Եվրոպայի օր. Եվրոպան` տարբեր ծրագրերի միջոցով

Հունիսի երեքին զանգահարեցին «Մանանա» կենտրոնից և տեղեկացրին, որ կենտրոնը հունիսի 5-ին ևս ներկա է լինելու Հյուսիսային պողոտայում տեղի ունեցող միջոցառումներին, իսկ մենք՝ պատանի թղթակիցներս, պիտի գնայինք հարցազրույցներ վերցնելու տարբեր կազմակերպությունների ներկայացուցիչներից, լուսանկարեինք անցուդարձը և տեսանկարահանեինք ողջ օրվա ընթացքը:

Հունիսի հինգին ժամը երկուսին Հյուսիսային պողոտայում էինք: Ստանալով մեր հանձնարարությունները, վերցրեցինք լուսանկարչական ապարատները, տեսանկարահանող սարքերն ու անցանք գործի:

Շրջում էինք տաղավարներով, վերցնում կարճ հարցազրույցներ տարբեր ծրագրերի մասին, որոնք իրականացվում են Եվրոպական միության աջակցությամբ:

Այժմ դուրս եմ գալիս «Մանանայի» տաղավարից՝ լուսանկարչական ապարատը ձեռքիս: Մեր հարևանությամբ գտնվում էր եվրոպական տարբեր երկրների ճաշատեսակներով հարուստ տաղավար: Բայց քանի որ այն բազմամարդ է, ինձ ոչ մի կերպ չի հաջողվում  հարցազրույց վերցնել այդտեղի ներկայացուցիչներից: Ուստի քայլեցի առաջ՝ նոր հարցազրույցներ վերցնելու հույսով: Հասա Dasaran կրթական ծրագրի տաղավար:

Լուսանկարը՝ Սարգիս Մելքոնյանի

Լուսանկարը՝ Սարգիս Մելքոնյանի

-Բարև Ձեզ: Ես ներկայացնում եմ «Մանանա» կենտրոնը, Հայաստանի պատանի թղթակիցների ցանցի անդամ եմ, կցանկանայի Ձեզ մի քանի հարց տալ Dasaran կրթական ծրագրի վերաբերյալ:

-Սիրով:

-Շնորհակալություն: Եվ այսպես, ի՞նչ է Dasaran-ը, և երբվանից է այն գործում Հայաստանում:

-Dasaran-ը կրթական ծրագիր է, որը մեր երկրում գործում է 2010 թվականից: Մեր առաքելությունը հանրակրթական դպրոցների արդիականացման և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ներդրման միջոցով կրթության նոր որակ ստեղծելն է:

-Իսկ որո՞նք են Ձեր նպատակները:

-Մեր նպատակները բազմաթիվ են՝

Ապահովել որակյալ կրթություն Հայաստանի Հանրապետությունում, բարձրացնել դպրոցների գործունեության և կառավարման արդյունավետությունն ու թափանցիկությունը տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կիրառման և անհրաժեշտ կարողությունների ստեղծման միջոցով, նպաստել ՀՀ դպրոցներում էլեկտրոնային կառավարման կարողությունների ստեղծմանը, նպաստել ՀՀ դպրոցների ուսուցիչների և աշակերտների համակարգչային գիտելիքների զարգացմանը և ամրապնդմանը, նպաստել Հայաստանի Հանրապետության մայրաքաղաքային և մարզային դպրոցների հավասար զարգացմանը, մասնավորապես, օժանդակել տեղեկատվական տեխնոլոգիաների վերաբերյալ գիտելիքների ձեռքբերմանը ՀՀ մարզային դպրոցներում, օժանդակել ՀՀ մարզային դպրոցների ուսուցիչների համակարգչային գիտելիքների ամրապնդմանը` վերապատրաստման միջոցառումներ կազմակերպելու միջոցով, օժանդակել ՀՀ մարզային դպրոցներում էլեկտրոնային կառավարման համակարգերի ներդրմանը, նպաստել աշակերտների առաջադիմությանը, գեղագիտական ճաշակի զարգացմանը, ֆիզիկական պատրաստությանը ներդպրոցական, միջդպրոցական և համահայկական ինտելեկտուալ, մշակութային և մարզական միջոցառումների (մրցույթներ, խաղեր, վիկտորինաներ) միջոցով, տարաբնույթ միջոցառումների օգնությամբ բացահայտել դպրոցականների առանձին ընդունակություններն ու հակումները և նպաստավոր պայմաններ ստեղծել դրանց հետագա զարգացման ուղղությամբ, ձևավորել աշակերտների, ծնողների և ուսուցիչների հաղորդակցման ժամանակակից և արդյունավետ համակարգ՝ նպաստելով ուսուցիչ-ծնող կազմակերպությունների ձևավորմանը` որպես քաղաքացիական հասարակության կարևոր հիմնասյուն:

-Շնորհակալություն: Իսկ ի՞նչ խաղերով է ներկա Dasaran կրթական ծրագիրն այս տաղավարում:

-Dasaran կրթական ծրագիրը այսօր ներկա է իր «Բացահայտիր Եվրոպան» խաղով, որի շրջանակներում մասնակիցները կմրցեն իրար հետ, իսկ հաղթողը հնարավորություն կունենա պտտելու պտտանիվը, որից հետո էլ կպարզվի, թե ինչ մրցանակի է արժանացել: Մրցանակները տարբեր են՝ տետր, նոթատետր, քանոն, էջանիշ, գրիչ, շոկոլադ և այլն:

Ես շարժվում եմ առաջ: Գերմանիայի դրոշն եմ տեսնում: Մոտենամ ու պարզեմ, թե ո՞ր կազմակերպությունն է:

Լուսանկարը՝ Նարե Շարմազանովայի

Լուսանկարը՝ Նարե Շարմազանովայի

-Կարո՞ղ եմ մի քանի հարց տալ Ձեր կազմակերպության վերաբերյալ: Կներկայացնե՞ք Ձեր կազմակերպությունը:

-Շատ լավ: Մեր կազմակերպությունը Գերմանիայի Միջազգային Համագործակցության Ընկերությունն է (GIZ):

-Ի՞նչ գործունեություն եք ծավալում մեր երկրում:

-ԳՄՀԸ-ն օժանդակում է զարգացող, անցումային և կայացած  արդյունաբերություն ունեցող երկրների ժողովրդին և հասարակությանը սեփական ապագան ստեղծելու և կյանքի պայմանները բարելավելու գործում:

-Իսկ երբ է ստեղծվել ԳՄՀԸ- ն:

-ԳՄՀԸ-ն հիմնադրվել է  2011 թ. հունվարի 1-ին: Այն մեկ հարկի տակ է միավորել Գերմանիայի զարգացման ծառայություններ ընկերության  (Deutscher Entwicklungsdienst (DED) GmbH), Գերմանիայի տեխնիկական համագործակցության ընկերության (Deutsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ) GmbH) և Կարողությունների զարգացման գերմանական միջազգային կազմակերպության (Inwent) բազմամյա փորձը: ԳՄՀԸ-ն ԳԴՀ դաշնային գործակալություն է: Այն սատարում է Գերմանիայի կառավարությանը՝ կայուն զարգացմանն ուղղված միջազգային գործակցության շրջանակում սահմանած նպատակներին հասնելու հարցում: Այն նաև ընդգրկված է համաշխարհային կրթական գործունեության մեջ:

Այսքանը իմ լրագրողական հետաքննության արդյունքներից: Հա, մի բան էլ մոռացա ասել: Նշված բոլոր կազմակերպություններն ունեին ծրագրեր, որոնք ֆինանսավորվում են Եվրոպական միության կողմից: Հարցազրույցներից հետո իբրև սովորական այցելու մասնակցեցի ԳՄՀԸ-ի կողմից կազմակերպած վիկտորինային և հաղթեցի՝ ստանալով պայուսակ, բաժակ և օրացույց:

Իսկ ինչի մասին չպատմեցի ես, կպատմեն մեր մյուս պատանի թղթակիցները:

Սարգիս Մելքոնյան, Արագածոտնի մարզ, գ. Ագարակ

Եվրոպայի օր. Եթե ուզում ես կամավոր դառնալ

Լուսանկարը՝ Սոնա Մխիթարյանի

Լուսանկարը՝ Սոնա Մխիթարյանի

Հարցազրույց «Ապագան  մեր ձեռքերում» կազմակերպության   կամավորների  կոորդինատոր՝ Անի հետ: 

-Ես «Մանանա» կենտրոնի պատանի թղթակից եմ, կուզենայի տեղեկանալ Ձեր կազմակերպության մասին:

-«Ապագան մեր ձեռքերում» կազմակերպությունը տարբեր ծրագրեր է կազմակերպում և իրագործում Եվրոպայի տարբեր երկրներում:
Նման ծրագրերը  շա՜տ են, օրինակ՝ Չեխիայում «Ակտիվ քաղաքացի» թեմայով  միջոցառում  կազմակերպվեց, որտեղ Հայաստանը ներկայացնող 6 մասնակիցները հոյակապ ներկայացան: Այս օգոստոսին Ծաղկաձորում պարային ծրագիր է նախատեսվել, որի  համար Հայաստան է գալու 20 իսպանացի, և հենց Հայաստանից ընտրվելու է 20 կամավոր: Շա՜տ հետաքրքիր ծրագիր է, որի միջոցով իսպանացիները կծանոթանան հայկական պարին, իսկ հայերը` իսպանականին:

-Երիտասարդները  ինչպե՞ս  կարող  են անդամագրվել ձեր կազմակերպությանը:

-Երիտասարդները կարող են անդամագրվել մեր կամավորների խմբին Facebook  սոցիալական կայքի միջոցով:

-Ձեր կազմակերպության գլխավոր խնդիրը ո՞րն է:

-Մեր կազմակերպության գլխավոր խնդիրը տարբեր Եվրոպական երկրների երիտասարդության շփման խթան հանդիսանալն է, տարբեր  երկրների  մշակույթներին ծանոթանալն ու  ողջ Եվրոպային Հայաստանը ներկայացնելը:

-Եվրոպայի  օրվա  մասնակցության  հետ  կապված  ի՞նչ  ակնկալիքներ  ունեք:

-Հիմնական ակնկալիքը հանրության առաջ ներկայանալն է, քանի որ շատ երիտասարդներ  չգիտեն  մեր կազմակերպության  մասին:
Ուզում եմ ավելացնել, որ մեր կազմակերպությունը գործում է 2011թ-ից և  կամավորների  բոլոր  ֆինանսական  հարցերը հոգում է մեր կազմակերպությունը: Կամավոր կարող են դառնալ 17-30 տարեկան երիտասարդները:

Հարցազրույցը վարեցին`
Սոնա Մխիթարյանը, Արմավիրի մարզ, գ. Ակնալիճ
Լյուբա Շառոյանը, Արմավիրի մարզ, գ. Ակնալիճ
Անի Ավետիսյանը, Արագածոտնի մարզ, գ.Ոսկեհատ

ani avetisyan portret

Գիրք, որը պիտի կարդա ամեն հայ…

Կան գրքեր, որոնք, ասում են, պիտի կարդա յուրաքանչյուր մարդ՝ անկախ ռասայից և ազգությունից. դրանք համաշխարհային գրականության գոհարներն են:
Կան գրքեր, որոնք պիտի կարդա յուրաքանչյուր հայ՝ անկախ բնակության վայրից, մասնագիտությունից ու զբաղմունքից. դրանք հայոց պատմության կենդանի պատկերներն են: Երևի շատերը հասկացան, թե ինչ գրքերի անուններ պիտի գրեմ՝ Մովսես Խորենացի, «Հայոց Պատմություն», «Վերք Հայաստանի», «Վարդանանք», «Գևորգ Մարզպետունի»…

Այդպիսի մի գիրք էլ մեզ համար Ֆրանց Վերֆելի վեպն է՝ «Մուսա լեռան 40 օրը»: Այն իր բնույթով հայ ազգի կենսագրությունն է՝ «ամենացուրտ» օրերի կենսագրությունը, բայց և յուրահատուկ է նրանով, որ գրված է օտարազգի գրողի գրչով, գրված այնպես, ասես ինքն էլ հայ էր, ինքն էլ էր գաղթի ճանապարհին և իր ականջով էր լսել հայուհու երգը, որը նկարագրում էր գրքում.

Ձախորդ օրերը ձմռան նման կուգան ու կերթան,
Վհատելու չէ, վերջ կունենան, կուգան ու կերթան…

Սա այն գիրքն է, որն ամբողջ աշխարհին պատմեց Հայաստանի և Հայոց ցեղասպանության մասին, և որը գրելու համար հեղինակն ուսումնասիրել էր ամբողջ հայոց պատմությունը (այսօր մեզանից երևի քչերը հայոց ողջ պատմությունը գիտեն): Սա գիրք է, որը կարդալով՝ ամեն հայ պիտի ճանաչի իրեն, զգա ու ապրի, ինչպես արել է հեղինակը:

Գրքի գլխավոր հերոսը Արևմտյան Հայաստանի Սուեդիայի շրջանի հայտնի ընտանիքներից մեկի զավակն էր՝ Գաբրիել Բագրատյանը, ով, ապրելով Եվրոպայում՝ աստիճանաբար օտարանում էր հայրենիքի և հայրենիքն էլ իր համար: Սակայն եղբոր մահվանից հետո ընտանիքի գործերին տեր կանգնող էր պետք, և Բագրատյանը ստիպված վերադառնում է հայրենի գյուղ՝ ֆրանսուհի կնոջ և որդու հետ: Հենց այդ ժամանակ էլ սկսվում է արհավիրքը… Գաբրիելն անխզելի կապով կապվում է հայրենի հողին ու որոշում՝ կյանքի ու մահվան գնով՝ չհանձնվել ու ժողովրդին հենց այնպես, անպաշտպան չթողնել թուրքի յաթաղանի առաջ:

Հետո սկսվում են պատրաստությունները և… Բոլորին այնքան հայտնի ու ողջ աշխարհի հիացմունքի առարկան դարձած Մուսա լեռան ինքնապաշտպանությունը՝ կյանքի, մահվան ու ազատության մի պայքար, որն աննկարագրելիորեն գեղեցիկ ներկայացված է գրքում:
«Մուսա լեռան 40 օրը» վեպը արդիական է բոլոր ժամանակների համար, արդիական՝ պատերազմի ու բռնության դեմ ուղղված իր պաթոսով, ազատության, խաղաղության ու համերաշխության գաղափարներով: Գրքի էջերով անցնում է մի ողջ ժողովուրդ՝ ձուլված ամուր մետաղով, հպարտ իր անհուն վշտի մեջ….

Հ.Գ. Կուզեի, շա՜տ կուզեի, որ յուրաքանչյուր հայ կարդար այս գիրքը, կարդար ու հայ մնար, հայ լիներ… Գոնե այնքան, որքան հայ եղավ ավստրիացի գրող Ֆրանց Վերֆելը:

diana hovsepyan

17-ից հետո…

Առաջին հոդվածս, որ հրապարակվել է 17.am –ում մեր Ագարակ գյուղի մշակույթի տան անմխիթար վիճակի մասին էր: Հրապարակվելուց հետո անցել է մոտ մեկ կամ երկու ամիս, և բավականին մեծ փոփոխություններ են նկատվում:

Մշակույթի տունը «կենդանացնելու» համար իրականացվեցին շաբաթօրյակներ, որոնց ընթացքում մաքրվել է ամբողջ տարածքը: Պարիսպը որոշ տեղերում քանդված մասեր ուներ. դրանք վերանորոգվեցին գյուղապետարանի աջակցությամբ: Վերանայվել է շինության տարածքում գտնվող ծառերի ոռոգման համակարգը: Իսկ ներկա ժամանակահատվածում կազմակերպվում է ծառատունկ, որն իրականացնում ենք մենք՝ կամավորներս: Որոշել ենք այդ տարածքում եղևնիներ և ծաղիկներ տնկել: Եվ այլ շատ ու շատ ծրագրեր ենք նախատեսել պատանիներիս համար:

Շնորհակալություն 17.am ին իր մեծ աշխատանքի համար: Հենց ձեր շնորհիվ է, որ շատ պատանիներ սկսեցին ուշադրություն դարձնել այս լքված շինությանը, որը հենց իրենց համար է ստեղծված: Ինչպես նաև ձեր շնորհիվ է, որ կարողացա ինձ հուզող հարցը ներկայացնել շրջապատիս և քայլեր ձեռնարկեցի այն լուծելու համար: Շնորհակալություն, որ հնարավորություն ընձեռեցիք ձեր գործունյա խմբի անդամը դառնալ:

Ուռա, հաղթել եմ…

Ապրիլի վերջն էր: Մեր դպրոցի տնտեսագետների ակումբի անդամներով մասնակցում էինք Brain Ring ֆինանսատնտեսագիտական խաղ-մրցույթին, որտեղ, ի դեպ, մեր` Ագարակի թիմը, արժանացավ Ֆինանսական համակարգի հաշտարարի գրասենյակի հատուկ մրցանակներին: 

Մրցույթից հետո զանգահարեց ընկեր Անտոնյանը և տեղեկացրեց մեկ այլ մրցույթի մասին, այնքան էլ ցանկություն չկար մասնակցելու, շատ էինք հոգնել: Սակայն դպրոցի տնօրեն ընկեր Մարգարյանը հորդորեց մասնակցել: Ասաց նաև, որ վերջնաժամկետը ապրիլի 29-ն է, պետք է շտապել:

Հոգնած մտա  տուն ու պառկեցի քնելու: Արթնանալուն պես համացանցում կարդացի մրցույթի հայտարարությունը, խնդիրներն ու նպատակները:  «Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կիրառումն ինժեներական մասնագիտացումներում» պաստառների մրցույթ: Սկսեցի գործի դնել տրամաբանելու կարողությունս: Պատրաստեցի պաստառն ու առավոտյան տարա դպրոց, տվեցի դասղեկիս: Մի քանի օր առաջ տեղեկացա, որ հաղթել եմ մրցույթում: Գնացինք Հ. Իգիթյանի անվան գեղագիտական դաստիարակության կենտրոն ու ստացանք նվերը՝ նոթբուքը, անձամբ վարչապետից: Չե՞ք հավատում, ահա և նկարը:Շնորհակալ եմ կազմակերպիչներից նման պատվի արժանացնելու համար:

Մոռացա ձեզ աշխատանքս ցույց տալ, ահա. «Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կիրառումն ինժեներական մասնագիտացումներում » (ՏՏ Աշխարհ),  Սարգիս Մելքոնյան Արագածոտնի մարզի Ագարակի Տաճատ Թերլեմեզյանի անվան միջնակարգ դպրոց: 

«Իսկ ես ասում եմ` բարությունը կփրկի աշխարհը»

Հարցազրույց տատիկիս՝ Լուիզա Գալուստյանի հետ

Տատիկս թիֆլիսահայ է: Փոքր տարիքում ընտանիքով տեղափոխվել են Հայաստան։ Բախտս անչափ բերել է, որ նրա նման բարի, կամեցող ու մոդայիկ տատիկ ունեմ։ Նա ամեն հարցում ինձ աջակցում է, և իմ երկրորդ մայրիկն է։ Նա միշտ ինձ ու եղբորս ասում է. «Սկզբում դարձեք լավ մարդ, հետո` լավ մասնագետ»: Ես միշտ կառաջնորդվեմ նրա այս և մյուս խորհուրդներով:

-Տատ, ինչքա՞ն ժամանակ ես Թբիլիսիում ապրել և ի՞նչ լեզվով ես խոսել:

-Այնտեղ ապրել եմ հինգ տարի: Թբիլիսիում խոսում էինք վրացերեն, ռուսերեն և հայերեն: 1960 թվականին տեղափոխվել ենք Հայաստան, ապրել ենք Երևանում, Պռոշյան փողոցում:

-Որտե՞ղ ես սովորել:

-Սովորել եմ Երևանի համար 78 դպրոցում:

-Ինչպե՞ս ես սովորել:

-Եղել եմ հարվածային սովորող, առարկաներից սիրել եմ ռուսերենը, անգլերենը և պատմությունը:

-Ունեցե՞լ ես ընկերներ, ինչո՞վ էիք զբաղվում ազատ ժամանակ:

-Իհարկե, ունեցել եմ: Մեր բակի երեխաները շատ լավն էին, իմ ամենամոտ ընկերուհին՝ Անահիտ Առաքելյանը, ում հետ մինչև հիմա դեռ կապի մեջ եմ, վաստակավոր տիկնիկագործ է: Մենք հանդեսներ էինք կազմակերպում փոքրերի հետ, հրավիրում էինք ծնողներին (որպես հանդիսատես), ճամբար էինք կազմակերպում: Ծննդյան տոների ժամանակ, գնում էինք Անահիտի հայրիկի՝ Ժորա քեռու մոտ, նա կտորի վրա ծաղիկներ էր նկարում, և մենք մեր ընկերներին էինք նվիրում:

-Փոքր տարիքում ի՞նչ էիր ցանկանում դառնալ:

-Փոքր ժամանակ ուզում էի դառնալ անգլերեն լեզվի թարգմանչուհի, դերասանուհի, բայց ցավոք ոչ մի մասնագիտություն չունեցա: Ես մայրիկիցս սովորել եմ կարուձեւ անել, նա դերձակ էր: Մայրս համեստ էր, խելոք, բարի: Նա եւ’ լավ մայր էր, եւ’ լավ կին:

-Ո՞մ հետ էիր ապրում:

-Ընտանիքում հինգ հոգի էինք՝ հայրս, մայրս, եղբայրս, քույրս և ես: Մենք շատ համերաշխ էինք, երբեք չէինք վիճում: Բայց երբ մեծացանք, քույրս և եղբայրս սկսեցին անընդհատ վիճել, իսկ ես միշտ հանգիստ բնավորություն եմ ունեցել:

-Մանկությունից ի՞նչ պատմություն է տպավորվել:

-Փոքր ժամանակ խաղում էինք «Բանիս-փլավ»: Տարաները շարում էինք ու քարերով խփում, գցում: Մի անգամ էլ պատահմամբ մեր հարևան Միսակի գլխին խփեցի և վիրավորեցի: Մայրը եկավ մերոնց վրա կռիվ, շատ ղըժղըժ կին էր: Ես վախից մտել էի մահճակալի տակ, բայց հաջորդ օրն ամեն ինչ մոռացած Միսակի հետ այդ խաղն էինք խաղում: Այն ժամանակ շատ տարածված խաղ էր:

-Ինչպե՞ս ես ծանոթացել պապիկի հետ:

-Գնում էի ընկերուհուս տուն: Վերելակով բարձրանալիս այն փչացավ, և նա եկավ դռները բացեց, որ ես դուրս գամ, այդպես էլ ծանոթացանք: Պապիկդ մի ռադիոհաղորդավար ընկերուհի ուներ: Հարսանիքի օրը նա ռադիոյով պատմում էր մեր այդ պատմությունը. «Վերելակի դռները բացվեցին, և դուրս եկավ մի վախեցած աղջնակ, նա Լուիզան էր»…

-Ըստ քեզ, ի՞նչ խնդիրներ ունեն այսօր երիտասարդները:

-Հիմա բոլորը սովորում են, բայց չեն կարողանում իրենց մասնագիտությամբ աշխատանք գտնել: Հարգանք չկա մեծերի նկատմամբ և հետո, նրանց խոսելաձևը՝ ժարգոնով…

-Ի՞նչ խորհուրդ կտայիր երիտասարդությանը:

-Ազնիվ լինեն, շատ գրքեր կարդան, քաղաքը կամ իրենց բնակավայրը մաքուր պահեն և սիրեն, կիրթ ու բարի լինեն, ներողամիտ… Նախ, լինեն լավ մարդ, հետո` լավ մասնագետ: Ասում են՝ գեղեցկությունը կփրկի աշխարհը, իսկ ես ասում եմ՝ բարությունը: Սիրեն և պահպանեն մեր հայրենիքը թշնամուց:

Աստված օրհնի մեր զինվորներին:

Մեր կողքին ապրող երեխաները

գեւորգ հովհաննիսյան

Երեխաները բոլոր ժամանակներում էլ նույնն են

Հարցազրույց պապիկիս՝ Մելս Հովհաննիսյանի հետ

-Պապիկ, ի՞նչ ես աշխատել, ե՞րբ և որտե՞ղ:

-Ավելի քան 10 տարի աշխատել եմ Աշտարակի շրջանային Ժողկրթբաժնում որպես մեթոդիստ՝ հայոց լեզվի և գրականության մասնագիտությամբ: Այնուհետև Կարբիի միջնակարգ դպրոցում որպես տնօրեն, միևնույն ժամանակ դասավանդել եմ Հայոց լեզու, Գրականություն, Հայ ժողովրդի պատմություն, Հասարակագիտություն:

-Ձեր ժամանակների դպրոցի և այսօրվա դպրոցի մեջ տարբերություն տեսնու՞մ ես, և եթե այո, ապա ինչպիսի՞: 

-Փոխվում են ժամանակները, փոխվում են հասարակական հարաբերությունները, բնականաբար, փոխվում են նաև աշակերտ-դպրոց, ծնող-դպրոց, հասարակություն-դպրոց հարաբերությունները: Մինչ 90-ական թվականները աշակերտների ինֆորմացիայի միակ աղբյուրը գիրքն էր, նվազագույն դեպքում` հեռուստացույցը և մամուլը, ուստի աշակերտը ավելի շատ կապված էր գրքի հետ, ուշադիր լսում էր ուսուցչին, աշխատում էր նրանից նոր բան իմանալ, սովորել: Այժմ բոլորովին այլ է. համակարգիչը փոխարինել է և գրքին, և ուսուցչին, և հեռուստացույցին:

-Իսկ քո կարծիքով, համակարգչից օգտվելը խանգարո՞ւմ է ինքնուրույն մտածելուն:

-Այո, իմ կարծիքով համակարգչից օգտվելը խանգարում է ինքնուրույն մտածելուն: Օրինակ՝ աշակերտը չի կարդում Վահան Տերյանի բանաստեղծությունները գրքով, այլ կարդում է համակարգչով: Դա ինձ թվում է նույն ազդեցությունը չի գործի մարդու հոգեկան աշխարհի վրա:

-Այսօրվա աշակերտների և այն ժամանակվա աշակերտների մեջ տարբերություն կա՞ արդյոք:

-Աշակերտները բոլոր ժամանակներում էլ մնում են նույնը՝  ժիր, չարաճճի, մի փոքր ծույլ, բայց միշտ ազնիվ, անկեղծ, ժպտերես երեխաներ: Հարկավոր է նրանց հետ վարվելու ձև իմանալ, հասկանալ յուրաքանչյուր աշակերտի անհատականությունը, հարգել նրանց որպես մարդ: Այդ դեպքում աշակերտը կսիրի ուսուցչին և կսովորի նրա առարկան հարգել:

Փոքրիկ գյուղի մասնատումը

Լուսանկարը` Անահիտ Նազարյանի

Լուսանկարը` Անահիտ Նազարյանի

Առաջ, երբ մեր գյուղում մի փոքրիկ քամի էր լինում, լույսերը անջատվում էին, մեր թաղը հոսանքազրկվում էր: Հարևանները միշտ ասում էին.

-Աաա՜ա, էլի էս Դանդռաշենի լույսերը տարան…

Խնդրեցի ծնողներիս, որ բացատրեն, թե ինչո՞ւ են միշտ այդպես ասում: Մայրս պատմեց, որ փոքր ժամանակ մեր փոքրիկ գյուղը՝ Ագարակը, բաժանել են մասերի, և երբ վիճում էին երեխաներով, մեկը մեկին կծելու համար ասում էին.

-Այ գետաշենցի, դու էիր մնում պակաս…

-Թե չէ դու, դու, այ անշունչ մեռլաշենցի…

Ասում էր, որ վեց մասի էին բաժանել գյուղը: Գյուղի վերին մասում գտնվում էին գերեզմանները: Դրա համար այն անվանել են Մեռլաշեն: Գյուղի արևմտյան մասն ընկած է Ամբերդ գետի ափին, ուստի այն անվանել են Գետաշեն: Գյուղի կենտրոնական և հարավային մասում լավ դանդուռ է աճել, դրա համար անվանել են Դանդռաշեն: Հյուսիս-արևելքում քարի հանքեր կան: Երկրակեղևի սալային շերտերից հանել են կարմիր տուֆը: Այս հատվածն էլ անվանել են Սալաշեն: Գյուղի արևելքը համեմատաբար նոր կառուցվող թաղամաս է: Այն անվանել են Բանգլադեշ: Իսկ գյուղում կար մի թաղամաս, որ անձրևներից հետո միշտ ցեխի մեջ կորում էր, դա Ճմճմաշենն էր:

-Հաճույքով ապրում ենք, էլի…

tatev aghazaryan

Ջեյն Էյր և քույր Քերրի

Տարբեր գրքեր և տարբեր հեղինակներ՝ Շառլոթ Բրոնտե և Թեոդոր Դրայզեր: Սակայն ես շատ նմանություններ եմ գտել նրանց միջև: Օրինակ, հենց այն, որ երկուսն էլ չափահաս տարիքում մեկնում են օտար քաղաք աշխատելու նպատակով, երկուսն էլ շա՜տ փորձությունների մեջ են ընկնում սիրո և այլ գործոնների պատճառով: Ցավոք, Քերրիի կյանքը վատ ավարտ է ունենում: Մեջբերեմ գրքերից մի քանի հատվածներ:

«Օ՜, Քերրի, Քերրի, պատուհանի մոտ ճոճաթոռին նստած դու պետք է երազես մի երջանկություն, որը երբեք չես վայելելու…»

Քերրիին սիրում էին երկու տղամարդ, որոնցից մեկը ամուսնացած էր: Քերրին սիրում էր Հերթսվուդին (ամուսնացած տղամարդուն), ով ստի միջոցով կարողացավ Քերրիին տանել օտար քաղաք: Իմ կարծիքով, Հերթսվուդը թույլ տղամարդ էր, քանի որ չկարողացավ դիմանալ կյանքի փորձություններին և ինքնասպան եղավ: Իսկ մյուս տղամարդը անհետ կորավ Քերրիի կյանքից: Իսկ Քերրին իր աշխատասիրության և համառության շնորհիվ դարձավ հայտնի դերասանուհի:

Եվ ահա լավագույններից մեկը, որով փորձում եմ ես առաջնորդվել.

«Աշխարհում շատ բան կա, որին մենք կուզեինք հասնել: Սակայն չի կարելի միանգամից ամեն ինչի ձգտել: Եվ ի՞նչ միտք ունի հուսահատվել ամեն մի չիրականացած ցանկության պատճառով»:

Անդրադառնամ Ջեյնին, ով որբ է եղել և նրան «խնամել» է քեռակինը, ով ամեն կերպ նվաստացնում, շահագործում էր Ջեյնին: Իսկ հետագա տարիներին նա զղջաց իր արածների համար, բայց արդեն մահվան շեմին էր: Ջեյնը չափահաս տարիքում ընդունվում է աշխատանքի                              և հենց այդտեղ սիրահարվում Ռոչեսթրին (տանտիրոջը), ով ամուսնացած էր խելագար կնոջ հետ:

«Ինչքան ավելի եմ զգում, որ մենակ եմ, առանց բարեկամի, առանց պաշտպանի, այնքան ավելի եմ համոզվում, որ ինքս պետք է ինձ հարգեմ»:

«Մենք ծնվել ենք, որպեսզի պայքարենք ու տանջվենք, ինչպես դուք, այնպես էլ ես»:

«Հարգիր ինքդ քեզ ու սրտիդ ամբողջ սերը, ուժդ ու հոգիդ մի տուր նրան, ում դրանք հարկավոր չեն, և ում կողմից կարժանանաս միայն արհամարհանքի»:

Երևի թե դուք զարմացաք, թե ինչո՞ւ Ջեյն Էյրի մասին պատմելը կիսատ թողեցի: Ուզում եմ, որպեսզի դուք կարդաք, հավատացեք, որ դա ես ասում եմ իմ փորձից: