Ես Սոնան եմ ` Մալիշկայից: Ես ծնողներիս առաջնեկն եմ, բայց չեմ ստացել տատիկիս անունը, պապիկս ինձ անվանել է Սոնա, ինչպես մեր պատմության ուսուցիչն է ասում ` Երազիկ: Ես ինձ համարում եմ բարի, անկեղծ և ինչ-որ տեղ լուրջ անձնավորություն, բայց անկեղծ ասած, չեմ սիրում լուրջ մարդկանց: Ունեմ շատ նախասիրություններ: Շատ եմ սիրում նկարել, բայց ոչ դիմանկարներ, ավելի նախընտրում եմ առարկաներ պատկերել, բայց ոչ արտանկարել: 

Երաժշտություն: Երաժշտությամբ ապրում եմ: Լսում եմ տարբեր ոճի երաժշտություն, բայց ոչ ռոքը, դա տանել չեմ կարողանում: Այնքան եմ տարվում երաժշտությամբ, որ անգամ դասերս երգելով եմ սովորում: Բաց չեմ թողնում «Բլեք Սթար»-ի իմ սիրած խմբի կատարումները: Ես բնավորությամբ հանգիստ մարդ եմ, բայց երբ, այսպես ասած, նստում են ականջիս կամ անընդհատ անունս տալով կանչում են, արդեն հունից դուրս գալով բարկանում եմ: Չեմ սիրում քաոսային և լարված իրավիճակներ, փորձում եմ դրանցից հեռու մնալ:

Կռվարար չեմ, վեճեր չեմ սիրում, բայց երբ դրանք տեղին են, սիրում եմ ուղղակի կողքից նայել և վերջում բարձրաձայնել կարծիքս: Խորհուրդներ չեմ սիրում տալ, երբ չունեն դրանց կարիքը: Սիրում եմ, երբ վեճերից հետո, ունենալով խորհրդի կարիք, մոտենում են: Դե ես էլ միշտ պատրաստ եմ օգնել բոլորին:

Տարեվերջին, երբ երեխաներով հավաքվեցինք և կարծիքներ հայտնեցինք մեկս մյուսի մասին, հերթը հասավ ինձ, և Արթուրը միանգամից առանց մտածելու ասաց.

-Ախր, շատ բարի ես, է, Սոնա ջան:

Դե, ես մի քիչ կարմրեցի: Հե-հե… Կատակում եմ: Անկեղծ եմ, բայց  բոլորի հետ չէ, որ անկեղծանում եմ: Ես գաղտնիքներս պահում եմ իմ մեջ, քանի որ իմ հավատարիմ ընկերը դա իմ հոգին է:

Շատ կապված եմ ընտանիքիս հետ: Կյանքս առանց նրանց չեմ պատկերացնում: Առօրյաս չեմ կարող պատկերացնել առանց ֆիլմերի: Նախորդ նյութերում արդեն նշել եմ, որ ֆիլմերի մոլի երկրպագու եմ: Գրքեր կարդալ չեմ սիրում: Ավելի նախընտրում եմ ոչ պատմողական առարկաներ` ֆիզիկա, հանրահաշիվ, երկրաչափություն: Սիրում եմ համեղ կերակուրներ, դառը սուրճ, քաղցրակեր չեմ:

Դը, էլ ի՞նչ ասեմ, պան չմնաց ասելու:

Ես միշտ նկարել եմ ու մինչև հիմա նկարում եմ, հատկապես, երբ տխուր եմ:  Նկարելիս կտրվում եմ աշխարհից:  Ծառ, ծաղիկ, կապ չունի, կարևորը` անում եմ մի բան, որն ինձ դուր է գալիս։ Ինձ համար նկարելը պարզապես հոբի չէ, դա իմ աշխարհն է, որտեղ ես ազատ եմ: Ապրել նկարելով: Տարօրինակ է, քանի որ ամենաաննշան ու անիմաստ թվացող մանրուք գեղեցիկ է դառնում նկարչի աչքերով: Շատ հաճախ մտածում են ձեռքից գնացել եմ: Մեղմ ասած, էնքան եմ նկարել, որ ցնդել եմ:

Հա՛, գուցե ճիշտ է, բայց ես չեմ ամաչում տարբերվելուց ու ցնդած նկարիչ դառնալու ճանապարհ բռնելուց:

Դեռ մանկուց բոլորին պարզ էր իմ ընտրած ուղին, քանի որ 4-5 տարեկանից նկարել եմ, տիկնիկներիս համար շորեր կարել, տնակներ պատրաստել, և ամենակարևորը, միշտ կտրել մազերս։ Մայրս ասում է, մի անգամ պապս այնպես բարկացավ, որ մազերս կտրեց։

Երբ արդեն 6 կամ 7 տարեկան էի, բակում ինձ ծաղրում էին գիրության ու պեպենոտ լինելու պատճառով։ Ես ժամերով փակվում էի սենյակում ու փորձում բալետի պարուհիներ նկարել: Ամեն անգամ, երբ պարուհին գեր էր ստացվում, պատռում էի թուղթն ու սկսում նորից նկարել, իսկ վերջում հուսահատված լացում։ Միգուցե նրանց ծաղրանքի շնորհիվ եմ հիմա գեղեցիկ պարուհիներ նկարում, չէ որ պատահականություններ չկան աշխարհում։

07.09.99

Ինձ հանդիպած յուրաքանչյուր մարդ, ով լսել կամ տեսել է թվերի այս դասավորությունը, առաջին հերթին ասում է՝ ինչ հավես կլիներ, եթե 7-ի փոխարեն էլ 9-ը լիներ: Ասում են՝ «գոլդ» կլիներ: Բայց դե, 7-ն էլ վատ չի:

Հա, ճիշտ հասկացաք, գրվածը ծննդյանս տարեթիվն էր, յուրահատուկ օր ինձ համար, մյուսներն էլ են այդպես ասում: Բայց դե քանի որ պատմության մեջ այդ օրը տեղի ունեցած որևէ շրջադարձային իրադարձություն այդպես էլ չգտա, այն հարցին, թե ինչ է եղել այդ օրը՝ ասում եմ.

-Ծնվեցի:

Դե, սա իհարկե կատակով:

Լավ, հիմա երևի ասեմ նյութս գրելու պատճառը: Կյանքիս 17-րդ աշնան շնորհավորանքներից մեկը, որ 17-ի թղթակից Անուշի կողմից էր, ավարտվում էր այսպես. «Չե՞ս կարդացել երեխեքից մեկի նյութը, գրված էր, չէ՞ ՝ Էլ ինչ 17-ցի, որ իր 17-ամյակի մասին նյութ չգրի: Սպասում ենք» , կամ նման մի բան: Ինչպես ասում են՝ ճարս ի՞նչ:

Դե, արդեն ասացի, որ ծնվել եմ աշնանը, տարվա ամենագեղեցիկ ամսին, սիրում եմ աշունը, բայց ծննդյանս օրվան երբեք առանձնահատուկ չեմ վերաբերվել: Այս տարի էլ նույն կերպ էր. սովորական օր, ուղղակի այդ օրվա, այսպես ասած, «դեմքը» դու ես լինում:

Օրս սկսվեց դպրոցում, ու ինչպես ինձ էր թվում՝ երեխեքը նոր ուսումնական տարվան դեռ չհարմարված՝ մոռացել էին ծննդյանս օրվա մասին, բայց հետո.
-Է՜, էս մյուսներն ինչի՞ են ուշանում, շուտ գային՝ երգեինք, շնորհավորեինք:

Հաա, չէին մոռացել, ուղղակի հերթական խենթությունն էր, որ էլի կարմրեի:

Մեր դասարանում մի ավանդույթ էլ կա՝ ամեն մեկի ծննդյան օրվա մասին պարտադիր կերպով ցանկացած ուսուցչի պիտի ասեն: Դե, հասկացաք, որ շնորհավորեն, ու դասից ժամանակ անցնի: Լավ են մտածել, չէ՞:

Օրվա մյուս մասում երևի այնքան էլ հետաքրքիր դեպքեր չեղան, դե ինչպես մյուս բոլոր ծնունդներն էլի. զանգեր, նամակներ, ու էդպես շարունակ:

Շատ չերկարացնեմ. փաստորեն ես էլ դարձա 17 տարեկան, ինչպես արդեն հարազատ դարձած ցանցի թղթակիցներից շատերը:

Ես էլ մեծացա…

Գիտեք, բանը այն չի, որ պարզ բաները դուր են գալիս բոլորին, որովհետև հասկանալի են ու հեշտ են ըմբռնվում: Դե, լավ խոսքը «մի քիչ դրանում է, որ կա»: Եթե հեշտ ես հասկանում մի բանը, դրանից քեզ լավ ես զգում, էլի: Վերջիվերջո ինքնագնահատականդ էլ է բարձրանում: Բայց դա մի կողմ…
Է՜… Ես սխալ տեղից սկսեցի: Հլը` մի րոպե:
Ըհը:
Նախ ասեմ, որ ես պարզ բաներ շատ եմ սիրում: Դե որովհետև… Որովհետև ես էլ էդպիսին եմ: Ես սիրում եմ պարզ մարդկանց, պարզ բառեր, համարյա ամեն պարզը: Սիրում եմ պարզությունը և նախանձում… Նախանձում մարդկանց, ովքեր կարողանում են իրենց բարդ մտքերը արտահայտել` ինչպես դրանք կան: Ախր, եսիմ: Մեկը` ես, չեմ կարողանում: Եվ քանի որ իմ պարզ բառերը էլի չեն թողնում, որ իմ մտքերը արտահայտեմ, ես օրինակ բերեմ: Դե, որ հասկանալի լինի, էլի:
Գիտեք, չէ՞, վարդի մասին ինչքան երգեր, պատմվածքներ և նույնիսկ ամբողջ գրքեր կան: Մարդիկ նույնիսկ իրենց երեխաների անունն են դնում վարդ: Որոշները կարող են փիլիսոփայել վարդի մասին մի քանի հարյուր էջ, ներկայացնելով վարդի ամեն մի դետալը որպես մի փոքրիկ աշխարհ, որտեղ էլ իրենց հերթին հազարավոր գաղտնիքներ ու պատմություններ են թաքնված:
Դե, տեսեք: Ես ատում եմ վարդերը: Որովհետև վարդը ոնց ասեմ, է … Իրեն «քաղքենու» նման է պահում: Այն ուղղակի շատ բարդ է ինձ համար: Չեմ սիրում վարդի հոտը: Այն շատ նուրբ է ու տհաճ իմ քթի համար: Ես … Ես երիցուկներ եմ սիրում: Սովորական երիցուկներ: Մի՞թե երիցուկը հրաշք չի: Կանաչ ցողուն ու սպիտակ թերթիկներ: Ու ես ժամերով պատրաստ եմ նայել նրան (հա, հենց «նրան», ինձ համար երիցուկը իր չի) ու շնչել երիցուկի պարզ ու մի քիչ դառնահամ բուրմունքը: Ինչո՞ւ երիցուկի մասին գրքեր չկան: Որովհետև երիցուկը պարզ է: Բոլորի համար նույն ծաղիկն է, որ գուցե քոսոտ ու խղճուկ է թվում շատերի աչքերում: Բայց ախր, երիցուկից հիասքանչ ոչ մի ծաղիկ չկա: Է՜հ …
Հիմա էլ դնեմ` օրինակս բացատրեմ: Ես «երիցուկ մարդկանց» եմ սիրում: «Երիցուկ լինելը» էդ ամեն մարդու խելքի բան չի, է, ախր: Իսկ վարդ, եթե ոչ լինել, բայց գոնե ներկայանալը շատ հեշտ է: Ու ինձ համար կան երիցուկներ, որ հազարավոր վարդեր արժեն: Ու խոսքը ամենևին էլ ծաղիկների մասին չի, չնայած ինձ համար մի հատիկ երիցուկից գեղեցիկ աշխարհում մի էակ կա միայն, իսկ երիցուկի դառնահամ հոտից հաճելի միայն մի բուրմունք:
Թերևս իմ բառերը էլի չհերիքեցին միտքս արտահայտելու համար: Ախր, նրանք այնքան պարզ են` խոսելու պարզության մասին:

Արա, դե ասի էլ, էլի… Իմ խելքի բանը չի: Ինչի՞ սկսեցի գրել…

Դու, հա, հա, հենց դու՝ էկրանի մյուս կողմում նստածդ, հիշո՞ւմ ես առաջին անգամ երբ ես թանգարան գնացել և ո՞ր թանգարանը: Իսկ ես հիշում եմ: Պատմեմ` լսեք…

Հերթական կիրակին էր: Հայրիկս տանն էր, իսկ իմ ու եղբորս համար տոն էր դառնում ցանկացած կիրակին, երբ հայրիկը տանն էր:
-Հագնվեք, տանեմ Աբովյանի թանգարան:
-Թանգարա՞ն, էդ ի՞նչ ա,- հարցական հայացքով նայեցի մերոնց, դե, 4 տարեկան էի: Չգիտեի` ինչ է թանգարանը:
-Հին իրեր են պահում էդտեղ,- մի կերպ փորձեց հասկացնել մայրս:
Հագնվեցինք, բռնեցինք հայրիկի ձեռքը ու գնացինք: Եղբայրս մեծ էր, երևի էլի էր թանգարանում եղել, իսկ ես ամբողջ ճանապարհին մանկական երևակայությամբ փորձում էի մտովի պատկերել թանգարանը:
-Պապ, այ պապ, ի՞նչ կա էդ սառնարանում:
-Ի՞նչ սառնարան, տղա ջան:
-Դու ասացիր, որ սառնարան ենք գնում,-դե փոքր երեխա էի, թանգարանը սառնարան էի հիշում: Ու միչև հիմա թե՛ պապան, թե՛ ապերը հիշում են այդ խոսքերս:
Ու այդպես ամբողջ ճանապարհին միայն ես էի խոսում, անդադար հարցեր էի տալիս: Վերջապես հասանք թանգարան, ու առաջին բանը, որ մտածեցի, այս էր. «Փաստորեն թանգարանում մենակ աշխատողներն են լինում»: Շրջում էինք ամբողջ թանգարանում ու կանգնեցինք մի հին տարազի առաջ: «Իսկ սա իմ տատի տարազն ա»,- մինչև հիմա հիշում եմ, թե ինչ հպարտությամբ հնչեց այդ արտահայտությունը հորս բերանից: Մի պահ միջիցս դուրս եկավ այն երեխան, ով ողջ ճանապարհին հարցեր էր տալիս «սառնարանի» մասին: Երեխա էի, բայց հպարտություն զգացի. հորս տատի տարազը թանգարանում է:

Անցել է 11 տարի, ու այդ ընթացքում, երբ այցելել եմ Աբովյանի թանգարան, հպարտությամբ բոլորի մոտ նշել եմ, որ այս տարազը հորս տատի տարազն է: Ու այդ 11 տարին իմ մեջ ոչինչ չի փոխել, երբ լսում եմ թանգարան բառը, ակամայից հիշում եմ «սառնարան» բառը, իսկ աչքերիս առաջ հորս տատի տարազն է գալիս:

Ես չեմ պատկերացնում մի մարդու, ով երբեք չի երազել ինչ–որ բանի մասին: Երազելու համար միայն պետք է փակվես սենյակում, և ամեն ինչ պատրաստ է: Երազել կարող են բոլորը, բայց պետք է երազանքներդ դարձնես իրականություն, եթե քո երազի մեջ հեքիաթի հերոսուհի կամ այլմոլորակային չես:

Մայրս ասում է, որ ես փոքր տարիքում երազել եմ ունենալ սեփական ինքնաթիռ: Դե, դա մի քիչ անհավանական է, բայց անհնարին ոչինչ չկա: Հիմա էլ աստղադիտակ եմ ուզում ու մի մեծ տանիք (աստղերը դիտելու համար): Շատ եմ սիրում երկինքը՝ հատկապես մայրամուտին:

Գուցե մի օր իմ սեփական ինքնաթիռով կթռչեմ հեռուներ, կամ էլ կդառնամ աստղագետ: Դե սա էլ երազանքներիս հերթական պոռթկումն էր, որ ուզեցի հանձնել թղթին:

Բայց անկախ ամեն ինչից, մի դադարեք երազել…

Վայ, սիրահարվում ենք, երևի սիրահարվում ենք, երևի…

…Մեկ էլ, երբեք չենք մտածում, որ մի անգամ մետրո նստելիս, երկար, ուշադիր զննելուց հետո ինչ-որ մեկին սիրել ենք մի քիչ: Դե քիչ, բայց սիրել ենք: Ինքը նստած է եղել ականջակալները վզին: Նստած է եղել ու գուցե մեզ տեղ է զիջել:

Այ, տեղը զիջելուց հետո ավելի ուշադիր ենք ուսումնասիրել իրեն, դեռ մի բան էլ ձեռքի եղածը պահելու պատրաստակամություն ենք հայտնել: Էդտեղ հայացքներ ենք փոխանակել, գուցե նաև ժպիտներ: Եսիմ, ո՞վ գիտե:

Իսկ սուպերմարկետո՞ւմ, ասենք, երբ թույլ են տվել սայլակով անցնել: Իսկ այ, էդ ժամանա՞կ: Էլի նույնն է եղել: Ուղղակի հայացքների փոխարեն երևի ճանապարհներ ու մեղմ արտահայտություններ ենք փոխանակել.
-Ահհ, կներեք…
Հետո սայլակը հետ քաշելով.
-Խնդրեմ, անցեք…
Մենք էլ երևի «շնորհակալության» փոխարեն էդպես մեղմ ժպտացել ենք: Մեր ժպիտն իրենց մտքում է դաջվել, իսկ իրենց չասած խոսքերը` մեր:
Իսկ կանգառներո՞ւմ: Գիտեմ-գիտեմ, հաստատ եղել է: Նաև եղել է, որ միասին նույն ավտոբուսին ենք սպասել, կամ թե չէ, դիտավորյալ սպասել ենք, հա: Էլ չեմ ասում փողոցն անցնելիս, որ հանդիպակաց մայթերից ուսումնասիրել ենք: Հետո մենք էլ չենք նկատել, թե ոնց էդպես իրար նայելով, վայրկյանների տակ փողոցն անցանք: Անցել ենք, ու մեր սերն էլ է անցել:

Հա, ու եթե ասածներս քեզ խորթ են, ծանոթ չեն կամ ինձ չես հասկանում, գնա ու Անահիտի «Կարճալիք սեր»-ը կարդա: Կարող է մի բան փոխվի:

Կորցնել մարդուն սարսափելի բան է, բայց ավելի սարսափելի է, երբ կորցնում ես մարդուն բարոյապես, գիտակցելով նրա ֆիզիկական գոյը` հրաժարվում ես բարոյական բարձրարժեքությունից, որն ինքդ էիր դրել նրա մեջ` միամտաբար կարծելով, թե նա կարող է այդ արժեքի կրողը հանդիսանալ:

Ահա այսպես ես կորցրեցի ընկերուհուս:

Մենք դասընկերներ չէինք և ոչ էլ ամենօրյա շփում ունեինք: Կյանքը մի դիպվածով ծանոթացրեց մեզ, և ձևավորվեցին բավական ջերմ հարաբերություններ: Մեր ընկերությունն օճառային չէր` հիմնված մակերեսային հումորների, քրքիջների, այլոց մասին բամբասանքների ու անձնական հարցերը բարձրաձայնելով հեղինակություն գրավելու վրա (ներեցեք ինձ, բայց մերօրյա իրականությունը այդպիսի բազում օրինակներ ունի):

Ես ու հիշյալ անձնավորությունը, որին կսկիծով, բայց ձեռքս այլևս չի կարող ընկեր անվանել, մտերմացանք դանդաղ, ժամանակ պահանջվեց միմյանց ներաշխարհը դիտելու համար, և ափսոսում եմ` հոգում այդքան գանձերի հետ ինչպես առավ նա էժանության սերմեր:

Մենք համագործակցում էինք բազմաթիվ միջոցառումների կազմակերպման գործով, թեժ քննարկումների միջոցով գտնում լավագույն տարբերակները, և բացի այդ, երբեք չէի կարող պատկերացնել, որ ընկերոջ երջանկությունը այդքան թանկ կարող է լինել, որ ամեն անգամ այդ մասին խորհելիս իմ սիրտն էլ երջանկություն ճառագեր` անշահ երջանկություն շահերի աշխարհում:

Դժվար է մտածել, որ ես սխալվեցի մարդուն ճանաչելու գործում, գուցե կյանքը հանկարծակի փոխեց նրան, այնքան, որ մեր ընկերությունը պղտորեց` իջեցնելով մինչև քաղաքականության ճենճահոտ հարթակ: Լսեցի ձայնը` մտքով տեսնելով աչքերի մեջ արտացոլված հոգու անկումը: Եվ նորից ապացուցվում է, որ կյանքում վայրկայնների ընթացքում կարելի է հիմնահատակել տարիների տքնանքը: Սուր իջավ ու կտրեց ընկերության ոսկե թելը, և թերևս լավ է, որ կտրեց, քանի որ մի ծայրից այն սկսել էր փտել. անհավատալի է, բայց երբեմն ոսկին էլ է փտում:

Ո՞վ եմ ես, ես մեկն եմ հազարից, մեկն եմ այն աղջիկներից, ովքեր ապրում են Լոռու մարզում: 17 տարեկան եմ, սիրում եմ բնություն, երաժշտություն և պատրաստվում եմ ընդունվել լրագրության բաժին։ Երևի այս հատկանիշներն ունեցողները շատ են կամ քիչ՝ չգիտեմ, որովհետև նրանցից միայն մեկին եմ ճանաչում՝ ինձ, բայց դրանում էլ վստահ չեմ։

Ես Սեդան եմ Լոռու մարզի գեղատեսիլ ու քարտեզի վրա չնշված Քարինջ գյուղից: Գյուղ, որի պատկերը կարող եք գտնել 5000-անոց թղթադրամի վրա։  Այս տարի փոխադրվեցի 12-րդ դասարան և պիտի սկսեմ լուրջ զբաղվել  ապագայիս կառուցման կարևոր գործով, ուզում եմ սովորել լրագրություն՝ դարի մասնագիտությունը, իմ կարծիքով։

Իմ բնավորության մեջ գրեթե ոչինչ ինձ դուր չի գալիս, և ամենից շատ այս մեկը, որ անընդմեջ քննադատում եմ ինձ և արարքներս, բացի այդ, շատ փոփոխական եմ և անընդհատ որոշումներ եմ փոխում։

Ինչպես նշեցի, ապրում եմ Քարինջ գյուղում, որն ինձ համար ամենալավ վայրն է աշխարհում: Այստեղ են ամենագեղեցիկ լեռներն ու ամենասառնորակ աղբյուրները։ Ես սիրում եմ առանձնանալ իմ չքնաղ գյուղի որևէ չքնաղ անկյունում և լսել գյուղիս խաղաղ ձայները:

Ու ամենից շատ սիրում եմ լսել գյուղիս լռությունը: Լռություն լսելու ամենաճիշտ ժամանակը վաղ առավոտն է, երբ դեռ  բոլորը քնած են, ու աշխարհին տիրած լռությանը ոչ ոք չի խաթարում, բայց հետո կամաց- կամաց բոլորը արթնանում են և սկսում խաղաղ աղմուկը» Աղմուկի մեջ լսելի են լինում նաև տարբեր գործիքների ձայները, որոնք աշխատանքն են սկսում դաշտերում։

Սիրում եմ կարդալ գրքեր: Դրանք այն միակ անշունչ առարկաներն են, որոնք խոսել գիտեն և խոսում են ավելի լավ, քան ցանկացած մարդ: Գիրք կարդալով դու կտրվում ես այս աշխարհից, թափանցում մեկ այլ, գուցե անիրական (կամ գուցե ամենաիսկական) աշխարհ, մտածում, թախծում, երջանկանում ու ընկճվում քո այդ աշխարհի հերոսների համար։ Սիրածս գրքերից  Է.Մ. Ռեմարկի «Հաղթական կամարը», իսկ անենասիրելիգրողս`Վարդգես Պետրոսյանը։

Երեք տարի առաջ առաջին անգամ գնացի նկարչության պարապմունքների: Ինձ ընկերուհիս ասաց, որ հոկտեմբերի երկուսից Ակնալճում նկարչության խմբակ է գործելու է, և առաջարկեց միասին գնալ: Խմբակը մասնավոր է, որը վարում է Արթիկ քաղաքի նախկին բնակիչ Հակոբ Հակոբյանը: Նա շատ վաղուց տեղափոխվել է մեր գյուղ: Խմբակը անցկացվում է գյուղի մշակույթի տանը: Երբ գնացի՝ չէի պատկերացնում, որ հենց նույն օրը կնկարեմ բոլորի հետ: Անհրաժեշտ պարագաներից ինձ հետ վերցրել էի միայն մատիտ, ռետին և կանաչ թուղթ… Ինչո՞ւ կանաչ, որովհետև սպիտակ չունեի: Առաջին անգամվա համար լավ էր ստացվել, ու այդ նկարս մինչև հիմա պահել եմ: Ես նախքան նկարչության գնալը, տանը նկարում էի մատիտներով, «ֆլոմաստերներով», ու մայրիկս, երբ «Ներկիր ինքդ» ալբոմ էր ինձ համար գնում, ես չէի ներկում, այլ նայում էի նկարներին ու նույնը գծագրում, ներկում էի:
Սկզբում խմբում ընդամենը չորս հոգի էինք: Ընթացքում էլի ավելանում էին, բայց երբ գալիս էր ցուրտ ձմեռը՝ դուրս էին գալիս` ասելով, թե գարնանը կգան: Բայց քչերն էին գալիս, ովքեր էլ գալիս էին՝ սովորածը մոռացած: Քանի որ խմբի ավագը ես էի, ինձ էին զանգում ու ասում:
-Սոն, բարև: Լսի` մամաս չի թողնում գամ պարապմունքի: Ասում ա, որ ցուրտ ա ու կմրսեմ:
-Ան ջան, սա էնպիսի հարց ա, որ պիտի զանգես ընկեր Հակոբին:
-Դե քեզ եմ ասում, կասես, էլի:
Ու այսպես լիքը խոսակցություններ եմ ունեցել:

Մեր ձմեռը իրոք դաժան էր: Փոքր էլեկտրական վառարանով էինք տաքանում: Տանիքից ձյունը հալվում էր, ու պատերը խոնավանում էին: Լինում էր` լույս չէինք ունենում, բայց նկարում էինք, թեկուզ սառելով: Այդ դեպքում երկու ձեռնոց միաժամանակ էինք հագնում: Նկարելու համար անհրաժեշտ ջուրը մենք տանից բերում էինք, բայց մինչև հասնում էինք տեղ, տեղավորվում՝ արդեն սառած էր լինում: Մեր փոխարեն ջուրն էինք տաքացնում, որ հալվի:
-Երեխեք, էդ ջուրը չհալվե՞ց:
-Չէ հըլը, Սոն:
Երբ կիսով չափ հալվում էր՝ մի երկու հոգու բաժակները լցնում էինք, հետո էլի էինք տաքացնում` մյուսների համար: Ես միշտ այդ առաջին երկու հոգու մեջ էի: Նկարելիս մեր հաստ վերարկուները շատ էին խանգարում. հանում էինք, բայց դեռ չհանած, նորից հագնում: Ու այսպես մենք անցկացրել ենք երեք դաժան ձմեռ ու դեռ կանցկացնենք:
Ես եթե չսիրեի` չէի գնա, իսկ նկարելն ու սիրել նկարելը տարբեր բաներ են: