Mariam barseghyan

Մենք այն սերունդն ենք…

Յուրաքանչյուր նոր սերունդ գերազանցում է իր նախորդ սերնդին: Հաճախ եք երևի լսում ձեր ծնողներից, տատիկներից, պապիկներից, որ նրանց ժամանակներն ուրիշ էին, որ իրենք ավելի լավն էին, ավելի լավ էին սովորում, շատ էին կարդում և այլն: Ես նման խոսքեր ծնողներիցս չեմ լսել և փոքր տարիքից մեծացել եմ այն համոզմունքով, որ մենք ավելի ընդունակ ենք և ավելի խելացի: Սեփական կարծիքը, ուրույն մտածելակերպը, ոճը, համարձակությունը` ահա թե ինչն է բնորոշ մեր սերնդին: Չկա ոչինչ, ինչի շուրջ մենք բոլորս նույն կերպ կմտածենք: Նույն ֆիլմը մենք կարող ենք մեկնաբանել տարբեր տեսանկյուններից, նույն գիրքը մենք կարող ենք ընկալել յուրովի:

Մենք տարբերվում ենք մեր ծնողներից, որովհետև մենք ծնվել ենք ազատ, անկախ երկրում և առաջնորդվում ենք ազգային գաղափարներով: Մենք այն սերունդն ենք, որը ցանկանում է ապրել և ստեղծագործել անկախ Հայաստանում, մենք պատրաստ ենք զարգացնել և պաշտպանել Հայաստանը:

Մենք հետաքրքրված ենք քաղաքականությամբ, հաճախ ենք ակտիվ գործունեություն ծավալում այդ ասպարեզում, քան մեզանից մեծերը: Ուսուցիչներս ասում են, որ իմ տարիքում նրանք ուրիշ հետաքրքրություններ ունեին և քաղաքական գործերին չէին խառնվում: Այո, դուք ուրիշ էիք: Բայց ասեք ինձ, ինչո՞ւ քաղաքականությունը չպետք է հետաքրքրի ինձ: Չէ՞ որ հենց այդ ասպարեզում կատարվող գործողություններն են որոշում իմ և իմ երկրի ապագան: Մենք դեռ չունենք ընտրելու իրավունք, բայց հասկանում ենք, որ մենք նույնպես կարող ենք ինչ-որ ազդեցություն ունենալ ընտրությունների վրա և կունենանք: Այսօր յուրաքանչյուր խելացի քաղաքական գործիչ փորձում է իր գործունեության մեջ ավելի շատ պատանիներ և երիտասարդներ ընդգրկել:

Մեր սերունդը ստեղծագործ և ստեղծարար է: Այն ինչ մեր նախորդ սերունդները անվանում են «նորագույն տեխնոլոգիաներ», մեր համար դա արդեն սովորական բան է: Մենք ենք այսօրվա տեխնիկական նվաճումների կրողը և դրանք շարունակողը: Կողքս այսօր տեսնում եմ ապագա ծրագրավորողներ, ճարտարագետներ, ինժեներներ, դիզայներներ և ռոբոտաշինարարներ, ովքեր կդառնան ապագայի նորարարներն ու գյուտարարները:

Մենք ունենք այլ արժեքներ և այլ պատկերացումներ կյանքի մասին:

Մենք կարևորում ենք տպավորությունները, որ ստանում ենք կյանքից: Առաջնային ենք համարում մեր կյանքի այն հնարավորությունները, որոնք մեզ թույլ կտան ճանապարհորդել, սովորել ավելին այս կյանքից: Մենք նոր սերունդ ենք, որը անցյալում է թողնում բոլոր պատերազմները և նայում է առաջ, որը վայելում է կյանքը և ձգտում ավելիին: Հնում ասված շատ արտահայտություններ էլ ավելի արդիական են այսօր, քան առաջ` oրինակ` «Ինչքան լեզու գիտես, այդքան մարդ ես»: Մեր սերունդը ավելի է գնահատում գիտելիքը և նրա ուժը, մենք քաջ գիտակցում ենք, որ առանց գիտելիքի դու ոչ ոք ես:

Ես և իմ հասակակիցները այն սերունդն ենք, որը յուրաքանչյուր հարցի շուրջ ունի իր սեփական կարծիքը, մենք այն սերունդն ենք, որը չի վախենում բարձրաձայնել իր մտքերը, պնդել իր համոզմունքները: Բոլոր ժամանակաշրջաններում ապրել են տարբեր մարդիկ, և ժամանակի հետ մենք փոխվում ենք, այսօր մենք գերազանցում ենք մեր նախորդ սերունդներին, վաղը մեզ կգերազանցեն մեր ապագա սերունդները:

milena antonyan (aragacotn)

Եթե ոսկե ձկնիկ ունենայիր

Շատ հաճախ հասկանում ես, որ կյանքումդ ամեն ինչ նույնն է. 24 ժամը քեզ չի բավականացնում գործերդ ավարտելու համար, բայց միևնույնն է՝ ամեն ինչ ձանձրալի է, իսկ դա կարող է մի բան նշանակել: Ժամանակն է ինչ-որ խենթ, զվարճալի բան անելու, մի բան, որը մարդիկ անիմաստ կհամարեն ու ևս մեկ անգամ կհիշեցնեն քեզ, որ դու աննորմալ ես:

Եվ այսպես, երբ որոշեցի, որ ամեն ինչ ձանձրալի է, որոշեցի մարդկանց հարցնել, թե ինչ կուզեին, եթե ոսկե ձկնիկ բռնեին: Ես միանշանակ գիտեի՝ որն է լինելու իմ ցանկությունը:

-Շատ գումար կուզեի:

Օ՜, ոչ, մի՞թե աշխարհում ավելի կարևոր բան չկա, քան գումարը:

-Շատ փող:

-Շատ փող:

Երեք հոգու հարցնելուց հետո մտածեցի, որ չեն կարող բոլորը մտածել միայն փողի մասին ու քանի որ այս ամենն անում էի նյութիս համար, որոշեցի հարցնել իմ հասակակիցներին՝ կարծելով, որ պատանիները ավելի երազկոտ են ու հետաքրքիր պատասխաններ կտան:

-Ի՞նչ կուզեիր, եթե ոսկե ձկնիկ բռնեիր:

-Ընդամենը մեկ ցանկության հնարավորությո՞ւն ունեմ:

-Այո:

-Ուրեմն սկզբում կուզեի, որ նա կատարեր բոլոր ցանկություններս:

-Իսկ կնշե՞ս ցանկություններիցդ մի քանիսը, որ հետո պիտի խնդրես կատարել:

-Դե, շատ գումար, մեծ առանձնատուն…

Օ՜, ոչ: Այս պատասխանից հետո որոշեցի այլևս ոչ մեկին չհարցնել: Ու, ինչպես նկատեցիք, այս անգամ հարցումս չստացվեց: Ոչինչ, էլի կփորձեմ:

Հ.Գ. Եթե կուզեք իմանալ, ասեմ, որ ես կցանկանայի ժամանակի մեքենա ունենալ, որ ամեն պահի կարողանայի հետ գնալ մանկություն:

Ani Harutyunyan

Փոխվե՞նք

Մութն էլ կարծես իմ կողմից էր այսօր. սպասվածից էլ շուտ իջավ։ Չնայած մութն այդքան էլ տեղին չէ, ավելի ճիշտ կլինի ասել խավարը։ Հազիվ էին ուրվագծվում մարդկանց կերպարանքները։ Պատուհաններից երևացող լույսերը մի տեսակ պայծառ էին. ուզում էին ազատվել վարագույրե պատնեշից ու ավելի ուժեղ լուսավորել արտաքին խավարը։ Ահա այնտեղ մի տուն կա, երևում է՝ ինչպես է վարագույրը պար գալիս. տանը չարաճճի երեխա կա։ Լույսի աչքն էլ լույս. ճանապարհ է բացվում։

Հաճախ չեք տեսնի ինձ գյուղի փողոցներում այս ժամերին, բայց եթե տեսնեք, չնեղանաք, որ ի պատասխան ձեր բարևի մի ցրված հայացք ստանաք։ Ինքս էլ չգիտեմ՝ ինչն է ստիպում այդքան շատ զգալ երեկոյի այդ ժամը, փողոցը, սառը օդը, իմ մտքերը։ Հուզվելու աստիճան շատ։ Ինձ թվում է՝ ոչ ոք այդքան չի զգում։

Քայլում եմ։ Գյուղում մի շենք կա, տարիներ առաջ այրվել է, ու անունը հենց այդպես էլ կնքել ենք՝ «վառված շենք»։ Տարիները կարծես արհամարհանքով թարս նայել ու անցել են այդ շենքի կողքով կամ, որ ավելի վատ է, դեռ մի քանի անգամ էլ հարվածել նրան։

Ինչ-որ մեկի կյանքին է նման այդ շենքը՝ լքված, տխուր, անէ։ Կյանք, որի կողքով ամեն օր ավելի պայծառ ու լուսավոր կյանքեր են անցնում՝ իրենց երջանկության մեջ չնկատելով, չզգալով նրա ցավը։ Ես էլ շատ եմ անցել, չեմ էլ նայել նրա կողմը։ Բայց այս երեկո խավարի մեջ շենքն ավելի տխուր տեսք է ստացել, մանավանդ այսօր, երբ կարծես ինչ-որ մի բան ստիպեց ինձ նայել ու մտածել նրա մասին։ Ինչքան է այն խորհրդավոր, առեղծվածային, վախ ներշնչող, ամբողջությամբ սպասում դարձած։

Սովորական ճանապարհից ավելի բարձր է տեղակայված. դիրքն ավելի ազդեցիկ է դարձնում։

Ուշադիր նայում ես ու լսում. պատերն իրենց ներսում դեռ պահում են բնակիչների աղմուկն ու երեխաների զվարթ ծիծաղը։

Հա, ասում էի՝ մենք անցնում ենք ու չենք մտածում օգնել այն կյանքերին, որոնց ընդամենը մի կայծ է հարկավոր։ Մեր մեծ լույսից մի փոքր հույս։

Անտարբեր ենք։

Փոխվե՞նք։

anna sargsyan

Ով եմ ես

Բարև: Ես Աննան եմ: Ճիշտն ասած, ես շատ երկար եմ մտածել թղթակից դառնալու մասին, մինչև 17.am-ի թղթակիցներից մեկը՝ Սոնան, ինձ չտրամադրեց դրան: Հիմա կմտածեք՝ ախր ի՞նչ կար մտածելու, ու ես կասեմ՝ եսիմ:

Ես հետաքրքրասեր ու սովորական մարդ եմ, երևի: Շատ եմ սիրում կատակել ու ժպտալ, չէ, ժպտալ չէ, ծիծաղել: Շատ եմ սիրում ծիծաղել: Հաճախել եմ դաշնամուրի դասերի յոթ տարի: Այդ տարիները ինձ շատ բան են տվել:
Հա, մոռացա ասել, որ ես Վայոց ձորի մարզի Մալիշկա գյուղից եմ: Ես սիրում եմ իմ գյուղը:
Իմ ընկերները, որոնք թղթակցում են 17.am-ին, ինձ շատ էին պատմել այս կայքի մասին: Միշտ ունեցել եմ ցանկություն թղթակցելու, բայց քանի որ դասերս շատ էին, չէի հասցնում:
Դեռ չեմ կարող ասել, թե ինչ մասնագիտություն կսովորեմ, բայց իմ ամենասիրելի մասնագիտությունը հոգեբանն է:
Ես տան փոքրն եմ: Արդեն երևի հասկացաք, որ մի քիչ չարաճճի եմ, ու իմ խոսքն այդքան էլ տան մեջ չեն ընդունում: Ունեմ քույր և եղբայր: Քույրս ուսանողուհի է, իսկ եղբայրս ծառայում է հայոց բանակում: Ես նրան շա՜տ եմ կարոտում: Կարդում եմ գրքեր, ու շատ եմ սիրում սարսափ ֆիլմեր դիտել:
Ես և ընկերներս ինձ համարում ենք շփվող մարդ, և հուսով եմ, որ նոր ընկերներ ձեռք կբերեմ 17.am-ի շնորհիվ:
Դե ինչ, ահա և ես մինչև այս օրը: Իսկ ինչպիսին կդառնամ թղթակից դառնալուց հետո՝ կպարզենք միասին:

seda mkhitaryan

Շնորհակալությունների շարքից

Երբ հայտնվում են մարդիկ, ովքեր պատրաստ են առանց որևէ պատճառի օգնել քեզ, աջակցել, տաք թեյ կամ խմորեղեն առաջարկել, միայն քո մասին իմանալով այնքանը, որ իրենց աղջկա հետ 7 օր ճամբարում ես եղել, հասկանում ես, որ լավ ու բարի մարդիկ դեռ բոլորովին էլ չեն անհետացել, ինչպես կյանքից հոգնած մարդկանց ստատուսներում է, այդպիսի մարդիկ դեռ կան, ու վստահ եմ, լինելու են։

Խոսքս ավելի հստակեցնեմ: Ուզում եմ պատմել ճամբարային ընկերոջս՝ Անի Ղուլինյանի ընտանիքի մասին։ Նախ, երևի պատմեմ, թե ինչպես կամ ավելի ճիշտ, ինչ խնդրի պատճառով հանդիպեցի իրենց գեղեցիկ ընտանիքին ու մարդկային վերաբերմունքին: Մրցանակաբաշխությանը (որի մասին գիտեք, էլ չեմ պատմում) մասնակցելու համար նախ և առաջ պետք էր հասնել Երևան, իսկ իմ դեպքում պետք էր Քարինջ գյուղից հասնել Դսեղ, Վանաձոր ու հետո միայն Երևան: Երևի հասկացաք. ուղիղ տրանսպորտ չկա, բայց ոչ միայն դեպի Երևան, այլ նաև Դսեղ, ու սարսափելի է, բայց նաև Վանաձոր (սա առանձին նյութի թեմա է)։ Դասավորվեց այնպես, ավելի ճիշտ, Անին դասավորեց այնպես, որ իր հայրիկը ինձ կհասցնի Դսեղ, հետո այնտեղից միասին կգնանք։

Գյուղամեջ հասնելուն պես տեսա նրանց մեքենան, Անին էր ու իր հայրիկը, եկել էին ինձ երազանքիս հետևից տանելու, Անին իջավ մեքենայից, ամուր գրկեցինք միմյանց ու ճանապարհվեցինք Դսեղ։ Տեղ հասանք 9:30-ին, բայց պիտի Երևան ճանապարհվեինք 10:00-ին, այսինքն կես ժամ կա։ Գնացինք Անիենց տուն: Պարզ, հայկական ընտանիք էր, լցված սիրով ու ջերմությամբ, ինձ ընդունեցին ինչպես հին ծանոթի։ Սենյակում լսվում էր Անիի փոքր եղբոր՝ Հայկի լացի ձայնը, ում փորը ցավում էր, կամ մրսածությունից, կամ անծանոթ աղջկա ներկայությունից։ Մի քանի րոպե անց նրա լացը անցավ, ընկերացանք, ու ես արդեն ծանոթանում էի նրա ավտոմեքենաներին ու բանալիների հավաքածուին։ Անիի մայրիկի հետ մի քանի րոպե խոսելուց հետո բացահայտեցինք, որ ինչպես հայկական ընտանիքների մեծամասնության դեպքում է, մեր երկուսի դեպքում էլ նույնն է. հայրիկները գնում են արտագնա աշխատանքի (սա էլ է առանձին նյութի թեմա), չնայած ի ուրախություն Անիի ու նրա ընտանիքի անդամների, նրա հայրը քանի տարի է՝ տանն է ու գյուղում աշխատանք է գտել։ Հետո գնացինք Երևան, թե ինչ տեղի ունեցավ, արդեն բոլորդ գիտեք, մենք հետ եկանք Անիենց տուն՝ մի քիչ հանգստանալու համար: Հայկը արդեն քնել էր, ինչպես Անիի մայրն ասաց, շատ էր սպասել Սեդաներին, բայց քունը տարել էր ու քնել էր, փոխարենը նոր անդամ էր ավելացել՝ Սյուզին, Անիի քույրը, որն առավոտյան դասի էր, իսկ հիմա տանն էր, մի քանի րոպե հանգստանալուց ու կատակելուց հետո Անին ու իր հայրը ինձ հետ բերեցին Քարինջ։

Հիմա ինչ եմ ուզում ասել՝ այնքան ուրախ եմ, որ ճանաչեցի ու հնարավորություն ունեցա շփվելու այս գեղեցիկ ու հյուրընկալ ընտանիքի հետ։ Շնորհակալ եմ, այս բառի մեջ տեղավորվում է միայն մի փոքրիկ պատառիկ զգացողությունների, բայց դժբախտաբար մարդկությունը դեռ ավելի արտահայտիչ բառ չի հորինել, շնորհակալ եմ…

seroja baboyan

Ի՞նչ է լինում, երբ մարդ քայլում է փողոցով

Շատերդ կասեք` ի՞նչ է պատահել որ, հենց այստեղից էլ սկսում եմ իմ նյութը։

Այդ հարցի պատասխանը շատերն են դժվարանում գտնել, շատերը նույնիսկ չգիտեն դրա պատասխանը։ Պատճառը. այդ փողոցում քայլող մարդու անտարբերությունն է։

Ամեն մեկն իր մասին մտածելով, տարված ինչ որ մտքերով, խնդիրներով քայլում են փողոցով և ոչ մեկին չի հետաքրքրում, թե ինչ է կատարվում իրենց շուրջը: Ինձ թվում է, եթե անգամ նրանց կողքին ռումբ պայթի` նրանք չեն էլ նկատի ու կշարունակեն իրենց ճանապարհը։ Ես ինքս եմ այդպիսին, բայց ունեմ արդարացում` ոչ միշտ եմ այդպես անում։

Վերջին շրջանում սկսել եմ նայել շուրջս, հետաքրքրվել ամեն մի մանրուքով: Ինձ թվում է` դա լավ է, որովհետև անտարբերությամբ ապրելն էլ ավելի վատ է։ Դադարում եմ իմ մտքերի մեջ թափառել, սկսում եմ դանդաղ քայլել, ինչ- որ տեղ շտապելու փոխարեն: Նայում եմ շուրջս, մարդկանց, փորձում հասկանալ նրանց, հետաքրքրվել նրանցով, հասկանալ` ով է ուրախ, ով տխուր:

Ահա` էլի քայլում եմ, մի երեխա ընկավ ու սկսեց լաց լինել, ինչ-որ երկու տղամարդ վիճում են, այս նույն փողոցի մի անկյունում պապիկները հավաքվել նարդի են խաղում, իսկ ով էլ որ չի խաղում, մեկնաբանում է խաղը, այն էլ ինչ հավեսով։ Նրանց կողքով անցնելիս զգում ես չիբուխի ծխի հոտ, քայլում առաջ ու նկատում այնպիսի բաներ, որ նախկինում երբեք չես նկատել ու չես էլ փորձել նկատել։

Շատերդ կասեք` իմ հոգսերն ու խնդիրները թողած շո՞ւրջս նայեմ, ինչի՞ս է պետք։ Ձեզ ոչ ոք չի ստիպում, բայց անտարբերությունն է, որ մարդկանց վերածում է զոմբիների։ Ասես նրանց կյանքի կարգախոսը լինի «Ես, իմ մտքերը և վերջ»։

Օրինակ վերցրեք հասարակ գյուղացուց, որի խնդիրները շատ-շատ են, բայց երբ նրան ինչ-որ բան պետք լինի, օգնության կհասնեն մնացած գյուղացիները: Եթե գյուղում ինչ-որ մեկին մի բան պատահի, ամբողջ գյուղը կկանգնի և կաջակցի այդ մարդուն` ինչով կարող է։

Ես, իհարկե, չգիտեմ, թե ինչից է դա, բայց դա է իրական մարդկությունը: Հիշեցի Պարուր Սևակին, ասում էր. «Մարդ եղեք, մարդիկ»։

Սևակն ի՞նչ իմանար, որ իր երազած մեծատառով Մարդը, այսօր էլ երազանք է մնացել:

Հ.Գ. Կյանքը ունի սկիզբ, ունի և վերջ, էլ ի՞նչ իմաստ ունի կյանքը, եթե պետք է ապրել այդ կյանքը անտարբերությամբ։

arman arshak

Մուշը

Երեկ հերթական անգամ երեկոյան «ստուգայց» էի անում 17-ի կայքէջում։ Տեսա, որ Լիդուշը նյութ է գրել Ծյոմի մասին, տեսա Ծյոմի լուսանկարները զինվորական շորերով ու էլի Մուշին հիշեցի, ապրեցի այն նույն զգացողությունները, ինչ զգացի, երբ 17-ի մրցանակաբաշխության ժամանակ դահլիճի բակում անակնկալ կերպով Ծյոմը առջևս կանգնեց, հիշեցի այն բացը, երբ հայտարարվեց լավագույն 100 թղթակիցների անուններից «Մուշեղ Կուրեխյան»-ը, բայց այդ ամենը յուրաքանչյուր պահի համեմված էր հպարտությամբ` Մուշը հայոց բանակում է, իր պարտքն է կատարում, ու ինչպես նրա վերջին հոդվածն էր փաստում, իր պարտքը կատարում է հրաշալիորեն, իսկ մեզ այստեղ` թիկունքում հպարտանալու լիքը առիթ է տալիս։

Ու երբ վերցրեցի թուղթն ու գրիչը և պատրաստվում էի գրել այս հոդվածս ու մտաբերել մեր ծանոթացման շարժառիթը, Մուշից հերթական նամակը ստացա «Հըն, Արմ, դու ո՞ր անվանակարգում ես հաղթող ճանաչվել, չասես ոչ մի: Մեկա՝ չեմ հավատալու», ու Մուշի այս խոսքերը առաջ քայլելու ուժ տվեցին, որպեսզի հաջորդ տարի չսպասեցնեմ Մուշին, ես գրեմ ու ասեմ. «Մուշ, հաղթող եմ ճանաչվել, Մուշ, դու էլ ես հաղթող ճանաչվել: Մրցանակդ քեզ է սպասում»…
2016 թվականն էր: 17-ի բոլոր թղթակիցներին հայտնի բարի ու հոգատար Լուսինե Կարապետյանն ասաց, որ ՏՆԱԿ ծրագիրն է անելու: Դե, գրանցվեցի, ընտրվեցի որպես մասնակից ու գնացի Վայք։ Առաջին օրն էր ծրագրի, ծանոթացման խաղի ժամանակ Լուսինեն ասաց, որ մի քանի մասնակից ուշացումով կգան։ Անցավ մի քանի ժամ, հեռվից նկատելի դարձան 3-4 երիտասարդ: «Սա էլ մեր մյուս մասնակիցներն են»,- մեզ մոտեցողներից մեկը Մուշն էր,17-ի էջին հաճախ էր հայտնվում նրա լուսանկարը շատ հետաքրքիր նյութերի հետ հանդերձ: ՏՆԱԿ-ի ընթացքում բոլոր հանդիպումների ժամանակ Մուշի հետ հասցրեցի մտերմանալ։ Դե, ՏՆԱԿ-ը վերջացավ, բայց Մուշի հետ շփումը շարունակվում էր սոց.հարթակում։
Եվ հերթական անգամ քայլում էի Երևանի փողոցներում ու էլի նույն պատկերը, էլի հեռվից նկատում եմ Մուշին ու մի քանի ժամ անցկացնում Մուշի հետ: Գիտակցելով, որ առաջիկա 2 տարին չես տեսնելու նրան, այլ միայն հպարտանալու ես, որ նրա նման ընկեր ունես, ու նա ծառայում է հայոց բանակում։
Մո՛ւշ, հիշիր, որ ընկերներդ քեզ են սպասում, սպասում են այն բարի ու հոգատար Մուշին, ով ցանկացած հարցով պատրաստ է կանգնել ընկերոջ կողքին։

Բարի ծառայություն, զինվոր։

Hripsime Vardanyan

Նրանց, ովքեր երբեք չեն կարդա սա

1. Չսիրեցի քեզ հենց առաջին մեր հանդիպումից: Մի տեսակ վանող բան ունեիր քո մեջ: Մինչև այսօր էլ էդպիսինն ես, ու մինչև այսօր էլ չեմ սիրում քեզ ու դժվար թե սիրեմ:

2. Ամեն անգամ, երբ ուսուցչուհին տեղափոխություն էր անում դասարանում, ես միշտ մատներս խաչած սպասում էի այն օրվան, թե երբ պետք է նստես իմ կողքին:

3. Միշտ նախանձել եմ քեզ: Նման վճռականություն չեմ տեսել երբևէ և դժվար էլ թե տեսնեմ:

4. Դպրոցը առանձնապես չեմ սիրել, բայց երբ ավարտեմ, միակ վատ բանը, որ հիշեմ, դա դու ես լինելու:

5. Ես միշտ էլ գիտեի, որ ստում ես, բայց երբեք չեմ ընդհատել քեզ:

6. Ես գիտեմ, որ դու ծիծաղում ես բոլոր հնդկական ֆիլմեր դիտողների վրա, իսկ ինքդ գաղտնի նայում ես:

7. Ես գիտեմ, որ դու ինձ խորհուրդ էիր տալիս և համոզում էիր մազերս կտրել, որ քո մազերը ավելի երկար թվային:

8. Քեզ միշտ փնտրել եմ հայացքով, ամբոխի մեջ, դատարկ փողոցում, ամենուրեք:

10. Երբ արդեն մեծ կլինեմ, և երբ երեխաներս հարցնեն, թե դպրոցում ո՞վ է եղել իմ լավագույն ընկերուհին, ես կտամ քո անունը՝ հիշելով մեր մանկությունը:

11. Ու չնայած այն բանին, որ ես ատում եմ այդ երաժշտությունը, ես կլսեմ այն հանուն քեզ:

Լուսանկարը՝ Դիանա Շահբազյանի

1 տարի, 9 ամիս, 15 օր, 22 ժամ, 46 րոպե, 32 վայրկյան

Ուղիղ 1 տարի, 9 ամիս, 15 օր, 22 ժամ, 46 րոպե, 32 վայրկյան ես «Մանանա» կոչվող մեծ ընտանիքի անդամ եմ: Այս երկար, բայց կարճ ժամանակահատվածում հասցրել եմ խոսել գրեթե բոլոր թեմաներից, սակայն կա մի բան, որին դեռ չեմ անդրադարձել։

Ոտք դնելով այստեղ՝ ես սկսեցի աստիճանաբար փոխվել, այլ կերպ նայել շուրջս կատարվող իրադարձություններին, դեպքերին, դեմքերին, ծառին, քարին, շենքերին, մարդկանց։ Աշխարհը սկսեց այլ կերպ երևալ իմ «մանանայոտ» աչքերին։ Հիմա մտածում եք. «Հա ի՞նչ, բոլորիս հետ էլ տենց բան եղել ա», բայց պետք է ասեմ, որ իմ մոտ հեղաշրջումը մի քիչ մեծամասշտաբ ստացվեց։

Մի բան եմ ուզում խոստովանել քեզ, սիրելի՛ ընթերցող։ Հուսամ ինձ ճիշտ կհասկանաս։ «Մանանայի» հետ իմ ունեցած հանդիպումից երեք ամիս անց հնարավորություն ստացա մասնակցելու Ծաղկաձորում կազմակերպվելիք մեդիա ճամբարին։ Պարզվեց, որ ճամբարին պետք է մասնակցեր նաև իմ շատ լավ ընկեր Նինան (հիշեցնեմ, որ մենք Ստեփանավանից ենք)։ Այնքան ուրախ էի, որ երկուսով էինք լինելու։ Մտածում էի՝ ի՜նչ լավ ա, երկուսով կգնանք, մենակ չեմ մնա։ Ճամբարից առաջ այն մտքին էի, որ առանց ինձ հարազատ մարդու՝ ես մենակ կմնամ և ոչ ոք չի գտնվի, ում հետ կկարողանամ անցկացնել այդ մի քանի օրը։ Դա ողբերգական էր։

Եվ ինչպիսի՜ դժբախտություն, Նինան չէր կարող գալ, դասերից չէր կարող բացակայել։ Ի՞նչ արած, շատ կուզենայի, որ նա էլ մասնակից լիներ, բայց պետք է մենակ գնայի։

Ճամբարի յոթ օրերը հրաշալի անցան։ Հնարավորություն ունեցա հաղթահարելու իմ մեջ գոյացած վախը՝ նոր մարդկանց հետ շփվելու և մտերմանալու։ Ինձ սխալ չհասկանաս, իհարկե, ես շատ կուզեի, որ իմ սիրելի անձնավորությունը նույնպես վայելեր այն վայրկյաները, որ ես վայելեցի ճամբարում, բայց մենակ մնալն ինձ համար մի բանալի էր, որ թույլ տվեց բանալ մարդկանց հետ ազատորեն շփվելու գաղտնիքները և խեղդել նոր ծանոթություններից խուսափելու իմ սովորությունը։

Գուցե դուք ինձ չհասկանաք, կամ էլ կհասկանաք՝ չգիտեմ։ Գուցե դու էլ, հարգելի՛ ընթերցող, ինձ նման այն պատանիներից ես, ում «Մանանա»-ն տվել է ոչ միայն լոկ լրագրողական կամ լուսանկարչական հմտություններ, այլև հնարավորություն՝ բացահայտելու ինքդ քեզ, քո մեջ թաքնված տաղանդը, շփվել առանց բարդույթների, ձեռք բերել շատուշատ ընկերներ, և վերջապես՝ ազատ արտահայտել քո մեջ կուտակված մտքերն ու ապրումները, ինչը ես հիմա անում եմ։

Այս պահին, երբ նյութս եմ գրում, մտածում եմ, թե արդյոք ի՞նչ կլիներ, եթե ես երբևէ ոչ տեսնեի, ոչ էլ լսեի «Մանանայի» մասին։ Հը՜մ։ Գիտես՝ ի՞նչ, երևի դադարեմ մտածել այդ մասին, քանի որ նախ՝ ծանոթությունն արդեն եղել է, և երկրորդ՝ տխուր է այդ մասին մտածելը։

Եկեք ավելի ուրախ բաների մասին խոսենք։ Օրինակ՝ այն մասին, որ «Մանանան» իր գործունեությունը ծավալում է Հայաստանի բոլոր մարզերում։ Կամ, որ ամենա-ամենաշատն է ինձ ուրախացնում՝ իմ նմանների թիվը գնալով ավելանում է, դե, ի նկատի ունեմ՝ թղթակիցների, էլի։

Վերջաբանի փոխարեն ընդամենը մի բառ՝ շնորհակալություն։

Մրգային տորթը պատրաստ է

Լուսանկարը` Անահիտ Սարգսյանի

Լուսանկարը` Անահիտ Սարգսյանի

Ես Անահիտն եմ, 13 տարեկան։ Հաճախ տարիքիս մասին հիշեցնում են այն մարդիկ, որոնք ինձ բավականին հարցաքննելուց հետո հասկանում են, որ խոհանոցում ինձ մոտ որոշ բաներ չեն ստավում, իսկ եթե ավելի անկեղծանամ ՝ ոչինչ չի ստացվում։

Շատ անգամներ ընկերուհիներիս հետ փորձել ենք միասին ինչ-որ բլիթներ պատրաստել, սակայն շաքարի փոխարեն աղ լցնելու, խմորը պինդ անելու և վառելու պատճառով դրանք նույնիսկ հարևանի հավերին դուր չէին գալիս։

Ճիշտն ասած՝ այդ ամենը ես ցանկանալով չէի անում: Ուղղակի փորձում էի, որովհետև ինձ շատ էին համեմատում այն աղջիկների հետ, որոնք հիանալի են պատրաստում։ Բոլորի մոտ այդ հարցում ինձ միշտ մայրիկս էր պաշտպանում՝ նրանց պատասխանելով․

-Նա դեռ փոքր է, ավելի լավ կլինի, որ իր ուշադրությունը ամբողջությամբ իր դասերի վրա կենտրոնացնի,- չնայած, երբ մենակ էինք լինում, նա էլ էր համեմատում։

Ինձ դուր էր գալիս նրա պատասխանը, քանի որ հաճելի էր, երբ բոլորի ներկայությամբ ինձ պաշտպանում էին։ Այդ պատճառով էլ ես պնդում էի, որ նա ճիշտ է։

Լուսանկարը` Անահիտ Սարգսյանի

Լուսանկարը` Անահիտ Սարգսյանի

Բայց եկավ մի օր, երբ ես անելու ոչինչ չունեի․ դասերս վերջացրել էի, տնային հանձնարարություններս՝ կատարել։ Շատ ձանձրալի էր։ Հանկարծ, բախտի բերմամբ, թե պատահմամբ, որոշեցի խոհանոցում փորձեր կատարել, բայց այս անգամ՝ հաջող ավարտով։

Մայրիկս առաջարկեց միասին մրգային տորթ պատրաստել։ Եվ ես համաձայնեցի։ Մայրս ուղղում էր ինձ։ Առաջին ուղղումն էլ գոգնոց կապելու ձևն էր։

Կրկնօրինակելով մայրիկիս՝ կարողացա հարել ձուն և ալյուրը։ Մինչ ես հարում էի, նա գնաց այլ պարագաների հետևից։

Ես շատ լարված էի, շփոթվել էի, վազում էի խոհանոցի մի ծայրից մյուս ծայրը, ինքս ինձ հետ խոսում էի ու հարիչին խնդրում, որ ինձ օգնի և մայրիկիս մոտ ամոթով չթողնի։ Եվ ահա, մայրս վերադարձավ։ Նա սկզբում ինձ չգտավ, որովհետև ես և շրջապատիս իրերը կորել էինք ալյուրի մեջ։

Ես անորոշ իրավիճակում էի գտնվում և լուռ կանգնած էի։ Մայրս անդադար ծիծաղում էր, իսկ ես չգիտեի՝ լացեի, թե նրա հետ միասին ինձ վրա ծիծաղեի։

Մայրս, ինձ բավականին խորհուրդներ տալուց ու բացատրելուց հետո, այլ հնարքներ ցույց տվեց։ Սկզբում բարդ էր, հետո կամաց-կամաց սկսեցի աշխուժանալ։ Մայրիկս անընդհատ հումորով հիշեցնում էր, թե ինչ անեմ.

-Անուլս, հերիք չի՞ կրեմի վրա քնես, անցի խմորին։

Իսկ ես սուսուփուս անցնում էի, բայց եթե մենակ լինեի, խմորը կվառվեր։ Այս անգամ էլ օգնության հասավ մայրս։

Լուսանկարը` Անահիտ Սարգսյանի

Լուսանկարը` Անահիտ Սարգսյանի

Միասին արեցինք ամեն ինչ՝ բացի ձևավորումից։ Դա մնաց ինձ վրա, դրա համար էլ չստացվեց։ Չնայած դրան՝ շա՜տ համով էր։ Մրգային տորթը քիչ թե շատ ստացվեց, իհարկե, մայրիկիս օգնությամբ։ Ես շատ ուրախ էի, որովհետև հասկանում էի, որ մեծ մասամբ ես եմ ջանքեր գործադրել։ Եթե կարողանայի բոլորին հյուրասիրել, մեծ սիրով կհյուրասիրեի, որպեսզի բոլորի հետ կիսեմ ուրախությունս։