Այսօր ի՞նչ օր էր։ Այո՜, այսօր փառատոնի փակման արարողությունն էր։ Չգիտեմ՝ ինչպես սկսել, որ լիարժեք պատկերացում կազմեք մեր զգացածի ու տեսածի մասին, ինչ էլ գրեմ, ինչպես էլ պատմեմ, ոգևորությանս աստիճանը պլյուս անսահմանություն է։ Լավ, սկսեմ սկզբից։ Արդեն պատմել եմ, որ երեկ երիտասարդական ժյուրիի քննարկումը տեղի ունեցավ, ու ես շատ տխուր էի , անգամ հիասթափված, քանի որ մեր ֆիլմերի անունն անգամ չշոշափվեց։ Ի՞նչ կանեիք, եթե դուք լինեիք իմ փոխարեն։ Ես սկսեցի նվնվալ, անգամ հուզվել էի, իսկ Լիլիթը մխիթարանքի խոսքեր էր ասում, դե, բայց ես հասկանում էի, որ ուղղակի ամոթ կլիներ առանց մրցանակի վերադառնալ։ Մի խոսքով, ասենք, հիասթափված եկանք: Լավ, ի՞նչ ասեմ, ո՞նց բացատրեմ մեր դատարկաձեռն վերադառնալը։ Ու նույն մտքերով այսօր ընդհանրապես տրամադրություն չունեի ներկայանալու փառատոնի փակման արարողությանը: Դե, էլ ի՞նչ: Ամոթ էլ էր գնայինք. բոլորը մրցանակներով, մենք՝ առանց մրցանակ։

Բայց դե գնացինք: Դե, հա, մի տեսակ տոնական էր ամեն ինչ, բայց ինձ համար միևնույնն էր, ես պատրաստվում էի անգամ քնել։ Բայց քանի որ պիտի լուսանկարեի, ինձ ստիպեցի մի կերպ նստել։ Սկսվեց մրցանակների հանձման արարողությունը։ Մի քանի խումբ ստացել էր արդեն մրցանակներ, իսկ ես նկարում էի իրենց։ Մեկ էլ թմբուկների էն տանջող ձայնը էլի սկսվեց, ու բարձր լսվեց «Manana Youth Center» ։ Ի՞նչ, ես ճի՞շտ լսեցի։ Ու խառնված վիճակում չհասկացա իրերս որտեղ թողեցի, ոնց դուրս եկա շարքից, մեկ էլ տեսա բեմի վրա եմ, ու ինձ գրկում են, մրցանակ են տալիս…Չեմ հավատում, մի րոպե, հասկանամ՝ ինչ է կատարվում։ Մեզ «Խայաբղետ աշխարհ» ֆիլմի համար շնորհեցին լավագույն երաժշտական ձևավորում մրցանակը։ Յուհո՜ւ… Մենք արեցինք դա, այո՜, մենք ունենք մրցանակ։ Նստեցինք, և ուրախությունից չգիտեի՝ ինչ անել։

Էլի սկսեցի նկարել ու նկարում էի մրցանակ հանձնող խմբին, երբ նորից թմբուկներ, ու էլի մեր անունը։ Այս անգամ մի այլ աստիճանի էր ուրախությունս, շփոթվել էի: Հարցնում եմ՝ Լիլ, ես էլ գա՞մ: Լիլիթի հստակ պատասխանից հետո նոր հասկացա, որ ոչ թե սա իմ երևակայության արդյունքն է, այլ իրոք, մենք երկրորդ անգամ ենք մրցանակ ստանում։ Այս անգամ «Մի սիրո պատմություն» ֆիլմը ճանաչվել էր լավագույն վավերագրական ֆիլմ։ Օ՜, այո մեր ներկայացրած երկու ֆիլմն էլ մրցանակ ունեն, որի մասին անգամ չէի էլ կարող պատկերացնել։ Մասնակիցները գալիս էին, շնորհավորում էին, մենք հուզված էինք, իրոք։ Այդքան երկրներից համարյա հարյուր ֆիլմերի միջից մենք ստանում ենք երկու «լավագույնը» անվանակարգերի մրցանակները… Կարո՞ղ եք պատկերացնել…Փառատոնի փակման արարողությունից հետո երեքով որոշեցինք մեր ձեռքբերումները նշել։ Գնեցինք մեր սիրած քաղցրավենիքները ու բարձրացանք հյուրանոց։ Առաջինը խոսեցինք տիկին Ռուզանի հետ, պատմեցինք, միասին ուրախացանք ու սկսեցինք հպարտանալ մեր կատարած աշխատանքով։ Տիկին Ռուզանն էլ կատակեց ու ասաց, որ մեզ արդեն նոր պահարան է անհրաժեշտ մրցանակների համար։ Մրցանակների պահարանի մեջ այլևս տեղ չկա:

Այս հաղթանակը բոլորինս է,  «Մանանա» կենտրոնի բոլոր աշխատակիցներինը, անդամներինը, կամավորներինը, բարեկամներինն ու աջակիցներինը, բոլոր նրանցը, ովքեր միշտ մեր կողքին են, քաջալերում են, ուրախանում, օգնում, ովքեր ամենահեռավոր գյուղերից գրում են մեզ իրենց առաջին հոդվածները, որոնք դառնում են հետո նաև ֆիլմեր, բոլոր նրանցը, ովքեր իրոք, աշխատում են ավելի ու ավելի լսելի դարձնել մեր ձայնը։

Մենք լավագույն թղթակիցների ցանցն ենք։ Շնորհավորում եմ բոլորիս։ Այսօր հանգիստ սրտով, մրցանակներն ամուր գրկած կվերադառնանք:

Անուշ Հովհաննիսյան 

Դավիթ Ալեքսանյան

Լիլիթ Կարապետյան

Հատուկ 17-ի համար, Թբիլիսիից

«ՄԱՆԱՆԱ» ԿԵՆՏՐՈՆԻ ԿՈՂՄԻՑ. Մենք էլ ենք միանում թե շնորհավորանքներին, թե շնորհավորանք ստացողներին, և ուզում ենք ավելացնել. «Խայտաբղետ աշխարհ» ֆիլմի սքանչելի երաժշտության համար երախտապարտ ենք մեր նախկին կամավոր Սիմա Քանինգհեմին, ով սիրով հատուկ այս ֆիլմի համար գրեց այս երգը:

Շնորհակալ ենք մեր նախկին սան Անի Աղաբաբյանին՝ հեքիաթային նկարի համար, որի շուրջը հյուսվեց ողջ ֆիլմը, և որն այսօր արդեն «Մանանա» կենտրոնի ջերմ ու խայտաբղետ աշխարհի խորհրդանիշն է:

Երևան

-Ո՞նց թե՝ «անցկացրել», արդեն վերջացա՞ն արձակուրդները։ Լո՞ւրջ։ Հըմ, ախր, ի՞նչ ասեմ: Ասեմ, որ ժամը երկուսին հազիվ արթնանում էի, որովհետև ամբողջ գիշեր չէի քնո՞ւմ: Ասեմ, որ մինչև ուզում էի վեր կենալ, լինում էր ժամը հի՞նգը, էլ վեր կենալու իմաստը ո՞րն էր, եթե պիտի մի քանի ժամից քնեի էլի։ Ու ասեմ, որ հերիք չի, ամբողջ շաբաթն էսպես անցկացրեցի, մի բան էլ հիմա շոկի մեջ եմ, որովհետև ֆիզիկայիս գործնական աշխատանքը չեմ արել (Մարիամ Կարապետյան, 15տ, Եղեգնաձոր):

-Արթնանում էի, շնչում, ասում՝ լավ, մի հատ էլ արտաշնչեմ։ Վեր էի կենում, հաց ուտում, դուրս էի գալիս բակ՝ մի քիչ թարմանալու, լուծվող սուրճ էի պատրաստում, նստում «կոմպի» առաջ, կինո նայում, հետո գրավորներս էի գրում, հաց ուտում ու պառկում քնելու։ Շաբաթվա բոլոր օրերը… (Կարապետ Բաղդասարյան, 15տ, Եղեգնաձոր):

-Դե ոնց մյուս շաբաթները՝ ամեն օր գնացել եմ երաժշտական դպրոց, եկել տուն՝ պարապել։ Ոչ մի օր նորմալ տանը չեմ մնացել՝ հանգստանալու (Էլեն Գասպարյան, 15տ, Եղեգնաձոր):

-Աշնանային արձակուրդս վատնել եմ «ուժեղացուցիչ», «դրոնի վահանակ» սարքելով, մի հատ էլ ժապավենով ձայնագրիչ եմ սարքել՝ հեռախոսի համար։ Մի խոսքով՝ չեմ հանգստացել (Նարեկ Հարությունյան, 15տ, Եղեգնաձոր):

-Շատ խառը: Սովորականի պես արձակուրդից բան չհասկացա։ Արձակուրդը սկսվեց հետաքրքիր էքսկուրսիաներով, ավարտվեց վերջին օրով գրքերը «քրքրելով» (Ժորա Անդրեասյան, 16տ, Եղեգնաձոր):

-Հասցրել եմ կիսատ թողած մի սերիալ նայել ու վերանայել կյանքիս իմաստ դարձած «Teen wolf» սերիալը։ Հա, համ էլ՝ հասցրել եմ ամեն օր պլանավորել, որ հաջորդ օրը պատմությունը կպարապեմ։ Կիրակի օրով բնականաբար մի «ծով» դաս եմ արել։ Հասցրել եմ մի լա՜վ քնել ու առանց հոգս ու ցավի կանգնել վառարանի կողքին, մինչև այնքան այրվեմ, որ էլի բարկանան վրաս։ Թե չէ, որ դասերի ժամանակ վառարանը գրկելու ժամանակ հազիվ եմ կարողանում պեղել ծանր ու հոգնեցուցիչ դպրոցական առօրյայիցս (Աստղիկ Հունանյան, Եղեգնաձոր, 15տ):

-Դե, ես էնքան զբաղված էի ֆիլմեր նայելով, որ բացի դրանից ուրիշ ոչինչ չեմ արել։ Հա, ու մեկ էլ՝ շնչել եմ (Քնարիկ Սմբատյան, 15տ, ք. Երևան):

-Գնացել էի Դիլիջան։ Օրը մի երեք ժամ զբոսնում էի: Մի օր էլ ընկերուհուս հետ եմ գնացել զբոսանքի։ Ու էս ամենը համատեղել եմ գիրք կարդալու հետ։ Հա՜, մեկ էլ՝ նոր սերիալ եմ սկսել նայել (Ժենյա Կարապետյան, 15տ, Բյուրական):

-Ինչպես միշտ՝ բազմոց վարելով (Մելինե Քարամյան, 15տ, Երևան):

-Չեմ անցկացրել (Վահե Յավրումյան, 15տ, Երևան):

-Ոնց մնացած օրերը՝ պարապմունքներով, բայց մի քիչ հանգստացած (Հովհաննես Աբրահամյան, 16տ, Եղեգնաձոր):

-Շատ հետաքրքիր և հաճելի օրեր անցկացրեցի։ Այս աշնանային արձակուրդներին այցելեցի թանգարաններ (ժամանակակից արվեստների և Երկրաբանական)։ Զբաղված էի իտալերենիս իմացությունը խորացնելով և ընթերցանությամբ (կարդացի «Հարրի Փոթթերը և հրե գավաթը» ու շուտով կավարտեմ Դեն Բրաունի «Ինֆեռնոն»։ Ըկներներիս հետ հաճախ էի դուրս գալիս զբոսնելու և վայելում էի մեր քաղաքի չքնաղ աշնանային տեսարանները։ Իսկ այժմ պատրաստվում եմ դասերիս, քանի որ վաղը երկուշաբթի է, եւ վերսկսվում են հոգնեցուցիչ դասերը (Զառա Սարգսյան, 15տ, Երևան):

Աստղիկ Հունանյան, Եղեգնաձոր, 15տ.

***

Կոտայքի մարզ, ք.Հրազդան

-Իրականում պետք է յուրաքանչյուր օրը լիարժեք և ճիշտ օգտագործել, անկախ արձակուրդներից: Հիանալի օրեր եմ ունեցել, տանը գրեթե չեմ եղել: Սիրում եմ աշունը, այն թույլ է տալիս մտորել, ստեղծագործել և մի փոքր խաղաղվել, շուտով կունենամ նոր աշնանային ֆոտոշարք (Մարիամ Հովհաննիսյան,18 տ):

-Արձակուրդի ընթացքում անընդհատ երեկույթների եմ մասնակցել: Շատ հրաշալի անցավ (Ռաֆայել Խաչատրյան,16 տ.):

-Դասերով, գործերով ծանրաբեռնված էի, բայց հասցրի ընկերներիս հետ ժամանակ անցկացնել: Մեկ շաբաթը քիչ է լավ հանգստանալու համար, բայց փորձեցի (Միշել Ոսկանյան, 15 տ):

-Արձակուրդս տատիկիս տանն եմ անցկացրել, տիպիկ հայ թոռնիկի նման (Էլեն Գրիգորյան, 15 տ):

-Աշնանային արձակուրդներս անցկացրեցի ինտերնետում (Էրիկ Եղյան,15 տ):

-Արձակուրդին գնացել եմ մայրական գյուղ, հետս վերցրել եմ երկու գիրք ու ամեն օր կարդացել եմ: Արձակուրդն օգտագործել եմ գերհոգնածությունից ազատվելու համար (կատու եմ սիրել…), բացի այդ, գյուղում ունեմ լավագույն ընկերներ, հանդիպել եմ նրանց հետ, հավաքվել ենք ու լավ ժամանակ անցկացրել։ Արձակուրդը գյուղում ավելի լավ է անցնում, քանի որ մաքուր օդ եմ շնչում ամեն առավոտ, կտրվում առօրյա հոգսերից, մոռանում դասերի մասին։ Չեմ սիրում արձակուրդին դաս անել, վերջին օրն եմ անում, փոխարենը՝ կարդում եմ այն, ինչ ինձ հետաքրքիր է (Նարե Վարդումյան, 17տ):

-Ամբողջ շաբաթ ՖԼԵՔՍ-ի հայտադիմումն եմ լրացրել (Վահե Բաղդասարյան, 16 տ):

-Էքսկուրսիա ենք գնացել: «Հայ Ասպետի» խմբով ենք պարապել, պիտի կիրակի չորս օրով տանեին Արցախ, էն էլ չտարան (Հովսեփ Հովսեփյան, 16 տ):

-Դե պարապմունքներով, էլի: Ֆոտոսեսիայի պատվերներով եմ զբաղվել մեկ էլ (Դավիթ Շառյան, 17 տ):

-Արձակուրդս անցկացրել եմ հարսանիքի պատրաստվելով (Ռոզա Հարությունյան,15 տ):

-ԱԿԿ- Հանրային ռադիո – պար, կիթառ-տուն- UWC հայտադիմում: Այսպես (Արմինե Գևորգյան,16 տ):

-Աշնան գրկում էի հինգ օր, հինգ օրերիցս ոչ մեկն էլ անկապ չի անցել: Ընկերներիս հետ եմ եղել, նախընտրեցի իրենց հետ անցկացնել արձակուրդս, քան թե գնալ շոփինգի կամ այդպիսի մի բան: Այս հինգ օրվա մեջ լավ երջանկացա, լիքը ֆոտոներ արեցի, մասնակցել եմ Հելոուինին, որը այդքան էլ չեմ ընդունում, բայց կարևորը ընկերներիս հետ էի, ու դա ինձ հերիք է երջանիկ դառնալու համար (Մարիամ Հովհաննիսյան,16 տ):

-Արձակուրդ չունեի: Այս մեկ շաբաթվա ընթացքում հասկացա, թե ինչքան հարազատ են դարձել մետրոյից օգտվող աշակերտները, առանց իրենց մետրոն դատարկ էր, չկային էն չարթնացած կամ հոգնած աշակերտների դեմքերը: Կարոտով սպասում եմ երկուշաբթի օրվան (Իռեն Գևորգյան):

-Էս շաբաթվա մեջ ավելի շատ անհանգստացա, քան թե հանգստացա: Անընդհատ մրցույթներ, պարապմունքներ (Մարիետա Մինասյան):

 Լիլիթ Գրիգորյան, Հրազդան

***

Արագածոտնի մարզ

-Ես արձակուրդների ընթացքում իջել եմ բակ, խաղացել եմ։ Գնացել եմ «Փարքինգ» ու հոդ-դոգ եմ կերել (Գառնիկ Աբրահամյան, 9տ):

-Երգել եմ, պարել եմ ու դասերս եմ սովորել (Ժենյա Խորշորյան 8տ.):

- Անունները չեմ հիշում, բայց շատ տեղեր եմ գնացել։ Կարդացել եմ, առաջադրանքներս եմ արել, բայց առաջադրանքներս էդքան շատ չէին: Գիրք եմ կարդացել, երգ եմ պարապել

(Մարիամ Մանասյան, 10տ.):

-Շատ են հանձնարարություններ տվել։ Տասնհինգ հեղինակ պետք ա կարդանք (Անահիտ Դանիելյան, 11տ.):

-Ուղղակի հանգստացել եմ։ Զբաղվել եմ նկարչությամբ, երգել եմ, շատ պարել եմ։ Շատ հանձնարարություններ եմ ունեցել։ Շատ գրքեր են տվել կարդալու (Անուշ Խորշորյան 11տ):

-Արձակուրդների ընթացքում սպորտային խաղեր եմ խաղացել, դասերս եմ սովորել և երեկոյան համակարգչային խաղեր եմ խաղացել (Հրաչ Մկրտչյան, 12տ):

-Մեր արձակուրդները շատ դուրս եկան, որովհետև էլ դասի չէի, ազատվել էի էս դասերի հոգսերից։ Բայց ընդամենը մի շաբաթ էր, է… Հա, էդ մի շաբաթն էլ ա էլի բան։ Մի շաբաթվա ընթացքում ընկերներիս հետ եմ խաղացել։ Տատին ասում էր՝ դասերդ արա, բայց չէի ուզում անել (Անդրանիկ Աբրահամյան, 12տ):

-Արձակուրդներն անկապ անցան: Համակարգիչ, հեռախոս։ Երևան եմ եկել էս ընթացքում (Վահե Ավետիսյան, 14տ.):

-Արձակուրդներին զվաղվել եմ առօրյա գործերով։ Գնացել եմ պատմության մրցույթի փորձերին։ Չեք հավատա, 2-3 օր միայն մուլտ եմ նայել

(Ժորա Հովհաննիսյան, 15տ.):

-Ես իմ աշնանային արձակուրդները անցկացրել եմ տանը ու ֆեյսբուքում (Արմինե Հովհաննիսյան, 16տ):

Անուշիկ Մկրտչյան, Արագածոտնի մարզ, գ.Արագած

***

Կոտայքի մարզ, գ.Արզական

-Մինչև արձակուրդները շատ էի ուզում հագստանալ, իսկ հիմա կարոտել եմ դպրոցը, դասընկերներիս, ուսուցիչներիս (Դիանա Երանոսյան, 14 տ.):

- Շտեմարաններ գրելով ու պարապմունքներ անելով, բայց դրա հետ մեկտեղ կարողացա նոր հոդվածներ գրել վիքիպեդիայում (Տաթև Գաբրիելյան, 17 տ):

-Հանգստանալուց բացի գիրք եմ կարդացել ու հիմա էլ կարդում եմ: Տանը մնալուց հոգնել եմ (Վաչե Համբարձումյան, 14 տ):

-Արձակուրդներn անցան շատ վատ: Մի շաբաթ էլ տային, լավ կլիներ (Անժելա Համբարձումյան, 16 տ):

Էլադա Պետրոսյան, Կոտայքի մարզ, գ.Արզական

Օդեսա… Քաղաքի մասին առաջին պատկերացումը սառն էր ու մռայլ։ Շատ ցուրտ էր, անձրևոտ, իսկ ես՝ հիվանդ։ Չէ, չէ հոգեկան չէ, ուղղակի գրիպ էի ու դեռ հիմա էլ։ Շենքերը վանում էին, մարդ չկար փողոցներում, կարծես թափառող հոգիների քաղաք լիներ։ Ժամանակի ու տարածության մեջ ես էլ էի արդեն խճճվել։ Մի պահ ինձ թվաց 90-ականների Գյումրի եմ ընկել։ Տխրեցի։

Ձմռանը ամբողջ օրը դրսում դրված երկաթի էր նման էս քաղաքը՝ ժանգոտված ու մոռացված էր: Առաջին օրը սառած էի և՛ հոգեպես, և՛ ֆիզիկապես: Ժամերն էի հաշվում, որ մտնեմ տաքուկ ու ինձ միշտ սպասող անկողինս, որը ինձ ներում էր նույնիսկ, եթե ուշ էի տուն գալիս։ Իսկ Սև ծովը իր համար հանգիստ ննջում էր ինձանից 15 րոպե հեռու։

Ծովը սև էր, երկինքը՝ կապույտ, մարդիկ՝ մոխրագույն, իսկ ես կարմիր կրակ դարձած այրվում էի ինքս ինձ տանջելով, որ Օդեսան էն քաղաքը չէր, որ կարծում էի։ Պատկերացումներս բախվեցին իրականության հետ, ու ժամանակից առաջ ուզեցի հիսաթափվել այն քաղաքից, որը երկար ժամանակ է ուզում էի տեսնել:

Վերջին օրը հետ չէի ուզում գալ: Սիրահարվել էի քաղաքի մթնոլորտին: Հիմա մտածում եմ, բայց ինչ տարօրինակ քաղաք է: Կարծես կին լինի. Ուզեց՝ կսիրես, չուզեց՝ քիչ չէ, կտանջի քեզ, մի հատ էլ դու մեղավոր կլինես: Իսկ Սև ծովը վերջում ինձ աչքով արեց ու խոստացավ, որ էլի կտեսնվենք, միգուցե հաջորդ անգամ նրա մյուս ափին:

Բարև ձեզ, ես Դաթոն եմ։ Հիմա կասեք՝ ինչ ա ասում էս տղեն։ Բացատրեմ։ Վրացիները Դավիթին դիմում են Դաթո, և
ես բացառություն չեմ։ Երբ ծանոթանում էի փառատոնի կազմակերպիչներից մեկի հետ, ու նա հարցրեց իմ անունը,
երբ ասացի, նա բարձր բացականչեց՝ օ, Դաթո, Դաթո… Սկզբում չէի հասկանում, թե ինչ է խոսում, հետո
բացատրեց ինձ, որ վրացիները Դավիթին այդպես են դիմում։
Իսկ հիմա պատմեմ երրորդ օրվա մասին։ Երրորդ օրը նույնպես ֆիլմերի դիտում ու քննարկում էր։ Բայց այս անգամ
արդեն ուրիշ երկրների ֆիլմեր էինք դիտում: Օրինակ, Ռուսաստանի,  Ուկրաինայի և այլ երկրների։Ասեմ՝ իմանաք. հիմնականում անիմացիոն եվ խաղարկային ֆիլմեր էին, որոնցից մի քանիսի վերջաբանը շատ
տարօրինակ էր։ Այսօրվա ֆիլմերում դոկումենտալ ֆիլմեր քիչ կային։ Հոլանդիան էլ, որը ֆիլմ էր ներկայացրել,
ավելի շատ երկրի պատմական վայրերի մասին ռեպորտաժի էր նմանվում։Ֆիլմերը դիտելուց հետո սկսվում էին քննարկումները։ Ամեն երկրից մի մասնակից մոտենում էր բեմահարթակին եվ
հայտնում իր կարծիքը այն ֆիլմի մասին, որը հավանել էր, որի մեջ իրեն տպավորող ինչ-որ բան էր տեսել։
Քննարկումներից հետո ազատ ժամանակ ունեինք և գնացինք զբոսնելու: Հետո կինոդիտումը նորից շարունակվեց:
Այս մի շաբաթը մեզ համար ասես կինո տոն լինի: Ողջ օրը ֆիլմեր, կինոգործիչների հետ շփումներ, կինոյի մասին
զրույցներ… Երանի թե շատերդ կարողանայիք մասնակցել տարբեր կինոփառատոների, զգալ այդ մթնոլորտը:
Երրորդ օրն էլ այսպես անցավ:

Երկրորդ օրը կրկին լիքն էր զգացմունքներով ու կարևոր դեպքերով։ Այսօր ցուցադրվում էին բոլոր մասնակից երկրների ֆիլմերը։ Բացումը հայերինն էր։ Առաջին ֆիլմը կրկին հայկական էր՝ անիմացիա: Հետո մեր կենտրոնի ֆիլմերի ցուցադրության հերթն էր։ Հանդիսատեսն ուշադիր նայում էր: Մեզ շատ հետաքրքրում էր, որ պահին ինչպես կարձագանքեն, արդյո՞ք կհասկանան: Բայց մութ դահլիճում դա նկատելն անհնար է, ուստի երբ հայտարարեցին ընդմիջում, միջանցքում մոտեցանք այլ երկրների ներկայացուցիչներիի՝ իմանալու նրանց կարծիքը, տպավորությունները:Ուկրաինայից Նադեժդա Կուչմանը, ով ներկայացնում էր «Վիսնյանկա» կենտրոնը, հավանել էր «Խայտաբղետ աշխարհը» ֆիլմի գաղափարը, գույները, երաժշտությունը։ Գերմանիայի ներկայացուցիչներից Նատիա Ռոթիի կարծիքով, «Մի սիրո պատմություն» ֆիլմը մարդու իրավունքների շատ նուրբ հարցերից մեկն է բարձրաձայնում։ Մարգարիտա Նագիբինան Յարոսլավից հավանել էր «Խայտաբղետ աշխարհը» ֆիլմը, և նրան շատ էր դուր եկել ֆիլմից անիմացիա անցումը։ Վրաստանից Էթեր Պրչուկիձեն ևս հայտնեց իր կարծիքը, ասելով, որ իրեն նույնպես դուր է եկել «Խայտաբղետ աշխարհը» ֆիլմը, որովհետև այն բարձրացնում է տրամադրությունը, գույները շատ տրամադրող են և հենց ֆիլմը իրենով շատ գրավիչ և ուրախ է։ 

Մեզ համար շատ կարևոր և հուզիչ էր ժյուրիի անդամներից մեկի՝ Գերմանիայից ժամանած Մուրադ Ատշանիի կարծիքը, ով շատ տպավորված էր «Մի սիրո պատմություն» ֆիլմից: Ի դեպ, նա անձամբ մեզ գտավ՝ իր կարծիքը հայտնելու համար, որը ինչ խոսք շատ պարտավորեցնող էր և կարևոր։

Չմոռանամ ասել, որ ինձ ընտրեցին որպես երիտասարդական ժյուրիի անդամ, և ցուցադրվող ֆիլմերից հետո ես պետք է հայտնեի իմ կարծիքը և ընտրեի ամենից շատ դուր եկած ֆիլմը։

Անուշ Հովհաննիսյան 

***

Կինոփառատոնի երկրորդ օրը պետք է դիտեինք ու քննարկեինք տարբեր երկրների ներկայացրած ֆիլմերը։ Առաջին ֆիլմը ներկայացնում էր Երևանից ժամանած մյուս խումբը։ Սակայն այդ ֆիլմը իրենք չէին նկարահանել։ Երկրորդը, արդեն Անուշը գրեց, մեր ֆիլմերը ցուցադրվեցին: Տպավորությունների մասին արդեն Անուշը գրել է, ես կշարունակեմ պատմել ցուցադրության մասին:Մեր ֆիլմերից հետո ցուցադրեցին Գերմանիայի, Դանիայի, Վրաստանի և մի քանի այլ երկրների անիմացիոն և դոկումենտալ ֆիլմեր։ Ֆիլմերը դիտելուց հետո ժյուրիի անդամները առանձնացան քննարկումների համար։

Ֆիլմերը դիտելուց հետո մենք պետք է հանդիպեինք փառատոնի երեխաներից մեկի ընտանիքի հետ և նրանց հետ շրջեինք Թբիլիսիով։ Մեր ուղեկցի անունը նույնպես Դավիթ էր: Դավիթենց ընտանիքի հետ եկել էր նաև մի կին, ով շատ լավ կարողանում էր խոսել հայերեն։ Սկզբում նրանք մեզ փոխանցեցին իրենց պատրաստած նվերները, հետո գնացինք Թբիլիսիում կառուցված ամենամեծ եկեղեցին։ Մտանք, ուսումնասիրեցինք եկեղեցին և դուրս եկանք զբոսնելու եկեղեցու շրջակայքում։ Զբոսանքից հետո միասին գնացինք վրացական ուտելիքներ համտեսելու։

Ծանոթացանք վրացական խոհանոցին,ընթրելուց հետո գնացինք Մտատամինդա կոչվող այգի զբոսնելու: Այնտեղից շատ պարզ երևում էր Թբիլիսին իր ողջ հմայքով։ Այս ամենից հետո հոգնած, բայց շատ բարձր տրամադրությամբ վերադարձանք հյուրանոց։

Դավիթ Ալեքսանյան

Ինչպես արդեն տեղեկացրել էինք, նոյեմբերի 1-5-ը Թբիլիսիում անց է կացվում Tbilisi Sunrise մանկապատանեկան միջազգային կինոփառատոնը, որին ներկայացված են նաև «Մանանա» կենտրոնի երեք ֆիլմեր: Մեր պատվիրակությունը՝ Անուշ Հովհաննիսյանը, Դավիթ Ալեքսանյանը և Լիլիթ Կարապետյանը հրավիրված են փառատոնին և պարբերաբար մեզ կհաղորդեն փառատոնային օրագիրը: Եվ այսպես.

Թբիլիսյան հագեցած օրվա մասին խոսելը մի քիչ բարդ է, քանի որ շատ բաներ կան պատմելու ու տեսնելու, բայց սկսեմ։ Ծանոթություններ ՝ ինձ համար ամենահետաքրքիր պահերից մեկը։ Հաճելի է օտարերկրացուն, ով նույնպես քեզ պես է ֆիլմեր է նկարահանում, պատմել հայրենիքից, ներկայացված ֆիլմերից ու մշակույթից։

Առաջին օրը, կարելի է ասել, շատ հագեցած էր եւ մի քիչ բարդ, քանի որ ներկայանում էին բոլոր մասնակից երկրները, ու պետք է ինչ-որ չափով հիշես նրանց մասին, ով գիտի, կարող է հաջորդ օրը նրա հետ անձամբ ծանոթանաս։ Կազմակերպիչները մեզ ուղեկցեցին դեպի Թբիլիսիի Երիտասարդական պալատ: ։ Աստիճանների մոտ մեզ դիմավորեցին Չարլի Չապլինի հանդերձանքով շատ երեխաներ, ի միջի այլոց, շատ գեղեցիկ էր մտածված։ Երբ արդեն բարձրացել էինք, մեզ ասացին, որ այսօր Չարլի Չապլինի արձանի բացման արարողությունն է։ Չապլինյան ոգի ու շունչ կար մի տեսակ։ Բացման արարողությունից հետո մեզ հրավիրեցին դահլիճ, եւ փառատոնը շարունակվեց այնտեղ։ Մի աղջիկ ՝դաշնակահարուհի, նվագեց հետաքրքիր միքս, մասնակից բոլոր երկրներից երգերի հատվածներ։ Շվեդիայի համար հնչեց ABBA հայտնի խմբի երգերից մեկը, Ուկրաինայի համար՝ «Տի ժ մենե պիդմանուլա»-ն, իսկ Հայաստանի պատվին դաշնակահարուհին կատարեց «Երեւան դարձած իմ Էրեբունի» երգի մեղեդին։ Շատ հետաքրքիր մի բան նույնպես եղավ։

Մեզ ցուցադրեցին մի քանի կարճ ֆիլմեր, իսկ վերջում ցուցադրվեց 35 տարի առաջ նկարահանված մի ֆիլմ։ Ֆիլմում ներկայացված էր մի բազմազավակ ընտանիքի պատմություն: Նրանք ունեին 9 երեխա՝ 8 աղջիկ, իսկ վերջում երկար սպասված 1 տղա։ Ֆիլմի վերջին հատվածը նկարահանել էին արդեն վերջերս, ցուցադրելով նույն ընտանիքը, բայց արդեն ֆիլմի երեխաները մեծացել էին ու իրենց ընտանիքներն էին կազմել։ Իսկ վերջում՝ անակնկա՜լ, նրանք բոլորը դահլիճում էին։ Ընտանիքի միակ տղան փոքր ժամանակ հեծանիվ էր ուզեցել, ու քանի որ նա արդեն բավականին մեծ է, հեծանիվ նվեր ստանալու համար, նրա փոխարեն իր տղան ստացավ այն։

Շատ գեղեցիկ էր նվերի հանձման պահը: Հեծանիվը իջեցրին վերեւից։ Ըհն, արդեն ժամանակն է մեզ՝ մասնակիցներին ներկայացնելու։ Բոլորիս հրավիրեցին բեմ։ Հնչում էր փառատոնի հիմնը, որի ներքո բարձրացվեց փառատոնի դրոշը։ Լույսեր, հրավառություն ՝շատ-շատ գեղեցիկ էր։ Հետո Թբիլիսիի մշակույթի տան երեխաները ազգային պարերն ու երաժշտությունը ներկայացրին, որից հետո կինոսենյակ գնացինք, որտեղ պետք է ներկայացնեինք մեր երկիրն ու կազմակերպությունը, ժյուրիին ու մասնակիցներին։ Քանի որ Հայաստանից մեզ հետ մեկ ուրիշ կազմակերպությունից մարդիկ կան, որոշեցինք, որ նրանք կներկայացնեն երկիրը, իսկ մենք՝ մեր կենտրոնը։ Բացումը արեցինք մենք, մեզ ողջունեցին հայերեն «Բարեւ»-ով, ինչ խոսք՝ շատ հաճելի էր։ Մեր խոսքից հետո ներկայացան եւ մյուս բոլոր երկրների ներկայացուցիչ կազմակերպությունները, պատմեցին, թե ինչով են զբաղվում, ինչ ֆիլմեր կամ անիմացիաներ են նկարում։

Ամեն ինչ արված էր, բոլորս արդեն միմյանց ճանաչում էինք, մնում էր ճաշել ու գնալ քնելու։ Ճաշի սեղանի շուրջ ծանոթացա ուկրաինացիների հետ. պատմում էի մեր ավանդական ուտելիքների, մեր ֆիլմերի ու իմ մասին, նույնն էլ՝ իրենք։ Իսկ հիմա սպասում ենք վաղվան, քանի որ մեր ֆիլմերը պետք է առաջինը ցուցադրվեն, հուսանք ամեն ինչ շատ լավ կանցնի։

Անուշ Հովհաննիսյան

***

-Ձեզ Մեյդան իջացնեմ՝ լա՞վ ա,- տաքսու վարորդն էր, ով մեզ հասցրել էր Թիֆլիս։

Տաքսուց իջնելուց հետո սկսեցինք շարժվել դեպի «Բաբիլինա» հյուրանոց, որտեղ պետք է մնանք մոտակա մի շաբաթը։ Մենք մեկ օր շուտ էինք եկել Թբիլիսի, ազատ օր ունեինք, ուստի որոշեցինք մեր ազատ օրը անցկացնել զբոսնելով եւ քաղաքին ծանոթանալով։

Քայլում եմ նեղ փողոցներով, որտեղ հանդիպում եմ հին-հին, բայց նոր լուսամուտներով ու դռներով տների։ Ամեն երեք տունը մեկ հանդիպում են եկեղեցիներ։ Դրանցից որոշները հին են, եւ միայն հեռվից նայելուց կարելի է հասկանալ, որ եկեղեցի է։ Որոշներն էլ նոր են կառուցած, բայց թեև այդքան շատ եկեղեցիներին, կան այնպիսիները, որոնք դեռ կառուցվում են։

Թբիլիսիի փողոցներում, այգիներում եւ պուրակներում հանդիպում են օտարազգի մարդիկ, ովքեր միմյանց հետ խոսում են ինձ համար տարօրինկ հնչող լեզուներով։ Կհանդիպեք նաեւ այնպիսի մարդկանց, ում կողքով անցնելիս, պետք է ձեր հայացքը մի լավ բարձրացնեք, որ գոնե դեմքը տեսնեք։

Մի երկու ժամ զբոսնելուց հետո վերադարձանք հյուրանոց, որտեղ տեսանք մեր հայրենակիցներին, ովքեր նոր էին ժամանել։ Ծանոթացանք, զրուցեցինք, նրանք ներկայացնում էին Ռոլան Բիկովի հիմնադրամը։ Միասին նորից դուրս եկանք զբոսնելու գիշերային Թբիլիսիով։

Վերադարձանք հոգնած ու մրսած, բայց տպավորություններով լի։ Հա, մեկ էլ մոռացա ասեմ՝ էս Թիֆլիսը շատ ցուրտ է ու քամոտ, ու հեչ կապ չունի, որ արեւոտ է։

Դավիթ Ալեքսանյան