Կլոր ապակե ինչ-որ ոսպնյակ, որն իր մեջ կարող է վերցնել աշխարհը։ Իհարկե, դա  ֆոտոապարատն է։ Մի տեսակ, չեմ պատկերացնում կյանքս առանց լուսանկարչական ապարատի։ Նկարել մանկուց եմ սիրել։ Երբ դեռ չկային թվային ֆոտոխցիկները, նկարում էի ժապավենային ֆոտոխցիկով։ Գիտության զարգացմանը զուգահեռ՝ ստեղծվեցին թվային ապարատները, ինչը մի նոր շունչ բերեց լուսանկարչությանը։ Ճիշտ է՝ նկարելը իմ մասնագիտությունը չէ, բայց լուսանկարչությունը մի կողմ թողնելն ինձ համար կուրանալ է։ Տարիներն անցնում են, և մեզ միայն հիշողություններն են մնում։ Ես տանն ունեմ մի մեծ հիշողության ալբոմ։ Իմ լուսանկարներն են։ Ծնվածս օրվանից միչև այսօր մոտավորապես 350 նկար ունեմ։ Դրանցով կարելի է անգամ իմ էվոլյուցիան նկարագրել։ Երբ հոգնած եմ լինում ու անելու բան չկա, վերցնում եմ նկարներս և սկսում դասավորել ըստ տարիքի։ Մեկ-մեկ նայում եմ իմ փոքր ժամանակվա նկարներին ու ասում․

-Ինչ լավն եմ եղել, հիմա ինչ եմ դարձել։

Ծիծաղելի է, բայց ես միշտ էդպես եմ մտածում։ Ես դեռ չեմ տեսել այնպիսի փոքր երեխա, որ տգեղ կամ վատը լինի։ Ու երբ պատկերացնում եմ այդ տարիքում ինչերի մասին մտածած կլինեմ, մոտավորապես այսպիսի բան է ստացվում․

-Տեսնես՝ այսօր «Թոմն ու Ջերին» ո՞ր ժամին կսկսվի։

Փոքր ժամանակվանից մինչև հիմա սիրում եմ ու ժամերով կարող եմ նստել ու մուլտֆիլմեր դիտել։ Հիմա էլ, երբ հարևանի երեխայի՝ Մեսրոպիկի հետ «Մաշան և արջն» եմ նայում, մի պահ է գալիս, որ այնքան կլանված եմ նայում, որ կողքից խոսում են՝ ես բան չեմ լսում։ Երեխան թողնում, գնում է, բայց ես դեռ նստած նայում եմ։ Մարդը, երբ մեծանում է, իր հետաքրքրությունները փոխում է։ Բայց ես մինչև հիմա գժվում եմ լեգոների ու փազլների համար։ Բայց քանի որ արդեն մեծ եմ, և ամոթ է, որ լեգո խաղամ, գտնում եմ մի երեխա, ում լեգոյով կարող եմ խաղալ՝ իբր զբաղեցնելով երեխային։

Երբ փոքր էի, ուզում էի շուտ մեծանալ, գնալ դպրոց, դպրոցում ուզում էի գնալ համալսարան ու, այ էդպես, միշտ ինչ-որ մի բան ենք ուզում։ Հիմա երազում եմ կրկին փոքր լինել։ Անհոգ կնստեի ու կխաղայի։ Կարելի է ասել, որ ես դեռ չեմ կշտացել իմ մանկությունից, բայց դե, անհնարինը միշտ էլ երազանքի նման մի բան է դառնում։ Լավ է, գոնե մանկությունից մնացած լուսանկարներս ինձ երբեմն հետ են տանում և քաղցր հիշողություններ արթնացնում․․․

Մեծ քաղաքում կարծես բոլորն են շտապում: Բայց գիտես, շատերը իրենց մտքերից են շտապում հեռանալ, շատերը ուշանալու պատճառով են շտապում, և շատերն ու  ես, պարզապես չենք կարող սպասել:

Երբ հոգեբանության դասախոսը ծանոթանում էր առաջին կուրսեցիների հետ, առաջին իսկ նստարանին նստած սևահեր աղջկան հարցրեց, թե ինչ կուզենար հիմա՝ հոգու անդորր  ունենալու համար, աղջիկը պատասխանեց.

-Կուզեմ սպասել սովորեմ,- ու մեղմ ժպտաց՝ հայացքը դրսից լսարան բերելով:

Դասախոսը փորձեց կատակի վերածել:

-Իսկ դու սպասելու փոխարեն մետրոյի հետևի՞ց ես վազում:

Նա չհասկացավ գուցե, որ այդ հարցով դասախոսը  չօգնեց, ու մնաց անպատասխան: Ուսանողուհին չհասկացավ՝  ինչու հենց մետրոն, հարվածելով ցավոտ տեղին:

Այդ աղջիկը ես էի, տեսնելով, որ այստեղ էլ չհասկացվեց սպասելու կարողության կարևորությունը, ես հայացքովս էլի դուրս եկա լսարանից ու կանգ առա մի հաստ  խողովակի վրա, որից ծուխ էր դուրս գալիս քուլա-քուլա, ու որն այդ պահին  ավելի օգնեց:

Ես երբևէ չեմ մտածել մետրոյի հետևից վազել՝ սպասելու փոխարեն, բայց երբ կանգնում եմ կայարանում, ավելի շատ սպասում  եմ ոչ թե մետրոյին, այլ էն մեղմ քամուն, որ վագոնին է առաջնորդում, ու որը  կոնկրետ այդ պահին հույս է՝  դեպի վագոնի լույսերը:

Սպասելը դա հեռավորության հաղթահարումն է ժամանակի տեսքով, սպասելը դա  շարունակելն է չշտապելը, երբ շուրջդ բոլորն ու ամեն ինչ շտապում են:

Կյանքը անցնում է միշտ ինչ որ բանի սպասելով: Սպասում ենք գնացքը շարժվի, ապա կայարանից կայարան հասնի ու վերջում մեր կայարանին, կամ կանգառից կանգառ, ու այսպես  շարունակ: Այս ամենի մեջ կարևորը չհաշվել ակնթարթները, չսպասել, որ վայրկյան անց ինչ որ բան կփոխվի: Կյանքը սպասել է թելադրում, ու ինձ, արդեն թվում է, թե դա է կյանքի «շարժիչ ուժը»:

Ո՞րն է բոլոր ժամանակների ամենասիրածս զբաղմունքը։ Իհարկե, երկնքին նայելը։ Հաստատ դուք էլ եք փոքր ժամանակ նայել երկնքին ու ամպերը կենդանիների, թռչունների և այլ առարկաների նմանեցրել։ Բայց ինձ ամպերն այդքան էլ չեն հետաքրքրում, կարևորը՝ թե ինչ կա ամպերից վերև։ Երևի դա մանկուց է եկել, կամ «գեներով է ժառանգվել», ինչպես սիրում է ասել մեր կենսաբանության ուսուցչուհի ընկեր Բաղդասարյանը՝ Մենդելի տեսությունը բացատրելիս։

Սիրում եմ ազատությունը՝ չափից դուրս։ Ու սահմանափակվել երկնքին նայելով՝ ուղղակի չեմ կարող կամ չեմ ուզում։ Բայց նաև չեմ հավատում անվերջությանը։ Ճիշտ է, մաթեմատիկայում շատ ենք հանդիպում անվերջ թվերի, բայց դա միայն մաթեմատիկայում։ Իրական աշխարհը լրիվ այլ կերպ է։ Ինչպե՞ս կարող է տիեզերքն անսահման լինել: «Եթե ուղիղ գնանք, մի օր անպայման կհասնենք եզրին ու կընկնենք ներքև»։ Ծանոթ խոսքեր են, չէ՞, հա, ես էլ եմ լսել։ Իսկ ձեզ չի՞ թվում, որ տիեզերքը գնդաձև է, ուղղակի մենք անկարող ենք հատել տիեզերքը, որովհետև մենք դրա համար չենք ստեղծված։ Մենք ուրիշ առաքելություն ունենք:

Ո՞րն է բոլոր ժամանակների ամենասիրածս զբաղմունքը։ Իհարկե, երկնքին նայելը, երբ պառկում ես կանաչ խոտի վրա ու անշարժ նայում ես աստղերին։ Դու զգում ես, որ գլխավերևումդ ամեն բան պտտվում է։ Եվ սկսում ես արժևորել կյանքի ամեն վայրկյանը, փոխել կարծիքդ առարկաների ու երևույթների մասին, որովհետև այդ ժամանակ ես միայն գտնում քո իրական «ես»-ը, երբ գտնվում ես երկնքի ու երկրի միջև, երբ նայում ես աստղերին ու հասկանում ես (սերիալների պես բուն ասելիքը թողնում եմ վերջում), թե ինչքա՜ն փոքր էակ է մարդը, ինչքա՜ն թույլ ու անօգնական։ Բայց նաև հասկանում ես, թե ինչքա՜ն հզոր է մարդը, երբ սիրում է։ Նա ամեն ինչի պատրաստ է: Ու ավելի հզոր բան չկա աշխարհում, քան սերը, որովհետև Աստված ինքնին սեր է:

Ո՞րն է բոլոր ժամանակների ամենասիրածս զբաղմունքը։ Իհարկե, երկնքին նայելը, երբ պառկում ես կանաչ խոտերի վրա ու մտածում անցյալի, ներկայի ու ապագայի մասին:

«Կըլեր երևի 76-77 թվերը, էն հին խանութի քըշտին վաքված րեխանցով կըտի փետ խաղ անեինք: Փոսի միջիցը մի փետ ծուլ անեինք ու զու~ անելով եդները վազեինք, մեր ընդովան տելեվիզրն էլ էր էդ, կամպյուտըրն էլ: Մին էլ վերևի ճամփիցը մի սիպտակ 24 էկավ, խանութի ըղաքին կանգնեց, միջիցը դուս էկավ Մհեր Մկրտչյանը: Դուս էկավ, մտավ խանութը: Խանութիցը էրկու հատ հաց էր առել: Զաթի ընդով էլ խանութըմը հացից բացի ուրիշ զադ չկար: Նստեց ավտոն ու կամաց առաջ գներ, մենք էլ երևի մի քսան րեխով եդները «Գա~ռսո» ձեն տալով գնեինք: 

Մի քիչ գնաց, հասավ աղբրին ու կանգնեց, աղբրից մի քիչ դենը ճամփի կոխկին մի տուն կա, տան առաջի բախճըմը մի կնիկ գորձ աներ: Էս Ֆրունզը մոդկացավ, թե` կարո՞ղ ա մի կտոր պանիր ունենաք: Դե, Ֆրունզին էն վախտ ո~վ չճնանչեր: Էդ կնիկը կանգնեց, թե` պանիրը մեզ ո՞վ ա տվել: Վերջը, էս Ֆրունզը եդ դառավ, փոռ-փոշման նստեց ավտոն ու գնաց:

Ամբողջ Ջուջևան դժար թե դհե տուն ըլեր, որ գոնյա իծի պանիր չէր էլել: Իսկ էդ տունը պակաս տուն չէր, ուղղակի ժլատությունն էր շատ»:

Ձմեռային մի ցրտաշունչ գիշեր ընտանեկան ջերմ օջախի ներքո պատմեց հայրս` Անդրեաս Իսրայելյանը

Դարակս էի դասավորում, երբ «Հրաշք տետրս» ընկավ ձեռքս: Հա՛, հա՛, երևի դուք էլ ունեցած կլինեք մի այդպիսի տետր: Այդ տետրում մի շարադրություն էի գրել ընկերների մասին: Երբ կարդացի, սկսեցի ծիծաղել։ Հետո հասկացա, որ իրականում ոչինչ չի փոխվել, եթե այսօր էլ ինձ ասեին`գրիր ընկերության մասին, կրկին նրանց մասին էի գրելու: Չեմ սիրում գլուխ գովել, բայց կյանքն ընկերների հարցում շատ առատաձեռն է գտնվել իմ նկատմամբ: Արդեն տասնհինգ տարի է, ինչ երեք լավ ընկեր ունեմ: Սուսոն կասեր` մեր քառյակ դաշինքը: Գլխավորն ինքն է՝ երևի բարձրահասակ լինելու պատճառով: Մեզ խրատողը, խորհուրդներ տվողը Արինան է՝ երևի նրա համար, որ բժիշկ է դառնալու: Մեզ ուրախացնողն ու ժպիտ պարգևողը, հետաքրքիր պատմություններ պատմողը` Սվետլաննան է, թարգմանչուհի է դառնալու, լավ բառապաշար ունի: Դե, իսկ ես, բոլոր ժամանակների երազողն ու շատախոսն եմ։ Դա նրանից է, որ լրագրող եմ, սիրում եմ պատմություններ գրել: Մի հետաքրքիր բան կա մեր չորսի մեջ` ոչ մեկս միմյանց նման չենք ոչ մի հատկանիշով։ Նման չենք նաև մեր ունեցած հետաքրքրություններով, բայց իրար լավ հասկանում ենք: Մեր ընկերությունը սկսել է մանկապարտեզի տարիներից և շարունակվել դպրոցում: Սուսաննան լքել է մեզ, քոլեջում է սովորում, բայց հենց ինքն է, որ զանգում է բոլորիս ու իրար գլխի հավաքում: Դե, չեմ հիշում՝ ինչպես մտերմացանք։ Արդեն տասնհինգ տարի է…

Մի օր դասարանում ասացի.

-Տասնհինգ:

-Ի՞ նչ տասնհինգ,- հարցրեց Արինան։

-Տասնհինգ տարի, ընկերներ:

-Ինչպես միշտ՝ հանելուկներով ես խոսում, չեմ հասկանում քեզ:

-Էլի իրեն փիլիսոփա է զգում, չե՞ ս տեսնում,-պարզաբանեց Սվետան։

-Ինչ դժվար եք հասկանում, ասում եմ` տասնհինգ տարի է, ինչ ընկերներ ենք:

-Հա՜, Սուսոյի ականջը կանչի,- ասաց Արինան։

-Տեսնես, մինչև ե՞րբ այսպես կզրուցենք:

-Որ անկապ բաներ չմտածես, դեռ երկար,- արդեն բարկացավ Սվետան։

-Մի 70 տարի երևի, հանգստացրեց Արինան։

-Թե՞ 71:

Կողքից նայողը կմտածի, թե թշնամիներ ենք, մի օր իրար «ջան»-ով չենք դիմի: Դրա համար էլ մեր ծնողները շատ են բարկանում մեզ վրա: Հիշում եմ`մի անգամ մայրիկիս էի ուզում զանգել ու սխալմամբ զանգեցի Արինայի մայրիկին, բայց հետաքրքիրն այն է, որ անգամ չնկատեց, որ իրեն զանգողը ես եմ: Երբ անջատեցի, նայեցի էկրանին, հետո նկատեցի, որ Արինայի հեռախոսն է ձեռքիս: Նույնիսկ ընտանիքներով ենք մտերմացել, այնքան լավ է:

Շարադրությանս վերջին տողը սա էր. «Կարծում էի, որ իրական ընկերներ լինում են միայն գրքերում, ֆիլմերում, մուլտերում: Բայց մենք հեքիաթում չենք ապրում: Իմ ընկերների նման ընկերներ չկան ու չեն լինի»:

Հիմա եմ հասկանում, որ ժամանակը ոչինչ չփոխեց, նրանք առաջվա պես իմ կողքին են: Լավ է, երբ նման ընկերներ ունես:

Ոչինչ չի փոխվել, ընկերնե՛ր, մեր քառյակ դաշինքը հավետ է:

Եթե ինձ հարցնեն, թե աշխարհում ինչն եմ ամենաշատը սիրում, ես առանց մի վայրկյան անգամ մտածելու կպատասխանեմ ՝ մանուկների պարզությունն ու անկեղծությունը, նրանց հոգու մաքրությունը, միամտությունը: Երևի բոլորն են փոքր ժամանակ այդքան լավն ու բոլորին սիրելի լինում: Ու երևի ինձ նման՝ շատերն են սիրում այդ փոքրիկներին: Փորձեք նույն հարցը տալ մեծերին ու փոքրերին: Շատ դեպքերում 6-7 տարեկան երեխայի պատասխանը ձեզ ավելի դուր կգա, քան ավելի մեծ տարիքի մեկինը:

Մեծերը շարունակ բողոքում են ինչ-որ բանից, շարունակ դժգոհում, իսկ փոքրե՞րը: Նրանց պատասխանները երբեմն քեզ ուժ են տալիս առաջ գնալու: Նրանց պատասխանները ամենաանկեղծն են, ամենապարզը: Երբեմն ավելի շատ նախընտրում եմ զրուցել փոքրերի, քան թե հասակակիցներիս հետ: Փոքրերի հետ դու էլ ես փոքրանում, անկախ քեզանից մտքերդ էլ՝ ավելի անկեղծ են դառնում:

Դասամիջոցներին հաճախ եմ գնում մեր ամենափոքրիկ դպրոցականների դասարան, մանավանդ, որ նրանցից շատերն արդեն ճանաչում են ինձ, ու միջանցքում կամ փողոցում տեսած ժամանակ էլ այնպես ջերմ ու անկեղծ են ժպտում, որ կարծես այս սառնամանիքին ամառային ջերմություն են սփռում շուրջս: Մի ժպիտ, ու ես մոռանում եմ, որ հոգնած եմ, որ շատ դաս ունեմ: Սիրում եմ փոքրիկներիս, սիրում եմ, երբ միջանցքում ինչ-որ մեկը մոտենում է, իր փայլուն աչուկներով նայում ինձ ու ամաչելով ասում. «Բարև, ո՞նց ես…»: Դե արի ու մի ժպտա, արի ու էլի շարունակի ցրտից դողալ այդքան ջերմությունից հետո…
Էլի փոքրիկներիս դասարանում էի, նայում էի նրանց խաղին, բայց մտքերով մի ուրիշ տեղ էի: Չգիտեմ ինչու, մտքովս անցավ, որ մի քանիսին հարցնեմ, թե ով է իրենց հերոսը: Տղաներից մեկին ասում եմ.
-Սամսո՞ն, մի հարց տամ՝ կպատասխանե՞ս:
-Չէ՛:
-Բայց ինչի՞, ընդամենը մի հարց:
-Չէ՛:
-Սպասի, մի վազիր: Դու ինձ չե՞ս հիշում:
-Չէ՛:
-Չե՞ս հիշում, որ մի քանի ամիս առաջ ձեր տուն լիքը մարդիկ էին եկել, որ կինո էին նկարում ձեր հարևանի ապաստարանում:
-Հա, հա, հիշեցի: Դու էլ էիր եկել իրանց հետ:
-Հա, հա, ես էլ էի եկել: Հիմա մի հատ հարց տամ՝ կպատասխանե՞ս:
-Հա:
-Ինձ կասե՞ս՝ ո՞վ է քո հերոսը:
-Հերո՞սը, էդ ո՞րն ա:
-Դե, հերոսը այն մարդն է ում դու շա՜տ-շա՜տ ես սիրում, ում ուզում ես նմանվել, ով քեզ համար ամենաուժեղ մարդն է, դե, այդպես էլի…
-Հա՜, ոչ մեկն ա:
-Վա՜յ, չկա՞ մարդ, ում շատ ես սիրում, ով շատ ուժեղ է, ում կուզես նմանվել…
-Կա, մի մարդ ա, էն որ տելեվիզրով ցույց են տալի:
-Հա՞, ո՞վ է էդ մարդը…
-Չգիտեմ, անունը մոռացել եմ…
Սամսոնը վազեց միջանցք՝ խաղը շարունակելու: Ես այդպես էլ չիմացա, թե ով է Սամսոնի հերոսը:
Մի քանի րոպե մնում եմ նստած ու նայում գրատախտակին նկարող երեխաներին : Հետո մոտենում եմ նրանց ու հարցնում.
-Էրեխե՞ք, էս ի՞նչ եք անում,- ամենաաշխույժը՝ Նարեն պատասխանում է.
-Ես խզբզում եմ, Կարինեն էլ ջնջում ա:
-Չես խզբզում, շատ սիրուն ես նկարում: Նա՞ր, կլինի՞ քեզ մի հարց տամ:
-Հա, տուր:
-Նար, ինձ կասես՝ քո հերոսը ո՞վ է:
-Թամարիկը:
-Թամարի՞կը, բա ինչի՞ է ինքը քո հերոսը:
-Որովհետև ես իրան շատ եմ սիրում:
-Իսկ բացի Թամարիկը, էլ ո՞վ է քո հերոսը:
-Մեկ էլ դու:
-Ե՞ս… Ինչի՞…
-Դու էլ ես լավը:
-Լավ, ճուտո, դե գնա նկարի, ապրես…
Ես էլ եմ լա՞վը… Հա՞ որ… Դե փաստորեն, էլի: Ես Նարեի համար լավն եմ, հա, ու անգամ Նարեի հերոսն եմ:

Դե ասեք, այս անկեղծությունից ու պարզությունից ավելի սիրուն, ավելի կարևոր ու թանկ բան կա՞… Ընթերցողս, միշտ հիշի՛ր՝ դու էլ ես լավը… Միգուցե դո՞ւ էլ ինչ-որ մեկի հերոսն ես, երևի…
Կամ էլ չէ, չգիտեմ… Բայց, դու էլ ես լավը…

Երրորդ դասարանում էի, երբ մայրիկս որոշեց ինձ դաշնամուրի տանել: Իմ սրտով էր, քանի որ սիրում էի դաշնամուրի «ծընգծընգոցը»: Ընդունվեցի Եղեգնաձորի երաժշտական դպրոցը: Հիշում եմ՝ առաջին անգամ, երբ գնացի դասի, ուսուցչուհիս խնդրեց ինչ-որ բան նվագել: Ես էլ նվագեցի իմ հորինած ստեղծագործությունը: Ինձ թվում է՝ կպատկերացնեք, թե ինչ ահավոր էր: Այդ պահին բոլորը սիրեցին գրատախտակի խզխզոցի ձայնը: Վերջացնելուն պես ուսուցչուհին գովեց ինձ և ասաց, որ լավ եմ նվագում: Իհարկե, այդպես ասաց, որ ինձ լավ զգամ, դե առաջին անգամն էր: 

Դաշնամուր նվագելը այնքան էլ հեշտ չէր, ինչքան ես էի պատկերացնում: Յոթ տարի պետք է սովորեի: Մայրիկիս խնդրում-աղաչում էի, որ ին ձ այլևս չտանի դաշնամուրի: Բայց նա ոչ մի բան չէր անում և ինձ բացատրում էր, որ պետք է մինչև վերջ սովորեմ: Ես հիմա շնորհակալություն եմ հայտնում նրան, որ ուշադրություն չի դարձրել խոսքերիս: Իսկապես, շատ բարդ տարիներ էին, բայց հետաքրքիր ու արկածային օրեր էլ են եղել: Հիշում եմ, թե ինչպես Մալիշկա գնալու փոխարեն նստեցի Ջերմուկի ավտոբուսը և գնացի Վայք: Լավ, այդպես մի նայիր, դա շատ երկար ու հետաքրքիր պատմություն է: Հա, մոռացա ասել, նաև երգչախմբում եմ երգել: Մասնակցել եմ տարբեր համերգների ու մրցույթների: Մի կաթիլ անգամ չեմ փոշմանում այն տարիների համար, որոնք նվիրել եմ երաժշտությանը, երգին, արվեստին: Ինձ համար մեծ առավելություն է, որ կարողանում եմ դաշնամուր նվագել, երգել, գիտեմ երաժշտական տերմիններ:

Յոթ տարի շաբաթական երեք օր, եթե ոչ ավելի, գնում էի Եղեգնաձոր: Այ դա իրոք սարսափելի էր: Արդեն ամեն ինչ անգիր գիտեի: Գիտեի, թե այդ օրը որ գույնի ավտոբուսն է գալու, գիտեի՝ ում եմ հանդիպելու: Ես նույնիսկ ինձ համար առանձին նստատեղ ունեի ավտոբուսում: Չգիտեմ՝ ինչու, այդ նստատեղը համարյա միշտ ազատ էր լինում, ու ես միշտ այնտեղ էի նստում: Այդ նստատեղը համարում էի իմը, իմ սեփականը: Ես այնքան հաճախ էի լինում ավտոբուսի մեջ, որ մեկ-մեկ ամաչում էի: Մտածում էի՝ հիմա վարորդը կմտածի. «Էլի էս աղջիկը»: Շաբաթվա մեծ մասը լինում էի Եղեգնաձորում: Ծնողներս կատակելով ասում էին, որ կարելի է Եղեգնաձորում տուն վարձել, որ հենց այնտեղ էլ մնամ. համ չէի հոգնի, համ էլ փող չէի ծախսի:

Ժամանակի ընթացքում ամեն ինչին էլ սովորեցի ու հարմարվեցի: Ութ տարեկանից սկսվեց իմ «երաժշտական կյանքը», որը մինչև վերջ կշարունակվի: Երաժշտությունը փոխեց ինձ, իմ պատկերացումները ամեն ինչի մասին:

Հա, ի դեպ կիթառ նվագել սովորելու մեծ ցանկություն ունեմ: Հայրիկիս գնամ ասեմ, որ Եղեգնաձորում տուն վարձելու ժամանակն է:

Չգիտես ինչու, բայց տարեվերջին ֆեյսբուքյան էջս լցվեց ընկերներիս հաշվետվություններով, որոնք սկսվում էին մոտավորապես այսպես. «Բոլորն անում են, ասացի ես էլ ինձ հաշվետվություն տամ…»:

Ու գրում են մի տեքստ, որն իր նախադասությունների քանակով համարժեք կլիներ 17.am-ի նյութերից շատերին: Համաձայն եմ, նոր տարին շատերը համարում են նոր կյանքի սկիզբ: Իսկ ես համարում եմ հին կյանքը նորովի շարունակելու ևս մեկ, ու սովորականից ավելի մեծ հնարավորություն: Մտածում էի՝ տեսնես ինչո՞ւ են իրենք իրենց հաշվետվություն տալու փոխարեն հանրությանը հաշիվ տալիս: Հետո մի քիչ էլ մտածեցի ու հասկացա, որ երբեմն մենք ասելու, կիսվելու, ու մեզ լսողների կարիք ենք զգում: Հիմա ինքս էլ դրա կարիքն եմ զգում, ու քանի որ ես նման հաշվետվություն չեմ տվել ո՛չ ինձ, ո՛չ էլ հանրությանը, մի հետաքրքիր առաջարկ ունեմ մեզ՝ 17-ի թղթակիցներիս. հաշվետվությունները տեղափոխել սեփական ծննդյան օրվանից որոշակի ժամանակ առաջ: Այդպես մենք իրար լսելու ու իրարով հանգի՜ստ հպարտանալու ժամանակ կունենանք, ինչպես նաև մեր արած քայլերի արդյունավետությունն ավելի պարզ կտեսնենք, առանց ամանորյա հրաշքի փոշու: Չգիտեմ՝ դուք համաձայն եք, թե ոչ, բայց ես կսկսեմ:

Շուտով 16 եմ դառնալու: Քիչ առաջ կարդում էի մեկ տարի առաջ գրած նյութերս, որոնցից մի քանիսը չէին հրապարակվել: Փորձում էի գտնել սեփական սխալներս ու հիմա՝ մեկ տարի անց, ուղղել դրանք: Մեկ տարվա ընթացքում կարծես փոխվել եմ: Ինձ համար կարևոր մի օր արթնացա ու սկսեցի սեմինարների հաճախել: Պատահական գտա աղջիկների առաջնորդության ու զարգացման ամառային դպրոցի (Արքանե) դիմում-հայտը: Լրացրի ու ուղարկեցի, նույնիսկ համարձակություն էի ունեցել մոռանալ հայտի մասին, մինչ էլեկտրոնային հասցեիս նամակ ստանալու օրը: Ինձ համար այս ամենը նոր էր, ու ճամբարից հետո տուն վերադարձա ծավալուն ու հետաքրքիր գիտելիքներով զինված, իհարկե նաև նոր ծանոթություններ հաստատած: Հա, ի դեպ, ամառային դպրոցում գտնվելու ընթացքում հասցրի նաև «Մանանայի» Դիլիջանի ճամբարի հայտն էլ լրացնել: Դեռ նոր էի վերադարձել, երբ նամակ ստացա նաև «Մանանայից»: Կարծես երջանկությունն ամբողջ աշխարհից հավաքած ու ինձ նվիրած լինեին: Գնացի Դիլիջան, ու ինչպես սպասվում էր, լավ ժամանակ անցկացրի, նոր ընկերներ ու անմոռանալի հիշողություններ ձեռք բերեցի: Տուն վերադառնալուն պես շարունակեցի դեռ առաջին ճամբարից կիսատ մնացած գործս՝ փոքր դրամաշնորհային ծրագիր գրեցի: Ի ուրախություն մեր գյուղի գրադարանի ընթերցողների, շահեցի այն ու բացի հին գրքերը վերանորոգելուց, 13 նոր ու պահանջված գրքեր նվիրեցի գրադարանին: Ցավոք, այդ ընթացքում փոքր-ինչ ծուլացա նյութեր գրելու հարցում, փոխարենն ուրախ էի, որ դեռ առաջին ճամբարից ինձ ծանոթ աղջիկները իմացան 17-ի մասին ու իրենք էլ սկսեցին թղթակցել: Հետո էլի սեմինարներ, նյութեր, դպրոցական խառնաշփոթ կյանք: Գուցե այս ամենը ավելի ակտիվ կյանք ունեցող մարդկանց համար նույնիսկ ծիծաղելի թվա, բայց սա մեծ երջանկություն էր ինձ համար: Ես գոհ եմ իմ կյանքի 15-րդ տարուց ամբողջությամբ: Ես Հասմիկն եմ, ու արդեն մեկ տարի է թղթակցում եմ 17-ին. ահա և իմ հաշվետվությունը:

Սիրով կսպասեմ նաև քո հաշվետվությանը: Կարևորը հիշի՛ր, ամեն ինչ ժամանակի ընթացքում կսկսի հարթվել: