norayr shoghikyan

Հեռանալուց առաջ բարձրացեք Եռաբլուր

Երբեք Եռաբլուր ոչ տոնական օրերին չէի այցելել: Երբ այստեղ միայնակ ես լինում, միայն այդ պահին ես հասկանում այդ տարածքի իրական էներգետիկայի ողջ հզորությունը: Եռաբլուրի խոսուն լռության մեջ անցկացնելով մի քանի րոպե, սկսում ես վերաիմաստավորել կյանքդ ու հասկանում, որ պետք է ապրել այնպես, որ այստեղ ամփոփված յուրաքանչյուր հերոսի ընդհատված կյանքը շարունակվի նաև քեզանով…

Այս հսկա բարձունքում տարածությունն ու ժամանակը միանում են քամուն, որն իր հետ բերում է այստեղ հանգչող հայորդիների հերոսական շունչը, անցնում ծառերի ու երակներիս միջով և սրընթաց իջնում քաղաքի վրա: Եռաբլուրի բարձունքում իր մարտական ընկերների կողքին հանգչում է Կարո Քահքեջյանը, ում ընկերներն անվանում էին «Սպիտակ արջ»:  Կարոն ծնվել էր հայրենիքից բազում կիլոմետրեր հեռու, ապրել այլ երկրում, սակայն տեղեկանալով Արցախին սպառնացող վտանգի մասին, թողել էր ուսումն ու սիրած աղջկան և շտապել կամավորագրվելու հայրենի հողը պաշտպանելուն: Կարոյի ու մյուս քաջ հայորդիների արյունով պահպանվեց ու ներկվեց մեր հայրենիքը, որի ժառանգներն ու հաջորդ պահապանները մենք ենք:

Մի քանի րոպե անցկացնելով հերոսների շիրիմների կողքին, վերադառնում եմ տուն, իսկ ճանապարհն անցնում է օդանավակայան տանող մայրուղու կողքով: Հսկա մայրուղով մեծ արագությամբ օդանավակայան են շտապում բազմաթիվ մեքենաներ, որոնք լցված են ճամպրուկներով, իսկ ապակիների միջից երևում են մանկահասակ երեխաների տխուր դեմքերը, որոնց ծնողները նրանց տանում են իրենց սեփական հայրենիքից, այն հայրենիքից, որի ժառանգորդն ու ապագա պաշտպաններն են: Դեպի օդանավակայան գնացող այդ ընտանիքներից յուրաքանչյուրի հետ վառվում ու մոխրանում է նաև մեր պատմության հսկա գրքի դեռ չգրված էջերից մեկը:

Այսօր մեր առջև ծառացած կարևորագույն խնդիրներից մեկն արտագաղթն է: Վերջին 15 տարվա ընթացքում պաշտոնական տվյալներով Հայաստանն անվերադարձ լքել է 217 911 մարդ` իրական թվերը շատ ավելի մեծ են: Գնացողների մեջ զգալի մաս են կազմում նաև երեխաները, ովքեր դեռ պետք է ապրեին և սերունդներ տային այս հողում: Յուրաքանչյուր մեկնող պայքարելու փոխարեն գերադասում է ավելի հեշտ ճանապարհը` լավագույն կյանքի ակնկալիքով առանց վարանելու լքելով Կարոյի, Քյարամի, Մոնթեի, Ազատի և այլ հերոս տղաների արյունով ներկված հողը, որի պաշտպանությունը նաև իրենց էր ավանդված:

seda harutynyan-2

Երջանկացրեք ինձ

Երջանիկ եմ։ Կյանքում չէի մտածի, որ մի պստիկ բանից էսքան կուրախանամ։ Որ ընդամենը մի խոսակցություն` իմ մեջ, էսքան սեր կարթնացնի։ Հա, սեր։ Սեր «Մանանայի» հանդեպ։ Հիմա կասեք` էլի սկսեց «Մանանան» գովել, բայց որ իմանաք` ինչ ա՜ եղել․․․

Առավոտյան` ժամը տասնմեկին արթնացա։ Հագնվեցի ու տանից դուրս եկա` ուղևորվելով դեպի մեր Հրազդանի «Ռայկոմի»  Միկրո տանող`միշտ  մարդաշատ կանգառը։ Ինչպես միշտ` «վճարիր հարյուր դրամ` գրկիր ում ուզում ես» արտահայտությունը միտքս եկավ  ու սկսեցի ծիծաղել։ Ծիծաղում էի  ոչ թե էդ արտահայտության, այլ այն բանի վրա, որ եթե վարորդը կանգներ հաջորդ կանգառում ու մեզ հրամայեր հայավարի  խտանալ, ես արդեն, կամաց -կամաց կճզմվեի։ Ինչ, որ է։ Վատ, թե լավ, հասա հիվանդանոց։ Հիմա կասեք` ի՞նչ ա եղել։ Ոչ մի լուրջ բան։ Պետք է թղթեր վերցնեի, որ կարողանայի գործերս նոր ուսումնական հաստատություն տալ։ Բարձրացա, ու ինչպես միշտ` վերջին աստիճանին ոտքս դնելիս, գլուխս մի քիչ երկարացրի, որ տեսնեմ ինձնից առաջ կանգնած` կռվարար կանանց թիվը։ Սովորականի պես`  յոթ-ութ հոգի, բայց էդ, ինձ համար մի ամբողջ անվերջություն թվաց…«Մի հատ, հերթ կանգնեք», «Վերջինը մենք ենք»,  «Էրեխեն սոված ա» , «Ես ճնշում ունեմ, թող ես մտնեմ, բալա ջան»… Արտահայտություններ, որ ամեն անգամ լսելիս` ուզում եմ առանց  դիմացինիս տարիքին նայելու ասել․ «Դե, սթրվե′ք էլի, ձեզ էլ կհասնեն»։

Ու գալիս ա իմ ժամը, բայց վախենում եմ նույնիսկ  բռնակին կպնել` կարծելով, որ ոնց ուրիշների` էդպես էլ  իմ հետևից , «անշնորհք» վիրավորանք կնետեն:
Երբ վերջապես ավարտեցի, վերցրի թղթերս  ու գնացի հարազատ կանգառ, եկավ  շատ սիրելի երրորդ համարի «պազիկը»։ Բարձրացա` ու տեսնելով նստած ջահել տղաների,  ուրախացա` մտածելով․«Ջա~ն, հիմա մեկը կզիջի` կնստեմ»։ Բայց, ո′չ, սիրելիներս։ Մեր Հրազդանի տղաները (ոչ բոլորը)  ասես մանկապարտեզ չեն գնացել ու հարգել չգիտեն։
Մի երկու կանգառ անց մի աղջիկ բարձրացավ։ Նայեց աչքերիս ու միանգամից ասաց․ «Ես քեզ ճանաչեցի»։ Իհարկե մի քիչ շփոթված հարցուփորձ արեցի, ու պարզվեց, որ էդ աղջիկը կարդացել ա իմ 17-ում հրապարակված հոդվածները ու դուրը շատ ա եկել։ Ու, ինչ հաճույք, որ ինձ արդեն ճանաչում են։ Ճիշտ ա, մի քիչ անհարմար պայմաններում, բայց, դե։ Պարզվեց, որ էդ աղջկա անունը Սրբուհի ա։ Ու եթե ինքն իմանար, թե իր` «Ես քեզ ճանաչեցի» արտահայտությունն ինձ ինչ երջանկություն պարգևեց, հաստատ, հաճախ կասեր, որովհետև շատ բարի ու լավատես աղջիկ էր։
Ժողովու՛րդ, եթե դուք Հրազդանից եք ու հենց հիմա կարդում եք այս տողերը, բայց  ինձ չեք ճանաչում, հո′գ չէ։ Երջանկացրեք ինձ։ Դրսում տեսնելիս մոտեցեք ու ասեք, որ կարդալով հոդվածներս` ճանաչեցիք ինձ։ Կարող եք ստորագրություն էլ ուզել: Իսկ եթե անկեղծ, դա իմ ամենաերջանիկ օրերից մեկն էր։ Ու էդ ամբողջ օրը մերոնց մոտ գլուխ եմ գովացել` ասելով, թե  հայտնի աղջիկ ունեք, հպարտացե′ք։

«Ֆեյսբուքը»

Անիի հետ քայլում եմ փողոցով ու հանկարծ նկատում եմ վազվզող երեխաներին: Մի պահ կանգ եմ առնում, հետո մոտենում եմ նրանց: Հանում եմ ապարատն ու… Թուուուուուհ, էլի չստացվեց:

-Այ էրեխեք, ինչի՞ լրջացաք, վա՞յ:

Ապարատի ազդեցությունն է: Ես նայում եմ Անիին, իմ չարագուշակ հայացքն արդեն ամեն ինչ ասում է:

Լուսանկարը` Եվա Խեչոյանի

Լուսանկարը` Եվա Խեչոյանի

-Հա, ես ի՞նչ անեմ, Եվա:

-Չգիտեմ, երգում ես, պարում ես, մի բան ես անում, որ էրեխեքը խնդան:

Հանկարծ նկատում եմ երեխաներից մեկի վախեցած հայացքը:

-Մեզ ֆեյսբուք ես քցելո՞ւ:

Լուսանկարը` Եվա Խեչոյանի

Լուսանկարը` Եվա Խեչոյանի

Անկախ ինձանից լրջանում եմ, քանի որ տղան «ֆեյսբուք» բառն արտասանում է ամենայն լրջությամբ, ու ինձ թվում է, որ այդ «ֆեյսբուք»-ը մի ահավոր չբացահայտված առեղծված է այս երեխաների համար:

-Չէ հա, ի՞նչ ֆեյսբուք, ուղղակի նկարում եմ,- ասում եմ ես, ու չեմ կարողանում զսպել ծիծաղս:

Երեխաները նորից աշխուժանում են ու ծիծաղում ինձ հետ, քանի որ ես չեմ պատրաստվում գցել նրանց «ֆեյսբուք»-ի «սարսափելի աշխարհը»:

Լուսանկարը` Եվա Խեչոյանի

Լուսանկարը` Եվա Խեչոյանի

Anahit nazaryan

Մոռացված իրականություն

Ամառը  մոտ  է  վերջին:  Ամբողջ  գյուղը    տարված  է   իր  հոգսերով.  եռուզեռ  է:
Երեխաները  չեն  համբերում,  թե  երբ  են   վերջացնելու  նախաճաշը, արագ-արագ  օգնելու  ծնողներին  ու  վազելու  դեպի  դրախտ՝  ընկերների  մոտ,  շարունակելու  իրենց  անհոգ  խաղը:  Չէ’:  Սա  ընդամենը  իմ  երևակայությունն  էր: Կամ  գուցե  վաղուց  մոռացված  պատմություն,  որը  լսել  եմ  իմ  ավագ  ընկերներից:  Գուցե:  Հիմա  պատկերն  այլ  է.  արագ  վերջացնել  նախաճաշն  ու  գրավել  համակարգիչը,  մինչ  տանեցիները  չեն  նկատել:
Փոխվում  են  ժամանակները, փոխվում   են  բարքերը: Այլևս  չեն  հետաքրքրում  բակի  խաղերը,  չկան  ակտիվ  գոռում-գոչյունները:  Արդեն  անցել են  այն  ժամանակները,  երբ,  ինչպես  մեծերն  էին  պատմում,  հավաքվում  էին ,  խաղում  աշխարհի  հայտնի-անհայտ  խաղերը,  հնարում  նորերը,  ջերմ  զրուցում,  անում  մանկական  չարաճճիություններ,  վազում,  թռչկոտում,  բռնում  ու  փախչում, վիճում ու  հաշտվում:  Երջանիկ  էին: Մոռանում  էին   ժամանակի,  տան  ու  անգամ  Երկրի  գոյության  մասին: Ու  երբ  տուն  էին  կանչում՝ վաղուց  մթնել  էր,  չէին  ցանկանում   գնալ. Ախր,  ինչպե՞ս  կտրվեն  ընկերներից:
Կարոտի,  ափսոսանքի, գուցե  զայրույթի  մի  ճիչ  հավաքվել  է ,  կարծում  եմ  ոչ  միայն  իմ,  նաև  շատ  այլ  իմ  հասակակիցների  կոկորդում:

Դո’ւրս  եկեք, խաղացե’ք  ու  վայելե’ք  մանկությունը.  մանկության  գնացքը  շարժվում  է  շատ  արագ:

nina shahmuradyan

Դաղալի գլուխը ծակ ա

Հի՜նգ…Վե՜ց …Յո՜թ…Ու՜թ…Ի՜նը…

-Կպել ա՜…

-Չի կպել, ուղղակի քսվել ա:

-Աա՜, թող քո ասածը լինի, մեկ ա` դաղալի գլուխը ծակ ա: Մտեք…

-Գետնային տուր, պաս չտաս:

-Վա՜յ, ինձ ես ասում, դու ես տալիս: Տուր` թող Նելլին խփի, հա՛…

Վստահ եմ, էսպիսի խոսակցությունների դուք էլ մասնակից, կամ վատագույն դեպքում, ականատես եղել եք: Հիշո՞ւմ եք, ի՜նչ լավ էր:

Այն խաղերը, փոքրիկ վեճերը, ծիծաղի պոռթկումները, ««չեմ խաղումները», անմոռանալի պահերը, հրաշալի՜ մանկությունը:

Այնքա՜ն եմ ուրախանում, երբ պառկում ու սկսում եմ գիրք կարդալ գնդակի անվերջ հարվածների ու երեխաների գոռգոռոցների տակ: Իսկ ինչքա՜ն է կրկնապատկվում ուրախությունս, երբ ընկերուհիներս ինձ են կանչում դուրս ու ասում` «Գնդակդ կբերե՞ս»:

Հիշում եմ մանկությունս, երբ ես համակարգչի «երես» չէի տեսնում, ու ժամը հինգից հետո, ամբողջովին լսողություն դարձած, սպասում էի, թե երբ են գալու ընկերուհիներս ու կոկորդները պատռելով գոռալու` «Նի-նա՜»:

Իսկ հիմա էլ էդպես չի: Հիմա այդ բացականչությունները հազվագյուտ են: Հիմա մանկության խաղերի ընտրությունն ավելի մեծ է: Հիմա երեխաները էլ չեն վիճում «բադեր» են խաղալու, թե` «պախկվոցի»: Ես չեմ ասում, թե բակում էլ երեխաներ չկան: Ո՛չ, նրանք միշտ կան: Բայց հիմա նրանք ավելի ուրախ են համարում խաղալ համակարգչով ու առցանց, ու բակ չիջնելու դեպքում շատ չեն նեղվում: Հիմա ես չեմ տեսնում նրանց աչքերի մեջ այն, ինչ որ կար մեր մոտ: Նրանց աչքերը չեն փայլում:

Էնպես, ինչպես մերն էր փայլում: Նրանք մեր օգնության կարիքն ունեն:

Եկեք օգնենք նրանց համտեսել մանկության իսկական համը: Չէ՞ որ մենք գիտե՛նք ինչպիսին է այն: Միասին իջնենք բակ, սովորեցնենք մեր խաղերը:

tatevik haroyan

Մարդկանց մեջ պակասել է բարությունը

Ներկայացնում եմ  հարցազրույց  պապիկիս՝ 66-ամյա Խաչիկ Մանուկյանի հետ:
Պապս օրինակ է ինձ համար, նրա նպատակասլացությունը թևեր է տալիս ինձ, որ ես էլ լինեմ այդպիսին:

-Պա′պ,պատմիր քո մասին, որտե՞ղ ես ծնվել և ինչպե՞ս է անցել մանկությունդ:

-Ես ծնվել եմ Ապարանի շրջանի Բուժական գյուղում, մեծ ընտանիքում: Ապրել, մեծացել եմ Բուժականում, 8-ամյա կրթություն ստացել, բայց միջնակարգ կրթությունս ստացել եմ հարևան`Երնջատապ կոչվող գյուղում` Եղիշե Չարենցի անվան դպրոցում: Դրանից հետո աշխատել եմ կոլտնտեսության վարչությունում, տարբեր գործեր եմ կատարել: Էն ժամանակ ասում էին՝ կոլխոզը գյուղացու ընդհանուր տնտեսությունն  է, դա կոմունիստական համակարգի լոզունգն էր, իհարկե: Ապա, 1969 թվականին մեկնել եմ խորհրդային բանակ և 2 տարի ծառայել եմ: Ինձ տարան Ռուսաստանի խորքերը` Մարիյսկի ինքնավար մարզ է կոչվում: Յոշկարոլա քաղաքում էի`Մոսկվայից 2500 կմ դեպի   հյուսիս:

-Պա՛պ, ասացիր, որ ձեր ընտանիքը մեծ էր: Քանի՞ քույր-եղբայր էիք:

- Մեր ընտանիքը իրոք մեծ էր,  հորս անունը՝ Մարգար էր, մորս անունը` Լուսիկ: Տանը 6 տղա և 2 աղջիկ էին մեծանում: Ես եղել եմ նախավերջին զավակը: Քույրերիս հետ շատ չեմ ապրել, որովհետև   շուտ են ամուսնացել`մինչև իմ ծնվելը: Եղբայրներիցս մեծ էին: Իրենցից հետո ծնվել է մեծ եղբայրս՝ Հարությունը, ապա Նորիկը, Նուրիջանը, Մարատը, ես և փոքր եղբայրս՝ Վաչագանը:

-Եթե տանը շատ  տղաներ կան, հնարավոր չէ, որ ինչ-որ հետաքրքիր միջադեպ, զվարճալի մի բան չլինի, կհիշե՞ս նման մի դեպք:

-Եղբայրներիս հետ, տարբեր առիթներով, հաճախակի էինք վեճի բռնվում:  Ոնց որ ասած, օրվա հաճելի ու հետաքրքիր պահերն էին: Կարծես, այդպես էլ պետք է լիներ: Հիշում եմ… Մի   անգամ եղբորս հետ նստած էինք թոնրի մոտ` ոտքներս կախել էինք մեջը, որ տաքանանք` հաց թխելուց հետո թոնիրը շատ տաք է լինում: Ես իրեն խաբեցի ու  ձեռքի տանձը խլեցի: Ու քանի որ խաբվել էր` ծիծաղեցի վրան: Ինքն էլ զայրացավ ու իմ ոտքը կպցրեց թոնրի տաք պատին: Ես ձայն հանեցի, որ մաման ու պապան գային ու իրեն ծեծեին: Բայց, ընդանրապես, եղբայրներով շատ սիրով էինք ու եթե կռվում էինք, ընդհարվում, դա ընդամենը 20 րոպե էր տևում` լացում էինք,  հետո միանգամից հաշտվում:

-Պա՛պ, ասացիր, որ ծառայել ես սովետական բանակում, հետո աշխատել, բայց գիտեմ, որ  աշխատել ես մանկուց, ինչպե՞ս ստացվեց:

-Ես իմ  առաջին  գումարը վաստակել եմ, երբ 7-8 տարեկան էի: Այն ժամանակ Արարատյան դաշտավայրից գալիս էին մեր լեռնային գոտիներ, նաև  Բուժական` փայտ տանելու: Փայտ էին կտրում` խաղողի վազերին որպես հենանոց ծառայեցնելու համար: Ես գնում, օգնում էի, և ինձ վարձատրում էին: Շատ լավ եմ հիշում, երբ ստացա առաջին գումարը, տվեցի մայրիկիս, որ դրանով ալյուր գնի և հաց պատրաստի բոլորիս համար:

-Բանակ գնալ-գալուց հետո ինչո՞վ ես զբաղվել:

-Երբ վերադարձա բանակից, արդեն 21 տարեկան էի, 2 ամիս հանգստացա, հետո գնացի Երևան` աշխատանք փնտրելու: Այն ժամանակ Երևանում շինարարության նախարարություն կար՝ «Գյուղշինը», որը գտնվում էր Արաբկիր համայնքում: Ընդունվեցի որպես վարորդ, աշխատեցի  6 տարի, հետո տեղափոխվեցի Աշտարակի «Գյուղշին»: Դրանից հետո տեղափոխվել եմ Նաիրի շրջանի Զորավանի խոշոր եղջերավոր անասունների բտման կայան` որպես վարորդ:

-Եղե՞լ ես արտասահմանյան որևէ երկրում Ո՞ր երկիրն է քեզ դուր եկել և ինչո՞ւ:

-Այո՛, եղել եմ Չեխոսլովակիայում` 15 օրով, Հունգարիա եմ գնացել 40 օրով` հիմնարկն էր գործուղել: Հետո, հիմնարկի կողմից  աշխատանքի եմ մեկնել Ռուսաստան, Լեհաստան,  Բուլղարիա, Մակեդոնիա, Թուրքիա, և′ հանգստանալու, և′ աշխատելու նպատակով: Երկրներից  ինձ շատ էր դուր եկել Չեխոսլովակիաննիր հնություններով, մայրաքաղաքը` Պրագան,  որը գրեթե ամբողջությամբ կառուցված է ջրի վրա, որտեղով շատ գետեր են անցնում և շատ գեղեցիկ կամուրջներ կան:

-Այդքան շրջել ես տարբեր երկրներում, ծանոթացել ես շատ մարդկանց հետ, ի՞նչն ես ամենից շատ գնահատում մարդկանց մեջ:

-Մարդիկ, իհարկե, պետք է լինեն ազնիվ և արդար: Չպետք է լինեն խարդախ և խաբեբա: Յուրաքանչյուրը պետք է կարողանա իրեն դրսևորել, եթե բոլորն այդպիսին լինեն, մարդիկ հանգիստ և հանդարտ կապրեն… Դա է կյանքի կարևոր հիմքը: Իսկ եթե անազնիվ լինեն, իրարից գողանան` ներքին պատերազմ,  ջախջախում կլինի և՛ մարդկության համար, և՛ ամեն ինչում:

-Պապ, ի՞նչ ես կարծում, ի՞նչն է պակասում մարդկանց:

-Մեր  ժամանակներում ահավոր պակասել է բարությունը, իսկ նենգամտությունը և թշնամությունը շատ է: Իհարկե, դա գալիս է մարդկանց սոցիալական անապահովությունից, բայց դա հիմնավոր արդարացում չէ:

Շուշան Վահանյան

Ծիրանի չրի ճամփորդությունը և անփառունակ վախճանը

Ուզում եմ պատմել մի փոքրիկ զվարճալի դեպք մեր գյուղի առօրյայից:

Ի տարբերություն Արարատյան դաշտավայրի բնակավայրերի, մեր գյուղում` Շիրակի մարզի Բանդիվանում, տարիներ առաջ ընդհանրապես որևէ մրգից չիր չէին պատրաստում, բայց հիմա մեր գյուղում շատ տնտեսուհիներ, այդ թվում մայրս, սկսել են չրագործությամբ զբաղվել:

Սովորականի պես այս տարի մայրս մաքրեց, լվաց Հայաստանի զարդը՝ քաղցր ծիրանը, գեղեցիկ շարեց սկուտեղի մեջ ու այդպես մի քանի օր շարունակ սկսեց ամեն օր արևի հետ չիրը պտտել մեր տան մեջ: Չգիտես ինչու, մի օր էլ մայրս որոշեց չիրը դնել մեքենայի վրա.

-Արևն ըդեղ ավելի լավ կտաքցնե, չիրը շուտ կչորնա,- ասաց ու դրեց:
Դե, հայրս էլ, խոտհնձի գործերով խառը, արագ եկել էր տուն, որպեսզի մեքենայով շտապ դաշտ գնար: Չէր նկատել սկուտեղներն ու նստել էր մեքենան, իր հետ մինչև հարևանի դուռ տարել էր մեր չիրը: Պարզ է, սկուտեղն ընկել էր: Հայրս սկուտեղը տվել էր մեր հարևանի երեխային, որպեսզի բերի մեր տուն: Էս երեխան եկել էր, բայց տուն չէր մտել: Սկուտեղը դրել էր դռան մոտ: Դե, մեր բարի հավերն էլ եկել-կերել էին, ու մայրիկիս աշխատանքը ջուրն էին գցել:

Մենք մտածում էինք, թե սկուտեղը կա, չիրը` չէ: Տեսնիս` ի՞նչ է եղել: Երեկոյան հայրս եկավ ու ամեն բան ընկավ իր տեղը: Միայն թե մնացինք առանց չրի:

Օշական. Քասախի կիրճում

Ամռան շոգին ամենալավ ժամանակն է վերադառնալու բնությանը, ձուլվելու գետի ու կանաչի ներդաշնակությանը: Ես էլ որոշեցի վերցնել լուսանկարչական ապարատս ու փախչել գյուղի շոգից, գնալ Քասախի կիրճ` լուսանկարելու և վայելու բնության ընկերակցությունը: 

Լուսանկարը` Սոնա Մխիթարյանի

Լուսանկարը` Սոնա Մխիթարյանի

Լուսանկարը` Սոնա Մխիթարյանի

Լուսանկարը` Սոնա Մխիթարյանի

Լուսանկարը` Սոնա Մխիթարյանի

Լուսանկարը` Սոնա Մխիթարյանի

Լուսանկարը` Սոնա Մխիթարյանի

Լուսանկարը` Սոնա Մխիթարյանի

marta minasyan

Մականունները

Ա՜խ այդ մականունները՝ մեկ տհաճ, մեկ ծիծաղելի, մեկ էլ հաճելի: Համոզված եմ, որ մականուն, կամ ինչպես սիրում են ասել, պիտակ չունեցող մարդ չկա: 

Ես ինքս իմ ողջ կյանքում, միշտ նոր ու մեկը մյուսից խիստ տարբեր, ծիծաղելի և անհավանական (աբսուրդ) մականուններ եմ ստացել: Մանուկ հասակում` Մարտշկա, դպրոցական տարիներին աշխարհագրությունից՝ Մարթոլորտ, երբեմն էլ  կատակով օգտագործում էին տարբեր արտահայտություններ, որոնք սկսվում են «մարդա» բառով. «մարդա մի շիշ», «մարդա 1000 դրամ » և այլն: 8-9-րդ դասարաններում՝Մռդո, Խուան Մարթա, վատագույն դեպքում էլ, Մարտա (հայտնի ֆուտբոլիստուհու պատվին):

Ճիշտ է դպրոցս ավարտեցի` հույս ունենալով, որ մականուններս այլևս չեն հիշվի, սակայն ճակատագրից չես փախչի: Ես այժմ մասնակցում եմ մեդիա ճամբարի, որը կազմակերպում է «Մանանա» կենտրոնը: Այստեղ էլ նոր մականուն ձեռք բերեցի՝  Վարդան, որը առաջացել է իմ Ֆեյսբուքի պրոֆիլի անունից: Որպեսզի խուսափեմ հարյուր անգամ կրկնվող հարցից, թե ինչու է իմ պրոֆիլի անունը Վարդան, կբացատրեմ պատճառն ու պամությունը ամենայն մանրամասնությամբ:

Իմ այժմյան ֆեյսբուքյան էջը երեք տարի պատկանել է իմ հայրիկին՝ Վարդան Մարտինի Մինասյանին, և ահա օրերից մի օր ես ցանկացա ինձ ֆեյսբուքի էջ բացել` հայրիկիս հետևյալն ասելով.

-Պա՜պ, ինձ ֆեյսբուքի պրոֆիլ բաց, էլի, կարիքը շատ ունեմ:

Հայրիկս էլ իր չօգտագործվող պրոֆիլն ինձ տվեց: Քանի որ ես դեռ համակարգչից օգտվելու մեջ այնքան էլ վարժ չէի,  այդպես էլ թողեցի անունը. Վարդան Մինասյան, և միայն այսօր՝ երեսուն րոպե առաջ կարգավորեցի իմ շա՜տ սիրելի ընկեր Լիլիթի օգնությամբ:

Դե ինչ, հուսամ, որ ողջ կյանքում  նորանոր մականուններ կունենամ` մեկը մյուսից զվարճալի անվանումներով ու պատմություններով:

Mishel Harutyunyan

Իմ առաջին քայլերը

Ես Հարությունյան Միշելն եմ, մի մարդ, ով երազում է դառնալ հայտնի հաղորդավարուհի: Հաղորդավարուհի եմ, սակայն նպատակ ունեմ աշխատել «Արմենիա» հեռուստաընկերությունում, և ինչպես նշեցի,  դառնալ հայտնի լրագրողուհի: 

Այդ հարցում 17.am-ը ինձ շատ օգնեց: Առաջին քայլերս անում եմ այստեղ: Ինձ սովորեցնում էին հոդվածներ գրել, հարցազրույցներ վերցնել: Այժմ ես համարվում եմ իմ մարզի պատանի թղթակից և վերցնում եմ հարցազրույցներ, պատրաստում հոդվածներ, դրա հետ մեկտեղ ստանում գիտելիքներ թե ֆոտոլրագրության, թե կինոյի ոլորտում:

Անկեղծ ասեմ, իմ տարիքը չէր ներում, որ ես մասնակցեմ իրենց դասընթացներին, քանի որ դեռ 12 տարեկան եմ: Սակայն տեսնելով, թե ես ինչքան եմ ցանկանում մասնակցել դասընթացին, նրանք ինձ հնարավորություն տվեցին մասնակցել դասընթացին, ինչի համար շատ շնորհակալ եմ:

17.am-ը իմ կյանքում շատ մեծ դեր խաղաց, և ես կփորձեմ լինել իմ մարզի ակտիվ թղթակիցների շարքում: