Ես սովորում եմ Էջմիածնի պետական քոլեջում բանկային գործ մասնագիտությամբ: Քոլեջում կա մոտ 600 ուսանող: Սկզբում ես չէի ուզում գնալ այնտեղ և նույնիսկ լացելով էի գնում, որովհետև տանել չէի կարողանում այդ քոլեջը, ուսանողներին էլ չէի սիրում: Բայց հետո սկսեցի հարմարվել և հիմա նույնիսկ սիրում եմ իմ կրթօջախը: Մեր դպրոցում շատ լավ են սովորեցնում, և դասախոսներն էլ տիրապետում են իրենց մասնագիտությանը: Հիմա արդեն ավարտական կուրսում եմ: Մեր կուրս քչերն են եկել սովորելու համար. մի մասը եկել է ժամանակ անցկացնելու, մյուսները` դիպլոմ ունենալու, և միայն մի մասն է ուզում լավ մասնագետ դառնալ: Բոլորն էլ ցանկանում են շարունակել կրթությունը բուհում (շատերի համար դա հեղինակության հարց է), իսկ ես ցանկանում եմ լավ մասնագետ դառնալ:

Լուսանկարը՝ Տաթեւիկ Տեր-Հովհաննիսյանի

Շուրջս այլևս կանաչ չէր, ինչպես որ ամիսներ առաջ, սակայն այն ստացել էր ավելի գեղեցիկ երանգավորում: Կարմիր էր, չէ, դեղին, դա էլ չէր, բա , այդ դեպքում… Այն ուներ կարմրի և դեղինի խառնուրդի նուրբ երանգ: Ծառերից պոկված արդեն ծեր ու ցամաքած տերևները փշուր-փշուր են լինում, երբ մարդիկ կոխոտում են առանց հասկանալու, որ ցավ են պատճառում, որ նրանք նույնպես շնչելու և աճելու ունակություն ունեն: Բայց… Ավաղ…Նրանք չունեն խոսելու և իրենց հույզերն արտահայտելու ունակություն, և իրենց կոկորդը խեղդող վիշտը մնում է հենց այնտեղ: Նրանք էլ մեզ պես մի կյանք են ապրում, և պատկերացնում եք, որ մեզ հետ վարվեին այնպես, ինչպես տերևների հետ ենք վարվում՝ճզմեին ու անցնեին, աղբը լցնեին մեզ վրա, որպես գերեզմանահող:

Աշուն, այն գեղեցիկ եղանակներից մեկը, որը իմ սրտում թողել է գեղեցիկ, գունագեղ հրաշալի և ամենա-ամենա տպավորություն: Սիրում եմ աշունը իր թե՛լավ, և թե՛ վատ կողմերով: Այն ինձ համար հանդիսանում է կատարյալ, և չեմ կարծում, որ ունի բացասական կողմեր: Թեպետ մարդիկ աշնան փոփոխական բնույթը չեն սիրում, բայց հենց ինքը՝ աշունը, այդպես է գեղեցիկ: Իր անձրևային եղանակները ստիպում են մարդկանց մնալ տանը և տանից դուրս գալ միայն շատ կարևոր գործերի դեպքում:

Մի անձրևային առավոտ արթնացա և շատ էի տխրել, որ անձրև է, և չեմ կարող տանից դուրս գալ: Մտածեցի այսօր օրս դարձնեմ տնային: Վերցրի մի բաժակ տաք թեյ, ծածկոց և գիրք, կուչ եկա տան մի անկյունում և բացեցի գրքի առաջին էջը: Սկզբում անհետաքրքիր էր: Սակայն կամաց-կամաց գիրքն ինձ գրավեց, և ես սկսեցի կլանված կարդալ, կարդալ… Հանկարծ զգացի, որ այլևս չեմ կարողանում կարդալ , աչքերս փակվում են, և ես միանգամից փակեցի գիրքն ու գնացի քնելու: Դեռևս կարդում եմ այդ գիրքը և չեմ վերջացրել:

Աշնանային տրամադրությունը միանգամից փոխվեց մի պատմության, որը կատարվել էր ինձ հետ մի որոշ ժամանակ առաջ:

Աշունը քեզ տրամադրում է այնպես, որ թեկուզ լինի մռայլ ու թախծոտ եղանակ, միևնույն է, մնում ես երջանիկ:

Լուսանկարը՝ Էլզա Զոհրաբյանի

-Էսօր իմ էջը կմտնես ու կտեսնես, թե քանի ընկեր ունեմ: Ծանոթ-անծանոթ կապ չունի, խոսում ենք ամբողջ օրը, ոչ թե քո նման,- ասում էր դասընկերուհիս:

-Հետաքրքիր է, ի՞նչ եք գտել դրա մեջ: Ամբողջ օրը նստած եք համակարգչի առաջ ու խոսում եք, չե՞ք ձանձրանում: Ավելի լավ չի՞ դրա փոխարեն իրական կյանքում փորձես էդքան ընկեր ունենալ և ոչ թե վիրտուալ: Համաձայն եմ, ինտերնետը շատ լավ բան է նրա համար, որ հնարավորություն ունես շփվել արտերկրում ապրող հարազատներիդ ու ընկերներիդ հետ կամ կարող ես ստանալ ցանկացած քեզ հետաքրքրող տեղեկություն…,- ինձնից գոհ պատասխանում էի ես:

-Ու~ֆ հերիք ա, հա՞,- ընդհատեց նա,- մեկ ա, բան չես հասկանա մինչև ինքդ չփորձես: Ոնց որ էս դարից չլինես:

Լեզվակռիվը կշարունակվեր, թե մեր ճանապարհները չբաժանվեին:

Ի՞նչ է նշանակում՝ էս դարից չես: Չեմ հասկանում, էս դարից լինել կամ չլինելը որոշվում է նրանով,  թե քանի ընկեր ունես վիրտուալ կյանքում կամ կաս ինտերնետում թե ո՞չ: Չէ, ես պառավ տատիկ չեմ, որ ամեն ինչից բողոքում եմ, ուղղակի ինձ համար ավելի հետաքրքիր է ինտերնետով հետևել լուրերին և փնտրել ինձ հետաքրքրող տեղեկությունը… Այսպես ինքս ինձ համոզելով ու կռվելով հասա տուն: Առանց անգամ վերարկուս հանելու բացեցի դասընկերուհուս ֆեյսբուքի էջն ու…

-Ի՞նչ, 500 ընկե՞ր,- զարմանքից գոռացի ես,- ախր, նրա հետ միայն ես եմ ընկերություն անում:

-Ի՞նչ եղավ,- սրտապատառ հարցրեց մայրս:

-Հեչ, մամ, ուղղակի աղջիկդ էս դարի մարդ չի,- ծիծաղելով պատասխանեցի ես ու վերարկուս հանելով վազեցի հաց ուտելու:

Լուսանկարը՝ Դավիթ Ասլանյանի

Գիշեր է…

Աստղալից ու լուսավառ…

Նստած եմ լուսամուտի մոտ նայում եմ աստղերին: Երազում, մտածում պայծառ ու լուսավոր ապագայի մասին: Պայծառ ապագա, պայծառ աստղերի ընկերակցությամբ, ինչ լավ է հնչում, չէ:

Մեկ էլ ահա, աստղ ընկավ, պահեմ արագ երազանք պահեմ: Օ՜… հասցրեցի:

Փորձում էի էլի ընկնող աստղ տեսնել, բայց չտեսա: Ափսոս…

Փայլում են աստղերը հույսերիս պես: Փայլում են ու լուսավորում խամրած ու լույս չտեսած իմ երազանքները: Տխրեցի, բայց պետք չէ տխրել, աստղերը ինձնից կնեղանան ու կլքեն ինձ, լույս չեն տա հոգուս:

- Մանե, Մանե, այ Մանե:

Հանկարծ լսեցի քրոջս ձայնը:

- Ի՞նչ ես քեզ կոտորում: Լույսն անջատի, կորան, աստղերս կորան:

- Խելագարվել ես, ի՞նչ է:

Հնչեց խլացնող պատասխանը:

-Ինչ գեղեցիկ ծառ է, իսկ որտե՞ղ է գտնվում…Չեմ նկատել,-հաճախ նայելով նկարներին, հարցնում են մարդիկ,  ու ես այդ պահին մտածում եմ. «Հետաքրքիր է, չէ՞, դուք ամեն օր անցնում եք այդ ծառի կողքով և չեք նկատում դրա գեղեցկությունը, և միայն, երբ ինչ-որ մեկը նկարում է կամ ուշադրություն հրավիրում դրա վրա, հասկանում եք, որ գեղեցիկ է ձեր շրջապատը»:

Քայլում էի փողոցով: Դրսում շատ ցուրտ էր և մառախլապատ: Մարդիկ շտապելով ցանկանում էին շուտ հասնել տուն… Ախ, եթե նրանք բարձրացնեին իրենց հայացքները և տեսնեին` ինչ գեղեցիկ էր այդ պահին շուրջբոլորը: Ինչպես էր մշուշի միջից երևում եկեղեցու գեղեցիկ ստվերը: Ինչպես էին ջրի փոքրիկ կաթիլները խտանալով` ծածկել ամբողջ երկինքը, հրե արևից թողնելով միայն մի սպիտակ  փոքրիկ գունդ: Ինչպես էր այգում մեջ կանգնած մի գեղեցիկ ծառ, որն ի տարբերություն իր եղբայրների, դեռ պայքարում էր, և ոչ մի կերպ չէր ցանկանում տերևները քամուն տալ:

Հետաքրքիր է, որ մարդ կարող է շփվել մեկ ուրիշի հետ տասը տարի շարունակ և չիմանալ` ինչ գույն ունեն նրա աչքերը: Հետաքրքիր է, որ մարդիկ հաճախ նայում են, բայց չեն տեսնում…

-Այժմ ձեզ կբաժանեմ խմբերի, և ամեն խումբ կպատրաստի մեկական գովազդ,- ասաց մեր հասարակագիտության ուսուցչուհին: Լուրը շատերն ընդունեցին տրտնջալով, քանի որ չգիտեին ինչ գովազդել:

Ահա նստած ենք մեր խմբով, և մտածում ենք` ինչ կարելի է գովազդել:

-Ամեն ինչ կարելի է գովազդել, մենք պետք է ինչ-որ հետաքրքիր բան վերցնենք, որպեսզի տարբերվենք,- ասաց մեր խմբի Տաթևը։

-Ճիշտ է, ամեն ինչ… նույնիսկ… մեր անշուշա ժամացույցը,- ասացի ես, դեմքիս տալով այնպիսի արտահայտություն, ասես նոր մոլորակ եմ հայտնաբերել: Այո, մեր դասարանի ժամացույցը զրկվել է իր ապակուց մեր դասարանի Արգիշտիի շնորհիվ, որն էլ դարձավ մեր գովազդի թեման: Ահա մեր գովազդի նյութը.

«Անշուշա ժամացույց»

Տեսնո՞ւմ եք այս հրաշալի հնաոճ իրը… Այո, այո… Ձեր աչքերը ձեզ չեն խաբում, սա այն ժամացույցն է, որը ջարդվել է Մեծն Արգիշտիի կողմից:

Մ.թ. 2 օր առաջ: Առավոտ էր: Ճամբարակի ոչ այնքան լուսապայծառ առավոտներից մեկը: Այս ժամացույցը, որը գերբնական ուժերի ազդեցությամբ ազդարարում էր դասերի սկիզբը և ավետում դասերի ավարտը, ընդմիջման ժամանակ մի ահարկու հարվածով ավերվում է Արգիշտիի կողմից և զրկվում ապակուց:

Հոգ չէ, թե այն առանց ապակի է: Այն ձեզ հնարավորություն է տալիս առանց ավելորդ ջանք գործադրելու` ետ կամ առաջ տալ սլաքները…

Գնեք այս պատմական, գաղտնիքներով լի ժամացույցը, և դուք հնարավորություն կունենաք ձեր հյուրերի մոտ գլուխ գովել, որ այդ ժամացույցը կոտրվել է Արգիշտիի կողմից»:

Ստացվել էր շատ հետաքրքիր և զվարճալի, և ուսուցչուհին էլ գոհ մնաց: Այժմ ժամացույցը իր վայրկյանաչափից նույնպես զրկվել է, և դասարանում նրա տեղը գրավել է նոր` ապակով ժամացույց, բայց  մեր դասարանը դեռ աչքի լույսի պես պահում է այն ժամացույցը, պատմական ժամացույցը, Անշուշա Ժամացույցը:

Ես ծնվել եմ քաղաք Եղեգնաձորում, բայց բնակվում եմ գյուղ Վերնաշենում: Ես շատ եմ սիրում իմ գյուղը: Վերնաշեն համայնքը գտնվում է Վայոց ձորի մարզի հյուսիս-արևելյան հատվածում: Հեռավորությունը մարզկենտրենից հինգ կիլոմետր է: Սահմանակից է Գլաձոր, Մալիշկա, Գողթանիկ համայնքներին: Բարձրությունը ծովի մակարդակից 1450 մետր է: Գյուղի նախկին անվանումը եղել է Սրկողովք: Վերնաշեն գյուղը հիմնադրվել է 1829 թվականին, գյուղի անվանումը ստացել է «վերին շեն» բառերից: Գյուղի բնակիչների նախնիները եղել են Սալմաստ գավառից: Այժմ գյուղն ունի 1329 բնակիչ: Բնակիչների հիմնական զբաղմունքներն են խաղողագործությունը, անասնապահությունը: Գյուղի տարածքը կազմում է 523 հա: Գյուղի տարածքով անցնում է Սրկղունք գետը: Համայնքի հյուսիսային մասում գտնվում են Սպիտակավոր վանքը, Պռոշաբերդը, հյուսիս-արևելյան մասում` Թանադե վանքը, Արկազ Սբ. Խաչ վանքը: Համայնքում է գտնվում նաև Գլաձորի համալսարանը: Սպիտակավորում է հանգչում Գարեգին Նժդեհի աճյունը: Վերնաշենցիների անվանել են «մատերիալիստներ», քանի որ շատ են հետաքրքրվել ուրիշների կյանքով և շատ էին բողոքում ուրիշներից:

Լուսանկարը՝ Անի Կարապետյանի

Երբ հինգ-վեց տարեկան էի, շատ էի վախենում ծեր պապիկներից, որովհետև երբ չարություն էի անում, միշտ ասում էին, որ Մեշոկ պապին կգա ու ինձ կտանի մի մութ սենյակ: Այդ արտահայտությունից հետո ես մտածում էի, որ բոլոր պապիկներն են այդքան դաժան: Մի օր բակում խաղում էի, մեկ էլ մի ծեր պապիկ մոտեցավ ինձ: Ես տեսնելով նրան, սկսեցի լացել ու վազել դեպի տուն: Մայրս վախեցած դուրս եկավ, և ես նրան գրկեցի ու ասացի, որ մի պապիկ ուզում էր ինձ ծեծել: Այդ պահին շենքի դռնից ներս մտավ այդ պապիկը և քայլեց դեպի մեր կողմ:

-Բալիկ ջան, ինչի՞ ես վախենում, ես ընդամենը ուզում էի հարցնել, թե որտեղ է ապրում Արթուրը:

Ես ներս փախա: Մայրս ու պապիկը զրուցում էին, իսկ ես դռան ետևից լսում էի:

-Հայրիկ ջան, ի՞նչ է Ձեզ պետք,- ասաց մայրիկս:

-Աղջիկս, տղաս ընկերոջը նամակ է ուղարկել բանակից, ես էլ բերել էի, որ տայի նամակատեր Արթուրին:

-Բարձրացեք հինգերորդ հարկ, այնտեղ է ապրում Արթուրը:

Լսելով խոսակցությունը, ես հասկացա, որ այդ մարդը բոլորովին էլ վտանգավոր չէ, ընդհակառակը, շատ բարի ու հաճելի պապիկ էր: Այդ պապիկին հանդիպելուց հետո ես սկսեցի սիրել ծերերին, որովհետև նրանք ինձ համար աշխարհում ամենաբարի մարդիկ են: