Երեկ անկախության տոնն էր։ Ինչպես ամեն տարի, այս տարի ևս բազմաթիվ միջոցառումներ կազմակերպվեցին տոնի առիթով։ Դրանցից մեկն էլ որոշեցի ներկայացնել։ Միջոցառումը Արաբկիր համայնքում էր։ Այգին կարծես բաժանված լիներ երկու մասի. մի հատվածում փոփն էր, մյուսում՝ ռոքը։

Ընտրությունս կանգ առավ ռոքի վրա (քանի որ կա տարածված կարծիք, որ ռոքը անկախության դրսևորումներից մեկն է)։ Միջոցառման մասնակիցները 54 դպրոցի սաներն էին՝ Վանիկը, Դավիթը, Անին, Արայիկն ու Արուսը՝ Մարիետա Էջոյանի ղեկավարությամբ։ Մինչ կսկսվեր միջոցառումը, որոշեցի զբոսնել ու հասկանալ, թե ինչ են մտածում մեր համաքաղաքացիները ռոքի մասին։ Հարցս հետևյալն էր՝ արդյո՞ք ռոքը կարող է ագրեսիայի պատճառ դառնալ։ Գրեթե բոլորն ասում էին, որ ռոքը երաժշտական ժանր է ու կախված է մարդու աշխարհայացքից ու բնավորությունից, միայն մի տատիկ կար, որ կտրականապես դեմ էր hard rock կոչվածին։

Հանկարծ լսեցի «Get lucky» հանրահայտ երգի ռոք տարբերակի հնչյուններն ու հայտնվեցի այնտեղ, որտեղ իշխում էր ռոքը։ Իհարկե, դժվար էր կտրվելը երիտասարդների ստեղծած աշխարհից, բայց լրագրող լինելով՝ չէի կարող չնկատել, որ նստարաններն ազատ էին՝ չնայած այն փաստին, որ հարցմանս ժամանակ բոլորը գովաբանում էին ռոքը։ Չնկատեցի՝ ինչպես անցավ ժամանակն ու հանկարծ տեսա, որ կողքիս նստած է այն տատիկը, որը րոպեներ առաջ հանդես էր գալիս որպես ռոքի «հակառակորդ»։ Կասկած անգամ չէր կարող լինել, որ միջոցառման վերջում ազատ տեղ չպիտի մնար, բայց այ, տատիկի ներկայությունը զարմանալի էր։

Միջոցառումն ավարտվեց, բայց Ալեքսանդր Բաբասյանի հետ զրույցի շնորհիվ (ի դեպ՝ նա կազմակերպիչներից մեկն էր) իմացա, որ դեռ էլի խմբեր են ներկայանալու, ու ելույթները շարունակվելու են մինչև ժամը 5-ը։

Չէի կարող բաց թողնել անկախության սերնդի ներկայացուցիչների հետ հարցազրույցի հնարավորությունն ու որոշեցի Վանիկի և Դավիթի (մենակատարների) հետ խոսել ռոքից ու անկախությունից:

-Ինչո՞ւ ընտրեցիք հենց ռոքը։

Վանիկ (սիրիահայ).

-Սկզբնական շրջանում երաժշտություն չէի լսում, մի անգամ եղբորս հետ ֆիլմ էինք դիտում, ու ֆիլմի սաունդթրեքը գրավեց ինձ, հետո սկսեցին հետաքրքրել նույն խմբի այլ կատարումները։ Այնուհետև «System of a down» աշխարհահռչակ ռոք խումբը եկավ Հայաստան, ու արդեն ռոքը մտավ իմ կյանք։

-Ո՞րն էր «System»-ից լսածդ առաջին երգը։

Վանիկ.

-«Holy Mountains»-ը:

Դավիթ.

-Ի սկզբանե լսում էի փոփ, բայց եկավ պահ, երբ ռոքը գրավեց ինձ ու հասկացա, որ իրականում ինձ ռոքն է հոգեհարազատ։ Այդ շրջանում շատերը մտածում էին, որ ռոքը սատանիստական ոճ ունի, բայց, այնուամենայնիվ, ես նրանց հետ համակարծիք չէի։

-Սերժ Թանկյանը միշտ փորձում է առաջ քաշել ցեղասպանության հարցը, իսկ դուք ո՞ր հարցի մասին կբարձրաձայնեիք։

Դավիթ.

-Ես էլ կխոսեի ցեղասպանության մասին, քանի որ ըստ իս՝ դա հայերիս համար առաջին խնդիրն է։

Վանիկ.

-Ես կարծում եմ, որ նախ պետք է խոսել երկրում առկա ներկայիս խնդիրների մասին, հատկապես՝ երիտասարդության միօրինակության ու անառողջ մթնոլորտի:

-Ինչպե՞ս են վերաբերվում ձեզ, երբ տեսնում են փողոցում ձեր «ռոքային» կերպարները, եղե՞լ են արդյոք հետաքրքիր դեպքեր:

Վանիկ.

-Մի անգամ հարցրել են՝ էս ի՞նչ դաշնամուր ա մեջքիդ դրած, ես էլ պատասխանել եմ, որ դաշնամուր չի, դհոլ ա։

-Նկատեցի, որ ձեր կատարումների մեջ մեծ տեղ էին զբաղեցնում «Nemra» ռոք խմբի ստեղծագործությունները. ինչո՞ւ հենց «Nemra»:

Դավիթ.

-Միջոցառումից 2 օր առաջ էինք իմացել, որ պետք է բեմ դուրս գանք ու ամեն բան հանպատրաստից էր, այսինքն՝ հավաքել ու ներկայացրել էինք այն երգերը, որոնք սիրում ենք։

Վանիկ.

-«Nemra»-ի երգացանկի երգերն ինձ ամենահոգեհարազատն են:

-Նկատեցի, որ ունեք շատ հեղինակային կատարումներ, կա՞ ցանկություն տեսահոլովակի կերպով դրանք հանձնելու հանրության դատին։

Վանիկ.

-Ինչ խոսք, կա, բայց խմբում կան որոշ տարաձայնություններ, դրանք հարթելուց հետո կանցնենք մյուս ծրագրերի կյանքի կոչմանը։

-Ամփոփիչ հարցը. անկախության սերնդի ներկայացուցիչների պատկերացումները անկախության մասին։

-Մենք անկախ չենք, քանի դեռ կախված ենք դիմացինի տեսակետից ու ապրում ենք նրա կարծիքի համար։

Արագ-արագ քայլում էի, որ դասից չուշանամ: Կանգնեցի. լուսակրի կանաչ լույսին էի սպասում: Կողքիս կանգնած երկու մեծահասակ կին զրուցում էին: Անկախ ինձնից՝ ականջ դրեցի նրանց խոսակցությանը: Չնայած՝ այնքան բարձր էին խոսում, երևի լսում էին բոլորը:

-Այս դարի երիտասարդության վիճակն ահավոր է: Ամբողջ օրն անցկացնում են միայն համակարգիչների և հեռախոսների մեջ:

-Համաձայն եմ: Շատերն ապրում են վիրտուալ աշխարհում: Խաղում են անիմաստ համակարգչային խաղեր:

-Իսկ հիշիր մեզ այդ տարիքում: Մենք աշխատում էինք, սովորում, որպեսզի ծաղկեցնենք մեր երկիրը: Եվ հավատա՝ վիճակն ավելի է վատանալու:

-Միանշանակ:

Անկեղծ ասած՝ այդ պահին կարևորություն չտվեցի երկխոսությանը: Երեկոյան համակարգչով ֆիլմ էի դիտում: Հիշեցի առավոտյան տեղի ունեցած պատահարը: Արդյոք վա՞տ է տեղեկացված լինելը: Եվ արդյո՞ք այժմյան երիտասարդությունը ոչինչ չի անում երկիրը շենացնելու համար: Երիտասարդները նույնպես ուզում են ապրել ավելի լավ և բարեկեցիկ երկրում: Եվ հավատացած եղեք, որ մենք, թեկուզ փոքր, բայց քայլեր ենք կատարում երկրի բարելավման համար: Գուցե այն աղջիկը, որը կլանված նայում է համակարգչի էկրանին, նյութ է պատրաստում Հայաստանի մասին միջազգային հարթակում ներկայացնելու համար: Կամ մյուսը, որն օրվա մեծ մասն անցկացնում է համակարգչի առաջ, պատրաստվում է դառնալ ծրագրավորող և ավելի հայտնի դարձնել մեր երկիրը:

Մենք կարող ենք բարելավել մեր երկրի վիճակը: Պարզապես պետք է աջակցեք և հավատաք մեզ՝ նոր սերնդին:

Հիշել եմ քեզ։ Որ շատ ուզես, չեմ ասի՝ կարոտել էլ եմ։ Ինչ ուզում ես մտածիր։ Դու, քո ցանկությունները։ Ես ո՞վ ձեր մեջ։ Քեզ չէ։ Եսիմ, քեզ էլ չէ։ Ձեզ չէ, մի խոսքով։ Ի՞նչ կարոտել։ Վերջին անգամ ե՞րբ էր, որ խոսում էինք։ Վաղուց էր։ Ժուկով ժամանակով չի, որ նյութ եմ գրել, բայց է՜…

Մի խոսքով, «Լինում է չի լինում»՝ էնքան «շվարած եմ» լինում, որ ուզում եմ հետդ խոսել։ Դե, իսկ ես հետդ խոսել ամեն դեպքում սիրում եմ։ Դե սիրելը ո՞րն ա։ Անշոշափելի ես։ Կամ էլ՝ չէ։ Ինձ համար։ Հարաբերական ա։ Բան էի ասել, հիշո՞ւմ ես։ Լուրջ, հիշո՞ւմ ես։ Բան ու գործ չունե՞ս դու։ Ես չէի հիշի։ Ենթադրում էի՝ դու էլ։ Որ ասեիր՝ հիշում եմ, կզարմանայի։ Զարմացա։ Կուզեի, բայց զարմացնեիր։ Քիչ ես զարմացնում։ Քեզ ի՞նչ ա հետաքրքրում։ Ի՞նչ պատմեմ։ Ինչի՞ չէինք խոսում։ Մեծ մասամբ էս հարցը քեզ ներսիցդ չի կեղեքում ու ութ հարյուր քսանյոթերորդական տեղում ա (թվով չգրեցի, որ աչքիդ ավելի մեծ երևա)։ Դե, ես ի՞նչ իմանամ՝ քեզ ինչ ա տանջում։ Եսիմ, ինչերի՞ց ես մասնատվում, դու կիմանաս։ Ինձ էդ չի տանջելու։ Դու կուզեի՞ր, չէ՞, իմանայիր՝ ես քեզ ոնց եմ վերաբերվում։ Չէիր ուզի՞։ Ես քեզ ընդհանրապես չեմ վերաբերվում։ Դու չէ, դու կարևոր ես։ Դու չնեղանաս, բայց եսիմ, է՜, ճակատագրական չես առանձնապես։

Ճակատագի՞ր։ Ինչ «մուդ» ա մոտս։ Իսկ ԴՈՒ։ Այ, ԴՈՒ, բոլորից «պետքականն» ես։ Նեղանալու բառ ասացի՞։ Դու քեզ, հաստատ անպիտան չէիր կնքել, գիտեմ։ «Պետքականը» մի քիչ ուրիշ իմաստով։ Որ խորը մտածես՝ աջ ու ձախ շաղ տվածդ հաճոյախոսություններից էլ լավ ա։ Ինչևէ, դու չհասկացար, ես՝ որ պետքականի հետ եմ։ Ինչ որ է, բայց եթե բախտդ բերի ու կյանքում թեկուզ մի անգամ քեզ ասեմ էդ սիրուն արմատով, առանց ժխտական նախածանցի բառը, ուրեմն դու «սպեցիֆիկ» ես, ես էլ՝անհույս, երևի։ Սա՝ Դու-ին, ձեզ չէ։ Բայց երևի դու չես կարդում։ Թե չէ՝ կարդաս իմանալո՞ւ ես՝ էսքան դու-երի մեջ ո՞ր «դու»-ն ես դու։ Դժվար ա, չէ՞։ Բարդ չի՞։ Չէ, հա։ Քո համար երևի։ Ինձ համար՝ չէ։ Տենց էլ լեզու չգտանք, հա՜, ես ու ԴՈՒ։ Չէ դու գտար։ Ես՝ չէ։ Մեծ բան չի։ Կդիմանաս մի կերպ։ Պատկերացնո՞ւմ ես, հավերժական պտույտի մեջ լինեինք։ Նիցշեն, Կունդերայի ասած, փիլիսոփաների հետ մեզ էլ նեղը գցած կլիներ։ Ինձ գցել ա ոնց որ։ Պատկերացրու կրկնվելով ապրեինք։ Միջին հաշվարկով շատ-շատ 975 անգամ (թվերով, որ չասես՝ ահագին շատ) հանդիպեինք երեք կյանքի ընթացքում։ Մտածում եմ՝ ես քեզ հետ էլ հաստատ թեմա չէի ունենա։ Հա, լավ, չորրորդ կյանքում կարող ա հետդ լեզու գտնեի։ Ինչ որ է։ Հինգերորդ կյանքում երևակայությունդ կսպառվեր, մեկ է, էլ թեմա չէիր բացի։ Հա՜, ես բացեի՞։ Չէ, էլի։ Հա, ի՞նչ, մեկ-մեկ լուռ հավես ա։ 975-ի մեջ 300-ը մի բան ասելու լինես գոնե, գոհ կլինեմ, ընտիր ա։ Դու իմացիր՝ քեզ կլսեմ։ Մինչև վեցերորդ կյանք կձգեմ, վերջերը մի քիչ լարված կլսեմ, երևի։ Չգիտեմ։ Դրանից հետո՝ եսիմ։ Ժամանակը, որ կրկնվեց, կարո՞ղ ա դու էլ սկսես կրկնվել։ Չէ, էլի։ Եթե հիմա կարդում ես ու, մեկ ա, չգիտես, որ դու ես։ Զգուշացնում եմ՝ չկրկնվես էլի։ Եթե դու էլ չես, դու էլ նկատի ունեցիր։ Հաստատ, մեկն էլ քեզ ա ուզում մի երեք-չորս կյանք լսի, բայց 975 անգամ «ամբախ-զամբախ» խոսելուդ սիրտը չի դիմանա։ Կրկնության «էֆեկտն» էլ կկորցնես։ Իր անունից էլ թող լինի, ուրեմն։ Չես «ֆայմում» չէ՞ ասես՝ կրկնվելուց  ամբողջովին են կրկնվում, ի՞նչ ես գլուխս տանում։ Գլխի՞  ես ընկել արդեն։ ԴՈՒ ես հաստատ։

Այ հիմա՝ բարև, հիշել եմ ՔԵԶ ու չեմ կարոտել։

Անձրևը երևույթ է: Անձրևը բնության երևույթ է, որը ամպերից թափվում է երկրի մակերեսին հեղուկ կաթիլների տեսքով:

Իսկ քանի՞ անգամ ենք մենք թրջվում անձրևից ու քանի հազարավոր անգամներ փախչում ենք նրանից: Չենք սիրում անձրևը ու մի լավ կռիվ տալիս եղանակի հետ, եթե ջրափոսեր ու ամպամած երկինք կան:
Իսկ ինչո՞ւ մենք երբևէ չենք խուսափում մեր միջի անձրևից: Էն անձրևից, որ նույն ձևով է գալիս, նույն հեղուկ կաթիլի տեսքով ու նույն ձևով ջրափոսեր առաջացնում մեր մեջ:
Անձրևը թափվում է հիմնականում շերտաանձրևային և կույտաանձրևային ամպերից։
Իսկ մեր շերտաանձրևային ամպերը քանի՞ շերտ են պարունակում, քանի տխրության, թախիծի կամ հակառակը՝ քանի ուրախության առիթ:
Իսկ մեր կույտանձրևային ամպերը քանի պատճառահետևանքային կապ ունեն ու քանի շարժառիթ, քանի չասված բառեր ու խեղդված արտահայտություններ, քանի չարած գործեր ու չլրացրած էջեր:
Ես գիտեմ՝ նա իր անձրևանոցը երբեք չի հանում պայուսակից, բայց նաև երբեք չի օգտագործում այն: Հա, մինչև մաշկի վերջին բջիջը թաց է դառնում: Ու թրջվում է նաև միջի անձրևից, հեղեղվում է կաթիլներից: Բայց նա երբեք, ոչ մի դեպքում չի բացում իր անձրևանոցը:
Եթե որևէ նյութ շիկացնենք 700°C ջերմաստիճանից ավելի, այն կսկսի լուսարձակել: Արեգակը, մոմերը և էլեկտրալամպերը լուսարձակում են, որովհետև շատ տաք են:
Իսկ մե՞նք: Ո՞ր ջերմաստիճանում ենք մենք սկսում լուսարձակել: Միգուցե, երբ բարության ջերմաստիճանն է շատ, դե, կամ էլ անկեղծության: Կամ երբ մի լավ բան ենք անում, կամ մի լավ բան ենք մտածում, տեսնես՝ մեր լուսարձակման ջերմաստիճա՞նն էլ պիտի 700°C լինի, թե՞ մենք 500°C ջերմաստիճանով կբավարարվենք: Մենք սկսում ենք շիկանալ կարոտից, սիրուց, երջանկությունից: Մենք տաքանում ենք, անխնա լցնում մեզ տաք հոսանքով ու ճիշտ պահին լուսարձակում ենք ու լուսարձակելով՝ լուսավորում ենք ոչ միայն մեր ներսը, այլև շրջապատող մարդկանց: Դե, ինչպես արևը լուսավորում է շրջապատը, բայց բավական է՝ մի պատուհան տեսնի ու անմիջապես ներս է թափանցում:
Էլեկտրալամպերի մեծ մասի մեջ կա վոլֆրամե թելիկ: Երբ դրա միջով հոսանք է անցնում, այն շիկանում է՝ սպիտակելու աստիճան:
Իսկ մեր թելիկը ո՞րն է: Ինչի՞ շնորհիվ ենք մենք լուսարձակում: Ո՞րն է էն մոտիվացիան, որ մեզ տանում է մինչև սպիտակելը: Միգուցե նպատակնե՞րը, իսկ եթե երազանքնե՞րը, իսկ եթե հնարավորությո՞ւնը, կարող է և կամքի ուժը կամ երևակայությունը: Չգիտեմ, թե այս դեպքում որ նյութից պատրաստված թելիկն է մեզ տանում առաջ, բայց որ այն պետք է ուժեղ լինի, դա հաստատ:
Ես համոզված եմ, որ նա անջատում է լույսը՝ ամեն անգամ սենյակից դուրս գալիս, անջատում է մինչև վերադառնալը:
Իսկ մենք ինչո՞ւ ենք անջատում մեր ներսի լույսն ու այլևս հետ չենք գալիս: Հա, հետ չենք գալիս: Նա կգա, արդեն լույսը չի վառի, մութ սենյակում կխարխափի ու կգնա:
Մենք էլ կգանք: Հա, կգանք: Կնայենք մեր ներսի մութ սենյակին ու խարխափելուց հետո՝ մեկ է՝ չենք միացնի լույսը:
Մենք ընտրում ենք բարդը: Մենք տարօրինակ ենք:

Եթե ես լինեի կրթության նախարար, ապա անպայման կթեթևացնեի և կբարելավեի բոլոր կրթվողների վիճակը, որպեսզի նրանք ինձ սիրեին:

Ես կփոխեի այն կարգը, որ երեխաները պետք է տանը աշխատանք անեն, որպեսզի նրանք չզզվեին դպրոցից: Կհանեի շաբաթօրյա ուսուցումը: Կանեի այնպես, որ բոլորը գնան էքսկուրսիա: Հետո դպրոցում յուրաքանչյուր ոք կսովորեր այն առարկան, որը կամենար: Բայց իհարկե կլինեին պարտադիր առարկաներ:

Մուշեղ Բաղդասարյան

***

Նախ ասեմ, որ ես չէի լինի կրթության նախարար: Բայց եթե լինեի, չգիտեմ էլ, թե ինչ կանեի: Սակայն, երևի մի բան կանեի: Ժամանակ առ ժամանակ ուսուցիչներին վերապատրաստման կուղարկեի: Ասում են, որ սովետական կրթական համակարգը ամենալավն էր, սակայն քանդվում է: Պետք է ինչ-որ բան անել:

Դավիթ Բաբայան

***

Ես առաջին հերթին կփոխեի դասընթացի ձևը: Չէ՞ որ արդեն քսանմեկերորդ դարն է, իսկ մենք դեռ ուսում ենք ստանում պարզագույն միջոցներով: Կարելի է սովորել համակարգիչներով, իսկ գրատախտակի փոխարեն՝ լայնէկրան հեռուստացույցներ: Գրքերն, իհարկե, կշարունակեն գործել, որովհետև բոլոր հարցերը համակարգչով լուծելն անհնար է: Կհարստացնեի դպրոցական գրադարանը և որոշ առարկաների ծրագիրը կփոխեի: Օրինակ՝ գրականության առարկան: Երեխաները միայն հայ գրականություն չէին սովորի, այլ նաև կուսումնասիրվի արտասահմանյանը:

Համակարգիչներ և հեռուստացույցներ տեղադրելով ես չեմ կարծում, որ կլուծվեն կրթության բոլոր խնդիրները: Տետրերն ու գրատախտակը նրանց համարյա ոչնչով չեն զիջում, ուղղակի այս ձևափոխության դեպքում երեխաներն ավելի մեծ հաճույքով կգնան դպրոց:

Գոռ Բաղդասարյան

***

Ես անհետաքրքիր ու հին գրքերի փոխարեն կտպագրեի ավելի նոր և հետաքրքիր դասագրքեր: Բոլոր դպրոցներում կանցկանցնեի ավելի շատ մրցույթներ և հաղթողներին ոչ միայն մրցանակ կտայի, այլ կներկայացնեի հեռուստատեսությամբ, որպեսզի մյուսները նույնպես ուզենան հայտնվել այդ աշակերտի փոխարեն: Եթե ես լինեի կրթության նախարար, երևի շատ երեխաներ կուզենային սովորել և կսովորեին:

Դավիթ Մարտիրոսյան

***

Զըը՜նգ: Հեռախոսն է:

-Լսում եմ: Մաթեմատիկայի ուսուցի՞չը: Տալ խիստ նկատողություն՝ վերջին նախազգուշացումով:

Նորից զանգ:

-Այո: Տնային աշխատանքը շա՞տ է: Մատյանում նշեք, այդ ուսուցիչը տարվա վերջում վերաքննություն կտա:

Ահա այսպես է անցնում իմ օրը: Չէ՞ որ ես նախարար եմ, այն էլ կրթության նախարար: Այժմ դպրոցականների կյանքը այն չէ, ինչ որ դարի սկզբում: Բոլոր երեխաները հաճույքով են հաճախում դպրոց, դասերից հետո տուն գնալ չեն ուզում:

Իմ սերնդի մարդիկ երևի կհիշեն, թե տխուր տարիներին (այդպես են կոչվում 1995-2015թթ.) ինչ անսահմանափակ իշխանությամբ էին օժտված ուսուցիչները դպրոցում: Նրանք իրավունք ունեին դասարանից դուրս հանել աշակերտին, գոռալ, նույնիսկ՝ խփել: Եթե աշակերտը ցանկանում էր բարձր գնահատական ստանալ, անպայման պետք է հաճախեր ուսուցչի մոտ՝ մասնավոր պարապմունքների: Այդ պատճառով էլ աշակերտները փախչում էին դասերից, ասեղ էին դնում, կավիճ էին քսում ուսուցչի աթոռին, դասերը չէին սովորում, պատասխանում էին ուսուցիչներին, դասի ժամանակ հաչում էին, մլավում, ծուղրուղու կանչում և այլն:

Այժմ ամեն ինչ փոխվել է: Չմտածեք, թե պարծենում եմ, սակայն աշխարհի վերակառուցումից (2015-2025թթ. ) մինչև մեր ժամանակները կրթական համակարգի բարեփոխումների մեծամասնությունը կատարվել է իմ նախարարության օրոք: Լրիվ վերափոխվել է գնահատման համակարգը: Վերացվել են մասնավոր, վճարովի պարապմունքները: Դպրոցում հարգում են երեխաների իրավունքները: Երեխաները սովորում են ոչ թե ծնողների ցանկությամբ, այլ՝ գիտելիքներ ստանալու համար: Հայաստանի Հանրապետության դպրոցները ամեն տարի մատակարարում են աշխարհին հազարավոր բարձրակարգ մասնագետներ:

Սիրելի դպրոցականներ, ընտրեցեք ինձ և դուք երբեք չեք ափսոսի: Խոստանում եմ նոր բարեփոխումներ կրթության ոլորտում: Շնորհակալություն:

Լուսինե Հակոբյան

***

Լավ կլիներ, որ արձակուրդները երկարացնեն: Այ, եթե ես լինեի կրթության նախարարը, ես առաջին հերթին դրանով կզբաղվեի: Հետո նոր դասագրքեր կստեղծեի՝ մի քիչ ավելի լավը (թող ներեն ինձ դասագրքերի հեղինակները): Դասամիջոցները կերկարացնեի, բուֆետները կարգի կբերեի: Եվ վերջապես, մաթեմատիկան կհանեի: Լավ կլինի, չէ՞:

Էլեոնորա Հարությունյան

***

-Նան, լավ կլիներ, չէ՞, որ դպրոցում թույլ տային հագնել այն, ինչ ուզում ենք, որովհետև դա ոչ թե կշեղեր մեզ դասերից, ինչպես ասում են ուսուցիչները, այլ՝ հակառակը: Մենք ավելի շատ ժամանակ ենք կորցնում տոնավաճառում դպրոցին համապատասխան վերնաշապիկ փնտրելով, քան, եթե հագնեինք այն, ինչ մեզ դուր է գալիս: Կարծում եմ, այդ դեպքում բոլորը շուտով կհոգնեին թիթիզ շորերից ու կսկսեին հագնել և իրենց հավանած, և դպրոցին համապատասխան հագուստ:

-Գիտես Անուշ ջան, ես էլ շատ բան կուզեի, բայց այդ ամենը մենք չենք որոշում և ոչինչ էլ մեր ուզածով չի լինի…

Անուշ Մուրադյան

***

Եթե ես լինեի նախարար, նախ առաջին հերթին կընդունեի աշխատանքի այն բոլոր ուսուցիչներին, որոնց ազատել են դպրոցից: Հետո կիջեցնեի համալսարանների վարձը, որովհետև մարդիկ չեն կարողանում վճարել: Իմ առաջին աշխատավարձը կտայի այն մանկապարտեզին և դպրոցին, որտեղ հաճախել եմ:

Աստղիկ Եղիազարյան

***

Եթե ես լինեի կրթության նախարար, չէի օպտիմալացնի դպրոցները: Ավելին՝ ուսուցիչներ կավելացնեի և նոր դպրոցներ կբացեի: Նաև դպրոցներին կհատկացնեի նստարաններ, որպեսզի երեխաները երկու նստարանի վրա երեքով չնստեին:

Նարինե Դանեղյան

***

Երեխաներն ուզում են, որ ամեն ինչ իրենց ուզածով լինի. իրենց չուզած դասերին չնստեն, երբ հավես չունեն՝ դպրոց չգնան: Հենց այդպես էլ կանեմ:

Մարիամ Մանուկյան

***

Ինձ մի հատ փափուկ բազկաթոռ կգնեի և մի սեղան ու կսկսեի մտածել:

Հովնան Բաղդասարյան

«Մանանայի» արխիվից. 2004թ.