Այսօր արդեն տանն եմ, ու զգում եմ,  որ ինձ պակասում են դիլիջանյան հովն ու ճամբարական միջավայրի ջերմությունը։ Իդեալական դուետ-համադրություն էր հոգումս բարենպաստ կլիմա ստեղծելու համար։

Իհարկե, միայն հոգու եղանակով հիանալու համար չէինք մոտ հիսուն հոգի Հայաստանի տարբեր ծայրերից հավաքվել Դիլիջանում։ Եթե միայն դա լիներ, ես դժվար թե հիմա իմ տպավորություններով կիսվեի, որովհետև վաղուց արդեն զգացել եմ, որ ինձ համար առօրյա դարձած երևույթների գեղեցկությունն սկսում եմ չնկատել։ Ամեն նոր բանով հիանում եմ միայն առաջին տպավորության պահին, հետո ժամանակի հետ այն դառնում է սովորական, իսկ որ մի քիչ էլ սպասեմ, գուցե սկսի ձանձրացնել, ո՞վ իմանա։ Ու այլևս հարկ չեմ համարի գրել այդ մասին, ինչպես, օրինակ, չեմ գրում ջուր խմելուս, ոտքերիս վրա քայլելու կամ էլ, ասենք, ծանոթ մարդիկ հանդիպելիս նրանց բարևելու մասին։ Սովորական բաներ են, չէ՞։ Բայց չէ որ մեր ծնողներն իրենց աշխարհի տեր են զգացել, երբ մենք առաջին անգամ ինքնուրույն քայլեր ենք արել, խոսել, առաջին անգամ ատամ հանել,  առաջին անգամ դպրոց ենք գնացել, առաջին տառն ենք գրել, առաջին գերազանց գնահատականն ստացել, երբ առաջին անգամ արդեն այնքան ենք հասունացած եղել, որ մասնակցել ենք իրենց լուրջ խոսակցություններին, արդեն մեծավարի իրենցից խորհուրդ ենք հարցրել ու այդպես շարունակ։ Ճիշտ է, որովհետև դա եղել է առաջին անգամ։ Հիմա մեր ամեն քայլի կամ արտասանած բառի համար չեն ուրախանում, մեկ-մեկ գուցե շատ խոսելու համար էլ բարկանում են։

Մի բան կար մեր ճամբարում, որ թույլ չէր տալիս առաջին հիացական տպավորությանը ցրվել, ու հիմա ստիպում է ինձ գրել ավելի մեծ եռանդով ու սրտի ջերմությամբ, քան ճամբարական առաջին օրը կգրեի։ Առաջին պահին չես կարող միանգամից զգալ հետագա օրերի կուտակվելիք  ջերմության, հարազատության ու մտերիմ կապերի ամբողջ հոգեկան ուժը, չես կարող նախապես զգալ, թե ինչքան շատ ես ուզելու բաժանման պահը հետաձգել ու թե բաժանվելուց հետո էլ վերադառնալու ինչ մեծ ցանկությամբ ես հիշելու արդեն անցյալում մնացած մեկ շաբաթը։ Նշածս զգացողություններն աստիճանաբար են սողոսկում ներսդ, աստիճանաբար, դանդաղ՝ համատեղ աշխատանքի ընթացքում։  Ըհըն, աշխատանքը, տրիոն լրացնողը, ա՜յ ն երրորդը, որն էլ հենց թույլ չտվեց նման օրակարգով մի քանի օրերին դառնալ ուղղակի միօրինակ առօրյայով երկարուձիգ, անհետաքրքիր օրերի շարասյուն։ Շարասյուն ասվածը երկար բան է, չէ՞, թվում։ Հա՜ հա, հենց այդպես էլ կա, ինձ նույնիսկ մեկ օրն է այդքան երկար թվում, երբ որ զբաղմունքս ձանձրալի է լինում։ Բայց մեր օրերն ակնթարթի պես անցան, իսկ ակնթարթը ժամանակի չափման իմ իմացած ամենափոքր միավորն է (մի կողմ դնենք վայրկյանի մեկ հարյուրերորդական ու հազարերորդական մասերը, դրանք անուններ չունեն)։ Բայց աշխատանքը, մանավանդ թիմային աշխատանքը, որտեղ անդամները պատանիներ են (ու սա ամենևին էլ տարիքի հետ կապ չունի, խոսքը ներքին երիտասարդության մասին է)՝ ամեն մեկն իր աշխարհայացքով, հետաքրքրություններով ու հոգու հարստությամբ, երբեք չի կարող ձանձրալի դառնալ, նամանավանդ՝ մեդիա ոլորտում։ Ամեն պահի կա մի անսպասելի հետաքրքրություն, մի նոր դիպված, մի նոր ծանոթություն։ Մեր ճամբարականներից ում հարցնես իր, իր բնակավայրի կամ իր ընտանիքի մասին, կասի. «Արդեն էդ մասին գրել եմ, կարաս կարդաս»։ Իսկ մենք անհետաքրքիր բաների մասին չենք գրում… Դե պատկերացրեք, որ ամեն մեկն ունի իր սիրուն պատմությունը։

Բա այսպիսի միջավայրը երբևէ կհոգնեցնի՞։  Բա այսպիսի իրադարձության մասին չգրե՞ս նույն ոգևորությամբ, չհիշե՞ս ներսդ հուշերով տաքացնելով, մի քիչ էլ աչքերդ թրջելով, թեկուզ թող ամիսներ անցած լինեն…

Ճամբարի առօրյայի ընթացքում չէի պատկերացնի, որ երեխեքի հետ այսպես կմտերմանամ: Այնքան սիրեցի նրանց, որ հրաժեշտը նաև հուզիչ եղավ:

Օգոստոսի 18-ին, մեր մեդիա ճամբարի վերջին օրն էր: Օրակարգի վերջին կետում գրված էր. «Լացուկոծ, հրաժեշտ, հեռացող ավտոբուս…», ուշադրություն չդարձրի դրան:

-Ի՞նչ լացել, ի՞նչ բան, ուղղակի գնում ենք, էլի, -ասացի ես մտքիս մեջ մտածելով:

Բայց արի ու տես, թե ինչպես եղավ:

Կեսօրին մոտ, ավտոբուսը պետք է գար Դիլիջան մեր հետևից: Մենք արդեն երեկոյան իրերը հավաքել, դասավորել էինք, որպեսզի պատրաստ լինի ամեն ինչ: Վերջին անգամ հավաքվեցինք կոնֆերանս- դահլիճում: Խոսեցինք մեր կարծիքներից, տպավորություններից և իհարկե շնորհակալական խոսքեր ասացինք: Տիկին Ռուզանն ասաց, որ դեռ անակնկալներ կլինեն, իսկ մենք բոլորս անհամբեր կսպասենք անակնկալներին և հետագա ճամբարներին ու միջոցառումներին: Քննարկումներից հետո, բոլորս մեր իրերը դրեցինք դրսում, և տխուր-տրտում նստած սպասում էինք ավտոբուսին: Եկավ մեր հուշերը տանող ավտոբուսը: Մենք տեղավորվեցինք, հրաժեշտ տվեցինք այս մեկ շաբաթում մեզ պահած, խնամած հյուրանոցին, աշխատակազմին, նաև խոհարարներին, որոնց հետ շատ մտերմացել էինք: Նստեցինք ավտոբուսի մեջ ու ճանապարհ ընկանք դեպի Երևան՝ «Մանանա» կենտրոն: Ճանապարհին մի լավ քնեցի, գիշերը չէի քնել, ոնց որ ասում են՝ լուսաբացն էի դիմավորում: Հաշված ժամերից հասանք Երևան: Իջանք ավտոբուսներից, իրերը դատարկեցինք, և Լիլիթը ասաց, որ շրջան կազմենք ու հերթով բոլորս միմյանց հրաժեշտ տանք: Եկավ իմ հերթը, բոլորին համբուրելով, գրկելով մոտ 1-2 րոպե, ուզում էի կարոտս առնել: Հազիվ էի ինձ զսպում, որ չլացեմ, երեխեքին ասել էի՝ չտեսնեմ լացեք հանկարծ: Հենց հասա արդեն Հասմիկին, գրկեցի, նա սկսեց ակամայից պատմել ճամբարում անցկացրած մեր չարաճճիությունները, արկածները և հիշելով ու կարոտելով այդ ամենը, ինքնըստինքյան արցունքերը իջան աչքերիցս ու սկսեցի լաց լինել: Փաստորեն այնպես ստացվեց, որ ես բոլորին ասել էի՝ չլացեք, ու վերջում ես եմ լացում: Հիշել ուրախ և երջանիկ օրերը  և չլացել, չգիտեմ քար պետք  է լինես ուղղակի, որ զսպես քեզ: Հասմիկին գրկելուց հետո հասա տղաներին: Այդ պահին աչքերս լցված էին, ամաչեցի գրկեմ տղերքին ու միայն ձեռքները սեղմեցի: Կողքից չգիտեմ՝ երեխեքից ով էր, բայց ձեռքով տղաներին հաջող անելու ժամանակ ասաց.

-Խի՞ տենց պաշտոնական, ո՞ր:

Ասեմ, որ ես շատ-շատ եմ ամաչում տղաներից: Քանի որ աչքերս թաց էին, ես քաշվեցի նայեմ իրենց ու գրկեմ, միակ պատճառը դա էր, թե չէ՝ ես մեծ հաճույքով կգրկեի բոլորին անխտիր, որովհետև սիրում եմ նրանց: Ուսուցիչներին էլ գրկեցի: Գրկում ես մեկին ու չես ուզում բաց թողնել: Ջերմություն է գալիս դեպի քեզ ու դրանով ամեն բան ասված էր:

Համարյա բոլորի աչքերն էլ լցվել էր, բայց զսպում էին իրենց: Անկեղծ, բոլորիդ շատ-շատ եմ սիրում ու արդեն կարոտում եմ: Այս մեկ շաբաթը իմ կյանքի ամենահիանալի շաբաթներից մեկն էր:

Մի շաբաթ է, ինչ երևանյան միապաղաղ օրերը փոխարինվել են Դիլիջանի անհանգիստ կենսակերպով, դրան գումարվել է նոր մարդկանց հոսքը, ու ստացվել է ինչ-որ լուսավոր շրջան, որից դեռ կարգին գլուխ չեմ հանում: Հա, այսօր ճամբարի յոթերորդ օրն էր, յոթերորդ կամ էլ՝ վերջին:

-Երանի էսօր իրիկուն գնայինք:

-Ըսիգ գիժ է:

-Չէ,  ուղղակի մի ամիս ա՝ տանը չեմ եղել:

Մի ամիս չէ, բայց ես էլ տանը երկար չեմ եղել, և քանի որ ցանկացած բացակայություն իրենից հետո կարոտ է թելադրում, ես էլ կարոտել եմ և շատ:

Մեր տունը բարձրահարկի վերջին կանգառն է, որտեղից երևում են շենքեր, դրանցից այն կողմ՝ էլի նույնը: Չէ, ես սիրում եմ իմ քաղաքի գունավոր տանիքները, բայց ժամանակ առ ժամանակ պետք են լինում երկինքն ու նրանում կորած սարերը՝ ճիշտ և ճիշտ այստեղի պես, իսկ այստեղ, դե գիտեք, մենք ենք ու մեր 17.am-ը:

-Կլորնե՛ր, պտտվե՛ք:

-Մի՛ ժպտացեք, դուք ջղայնացած եք… Դե, իբր:

Անսովոր բան չկա, անիմացիայի նկարահանումներն են, որին շուտով կարոտելու ենք բոլորս: Ու կարոտելու ենք նաև իրար, ինքներս մեզ:

Մարդիկ կան, չէ՞, իրենց ներսում մեծ էներգիա ունեն, մտնում են սենյակ՝ լուսավորվում է, դուրս են գալիս՝ միանգամից նկատվում է: Կան, չէ՞, որ կան պարզապես, ու դա արդեն հերիք է:

-Մար, ո՞նց ես:

-Ընդիր, – պատասխանում է Մարիամն ու այնպես ժպտում, որ իմ ժպտալն էլ ինձնից անկախ գալիս է, և ես իսկապես զգում եմ այդ ընտիրը: Այ, այդ մարդկանցից է նա: Նա ու մեկ էլ պարոն Արան, որ կարծես «Գտնված երազի» հերոսը լինի՝ համբերատար ու ներող, բարի ու ժպտացող:

Հա, իսկ մոծակների մասին արդեն ասել եմ. հանգիստ չեն տալիս ոչ մեկիս ոչ ցերեկները, ոչ էլ առավել ևս` գիշերը։

-Ան, դու ո՞նց ես դիմանում կծածներին, – հարցնում եմ Անահիտին: Դե հա, համեմատած ինձ` իրեն ուղղակի քամել են։

-Ուրեմն` նայիր. չեմ մտածում իրենց մասին, աշխատում եմ չմտածել։ Էդ կծածները մարդկանց նման են. ժամանակ առ ժամանակ հիշեցնում են իրենց մասին, ցավեցնում, մեկ-մեկ վերքեր թողնում իրենցից հետո, սպիներ… Եսիմ, է։

Ու Անահիտը սա ասում ա ամենայն լրջությամբ, նույն ձև էլ ես եմ ընդունում։ Սկսում եմ հիշել, թե ինչքան մարդ կա, մտածել` քանի անգամ ավել վերքեր, սպիներ… Ու գիտե՞ք  ինչ. մոծակները ու իրենց հետքերը իրականում ամենափոքր ու աննշան բաներն են, որ կարող են պատահել մարդուն… Բայց սա մի կողմ:

-Ո՞ւր ենք գնում:

-Անտառ:

-Չէ հա:

-Հա, չէ՞:

Վերջին երկու տողը շաբաթվա հայտնի արտահայտությունն է, որ իմ ու Լիդուշի կողմից դարձել է ամենաշատ գործածվողը: Իսկ ինչ վերաբերում է անտառին, մենք իսկապես գնում ենք, շրջան ենք կազմում, խաղեր խաղում, խարույկ վառում, երգում, երգում և էլի…

«Լուսամփոփի պես աղջիկ», «Եթե իմանայիր», «Գինի լից», հետո Ադել, Զեմֆիրա, Բիթլզ… Հետո կեսգիշեր, կեսգիշերն անց ու…

-Վաղը քանիսի՞ն ենք շարժվում:

-Վա՞ղը:

…Արդեն այսօր ամեն բան խառնվեց իրար: Մի մասը անհոգ ընդունեց վերջը, մի  մասն էլ՝ լաց ու կոծով, ոնց օրակարգում էր գրված: Մարդուց է, գիտե՞ք, մեկը ամեն բանում սենտիմենտ է ստեղծում, մյուսը չի էլ մտածում՝ ինչ է բաժանումը: Բայց երկուսն էլ պետք են, երկուսն էլ՝ կարևոր:

-Դժվար ա բաժանվելը:

-Մեկ ա՝ էլի հանդիպելու ենք:

Հա, հանդիպելու ենք, եթե հավատում ենք, և եթե հավատում ենք, առավել ևս: Այ, օրինակ ես, երբ մի քանի ամիս առաջ Անահիտին պատմում էի 17.am-ի մասին, առաջարկում էի միանալ այդ նույն հանդիպման հույսով, իսկ այսօր արդեն իրար հրաժեշտ ենք տալիս կարոտի մի նոր շղթայի երկարաձգման սպասումով:

-Կապի մեջ:

-Կապի վերջ:

-Ա՛ն, հել, ժամը ինն ա:

-Ահ, աչքս լույս…

Ու սկսվեց մեր Դիլիջանյան ճամբարի վերջին կեսօրը: Վերջին անգամ Քրիստինեն հավաքեց սենյակը, բարկացավ, որ մազերս արագ ուղղեմ, շորերս դասավորեմ…

Է՜հ, բա ինչպե՞ս չկարոտեմ Քրիստինեի մայրական հոգատարությունը,  նախաճաշի էն համով, տնական կաթնաշոռը, «Կոնֆերանս դահլիճ» գնացող երկար, տանջալից ճանապարհը:
Չի լինի չկարոտել Մարիամի «երեխե՛ք»-ը, Կառլոսի մեծ աչքերն ու թշի «վերջակետ» խալը, ոնց ասում էր Լուսինեն: Հա, բա ո՞նց չկարոտեմ մեր ՎԵՀ Լուսինեին:

Ախր, պարոն Արայի հանգիստ խոսքը, միշտ ներքև նայող հայացքը, ամեն խոսքից հետո ասած «չէ՞»-երը չկարոտել հնարավոր չի:

Ինչպե՞ս չկարոտեմ Հովնանի պարելով քայլելը, մեծ էկրանին ծիծաղելի նկարներ միացնելը, երբ մենք լուրջ բան էինք քննարկում: Սիսակի հավեսով տարօրինակությունը, Դիանայի անուշ օծանելիքի հոտը, Լիլիթի ու Շուշանի (ով, ի դեպ, պարզվեց հորեղբորս աղջիկն է) ճարտար լեզուն: Իհարկե Լորիկի լուռումունջ քայլելը, Աիդայի ձայնը, որ այդպես էլ չլսեցի, Աշոտի կիսամուննաթ, բայց երկար լսելու ցանկություն առաջացնող ձայնը, Մուշի՝ պարոն Արայի հայացքին անչափ նման հայացքը: Դե, իհարկե, ո՞նց չկարոտեմ տիկին Ռուզանի խիստ ու միաժամանակ հաճելի բարկությունը:

Կկարոտեմ Դիլիջանի աննման բնությունը: Էն սարերը, որոնց մոտով անցնելիս պարտադիր ասում էի՝ Քի՜ս, բայց ի՛նչ սիրուն են:

Վերջին օրն էր: Դե նախորդ օրերի նման, բայց միաժամանակ արտասովոր: Էլի վեր կաց, նախաճաշ, նկարահանումներ, ճաշ, վարպետության դաս, ընթրիք… Էլի սովորական առավոտ էր, իջանք ճաշարան. նախաճաշի թեյն ամեն ինչ արժե: Գնում ենք կոնֆերանս- դահլիճ: Բաժանվում ենք խմբերի ու մեկնում: Մի մասը` Վանաձոր, մյուս մասն էլ՝ Գոշ ու Դիլիջան: Ընկնում ենք փողոցներով, քայլում, գտնում, նկարում… Մի լավ հոգնում ենք: Մեքենայի մեջ ենք, արդեն հետ ենք դառնում, աչքներս կամաց փակվում են, բայց մեր կամքին հակառակ: Փակվում են ու քնում ենք: Մեկ էլ արթնանում ենք դեպի հյուրանոց տանող ճանապարհի ոլորապտույտներին: Հասանք: Վերջ, գնում ենք հաց ուտենք: Ճաշարանում էլ քննարկում ենք նկարահանումները՝ ոնց անցավ, ինչ արեցինք, ով, ում նկարեց, ու էդպես մի շարք բաներ: Վարպետության դասին ֆիլմի մոնտաժ ենք սովորում ու միասին աշխատանքային վիդեոն ենք մոնտաժում: Ու… մե խինդ, մե ուրախություն…

Էս ամենից հետո օրվա ամփոփումն է տեղի ուենում, ու կիսվում ենք մեր տպավորություններով: Գնում ենք սենյակներ, ու թվում է, թե սովորական օրերից է: Պիտի զրուցենք սենյակակիցներով ու քնենք: Բայց, հոպ: Մեկ էլ կանչում են ներքև: Հովնանի ձայնն է հեռվից.

-Տաք կհագնվեք:

Ինչքան տաքուկ ժակետներ, շարֆեր ու պիջակներ ունենք, վերցնում ենք: Մեր տաքուկ երգերն էլ ենք վերցնում մեզ հետ ու գնում անտառ: Ա… Ան-տառ: Դիլիջանի ծառաշատ ու մութ, խավար, բայց դե լուսնի լույսից լուսավորված անտառները: Ցուրտ է: Բարձրանում ենք անտառ, հարմար տեղավորվում գետնին ու սկսում խաղեր խաղալ: Ասում, խոսում, ծիծաղում ենք: Մեկ էլ տեսնենք՝ տղերքը չկան: Վահ: Էս ո՞ւր կորան: Ու մեկ էլ տեսնում ենք, որ ծանր-ծանր իջնում են վերևից, բայց ոչ դատարկ ձեռքերով: Լիքը չոր փայտ են բերել, կրակ ենք վառում, նստում շուրջն ու սկսում երգել, խաղալ ու զրուցել: Կրակի բոցն էլ բարձրանում է մութ երկինք ու էնտեղ կարմիր լույսեր վառում:

Գիշերվա ժամը մեկն է: Իրար բարի գիշեր ենք ասում ու գնում սենյակ: Էնտեղ օրն ավարտվում է, բայց մի ուրիշ բան երևի նոր է սկսվելու: