Արդեն երկար ժամանակ է, ինչ ոչ մի նյութ չեմ գրել: Խոստովանեմ` փնտրտուքների մեջ եմ: Գիշեր-ցերեկ մտածում եմ իմ ամենամեծ նախասիրության` միշտ հանելուկ թվացող աշխարհի լեզուների ու նրանց գաղտնիքների մասին:

Ամեն մի լեզու ունի դարավոր մի ուրույն պատմություն ու իր հիմքում թաքնված տարբեր զարմանալի ու հետաքրքրաշարժ տեղեկություններ ժողովրդի էության ու պատմության մասին:

Օրինակներ բերեմ գերմաներենից: Գերմաներենում կա մի արտահայտություն «փոշուց փախչել», որը նշանակում է ինչ-որ բանից վախենալով խուսափել, խույս տալ: Սա գալիս է միջնադարից, երբ ռազմի դաշտից (այն է` դաշտի փոշուց) կռվողը թողնում էր ռազմի դաշտը և փախչում: Կամ «սա ոչ մի կաշվի վրա չի գրվի» արտահայտությունը, որն ունի «չափն անցնել» իմաստը: Միջնադարում մարդիկ հավատում էին, որ սատանան մարդկանց մեղքերը կովի կաշվից պատրաստված մագաղաթի վրա է գրում, ու երբ մեկը շատ էր մեղքեր գործում ու չափն անցնում էր, գործածում էին այդ արտահայտությունը: «Ձեռքը զամբյուղ տա » գերմաներենում նշանակում է՝ մերժել: Առաջներում աղջկա ձեռք խնդրելիս, երբ նրանց մերժում էին, որպես մերժում նրանց զամբյուղ էին տալիս: Նորվեգերենում մինչ օրս շաբաթ օրվան անվանում են «լողանալու օր», քանի որ իրենց նախնիները` վիկինգները, շաբաթ օրն էին լողանում: Սրանք ոչ թե բարբառային են, այլ սովորական արտահայտություններ, որոնք օգտագործվում են առօրյա խոսակցական լեզվում:

Այսինքն, այսօրվա լեզուն սովորելով ` տեսնում ես` ինչպես են մարդիկ ապրել ու մտածել նաև անցյալում: Վերոհիշյալ օրինակներն իմ մեջ առաջացրել են տխուր ենթադրություններ, որ հայերենում պատմական անցյալն ամփոփված չէ, ինչպես այլ լեզուներում: Բայց կարծում եմ, ես դեռ լավ չեմ ուսումնասիրել մեր լեզուն, թե չէ ինչպես է հնարավոր, որ ամենահին լեզուներից մեկի մեջ պատմությունն ամփոփված չլինի:

Սիրելի՛ ընթերցող, եթե մտաբերես նման օրինակներ հայոց լեզվում, խնդրում եմ արձագանքիր նյութիս և վերջ տուր փնտրտուքներիս:

Վարդենիսը մի քաղաք է,  որն ունի իր ամենահետաքրքիր ճաշատեսակները, սովորույթներն ու ավանդազրույցները։ Այդպիսին է «Պառվու ուլեր»  ասվածը։ Երևի թե, ձեր մեջ հարց առաջացավ,  թե ի՞նչ է դա. միգուցե որևէ վարդենիսյան ուտեստ,  կամ մեկ ուրիշ նման բա՞ն։ Ո՛չ,  ո՛չ ու էլի ո՛չ։ Խոսքը վերաբերում է մի երևույթի,  որի ժամանակ ապրիլ ամսվա սկզբին եղանակը մի քանի օրով վատանում է՝ սկսվում է Վարդենիսի ձմեռվա բուք ու բորանը։ Այդ ամենը իհարկե ունի իր պատմությունը։

Եղել է մի տատիկ,  ով ունեցել է իր սեփական ուլիկները։  Նրանց կաթը վաճառելով  օրվա հացն է ձեռք բերել։  Կաթը վաճառելուց առաջ, զանգվածին միշտ ջուր է ավելացրել։ Մեկ օր տեսնելով, որ եղանակը բավականին տաքացել է,  իսկ սարերն էլ արդեն ներկվել են կանաչ,  որոշել է իր ուլերին տանել հանդերը՝ արածեցնելու։ Ինչպես միշտ,  այս անգամ նույնպես ամեն ինչ խաբուսիկ է եղել։ Այնտեղ հասնելուն պես  սկսվել է ուժեղ քամի,  որը ուղեկցվել է առատ ձնով։ Չկարողանալով պատսպարվել որևէ մի տեղ,  ձնախեղդ է եղել ինչպես տատիկը,  այնպես էլ ուլիկները։
Դե բնական  է,  որ սա լեգենդի կամ առակի նման մի բան է,  բայց բնականաբար դա ունի իր դաստիարակչական նշանակությունը։ Պետք չէ երբեք դիմել խարդախության հօգուտ շահի, որովհետև մի օր անպայման պատասխան կտաս դրա համար։ Իսկ ինչ մնում է նրան,  թե որքանով է այդ պատմությունը համապատասխանում իրականությանը,  ոչ ոք չգիտի, իսկ ապրիլ ամսվա եղանակային կտրուկ փոփոխությունների մասին կփաստեն հենց վարդենիսցիները…

Այսօր  ընտրություններ են:

Արդեն մի ամիս է, ինչ տարբեր կուսակցություններ և դաշինքներ ընտրական քարոզչություն են անցկացնում: Ամեն պահի հեռուստացույցով կարելի էր տեսնել դրանք: Բոլոր լրատվամիջոցները տարված են ընտրություններով:

Երեկ ապրիլի մեկն էր, և  արգելված էր քարոզչություն անցկացնել: Հեռուստացույցով լրիվ ուրիշ հաղորդումներ են ցույց տալիս: Մթնոլորտը փոխվել է: Բայց, մի տեսակ անսովոր է. արդեն սովորել էինք ամեն օր լսել ընտրական քարոզչությունները: Չէ որ մի ամիս անընդմեջ քարոզչություն էր անցկացվում:

Ճիշտ է, ես քաղաքականություն չեմ սիրում, բայց ինձ հետաքրքրում են նախընտրական քարոզարշավները և երբեմն հետաքրքրությամբ դիտում էի քարոզչությունը:

Երեկ տոն էր՝ ապրիլի մեկը: Ծիծաղի, կատակ անելու, խաբելու օրն էր: Վստահությամբ կարող եմ ասել, որ բոլոր դպրոցականները սիրում են այս տոնը. ոչ միայն դպրոցականները, այլ նաև փոքրերը և մեծահասակները: Կատակասերների և հումորով մարդկանց ամենասիրելի օրերից մեկն էր, որոնց մեջ մտնում եմ նաև ես: Ասում են՝ ինչքան շատ ծիծաղես, այնքան կյանքդ երկար կլինի: Ո՛չ, սա կատակ չէ, ճիշտ է: Այնպես որ, ծիծաղելը ոչ միայն հաճելի է, այլ նաև օգտակար: Ստացվում է այնպես, որ ապրիլի մեկը շատ օգտակար տոն է:

Դե, իսկ այսօր արդեն դժվար թե մեկնումեկը կատակ անի. ընտրություններ են:

Ես շատ հետաքրքրասեր եմ: Իմ կարծիքով, դա և՛ լավ է, և՛ վատ։ Լավ է, քանի որ դրա շնորհիվ կարողանում եմ ավելին իմանալ ու ընդլայնել գիտելիքներիս պաշարը, և վատ, քանի որ հաճախ դրա պատճառով տուժում եմ:

Այ, օրինակ՝ մի անգամ կարդացի 17.am–ի թղթակիցներից մեկի՝ Արտյոմ Ավետիսյանի՝  «Հիվանդությո՞ւն, թե՞ մրցակցություն» վերնագրով նյութը, որտեղ նա պատմում էր Color Switch խաղի մասին և վերջում հավելել էր, որ ովքեր չգիտեն խաղի մասին՝ ոչ էլ փնտրեն, թե չէ, կրակը կընկնեն: Իսկ ես… Իսկ ես սովորությանս համաձայն՝ փնտրեցի, ներբեռնեցի ու սկսեցի խաղալ: Սկզբում հիմարություն թվաց (ինչպես մյուս բոլոր խաղերը), բայց դա միայն սկիզբն էր, իսկ հետո, երբ խորացա, այլևս չկարողացա կտրվել խաղից: Երբեմն հոգնում եմ այդ խաղից և ուզում եմ ջնջել, բայց հետո հասկանում եմ, որ մեկ է` մի քանի ժամից կրկին ներբեռնելու եմ:

Ես նույնպես խորհուրդ կտամ չփնտրել խաղը, թե չէ, դուք էլ իմ նման՝ կընկնեք այդ խաղի ծուղակը: