Ես ու հայրս հաճախ ենք զրուցում իրար հետ տարբեր թեմաներով: Սիրում եմ տարբեր հարցեր տալ ու ստանալ  ինձ հուզող հարցերի պատասխանը:

Հայրս աշխատում է պայմանագրային զինծառայող: Նա 15 օր գնում է սահման պահում, 15 օր տանը լինում: Մեկ-մեկ մտածում եմ, թե ինչպես է անցնում նրանց առօրյան:

Հերթական անգամ հայրս աշխատանքից տուն եկավ, և մենք ինչպես միշտ, սկսեցինք զրուցել: Ես նրան մի քանի հարց տվեցի:

-Հայրիկ, սահմանում ինչպես է անցնում ձեր առօրյան:

Հայրս պատասխանեց.

-Դիրքերում կա ժամանցի անկյուն: Ազատ ժամանակ շաշկի, շախմատ ենք խաղում, լուրեր ենք լսում: Ճիշտ է, լարվածություն լինում է, բայց աշխատում ենք թոթափենք այդ լարվածությունը:

-Իսկ սիրո՞ւմ ես քո աշխատանքը:

-Սիրով եմ կատարում իմ պարտականությունները, որովհետև գիտակցում եմ, որ տվյալ հատվածը իմ պատասխանատվութjան տակ է: Կարևորում եմ խաղաղությունը, իմանալով, որ իմ թիկունքում իմ ընտանիքն է, իմ գյուղը:

Հայրիկիս խնդրեցի պատմել իր մանկությունից:

-Մանկությունս անցկացրել եմ շատ հետաքրքիր, անհոգ, որովհետև պայմանները ավելի նպաստավոր են եղել, կրակոցներ չեն եղել:

Հայրս ասում է, որ երբեք չի մտածել հեռանալ իր ծննդավայրից` գյուղ Ներքին Կարմիրաղբյուրից, որովհետև քաջ գիտակցելով, որ եթե որպես այս գյուղի բնակիչ թողնի իր ծննդավայրը, ապա օտար մարդ չի գա շենացնի գյուղը:

-Եթե մենք չենք գնում, դա դեռ բավական չէ: Պետք է աշխատել գյուղը դարձնել գրավիչ թե’ զբոսաշրջիկների, թե’ ապրելու համար:

Շատ հետաքրքիր զրույց ունեցա հայրիկիս հետ: Հայրս պատմում էր, թե ինչպես կարելի է գյուղը շենացնել, ինչ լավ կլինի կյանքը, եթե կրակոցները վերջանան:

Ես էլ եմ հայրիկիս պես մտածում:

Շատ եմ սիրում հայ գրականությունը: Սիրածս գրողներից է Հովհաննես Շիրազը: Մի անգամ հայրիկիս հարցրի.

-Հայրիկ, տեսնես ինչ-որ մարդ կա՞, որ Հովհաննես Շիրազին տեսած լինի:

Հայրս պատասխանեց.

-Հա, կա, հայրս’, այսինքն պապիկդ:

Ինչպե՞ս, ուրեմն իմ պապը` Ալբերտ Ղահրամանյանը, տեսե՞լ է Հովհաննես Շիրազին:

Գնացի պապիկենց տուն ու խնդրեցի, որպեսզի պապիկս պատմի այդ մասին: Պապիկս սկսեց պատմել:

«1971 թվականն էր: Այդ ժամանակ 24 տարեկան էի ու սովորում էի
Երևանի N39 պրոֆտեխնիկական ուսումնարանում և ապրում էի Երևանում: Ընկերներիցս մեկն ասաց, որ ապրում է Շիրազի հարևանությամբ: Ընկերոջս խնդրեցի, որ իր հետ գնանք նրանց տուն: Հաջորդ օրը գնացինք ընկերոջս տուն, որը գտնվում էր Ամիրյան փողոցի վրա: Իրենց տան ձախ կողմի դուռը Շիրազի դուռն էր: Ընկերս դուռը ծեծեց: Ես մենակ մտածում էի` Շիրազը տունը կլինի՞, թե չէ: Դուռը բացեց Շիրազը:
Ես անակնկալի եկա ու շփոթվեցի: Ընկերս հարցրեց իր տղաներից մեկին` Սիսին: Շիրազն ասաց, որ տանն է, ու ներս մտանք: Հենց տուն
մտանք, ձախ կողմից նկատեցի Շիրազի աշխատասենյակը, որի դուռը բաց էր: Սենյակի մեջտեղում նկատեցի գրասեղան, որի վրա դրված էր հին գրամեքենա ու սևագիր գործեր: Շիրազն ընկերոջս հարցրեց, թե ով է այս տղան: Ընկերս ասաց` Շամշադինից է: Շիրազն ասաց. «Մաքուր հայաբնակ շրջանից է»: Մի փոքր զրուցեցինք Սիսի հետ և դուրս եկանք: Դրանից հետո ընկերս Շիրազի անտիպ գործերից (որոնք այն ժամանակ արգելված էին տպագրել) բերում էր, ընթերցում էինք: Շիրազի հետ հանդիպումից հետո սկսեցի ավելի հետաքրքրվել Շիրազով, ավելի շատ սիրել նրան, ավելի շատ կարդալ նրա ստեղծագործությունները:

Մինչ այժմ իմ ամենասիրելի գրողը Շիրազն է: Այդ պահը միշտ հիշողությանս մեջ է»:

Քննաշրջանի արդյունքում բավականին մեծ թվով առաջին կուրսեցիներ ցուցաբերեցին ցածր առաջադիմություն: Պատճառը, կարծում եմ հայտնի է. չաշխատեցիր աշնանը` պարտքեր ունես ձմռանը:

Եվ այսպես, ինչպես սկսվեց այս ամենը… Հետևում մնացին ընդունելության քննությունների լարված օրերը: Բախտի բերմամբ կամ տքնաջան աշխատանքի շնորհիվ դարձար «պոլիտեխնիկցի»: Մի կողմ դրեցիր հարցաշարերը և շտեմարանները: Հիմա ուսանող ես, և քեզ այլևս գրքեր պետք չեն, տետրեր` առավել ևս: Հիմա դու պարտավոր ես ամեն օր քեզ հետ ունենալ բջջային հեռախոս (բազմաֆունկցիոնալ, լավ երգերով), մաստակ («օրբիտ» կամ «դիրոլ», ծայրահեղ դեպքում «Բիգ Բաբլ»), արևածաղկի սերմ: Ընթացքում մշակեցիր նաև համապատասխան քայլվածք` ոչինչ չանողի, ոչնչից չվախեցողի  և, որ ամենակարևորն է, ոչնչով չհետաքրքրվողի: Մի քանի ամիսը բավական էր քեզ համար յուրացնելու, թե ինչ է ՀՊՃՀ-ն, և ով է ՀՊՃՀ ուսանողը: ՀՊՃՀ` Հանդիպավայր Պարտքերից Ճողոպրողների Համար, ՀՊՃՀ  ուսանող. հիմնականում արական, երբեմն իգական սեռի ներկայացուցիչ: Ամեն առավոտ արթնացար զարթուցիչի երրորդ զանգից հետո, մի կերպ խցկվեցիր երթուղային տաքսի կամ հարյուր դրամը մի գրպանից մյուսը տեղափոխելով, վազելով հասար ՀՊՃՀ տարածք: 9:15-ից մինչև 9:30 հասցրեցիր համբուրել բոլոր հանդիպողներին` ըստ կանոնակարգի (3 համբույր մտերիմ ընկերներին, 2 համբույր` կուրսեցիներին, 1 համբույր` պարզապես ծանոթ դեմքերին): Ներկայացար 3-րդ մասնաշենք, բաց չթողեցիր ոչ մի հավաքույթ`տեղեկանալով օրակարգին, քննարկվող հարցերին, կայացած որոշումներին: Յուրաքանչյուր օր մինչև ժամը 14:00 հասցրեցիր գոնե երկու անգամ մտնել բուֆետ, վերականգնել ծախսված էներգիան, արագ աչքի անցկացնել բուֆետի ապառիկների ցուցակը:

Վերջում ամեն օր դուրս եկար բակ` հրաժեշտ տալով բոլոր հանդիպողներին (նայիր կանոնակարգին): Երբեմն ներկայացար դասերին: Վերջում մի կերպ ձեռք բերեցիր բոլոր դասախոսությունների պատճենները` մեծացված կամ փոքրացված տեսքով: Քննություններից մեկ օր առաջ իմացար ոչ միայն հանձնվելիք քննության առարկայի անունը, այլև լսարանի տեղը և դասախոսի ազգանունը: Հիշեցիր, թե տեսաժապավենների վարձույթի որ կետում ես թողել ստուգման գրքույկը, ուսանողական և ընթերցողական տոմսերը (եթե այդպիսի տոմս ունեցել ես): Արդյունքում … Արդյունքում, երբ բոլորը արդեն զբաղված են 2-րդ կիսամյակի դասերը կամ առաջադրանքները կատարելով, դու դեռ հանձնում ես առաջինի պարտքերը` անընդհատ ինքդ քեզ խոսք տալով, որ եթե բարեհաջող վերջացնես, նույնը անպայման չես կրկնի երկրորդ կիսամյակում, կհաճախես բոլոր դասերին, կհանձնես բոլոր առաջադրանքները և այլն: Հիշի’ր, որ սովորելու համար քո փոխարեն վճարում են մի դեպքում ծնողները, մյուսում` պետությունը, իսկ այդ գումարը արդյո՞ք արդյունավետ ես օգտագործում դու ողջ կիսամյակի ընթացքում:

Այս ամենի որոշ մասը իհարկե կատակի տեսքով է գրված, սակայն եթե ուսանողները այս ամենին հետևեն և հաճախեն բոլոր դասերին, ապա այդ դեպքում շատ լավ կլինի:

Յուրաքանչյուր մարդ էլ ունի իր սիրած զբաղմունքը: Ես նույնպես: Իմ հոբին նկարելն է: Գլուխ գովել չլինի՝ վատ չեմ նկարում: Այդ շնորհը ժառանգել եմ իմ մայրիկից, իսկ մայրս՝   իր հայրիկից, իր հայրիկն էլ՝ իր մայրիկից… Ուստի ժառանգական կապը ես չեմ կարող խախտել և կուզենամ, որ շարունակվի  սերնդեսերունդ… Ես հաճախում եմ Ներքին Կարմիրաղբյուրի նկարչական խմբակը, որը դասավանդում է իմ մայրիկը:

Անկախ նրանից, թե որտեղ եմ ես, եթե ձեռքիս տակ կա թուղթ և մատիտ կամ գրիչ, սկսում եմ նկարել:

2014թ. ապրիլին Ներքին Կարմիրաղբյուրի միջնակարգ դպրոցի սաների համար Բերդի տարածաշրջանի հոգևոր հովիվ տեր Արամ քահանա Միրզոյանի հոգածությամբ բացվեց Կիրակնօրյա դպրոցի նկարչական խմբակը: Այս նախաձեռնությանը աջակցեցին «Վոլդ Վիժն» և « Հայ Օգնության Ֆոնդ» կազմակերպությունները: Ամեն ինչ պատրաստ էր, որ սահմանում ապրող մանուկներս գունավորենք մեր աշխարհը ավելի պայծառ գույներով: Երեխաները սկսեցին իրենց առաջին քայլերը: Արդյունքը օր-օրի դառնում էր նկատելի: Բերդ քաղաքում հաճախ կազմակերպվող միջոցառումների ժամանակ ցուցադրվում են մեր աշխատանքները, ինչից ավելի ենք ոգևորվում և ավելի մեծ ջանասիրությամբ ենք աշխատում: Այդ է վկայում մեր խմբակի սաների հաղթանակը Տավուշի մարզի շրջանակներում, երբ Հնդկաստանի հայաստանյան դեսպանատունը մրցույթ էր հայտարարել «Իմ երևակայության Հնդկաստանը» խորագրով: Դրանով չեն սահմանափակվում փոքրիկ նկարիչների ձեռքբերումները: ՀՕՖ –ի միջոցով  ընտրվել են նկարներ և ուղարկվել ԱՄՆ՝ ցուցահանդեսի նպատակով:

2015թ. մայիսի 20-ին ցուցահանդես է կազմակերպվել Անանիա Շիրակացու անվան կրթահամալիրում, որտեղ ներկա էին Հայաստանի Նկարիչների միության նախագահ Կարեն Աղամյանը, ՀՀ վաստակավոր նկարիչ Սամվել Սևադան և այլ հյուրեր: Մինչև հիմա երեխաները չեն մոռանում կրթահամալիրի ողջ անձնակազմի հոգատար վերաբերմունքը և երախտագիտությամբ հիշում են կրթահամալիրի տնօրեն պարոն Ա .Ալիխանյանին, ով անձամբ ընդունեց յուրաքանչյուրին՝ նվիրելով Լ.Նազարյանի հեղինակած «Անանիա Շիրակացի» գիրքը: Փոքրիկ նկարիչների  հուզմունքը աննկարագրելի էր, երբ կրթահամալիրի կողմից  առաջարկվեց ամառային արձակուրդի  տասներկու օրը վայելել Հանքավանի  «Հեքիաթ»  ճամբարում: Դրանք անմոռանալի, բարի, անկրկնելի օրեր էին բոլորի համար …

Երբ լինում են նման մարդիկ, աջակից ընկերներ և կազմակերպվող ցուցահանդեսներ, փոքրիկ նկարիչները ստեղծագործում են ավելի եռանդով, ստեղծում հրաշքներ, երբ լինում են գնահատված, արժևորված… Իսկ բոլորից առավել այդ ամենից ոգևորվում է փոքրիկ նկարիչների ուսուցչուհին, մայրս՝ Ժաննա Բաբայանը, ով իր եռանդն է ներդնում փոքրիկների հոգում գեղագիտական ճաշակ ձևավորելու համար:

Մայրիկիս ոգևորությունը տեսնելով հասկանում եմ և համոզվում. Եթե մի գործ անում ես սիրով և նվիրումով, անպայման հաջողության ես հասնում: