jora petrosyan

Բնությունը

Բնությունն այն վայրն է, որտեղ ապրում ենք մենք՝ մարդիկ։ Ապրում ենք ու առանց խնայելու «ուտում» ամեն ինչ։ «Ուտել» բայը այստեղ օգտագործված է ամբողջովին բացասական իմաստով։ Ուտում ենք ո՛չ թե նրա բարիքները, այլ նրա «կյանքը»։

Ամեն ինչ սկսվեց այն բանից հետո, երբ զարգացավ տեխնիկան, ու մարդը սկսեց անխնա օգտագործել ամեն մի «բջիջը»։ Օգտագործելը դեռ քիչ է, դեռ մի բան էլ՝ օգտագործման ընթացքում բնությանն է վերադարձնում վտանգավոր արգասիքները՝ չմտածելով, որ դրանով վնասում է առաջին հերթին ինքն իրեն։ Ի՞նչ եք կարծում, որքանո՞վ է լավ մաքուր թթվածնի փոխարեն շնչել գործարաններից դուրս մղված թունավոր գազերի խառնուրդները։ Որքանո՞վ է հաճելի ամեն մի քայլափոխի հանդիպել թափոնի ու դրանում մեղադրել քաղաքապետին, որ աղբահավաք մեքենաները չեն գործում, իսկ ընդհանրապես երկրագնդի սաղարթը վերացնելու առաջ, մի՞թե չեք մտածում այն մասին, որ վերացնում եք մարդու կենսագործունեությանը շատ անհրաժեշտ թթվածին «արտադրողներին»։

Եկեք իրար հետ պատկերացնենք, թե ի՞նչ կլինի Երկիր մոլորակի հետ ընդամենը 20 տարուց. մակերեսին կառաջանան բազմաթիվ ճեղքեր, որոնք երկրի ընդերքում եղած ռեսուրսների օգտագործման հետևանք են, Կանաչ ու կապույտ մոլորակը կդառնա շագանակագույնի ու մոխրագույնի 50 երանգներն արտահայտող մի գունդ։ Բա դուք մարդկանց արտաքին տեսքը պատկերացրեք։ Չէ՛, չէ՛, սպասե՛ք, ուղղակի մի կարդացեք ու անցեք։ Մի պահ դուք պատկերացրեք, նոր հետո ես իմ պատկերացումներով կկիսվեմ։
Իմ կարծիքով, մարդկանց աչքերն արդեն կունենան երկու կոպ, որպեսզի աչքի արտաքին մակերեսը հեշտությամբ մաքրվի։ Կունենան ավելի մեծ ականջներ ու ավելի հաստ թմբկաթաղանթ, որ դիմանա միջավայրի բարձր ձայնային ալիքներին։ Քիթը կանհետանա ու դեմքի վրա քթի փոխարեն մեկ անցք կլինի, որտեղ էլ ֆիլտրի նման մի բան կլինի, որը օդը կֆիլտրի թունավոր գազերից… Նույնիսկ պատկերացնելն է ահավոր։ Դե, իսկ երեխաների կեսը բազմաթիվ արատներով կծնվի։

Արդյո՞ք դուր է գալիս ձեզ այս ամենը։ Վստահորեն կարող եմ ասել, որ ո՛չ։ Մեր նախնիները մեզ են փոխանցել համեմատաբար ավելի մաքուր Երկիր մոլորակ, իսկ մենք մեր պարտքը պետք է համարենք հաջորդ սերունդներին նույնպես փոխանցել մաքուր մոլորակ։ Պետք է պահպանել բնությունը, այլ ոչ թե բնության մեջ ստեղծել արհեստական բնություն։ Ցավալին այն է, որ մենք հենց դա ենք անում։

mariam tonoyan

Այդ ամենը ե՞ս եմ ասել

Աչքեր, որոնք տեսել են թշվառություն ու ծանր կյանք, աչքեր, որոնք թրջվել են հաճախ բախտի անարդար խաղերին չկարողանալով դիմանալ, անկեղծ ու փայլուն մանկական աչքեր, որոնք դեռ փոքր տարիքից այնքան բան են տեսել և դեռ որքա՜ն հեռուներն են ունակ տեսնելու… Ու անաղարտ մի հոգի, որն Աստված գիտե, թե որքան դժվարություններ հաղթահարելով է հաշտվել այն պայմաններին, որ տրված է ի վերուստ:

Գիտակցելով իր ընտանիքի ծանր սոցիալական վիճակը, հոր` երկրից բացակայելու փաստը, նա օգնում է ընտանիքի հոգսն իր ուսերին առած մայրիկին, հոգ տանում երկու եղբայրների մասին և հաճախ նաև երազում: Անշուշտ, պատկերացումներում կյանքն այլ գույներ ունի: Այնտեղ կյանքի վիրավորանքները փոխարինվում են հիացմունքներով: Ասում են` պատահականությունները պատահական չեն: Որքա՜ն երջանիկ եմ, որ այդպիսի պատահականություններից մեկն ինձ ականատես դարձրեց այդ պատանու երազներին:

-Իսկ եթե հանկարծ ես քաղաքապետ դառնամ…,- դպրոցական նստարանի մի կողմում նստած` ցածրաձայն մենախոսում էր նա:

-Եթե թեկնածություն առաջադրեիր, ես կընտրեի քեզ,- փորձեցի բորբոքել խոսակցությունը:

-Իրո՞ք, ճի՞շտ ես ասում,- աչքերը լայն բաց արած` զարմանքով հարցրեց մի քանի անգամ:

-Ինչո՞ւ ոչ: Դե, ուրեմն, համոզիր ինձ: Պատկերացրու, որ նախընտրական խոստումներ պետք է տաս:
Տղան զգաստացավ, ուղղեց օձիքը, կարգավորեց ձայնը, որպեսզի ավելի հնչեղ դառնա և լրջախոհ հայացք ընդունելով սկսեց.

-Իմ նախընտրական նախագիծը հետևյալն է,- որոշ թղթեր շուռումուռ տալով և ամբողջովին կերպարի մեջ մտած` ասաց նա:

Կռահելով, որ հետաքրքիր է լինելու, միացրեցի ձայնագրիչս:

-Առաջին հերթին պետք է կանխել արտագաղթը մեր քաղաքից: Ո՞ւմ է պետք քաղաքապետը, երբ քաղաքում բնակիչներ չկան:

Տղան րոպեների ընթացքում կարծես անճանաչելի էր դարձել` ճարտարախոս և ինքնավստահ: Զարմացած հայացքս նկատելով ու մի կերպ ծիծաղը զսպելով`շարունակեց.

-Հետո թանգարանը կվերանորոգենք, Արցախյան պատերազմում զոհվածների համար հուշարձան կկառուցենք, որովհետև քաղաքում չկա: Լույսեր կքաշենք ծայրամասային փողոցներում, զբոսայգիները կկանաչապատենք: Ինչո՞ւ միայն զբոսայգիները, ամբողջ քաղաքն ունի կանաչապատման կարիք: Բացի այդ, բոլոր քաղաքացիների դիմումներին, բողոքներին ու առաջարկներին արձագանք կտանք, լուծումներ կգտնենք…

Ոգևորված երկար թվարկում էր, նույնիսկ իր վրա էր վերցնում այնպիսի գործեր, որոնք քաղաքապետի պարտականությունների մեջ չէր մտնում:

-Երևի այդ ժամանակ ես էլ մի քիչ փող կունենամ,- կատակի տալով խոսեց նա,- Բայց բացի քեզնից էլ ո՞վ պիտի ընտրի ինձ: Ես ոչ մի բնագավառից տարրական գիտելիքներ չունեմ, իմը միայն երազանքներն են: Նույնիսկ գրական ու ճիշտ խոսելն է ինձ համար դժվար:

-Մի՞թե,- ասացի ես ու միացրեցի ձայնագրությունը:

-Այս բոլորը ե՞ս եմ ասել,- զարմացած ու պսպղուն աչքերով նայեց ինձ:

Ընկղմվելով ցանկությունների հորձանքի մեջ` նա նույնիսկ չէր լսել` ինչ է ասում:

Երանի նպատակասլացությունը հաղթի երազկոտությանը, և ամեն մի երազող, կոտրելով իր դեմ ծառացած պատնեշները, ի վերջո հասնի իր անհաս թվացող նպատակին:

hasmik vardanyan

Անհասկանալի օլիմպիադաները

Մարդկանց հաջողությունների և ձեռքբերումների մի մասնիկ է կազում ոգեշնչումը: Արդեն մեկ ամիս է, ինչ սկսվել և ընթանում են դպրոցականների առարկայական օլիմպիադաները: Բոլոր մարզերն ընդգրկված են այդ օլիմպիադաներում: Դե, մեր մարզն էլ բացառություն չէ: Արդեն մի քանի տարի է, ինչ ես էլ եմ մասնակցում այդ օլիմպիադաներին և, իմ կարծիքով, այդքան տարածք ընդգրկված է զուտ թվաքանակ լրացնելու համար: Չեմ կարողանում հասկանալ, թե դրա միջոցով ի՞նչ են փորձում ստուգել` կրթական մակարդա՞կ, թե՞ տրամաբանություն, թե մի այլ կարգավիճակ, որ հայտնի է միայն իրենց։

Այս վերջին երկու տարում, մասնակցելով քիմիայի և կենսաբանության օլիմպիադաներին, ես ուղղակի ապշած եմ մնացել: Կարդում ես հարցաշարը և իմացածդ էլ մոռանում: Քանի որ այնպիսի հարցեր են դրված, որ այս տարիների ընթացքում գրքերի մեջ երբեք չես հանդիպել: Ճիշտ է, ես իմ բողոքն եմ արտահայտում հարցերի աննպատակ լինելու մասին, բայց բողոքս համարում եմ տեղին:

Մեր դպրոցը համարվում է միջնակարգ, և դասացանկը ավելի թեթև է՝ համեմատած ավագ դպրոցների բնագիտական հոսքերի հետ: Միգուցե հարցերն այդտեղի՞ց են կազմում: Բայց եթե կազմում են ավագ դպրոցների ծրագրերին համապատասխան, ուրեմն թող միջնակարգ դպրոցի տնօրեններից չպահանջեն աշակերտ ներկայացնել։ Եվ հետո, թե՝ դպրոցի մակարդակը ցածր է:

Օլիմպիադաներին մասնակցած և հաղթած երեխաները թող ունենան ոգեշնչման աղբյուր: Եթե օլիմպիադաները մի փոքր օգնեն դիմորդներին, այլևս չեմ համարի ժամանակի անիմաստ կորուստ:

hasmik vardanyan

Գարունը գալիս է դանդաղ…

Արդեն մի քանի օր է, ինչ հերթափոխի է եկել օրացուցային գարունը: Այս բառն էլ սեփականացրեցի հեռուստաեթերներից: Բոլորս անհամբեր ու սրտատրոփ սպասում ենք իրական գարնանը, ոչ թե օրացույցային:

Առավոտյան մեր գյուղում արդեն զգացվում էր գարնան շունչը` ձնհալը, դրանցից գոյացած ցեխերն ու ջրափոսերը: Բայց գարունը միայն ցրտաշունչ ձմռան արգելակումը կամ ծանր վերարկուներից ազատվելը չէ: Ո՛չ, ո՛չ, դեռահասների ու երեխաների համար հենց դա է, իսկ մեծահասակների համար՝ գարնանային գործերի սկիզբն է: Բայց ինչևէ, գործերի մասին հետո կխոսենք: Այս գարունը յուրահատուկ ձևով եկավ հերթափոխի: Հիմա պատմեմ յուրահատկության մասին: Մեր գյուղացիների մեծ մասը աշնան բերքահավաքի ժամանակ բերքի ցածր գների պատճառով բերքը չի վաճառում՝ մտածելով, թե գարնանը ավելի թանկ կվաճառի: Բայց սովորաբար գարունը գալիս է, բայց բարձր գները չեն գալիս: Իսկ այս տարվա ցրտաշունչ ձմռանը հաջորդեց գնային տեղումներով գարունը:

Այսօր հանդիպեցի մի խումբ մարդկանց, այնքան ուրախություն կար նրանց աչքերում: Ուշադիր հետևում էի նրանց խոսակցությանը.

-Իմացա՞ք, կաղամբի գինը գնալով բարձրանում է:

-Հա՛, հա՛, ճիշտ է՝ երեկ 120 դրամ էր:

-Այ, մի երկու օր էլ սպասենք, կարող է դառնա 130, այդ ժամանակ կտամ՝ թող տանեն:

Ու այդպես երկար զրուցում էին, այնքան ուրախ էին: Իսկ ես ուշադիր լսում էի նրանց, որ ոչ մի բան բաց չթողնեմ ու մտածում, թե որքան քիչ բան է պետք մեր գյուղացիներին ուրախանալու համար. միայն իրենց չարչարանքի գնահատում: Այս գարունը իր մեկնարկով ինչքան ուրախություն պարգևեց գյուղացիներիս:

Շնորհակալ եմ քեզ, գարուն։

«Այժմյան սերունդն ավելի ազատ է իր որոշումների մեջ»

Հարցազրույց Ներքին Գետաշենի թիվ 1 միջնակարգ դպրոցի տնօրեն՝ Ջուլիետա Երեմյանի հետ

Լուսանկարը՝ Անուշ Աբրահամյանի

Լուսանկարը՝ Անուշ Աբրահամյանի

-Տիկի՛ն Երեմյան, մինչև դպրոցի տնօրեն դառնալը երկար ժամանակ եղել եք ֆիզիկայի ուսուցչուհի:

-Այ՛ո, ես երկար տարիներ աշխատել եմ որպես ֆիզիկայի ուսուցչուհի։ Իմ վարած դասը հագեցած է եղել լաբորատոր փորձերով, ցուցադրություններով։ Աշխատել եմ դասապրոցեսում ընդգրկել բոլոր սովորողներին: Այն ժամանակ գոյություն ուներ շերտավոր ուսուցում, այսինքն, յուրաքանչյուր աշակերտից պահանջել իր ընդունակություններին համապատասխան: Նաև աշխատել եմ ինտերակտիվ մեթոդով:

-Ի՞նչ եք կարծում գոյություն ունե՞ն կատարյալ դասարաններ:

-Կարծում եմ, որ լավ և քրտնաջան աշխատանքի դեպքում բոլոր դասարաններն էլ կատարյալ կլինեն: Վատ աշակերտ չկա, ցավոք սրտի, կա գործը չսիրող ուսուցիչ և, ի ուրախություն մեզ, այդ ուսուցիչների քանակը նվազել է:

-Արդյո՞ք գյուղում սովորող աշակերտն ունի նույն հնարավորությունները, ինչ քաղաքում սովորող աշակերտը, եթե ոչ, ապա ի՞նչ կարելի է անել այն հնարավոր դարձնելու համար:

-Բնականաբար նույն հնարավորությունները չունեն, որովհետև քաղաքում կան բազմաթիվ մշակութային, սպորտային, երաժշտական կենտրոններ, իսկ գյուղում դրանք բացակայում են: Գյուղում նույնպես կարելի է հնարավորության սահմաններում ստեղծել նման օջախներ, բայց դա պետք է անի պետությունը:

-Արդյո՞ք մասնավոր դպրոցներում նույն վիճակն է, ինչ հանրակրթական դպրոցներում:

-Ես չեմ աշխատել մասնավոր դպրոցում և ոչինչ չեմ կարող ասել այնտեղ գործող համակարգի մասին, սակայն մտածում եմ, որ միատեսակ պայմանների և սրտացավ մանկավարժների աշխատանքի դեպքում նրանք կգտնվեն հավասար նժարներին; Իհարկե, թե՛ հանրային, թե՛ մասնավոր դպրոցներն ունեն տարբեր խնդիրներ:

-Բազմաթիվ տաղանդավոր երախաներ չեն կարողանում դրսևորել իրենց ունակություններն ու կարողությունները դպրոցում բավարար պայմանների բացակայության պատճառով, ինչպե՞ս լուծել այդ խնդիրը:

-Խնդիրը լուծելու համար հարկավոր է բարելավել դպրոցի հնարավորությունները; Տարիներ առաջ մեր դպրոցում կային գորգագործության դասեր, դպրոցն ուներ նաև երկու ավտոմեքենա, երեխաները սովորում էին մեքենա վարել ու ստանում էին համապատասխան գրքույկ: Հիմա դպրոցին հարկավոր է նյութական բազա:

-Ըստ Ձեզ, կա՞ այնպիսի հիմնահարց, որ միչև այժմ լուծում չի ստացել, եթե այո, ապա ինչո՞ւ:

-Այո՛, դպրոցի կառուցվելուց ի վեր սպորտդահլիճը փոքր է եղել ու հիմա էլ այն հագեցած չէ համապատասխան մարզագույքով: Այդ հարցը մինչև այժմ լուծում չի ստացել, բայց պետությունը պատրաստվում է կառուցել նոր դպրոց, որտեղ երկու հերթը կփոխարինվի մեկ հերթով և կբավարարի մեր պահանջներին:

-Ձեր տնօրինության ընթացքում նկատե՞լ եք ուսուցիչ-աշակերտ հարաբերությունների մեջ փոփոխություն, ինչպիսի՞ն էին դրանք առաջ և ինչպիսի՞ն են հիմա։

-Իհարկե, փոփոխություն շատ կա: Հիմա աշակերտն ավելի ազատ է կարծիք հայտնելու մեջ, տարիներ առաջ այդպես չէր: Այն ժամանակ աշակերտները լավ գիտեին իրենց պարտականությունները, իսկ հիմա աշակերտներն ավելի լավ գիտեն իրենց իրավունքները:

-Որևէ հետաքրքրիր դեպք կարո՞ղ եք պատմել Ձեր ուսուցչության տարիներից:

-Լավ եմ հիշում մի դեպք: Ավարտական դասարանում հերթական ֆիզիկայի դասաժամն էր, այդ օրը պետք է դաս հարցնեի մի տղայի, ով մի քանի անգամ խոստացել էր պատասխանել դասը, բայց չէր սովորել: Այդ անգամ էլ կանչեցի գրատախտակի մոտ ու, տեսնելով, որ կրկին չի սովորել, բարկանալով ասացի․

-Ա՛յ տղա, այս գիրքը դու գոնե մեկ անգամ թերթե՞լ ես։

-Ո՛չ,- ասաց գլուխը կախելով։

-Բա ի՞նչ ես մտածում։

-Կթերթեմ, ընկե՛ր Երեմյան,–կտրուկ պատասխանեց նա ու էլի գլուխը կախեց:

Այստեղ տիկին Երեմյանը ժպտաց, և ես նկատեցի, թե ինչպես մտովի տեղափոխվեց այդ ժամանակահատված և ես, հասկանալով, որ նա իր աշակերտների մեջ տեսնում է նաև մեզ, արագ հարցրի․

-Որո՞նք են մեր սերնդից ունեցած ձեր սպասելիքները

-Այժմյան սերուդն ավելի ազատ է իր որոշումների մեջ, և ես հուսով եմ, որ նրանք կծաղկեցնեն մեկ երկիրը, ես ակնկալում եմ, որ նրանք կվերականգնեն Հայաստանի իրական դիմագիծը:

levine hambardzumyan

Ես էլ եմ 17-ից

Ես դեռ մանկուց երազում էի լրագրող դառնալ: Մի օր ընկեր Ներսիսյանը մտավ դասարան, ընտրեց բոլոր լավ սովորող աշակերտներին և ուղեկցեց մեր շատ սիրելի համակարգիչների դասասենյակ: Ես սկզբից մինչև վերջ լուռ հետևում էի 17-ի խմբի անդամներին: Երբ սեմինարը վերջացավ, ես այնքան ոգևորված էի, որ արագ մոտեցա Լիլիթին և ավելի մանրամասն տեղեկացա դասընթացին մասնակցելու մասին: Եկա տուն, պատմեցի մայրիկիս և ամբողջ օրս տրամադրեցի նյութեր գրելուն: Ուղարկեցի հայտը և երկու շաբաթից ինձ զանգահարեցին և ասացին, որ ես ընտրվել եմ դասընթացներին մասնակցելու համար:

Ես շատ ուրախ եմ, որ մասնակցել եմ այդ դասընթացին, քանի որ շատ բան սովորեցի: Հետո սկսեցի թղթակցել և իմ գրած նյութերը պարբերաբար հրապարակվում են կայքում: Ես շատ եմ սիրում «17.am»-ը, և անձնակազմի բոլոր անդամներից շատ շնորհակալ եմ թե խորհուրդների համար, թե համբերատար մեզ հետ աշխատելու:

heghine grigoryan

Ուրիշների կյանքով

Երևի արդեն շատ եք կարդացել հոդվածներ սերիալների մասին, հատկապես՝ հնդկական: Չգիտեմ, թե ո՞վ է առաջին անգամ նկարահանել և ցուցադրել սերիալ, բայց գիտեմ, որ հիմա դրանք լայն տարածում ունեն ոչ միայն մեծահասակների, այլև փոքրերի շրջանում, և համոզված եմ, որ դրանք ստեղծվում են մարդկանց բթացնելու համար: Ամենուր այդ սերիալների տաղտկալի հերոսներն են: Ցավալի է, երբ փոքրերի շուրթերից հնչում են ոչ թե մեծանուն մարդկանց անուններ, այլ ինչ-որ իչաների և չակորների անուններ և նրանց մասին գովեստի խոսքեր:

Օրերս մի պատմություն լսեցի: Դեպքը տեղի էր ունեցել հարևան գյուղում: Գյուղացի պապիկներից մեկը կրկին «Մերժված»-ը նայելիս էր եղել, ամենաթեժ պահին, երբ Իչան պետք է պատմեր ճշմարտությունը, սակայն չէր ասել, պապիկը ձեռնափայտով`տո՛ւր, թե կտաս «շան ճակատին»: Դե երևի հասկացաք, որ նոր հեռուստացույցը ջարդուփշուր էր արել: Սերիալները բոլորին կտրում են իրականությունից: Ես չեմ հասկանում՝ մի՞թե հաճելի է սեփական կյանքը թողած՝ ուրիշների կյանքով ապրել, ուրիշների համար մտահոգվել, ինչ-որ մեկի կողմից ստեղծված՝ «ուրիշների»: Ես չեմ զարմանա, եթե մի օր մարդիկ այդ սերիալներից խելագարվեն, և եթե այս կերպ շարունակվի, հավատացե՛ք, այդ օրը, ցավոք, կգա…

Anush abrahamyan

Գարնանային անծանոթուհին

Տարիներ առաջ, երբ ես դեռ փոքր էի, գարունն ինձ համար ուրիշ տեսք ուներ: Այն ժամանակ ես բռնում էի եղբորս ձեռքը ու առավոտ վաղ արևի կարմիր շողերով ողողված փողոցը մեզ տանում էր այն տուն, որը զուրկ լինելով բնակիչներից, կրում էր իր մեջ եղանակների էությունը: Հաղթահարում էինք ցածր պատի դժվարությունը ու հայտնվում այդ տան անձեռակերտ այգում: Խնամքով հավաքում էինք կապույտ ու դեղին ծաղիները, լինում էր նաև այնպես, որ դրանց կեսը ճանապարհին թափվում էր՝ ամուր չբռնելու պատճառով: Այդ ծաղիկները մնացել և մնում են իմ մանկության ու գարնան առաջին ծաղիկներ ինձ համար: Այգում մնում էինք այնքան, մինչև լսվեր մայրիկի բարձր ձայնը, և մենք նորից ծաղիկները խնամքով դնում էինք պատին, իսկ իջնելուց հետո վերցնում: Ամբողջ ճանապարհին գրեթե վազում էինք այն նպատակով, թե ով առաջինը կնվիրի դրանք մայրիկին: Գրեթե միշտ ես էի առաջինը նվիրում, դրա համար ամբողջ օր վիճում էինք: Նվիրելուց հետո այդ ծաղիկները դնում էինք մի կանթ (բռնակ) չունեցող հին բաժակի մեջ ու, տեղավորելով հացատան լուսամուտին, ամբողջ օրը զմայլվում դրանով: Տարիներ հետո ես այդ այգի էի տանում նաև իմ երկու փոքր եղբայրներին այն ժամանակ, երբ նրանք ուզում էին մեծահասակների հետ շուկա գնալ, իհարկե, ես չէի խաբում նրանց, այլ ուղղակի շեղում էի նրանց ուշադրությունը: Կարող եմ ասել, ծաղիկ հավաքելը նրանց էլ շատ էր դուր գալիս: Նախորդ տարի այդ տան բնակիչները մի քանի օրով վերադարձան, ու դարձնելով այդ պատը ավելի բարձր, կրկին հեռացան: Կարծես ցանկանում էին ասել, թե այլևս գործ չունեք այստեղ: Ինչ էլ ուզում է լինի, ես երբեք չեմ կասկածի, որ այնտեղ ապրում են բնության եղանակները, ու այդ այգում աճած ծաղիկները կլինեն իմ մանկության ծաղիկները:

Գարնան առաջին օրը, երբ արթնացա, զգացի, որ արևի շողերը շուրջպար են բռել դեմքիս, ու դա այն առավոտներից մեկն էր, երբ բարձր տրամադրությամբ էի արթնանում: Այդ օրը դպրոցից տուն վերադառնալիս, երբ հրաժեշտ տվեցի ընկերուհուս, նկատեցի մի երիտասարդ աղջկա: Նա միանգամից ուշադրությունս գրավեց, նրա աչքերը երբևէ իմ տեսած աչքերից ամենապայծառ աչքերն էին: Նա ժպտում էր անգամ առանց շրթունքները շարժելու, նույնիսկ շրթներկն էր գարնանային, և ես միանգամից հիշեցի իմ ծաղիկերը: Ներքին մի համառ ուժի մղումով մոտեցա ու շնորհավորեցի նրան գարնան առաջին օրվա կապակցությամբ (թեև ինձ մի պահ թվաց, թե նա հենց այդ գարնանային օրն էր), նա էլ ինձ շնորհավորեց, և մենք ծանոթացանք: Ռուսաց լեզվի ֆակուլտետում սովորող այդ ուսանողուհու հետ զրույցը կարճ տևեց, և ես նրան այդպես էլ չասացի, որ նա այս գարնան առաջին մարդն էր, ով ինձ նվիրեց մի փունջ գարնան բույր: Հուսամ նրան մեկ անգամ էլ կհանդիեմ կյանքում և այդ անգամ հաստատ կասեմ:

Հաստատեք գարունը ձեզ համար, հավերժացրեք կապույտում շրջաններ գործող թռչնին ձեր մեջ: Չէ որ մենք հասկանալով, որ գարնանը ճանապարհների ձյունը կհալվի, ու ամբողջովին ցեխոտված կգանք տուն, որ հողի աշխատանքները կսկսվեն, այնուամենայնիվ սիրում ենք գարունը: Հենց դրա համար չեմ խախտի գարնան երեք կանոնները.

1.Ապրել կենսատու արևի հետ ու դառնալ նրա ներկայացուցիչը երկրի վրա:

2. Գտնել իսկական գարունը ու բոլորին առաջնորդել դեպի այդտեղ:

3. Եվ հաղթանակել առանց կեղծելու, հաղթել քո սրտի կործանարար հեղեղին:

Դրախտային դասարաններ

Լուսանկարը` Լիլիթ Խլղաթյանի

Լուսանկարը` Լիլիթ Խլղաթյանի

 -Ընկե՛ր Ավանյան, ես կարծում եմ, որ դրախտը հենց մեր դասարանում է եղել:

-Այդ ինչպե՞ս, Լիլիթ ջան։

-Դե, այս դասարանը այնքան տաք է, որ դրախտ է հիշեցնում,-ծիծաղելով ասացի ես։

Իմ դպրոցը Լիճքի Հովհաննես Թումանյանի անվան միջնակարգ դպրոցն է: Այստեղ սովորում եմ 6 տարեկանից և այժմ էլ շարունակում եմ սովորել: Դպրոցում կան այնպիսի դասարաններ, որտեղ դաս անելը շատ հաճելի է: Այդպիսի դասարաններից են` քիմիայի և ֆիզիկայի լաբորատորիաները: Անգամ ցրտաշունչ ձմռանը, այս դասարաններ մտնելով, կարող ես պատկերացնել, թե ամառ է: Էլի կարոտեցի ամառը, լա՛վ, թողնենք ամառը և անցնենք առաջ…

Լուսանկարը` Լիլիթ Խլղաթյանի

Լուսանկարը` Լիլիթ Խլղաթյանի

Դրախտային դասարանների դռները բացվում են մի միջանցքից, որտեղ նույնպես ամեն ինչ ոգեշնչող է և խրախուսող: Առջևում Անդրանիկ Օզանյանի կիսանդրն է, իսկ դիմացը շարված են բազմաթիվ ցուցափեղկեր, որոնց մեջ դրված են մեր գյուղի հերոսների նկարները և նրանց շքանշանները: Այդ միջանցքից բացվում են 3 մեծ դասարանների դռներ, դրանցից մեկն էլ ՆԶՊ-ի դասարանն է: Քիմիայի դասարանը մի հսկա դասարան է՝ լի քիմիական նյութերով և սարքավորումներով: Իսկ առջևում ծաղիկների մի այգի է: Մի հիասքանչ բնություն՝ լցված մաքուր օդով: Դե, պատկերացրե՛ք, այդքան ծաղիկներ և ինչքա՜ն թթվածին են արտադրում: Հրաշք է, չէ՞, մի դրախտ է այդ դասարանը:

Լուսանկարը` Լիլիթ Խլղաթյանի

Լուսանկարը` Լիլիթ Խլղաթյանի

Այժմ անդրադառնամ ֆիզիկայի լաբորատորիային: Ֆիզիկայի դասասենյակում նույնպես թթվածնի պակաս չունենք, օդը մաքուր է և շատ տաք: Այս դասարան մտնելուն պես՝ բոլորս հարձակվում ենք ջրի վրա: Ընկեր Ավանյանը միշտ կատակով ասում է․

-Ինչքա՜ն շատ եք սիրում լաբորատորիայի ջուրը:

Եվ իսկապես՝ շատ համեղ և քաղցր ջուր է: Գալիս և նստում ենք պատուհանի կողմի շարքում և մի լավ կարմրում ենք տաքությունից: Այդ ջերմության տակ էլ վայելում դրախտային դասարանի հմայքը:

Լուսանկարը` Լիլիթ Խլղաթյանի

Լուսանկարը` Լիլիթ Խլղաթյանի

Երբ զանգը հնչում է, դուրս ենք գալիս և գնում դեպի մեր դասարան, այս անգամ՝ հովանալու:

Հ.Գ․ Սիրելի՛ ընթերցող, եթե քեզ հետաքրքրեցին մեր դրախտային դասարանները, ապա արի Լիճք: Գրկաբաց կընդունենք:

mariam tonoyan

Հեռահաղորդակցման կապանքները

Դուռը դեռ չբացած` գիտեի, թե ով, ինչ է անում։ Անկեղծ ասած՝ ձանձրանում էի: Իրար հաջորդող 45 րոպեների ընթացքում տարբեր բնագավառների դասախոսությունները խճճել էին մտքումս հյուսված վերլուծությունները։ Այդ ամենից հոգնած՝ մտածում էի՝ որքան հնարավոր է արագ ներս մտնել ու թեկուզ ձանձրանալ:

Ներսում առաջին հայացքից ամեն ինչ սովորական էր: Հայրս հեռուստացույցի առջև նստած, ուշադրությամբ լուրեր էր լսում` երբեմն մեկնաբանություններ անելով: Ցանկացա մոտենալ ու ասել, որ լավ գնահատական եմ ստացել տնօրենական գրավորից, բայց հետո փոշմանեցի` չխանգարեմ:
Եղբայրս համակարգչով ինչ-որ անհասկանալի խաղ էր խաղում ` երբեմն ուրախ բացականչելով:
Մայրս խոհանոցում էր: Թխվածք էր պատրաստում` հեռախոսով բաղադրատոմսը ճշտելով տատիկից․ «Դե լավ, թող խոսի, հետո կպատմեմ»,- մտածեցի ես: Քույրս երևի մեր սենյակում էր:
-Արա՜քս,- կանչեցի ես:
Պատասխան չկա: Փորձեցի մի անգամ էլ։ Լռություն: Շտապեցի սենյակ մտնել:
-Ինչո՞ւ չես պատասխանում,- հարցրեցի, երբ տեսա, որ հանգիստ նստած ինչ-որ բան է խզմզում թղթի վրա: Կրկին ձայն չի հանում: Ավելի մոտեցա: Հանկարծ, նկատելով ներկայությունս, ուշադրությամբ դեմքիս նայեց ու հանեց ականջակալներն ականջից:
-Ի՞նչ է:
-Ոչի՛նչ,- ջղային պատասխանեցի ու դուրս եկա սենյակից:
Մի քիչ այս կողմ, մի քիչ այն կողմ, ու արդեն սերիալները սկսվեցին: Բոլորը հավաքվեցին հյուրասենյակում, իսկ ես, քանի որ պետք է քննություններին պատրաստվեմ, ստիպված եմ կրկին առանձնանալ սենյակումս ու պատրաստել դասերս: