Մոտենում են միասնական քննությունները։ Միայն ուսանողը գիտի, թե ինչ էմոցիոնալ իրավիճակում են գտնվում դիմորդները։ Կյանքի կարևորագույն որոշումներից մեկը (մասնագիտության ընտրություն) արդեն կայացված է, մնում է հասնել դրան։ Ես արդեն 2-րդ կուրսի ուսանող եմ և ցանկանում եմ իմ խորհուրդներով որոշ չափով օգնել դիմորդներին։

1․ Ձեր ինքնագնահատականը միշտ բարձր պահեք։ Թվում է՝ սա բացարձակ կապ չունի միասնական քննությունների հետ, բայց եթե մի փոքր ավելի խորքային դիտարկենք իրավիճակը, կհասկանանք, որ մարդու բարձր ինքնագնահատականը չափազանց կարևոր նշանակություն ունի դժվար իրավիճակները հաղթահարելու համար։ Երբեք թույլ մի տվեք որևէ մեկին ցածրացնել ձեր ինքնագնահատականը՝ լինի ուսուցիչ, շրջապատի մարդ, թե դասընկեր։

2․ Թեմայի հետ կապ չունեցող նյութերից խուսափեք։ Ուղեղը շատ կարևոր օրգան է և պետք չէ այն լցնել անհեթեթ ինֆորմացիայով, որը, վստահ եղեք, ձեզ քննությունների ժամանակ ապակողմնորոշելու է։ Կենտրոնացեք միայն ձեր ընտրած առարկայի քննությանը պատրաստվելու վրա։

3․ Երաժշտություն լսեք։ Ընդմիջումների ժամանակ ցանկալի է, որ լսեք երաժշտություն։ Ինքս խորհուրդ կտայի ռոք։ Ինչո՞ւ, որովհետև ռոքը ձեր ներսում կուտակված նեգատիվը մի քանի րոպեում ցրում է։ Օրինակ՝ System of a Down, AC/DC, Deep purple, Pink Floyd, Scorpions, The Beatles, Green day, Queen:

4․ Մի ընկեք գնահատականի հետևից։ Եթե մեր ուղեղը միայն կենտրոնացնենք մեր, այսպես ասած, «երազանքների գնահատականի» վրա, ապա կստորադասենք այն գիտելիքը, որը մեզ իրոք պետք է։ Հավատացեք՝ գնահատականը ամենահարաբերական բանն է։ Երբեք մի մտածեք, որ 20-ներով ընդունվածները միանշանակ գիտունիկներ են։

5․ Քաղցր շատ կերեք։ Ասում են՝ շոկոլադը օգնում է հաղթահարել սթրեսը։

Դե ինչ, սիրելի դիմորդներ, գոնե որոշ չափով հետևեք խորհուրդներիս։ Բոլորիդ հաջողություն եմ ցանկանում։ Լավ պարապեք, գնահատեք ձեր ժամանակը և այն մի վատնեք համակարգչի դիմաց։ Մի բան հաստատ գիտեմ՝ բոլորդ ձեր ուզած համալսարանը և ձեր ուզած բաժինը ընդունվելու եք։ Չկա ավելի գերէմոցիոնալ զգացում, քան համալսարանի պատին քո անուն և ազգանունը կարդալը։ Ուզում եմ, որ բոլորդ առանց բացառության ապրեք այդ գերէմոցիոնալ րոպեները։

Փոքր ժամանակ որ լսում էի` «գնում ենք կարտոշկեն սրսկենք», ինչպես գրված է, էդպես էլ պատկերացնում էի.  մեկը ներարկիչը վերցրած բժշկի գործ է անում։ Ճամբարակում շատ արագ են պատկերացումները իրականություն դառնում, քանի որ խիստ կլիմայի պատճառով հիմնականում կարտոֆիլ են աճեցնում: Ու երբ մի օր ականատես եղա, թե ինչպես են կարտոֆիլը սրսկում, մի քիչ հիասթափվեցի: Եվ ինչի՞ են սովորական շորեր հագած, մի երկու կաթիլ էդ բույսերը ջրելու արարողակարգը էդպես կոչել:

Իսկ սա եղբայրս է` Մամիկոնը, իմ մանկության պատկերացրած «դոկտոր» կարտոֆիլ սրսկողը։ Սրսկելու դիմաց խոստացա ֆոտոսեսիա անել համարյա ապոկալիպտիկ ֆիլմերի ոգով:

Այդժամ

որպեսզի դրանցից որոշները իրականություն դառնան։

Թարգմանությունը գերմաներենից՝ Մարիամ Տոնոյանի

Ամեն մեկը թաղվեց իր մենության մեջ. մեկն անջատեց սենյակի լույսն ու կորավ մթության մեջ, մյուսը միացրեց սիրելի երգը, որ այն իր փոխարեն խոսի, այն մեկն էլ սկսեց տառերն իրար կողքի շարել, որ տառերը չլռեն, մյուսը տաք սուրճը խառնեց, որ գոնե մտքերը չխառնվեն, իսկ ամենավերջինը հաշվեց վերջին աստղը, արհամարհեց լուսնին ու գնաց գիրք կարդալու։ Ես այս վերջինն էի, ու հա՜, արհամարհել բառն այս դեպքում ճիշտ էր, սակայն չափազանցված, քանի որ ուղղակի լուսինն ինձ չզեկուցեց, ու ես այդպես էլ չիմացա, թե ինչու էր ամեն գիշեր նույն փայլող լուսատտիկը հայտնվում երկնակամարում՝ նույն թափանցիկ շղարշով։ Հետո ինձ մի պահ թվաց, որ ինչ-որ բան պակաս է, ու ես դարձա նաև այն մյուսը, ով տառերն էր շարում կողք-կողքի, ու հետո շա՜տ արագ փոխեցի պատկանելությունս, ինչպես ձմեռվա սառը արևն է փոխվում՝ դառնալով ամառվա այրողը։ Փոխվեցի ու սկսեցի խառնել սառը սուրճը, ճիշտ ես, այն մեկի սուրճը տաք էր, բայց ես չեմ խաբի, եթե ասեմ, որ իմ երկաթյա գդալը ժամեր շարունակ շաղակրատում էր սուրճի հետ, որ հանկարծ մտքերս չխառնվեն, ու որ ես հանկարծ չմոլորվեմ։ Նախավերջում վերցրի սառած սուրճս, ի դեպ, ես սիրում եմ սուրճը այն ժամանակ, երբ այն սառն է լինում կամ էլ «գդալով սառեցրած», իսկ վերջում միացրի իմ սիրելի երգը, այն լցվեց սենյակում ու ես լռեցի, իսկ նա խոսեց, ու հա՜, սենյակս լցվեց ինձանով, երգով, սառած սուրճի մոլեկուլներով, գրքի հերոսներով ու կիսաամառվա զովով։ Բայց ուզում եմ, որ դու իմանաս, որ ես երբեք էլ չդարձա այն մեկը, ով անջատեց սենյակի լույսն ու կորավ մթության մեջ։ Գիտե՞ս՝ ես երևի երբեք էլ այդ մեկը չդառնամ։

Զարմանալու չափ հետաքրքիր է, որ արևոտ, անձրևոտ, քամոտ, ցուրտ ու տաք օրերը կարող են ինչ-որ պահի լրիվ նույն գույնն ունենալ։ Ինչ-որ ժամանակ կարող է մեկ լինել՝ ինչ եղանակ է դրսում ու ինչ եղանակ է լինելու վաղը։ Կարող է մեկ դառնալ՝ ամսի քանիսն է, շաբաթվա որ օրն է, ամռանից քանի օր է անցել ու քանի օր է մնացել աշնանը։ Էս տարի բոլոր եղանակներն են աշուն թվում՝ խոնավ, սառը։ Տերևներ չկան, չկա և անձրև, ծառուղիներում տերևաթափ չկա, ուստի և լսել չի լինի «Մեր սիրո աշունը»․․․ Թերևս աշնան լավագույն պարգևները չկան, բայց թվում է՝ աշուն է՝ բնավորության իր ամենատհաճ գծերով։

Տարվա մյուս եղանակների վերադարձին սպասում ենք ես, վերարկուներս ու լողազգեստներս։ Սպասում ենք, բայց ոչ անհամբեր։ Որովհետև անհամբերությունը վաղուց լքել է մեզ, ճիշտ էնպես, ոնց սրտի թրթիռը։ Բայց մենք համբերատար էլ չենք։ Մենք ուղղակի սպասում ենք։ Սպասում ենք, որովհետև մեծ հաշվով ուրիշ տարբերակ չկա։ Ինքներս էլ մեծ հաշվով թքած ունենք՝ որքանով ենք համբերատար կամ անհամբեր, մեծ հաշվով կարևոր էլ չէ, մեծ հաշվով դա ոչինչ չի փոխելու։

Կյանքի նման ոչ խոստումնալից շրջաններին ամենքը տարբեր վարվելակերպ են դրսևորում։ Մեկը փորձում է իմաստ փնտրել այն ամենի մեջ, ինչ նախկինում անիմաստ էր թվում, մյուսը սկսում է անիմաստ համարել նախկինում խորիմաստ թվացող շատ բաներ, մեկը հոգնում է, մյուսը՝ օգտագործում ժամանակը հանգստանալու համար, մեկը սկսում է դիետիկ աղցաններ և ուտեստներ պատրաստել, մյուսն ուղղակի սկսում է ուտել նախատեսվածից ավելի շատ, մեկը սկսում է գրքեր ընթերցել, մյուսը գիրք ընթերցելու ցանկությամբ էլի մի անգամ հիասթափվում է ներկայից, որովհետև գիտակցում է՝ գրադարաններն անգամ փակ են։ Մեկը սկսում է ավելի հաճախ զանգել հին մտերիմներին, մյուսն ուղղակի դառնում է անհասանելի, մեկը լավ ֆիլմեր է գտնում, մյուսը՝ խորհուրդ տալիս այդ ֆիլմերն ու գիտակցում, որ ինքն արդեն դիտել է դրանք։ Մեկը պոզիտիվ է, մյուսը՝ ոչ այդքան, մեկն ուղղակի նեյտրալ դիրք բռնելու համար է ծնվել, ենթադրյալ որոշում չկայացնողներից է, այնինչ խելամիտ որոշում է նաև նեյտրալ լինելը․ խելամիտ ու հաճախ դժվար։

Էսպես տարբեր կյանքեր շարունակվում են տարբեր ուղիներով։ Գոյությունը շարունակվում է, կյանքը՝ ասում են՝ ևս։ Շարունակվում է գրեթե ամեն բան՝ կիսատված ժպիտների, չկայացած գրկախառնությունների, միասին չխմած թեյերի, իրար ժպիտները դիմակների հետևից պատկերացնելու ու իրար ներկա բացակայությանը համակերպվելու գնով։ Փոքրիկ Իշխանը մի բան գիտեր․ մենք բոլորս էլ ի վերջո մի օր մխիթարվում ենք․․․ Մեզ երևի մխիթարում է հետզհետե համակերպվելու այս անգույն, անձև ու մեր կամքով չընտրված տարբերակը․․․ Երևի․․․