Հարցազրույց Ավետիք Մալխասյանի հետ, ով Սևանի ջրային մարզաձևերի դպրոցի գլխավոր մարզիչն է:

-Պարոն Մալխասյան քանի՞ տարի է, ինչ այս ակումբը գործում է:

-Այս ակումբը գործում է արդեն քսանութ տարի: Այս սպորտաձևերով մեր դպրոցում մարզվում են այս պահին հիսուն երեխա:

-Ուրիշ երկրներում մրցումների մասնակցե՞լ եք և ի՞նչ հաջողությունների եք հասել:

-Տարբեր երկրներում մասնակցել ենք տարբեր մրցաշարերի: Մեդալներ չենք ունեցել, բայց ունեցել ենք աշխարհի տասնմեկերորդ, տասներկուերորդ և տասնյոթերորդ տեղ նվաճած մարզիկներ:

-Իսկ ապահովվա՞ծ եք անհրաժեշտ պարագաներով:

-Շենք ունենք վարձակալական հիմունքներով, որը կարելի է ասել, նվեր են տվել, միայն տարածքի պետական տուրքերն ենք մուծում, իսկ մնացած պարագաները պատրաստում ենք մեր ձեռքով:

-Իսկ մոտակա ժամանակներս մրցումներ ունե՞ք:

-Մենք հիմա պատրաստվում ենք պատանիների օլիմպիական խաղերին:

-Իսկ որտե՞ղ է այն կայանալու:

-Բրազիլիայում:

-Իսկ այդ խաղերին քանի՞ մարզիկով եք ներկայանալու:

-Լավագույն դեպքում, մեկ կամ երկու:

-Իսկ ակնկալիքներ ունե՞ք այդ մրցաշարից: 

-Իհակե ունենք, մենք միայն մեդալի համար ենք գնում:

-Իսկ ո՞վ է հոգալու ծախսերը:

-Ճանապարհածախսը ֆեդերացիան է հոգալու:

-Նավակները ինչպե՞ս եք ձեռք բերում:

-Հիմնականում ֆիրմաներից ենք վերցնում` վարձակալական հիմունքներով:

-Իսկ թա՞նկ են այդ նավակները:

-Այս մարզաձևին վերաբերվող յուրաքանչյուր գույք շատ թանկ է:

-Մարզումները շաբաթական քանի՞ օր է:

-Բացի երկուշաբթի օրերից, բոլոր օրերը մարզումներ ենք ունենում:

-Իսկ որտե՞ղ եք անցկացնում ձեր մարզումները:

-Հիմնականում Հրազդան գետի վրա:

-Իսկ գետը հատո՞ւկ է ընտրված:

-Մեր մարզումների համար սա հրաշալի վայր է:

-Փոքրերի խումբ ունե՞ք:

-Այո, ունենք մինչև տասնչորս տարեկանների խումբ:

-Այս մարզաձևի համար կարևոր դեր ունի ֆիթնես ակումբը,որտեղ պետք է մարզվեն թիավարողները: 

-Ցավոք, մենք ֆիթնես ակումբ չունենք: Ձմռանը, երբ գետը սառում է, մենք մարզվում ենք սպորտդպրոցում հատուկ մարզասարքերի վրա:

-Աղջիկ աշակերտներ ունե՞ք:

-Վերջին երկու տարիներին` ոչ:

-Իսկ դիմողներ կա՞ն:

-Կան, բայց ծնողները թույլ չեն տալիս:

-Դուք թոռնիկ ունե՞ք, ով ցանկանում է զբաղվել այս սպորտաձևով:

-Ունեմ, բայց փոքր է դեռ: Հենց մեծանա, անպայման կբերեմ այստեղ:

-Մարզվող երեխաների ֆիզիկական վիճակը ինչպիսի՞ն է:

-Ի տարբերություն պայմանների, շատ լավ է:

-Այս մարզաձևով սահմանափակ կարիքներով երեխաներ կարո՞ղ են զբաղվել, և արդյո՞ք ձեր մարզադպրոցն ունի այդ հնարավորությունները: 

-Այո, մենք ունենք սահմանափակ կարողություններով երեխաների մարզվելու պայմաններ և երկու երեխա հաճախում են մեր մարզադպրոց:

-Իսկ նրանք տիտղոսներ նվաճե՞լ են:

-Մեկը ստացել է այս մարզաձևի միջազգային վարպետի կոչում:

«Եթե ճանապարհը տանում է դեպի նպատակ, ապա միևնույն է, թե որքան է նրա երկարությունը» 

Հարցազրույց Էջմիածնի «Սսի Կիլիկիա» ֆուտբոլային ակումբի ֆուտբոլիստուհի և թիմի ավագ Աննա Գրիգորյանի հետ:

-Աննա, ի՞նչը քեզ ոգևորեց, որպեսզի ծնողներիդ ասես. «Մամ, պապ, ուզում եմ գնալ ֆուտբոլի»:

-Դեռ շատ վաղ տարիքից դրսում էի խաղում, տղաների հետ: Հետո դպրոցում բացվեց ֆան ֆուտբոլ, իհարկե, առաջիններից էի, ով հաճախեց մարզումներին: Դա դեռ ֆուտբոլ չէր, պարզապես աղջիկների պարապմունքներ, ֆուտբոլային վարժություններ…

Ցավոք այն երկար չտևեց, ընդամենը մի քանի ամիս: Այդ պարապմունքները ստիպեցին էլ ավելի սիրել ֆուտբոլը: Միշտ ցանկանում էի խաղալ ֆուտբոլ, այնպես, ինչպես տեսնում ենք TV-ով` աշխարհի մասշտաբով խաղեր, հայտնի թիմեր, ֆուտբոլիստներ, բայց չգիտեի, որ Հայաստանում կա աղջիկների թիմ: Իսկ երբ իմացա, ոչինչ չէր կարող ինձ կանգնեցնել, որպեսզի դառնամ այդ ֆուտբոլիստուհիներից մեկը:

-Ո՞ր տարիքում հասկացար, որ ֆուտբոլի մեջ ես տեսնում քո ապագան և ցանկանում ես մարզվել:

- 5-րդ դասարան էի, երբ դպրոցում սկսվեց խմբակը:

-Ինչպե՞ս ընդունեցին ծնողներդ այդ ցանկությունդ, արդյո՞ք դժվար չէր նրանց համար այն փաստը, որ իրենց դուստրը իր ապագան ցանկանում է կերտել ֆուտբոլային դաշտում:

-Իհարկե, տարաձայնություններ եղան: Ոչ մի կերպ չէին ընդունում ու, կարելի է ասել, մինչ օրս էլ լիովին չեն համակերպվել: Սակայն երբ ինչ-որ բան ցանկանում ես ամբողջ սրտով, դու անպայման կհասնես դրան՝ կգտնես բազում ելքեր համոզելու, թույլտվություն ստանալու, ինչպես իմ դեպքում:
Բայց ժամանակի ընթացքում նրանք էլ են արդեն համակերպվում` հասկանալով ֆուտբոլի դերն իմ կյանքում:

-Ե՞րբ առաջին անգամ այցելեցիր մարզումների, ինչպիսի՞ն էին զգացողություններդ:

-2012 թվականին առաջին անգամ տեղի ունեցավ աղջիկների ֆուտբոլի միջդպրոցական  առաջնություն: Այդ խաղերից ընտրվեցին լավագույն խաղացողները և կազմվեց թիմը: 2012 ի հոկտեմբերին արդեն սկսվեցին մարզումները: Ի դեպ, այդ խաղերին մեր դպրոցի թիմը ճանաչվեց չեմպիոն:
Ես իհարկե, ոգևորված էի և ամբողջովին ինձ նվիրել էի մարզմանը: Ես վայելում էի ամեն մի ակնթարթը, իսկ այդ ժամանակ անգամ մոռացել էի մայրիկի խոսքերը, որոնք ասաց տանից դուրս գալուց առաջ. «Եթե գնում ես, շորերդ էլ վերցրու, հետ չգաս…»: Հասկանում էի, որ դրանք այդքան լուրջ չէին, սակայն տուն վերադառնալիս մեջս վախ կար:

-Ո՞րն է եղել առաջին լուրջ մրցապայքարը: Ի՞նչ էիր զգում խաղից առաջ, արդյո՞ք ցանկանում էիր ծնողներիդ ապացուցել, որ քո ապագան ֆուտբոլային դաշտում է:

-Առաջին անգամ մասնակցեցինք Հայաստանի կանանց ֆուտբոլի ձմեռային առաջնությանը հենց 2012-ի դեկտեմբերին:

Խաղից առաջ բոլորս էլ լարված էինք: Այդ ժամանակ ընդամենը կար գործող 4 թիմ, որոնք մեզանից զգալիորեն ավելի ուժեղ էին: Ամեն դեպքում, բացի լարվածությունը, անչափ ուրախ էինք և ոգևորված, իսկ ես ցանկանում էի շատ գոլեր խփել, որ գամ տուն և հայտարարեմ այդ մասին ու առաջին գոլերս էլ նվիրեմ հենց ընտանիքիս անդամներին:

-Իսկ նվերը ստացվե՞ց:

-Այդ օրը մրցույթում պարտվեցինք, սակայն ինձ հաջողվեց 2 անգամ գրավել հակառակորդի դարպասը: Եկա տուն. «Մամ, պապ, էսօրվա գոլերը ձեզ եմ նվիրում, հաջորդ խաղինը ապերին եմ նվիրելու: Դե կտեսնեք` թիմի ավագ էլ եմ դառնալու, մամ…»: Իսկ այսօր արդեն թիմի ավագն եմ:

-Աղջիկների քանի՞ թիմ կա այսօր Հայաստանում:

-Այժմ Հայաստանում աղջիկների թիմերի թիվը կազմում է 13:

-Ի՞նչ հաջողություններ ես ունեցել ֆուտբոլային ասպարեզում:

-Առաջին մրցանակս եղել է միջդպրոցական խաղերի հաղթանակը, որտեղ նաև ճանաչվել եմ լավագույն ֆուտբոլիստուհի և ստացել հատուկ փոքր գավաթ… Այդ մրցաշարից հետո եկա տուն, սակայն ինձ պատել էր յուրահատուկ հպարտությունը: Մտա տուն ու առաջինը վազեցի հայրիկի մոտ. «Պապ, տեսա՞ր, որ ասում էի` գնամ: Աղջիկդ լավագույն ֆուտբոլիստուհի ա ճանաչվել… Պիտի հպարտանաս…»:

Հետո արդեն 2015-ին թիմով ճանաչվեցինք չեմպիոն` Հայաստանի կանանց առաջնության  Բ ենթախմբում և մեր թիմի մասին թերթում տպագրվեց հոդված, որը մեզ շատ ոգևորեց:

-Ունե՞ս ֆուտբոլային կուռք, ով ստիպեց սիրել ֆուտբոլը, և այսօր փորձո՞ւմ ես խաղալ նրա ոճով:

-Ֆուտբոլի արքան ինձ համար կա և կմնա Լեո Մեսսին: Կցանկանայի խաղալ նրա նման, բայց դա անհնար է: Նա ուղղակի հրաշքներ է գործում:

-Աշխարհահռչակ ո՞ր ֆուտբոլային ակումբում կցանկանայիր խաղալ:

-Միանշանակ, Բարսելոնա:

-Երբևէ եղե՞լ է, որ փորձեն հարաբերություններ սկսել քեզ հետ, սակայն իմանալով ֆուտբոլային նախասիրությունդ, հիասթափվեն:

-Նման մարդիկ հիմնականում նախօրոք, մինչև որևէ քայլ ձեռնարկելն են իմանում այդ մասին: Իսկ եթե ավելի գլոբալ կերպով նայենք, ապա իմ պարագայում սա շատերի համար շարժառիթ է եղել որևէ բան սկսելու:

-Հանուն անձնական կյանքի կթողների՞ր ֆուտբոլը:

-Ոչ: Այժմ ֆուտբոլն իմ կյանքն է, ու ես հասկանում եմ, որ ողջ կյանքում չեմ կարող խաղալ: Այդ իսկ պատճառով չեմ հրաժարվի իմ ողջ կյանքի երազանքից, որին դեռ մանուկ հասակից ցանկացել եմ հասնել:

-Կցանկանայի՞ր երեխաներդ ևս շարունակեին այն ուղին, որը դու անցել ես և անցնելու ես դեռ:

-Իհարկե, ու ինքս էլ կուզենայի հնարավորություն ունենալ դեռ փոքր տարիքից խաղալ, բայց իհարկե երբեք չեմ ստիպի գնալ նույն ուղղությամբ, եթե նրանց մոտ չլինի նման  ցանկություն: Իսկ ցանկության դեպքում կլինեն լավագույններից:

-Բացի ֆուտբոլից կա՞ որևէ ոլորտ, որով հետաքրքրվում ես:

-Որքան էլ սիրում եմ ու ապրում ֆուտբոլով, իհարկե, իմ կյանքը չեմ կապում հենց ֆուտբոլի հետ հասկանալի և ակնհայտ պատճառներով: Այժմ սովորում եմ և ձգտում մասնագիտանալ ոչ պակաս հետաքրքիր ոլորտում՝ տուրիզմում, որը իր ուրույն դերն ունի իմ կյանքում:

-Իսկ որևէ համալսարանում սովորո՞ւմ ես այդ մասնագիտությամբ:

-Այո, սովորում եմ Տուրիզմի հայկական ինստիտուտում, իսկապես ցանկանում եմ մասնագիտանալ այս ոլորտում, այդ իսկ պատճառով այլ տարբերակ չէր կարող լինել:

-Պատրաստվո՞ւմ ես համատեղել ֆուտբոլային դաշտը և տուրիզմը:

-Անկեղծ ասած, մտածել եմ այդ մասին: Տուրիզմը այն ասպարեզն է, որը պահանջում է նորություններ, զարգացում ցանկացած ուղղությամբ, ուստի այն լիովին թույլ է տալիս կատարել այդ համադրումը: Օրինակ, սպորտային տուրիզմի ուղղությամբ, և բարեբախտաբար, ֆուտբոլի տարածումը աշխարհում նույնպես թույլատրում է դա. աշխարհի խաղեր, կլասիկոներ, վերջերս տեղի ունեցած Euro 2016, և այդպես շարունակ: Տեսնենք, ժամանակը ցույց կտա:

-Ունե՞ս ավելացնելու որևէ  բան:

-Վերջում կցանկանայի ավելացել, որ պետք է փորձել կոտրել կարծրատիպը, որ կա հայ ազգի մոտ, թե` ֆուտբոլը աղջկա համար չէ, կամ աղջիկը պետք է տանը ճաշ եփի: Ոչ: Սա առաջին հերթին, առողջություն է, և հետո քո մեջ սերմանում է նպատակասլացություն և պայքարելու ուժ, ստիպում վեր կենալ ամեն անգամ ընկնելիս, ինչը բացի խաղային իննսուն րոպեներից, պետք է քո մեջ լինի ողջ կյանքում: Այն քեզ սովորեցնում է բարձրանալ և բարձրացնել թե թիմակիցներիդ, և թե քո շուրջը գտնվող անձանց:

Այսօր մենք ունենք 13 թիմ, ինչը խոսում է մասամբ այդ կարծիքի հաղթահարման մասին, ինչը շատ ուրախալի փաստ է:
Եվ վերջում կցանկանայի նշել, որ եթե ճանապարհը տանում է դեպի նպատակ, ապա միևնույն է, թե որքան է նրա երկարությունը:

Այնպես որ, պայքարեք և հասեք ձեր բոլոր նպատակներին:

Հարցազրույց համադասարանցուս՝ Վիրաբ Բաբայանի հետ (15 տարեկան, Արմավիրի մարզի Սարդարապատի միջնակարգ դպրոց)

-Ես գիտեմ, որ երկար ժամանակ է, ինչ զբաղվում ես բռնցքամարտով, կպատմե՞ս մի փոքր` ինչպե՞ս եղավ, որ որոշեցիր զբաղվել այդ մարզաձևով:

-Դա 8 տարի առաջ էր: Նախքան բռնցքամարտի գնալը, գնում էի ֆուտբոլի, բայց հայրս տեսնելով, որ ինձ ֆուտբոլը այդքան էլ չի հետաքրքրում, որոշեց ինձ տանել բոքսի, ինչին մայրս ի սկզբանե դեմ էր։

-Իսկ ի՞նչ հաջողությունների ես հասել այս տարիների ընթացքում։

-Դարձել եմ հաղթող բազմաթիվ միջազգային մրցույթներում: Հաղթել եմ միջազգային խաղեր` Բելառուսում եւ Աբխազիայում։ Ունեմ KMS, որը ստացել եմ 2013 թվականին: Ունեմ 137 պատվոգիր, 37 գավաթ և 46 մեդալ:

-Քանի՞ պարտություն ես ունեցել: Եղե՞լ են դեպքեր, երբ այդ պարտությունը շատ ծանր ես տարել:

-Ընդհանուր ունեցել եմ 6 պարտություն, որոնցից յուրաքանչյուրի համար էլ, իհարկե, տխրել եմ, բայց կարծում եմ, որ այդքան հաղթանակների մեջ 6 պարտությունը բավական լավ ցուցանիշ է:  Եվ պարտությունը ի վերջո ևս մարզիկի համար է:

-Որտե՞ղ ես ճամփորդել, և դեռ ի՞նչ երկրներ կան, որ պետք է մեկնես մրցումների։

-Անցած տարի եղել եմ Դանիայում, Ռուսաստանում, իսկ այս տարի պետք է մեկնեմ Լատվիա, որտեղ պետք է մասնակցեմ Եվրոպայի մրցումներին։

-Իսկ ի՞նչ պլաններ ունես ապագայի հետ կապված, որոշել ես այդ ուղղությա՞մբ գնալ, թե՞ ուրիշ մասնագիտական կողմնորոշում ունես։ 

-Մայրս ուզում է, որ դառնամ ատամնաբույժ, բայց քանի որ ես չեմ սիրում, որոշել եմ դառնալ բռնցքամարտի պրոֆեսիոնալ մարզիչ։ Մայրս միշտ էլ դեմ է եղել, որ ես շարունակեմ բոքսը, որովհետև ամեն մրցումից հետո բավականին շատ վնասվածքներ եմ ունենում, ինչը ոչ մի ծնողի համար հաճելի չէ:

-Իսկ ազատ ժամանակ ինչո՞վ ես սիրում զբաղվել, ի՞նչ նախասիրություններ ունես։

-Ազատ ժամանակ շատ քիչ եմ ունենում, որովհետև շաբաթական ունեմ 6 պարապմունք` օրական երկու անգամ, որոնք տևում են 3 ժամ: Առավոտյան գնում եմ վազելու 10 կիլոմետր։ Մնացած ազատ ժամանակն էլ փորձում եմ անցկացնել ընկերներիս հետ: Օրինակ, գնում ենք միասին թենիս խաղալու։

-Իսկ այդ երկարատև պարապմունքներդ չե՞ն խանգարում դասերիդ։

-Համենայնդեպս, փորձում եմ հասցնել դասերս, բայց քանի որ ամեն օր ստիպված եմ լինում երեք ժամ շուտ վերջացնել, այդքան էլ չի ստացվում: Երբեմն էլ լինում են դեպքեր, երբ վնասվածքների կամ մրցումների պատճառով ընդհանրապես չեմ կարողանում հաճախել դպրոց:

-Իսկ մարզիչդ գո՞հ է քեզանից, ի՞նչ հույսեր է կապում քեզ հետ։

-Դե, կարելի է ասել, որ մարզիչիս ամբողջ հույսը ես եմ։ Երբ մեկնեմ Լատվիա` մրցումների, պետք է մնամ և պարապմունքներս շարունակեմ էնտեղ, որովհետև էնտեղ ունեմ ավելի շատ հնարավորություններ` նպատակներս իրագործելու համար: Իհարկե դա նաև մարզիչիս նպատակն է, և ինչպես ինքն է ասում, ես իր լավագույն մարզիկներից եմ, ով ունի առաջ գնալու բոլոր շանսերը։

-Լավ, իսկ ի՞նչ կուզեիր ավելացնել վերջում։

-Կուզեի ավելացնել, որ սպորտը ինձ համար ապրելակերպ է, և ես չեմ պատկերացնում կյանքս առանց սպորտի: Սպորտը առողջ ապագա է, հետաքրքիր ժամանակ, և իհարկե, կարծում եմ, որ ցանկացած տղա պետք է գոնե մի որոշ ժամանակ հատկացնի սպորտին: Եվ ինչու չէ, աղջիկները նույնպես պետք է զբաղվեն սպորտով։