Լուսանկարը` Լիլիթ Գրիգորյանի

Սինուս, կոսինուսների պատճառով  կյանքից  հոգնած, ծանր-ծանր պայուսակներով դասերից աղջիկներով հետ էինք վերադառնում տուն…. Արևոտ օր էր, բայց էդ արևն էլ մի տեսակ չէր ուզում մեզ նայել, ախր, շատ  տհաճ դեմքերով էինք, ոնց որ թաղումից վերադառնայինք:

Մեկ էլ նայում եմ աջ ու ձախ, մարդ չկա, ու ամենահետաքրքիրը այն էր, որ հետս աղջիկներ էին, բայց  ինչ-որ պապիկի ձայն եմ լսում: Շրջվեցի, ինչ տեսնեմ. մի ծեր խանութպան՝ ոլորած բեղերով, իրենից  գոհ-գոհ խոսում է աղջիկների հետ: Որոշեցի ավելի մոտենալ, լավ չէր լսվում:
-Մեր ազգի հպարտությունն  եք դուք, նազանի, հրաշք, իսկական տան ու օջախի աղջիկներ: Ախր, ես ձեզ շատ եմ սիրում ու հարգում,- լսվում է այդ ծերուկի  ձայնը բեղերի տակից, լավ էլ բարձր բասով:
Ուղեղս անջատեցի, հետո միացրի: Ախր, էս պապիկն ով է, է՞: Մեր հավեսը ու ինքը …
Նայեցի աղջիկներին: Լավ էլ ուրախ – զվարթ, ոնց որ իրենք չէին երկրաչափության  դժոխքի կրակներում այրվում  մի քանի րոպե առաջ:
Մեկ էլ պապիկը  խոժոռ հայացքով  նայեց ինձ, հետո էնպես ժպտաց, որ անկարելի էր հոգնած դեմքդ հարյուր ութսուն աստիճանով  չշրջել:
-Ախր, շատ լավն եք ,է… Մեր նազանքով, սիրուն, աննման հայուհիներ: Անցնում-գնում եք, ես սենց ուրախանում եմ, էլի, ախր, շատ սիրուն եք, է…
Վայ, սենց  բան չկար, ո՞վ կարող է մեզ ժպիտ պարգևել էն ժամանակ, երբ մենք  սթրեսի տիրակալներ ենք: էս պապիկի մոտ միշտ ստացվում է, միշտ: Ասածս ինչ է. էս  անկապ կյանքում մեկ էլ էնպիսի մարդիկ են հայտնվում, չգիտես՝   ասես շնորհակալությո՞ւն , թե՞: Թե ի՞նչ: Պիտի ասես՝ շնորհակալություն, որ քեզ տարերային  աշխարհից քաշում-հանում են իրենց պարզ ու անմիջական խոսքով:

Ու էսպես  հենց  երկրաչափության բեռի տակ ճկռում եմ, բեռս թեթևացնողներից  մեկն էլ այդ ծերուկն է դառնում, նրա խոսքը հրաշքներ  է գործում:

Հայրիկիս ծննդյան օրն էր: Բոլորս էլ շատ ուրախ էինք: Ամեն բան շատ լավ էր ընթանում. պարում էինք, երգում ու ծիծաղում: Անգամ տորթը մատուցելիս հնդկական պար պարեցինք:

Խնջույքի ընթացքում ես մի պահ մտածեցի, որ մի բան պակասում է. ինչ-որ արտասովոր բան պիտի պատահի, ինչպես ամեն տարի: Մեկ րոպե էլ չանցավ և կատարվեց շատերի համար անսպասելի, բայց ինձ համար սովորական մի բան: Կրտսեր քույրիկս համակարգչով միացրեց իր սիրելի կորեական սերիալը (դորաման) և հանկարծ սկսեց հոնգուր-հոնգուր լաց լինել: Քիչ հետո պարզվեց, որ այդ ֆիլմում իր սիրելի կերպարը մահացել է: Բոլորը սկսեցին ծիծաղել, իսկ նա շարունակում էր լացել: Այդ պահին ես հասկացա, թե ինչ է նշանակում լինել մոլի երկրպագու:

-Տնաշեն, պապայիդ ծնունդն ա, իսկ դու լացում ես,- ասաց հյուրերից մեկը:

Փակում եմ աչքերս ու բացելիս հայտնվում անտառում: Նստած մի հաստաբուն ծառի տակ` կարդում եմ իմ ամենասիրելի գիրքը: Շուրջս լռություն է տիրում, և հեռվում լսվում են միայն թռչունների ձայները: Արևի` երկնքից ուղիղ ներքև ընկնող ճառագայթների մեջ երևում են քամուց շարժվող փոշու հատիկները: Այնպես կլանված եմ կարդում գիրքը, որ չեմ էլ նկատում, թե արևը ինչպես է սահում ներքև: Զգում եմ դեմքիս վրա արևի շողերը և փորձում եմ նայել վերև: Չնայած փչող սառը քամուն՝ մայր մտնող արևի շողերը դեռ տաքացնում են: Մի պահ մտածում եմ, թե ինչպես այս տեսարանը և հոգի ջերմացնող արևը կներկայացնեին գրողները: Բոլորին տրված չէ բնության հրաշքները նկարագրել այնպես, որ ընթերցողն իրեն զգա բնապատկերի մի մասը:

Հանկարծ ձեռքիս վրա զգում եմ մի թաց կաթիլ, հետո՝ ևս մեկը: Սկսվում է ամառային տեղատարափ անձրևը: Փակում եմ գիրքս և վազում եմ տուն: Վազում եմ ու զգում, թե ինչպես եմ թրջվում: Տան ճամփան մի տեսակ երկարում է: Կանգնում եմ, պինդ փակում աչքերս ու բացելուն պես հատնվում իմ սենյակում՝ պատուհանագոգին նստած:

Իսկ դրսում ձմեռ է:

Իչա, Տապասիա, Չակոր, Քուշի, ինչո՞ւ չէ՝ Արնո, Ռուշանյան, Քարամյան, անընդհատ լսվող անուններ: Երևի արդեն հասկացաք, թե ինչի մասին եմ ուզում գրել`այո՛, սերիալների՝ ինչպես հնդկական, այնպես էլ՝ հայկական: Իմ կարծիքով սերիալները ստեղծված են ժամանակ սպանելու կամ պարապությունը փարատելու համար: Մարդկանց մի մասն ուղղակի ապրում է սերիալներով: Հայաստանում հնդկական կինոարտադրությունն ավելի մեծ փառք է վայելում, քան հայկականը: Լա՛վ, ինչևէ, շարունակեմ: Տեղափոխվենք Հնդկաստան․հնդկական սերիալներում շատ է աբսուրդը: Բոլորս էլ նկատած կլինենք, որ այսպես կոչված՝ կինոյի միջի տղան, ինչպիսի իրավիճակում էլ գտնվի՝ մի քանի օր քաղցած, ծեծված, երբ աղջիկը հայտնվում է, ինչ-որ գերբնական ուժ է ծնվում տղայի մեջ, ու կապ չունի այդ պահին իշխողն ով էր, կամ ում ձեռքում էր զենքը, արձակում է ամուր կապված շղթաններն ու փրկում աղջկան: Լա՛վ, հասկացանք, որ սերիալ է, կարող է և մի փոքր էլ չհամապատասխանի իրականությանը, բայց այսքա՞ն:

Վերադառնանք Հայաստան: Հայկական սերիալներում կան անհավանական իրավիճակներ, բայց երևի դրանք շատ ավելի քիչ են: Հայկական սերիալներում ամեն ինչ շատ միապաղաղ է: Դեպքերը շատ դանդաղ են առաջ գնում: Օրինակ, եթե տեսել ենք առաջին սերիան ու հետո 40 սերիա չենք տեսել, հետո նայենք հաջորդը՝ այնպիսի տպավորություն կստեղծվի, որ սայլը տեղից չի շարժվել: Բայց գիտե՞ք հետաքրքիրն այն է, որ երկու տեղում էլ կան բացասական կողմեր, բայց կարծում եմ, որ հնդկականը ավելի բարձր մակարդակի վրա է:

Գրում եմ այս մասին, բայց զգում եմ, որ չեմ կարողանում ավարտել մտքերս: Մտածում եմ․ «Ինչո՞ւ գրեցի այս մասին»,- և ինքս ինձ պատասխանում․

-Երևի այն պատճառով, որ ես էլ իմ ավանդը ունենամ սերիալային քննարկումներում:

Նախկինում հաճախ էի ասում, որ աշխատասիրության շնորհիվ յուրաքանչյուր նպատակի էլ հնարավոր է հասնել, եթե իսկապես ցանկություն կա: Այդ դեպքում ոչինչ և ոչ ոք չի կարող խանգարել: Հիմա իմ սեփական փորձով եմ դա հասկացել: Մեկ տարի առաջ քննությունս անհաջող հանձնելուց հետո որոշեցի չհանձնվել և պայքարել մինչև վերջ: Մինչև իսկական քննությունս մի քանի անգամ փորձնական քննություններ հանձնեցի, ստացա բավարար միավորներ՝ 79 և 82: Մինչ քննության օրը համոզված էի, որ հաստատ շատ լավ եմ հանձնելու, բայց այնպես ստացվեց, որ քննությանս օրը հիվանդացա, նախորդ օրն էլ այնքան էի պարապել և քննության մասին մտածել, որ մոռացել էի ինչ-որ բան ուտել: Բացի այդ, մի քիչ անվստահ էի զգում, որովհետև ինքնուրույն էի պարապել: Քննության ժամանակ ինձ շատ վատ էի զգում: Արդեն մտածում էի՝ վերջ, աշխատանքս ջուրն ընկավ:

Գնահատականը քննությունից տասն օր հետո են ասում: Այսպիսով, մոտ տասն օր տանջվեցի՝ մտածելով, որ շատ վատ եմ հանձնել: Բայց պարզվեց, որ 88 եմ ստացել: Այդքան բարձր երբևէ չէի ստացել:

Հիմա հաստատ կարող եմ ասել, որ եթե լինենք աշխատասեր և նպատակասլաց, ոչինչ չի կարող մեզ խանգարել, որ հասնենք հաջողության՝ ո՛չ հիվանդությունը, ո՛չ վատ տրամադրությունը և ո՛չ էլ անինքնավստահությունը: