Դասերս վերջացավ, ու տուն գնալու ժամանակն էր։

-Տղերք, կայարան ո՞վ ա գալիս։

Ու չորսով անձրևի տակ քայլելով գնացինք կայարան։

Նոր թխված բուլկիների հոտը գերեց մեզ, և կնստեինք մեր գյուղի ավտոբուսը, շտապեցինք գնել։ Ուտելով և խոսելով քայլում էինք, և հանկարծ նկատեցինք չորս թրջված և վատ վիճակում գտնվող անօթևանների։

-Տղերք, եկեք ամեն մեկին մի հատ բուլկի տանք, սոված կլինեն։

-Հա՛, ճիշտ ես:

Մոտեցանք ու առաջարկեցինք։ Չնայած սոված էին, մերժեցին առաջին անգամ, բայց երբ ասացի` ես կերել եմ ու սա քեզ համար եմ բերել, ձեռքը մեկնեց և վերցրեց։ Նրանցից մեկն արցունքը մաքրելով ասաց․

-Ապրեք՛, տղերք ջան։

-Խնդրեմ, անուշ արեք։

Եվ սկսեցին ուտել` մեկը մյուսին առաջարկելով։ Քիչ հեռու մի մարդ էլ կար, որը շատ վատ վիճակում էր։ Նրանցից մեկն իր բաժինը կիսելով, տարավ և սկսեց կերակրել ծեծված պապիկին։

-Տղերք ջան, մի բան խնդրեմ , «Չիբուխ» կառնե՞ք, խնդրում եմ։

Գնացինք ու բերեցինք, և շնորհակալություն հայտնելով, սկսեցին ծխել։ Լաց լինելով մոտեցավ նրանցից մեկն ու սկսեց պատմել․

-Տղերք ջան, ես ազատամարտիկ տղա եմ: Էս վիճակին տղուս պաճառով եմ ընկել: Տունը ծախեց, ինձ ասաց, որ մի սենյականոց տուն ա առել ու տեղափոխվեցի էդ տուն, մի քիչ էլ փող տվեց ու հաջող արեց, գնաց Հոլանդիա։ Մի ամիս անցավ, ու տանտերը եկավ ասեց, որ վարձը տալու ժամանակն ա: Զարմացա, ասի` ի՞նչ վարձ, տղես էս տունը ինձ համար առել ա: Բայց փաստորեն խաբել էր: Դե, ես էլ մի քիչ խմելու հետ սեր ունեմ, չեմ էլ հիշում էն ժամանակ ինչ ա դեմ տվել, որ ստորագրեմ։ Ամիսը 17 000 թոշակ են տալիս: Հաշմանդամ եմ, ուկրաինացի սնայպերը 91 թվին պատերազմին ձախ ուսիցս ու փորիցս խփել ա, թևիս մկանն էլ կտրվել ա, թե չէ, ես կաշխատեի: Նոր, որ էն բիձուն կերակրում էի, է, շատ եմ սիրում, ինքն էլ՝ ինձ։ Երեկ երեք լակոտ էնպես են ծեծել խեղճին, չի կարում շարժվի: Մի կերպ համոզում եմ, որ հաց ուտի, սովից չմեռնի։ Գիտե՞ս` քանի օր հաց չէի կերել, երեք օր: Էն բուլկին, որ բերեցիր, սիրտս սկսեց արագ աշխատել: Աչքերս փայլեցին: Ուղղակի սկզբից ամաչում էի վերցնել։

Տղերք, էս ա մեր ընտանիքը: Սաղս էլ մի բանի պատճառով փողոց ենք ընկել, անտեր ենք. ոչ տուն ունենք, ոչ հարազատ։ Իրիկունն էլ էս կայարանի մոտ պուլպուլակի ջրով լվացվում ենք, նասկիները լվում ենք: Չնայած, էդ նույն նասկին էնքան ենք լվացել, արդեն մաշվել ա։ Էսա մեր օրը։ Էսօր էլ անձրևի տակ ենք մնացել: Ոչ հաց էինք կերել, ոչ տաք շոր ունենք… Որ դուք էլ էդ բուլկին չտայիք, սոված պիտի քնեինք։ Մի քանի օր առաջ էլ մեր հաշմանդամ ընկերը մեռավ, ստեղ էր էլի մնում։

Ես էլ չդիմացա.

-Ցավդ տանեմ, հերիք ա, էլ բան մի պատմիր..․

Մի կերպ էս նախադասությունն ասացի ու արցունքներս մաքրեցի։

Չգիտեմ, գուցե մեկն ասի` հնարում են, գուցե ասեն` իրենց խմելու պատճառով են էս օրն ընկել: Դե միշտ էլ կարելի է պատճառներ գտնել։ Բայց մեր կողքին նույնիսկ անօթևան կենդանիներից վատ վիճակում ապրում են այս մարդիկ` ցրտի, անձրևի, ձյան, սովի, անօգնական ու խեղճ մարդկանց ծեծելով ինքնահաստատվողների մեջ:

Ես չգիտեմ` ինչպես օգնել, բայց տանջվում եմ: Հիմա գրում եմ այս տողերը և խնդրում. ո՞վ կարող է օգնել ու լուծել այս մարդկանց գոնե գլխներին ծածկ ունենալու խնդիրը: Ժողովուրդ,անտարբեր մի անցեք ոչ մի անօթևանի կողքով, ամեն մեկն էլ իր պաճառներն է ունեցել փողոցում մնալու։ Մի քիչ բարություն, ու վերջ: Մի հանդիմանեք նրանց, մի արդարացրեք ձեր անտարբերությունը, բարությունը ընտրությամբ չեն անում”

Հ.Գ. Շատ եմ ուզում, որ էս մարդու տղան կարդա հոդվածս ու հասկանա, որ թողնելով փողոցում հորը ու խաբելով, ինչ օրն է գցել իր հորը: Չնայած` ինչո՞ւ պիտի կարդա, ինքը հաստատ կարդացողներից չէ…

Ամեն տարի հոկտեմբեր ամսվա վերջին կիրակին, Ալափարս գյուղում ալափարսեցիները մեծ շուքով նշում են Սբ.Վարդանա ուխտը, որին մասնակցում են ոչ միայն տարածաշրջանից և Հայաստանից, այլ նաև արտերկրից։ 

Պապիկս պատմում է, որ այն ժամանակ  Ալափարս են գաղթել խոյեցիները, որոնք իրենց հետ բերել են Ավարայրի դաշտում Վարդան Մամիկոնյանի արյամբ ներկված երկու սև քար, որոնցից մեկը պահում են Ալափարսի եկեղեցիներից մեկում, և այն դարձել է Սբ.Վարդանա եկեղեցու հիմնաքարը: Դրանից հետո մարդիկ ամեն տարի նշում են Սբ.Վարդանա ուխտը: Այս տարի այդ տոնը նշեցին հոկտեմբերի 23-ին:

Ես ինքս շատ եմ սիրում այդ տոնը և ամեն տարի անպայման տատիկիս և պապիկիս հետ գնում եմ Ալափարս`  մասնակցելու այդ տոնակատարությանը: Այս տարի ևս բացառություն չէր: Նշեմ, որ այդ տոնի անբաժանելի մասն է կազմում փահլևանը: Այդ օրը ամենուրեք հանդիպում ես  հարյուրավոր վաճառականների, որոնք վաճառում են տարբեր զարդեր, հուշանվերներ, խաչեր, խաղալիքներ, բամբակ, շաքարաքլոր, սարի ծամոն և էլի ու էլի շատ բաներ:

Լուսանկարը` Միշել Հարությունյանի

Ամեն ինչ շատ հիանալի էր, անմոռանալի: Ուղղակի մի բանի ինձ դուր չեկավ, որ վաճառականները վաճառում էին գրպանի դանակներ, չար հոգիների դեմքով դիմակներ և մոխրամաններ: Ինչպե՞ս կարելի է եկեղեցու դիմաց նման բաներ վաճառել, կամ սա սրբերին նվիրված տոն է, և այս ամենը չի կարելի վաճառել: Մնացած ամեն բան լավ էր: Խորհուրդ եմ տալիս, մյուս տարի անպայման մասնակցել այդ տոնակատարությանը:

Չկա ավելի վատ բան, քան երբ քո չսիրելի եղանակին գումարվում է մոշով տաք թեյը, մի մեծ տոպրակ դեղերը, հարբուխը, ջերմությունն ու գրիպը:

Չսրիրելի եղանակ ասածիս հետ ոչ բոլորը կհամաձայնվեն: Հետևելով 17-ի նյութերին, հասկացա, որ մեծ մասը գրում է անձրևի սքանչատեսիլ գեղեցկության, ձյան սպիտակ փաթիլներից արբածության մասին: Չէ´, չմտածեք, որ վատ տեսանկյունից եմ ասում, կամ էլ չեմ հավանում ձեր նյութերը: Ախր, դուք այնքան պարզ ու անկեղծ եք գրում, որ դրանք չհավանելն ուղղակի անհնար է:

Սակայն եկեք խոստովանենք, որ առանց անձնական կարծիքի կյանքն ուղղակի անիմաստ կլիներ:

Լավ, անցնենք բուն նյութին:

Առողջապահության նախարարությունը չի հայտնում, որ Հայաստանում հիմա գրիպի համաճարակ կա: Որտեղից գիտե՞մ: Մեր դպրոցի հաշվարկներով, երեխաների մեծ մասը հիվանդ է: Եվ բացակա չստանալու համար հիվանդ գալիս են դասի, ամենաշատը երեք ժամ նստում և ավելի ծանր վիճակով, իհարկե, բժշկի թույլատվությամբ գնում տուն: Ինչն էլ հանդիսանում է վարակի տարածման պատճառ: Նկարագրածիս զոհը այսօր դարձա ես:

Ինչ եմ ուզում ասել. կամ մի քանի օրով դադարեցրեք դասերը, կամ էլ այն երեխաներին, որոնք իսկապես հիվանդ են, անհարգելի բացակա մի դրեք, ընդհակառակը, կանգնեք դպրոցի մուտքի մոտ առավոտյան, եթե տեսնում եք դպրոց է եկել կարմրած քթով, ջերմությամբ. Հազում է, անընդհատ քիթն է սրբում, հենց մուտքի մոտից տուն ուղարկեք, որպեսզի մյուսներին էլ չվարակի:

Իսկ իմ հասակակիցներին էլ կխնդրեմ, որ լսեն իրենց մայրիկներին և տաք հագնված դուրս գան տանից: Եղանակն այնքան խաբուսիկ է, մի քանի րոպեում կարելի է մրսել ու հիվանդանալ: