Ազատ տարածք խորագրի արխիվներ

Mane Minasyan

Իմ 2017-ը

2017-ը նոր կյանքի սկիզբ էր, կամ էլ, այսպես ասած, հրաժեշտ մանկապատանեկան ու անհոգ կյանքին:

Իմ 2017-ը սկսվեց տևական բաժանումով՝ եղբայրս բանակ գնաց: Դրան հաջորդեց կյանքում առաջին այցս Ղարաբաղ, որին շատ էի սպասել: Ինձ համար այնտեղ ամեն բան հետաքրքիր էր ու հարազատ: Այնտեղ ակամա ուժ ստացա, որովհետև Արցախում չես կարող ուժեղ չլինել:

Մյուս ամիսներին պարապում էի ընդունելության քննությունների համար: Դիմորդ էի, շրջանավարտ: Վերջին զանգի փորձեր, վերջին դաս, ավարտական երդում ու վերջին անգամ դպրոցի դահլիճում կանգնած՝ թաց աչքեր: Հունիսի 30-ին գնացի վերջին քննությանս և ընդունվեցի ԵՊՀ ժուռնալիստիկայի ֆակուլտետ:

Համալսարան, նոր կյանք ու նոր ընկերներ: Այս կյանքի ընթացքին շատ արագ հարմարվեցի ու 12 տարվա վաստակավոր աշակերտից դարձա նորաթուխ ուսանող: Տես, աչքս թարթեցի, ու արդեն ավարտվում է առաջին կիսամյակը:

Դե ինչ, սիրելի 2017, գնա, միևնույնն է՝ միշտ էլ մնալու ես որպես նոր կյանքի սկզբի տարեթիվ:

anahit badalyan (kapan)

Մի բան այն չէ

Բարև՜: Իսկ դու արդեն զարդարե՞լ ես տոնածառը, գնե՞լ ես նվերներ ընտանիքիդ անդամների համար, գրե՞լ ես հերթական նամակդ Ձմեռ պապիկին: Ես՝ չէ: Ու վախենամ՝ էդպես էլ չանեմ ոչինչ: Գիտե՞ս՝ ինձ մոտ էլի են պահեր եղել, երբ տրամադրություն չեմ ունեցել, ինչ-որ բան չեմ ցանկացել կամ պատրաստ չեմ եղել տոնին: Բայց քաղաքի գունավոր լույսերը տեսնելուց ու խանութների բակերում վաճառվող եղևնիների մոտով անցնելուց հետո՝ ամեն ինչ անցնում էր: Իսկ հիմա՞: Հիմա էդպես չի: Համարյա ամեն օր անցնում եմ փայլերով զարդարված խանութների մոտով, տեսնում եմ Կապանի մեծ տոնածառը, վառվող լույսերը, հակառակի պես, քաղաքն այս անգամ իրոք հրաշալի է զարդարված: Բայց ոչինչ չի բարձրացնում տրամադրությունս: Գիտե՞ք՝ ինչից եմ հասկանում դա: Ամեն տարի, երբ դեկտեմբերը կիսվում էր, մոտենում էր Ամանորը, միտքս ամբողջությամբ տարվում էր ամանորյա միջոցառումներով, երգերով, նոր հագուստ գնելով, տոնածառ զարդարելով, մոռանում էի դասերիս մասին, ուզում էի՝ հնարավորինս շուտ ավարտվի կիսամյակը, մի կողմ դնեմ գրքերն ու տետրերը ու վայելեմ տոնը:

Ես դպրոցում լավ եմ սովորել, լավ եմ սովորում, բայց չնայած դրան՝ ինձ մոտ էլ էր երբեմն հասունանում դասերը թողնելու ու տոնին տրվելու այդ մեծ ցանկությունը: Այդ ժամանակ ես զգում էի՝ ինչքան ուժեղ եմ սիրում Ամանորը: Իսկ հիմա՞: Հիմա հաշվարկում եմ մտքումս. ամսի 21-ին կգնամ Ամերիկյան անկյուն, 22-ին կգնամ մաթեմի, հետո շաբաթ-կիրակի անգլերեն կանեմ, մի լավ գեղարվեստական գիրք կա, երկուշաբթի օրվանից դա կկարդամ, ամսի 25-ին մաթեմի շտեմարանից կսկսեմ պրոգրեսիաները, երևի հունվարի 7-8-ին արդեն ավարտած կլինեմ թեման ու կանցնեմ ֆունկցիաներին:

Նկատո՞ւմ եք, էնքան տարօրինակ սառնությամբ եմ մտածում գալիք օրերի մասին, ասես մի հերթական ամիս եմ գլորում: Մարտից սպասում եմ Ամանորին, որ նախորդ Ամանորին պահածս չիրականացած երազանքը նորից պահեմ ու այս անգամ ավելի հավատամ: Բայց ի՞նչ Ամանոր, ի՞նչ բան… Անցյալ տարի էս ժամանակվա իմ մտքերն էին. «Ամսի 23-ին կավարտենք դասերը, նույն օրը դպրոցական միջոցառումը կլինի, էլի երևի կերգեմ Mariah Carey-ի All I Want For Christmas-ը (դե, ամեն տարի էդ եմ երգում, շատ եմ սիրում էդ երգը), 25-ին դասարանով կհավաքվենք, մի լավ կուրախանանք, էդ ընթացքում համ էլ տոնածառը կզարդարենք ու… հավես կլինի»:

Ախր, ես հիմա էլ կարող եմ էսպիսի պլաններ ունենալ, առաջին հայացքից խանգարող ոչինչ չկա: Բայց ներսումս էդ բոցկլտացող լույսը չկա: Չգիտեմ, քաղաքի լույսերը մեջս ոչինչ չեն փոխում, մաթեմի գրքերը «չեն խնդրում», որ իրենց մի կողմ դնեմ ու գնամ տոնածառ զարդարելու: Ահավոր անհավես եմ: Տեսնես՝ ինչի՞ց է:

Ինչո՞ւ Նոր տարին մեջս զգացնել չի տալիս: Ասում եմ՝ կարո՞ղ է մեծացել եմ…

sona zaqaryan

Սերը և բարությունը ամենուր նույնն են

Ջերմ բարևներ օվկիանոսի այն կողմից։ Իսկ ձեզ հետաքրքի՞ր է՝ արդյոք ինչպես եմ, դասերս ինչպես են, հարմարվե՞լ եմ, թե՞ ոչ։ Դե, հետաքրքրվողների համար պատասխանեմ.

-Լավ եմ, դասերս լավ են, հարմարվել եմ, ամեն ինչ կարգին է։

Այս խոսակցությունը շատ հաճախ եմ ունենում ընկերներիս ու հարազատներիս հետ։

Շատերը ուղղակի հարցնում են.

-Լա՞վ է ԱՄՆ-ում ապրելը։

Իսկ իմ պատասխանը.

-Ուղղակի տարբեր է։

Փոխանակման ծրագրի աշակերտ լինելը ինձ հնարավորություն է տվել ուսումնասիրել տարբեր մշակույթներ և զուգահեռներ տանել ու համեմատել դրանք հայկականի հետ։

Այսօր ուզում եմ մի քիչ պատմել կրոնի ու եկեղեցու մասին։ Երբ այստեղ առաջին անգամ եկեղեցի այցելեցի, շոկի մեջ էի։ Դե, միանգամից պատկերացրի հայկական եկեղեցին և սկսկեցի համեմատություններ անել։

Երբ մենք եկեղեցի ենք ասում, առաջինը մեր մտքում պատկերացնում ենք հայկական եկեղեցին։

Այստեղ եկեղեցին կարող է ուղղակի տան նման մի կառույց լինել։ Եկեղեցիները հիմնականում այնպիսի շքեղություն չունեն, որը մենք սովոր ենք տեսնել։ Ամեն ինչ շատ պարզ է ու հասարակ։ Չկա խունկ, չկան եկեղեցական արարողություններ։ Բեմում խոսափողն է դրված, որպեսզի քահանան խոսի, դե իհարկե, քահանան նույնպես մեր պատկերացրած քահանան չէ։ Քահանան չունի որևէ հոգևորական հանդերձանք, ներկայանում է սովորական հագուստով, ինչպես մնացած բոլոր մարդիկ։

Ամեն կիրակի հյուրընկալ ընտանիքիս հետ գնում եմ եկեղեցի։ Ամեն ինչ սկսվում է երգով, բոլորը կանգնում են և սկսում երգել տարբեր երգեր։ Այս երգերը նույնպես մեր իմացած երգերը չեն, որոնք սովոր ենք պատարագներին ունկնդրել։ Այս երգերը կարող են լինել տարբեր ժանրերի։ Երգելուց հետո գալիս է քահանան, և բոլորը աղոթում են, դրանից հետո փոքր երեխաները գնում են առանձին սենյակ, որտեղ նրանց տարիքին համապատասխան կրոնական դասեր են անցկացվում։ Մնացածը մնում են հիմնական սրահում, և քահանան սկսում է օրվա քարոզը։ Այնուհետև բոլորը ճաշակում են Քրիստոսի մարմինն ու արյունը հացի և խաղողի հյութի տեսքով։ Վերջում բոլորը երգում են, և սա էլ համարվում է ավարտը։ Այս ամենը կարելի է ասել, որ տևում է ընդամենը մեկ ժամ։ Այնուհետև մարդիկ սկսում են զրուցել ծանոթների ու անծանոթների հետ և տարբեր թեմաներ քննարկել։

Թեև այսքան տարբերություններին, մի բան   նույնն է՝ գաղափարախոսությունը։ Այն ամենը, ինչը մեզ քարոզվում է հայկական եկեղեցում, քարոզվում է նաև այստեղ։ Թեև այստեղ ապաշխարության կարգ չի կատարվում, բայց մարդիկ, մտածում են, զղջում իրենց մեղքերի համար և ճաշակում Քրիստոսի մարմինն ու արյունը։ Երբ մտնում եմ եկեղեցի, միշտ տրամադրությունս բարձրանում է, որովհետև մարդիկ շատ դրական են, բարի և ժպտերես։ Իսկ մի փոքրիկ ժպիտը կարող է փոխել մարդու տրամադրությունը։

Այս ամենից մի պարզ բան կարելի է եզրակացնել։ Կապ չունի, թե ինչ տարբերություններ կան եկեղեցու շինության, արարողակարգի, աղոթքի մեջ, կարևորը հավատն է, բարությունը և միմյանց սիրելու ու հարգելու կարողությունը։

Artyom Avetisyan

Իմ 2017-ը

2017 թվականին իմ ցանկությունների ու երազանքների մի մասը կատարվեց, իրականություն դարձավ, մի մասն էլ մնաց ուղղակի երազանք: Բայց ես գոհ եմ իմ 2017-ից, գրեթե ամեն ինչ դրական կերպով անցավ, ճիշտ է՝ եղան չնչին դժվարություններ, բարդություններ, ինչ-որ բան նաև չկատարվեց, սակայն դրանք արդեն մնացել են անցյալում, և 2017-ն արդեն փակել է այդ էջը: Մնաց մի քանի օր, և 2017 թվականը կանցնի պատմության գիրկը և այլևս երբեք չի կրկնվի, չեն էլ կրկնվի նրանում եղած բոլոր պատմությունները, իսկ 2018-ը մեզ համար կլինի ավելի կատարելագործված տարբերակ, ուղղակի պետք է վերցնել ամուր զամբյուղ և օգտվել այդ բարիքներից, հավաքել դրանք ու քիչ-քիչ օգտագործել հարկ եղած ժամանակ:

2018 թվականը թող կատարի ողջ հայության ամենամեծ բաղձանքը՝ խաղաղություն լինի, չլսվեն ոչ մի արտառոց ու տխուր լուրեր:

Ասում են, որ եթե ինչ-որ բանի մասին շատ ես մտածում, խոսում, ապա այն իրականություն է դառնում, և այսպիսով ուզում եմ հանրայնացնել իմ մեծագույն երազանքը՝ դառնալ լավ ուսանող և կարողանալ իմ մասնագիտության շնորհիվ կերտել իմ ապագան:

Կյանքի կարևորագույն նպատակն ինքնաարտահայտումն է

Այս ուսումնական տարվանից սկսած՝ Շիրակի պետական համալսարանի ուսումնագիտական խորհրդատվական կենտրոն-գրադարանի ընթերցասրահում ամեն ամիս կամ ամիսը մի քանի անգամ անցկացվում են համալսարանականների կողմից սիրված գրքերի ներկայացում-քննարկումներ։ Ես, սիրելով ընթերցանությունը և գրքերի քննարկումները, պարտաճանաչ կերպով մասնակցում եմ այդ քննարկումներին, որոնց ներկա են լինում ինչպես ուսանողներ, այնպես էլ դասախոսներ։

Մի անգամ՝ հերթական գրքի քննարկումից հետո, ես առաջարկեցի հաջորդ անգամ քննարկել Օսկար Ուայլդի «Դորիան Գրեյի դիմանկարը» վեպը, որը կարդացել էի սեպտեմբեր ամսին և ինձ մոտ շատ հարցեր մնացել էին անպատասխան։ Ներկա գտնվող դասախոսներից մեկն առաջարկեց, որ հենց ես ղեկավարեմ այդ գրքի քննարկումը և հենց ինքս լինեմ օրվա բանախոս։

Պատկերացնո՞ւմ եք, թե որքան մեծ պատասխանատվություն էի վերցնելու ինձ վրա։ Լինել բանախոս խելամիտ և կյանքի մեծ փորձ ունեցող դասախոսներից հետո մի փոքր դժվար էր լինելու առաջին կուրսեցուս համար, սակայն ես վստահորեն համաձայնեցի։ Ես իմ առջև լուրջ նպատակ էի դրել, և որը պետք էր պատվով հաղթահարել։

Քննարկումից հետո վերադառնալով տուն՝ միանգամից վերցրի գիրքը և սկսեցի վերընթերցել այն։ Ամեն մի պարբերություն կրկին ու կրկին կարդալով՝ մի նոր բան էի նկատում, որը երևի կամ վրիպել էր աչքիցս, կամ միգուցե այդքան էլ ուշադիր չէի կարդացել։ Ամեն դեպքում, անհրաժեշտ էր գիրքն ամբողջությամբ ընկալել ու հասկանալ, որը, չնայած, մի փոքր բարդ էր, քանի որ գրքի ամեն մի նախադասությունը մի խորիմաստ աֆորիզմ էր, մի պարադոքս…

Ահա և եկավ իմ բանախոսության օրը և ժամը։ Մի փոքր լարվում էի, երևի պատասխանատվության զգացումից էր։ Հուզմունքից այնպես էի կարմրել (դա իմ վատ սովորություններից մեկն է), որ նույնիսկ դասախոսներն էին նկատել։ Բայց և այնպես, քննարկումն անցավ շատ հաճելի և շատ հետաքրքիր։

ani v. shahbazyan malishka

Շուտով

«It’s the most wonderful time of the year»: Հուսով եմ՝ երգելով կարդացիր, թե չէ Andy Williams-ը կնեղանա: Ես էլ: Էս երգը լսելուց մի տեսակ Նոր տարվա շունչ եմ զգում, բայց անջատելուց հետո՝ ոչ մի բան: Ախր, հեչ Նոր տարվա շունչ չկա, է: Մի քանի օրից կսկսվի մարդկանց եռուզեռը: Իսկ ես տանը վերմակս գրկած կնստեմ ու ֆիլմ կնայեմ: Հա, մեկ էլ տոնածառ դնելուց ես էլ կխառնվեմ ու գոնե մի խաղալիք անպայման կկախեմ, դե դա Նոր տարվա օրենքներից է, չէ՞: Մեկ էլ Նոր տարվա օրենքներից է ուտելը, չէ, շա՜տ ուտելը: Դե, կարծում եմ՝ մարդկանց 90%-ը դրա համար է սիրում Նոր տարին: Հա, էլի կերեք, բան չասացի, բայց հո մենակ դրա համար չի՞ Նոր տարին: Նոր տարին նաև բարեկամներին տեսնելու համար է: Գալիս են, հեռու-հեռավոր, սկզբից նախ ծանոթանում ես, հասկանում ես, որ այդքան էլ բարեկամ չեն, իսկ նրանք ասում են.

-Էս ինչքա՞ն ես մեծացել, էսքան երեխա էիր:

Ու դու ուզում ես ասել.

-Մարդը աճող օրգանիզմ ա, դա նորմալ երևույթ ա:

Բայց, դե, չես ասում: Կամ որ գալիս գրկում են դարերով: Մի անգամ մեր բարեկամը էնպես գրկեց, որ ակնոցս մխրճվել էր ու օգնություն էր խնդրում: Մի երկու ժամ որոնելուց հետո վերջապես գտա ու ուշքի բերեցի: Չգիտեմ՝ ասածներս բողոք, թե քննադատություն կընդունեք: Ոնց ուզում եք: Իսկ հիմա ասեմ, թե ինչն եմ սիրում:

Մանդարինի հոտը:

Երբ ցրտից սառած տուն եմ գալիս, մտնելուն պես ակնոցիս ապակիները սպիտակում են ու բան չեմ տեսնում: Մերոնք սկսում են ծիծաղել:

Երբ թարթիչներիս ձյուն է նստում:

Երբ ժամը 00:00-ին երազանք եմ պահում ու հետո մոռանում եմ, թե ինչ երազանք էի պահել:

Նվերներ տալ ու ստանալ:

Հրավառություն նայել:

Երբ առանց ակնոց նայում եմ տոնածառի լույսերին:

Հա, մեկ էլ «չարազի» միջի «ֆստուշկան» եմ սիրում:

Ani avetisyan

Ուզում եմ

Սա սովորական տարի էր:

Սովորական, 365 կամ 366 օրից:

Չնայած, մի քիչ անսովոր էր: Փոփոխություններով, որ չգիտեմ՝ լավ է, թե վատ, բայց անտեսել կամ ուշադրություն չդարձնել սովորեցի: Իսկ այս տարի դրանք շատ էին:

Արդեն ուսանող եմ, ու այդ մասին պատմել չեմ ուզում: Ոչ մի հետաքրքիր բան: Ուղղակի ուսանող եմ ու հիմա հասկանում եմ՝ ինչ ասել է քննաշրջան: Ժուռֆակի ուսանող եմ, ուրեմն գիտեմ նաև՝ ինչ ասել է հայոց պատմություն: Չէ, ծիծաղելի չէ:

Չեմ ուզում ասել՝ 2017-ը լավն էր կամ վատը: Չեմ էլ ասի, թե եվրաասոցացումը 2017-ի ամենակարևոր քայլն էր, կամ կասեմ: Չգիտեմ:

Դասադուլի մասին էլ չեմ խոսի: Շատ են խոսել: Ու իրականում ոչինչ չեն ասել:

2017-ում էր, որ քառօրյայի հետքերն էինք փորձում ջնջել, բայց չստացվեց, իսկ տարվա վերջում տղերքի բուժման համար դեռ գումար չկա:

Պատերազմի հետքերը մնացին այս տարվա պատերին, տղերքի աչքերում ու մարմնին:

Այս տարի ես մի քիչ ավելի սիրեցի երկիրս: Չսիրողներին ու հեռացողներին հակառակ:

Ճանապարհներին գտա ու կորցրի հին ու նոր կարոտներս: Սկսեցի չմեղադրել գնացողներին ու փորձեցի հասկանալ: Չէ, չեմ ասի, թե ստացվեց, բայց գոնե ձևացնել սովորեցի:

Հաջորդ տարի ավելի շատ սիրել կփորձեմ: Եվ ուզում եմ արդարացում գտնել՝ հեռացողներին մեղադրելու ու չհասկանալու: Հետո՝ ինքս ինձ ներելու:

Ուզում եմ, որ մեր կարոտները օդանավակայանի ճամփան չիմանան, որ հրաժեշտները ավելի քիչ ցավոտ լինեն:

Որ ավելի հաճախ գտնենք ու սակավ կորցնենք:

Որ կորցնելուց հետո էլ չփնտրենք:

Ուզում եմ սովորել փոփոխություններս ճիշտ ժամանակին գնահատել:

Իսկ ամենից շատ ուզում եմ, որ 2018-ը ջնջի պատերազմի հետքերը տղերքի մարմնից ու աչքերից: Ուզում եմ, որ 2019-ին արդեն անվասայլակով կամ հենակով չքայլեն տղերքը, որ իրենց կյանքն էլ պատերազմ չլինի:

Որ Ամանորը նորի սկիզբը լինի և ոչ հնի կրկնությունը, ոչ հարևանաբարեկամական մրցավազք, այլ մի քիչ, շատ քիչ ավելի սիրուն:

Եվ ուզում եմ, որ 2018-ին 17-ի ընտանիքն էլի էսպիսին մնա…

Artyom Avetisyan

Մթությունը ստիպում է երազե՞լ, թե՞ մտածել

Ամեն ինչի մասին սկսում ես մտածել գիշերը, երբ մութ է: Բոլոր մտքերդ ու իղձերդ կատարելագործվում են գիշերը, երբ պառկած ես կամ էլ մթության մեջ ես գտնվում: Մթությունը ամբողջ գիշեր հավաքում, գտնում ու բերում է ողջ երազանքներդ և ստիպում մտածել դրանց մասին: Առանց քեզ հարցնելու, դուռը թակելու՝ մտնում է ներս, նվաճում ուղեղդ ու սիրտդ և սկսում է ծակծկել ու տանջել քեզ: Այնուհետև վարում մեքենան ու քեզ տանում է դեպի ապագա՝ երազելու, կամ էլ անցյալ՝ մտածելու: Անգամ մթության մեջ խորհում ես անհնարինի մասին, փորձում այն իրականացնել, հասանելի դարձնել ու ապացուցել բոլորին, որ այն իրագործելի է:

Մթության ծովը շատ խորն է ու անծայրածիր: Մի փոքր իրավիճակ հիշելով՝ վերհիշում ես մի հսկա պատմություն: Մի բառը մտաբերելով՝ հիշում ես ողջ անցյալին վերաբերող փաստերը: Ահա, թե ինչ է մթությունը: Մթության ծովի մեջ մարդիկ խեղդվում են երազելուց ու մտածելուց:

Մթությունն էլ ունի իր պայծառությունը, գեղեցկությունն ու լուսաշողը, որը տեսնելով՝ արագ ձեռք ենք մեկնում, որ բռնենք, բայց ավա՜ղ, նա մեզ բռնեց և գցեց հուշերի գիրկը: Նույնիսկ մթության մեջ կարելի է երջանկություն գտնել, միայն չպետք է մոռանալ լույս վառել: Բայց եկեք մտովի վառենք լույսը, որպեսզի իղձերը չփախչեն:

Մթությունն էլ ունի իր դրական կողմերը: Միայնակ ես մնում մտքերիդ հետ ու ավելի խորն ես մտածում: Երբ մթության մեջ ես լինում ու մտածում ես ինչ-որ բանի իրագործման մասին, ապա հաջորդ օրը այն արագ իրականանում է, իսկ ցերեկը հակառակն է՝ օրերով մտածում ես ու դժվարությամբ ես կարողանում իրականացնել: Չգիտեմ՝ ուրիշների մոտ ոնց, բայց ինձ մոտ հենց այդպես է: Նույնիսկ երբ փորձում եմ նյութ գրել, բոլոր մտքերս գիշերն են գալիս, գնում, փոփոխվում, իսկ ցերեկը կա՛մ անհետանում են, կա՛մ էլ դժվարությամբ եմ վերհիշում:

Գիշերն ուրիշ է: Նստում ես քո համարի ավտոբուսն ու ուղևորվում քո ուզած հասցեով: Անգամ քնելդ էլ չես հիշում՝ ոնց եղավ: Ախր, դու ողջ գիշեր երազում ու երազում, մտածում ու մտածում էիր, և մեկ էլ հոպ. արդեն առավոտ է:

Ցերեկն էլ լավն է, բարի: Մի մոռացեք, որ եթե ցերեկը չլիներ, ապա ձեր գիշերվա իղձերը չէիք կարողանա ցերեկը կատարել: Ցերեկն էլ կարող եք մտածել, հիշել, բայց գիշերվա մթության համն ու հոտն ուրիշ է: Պետք է լավ գնահատենք «գիշերվա լույսի» և «ցերեկվա մթի» արժեքը:

Ծրագրավորման ժամ

Լուսանկարը՝ Անահիտ Գասպարյանի

Լուսանկարը՝ Անահիտ Գասպարյանի

Դեկտեմբերի 10-ին տեղի ունեցավ «Ծրագրավորման ժամ» (Hour of Code) միջոցառումը, որը կազմակերպվել էր «Մայքրոսոֆթ ինովացիոն կենտրոն Հայաստանի» և «Այբ» դպրոցի նախաձեռնությամբ: Այդ օրը Հայաստանի բոլոր մարզերից շուրջ 300 աշակերտներ և ուսանողներ եկել էին «Այբ»՝ մասնակցելու այդ միջոցառմանը, որն անցկացվում է միաժամանակ բազմաթիվ զարգացած երկրներում, իսկ Հայաստանում՝ արդեն 4-րդ անգամ:

Մասնակցության համար պետք էր նախօրոք ամրագրել մուտքի տոմսեր՝ օնլայն տարբերակով: Տոմսերը հանձնելուց հետո աշակերտներին տրվեցին հատուկ շապիկներ, և բոլորը գնացին դահլիճ: Մասնակիցները բաժանվեցին ըստ տարիքային խմբերի, խմբերն էլ՝ 6-8 հոգանոց ջոկատների:

Միջոցառումն սկսվեց ողջույնի խոսքով: Այս պատասխանատու գործը ստանձնել էր Արտաշես Վարդանյանը, ով Հայաստանի «Microsoft Innovation Centre»-ի տնօրենն է: Հետո իրենց ուղերձը հղեցին միջոցառման հովանավորները՝ «Ucom»-ի և «Menu.am»-ի ներկայացուցիչները: Այնուհետև կազմակերպիչները ուղիղ կապով միացան ամերիկյան Microsoft ընկերության տնօրենի հետ, ով մեզ ներկայացրեց «Amazon», «Facebook», «Microsoft», «Google», «Apple» ընկերությունների հաջողության բանաձևերը և հավաստիացրեց, որ յուրաքանչյուրը, ով ունի աշխատասիրություն և տաղանդ, անպայման կհասնի իր նպատակին: Իսկ վերջում «Այբ» դպրոցի տնօրեն Արամ Փախչանյանը նշեց ծրագրի կարևորության մասին և առաջարկեց բաց չթողնել առիթը՝ կերտելու Հայաստանի ՏՏ ոլորտի ապագան:

Լուսանկարը՝ Անահիտ Գասպարյանի

Լուսանկարը՝ Անահիտ Գասպարյանի

Բոլոր խմբերին մոտեցան մենթորները, որոնք սովորեցնելու էին մեզ հետաքրքիր ծրագրեր և բացահայտելու էին ծրագրավորման գաղտնիքները: Մեր մենթորը ընկեր Կարենն էր, ով առաջին իսկ րոպեից դարձավ մեր ընկերը: Մի փոքր խնդիր առաջացավ Wi-fi կապի հետ, քանի որ 300 հոգու ինտերնետ մատակարարելը մի փոքր դժվար էր: Մեր մենթորը հրաշագործ էր: Ինչպես նա էր ասում՝ մի քանի կախարդական գործողություններից հետո՝ մենք հրաշքով ունեինք այն ծրագիրը, որով պետք է աշխատեինք: Իսկ մնացած խմբերին առաջարկվում էր տրամաբանական առաջադրանքներ, մինչև կլուծվեին տեխնիկական խնդիրները:

Մի քանի տեսական հասկացություններից հետո սկսեցինք ուսումնասիրել «Scratch 2» ծրագիրը: Սովորում էինք շարժել անիմացիոն կերպարը, ստիպում էինք պտտվել, հետագծով քառակուսի նկարել, շրջվել կամայական անկյունով, ներմուծել փոփոխականներ, ստանալ արեգակնային համակարգի մոդելը և կարողանալ կառուցել մոլորակների պտույտի սխեման:

«Ծրագրավորման ժամ»-ի ավարտին մեզ բաժանեցին մասնակցության վկայականներ և ուղեկցեցին ճաշարան՝ մի փոքր լիցքաթափվելու: Յուրաքանչյուր ուտեստ արժեր մեկ շնորհակալություն: Շնորհակալությունների հեղեղից հետո պետք է սկսվեր օրվա վերջին մասը՝ էքսկուրսիան «Այբ»-ի Գ մասնաշենքում:

Մեզ դիմավորեցին 4 երիտասարդներ, որոնցից մեկը դպրոցի աշխատակից էր, իսկ մյուսները՝ ավագ դպրոցի աշակերտներ: Մեզ ուղեկցում էր Մագան՝ 10-րդ դասարանի աշակերտուհին: Շրջեցինք բոլոր դասարաններով, ծանոթացանք աշակերտների դպրոցական առօրյային, ուսումնասիրեցինք և՛ տեխնոդասարանը, և՛ ամֆիթատրոնը, և՛ պարասրահը, և՛ նկարչության դասարանը: Ծանոթացանք դպրոցի բարերարների կատարած աշխատանքների հետ և «ուրախ ժամեր» հասկացությանը, որը, ըստ աշակերտների, պետք է կոչվեր «տխուր ժամեր» («ուրախ ժամեր»-ին երեխաները մնում են արտադաժամյա պարապմունքների՝ խնդրելով ուսուցչին բացատրել այն առարկան, որը նրանք լավ չեն յուրացրել):

-Որոշ ժամանակ անց մենք շրջապատված ենք լինելու ավտոմատ համակարգերով, որոնք իրենց վրա կվերցնեն շատ գործառույթներ, որոնք հիմա համարվում են մարդու մենաշնորհը: Հետևաբար այդ համակարգերի կառուցման ու կառավարման լեզվին պիտի տիրապետի ամեն մարդ,- ասաց «Այբ» դպրոցի տնօրեն Արամ Փախչանյանը:

Լուսանկարը՝ Անահիտ Գասպարյանի

Լուսանկարը՝ Անահիտ Գասպարյանի

«Ծրագրավորման ժամ»-ը շարունակական է լինելու, ուստի առաջարկում եմ քեզ հաջորդ տարի չկորցնել հնարավորությունը՝ մասնակից դառնալու այդ գիտատեխնիկական մեծ տոնին: