Ամեն տարի պապիկիս ծննդյան օրը մտերիմներով հավաքվում ենք: Չնայած ցուրտ ձմռանը տունը լցվում է սիրով ու ջերմությամբ: Սեղանի շուրջ նստած բոլորը շնորհավորում էին պապիկիս` բաժակ բարձրացնելով ու կենաց ասելով: Պատահաբար խոսք բացվեց պապիկիս «երկրորդ ծննդյան» մասին: Ոմանք ինչպես և ես հարցական հայացքներով նայում էինք հոբելյարին: Եվ նա բոլորիս հետաքրքրասիրությունը բավարարելու համար` սկսեց պատմել իրեն հասած պատմությունը` իր իսկ ծննդյան օրվա մասին: Իր պատմությունը սկսեց նրանով, թե ինչպես ցրտաշունչ ձմռան մի օր`յայլայում ծնվել է ինքը: Ես մինչ այդ չէի լսել, որ այդ ժամանակները Մարտունու շրջանում գյուղացիներից շատերը ձմեռներն էլ սարում են անցկացրել: Ինչևէ: Սարի պայմաններում նորածին երեխային և  բուժօգնության կարիք ունեցող ծննդկանին պահել հնարավոր չէր, ուստի պետք էր նրանց անհապաղ գյուղ ուղարկել: Ձեռքի տակ եղած միակ տրանսպորտը սահնակն ու ձիերն են եղել: Մորն ու երեխային հնարավորինս տաք հագցնելով` նստեցնում են սահնակին ու գյուղ ուղարկում: Տուն հասնելուն պես սահնակից իջեցնում են մինչև ոսկորները սառած երիտասարդ մորն ու զարմանքով նկատում, որ երեխան չկա: Սառած և ուժասպառ տատիկս չէր նկատել, թե ինչպես է փոքրիկը սահնակից վար ընկել: Բոլորը խուճապի են մատնվում չիմանալով` ի՞նչ անել և ո՞նց: Վերջապես մի քանի տղամարդ հավաքվում են ու ճամփա ընկնում դեպի յայլա` նորածնին գտնելու նպատակով:

Ամբողջ ճանապարհին` աչքները չորս արած, այդ սառնամանիքին, ձյան ներքո նրանք հասնում են մինչ յայլա` այդպես էլ չգտնելով երեխային: Հուսահատ հետ են դառնում ` սրտներում երեխային գտնելու հույսի մի փոքրիկ նշույլ ունենալով: Հետդարձի ճամփին նրանցից մեկը ձյան մի թումբ է նկատում և, կարծես ներքին ուժի դրդմամբ, սառած մատներով ձյունը հետ է տանում: Եվ ի զարմանս բոլորի, ձյան մեջ  սառած ու կապտած երեխան էր ընկած `սառցակալած բարուրում: Անհանգստությունն ավելի է մեծանում, և բոլորը շտապում են կյանքի նշույլներ ցույց չտվող երեխային անհապաղ գյուղ հասցնել: Տուն հասնելով փոքրիկին սկսում են տաքացնել և, ի զարմանս շատերի, երեխան սկսում է շարժվել: Հետո աստիճանաբար կազդուրվում է:

Պապիկս մի օրում երկու անգամ է «ծնվել»: Պատմությունը լսելուց հետո բոլորը սկսեցին մեկնաբանել ու կարծիքներ ասել:

«Ինչ լավ է, պապիկ, որ քեզ գտել են: Առանց քեզ  չեմ էլ ուզում պատկերացնել այս կյանքը»,- մտածում էի ես` նայելով երջանկությամբ շրջապատված պապիկիս:

Ձեզ երբևէ թվացե՞լ է, որ դուք նման չեք մյուսներին, որ կարող եք այս աշխարհին տալ ինչ որ հիասքանչ ու յուրօրինակ մի բան, եթե աշխարհը մի փոքր ուշադրություն դարձնի ձեզ: 

Ամեն անգամ քնելուց առաջ կազմում ես պլաններ, գծագրում ապագադ, որում դու իրականացնում ես երազանքներդ ու փոխում աշխարհը դեպի լավը: Հետո առավոտյան արթնանալով հասկանում ես, որ պետք է քրտնաջան աշխատել ու աշխատել` նպատակիդ հասնելու համար:

Երբեմն ուզում ենք, որ մեզ նկատեն, սակայն միայն ուզում ենք, ոչինչ չենք ձեռնարկում դրա համար: Պետք է հիշել, որ մեզ նկատելու են սև ու սպիտակ, անհետաքրքիր մարդկանց շարքերից: Դրա համար էլ պետք է աչքի ընկնենք որպես վառ անհատականություններ, խոսենք հստակ և տեղ հասցնենք մեր ասելիքը:

Նպատակին հասնելը հեշտ բան չէ: Դա տքնաջան աշխատանք և համբերություն է պահաջում: Վերջերս, երբ Երևան-Արտաշատ ավտոբուսով գնում էի Երևան, ճանապարհը նմանեցրի դեպի նպատակ տանող ճանապարհին. ճանապարհի կեսը կանգնած ես գնում, կեսը` նստած, երբեմն անհնարին կերպով, բայց դու դա անում ես: Ավտոբուսի մարդկանց էլ նմանեցրի այն մարդկանց, ովքեր մեզ հետ են լինում այդ դժվարին ճանապարհին՝ ոմանք իջնում են ճանապարհի կեսից, ոմանք բարձրանում են և գալիս քեզ հետ մինչև վերջ, իսկ ոմանք սկզբից մինչև վերջ մնում են քեզ հետ: Եվ նման մարդկանց շնորհիվ է, որ մենք գիտակցում ենք մեր նպատակին հասնելու կարևորությունը:

Երբ մտքումս նրա անունն եմ տալիս, սիրտս արագ է բաբախում, դեմքիս ժպիտ է հայտնվում, ու սկսում եմ կարոտել:

Իմ սիրելի՜ ընկեր Հակոբյան, կարոտել եմ, շատ եմ կարոտել: Ինչ իմանայի, որ չորս տարի առաջ կյանքն ինձ կարող էր Ձեզ նվիրել: Ու հիմա կաք իմ սրտի մի անկյունում՝ բարությամբ լի, խաղաղ ու արևոտ աշխարհում:

Աշխարհիս տխուր թելերն էլի կապվել են իրար, ու նորից նույնն է՝ կարոտ…

Երբեք չեմ պատկերացրել, որ աշակերտը կարող է իր ուսուցչին այդչափ սիրել, և որ ուսուցիչը այդչափ կարող է նվիրվել իր աշակերտներին, նրանցից ամենքի երջանկության թրթիռով ապրել ու նրանց հետ տխրություն կիսել: Ես երջանիկ եմ. այս սերն իմն է:

Չորս տարի առաջ, ավագ դպրոց, նոր միջավայր ու կրկին ինձ հավատարիմ թերարժեքության մեծ զգացում. «Բոլորն ուժեղ էրեխեք են էս դպրոցում, բա ես ո՞նց եմ էստեղ սովորելու»: Ու այս նախադասությամբ «ներշնչված»՝ պիտի ոտք դնեի ավագ դպրոց, որ կյանքիս մի նոր փուլ կերտեմ:

Բայց ահա և նա, նա, ով հենց առաջին իսկ դասին մեր անգլերենի մակարդակը ստուգելու, նախկինում դասավանդած ուսուցչի անունն իմանալու, մեր ծնողների ինքնությունը պարզելու փոխարեն մեզ բոլորիս թևեր նվիրեց ու ասաց, որ կարող ենք, որ կհասնենք այն ամենին, ինչի որ ձգտում ենք: Ասաց, որ բոլորս հավասար ենք, ու որ անհնարին բան չկա, պետք է ցանկանալ ու շատ աշխատել: Եվ բացարձակապես հուսալքվածիս նա թևեր տվեց՝ իր ներշնչող խոսքերով կարելով սրտիս:

Գնալով նրա՝ ներշնչանք դարձած խոսքերն ինձ համար շնչելու պես կարևոր դարձան, ու ամեն օր մի նոր խորհուրդ, հույսի մի նոր թել, ու ավելի էին ուժեղանում թևերս. չէ որ ես պիտի թռչեի:

Ես սիրում էի անգլերեն լեզուն, քանի որ նախկին դպրոցի ուսուցչուհուս նվիրումը նույնպես մեծ էր, ու նրանով էր ծնվել սերս անգլերեն սովորելու (ի դեպ, նա նույնպես հրաշալի մարդ ու հրաշալի մասնագետ է): Դե, բայց ամեն տեղ, ամեն ինչում մենակ սերը քիչ է, շատ քիչ: Հա, սիրում էի անգլերեն, բայց այդքան ջանասեր չէի, լեզուն չէի զգում, սահուն չէի թարգմանում ամեն ինչ: Գուցե յոթերորդ, ութերորդ դասարաններում հենց այդքանն էլ հերիք էր, բայց քանի որ ես միշտ մտածում էի. «Իբր, ի՞նչ գիտեմ. երկու բառ ու մի հատ «Պարզ ներկա»՝ «դու, դազ»… Ես դառնում էի ավելի պահանջկոտ ու սկսում էի շատ աշխատել, բայց, դե, մեկ է, էլի ջանասեր չէի, էլի մի երկու բառ ու` «դու, դազ»:

Նրա հետ առաջին դասից հետո ժպիտի երանգով պարուրված՝ մտա տուն, կանգնեցի հայելու առաջ ու ասացի. «Դե, տես, Շուշ ջան, թե դու ինչ լավ անգլերեն ես իմանալու: Մենակ պիտի ընտիր աշխատես»:

Ու եկավ մի օր, երբ ես դաս պիտի պատմեի: Պատմեցի շատ սխալներով ու մտածում էի, որ հուսախաբ կանեմ և՛ իրեն, և՛ ինձ, որ կմտածի, թե ես բան չգիտեմ: Երբ վերջացրի, նա ժպտաց ինձ (մենակ ես գիտեմ, թե ինչքան եմ այդ ժպիտը սիրում) ու ասաց.

-Ապրես, աղջիկս, մի քանի սխալ ունես, դրանք էլ ընթացքում կշտկվեն: Այ, տեսեք, երեխաներ, Շուշանն ինչ ճիշտ արտասանեց այս բառը:

Ու նույն կերպ ամեն անգամ, երբ մեզնից մեկը դաս էր պատասխանում, մենք մեզ երկնքին ավելի մոտ էինք զգում: Չի եղել մի դեպք, երբ ասեր՝ վատ էր պատասխանդ, կամ` նստիր, «երկուս»: Հազար սխալ բառի դիմաց նա լսում էր մեր մեկ կամ երկու ճիշտ պատասխանն ու դրանով մեզ ոգևորում:

Եվ այդպես երեք տարի, ու ես զգում եմ անգլերենը, սահուն թարգմանություններ եմ անում, մտքերս եմ կարողանում փոքր-ինչ արտահայտել: Ես թռչում եմ արդեն, և հենց այն օրից, երբ նա ասաց. «Մենք միասին շատ բան կսովորենք, անհնարին ոչինչ չկա»:

Մի տարուց ավելի է, ինչ նրա կերպարն իմ ամենօրյա հիացմունքի առարկան չէ, ինչ նրա ձայնը ուշ-ուշ եմ լսում: Ու երբ Սիսիան եմ գնում, արագ վազում եմ նրան տեսնելու: Դուռը բացում է իմ սիրելի՜, իմ պաշտելի՜ ընկեր Հակոբյանը, ու գրկում ենք իրար: Մի քանի վայրկյան, ու մենք լուռ ենք, բայց հենց այդ լռությամբ ամեն ինչ ասված է:

Ու գուցե շատերին թվա, թե իրենք էլ ունեն այսպիսի մեկին, բայց, չէ, հավատացնում եմ, իմ ընկեր Հակոբյանն ուրիշ է: