shushannaHakobyan

Ժամ սպանողները

10:49 է: Էն պահը, որ դեռ դասը չի սկսվել, բայց ուսուցիչը գոռալով մտնում է դասարան ու ասում, իբր մեր ձայնը աշխարհ է կապած: Բա ոնց չասեմ՝ այ ցավդ տանեմ, դասամիջոց ա, գնա, քո դասին կգաս… Ու էդպես հարամվեց դասամիջոցս: Լավ, ինչևէ, անցանք առաջ:

Ես չեմ հասկանում, թե ինչի համար է պետք իմանալ, որ Ջոնաթանը գնում է Լատինական թաղամաս, որ էդ անտեր թաղամասը 1789 թվականին հաստատվել է էդ անունով, բայց հիմա՝ չէ… Ու գիտե՞ք՝ ամենավատը որն է, էն, որ մենակ ես եմ կարդում, թարգմանում, բայց դե հասցնում եմ գրել էլ։ Դե, հա, ես ունիվերսալ եմ:

Վա՜յ, հերթը հասավ Շուշանին: Է՜, չի կարողանում թարգմանել: Լավ, ես գնամ օգնության: Bye…

Կիրակոսյան Քրիստինե

11:09։ Ֆրանսերեն:

Հոգնած եմ, գիշերը լավ չեմ քնել: Մտածում եմ ՝ կարո՞ղ է հարմարացնեմ ու մի քիչ աչք կպցնեմ: Բայց չէ, ո՞նց կլինի: Միշտ մի բան պետք է խանգարի, չէ՞: Էս անգամ էլ խանգարողը մեր դասարանի Գևորգի ձայնն էր։ Բա հիմա չգնա՞մ ձայնալարերը կտրեմ:

Ու էդպես մի քանի րոպե անջատված նստած եմ, մեկ էլ․

-Chouchanna, lit le texte et traduis (կարդա տեքստը և թարգմանիր)։

Պահո՜, էս էր պակաս: Լավ, էլի՜, ընկեր Մակարյան ջան, թողեք քնեմ: Բայց էս ամենը՝ մտքի մեջ, որովհետև ուսուցիչների հետ էդպես չեն խոսում, չէ՞:

Կարդում եմ դասը, բայց բան չեմ հասկանում, ո՞նց թարգմանեմ: Լավ ա՝ Քրիստն էլ կողքս ա, թե չէ ընկեր Մակարյանը երևի չէր հասկանա, որ գիշերը Բիլի Միլիգանի մասին մտածելով՝ չեմ քնել, ու հիմա, մեղմ ասած, ուշքս վրես չի:

Հ.Գ. Բայց իրականում ամեն օր չի, որ էս վիճակն է մեր դասարանում: Ուղղակի մեկ-մեկ ամեն ինչը դառնում է չափից դուրս ձանձրալի, ու ասեմ, որ էս վերջերս դպրոցում էդ շատ հաճախ է պատահում: Համամիտ չե՞ք:

Լուսանկարը` Սուրեն Կարապետյանի

Մամուլի ազատությունը և մեդիա սպառողը

Մայիսի 3-ին մեր ինքնաթիռը վայրէջք կատարեց Զվարթնոց օդանավակայանում, և այդտեղ ավարտվեց մեր Սլովակիայի հագեցած մեկ շաբաթը։ Շաբաթ, որի ամբողջ ընթացքը նվիրված էր մեդիայի ազատության և մեդիագրագիտության խնդիրներին։ Եվ շաբաթ, որը մեզ համար ավարտվեց մայիսի 3-ին՝ մամուլի ազատության միջազգային օրը։

Ծրագրի ընթացքում կատարված քննարկումները, հետազոտական աշխատանքները բոլորիս ապացուցեցին, որ մամուլը շատ եզակի դեպքերում է իր իրական նպատակներին ծառայում, դա է՝ ճշմարտացի, անկախ և ոչ միակողմանի լրատվության տարածումը։ Բայց ավաղ, ներկա իրականության մեջ մեդիան ավելի հաճախ հանդես է գալիս որպես գործիք անհատների ձեռքերում, միջոց՝ մեծաքանակ դիտումների հաշվին գումար աշխատելու համար։ Այսօր գերակշռում են ոչ պրոֆեսիոնալ լրագրողները, որոնց գլխավոր նպատակը ավելի գրավիչ դեղին լրատվություն ստեղծելն է, իսկ պրոֆեսիոնալները դառնում են ամենատարբեր մանիպուլյացիոն եղանակներ կիրառելու վարպետներ։ Հեռուստաընկերություններից, հայտնի լրատվական կայքերից շատերը քաղաքական գործիչների են պատկանում, մի մասն էլ տարբեր կազմակերպությունների կողմից են ֆինանսավորվում, ինչը բերում է անկախ մամուլի իսպառ վերացմանը։

Չնայած նրան, որ Հայաստանում մինչ օրս լրատվության գլխավոր աղբյուրը, ըստ վիճակագրության, հեռուստատեսությունն է, Հեղափոխությունից հետո հեռուստատեսության նկատմամբ վստահությունը նվազեց, և ավելի առաջատար դիրքեր սկսեցին գրավել սոցիալական ցանցերը և էլեկտրոնային մեդիան։

Սլովակիայում իրականացրած հետազոտությունների արդյունքում մեր թիմը եկավ այն եզրահանգման, որ հայ ընթերցողների մեծամասնությունը աղմկալի վերնագրերով է առաջնորդվում՝ առանց խորանալու նյութի բովանդակության մեջ։ Այդ պատճառով սոցիալական ցանցերում կեղծ, վիրուսային նյութերը լույսի արագությամբ են տարածվում։ Ըստ իս, Հայաստանում տեղի ունեցած քաղաքական իրողություններից շատերը նույնպես այս կեղծ նյութերի արագ տարածման արդյունքն են։ Ինչքան հաճախ ենք մեր մամուլում հանդիպում «դուխով», «թավշյա հեղափոխություն», «շոկ», «աննախադեպ» և այլ նման վիրուսային բառերին, սրանք բոլորը միտված են նյութին ավելի ազդեցիկ երանգ հաղորդելուն։

Բայց այս ամենի մեջ շատ ավելի աղետալի է լրատվությունը կասկածի տակ չդնող ընթերցողը։ Հասարակությունը սիրում է ամեն ինչ սկուտեղի վրա ստանալ և երբեք չի ցանկանում լրացուցիչ ջանքեր գործադրել։ Օրինակ՝ քանի՞ անգամ եք ձեր սոցիալական ցանցերում կարդացած նյութի ճշմարտացիությունը փորձել ստուգել։ Կարծում եմ՝ ոչ այնքան հաճախ, ինչքան անհրաժեշտ է։

Լրատվությունը սխալ ընկալելու, այն ֆիլտրելու և անբովանդակ նյութերը տարածելու խնդիրների հիմքը բոլոր երկրներում էլ մեդիագրագիտության պակասն է։

Մեր օրերում շատ կարևոր է ճիշտ, գրագետ ընթերցողներ կրթելը։ Բայց ավաղ, այս խնդիրը մեր կառավարությունը նույնպես չի դիտարկում՝ առհասարակ չգնահատելով մանկապատանեկան մամուլի դերն ու արժեքը։ Վատ ընթերցողը երբեք լավ մամուլ չի պահանջի։ Կարծում եմ սա ձեռնտու է բոլոր այն իշխանություններին, որոնք ձգտում են բթացնել մարդկանց ուղեղները` հաղորդելով միայն այն ինֆորմացիան, որն իրենց է անհրաժեշտ։ Այդպես վարվել են միշտ և շարունակում են վարվել։

Հուսով եմ, որ մենք կունենանք գիտակից ապագա սերունդ, որը չի արժեզրկի մամուլը և այդ ոլորտի նվիրյալներին, իսկ մամուլի ազատության օրը ուղղակի օրացուցային օր չի լինի։

Anna mkhitaryan

Երեք անմոռանալի օր

Շուտով կլրանա մեկ տարին, որ մասնակցեցի բանավեճի հանրապետական փուլին: Կցանկանամ վերհիշել այդ օրերը: Մինչև այդ պահը, եթե մարզերից կամ Երևանից որևէ մեկին հարցնեին Աշոցքի տեղը, միայն կլսեին հետևյալ նախադասությունը` որտե՞ղ է դա։ Իսկ հիմա բոլորը Շիրակի մարզ ասելիս միայն չեն պատկերացնում Գյումրին, այլ նաև Աշոցքը, Ամասիան, Ցողամարգը, Մայիսյանը։ Ուղղակի հպարտորեն կնշեմ, որ վերը նշված գյուղերի հավաքական թիմով մասնակցեցինք «Երիտասարդները ներգրավված են հասարակության մեջ» ծրագրի շրջանակներում անցկացվող բանավեճի մրցաշարի հանրապետական փուլին։ Մեզ նվիրվեց երեք անմոռանալի օր։ Օրեր, որոնք կմնան մեր հիշողության մեջ: Այդ օրերին, որպես սկսնակներ, ձեռք բերեցինք նոր գիտելիքներ, նոր հմտություններ, բայց ամենակարևորը՝ վստահություն։ Վստահություն` խոսքի մեջ, վստահություն՝ սեփական կարծիքը առաջ քաշելու ու հիմավորելու մեջ։ Բայց բացի այս ամենից` ձեռք բերեցինք լավ ընկերներ Հայաստանի տարբեր ծայրերից, այնպիսի բնակավայրերից ընկերներ ունեցանք, որոնց մասին միայն լսել էինք, կամ էլ անգամ չէինք լսել։

Բանավեճը ինձ շատ բան սովորեցրեց, կարողացա անգամ ինքս ինձ հակառակվել, այսպես ասած` սկսեցի քառակուսուց դուրս մտածել: Սովորեցի հարցին նայել բոլոր կողմերից:

Հաճախ հարց էր ուղղվում մեզ.

-Որտեղի՞ց եք, երեխեք:

-Ամասիայից,- լսվում էր թիմակիցներիս ձայնը:

-Աշոցքից,- հպարտորեն ու ձայնիս տոնը բարձրացնելով` հեգնական տոնով պատասխանում էի ես:

Հաճելի էր, երբ պատմում էի գյուղիս մասին, հաճախ էլ` ծիծաղելի, երբ բարբառս չէին հասկանում: Եվ այդ երեք օրվա ընթացքում տիրող ողջ ջերմությունը իմ սրտում է… Անմոռանալի երեք օր, երիտասարդների համար անմոռանալի օրեր կերտելը կարծես հատուկ է Ջինիշյան հիշատակի հիմնադրամի կազմակերպչական թիմին:

Բանավեճը պարզապես խաղ չէ, որը պետք է խաղալ հաղթանակի համար, բանավեճը պետք է զգալ ու խաղալ ինքնաարտահայտվելու և մի շարք հմտություններ ձեռք բերելու համար:

Գարուն, քեզ ի՞նչ բառերով երգեմ

marine israyelyan

Պատմական պիեսները մերօրյա դրամատուրգիայում

Ժամանակակից հայ դրամատուրգիայում խիստ նկատելի է պատմական պիեսների պակասը և այս ժանրի հանդեպ ժամանակակից դրամատուրգների ոչ բարյացակամ վերաբերմունքը: Այո, քչերն են ծավալում նման գործունեություն, քչերն են բեմից կենդանի խոսքով հային իր պատմությունը մատուցելու հնարավորություն ընձեռում բեմադրիչներին: Այս ասպարեզում առանձնանում է խորհրդահայ նշանավոր դրամատուրգ Գևորգ Սարգսյանը, որն այսօր էլ շարունակում է իր առաքելությունը՝ որպես թատրոնի անմնացորդ նվիրյալ: Նրա «Հավերժի ճամփորդները» ժողովածուն եզակի է՝ որպես Մաշտոցի, Խորենացու, Նարեկացու, Թումանյանի և Րաֆֆու մասին ասված դրամատուրգիական խոսք: Հենց Գևորգ Սարգսյանից «վարակվելով» էլ վերջերս լույսընծայվեց նրա կրտսեր ընկերոջ՝ դրամատուրգ Մխիթար Մոս-Մուշեղյանի «Երբ անցյալն է աղաղակում» պատմական պիեսների ժողովածուն, որտեղ երեք պիեսներից մեկում՝ «Բաղրամյան»-ում, նորովի է բացահայտվում Խորհրդային Միության մարշալ Հովհաննես Բաղրամյանի կերպարը, «Լևոն 6-րդ Կիլիկիո արքա» պիեսում ներկայացվում է կիլիկյան հզորագույն արքա Լևոն 6-րդի դրամատիկ վախճանը, իսկ «Սքանչելին» պիեսում տեսնում ենք իտալական հանրահայտ Մեդիչիների տոհմից Լորենցո Մեդիչիի և Հռոմի պապի անողոք պայքարի հանգուցալուծումը:

Պատմական պիեսների որոնումներում հետաքրքիր բացահայտում էր լուսահոգի գրող, թատերագետ, ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ Լևոն Մութաֆյանի պիեսների «Ճեպընթաց համար 34» ժողովածուն: Առաջին հայացքից միանգամայն ժամանակակից այս խորագրի ներքո լույսընծայված գիրքը, որն ի դեպ 2015-ին արժանացել է նաև ՀԳՄ Լևոն Շանթ մրցանակի, իր մեջ ամփոփում է դարերի պատմությունը: Այս գրքում հանդիպում ենք սեփական կրքերի մեջ այրվող Շամիրամին, հետևում նրա աշխարհակործան մտքի դիվային ընթացքին, բացահայտում Աշոտ Երկաթ Բագրատունյաց արքայի հոգու երկվությունը, Գևորգ Մարզպետունի իշխանի անձնվիրության ակունքները, և առիթ ունենալով վերստին առերեսվելու մեր մշտաներկա անցյալին, կրկին սկսում խորհել՝ ուր են մեր բեմադրիչները և ինչ են անում մեր թատրոնները: Մի՞թե մոռացել են այն պարզ ճշմարտությունը, որ թատրոն հաճախող թե՛ ավագ, և թե՛ երիտասարդ հանդիսատեսը պետք է այնտեղից դուրս գա մաքրագործված, պետք է լինի ու մնա տեսածի ազդեցության տակ, և իհարկե, դաս առնի դրանից: Ինչ ենք տալիս մենք հայ հանդիսատեսին… Մեծ հաշվով՝ ոչինչ: Եվ եթե չենք տալիս, ապա ինչու ենք բողոքում թատրոնի մշտապես արդիական խնդրից՝ հանդիսատեսի պակասից:

Այս պիեսները ևս մեկ հրաշալի առիթ են խորհելու և առերեսվելու մեր թատերական իրականության հետ, ինչը չանելու դեպքում մենք օրավուր կոչնչացնենք թատրոնի դերն ու նշանակությունը, թատրոնի սրբազան առաքելությունը:

 

estela voskanyan

Համալսարանի և ուսանողական կյանքի մանրուքների մասին

Մինչ կհասնեի կանգառ, ուշացա ավտոբուսից։ Ստիպված էի 15 րոպե սպասել մյուսին, քանի որ նախկինը աչքիս դիմաց անցավ։ Մի քանի կանգառ ներքև կիջնեի, բայց նոր սկսվող անձրևը խանգարում էր։ Գնացի կանգառ։ Նստարանին մի պապիկ էր նստած․ հերթական օրաթերթերից մեկն էր կարդում, ես էլ ձև էի տալիս, թե իբր չեմ կարդում իրեն հավասար։ Երկուշաբթի առավոտ էր, կանգառն էլ՝ բավականին մարդաշատ։ Պետք է խոստովանել, որ առավոտյան ժամերին Երևանի գրեթե յուրաքանչյուր թաղամասում այսպիսի վիճակ է տիրում, և պիտի համալսարանին կից փողոցում ապրես, որ հանգիստ ու առանց գլխացավդ գրկելու՝ հասնես բուհ։

Ժամը ուղիղ 9։05 ավտոբուսը եկավ։ Լավ է, որ մեծ ավտոբուսներից էր ու կանգնելու տեղեր կային։ Պապիկն էլ գնաց ավտոբուսի ամենավերջը, թերթը մնաց կիսատ։

Արդեն գրեթե 9 ամիս է, ինչ նույն ճանապարհով եմ գնում դասի։ Սեպտեմբերից մինչ օրս ոչ մի էական բան չի փոխվել։ «Համալսարանական հրաշք» կամ «նոր փորձություններ» չեմ ապրել։ Չհաշված այն, որ սեպտեմբերի սթրեսային ու անկայուն վիճակը (կապված նորանոր պատասխանատվությունների ավելացման, գիրք գտնելու հնարավորության բացակայության, տրանսպորտային դժվարությունների, քննաշրջանի մասին գիտելիքների բացակայության, նոր շրջապատի ու դրա հետ կապված դժվարությունների հետ) վաղուց անցել է։ Համալսարանը, իրականում, ուսումնական կյանքի սպասելի շարունակություն է, կաղապարը նույնն է՝ դպրոցի փոխարեն՝ համալսարան, համադասարանցիների փոխարեն՝ կուրսեցիներ։ Միայն մթնոլորտն է տարբեր․ այստեղ չենք հանդիպում «հարրիփոթերյան» գիտելիքաշունչ պատկերների, բոլորը միայն զարգացած ու ինտելեկտուալ մարդիկ չեն, արիստոկրատական էթիկետը ընդհանրապես պետք է բացառել, բայց սրան զուգահեռ՝ կարող ես շփվել բազմաթիվ մարդկանց հետ, ունենալ հագեցած (ու ոչ այնքան) դասընթացներ, լսել բավականին բանիմաց դասախոսների, համալսարանից դուրս՝ մասնակցել գիտական-հասարակական դասընթացների, բայց եթե, իհարկե, ինքդ ես ուզում և եթե մոտիվացիադ դա է, իսկ եթե ոչ` ճաշարանն ու համալսարանական այգիները միշտ էլ կան, և քեզ այստեղ չեն ստիպելու սովորել։

Սա համալսարան է, ուղղակի համալսարան, այն «հանճարների ամրոց» չէ, և ոչ էլ «բաքոսի տաճար», այն ուղղակի ուսումնական հաստատություն է, որտեղ հավաքված են ամենատարբեր կրթական ու սոցիալական մակարդակի մարդիկ։ Սովորել կամ չսովորել, շփվել կամ չշփվել, անիմաստ վճարել ու ոչինչ չվերցնել, պարապել կամ մնալ վերաքննության, հարմարվել կամ հաստատվել, հաճախել կամ չհաճախել՝ դուք եք որոշում։ Իրականում ավելի ճիշտ կլինի մինչ համալսարան գալը իրատեսական սպասելիքներ ու համալսարանի առօրյայի հետ կապված պրակտիկ գիտելիքներ ունենալ, որպեսզի հետո ամեն ինչ սթրեսային ու դժվար չլինի։

Մոտ երեսուն րոպե տևեց ավտոբուսի ճանապարհը։ Լավ է, որ այսօր խցանումներ չկային, ստիպված չեղա ուշանալ։ Ավտոբուսի 20 տոկոսը, որը ինձ նման ուսանող էր, իջավ հենց իմ կանգառում։ Համալսարան տանող ճանապարհը օրվա այս ժամերին նորից մարդաշատ էր։ Եվս հինգ րոպե ու հասա համալսարանի հարակից շրջանին։ Հայացքս կոշիկներիցս բարձրացրի վեր, գրեթե բոլորը արագ էին քայլում․ անձրև պիտի սկսվեր։ Հասա մայր բուհի բակ։ Ունեի երկու տարբերակ՝ կամ գլխավոր մուտքով բարձրանալ երրորդ հարկ, կամ իրավաբանական ֆակուլտետի մուտքով գնալ։ Ընտրեցի առաջին տարբերակը։ Բարձրացա գլխավոր մասնաշենքի աստիճաններով, մտա համալսարան, ուր ես մտնում եմ արդեն ինը ամիս…

Arman Mkrtchyan

Լարեր

Լուսանկարը` Արման Մկրտչյանի

Լուսանկարը` Արման Մկրտչյանի

…Ու այնքան ես հոգնում քաղաքի եռուզեռից, որ մի կերպ հասնելով տուն, բայց արդեն՝ ծննդավայրիդ, վերջնականապես գամվում ես պատուհանագոգին ու հետևում բնության լուռ խաղին: Նայում ես, թե ինչպես է ծաղկում խնձորենին և մայր մտնում արևը: Հա, ի հեճուկս քեզ, արդեն մութն ընկնում է:

Լուսանկարը` Արման Մկրտչյանի

Լուսանկարը` Արման Մկրտչյանի

Չես հասցնում աչքերդ փակել՝ արդեն առավոտ է: Քնից կշտացած ես արթնանում: Իրականում ներդաշնակ վայրերում առավոտները նույնպես ներդաշնակ են լինում: Իհարկե, առանց «Լիպտոն» թեյի, բայց դրա տեղը լրացնում ես ավելի օգտակար ուրցով թեյով:

Մի քանի ժամից ներսումդ ակամա նոր ցանկություններ են ի հայտ գալիս՝ կապված հողը մշակելու կամ միջատներ ուսումնասիրելու հետ, ինչը մանկուց շատ ես սիրում: Իհարկե, չես հակադարձում կամքիդ և գնում ես այգի: Սկսում ես բեղմնավոր աշխատանքից, բայց կեսից շեղվում ես և սկսում փնտրել այն խոշոր մրջյունի բույնը, որին քիչ առաջ էիր նկատել՝ բահը տասներորդ անգամ հողին խփելիս:

Լուսանկարը` Արման Մկրտչյանի

Լուսանկարը` Արման Մկրտչյանի

Շուտով գտնում ես և՛ մրջնաբույնը, և՛ նրա ընկերներին: Բայց նրանց շարժուձևի միօրինակությունից հոգնած՝ ազատում ես քո բանտ-անոթից:

Տունդարձի ճանապարհին հայացքդ ընկնում է դիմացի շենքի բակում խաղացող երեխաներին: Ու մի պահ ընկնում ես մանկությանդ հիշողությունների բավիղի մեջ: Ելքը փնտրելու վրա կարճ ժամանակ ծախսելուց և վերջապես լաբիրինթոսից դուրս գալուց հետո՝ առաջ ես շարժվում:

Այսքանից հետո գալիս ես տուն և պառկում՝ կրկին ընկնելով համացանցի ծուղակը:

Լուսանկարը` Արման Մկրտչյանի

Լուսանկարը` Արման Մկրտչյանի

Մյուս օրը բացելով աչքերդ՝ հասկանում ես, որ կրկին քաղաքում ես և չորս լրիվ ու մեկ կիսատ օր պետք է նորից երանի տալով հիշես երեկվա բնության հետ քո մերձեցումը: Մտածելիս հասկանում ես՝ ինչպես բնության, այնպես էլ քո հոգին կազմված է խրթին կերպով իրար միացված լարերից, որոնցից յուրաքանչյուրը պատասխանատու է մի զգացմունքի կամ զգացումի համար: Ու դրանք միշտ դողում են, որովհետև դու միշտ զգում ես: Բայց նաև, ամեն պահի դրանից յուրաքանչյուրը կարող է կտրվել, երբեմն՝ անցավ, երբեմն՝ իր հետևից արյուն բերելով: Եվ քեզ մոտ հիմա երկրորդ տարբերակն էր:

Լուսանկարը` Արման Մկրտչյանի

Լուսանկարը` Արման Մկրտչյանի

Ու ամենակարևորը, հասկանում ես, որ էդպիսով բնությունն է խաղում քո հոգու լարերի հետ, ոչ թե հակառակը:

alina grigoryanyerev

Տասը թե քսան դրամի պատմություն

Փոքր էի՝ հազիվ երրորդ թե չորրորդ դասարանում։

Ամեն օր ամենաքիչը մեկ անգամ գնում էի մեր շենքի մոտ գտնվող մթերքի խանութ՝ գնումներ անելու։ Միշտ թողնում էի առևտրի մանրադրամը։ Վաճառողուհին լայն ժպտում էր ու ոչ մի անգամ դրանք վերադարձնել չէր փորձում: Նա լավ մարդ էր, միշտ սիրալիր էր ինձ հետ:

Մանրադրամը թողնելու իմ սովորության մասին, անկեղծ ասած, նախկինում երբեք չէի մտածել: Հիմա եմ հասկանում, որ լինելով կրտսեր դպրոցական՝ ունեի տարիքիս բնորոշ ընդօրինակման հզոր մեխանիզմ։ Դրա շնորհիվ, թե պատճառով՝ չգիտեմ, բայց սովորել էի այս վարմունքը՝ ընդօրինակելով հայրիկիս: Նա էլ, հավանաբար, ինքն իրեն այդ հարցը չէր տվել երբեք:

Բայց այ թե ինչ պատահեց մի օր։ Առևտրի գումարը նույն վաճառողուհուն վճարելիս նկատեցի, որ տասը կամ քսան դրամ չի բավականացնում, ու խնդրեցի վաղը բերել, բայց նա զայրացավ ու շատ կոպիտ նկատողություն արեց ինձ խանութի տասնյակ հաճախորդների մոտ: Ես չգիտեի՝ ինչ անել: Նրան պատասխանել, իհարկե, չէի կարող: Առաջին՝ նա ինձնից մեծ էր, երկրորդ՝ ես բավականին ամաչկոտ էի նման դեպքերում թեկուզ մի բառ արտաբերելու համար: Այդ իսկ պատճառով ատամներս սեղմեցի իրար ու արցունքախառը դեմքով վազեցի տուն։

Պատմեցի մայրիկիս, վերցնելով անհրաժեշտ գումարը՝ գնացի խանութ։

Սաստիկ վիրավորված էի, մտածում էի, որ նա վատն է։ Ամեն անգամ խանութի մոտով անցնելիս նրա բառերն էի հիշում ու հազիվ էի զսպում ինձ, որ չարտասվեմ:

Դրանից հետո փոխեցի վարմունքս՝ հասկանալով, որ նա մեղավոր չէր: Միշտ էլ հեշտ է դիմացինին մեղադրելը, այնպես չէ՞:

Այդ ես էի մեղավոր, քանի որ մոռացել էի իմ դրամն արժեվորել։

dayana amirkhanyan

Ես դասընթացավար եմ

Ահա և կյանքի կոչվեց հերթական դասընթացը Վանաձորի պետական համալսարանի հենակետային վարժարանում, այս անգամ «Արտաքին ազդակների ազդեցությունը մեր գործողությունների և որոշումների վրա» թեմայով: Դասընթացավարն էր հենակետային վարժարանի աշակերտուհի, տողերիս հեղինակ` Դայանա Ամիրխանյանը:

Դասընթացի մեջ տեղ գտած նյութերը արդի էին, և մեծապես առնչվում էին մեզ` երիտասարդներիս:

Դասընթացը սկսելուն պես նախ ներկայացրի, թե ով եմ ես դպրոցից զատ, ինչու եմ անում այս դասընթացը, և որն է դրա նպատակը:

Քանի որ ես «Համայնքը ես եմ» 5-րդ ճամբարի մասնակից ներկայացուցիչ եմ և ներկայումս կատարում եմ իմ ծրագիրը, այս շրջանում նախատեսված է նաև իրազեկող դասընթացներ մի շարք հաստատություններում, և ինչու չէ, նաև հենց այն դպրոցում, որտեղ սովորում ենք: Խոսեցի իմ ծրագրի մասին, դրա կարևորության և դրանից բխող առավելությունների մասին: Ապա սկսեցի դասընթացի բուն հատվածը: Ի՞նչ է արտաքին ազդակը, որո՞նք կարող են լինել մեր հիմնական գործողությունները և որոշումները, որոնք իրենց վրա կարող են կրել հասարակության կարծիքը: Դասընթացի մեծ մասը տրամադրված էր քննարկումներին, որոնք չափազանց բուռն էին և ակտիվ:

Ընթացքում ներկայացրի, թե ինչ է ուզում մեր դիմացինը, որն է հասարակության այն հատվածը, որն ամենից շատ է պահանջում ուշադրություն, խոսեցինք մեր վախերի մասին, ռեալիստների ու ռոմանտիկների մասին, մեզ տրվող «չար ու բարի» հարցերի մասին, դպրոց-իրավունք-պարտականություն կապի ու մարդկային փոխհարաբերությունների, մեր մոտեցմանը կամավորական աշխատանքին և մեր կայուն աշխատանքի մասին:

Քննարկման կարևորագույն մասն էր կազմում ազատ խոսելը, միմյանց հարգելը և չբռնանալը մյուսների կարծիքի վրա: Դասընթացին ներկա էին մոտ յոթանասուն 12-րդ տարբեր հոսքային դասարանների աշակերտներ և ուսուցիչներ: Ամենահաճելի պահերից էր ստանալ դրական կարծիքներ` թեկուզ անանուն, թերթիկների վրա, որտեղ ամենակարևորն ինձ համար, ինչին հաճախակի հանդիպեցի, այն էր, որ ըստ ներկաների` դասընթացը ձանձրացնող չէր:

Սա թվով 5-րդ դասընթացն էր, որ վարում էի դպրոցում և դպրոցից դուրս: Իմ նպատակներից մեկն էլ հենց սա է. բացի բուն մասնագիտությունը, նաև հմուտ դասընթացավար դառնալ: Հետայսու, հուսով եմ, այս շարքը կշարունակվի ավելի հետաքրքիր թեմաներով և տարբեր վայրերում: