30.10.2016: Սեղանի շուրջ կրկին ծանոթություններ, ուրախ դեմքեր և կատակ-զրույցներ: Սովորում ենք, թե ինչպես ճիշտ լուսանկարել, ինչպես ճիշտ հարցազրույց վարել և հոդվածի թեմա ընտրել: Անցնում է օրն ավելի հետաքրքիր, նոր և հարուստ գիտելիքների մեջ ընկղմված, իսկ երեկոյան մթնոլորտն ավելի է ջերմանում, սկսում ենք ավելի ազատ շփվել:

31.10.2016: Ֆիլմեր նկարելու փորձեր ենք կատարում, ձևավորվում է խումբը: Ծանոթություն և վարպետության դաս է անցկացվում Կարինե Գևորգյանի՝ Հանրային ռադիոյի մանկապատանեկական հաղորդումների գլխավոր խմբագրի հետ: Այնուհետև՝ ֆոտոարշավ: Մինչ մի խումբը փորձում է նկարահանել Գավառի «Մեծ փուռ» փառատոնը, նյութ գրել, մյուս խումբը գործնական աշխատանքներ է կատարում, և էլ ավելի է ջերմանում միջավայրը: Երեկոյան դոկումենտալ ֆիլմերի մասին քննարկում է անցկացվում:

01.11.2016: Pixilation անիմացիոն ֆիլմի գաղափարի ընտրություն ու քննարկում, միանշանակ ֆոտոարշավ՝ քանդակագործի, քարաքոսներով նկարողի տուն, ձիավարժի մոտ: Բոլորով աշխատում ենք մեր լրագրողական նյութերի վրա, դիտում ու քննարկում ենք դոկումենտալ ֆիլմեր:

02.11.2016: Ֆոտոարշավ ենք կատարում դեպի Սևան, լուսանկարներ ենք անում, սովորում ենք մոնտաժ անել, խորացնում ենք մեր գիտելիքները լրագրության մեջ: Ունենում ենք վարպետության դաս ֆոտոլրագրող Անուշ Բաբաջանյանի հետ, գրում ենք նյութեր օրվա և ճամբարի, մեզ հուսող հարցերի մասին:

03.11.2016: Շարունակվում են մեր մոնտաժի և լրագրության դասընթացները, նկարում ենք ֆիլմեր, գրում հոդվածներ, դոկումենտալիստ ռեժիսոր-օպերատոր Սարգիս Խարազյանի հետ ունենում վարպետության դաս: Երեկոյան կրկին զրույցներ, ջերմ միջավայր, խոսում ու մտածում ենք, թե ինչ շուտ անցավ այդ մեկ շաբաթը, տխրում: Այդ գիշեր ավարտվում են մեր համատեղ խաղերը:

04.11.2016: Խոսում, պլանավորում ենք մեր հետագա աշխատանքները, իսկ հետո տխրությամբ հրաժեշտ տալիս իրար և միմյանցից հեռանում ենք ավտոբուսներով ու մեքենաներով:

Այսքանից հետո ուզում եմ ասել, որ շնորհակալ եմ «Մանանայից», որ իմ մեկ շաբաթը լցրեց նոր գիտելիքներով, նոր շրջապատով, միջավայրով ու ընկերներով, նոր գաղափարներով ու տեղեկություններով: Հիշում եմ մեկ տարի առաջվա այս օրերն ու երանի տալիս, իսկ այս նյութը գրելիս՝ կրկին վերապրեցի այդ օրերը: Ձեռք բերեցի նոր ընկերներ, որոնց հետ մինչ օրս կապ եմ պահպանում:

Մեկ տարի առաջ 17.am-ը փոխեց ինձ, ողջ կյանքս ու կարելի է ասել՝ նաև բնավորությունս, փոխեց նաև ընտրությունս՝ ինձ ավելի հարմար ու բնորոշ մասնագիտություն ընտրելու հարցում: «Մանանայի» շնորհիվ ես այնպիսի գիտելիքներ ստացա, որոնք ինձ այսօր օգնում են նոր գաղափարներ մտածել, նյութեր ու հոդվածներ գրել: «Մանանայի» օգնությամբ է, որ այսօր կարողանում եմ իմ մտքերն արտահայտել և դարձնել հանրությանը հասանելի:

«Մանանայի» շնորհիվ է, որ… Այս ամենը «Մանանայի» շնորհիվ է:

Բարև ձեզ: Հիմա կասեք՝ ինչի որոշեցի այսօր բարևել բոլորիդ, դեռևս ոչ մի նյութիս մեջ չէի բարևել: Բայց այսօր ուրիշ է, այսօր չափից շատ ուրախ եմ: Ուղիղ 1 տարի առաջ այս օրը 17.am-ը հրապարակեց իմ առաջին նյութը: Հիշում եմ, թե քանի օր էի տանջվել իմ առաջին, պարզունակ, սակայն ինձ համար շատ կարևոր նյութի վրա, ու այն հրապարակված տեսնելը աննկարագրելի զգացողություն էր:

Առաջին անգամ էր, որ հարցազրույց էի վերցրել ինչ-որ մեկից ու առաջին անգամ այն հայտնվեց մի կայքում, որի նյութերը կարդում են հազարավոր մարդիկ: Հիմա հստակ գիտեմ ու կարող եմ ասել, թե ինչ տվեց ինձ 17-ը: Այն ինձ տվեց նոր ընկերներ, մտքերս ազատ արտահայտելու հնարավորություն և մասնագիտական ճիշտ կողմնորոշում: Եթե մինչ այս երկմտում էի մասնագիտության ընտրության հարցում, ապա հիմա հաստատ գիտեմ, որ լրագրողի մասնագիտությունն եմ ընտրելու:

17-ը ինձ տվեց գիտելիքներ, որոնք իմ հետագա կյանքում մեծ դեր են ունենալու և այնպիսի գիտելիքներ, որ հաստատ ուրիշ ոչ ոքից հնարավոր չէր ստանալ: 17-ը մի աշխարհ է, փոքրիկ, բայց միևնույն ժամանակ մեծ ընտանիք, որտեղ ամեն մեկն իր ուրույն տեղն ունի:

Երբեմն ծուլանում եմ նյութ գրելու հարցում, երբեմն էլ ժամանակը չի բավականացնում, բայց աշխատում եմ որքան հնարավոր է շուտ-շուտ գրել: Մի խոսքով՝ չեմ ուզում երկար գրել, քանի որ ինքս էլ երկար-բարակ նյութեր կարդալ չեմ սիրում: Միայն շնորհակալություն եմ ուզում հայտնել բոլոր նրանց, ովքեր միշտ իմ կողքին են և ինձ օգնում են նյութերս ավելի լավը դարձնելու գործում:

Շնորհակալ եմ, 17, դու ինձ համար ուրիշ աշխարհ ես:

Ընդամենը մի քանի ամիս է, ինչ ես թղթակցում եմ 17-ին ու արդեն նկատում եմ իմ մեջ կատարված փոփոխությունները, որոնք իսկապես թղթակցելու հետևանքն են: Թղթակիցներից Անիի, Ստելլայի և Հովիկի նյութերը կարդալիս և նրանցից «Մանանա» թիմի մասին լսելիս իմ մեջ էլ թղթակից դառնալու ցանկություն առաջացավ: Որոշեցի հայտ ուղարկել, և 10 րոպե անց ստացա դրական պատասխան: Այդ նույն օրը նյութս գրեցի և ուղարկեցի, ու ամեն անգամ, երբ նկատում էի, որ 17.am-ը նոր նյութ է հրապարակել, ստուգում էի՝ մտածելով. «Տեսնես իմ նյութը կա՞»: Զգում եմ իմ մեջ եղած փոփոխությունը. և՛ մտքի զարգացման թռիչք կա, և՛ գրելաոճի, և՛ շատ-շատ այլ փոփոխություններ: Գիտեմ, որ դեռ շատ են լինելու իմ ձեռքբերումները 17-ում, որոնց մասին դեռ խոսելու եմ, բայց արդեն իսկ տեսնում եմ ինքս իմ մեջ առաջընթաց: Երբ նորություն է լինում, ընկերներս ասում են.

-Սյուզ, նկարի, որ 17-իդ համար գրես:

Շատ ոգևորված եմ, որ ինձ էլ բախտ վիճակվեց դառնալ 17.am-ի թղթակից: